Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "MK" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Effects of different levels of glycine in the nutrient solution on the growth, nutrient composition, and antioxidant activity of coriander (Coriandrum sativum L.)
Wpływ zróżnicowanego poziomu glicyny w roztworze odżywczym na wzrost, skład mineralny oraz aktywność antyoksydacyjną kolendry (Coriandrum sativum L.)
Autorzy:
Mohammadipour, N.
Souri, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27246.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
A nutrient solution experiment was performed using sand culture to evaluate the effects of different glycine levels on the growth and nutrient uptake of coriander (Coriandrum sativum L.). Different glycine concentrations of 0, 5, 10, 20, or 40 mg L−1 were applied to plants via Hoagland’s nutrient solution in a completely randomized design with four replications and under greenhouse conditions. The results showed that leaf SPAD (soil and plant analysis development; an indicator of leaf greenness) value, stem diameter, and fresh and dry weights of shoots and roots were significantly increased by 10 mg L−1 glycine in comparison to the control plants. Application of glycine at 40 mg L−1 reduced many plant growth parameters, whereas leaf proline concentration was increased. All glycine levels except for 40 mg L−1 increased root fresh weight. Leaf protein content was increased by glycine applied at 10 or 20 mg L−1, whereas leaf antioxidant activity was increased at all glycine levels. Application of glycine increased leaf concentrations of nitrogen and potassium (at 10 mg L−1), magnesium (at 5 mg L−1), and zinc (at all glycine levels) compared to the control plants. The results indicate that moderate level of glycine (10 mg L−1) in the nutrient solution can improve the growth and nutritional quality of coriander.
W celu oceny wpływu zróżnicowanego poziomu glicyny na wzrost oraz pobieranie składników mineralnych przez rośliny kolendry (Coriandrum sativum L.) przeprowadzono eksperyment z zastosowaniem kultur piaskowych oraz roztworu odżywczego. Różne stężenia glicyny 0, 5, 10, 20 lub 40 mg L−1 aplikowano roślinom w warunkach szklarniowych za pośrednictwem pożywki Hoaglanda w układzie kompletnie zrandomizowanym w czterech powtórzeniach. Uzyskane wyniki wskazują, że wartość SPAD liścia, średnica łodygi, świeża i sucha masa pędów i korzeni były istotnie większe po zastosowaniu 10 mg L−1 glicyny w porównaniu z roślinami kontrolnymi. Aplikacja 40 mg L−1 glicyny spowodowała zmniejszenie wielu parametrów wzrostu roślin, podczas gdy stężenie proliny w liściach uległo podwyższeniu. Wszystkie zastosowane poziomy glicyny, z wyjątkiem 40 mg L−1, wpływały na zwiększenie świeżej masy korzeni. Zawartość białka w liściach wzrastała po aplikacji glicyny w stężeniach 10 lub 20 mg L−1, podczas gdy aktywność przeciwutleniająca liści uległa podwyższeniu po zastosowaniu wszystkich stężeń glicyny. W porównaniu z roślinami kontrolnymi aplikacja glicyny powodowała w liściach wzrost stężenia azotu i potasu (przy 10 mg L−1), magnezu (przy 5 mg L−1) i cynku (przy wszystkich zastosowanych poziomach glicyny). Wyniki wskazują, że umiarkowany poziom glicyny (10 mg L−1) w roztworze odżywczym może wpływać korzystnie na wzrost i wartość odżywczą kolendry.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2019, 72, 1
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effects of biological control on fungal communities colonizing eggplant (Solanum melongena L.) organs and the substrate used for eggplant cultivation
Wpływ ochrony biologicznej na zbiorowisko grzybów zasiedlających łodygi i korzenie oraz podłoże spod uprawy oberżyny (Solanum melongena L.)
Autorzy:
Cwalina-Ambroziak, B
Nowak, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26802.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
Eggplants, cv. Black Beauty, were grown in the greenhouse of the University of Warmia and Mazury in Olsztyn. During the growing season, the plants were sprayed three times with Asahi SL, Biochikol 020 PC and Bravo 500 SC, they were watered with Polyversum, and a mycorrhizal inoculum was applied to the roots of seedlings. Unprotected plants, treated with distilled water, served as control. After fruit harvest, samples of the substrate used for eggplant cultivation, eggplant stems and roots were collected, and fungi were isolated in the laboratory. The fungal soil community was more abundant and diverse than the communities colonizing the stems and roots of eggplants. The applied biological and chemical control agents effectively reduced the abundance of fungi, including pathogenic species, in the organs of eggplants and the substrate used for eggplant cultivation. Potential pathogens (Alternaria alternata, Botrytis cinerea and Fusarium species) were isolated in high numbers from eggplant stems in the control treatment and in the Polyversum treatment (67%). The lowest number of potential pathogenic species were isolated from plants treated with the biostimulator Asahi SL, the fungicide Bravo 500 SC and the mycorrhizal inoculum. The population size of pathogenic fungi (Colletotrichum coccodes and Fusarium ) isolated from eggplant roots was smaller, compared with stems, particularly in the treatments with the fungicide Bravo 500 SC and the biostimulator Biochikol 020 PC. The soil fungal community was dominated by yeast-like fungi (over 60% of all isolates). Fungi known as potential causal agents of diseases were found in low abundance, and they were not detected in substrate samples collected from under fungicide-treated eggplant plants.
Oberżynę odmiany Black Beaty uprawiano w latach 2006-2007 w szklarni Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie. W okresie wegetacji zastosowano ochronę w postaci 3-krotnego opryskiwania roślin preparatami: Asahi SL, Biochikol 020 PC, Bravo 500 SC i podlewania roślin Polyversum oraz aplikacji szczepionki mikoryzowej pod korzenie rozsady. Kombinację kontrolną stanowiły rośliny bez ochrony, traktowane wodą destylowaną. Po zbiorach owoców pobierano materiał roślinny (łodygi i korzenie) oraz podłoże spod uprawy oberżyny w celu izolacji grzybów. Zbiorowisko grzybów glebowych było bardziej liczne i zróżnicowane niż zbiorowisko grzybów zasiedlających łodygi i korzenie oberżyny. Zastosowana ochrona ograniczała liczebność patogenów w analizowanych częściach roślin i w podłożu. Potencjalne patogeny (A. alternata, B. cinerea i Fusarium spp.) licznie zasiedlały łodygi oberżyny w kombinacji kontrolnej i z opryskiwaniem Polyversum (67%). Najmniej potencjalnych patogenów wyizolowano z roślin w kombinacji z użytym stymulatorem wzrostu Asahi SL i fungicydem Bravo 500 SC oraz ze szczepionką mikoryzową. Z korzeni uzyskano mniejszą populację patogenów (C. coccodes i Fusarium spp.) niż z łodyg, zwłaszcza z roślin opryskiwanych fungicydem i stymulatorem odporności Biochikol 020 PC. W glebie dominowały grzyby drożdżopodobne – ponad 60% izolatów. Potencjalni sprawcy chorób nielicznie zasiedlali podłoże spod uprawy oberżyny, a nie było ich w ogóle w uprawie roślin chronionych chemicznie.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2011, 64, 3
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fungi colonizing the soil and roots of tomato (Lycopersicum esculentum Mill.) plants treated with biological control agents
Grzyby kolonizujące korzenie oraz glebę spod uprawy pomidora (Lycopersicum esculentum Mill.) chronionego biologicznie
Autorzy:
Cwalina-Ambroziak, B.
Nowak, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27807.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
Tomato plants, cv. Rumba Ożarowska, grown in the greenhouse of the University of Warmia and Mazury, were protected in the form of alternate spraying (twice) and watering (twice) with 5% aqueous extracts of the following plant species: Aloe vulgaris Lam., Achillea millefolium L., Mentha piperita L., Polygonum aviculare L., Equisetum arvense L., Juglans regia L. and Urtica dioica L. Plants not treated with the extracts served as control. After fruit harvest, samples of roots and soil were collected. The roots were disinfected and next placed on PDA medium. Soil-colonizing fungi were cultured on Martin medium. Fungi were identified microscopically after incubation. Pathogenic fungal species, Colletotrichum coccodes, Fusarium equiseti, F. oxysporum and F. poae, accounted for over 60% of all isolates obtained from the roots of tomato plants. The soil fungal community was dominated by yeast-like fungi (75.4%), whereas pathogenic fungi were present in low numbers. The applied 5% aqueous plant extracts effectively reduced the abundance of fungi, including pathogenic species, colonizing tomato plants and soil. The extract from P. aviculare showed the highest efficacy, while the extract from J. regia was least effective. Fungi showing antagonistic activity against pathogens (Paecilomyces roseum and species of the genus Trichoderma) were isolated in greatest abundance from the soil and the roots of tomato plants treated with A. millefolium, M. piperita and U. dioica extracts.
Pomidor odmiany Rumba Ożarowska uprawiano w szklarni UWM w Olsztynie. Zastosowano ochronę w postaci opryskiwania i podlewania na przemian (po dwa razy) 5% wodnymi wyciągami z następujących gatunków roślin: Aloe vulgaris Lam., Achillea millefolium L., Mentha piperita L., Polygonum aviculare L., Equisetum arvense L., Juglans regia L. i Urtica dioica L. W kombinacji kontrolnej rośliny traktowano destylowaną wodą. Po zbiorach owoców pobierano próby korzeni i gleby. Korzenie odkażano i wykładano na podłoże PDA. Hodowlę grzybów glebowych prowadzono na podłożu Martina. Wyrosłe gatunki grzybów identyfikowano mikroskopowo. Patogeny licznie – ponad 60% udział wśród ogółu izolatów, zasiedlały korzenie pomidora. Wśród nich zidentyfikowano następujące gatunki: Colletotrichum coccodes, Fusarium concolor, F. oxysporum i F. poae. Udział patogenów w zbiorowisku grzybów glebowych był nieznaczny, natomiast dominowały tam grzyby drożdżopodobne – 75,4% udział. Zastosowane wyciągi wodne w stężeniu 5% ograniczały liczebność grzybów, w tym patogenicznych, zasiedlających korzenie oraz glebę spod uprawy pomidora. Najbardziej skuteczna okazała się ochrona biologiczna z zastosowaniem wyciągu z P. aviculare, a najmniej z użyciem wyciągu z J. regia. Najliczniejszą populację antagonistów Paecilomyces roseum i rodzaju Trichoderma w obu omawianych środowiskach stwierdzono w kombinacji z traktowaniem wyciągiem z A. millefolium, M. piperita i U. dioica.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2011, 64, 3
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Significance of stigma receptivity in intergeneric cross-pollination of Salix × Populus
Autorzy:
Wojciechowicz, M.K.
Zarychta, L.
Zenkteler, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/57606.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
The pollen–stigma interaction plays an important role in reproductive process and has been continuously studied in many interspecific and intergeneric crossing experiments. The aim of this study was to investigate stigma receptivity (SR) of willow in order to determine the most suitable period for its pollination with poplar pollen and improve the effectiveness of Salix × Populus crosses. Tissue samples were examined histologically using light, epifluorescent, scanning, and transmission electron microscopy. Willow SR was determined by stigma morphological traits, test of pollen germination rate, Peroxtesmo test of peroxidase and esterase activity on stigma surface as well as papilla ultrastructure at anthesis. We have ascertained that the SR duration in willow is short, lasting from 1 to 2 DA. The poplar pollen germination rate on willow stigmas on 1 DA ranged from 26.3 to 11.2%.
Źródło:
Acta Societatis Botanicorum Poloniae; 2016, 85, 3
0001-6977
2083-9480
Pojawia się w:
Acta Societatis Botanicorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Response of hoary alyssum (Berteroa incana L.) to UV-B radiation
Reakcja pyleńca pospolitego (Berteroa incana L.) na promieniowanie UV-B
Autorzy:
Stoklosa, A.
Madani, H.
Upadhyaya, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26729.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
This greenhouse experiment evaluated the response of hoary alyssum plants, up to the rosette phase, to different levels of UV-B radiation. The experiment was carried out in the chambers, equipped with UV-B lamps, emitting biologically effective UV-B radiation of 0 (control), 4, 6 or 8 kJ. As a result, specific traits of the plants such as: leaf number, lamina length, leaf area, specific leaf weight, relative chlorophyll content and shoot biomass were unaffected by any of the UV-B treatments. Significant reductions in the share of large leaves, leaf stalk length and root biomass were noted for plants growing under 8 kJ UV-BBE.
Celem pracy było zbadanie reakcji pyleńca pospolitego (Berteroa incana L.), do fazy rozety liściowej, na promieniowanie UV-B. Doświadczenie przeprowadzono w warunkach szklarniowych, w komorach wyposażonych w lampy emitujące biologicznie czynne promieniowanie UV-B w stężeniu: 0 (kontrola), 4, 6 i 8 kJ. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że zastosowane promieniowanie nie wpływało na takie cechy roślin, jak: liczba liści, długość blaszki liściowej, powierzchnia liści, specyficzna masa liści (SLW) oraz względna zawartość chlorofilu (w jednostkach SPAD) i masa części nadziemnych. Natomiast zaobserwowano istotną redukcję w udziale dużych liści, w długości ogonków liściowych i biomasie korzeni u roślin eksponowanych na najwyższe, 8 kJ UV-BBE, promieniowanie UV-B.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2012, 65, 2
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of crop rotation and meteorological conditions on biodiversity of weed communities in spring barley (Hordeum vulgare L.)
Wpływ płodozmianu i warunków meteorologicznych na bioróżnorodność zbiorowisk chwastów w jęczmieniu jarym (Hordeum vulgare L.)
Autorzy:
Jastrzebska, M.
Wanic, M.
Kostrzewska, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27379.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Tematy:
crop rotation
meteorological condition
biodiversity
weed community
spring barley
barley
Hordeum vulgare
air temperature
precipitation
plant species
weed
weed growth control
Opis:
The paper presents the analysis of changes in weed biodiversity in spring barley cultivated in the years 1990–2004 in crop rotation with a 25% proportion of this cereal (potato – spring barley – sowing peas – winter triticale), when it was grown after potato, and in crop rotation with its 75% proportion (potato – spring barley – spring barley – spring barley), when it was grown once or twice after spring barley. In the experiment, no weed control was applied. Every year in the spring (at full emergence of the cereal) and before the harvest, the composition of weed species and numbers of particular weed species were determined, and before the harvest also their biomass. On this basis, the constancy of species in particular years, Shannon–Wiener species diversity indices and diversity profiles according to Rényi were determined. Weed species richness increased linearly at all plots during the 15-year period. Chenopodium album was a constant and dominant species in terms of weed species density and biomass year after year. The quality of the plot had no clear influence on the diversity of weeds in barley. Weed density and biomass showed high year–to–year variability and a positive correlation with the amount of precipitation and a negative correlation with temperature during the period of the study. The significance of the correlation between the productivity of barley and weed diversity was not confirmed.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2010, 63, 1
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weed infestation of a cereal-legume mixture depending on its concentration and position in a crop rotation
Zachwaszczenie mieszanki zbożowo-strączkowej w zależności od jej koncentracji i usytuowania w płodozmianie
Autorzy:
Kostrzewska, M.K.
Wanic, M.
Jastrzebska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27593.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
A field study was carried out in the period 2000-2006 at the Experimental Station in Tomaszkowo belonging to the University of Warmia and Mazury in Olsztyn. Its aim was to compare weed infestation of a mixture of spring barley and field pea grown in a four crop rotation with different crop selection and sequence. Each year during tillering of spring barley and before the harvest of the mixture, weed species composition and density were evaluated, while additionally weed biomass was also estimated before the harvest. These results were used to determine species constancy, Simpson’s dominance index, the Shannon- -Wiener diversity and evenness indices as well as the community similarity index based on floristic richness, numbers and biomass of particular weed species. The cropping frequency and the position of the mixture in the crop rotation did not differentiate the species composition and total biomass of weed communities in the cereal-legume mixture crops. The crop rotation in which the mixture constituted 50% and was grown after itself had a reducing effect on weed numbers. Growing field pea in the 4-year crop rotation promoted weed infestation of the mixture and the dominance of weed communities. Capsella bursa-pastoris, Chenopodium album, Echinochloa crus-galli, Elymus repens, Polygonum convolvulus, and Sonchus arvensis were constant components of the agrophytocenoses. The weed communities were more similar in terms of their floristic composition than in terms of weed density and air-dry weight of weeds.
Badania polowe prowadzono w latach 2000- 2006 w Stacji Dydaktyczno-Doświadczalnej w Tomaszkowie należącej do UWM w Olsztynie. Ich celem było porównanie zachwaszczenia mieszanki jęczmienia jarego z grochem siewnym uprawianej w 4-polowych płodozmianach o różnym doborze i następstwie roślin. Corocznie, podczas krzewienia jęczmienia jarego i przed zbiorem mieszanki, oceniano skład gatunkowy i zagęszczenie gatunków chwastów, a przed zbiorem dodatkowo także ich biomasę. Wyniki te posłużyły do ustalenia stałości występowania gatunków, wskaźników: dominacji Simpsona oraz różnorodności i równomierności Shannona-Wienera, a także podobieństwa zbiorowisk według bogactwa florystycznego, liczebności i biomasy poszczególnych gatunków chwastów. Częstotliwość uprawy i stanowisko w płodozmianie nie różnicowały składu gatunkowego oraz całkowitej masy zbiorowisk chwastów w łanach mieszanki zbożowo-strączkowej. Ograniczająco na liczebność chwastów wpływał płodozmian, w którym mieszanka stanowiła 50% i była wysiewana po sobie. Uprawa grochu siewnego w 4-letniej rotacji sprzyjała zachwaszczeniu mieszanki i dominacji w zbiorowiskach chwastów. Stałymi elementami agrofitocenoz były Capsella bursa-pastoris, Chenopodium album, Echinochloa crus-galli, Elymus repens, Polygonum convolvulus i Sonchus arvensis. Zbiorowiska chwastów były bardziej podobne pod względem składu florystycznego niż zagęszczenia i powietrznie suchej masy gatunków.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2012, 65, 3
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of crop rotation and meteorological conditions on density and biomass of weeds in spring barley (Hordeum vulgare L.)
Wpływ płodozmianu i warunków meteorologicznych na zagęszczenie i biomasę chwastów w jęczmieniu jarym
Autorzy:
Wanic, M.
Jastrzebska, M.
Kostrzewska, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28360.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Tematy:
crop rotation
meteorological condition
plant density
weed biomass
weed
spring barley
Hordeum vulgare
barley
air temperature
weed infestation change
Opis:
The paper presents the analysis of changes in weed infestation in spring barley cultivated in the years 1990–2004 in crop rotation with a 25% proportion of this cereal (potato – spring barley – sowing peas – winter triticale), when it was grown after potato, and in crop rotation with its 75% proportion (potato – spring barley – spring barley – spring barley), when it was grown once or twice after spring barley. In the experiment, no weed control was applied. Every year in the spring (at full emergence of the cereal) and before the harvest, the composition of weed species and weed density of particular weed species were determined, and before the harvest also their biomass. Weed density increased linearly on all plots during the 15-year period. The average values confirm the increase in weed biomass in the case when spring barley was grown once or twice after this crop; however, those differences were influenced by the previous situation only during some seasons. Weed density and biomass showed high year–to–year variability and a positive correlation with the amount of precipitation and a negative correlation with temperature during the period of the study. A negative correlation between the yield of barley and weed biomass was shown.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2010, 63, 1
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Competition between spring barley (Hordeum vulgare L.) and italian ryegrass (Lolium multiflorum Lam.) under different water supply conditions
Konkurencja między jęczmieniem jarym (Hordeum vulgare L.) i życicą wielokwiatową (Lolium multiflorum LAM.) w warunkach różnego zaopatrzenia roślin w wodę
Autorzy:
Wanic, M.
Jastrzebska, M.
Kostrzewska, M.K.
Treder, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28152.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
A pot experiment with an additive design and three series was conducted to test competition between spring barley and Italian ryegrass under different soil moisture conditions. The experimental factors were as follows: 1. type of sowing – mixed sowing and pure sowing; 2. water supply – plants supplied with water to meet their full requirements and 50% water supply reduction. The study covered five phenological development stages (BBCH) of spring barley: emergence (10–13), tillering (22–25), stem elongation (33–37), heading (52–55), and ripening (87–91). The competitive effects were evaluated based on relative yield (RY), relative yield total (RYT), competitive balance (CB), and relative efficiency index (REI). Spring barley and Italian ryegrass competed for resources throughout the growing season. Competition intensity was found to increase until the heading stage, and it decreased towards the end of the growth cycle. More intense competition was observed under reduced water supply. Spring barley dominated over Italian ryegrass from the tillering stage to the ripening stage. In mixed populations, Italian ryegrass captured the available resources more effectively than spring barley from the stem elongation stage until the end of the growing season, particularly in the treatment with optimal water supply.
W doświadczeniu wazonowym, realizowanym w trzech seriach według schematu addytywnego, badano oddziaływania między jęczmieniem jarym i życicą wielokwiatową w zróżnicowanych warunkach uwilgotnienia gleby. Czynnikami doświadczenia były: 1. sposoby siewu roślin – w mieszance i w siewie czystym, 2. zaopatrzenie roślin w wodę – dawka zgodna z ich wymaganiami oraz obniżona w stosunku do niej o 50%. Badania wykonano w 5 okresach rozwojowych jęczmienia jarego (BBCH): wschody (10–13), krzewienie (22–25), strzelanie w źdźbło (33–37), kłoszenie (52–55) i dojrzewanie (87–91). Konkurencję oceniano na podstawie plonów względnych roślin (RY), całkowitego plonu względnego (RYT), wskaźnika równowagi konkurencyjnej (Cb) i indeksu efektywności względnej (REI). Wykazano, że jęczmień jary i życica wielokwiatowa konkurowały ze sobą o zasoby środowiska w całym okresie wegetacji. Proces ten nasilał się do fazy kłoszenia jęczmienia, po czym pod koniec wegetacji uległ osłabieniu. Konkurencja intensywniejsza była na obiekcie słabiej zaopatrywanym w wodę. Jęczmień dominował nad życicą od fazy krzewienia do dojrzewania. W mieszance życica efektywniej od jęczmienia pozyskiwała czynniki wzrostu od fazy strzelania w źdźbło do końca wegetacji, zwłaszcza na obiekcie obficiej zasilanym wodą.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2013, 66, 3
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjawisko dominacji gatunkowej w fitocenozie owsa siewnego a jego plonowanie
Species domination in oats phytocenosis and its yield
Autorzy:
Wanic, M.
Jastrzebska, M.
Kostrzewska, M.K.
Nowicki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28612.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
The paper presents an analysis of oats phytocenosis (the crop and weeds) treated as a competitor group as concerns the species domination developing within it. The study covered oats cultivated on plots after potatoes (in crops rotation system with 25% share of oats) and twice after oats (75% share of oats in the rotation system) during the years 1990-2000. Simpson's species domination ratio and domination structure in the association identifying groups of: dominants, subdominants, influents and accessory species, were computed and studied. Relations between the studied phytocenosis features and weather conditions and oats yield were also determined. It was shown that quantitative relations in the assessed competitor associations were characterized by high variability between years and vegetation periods while no major differences were found between positions in the crop rotation systems. The density of spring phytocenosis during 11 years of studies increased resulting from increasing numbers of weeds appearing; during the late vegetation period they changed the density of associations slightly. In the spring, the groups competitive to the group of dominants consisted usually of the crop and Thlaspi arvense as well as Chenopodium album; with the passage of years their position strengthened. The enrichment of species in phytocenosis was represented mainly by an increase in numbers of accessory species. At the end of vegetation the importance of oats as a dominant increased significantly; during some seasons Chenopodium album co-dominated, however, with the passage of years the group of subdominants grew. Domination ratios for the studied competitor groups decreased with the passage of years, parallel to decrease of oats share in them. The studied features of phytocenosis showed a stronger correlation to the passage of years than the weather development. Invasiveness of weeds increased during consecutive seasons of cultivation while it showed less correlation with the density of oats. Oats yields showed a slight decreasing trend from year to year and was highly determined by the density of the entire weeds assemblage and in the spring by density and share of dominating species.
Treścią pracy jest analiza fitocenozy owsa (roślina uprawna i chwasty), potrak- towanej jako zespół konkurencyjny, pod kątem kształtującej się w niej dominacji gatunkowej. Badaniami objęto owies uprawiany w stanowiskach po ziemniaku (w płodozmianie z 25% udziałem owsa) i dwukrotnie po sobie (75% owsa w płodo- zmianie) w latach 1990-2000. Wyliczono i przestudiowano wskaźniki dominacji ga- tunkowej Simpsona oraz strukturę dominacji zespołu z wyróżnieniem grup: domi- nantów, subdominantów, influentów i gatunków akcesorycznych. Określono także związki badanych cech fitocenozy z warunkami pogodowymi oraz poziomem plono- wania owsa. Wykazano, że stosunki ilościowe ocenianych zespołów konkurencyj- nych cechowała duża zmiennośæ w latach i okresach wegetacji, nie odnotowano natomiast większych zróżnicowañ pomiędzy stanowiskami w zmianowaniach. Li- czebność fitocenoz wiosennych w ciągu 11 lat badañ wzrastała, co wiązało się z coraz liczniejszymi pojawami chwastów; pod koniec wegetacji w niewielkim stopniu zmie- niały one liczebnośæ zespołów konkurencyjnych. Wiosną, w zespołach konkurencyj- nych do grupy dominantów obok rośliny uprawnej, wchodziły zazwyczaj Thlaspi arvense i Chenopodium album; w miarę upływu lat ich pozycja umacniała się. Wzbo- gacenie gatunkowe zbiorowisk polegało głównie na zwiększeniu liczby gatunków akcesorycznych. Pod koniec wegetacji znacząco wzrosła ranga owsa jako dominanta; w niektórych sezonach współdominowała Chenopodium album, natomiast z upły- wem lat rozrastała się grupa subdominantów. Wskaźniki dominacji w badanych ze- społach konkurencyjnych zmniejszały się wraz z upływem lat, równolegle z obniża- niem się udziału w nich owsa. Badane cechy fitocenoz wykazywały silniejszy zwią- zek z upływem lat uprawy niż z przebiegiem pogody. Inwazyjność chwastów narasta- ła w kolejnych sezonach uprawy, wykazywała natomiast mniejszy związek z liczeb- nością owsa. Plonowanie owsa wykazywało pewnątendencję zniżkowąw latach; w dużej mierze było determinowane liczebnością całego zbiorowiska chwastów, a wio- sną liczebnością i udziałem gatunków dominujących.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2006, 59, 2
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diversity of segetal weeds in pea (Pisum sativum L.) depending on crops chosen for a crop rotation system
Różnorodność chwastów segetalnych w grochu siewnym (Pisum sativum L.) w zależności od doboru roślin w płodozmianie
Autorzy:
Kostrzewska, M.K.
Jastrzebska, M.
Treder, K.
Wanic, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27109.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
This study, lasting from 1999 to 2006, was conducted at the Research Station in Tomaszkowo, which belongs to the University of Warmia and Mazury in Olsztyn. The experiment was set up on brown rusty soil classified as good rye complex 5 in the Polish soil valuation system. The analysis comprised weeds in fields sown with pea cultivated in two four-field crop rotation systems with a different first crop: A. potato – spring barley – pea – spring barley; B. mixture of spring barley with pea – spring barley – pea – spring barley. Every year, at the 2–3 true leaf stage of pea, the species composition and density of individual weed species were determined; in addition, before harvesting the main crop, the dry matter of weeds was weighed. The results were used to analyze the constancy of weed taxa, species diversity, and the evenness and dominance indices, to determine the relationships between all biological indicators analyzed and weather conditions, and to calculate the indices of similarity, in terms of species composition, density and biomass of weeds, between the crop rotations compared. The species richness, density and biomass of weeds in fields with field pea were not differentiated by the choice of the initial crop in a given rotation system. In the spring, the total number of identified taxa was 28 and it increased to 36 before the harvest of pea plants. Chenopodium album and Echinochloa crus-galli were the most numerous. Chenopodium album, Echinochloa crus-galli, Sonchus arvensis, Fallopia convolvulus and Viola arvensis were constant in all treatments, regardless of what the first crop in rotation was or when the observations were made. The species diversity and the evenness and species dominance indices varied significantly between years and dates of observations. Species diversity calculated on the basis of the density of weed species was higher in the rotation with a mixture of cereals and legumes, while that calculated on the basis of weed biomass was higher in the system with potato. The similarity indices, which express the convergence of floristic composition as well as of the density and biomass of weeds growing in pea fields in the two crop rotation systems compared, were within a broad range (42–86%). The biodiversity of weed communities communities was more closely correlated to total precipitation than to air temperature.
Badania przeprowadzono w latach 1999–2006 na obiektach statycznego doświadczenia polowego założonego w Stacji Dydaktyczno-Doświadczalnej w Tomaszkowie należącej do UWM w Olsztynie. Eksperyment zlokalizowano na glebie brunatno-rdzawej, kompleksu 5-żytniego dobrego. Przedmiotem badań były chwasty w grochu siewnym uprawianym w dwóch 4-polowych płodozmianach różniących się rośliną rozpoczynającą rotację: A) ziemniak – jęczmień jary – groch siewny – jęczmień jary; B) mieszanka jęczmienia jarego z grochem siewnym – jęczmień jary – groch siewny – jęczmień jary. Corocznie, w fazie 2–3 liści właściwych grochu określano skład gatunkowy i zagęszczenie poszczególnych gatunków chwastów, a przed zbiorem rośliny uprawnej – dodatkowo ich suchą masę. Otrzymane wyniki posłużyły do przeprowadzenia analizy stałości pojawiania się poszczególnych taksonów, wyliczenia wskaźników różnorodności, równomierności i dominacji gatunkowej, określenia zależności między badanymi wskaźnikami biologicznymi a układem warunków pogodowych oraz wyliczenia współczynników podobieństwa według składu gatunkowego, zagęszczenia i biomasy chwastów między porównywanymi płodozmianami. Bogactwo gatunkowe, zagęszczenie i biomasa chwastów w grochu siewnym nie były różnicowane doborem rośliny rozpoczynającej płodozmian. Wiosną zidentyfikowano łącznie 28 taksonów, a przed zbiorem grochu – 36 taksonów chwastów. Najliczniej występowały Chenopodium album i Echinochloa crus-galli. Gatunkami stałymi, niezależnie od terminu badań i doboru rośliny rozpoczynającej płodozmian, były: Chenopodium album, Echinochloa crus-galli, Sonchus arvensis, Fallopia convolvulus i Viola arvensis. Wskaźniki różnorodności, równomierności i dominacji gatunkowej wykazywały duże zróżnicowanie w latach i terminach badań. Różnorodność gatunkowa określona na podstawie zagęszczenia gatunków chwastów była większa w rotacji z mieszanką zbożowo-strączkową, zaś mierzona biomasą – w płodozmianie z ziemniakiem. Współczynniki podobieństwa wyrażające zbieżność składu florystycznego, zagęszczenia i biomasy chwastów w grochu uprawianym w porównywanych płodozmianach zawierały się w szerokim przedziale (42–86%). Wykazano silniejszy związek bioróżnorodności zbiorowisk chwastów z ilością opadów niż temperaturą.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2014, 67, 1
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zbiorowisk chwastów za pomocą wybranych wskaźników biologicznych
Analysis of weeds communities using selected biological indicators
Autorzy:
Wanic, M.
Jastrzębska, M.
Kostrzewska, M.K.
Nowicki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27157.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
The paper analyses the weeds community in oats cultivated at different position in two crop rotations: after potato (in the rotation system with 25% share of oats) and twice after oats (with its 75% share) during the years 1990-2000, using the diversity of species indicators (by Simpson and by Shannon-Wiener), homogeneity of species by Simpson and communities similarity ratios. The dependence of biological indicators on the weather conditions and the dependence of oats grain yield on the number and diversity of species were assessed. Diversity and homogeneity of species in communities of weeds in the field of oats showed high differences from year to year of studies and dates of measurements (stage of oats tillering, end of its vegetation). To a lesser degree they changed under the influence of the position in the rotation system. With the passage of years the number of weeds during the spring period gradually increased. The analyzed parameters showed the differentiated dependence on the weather conditions. The communities form years with similar weather conditions did not show analogy in individual density and species. No significant dependence between the yield and the diversity of weeds was confirmed.
W pracy analizowano zachwaszczenie owsa uprawianego w dwóch stanowiskach: po ziemniaku (w płodozmianie z 25% udziałem owsa) i dwukrotnym następstwie po sobie (z 75% jego udziałem) w latach 1990-2000, za pomocą wskaźników różnorodności gatunkowej (Simpsona i Shannona-Wienera), równomierności gatunkowej Simpsona oraz współczynników podobieństwa zbiorowisk. Oceniono zależność wskaźników biologicznych od układu warunków pogodowych, a także zależność plonowania od liczebności i różnorodności gatunkowej. Różnorodność i równomierność gatunkowa zbiorowisk chwastów w łanie owsa wykazywały duże zróżnicowanie pomiędzy latami badań i terminami pomiarów (faza krzewienia owsa, koniec jego wegetacji). W mniejszym stopniu zmieniały się pod wpływem stanowisk płodozmianowych. W miarę upływu lat następował sukcesywny wzrost liczebności chwastów aspektu wiosennego. Analizowane parametry wykazywały zróżnicowaną zależność od układu warunków pogodowych. Zbiorowiska z lat o zbliżonych charakterystykach meteorologicznych nie wykazywały analogii pod względem składu gatunkowego i liczebności poszczególnych gatunków. Nie potwierdzono istotności zależności plonowania od różnorodności chwastów.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2005, 58, 1
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Taxonomic diversity and distinctness indices in assessment of weed communities
Wskaźniki różnorodności i odmienności taksonomicznej w ocenie zbiorowisk chwastów
Autorzy:
Jastrzebska, M.
Wanic, M
Jastrzebski, W.P.
Kostrzewska, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28171.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
This paper contains an analysis of taxonomic weed biodiversity in the cultivation of spring barley in the period of 1990- 2004, grown in crop rotation after potato with a 25% share of this cereal (potato – spring barley – field pea – winter triticale) as well as in crop rotation with its 75% share (potato – spring barley – spring barley – spring barley) in which barley was grown once and twice after the same barley crop. No weed control was used in the present experiment. Every year in the spring (at full emergence of the cereal crop) and before harvest, the species composition and the numbers of individual weed species were determined, as well as weed biomass before harvest. On this basis, the taxonomic diversity and distinctness indices were calculated. Potato/barley crop rotation with a 25% share of this cereal and growing spring barley once and twice after the same barley crop did not differentiate taxonomic weed biodiversity. However, it was positively correlated with rainfall abundance during the growing season and negatively correlated with mean temperature. The taxonomic diversity indices were positively correlated with species richness and species diversity, whereas the taxonomic distinctness indices did not generally show any relationship with these measures. Spring barley grain yield did not depend on taxonomic biodiversity of weed communities.
Praca zawiera analizę bioróżnorodności taksonomicznej chwastów w jęczmieniu jarym uprawianym w latach 1990-2004 w płodozmianie z 25% udziałem tego zboża (ziemniak – jęczmień jary – groch siewny – pszenżyto ozime) w następstwie po ziemniaku i w płodozmianie z 75% jego udziałem (ziemniak – jęczmień jary – jęczmień jary – jęczmień jary) w jedno- i dwukrotnym następstwie po sobie. W eksperymencie nie stosowano ochrony przed chwastami. Corocznie, wiosną (w pełni wschodów zboża) i przed zbiorem oznaczano skład gatunkowy i liczebność poszczególnych gatunków chwastów, a przed zbiorem także ich biomasę. Na tej podstawie obliczono wskaźniki różnorodności i odmienności taksonomicznej. Następstwo jęczmienia po ziemniaku w płodozmianie z 25% udziałem tego zboża oraz jedno- i dwukrotne jego następstwo po sobie nie różnicowało taksonomicznej bioróżnorodności chwastów. Była ona zaś dodatnio skorelowana z obfitością opadów w okresie wegetacji i ujemnie ze średnią temperaturą. Wskaźniki różnorodności taksonomicznej były dodatnio skorelowane z bogactwem gatunkowym i różnorodnością gatunkową, natomiast wskaźniki odmienności taksonomicznej zwykle nie wykazywały z nimi związku. Wydajność ziarna jęczmienia jarego nie zależała od bioróżnorodności taksonomicznej zbiorowisk chwastów.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2011, 64, 4
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weed species diversity in organic and integrated farming systems
Różnorodność gatunkowa chwastów na polach prowadzonych według zasad ekologicznego i integrowanego systemu gospodarowania
Autorzy:
Jastrzebska, M.
Jastrzebski, W.P.
Holdynski, C.
Kostrzewska, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27336.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
Phytosociological data were collected in 1994–1996 in plots (relevés) at the Research Station for Organic Farming and Conservation Breeding of the Polish Academy of Sciences in Popielno included in a large-area experiment conducted according to the concept and method proposed by Prof. S. Nawrocki. In a four-field crop rotation (root crops – spring barley undersown with red clover and grasses – red clover/grass mixture – winter triticale), each field was divided into two management units, organic and integrated. Data were collected in relevés by the Braun-Blanquet method, each year at the peak of the growing season. Weed abundance (% cover) in cultivated fields and the number of weed species (species richness) in crops were determined, which provided a basis for calculating the Shannon- -Wiener indices of species diversity and evenness, and the Rényi profiles. The qualitative (species) and quantitative structure of weed communities was compared using the Sorensen index. A total of 115 weed taxa (species, subspecies and varieties) were identified in the examined agro-phytocenoses. Echinochloa crus-galli, Chenopodium album, Matricaria maritima subsp. inodora, Capsella bursa-pastoris, Thlaspi arvense and Stellaria media were the most abundant. Weed infestation was slightly higher in the organic farming system than in the integrated system. Organic farming contributed to higher weed species diversity in root crops, red clover/grass mixtures and winter triticale. Weed species richness was reduced in red clover/grass stands, while root crops and – to a lesser degree – spring barley undersown with red clover and grasses decreased weed species diversity. The species composition and in particular the quantitative structure of weeds were affected by crop species and cultivation regime rather than by the farming system. Weed communities of crops grown under organic and integrated farming systems were more similar with regard to species composition than the quantitative structure.
Podstawą pracy są zdjęcia fitosocjologiczne wykonane w latach 1994–1996 na polach Stacji Badawczej Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej PAN w Popielnie, objętych doświadczeniem łanowym wg koncepcji i metodyki Prof. S. Nawrockiego. Każde z czterech pól realizowanego płodozmianu (okopowe – jęczmień jary z wsiewką koniczyny czerwonej z trawami – koniczyna czerwona z trawami – pszenżyto ozime) zostało podzielone na dwie części, na których rośliny uprawiano według zasad rolnictwa ekologicznego i integrowanego. Zdjęcia wykonywano corocznie w pełni wegetacji, metodą Braun-Blanqueta. Materiał wyjściowy poddano dalszemu opracowaniu pod kątem ustalenia przeciętnego pokrycia pól przez chwasty i liczby gatunków zachwaszczających rośliny uprawne (bogactwa gatunkowego chwastów). Na tej podstawie obliczono wskaźniki różnorodności i równomierności gatunkowej Shannona-Wienera oraz wyznaczono profile Rényi’ego. Strukturę gatunkową i ilościową zbiorowisk porównano za pomocą współczynników podobieństwa Sorensena. W badanych agrofitocenozach zidentyfikowano łącznie 115 taksonów (w randze gatunków, podgatunków lub odmian botanicznych), wśród których największą obfitością wyróżniały się: Echinochloa crus-galli, Chenopodium album, Matricaria maritima subsp. inodora, Capsella bursa-pastoris, Thlaspi arvense, Stellaria media. Rośliny uprawiane wg zasad rolnictwa ekologicznego były nieco silniej zachwaszczone niż w uprawie integrowanej. System ekologiczny sprzyjał różnorodności gatunkowej chwastów w uprawie okopowych, koniczyny czerwonej z trawami i pszenżyta. Łan koniczyny czerwonej z trawami ograniczał bogactwo gatunkowe chwastów, a okopowe oraz w mniejszym stopniu jęczmień jary z wsiewką – różnorodność gatunkową chwastów. System gospodarowania mniej różnicował skład gatunkowy chwastów, a zwłaszcza ich strukturę ilościową niż roślina uprawna i związana z nią agrotechnika. Zbiorowiska chwastów formujące się w roślinach uprawianych w systemie ekologicznym i integrowanym były bardziej podobne pod względem składu gatunkowego niż struktury ilościowej.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2013, 66, 3
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of interspecies interactions and water deficit on spring barley and red clover biomass accumulation at successive growth stages
Wpływ interakcji międzygatunkowych i deficytu wody na akumulację biomasy jęczmienia jarego i koniczyny czerwonej na kolejnych etapach wzrostu
Autorzy:
Jastrzebska, M.
Kostrzewska, M.K.
Wanic, M.
Treder, K.
Makowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27135.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
A pot experiment was conducted in a greenhouse in Olsztyn, Poland, in the period 2010–2012. The aim of the study was to examine whether soil water deficit would change biomass volume and distribution of pure sown spring barley and red clover as well as growth rate during their joint vegetation and mutual interactions. The interactions between spring barley and red clover were of a competitive character, and the cereal was the stronger crop. The strength of this competition increased in time with the growing season. Through most of the growing season, the competition was poorer in water deficit conditions. The impact of clover on barley before the heading stage showed facilitation symptoms. Interspecific competition reduced the rate of barley biomass accumulation and decreased stem and leaf biomass towards the end of the growing season. Intensified translocation of assimilates from the vegetative parts to grain minimized the decrease in spike biomass. Water deficit stress had a more inhibitory effect on the biomass and growth rate of barley than competition, and competition did not exacerbate the adverse influence of water deficit stress on barley. Competition from barley significantly reduced the biomass and biomass accumulation rate of clover. Water deficit stress did not exacerbate barley’s competitive effect on clover, but it strongly inhibited the growth of aboveground biomass in pure-sown clover.
Oddziaływania między jęczmieniem jarym a koniczyną miały charakter konkurencji, w której silniejszą stroną było zboże. Siła tej konkurencji zwiększała się w miarę postępu wegetacji. Przez większą część wegetacji konkurencja była słabsza w warunkach deficytu wody. Wpływ koniczyny na jęczmień do fazy kłoszenia wykazywał symptomy ułatwiania. Obecność koniczyny czerwonej we wspólnym środowisku skutkowała przyrostem biomasy korzeni jęczmienia w fazie strzelania w źdźbło, ale począwszy od fazy krzewienia przyczyniła się do ograniczenia tempa nagromadzania biomasy u zboża i strat w masie łodyg i liści pod koniec wegetacji. Zwiększenie translokacji asymilatów z części wegetatywnych do ziarna zapobiegło stratom w masie kłosów. Deficyt wody silniej niż konkurencja z koniczyną redukował nagromadzanie masy jęczmienia we wszystkich organach i tempo jej przyrostów niemal przez cały okres wegetacji. Najsilniejszy wpływ konkurencji ze strony koniczyny na CGR jęczmienia zaznaczył się okresie kłoszenie–dojrzałość. W warunkach deficytu wody konkurencja ze strony koniczyny nie pogłębiła już negatywnego wpływu samego stresu wodnego na jęczmień. Konkurencja ze strony jęczmienia jarego skutkowała znaczącą redukcją biomasy koniczyny czerwonej i tempa jej wzrostu, nasilając te procesy do końca wegetacji. Deficyt wody silnie ograniczył rozwój biomasy nadziemnej koniczyny w siewie czystym. Niedostatek wody w podłożu w zasadzie nie pogłębił już silnego negatywnego wpływu konkurencji ze strony jęczmienia na nagromadzanie masy i tempo wzrostu koniczyny.
Źródło:
Acta Agrobotanica; 2016, 69, 4
0065-0951
2300-357X
Pojawia się w:
Acta Agrobotanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies