Temat: science-fiction - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Transgresja i dyskryminacja. Sztuczne kobiety w kinie fantastycznonaukowym
Transgression and Discrimination: Artificial Women in Science-Fiction Cinema
Autorzy:: Fiuk, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31340659.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: posthumanizm
science fiction
gynoid
kobieta
seksualizacja
posthumanism
woman
sexualization
Opis:: Artykuł jest poświęcony problemowi seksualizacji postaci kobiecych w filmach science fiction. Odwołując się do teorii gatunków, feministycznej i psychoanalitycznej refleksji nad filmem oraz wyników badań z zakresu psychologii społecznej i neurobiologii, autorka stara się naświetlić możliwe przyczyny i konsekwencje niezwykle popularnego w zachodniej kulturze, choć jawnie dyskryminującego sposobu obrazowania kobiet i kobiecości. W tym celu dokonuje charakterystyki zarówno poszczególnych dzieł filmowych (m.in. Metropolis Fritza Langa, Łowcy androidów Ridleya Scotta i Pod skórą Jonathana Glazera), jak i wciąż powracających w kinie, określonych narracji kulturowych, a także specyficznych wątków i motywów. Autorka odnosi się również do wybranych dzieł literackich o podobnej tematyce, wskazując w ten sposób duży potencjał reprodukcyjny interesującej ją perspektywy, w której zbiegają się w istocie dwa pozornie odrębne zjawiska: transgresja i dyskryminacja.
The article discusses the problem of sexualization of female characters in science-fiction films. The author refers to genre theory, feminist and psychoanalytic film theory, as well as research results in social psychology and neuroscience, trying to elucidate the possible causes and consequences of an overtly discriminating way of depicting women and femininity that is very common in Western culture. With this aim in mind, she characterises selected individual films (e.g. Metropolis by Fritz Lang, Blade Runner by Ridley Scott and Under the Skin by Jonathan Glazer), as well as proposing an analysis of recurring cultural narratives and specific motifs symptomatic of cinema. The author also refers to some works of science-fiction literature, indicating a big reproductive potential lying in the perspective presented, in which two apparently different phenomena – transgression and discrimination – converge.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2020, 110; 100-119
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: No Figures in the Landscape: Post-Anthropocentric Typologies of Architectural Settings in Science-Fiction Films
Krajobraz bez postaci. Postantropocentryczne typologie architektoniczne w kinie fantastyczno-naukowym
Autorzy:: Stasiowski, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31341705.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: architektura
typologia
film
science fiction
postantropocen
architecture
typology
post-Anthropocene
Opis:: In the ascending age of automation factories, storage facilities, and server farms, intelligent buildings are becoming less dependent on human maintenance. These new and updated architectural forms do not comply with traditional typologies. From the Vitruvian Man to Modulor, our bodies were the measure of most constructions. Yet automation renders new constructions incompatible with patterns of human habitation. This article focuses on the iconography of buildings designed to operate with little to none human interaction, providing an insight into how such settings influenced recent (last decade) science-fiction films like Blade Runner 2049 (dir. Denis Villeneuve, 2017), Captive State (dir. Rupert Wyatt, 2019), I Am Mother (dir. Grant Sputore, 2019), or Transcendence (dir. Wally Pfister, 2014). In each of them, artificial intelligence is an intrinsic composite of the environment, terraforming a post-anthropocentric reality of data centres, automated warehouses and drosscapes.
Fabryki, zautomatyzowane magazyny, elektrownie oraz centra danych już dziś funkcjonują najlepiej przy minimalnej ingerencji. Co istotniejsze, przestrzenie tego typu wymykają się tradycyjnym typologiom, także dlatego, że swoją skalą i przeznaczeniem zrywają z antropocentrycznym charakterem architektury. Od człowieka witruwiańskiego po modulor Le Corbusiera ciało ludzkie stanowiło miarę budowli. Co jednak w przypadku konstrukcji przeznaczonych na magazyny, centra logistyczne, farmy serwerów obsługiwanych przez maszyny bądź których automatyzacja gwałtownie postępuje? Na to pytanie ma odpowiedzieć niniejszy artykuł. Autor analizuje w nim ikonografię przestrzeni projektowanych niejako na erę mającą nadejść „po człowieku” przez pryzmat fantastyki naukowej, a więc filmów, w których sztuczna inteligencja jest integralnym komponentem środowiska, takich jak: Blade Runner 2049 (reż. Denis Villeneuve, 2017), Rebelia (reż. Rupert Wyatt, 2019), Jestem matką (reż. Grant Sputore, 2019) czy Transcendencja (reż. Wally Pfister, 2014).
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2020, 110; 24-45
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Odczuwanie obcości. Afektywność współczesnego science fiction
Experiencing Estrangement. Affectiveness of Contemporary Science Fiction
Autorzy:: Szczekała, Barbara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31341706.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: afekt
melodramat
kobiecość
science fiction
ucieleśnienie
empatia
affect
melodrama
womanhood
embodiment
empathy
Opis:: Artykuł jest afektywną analizą współczesnych filmów science fiction z perspektywy specyfiki kobiecego doświadczenia. Cechą charakterystyczną najnowszych produkcji fantastycznonaukowych jest afektywno-emocjonalny kontakt z pozaziemską obcością. Doświadczenie to jest ucieleśniane także przez widzów. Mimo ikonografii oraz prób popularyzacji nauki właściwych gatunkowi, trybem narracyjnym omawianych filmów (m.in. Anihilacji /2018/, Interstellara /2014/ i Nowego początku /2016/) jest melodramat, w którym bohaterki poznają i działają nie tylko dzięki wiedzy i rozumowaniu, lecz także poprzez emocje i afekty. W artykule analizowane są następujące aspekty filmów science fiction ostatniej dekady: cielesne doświadczanie obcości, afektywne sprzężenia między obcym a swoim, alternatywne doświadczanie czasu mediowanego niestandardową narracją, fokalizacja i kinodynamika kosmicznych spektakli oraz afektywne doświadczenia odbiorcze: ucieleśnienie, empatia i identyfikacja.
The article presents an affective analysis of contemporary science-fiction films, exploring the specificity of female experience within the phenomenon. I argue that affective and emotional contact with extra-terrestrial estrangement is a significant symptom of genre modification. This experience is also embodied by viewers. Despite the iconography and attempts to popularize science specific to the genre, the narration mode of Interstellar (dir. Christopher Nolan, 2014), Arrival (dir. Denis Villeneuve, 2016) and Annihilation (dir. Alex Garland, 2018) is melodrama, and the characters think and act not only through knowledge or reasoning, but also through emotions or affects. The article analyzes the following aspects of the latest science-fiction films: corporeal notion of estrangement, affective feedback between the known and unknown, alternative experience of time mediated by achronological narration, focalization and kinodynamics of cosmic spectacles, as well as affective audience experiences: embodiment, empathy and identification.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2020, 111; 179-198
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Kino Trzeciej Kultury. Nowe inspiracje współczesnego amerykańskiego science fiction
Third Culture Cinema: New Inspirations of Contemporary American Science Fiction
Autorzy:: Gryz, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31342035.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: science fiction
komiksy superbohaterskie
Trzecia Kultura
super hero comic books
Third Culture
Opis:: Przez ostatnią dekadę amerykańskie kino science fiction przeszło drastyczną zmianę konceptualną. Ekspansja wysokobudżetowych adaptacji komiksów superbohaterskich doprowadziła w efekcie do konieczności tematycznej i formalnej redefinicji samego gatunku. Przełomowe dokonania współczesnej nauki okazały się świeżym punktem odniesienia dla filmowców północnoamerykańskich. Czerpiąc inspirację od współczesnych popularyzatorów nauki działających pod egidą Trzeciej Kultury, filmowcy starali się podejmować w swoich dziełach problematykę odnoszącą się do bieżących dyskusji fizyków, filozofów i neurobiologów. Autor stara się wyodrębnić główne wyróżniki amerykańskiej kinematografii Trzeciej Kultury oraz prześledzić istotne intelektualne koncepcje w nich zawarte.
Over the last decade American science fiction cinema underwent a drastic conceptual change. The expansion of big-budget adaptation of super hero comic books led to the need for thematic and formal redefinition of the genre itself. Groundbreaking achievements of modern science proved to be a fresh point of reference for North American filmmakers. Drawing inspiration from contemporary science popularizers working under the aegis of the Third Culture, filmmakers tried to consider in their works issues relating to the ongoing discussions of physicists, philosophers and neuroscientists. The author tries to extract the main distinguishing features of American cine- ma of the Third Culture and track important intellectual concepts contained therein.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2016, 93-94; 100-113
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Science fiction jako element austriackiej taktyki propagandowej. „1. April 2000” w pułapce genologicznej
Science Fiction as an Element of Austrian Propaganda Tactics: “1. April 2000” in the Genological Trap
Autorzy:: Kosińska-Krippner, Beata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38620945.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: science fiction
Heimatfilm
Austria
okupacja aliancka
tworzenie tożsamości
propaganda
heimatfilm
Allied occupation
identity formation
Opis:: Tekst przybliża swoisty fenomen kultowego austriackiego filmu 1. April 2000 (reż. Wolfgang Liebeneiner, 1952). Zarysowując tło historyczne i kulisy jego powstania, autorka analizuje efekty zastosowanej w nim strategii oraz wpisuje go w kontekst austriackiego filmu fantastyczno-naukowego i eskapistycznego, ale przede wszystkim uwypukla jego związek z Heimatfilmem. Analizując dane statystyczne, autorka wysnuwa też pewną hipotezę dotyczącą zależności między poczuciem tożsamości Austriaków, produkcją Heimatfilmów i filmów science fiction oraz dokonuje kilku ustaleń genologicznych, dotyczących austriackich filmów science fiction w odniesieniu do przyjętej przez nią definicji tego gatunku. Ponadto, zwracając uwagę na związek filmu Liebeneinera z czasami, w których powstał, sygnalizuje, jak rezonuje on współcześnie i jakie nowe konteksty otwiera.
The article presents the specific phenomenon of the Austrian cult film 1. April 2000 (dir. Wolfgang Liebeneiner, 1952). Outlining the historical background and behind-the-scenes of its creation, the author analyses the effects of the strategy used in it and places it in the context of Austrian science-fiction and escapist films; above all, though, she highlights its connection with heimatfilm. Analysing statistical data, the author also develops a certain hypothesis regarding the relationship between the Austrians’ sense of identity and the production of heimatfilms and science-fiction films, and makes several genre-related findings about Austrian science-fiction films with regard to the definition of science fiction she adopted. Moreover, by drawing attention to the relationship between Liebeneiner’s film and the times in which it was made, the author indicates how it resonates today and what new contexts this film opens up.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 29-52
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Świat w naszych rękach. O animacjach z serii „Lego Jurassic World”
The World in Our Hands: On the Animations From the “Lego Jurassic World” Series
Autorzy:: Szewczyk, Matylda
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38624579.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Lego
animation
dinosaurs
children’s culture
science fiction
play
animacja
dinozaury
kultura dziecięca
zabawa
Opis:: Artykuł stanowi refleksję nad animacjami z serii Lego Jurassic World, będącymi częścią franczyzy Park Jurajski. Analiza jest podejmowana w kontekście problematyki i znaczenia aktorskich filmów o wskrzeszonych dzięki futurystycznej nauce dinozaurach (do nich animacje nawiązują w warstwie fabularnej), ale także wobec kulturowej roli klocków Lego oraz problemu reprezentacji, który w tym przypadku ma szczególnie złożony charakter. Omówieniu poszczególnych zagadnień towarzyszy refleksja na temat sposobu rozumienia dziecięcości we współczesnej kulturze wobec charakterystycznych dla niej fascynacji i niepokojów.
This article is a reflection on the animations of the Lego Jurassic World series, part of the Jurassic Park franchise. The analysis is undertaken in the context of the subject and significance of live-action films about dinosaurs resurrected thanks to futuristic science (to which the animations refer in the storyline), but also in relation to the cultural role of Lego bricks and the problem of representation, which in this case is particularly complex. The discussion of individual issues is accompanied by a reflection on the way in which childhood is understood in contemporary culture, in the face of its characteristic fascinations and anxieties.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 165-184
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Nerwowy uśmiech Meduzy. Tożsamości rodzicielskie w pierwszym sezonie serialu „Wychowane przez wilki”
The Anxious Smile of the Medusa: Parental Identities in the First Season of “Raised by Wolves”
Autorzy:: Szewczyk, Matylda
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27754931.pdf
Data publikacji:: 2021
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: rodzicielstwo
macierzyństwo
ojcostwo
science fiction
broń nuklearna
feminizm
reprodukcja
parenthood
motherhood
fatherhood
nuclear weapon
feminism
reproduction
Opis:: Artykuł jest analizą pierwszego sezonu serialu HBO Max Wychowane przez wilki (Raised by Wolves, prod. Aaron Guzikowski, 2020) w kontekście sposobu przedstawienia tożsamości rodzicielskich. Autorka koncentruje się na sposobie ukazania rodziny i postaci matki (centralnej w opowiadanej historii) oraz problemie reprodukcji i jej wpisania w konstrukcję fikcyjnego, serialowego uniwersum. Badając wytwarzane w serialu (i przez niego) wyobrażenia, zwraca uwagę na ich zakorzenienie we wcześniejszych, XX-wiecznych wizjach rodziny, kobiecości, macierzyństwa, nauki i technologii. Analiza serialu pozwala zaobserwować przemiany niegdysiejszych projektów emancypacyjnych (szczególnie tych związanych z feminizmem) oraz sposób, w jaki popularna narracja science fiction oddaje współczesną wrażliwość związaną z wyobrażeniami rodzicielstwa i jego roli społecznej.
The article analyzes the first season of HBO Max show Raised by Wolves (2020, showrunner: Aaron Guzikowski), tracing its ways of presenting parental identities. It focuses on the way the family is portrayed, on the figure of the mother that seems to be central to the story, and on the problem of reproduction, within the broader context of the construction of the fictional universe. By tracing the representations shown in Raised by Wolves, the article reveals their rooting within earlier, 20th century visions of the family, womanhood, motherhood, science and technology, while simultaneously noting their transformations. Thus, the analysis of the show allows the author to look at the changes of the erstwhile emancipation projects (especially linked to feminism) and to note how the popular science fiction show reflects contemporary ideas of parenthood and its social role.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2021, 116; 121-144
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Wiedza – technologia – New Age. UFO w filmach schyłku PRL
Knowledge – Technology – New Age: UFOs in Films of the Declining Polish People’s Republic
Autorzy:: Piepiórka, Michał
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/38621979.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: UFO
science fiction
transformacja ustrojowa
kino schyłku PRL
ponowoczesność
New Age
systemic transformation
cinema of the declining Polish People’s Republic
postmodernity
Opis:: W ostatnich latach Polski Ludowej powstało kilka filmów o UFO. Komentowały one nastroje społeczne schyłku systemu – odbijały ówczesne lęki i zdawały sprawę z kulturowych sprzeczności. Ujawniały niepokoje społeczne okresu transformacji. Zwrócenie się w stronę tego, co irracjonalne i tajemnicze, sugerowałoby odrzucenie dotychczasowego porządku socjalistycznego, fundowanego na oświeceniowej ideologii modernizacji. Tymczasem filmy te zarówno zwracają się ku płynnej rzeczywistości nowej duchowości, jak i zdradzają ślady fascynacji tym, co naukowe, przede wszystkim technologią. Analizowane w artykule produkcje zdają sprawę z napięć kulturowych, które skutkowały tworzeniem ambiwalentnych, wręcz sprzecznych narracji. Odwoływały się one do wartości wywodzących się jeszcze ze starego systemu, a zarazem zapowiadały nowy, odsyłający do wartości tak socjalistycznych, jak i kapitalistycznych. Okazuje się zatem, że filmy o UFO przygotowywały społeczeństwo na bliskie spotkanie trzeciego stopnia z nową rzeczywistością transformacji.
In the last years of the Polish People’s Republic, several films about UFOs were made. They commented on the social mood during the decline of the system. These films reflected the fears of the time and brought awareness of the cultural contradictions. They revealed the social unrest of the transition period. Turning towards the irrational and mysterious would suggests the rejection of the current socialist order, founded on the Enlightenment ideology of modernization. Meanwhile, these films, as much as they turn to the fluid reality of New Age, are fascinated by the scientific, especially technology. The movies analysed in the article reflect the cultural tensions that resulted in the production of ambivalent, even contradictory narratives. The films referred to values derived from the old system and heralding the new one, both socialist and capitalist. It turns out that UFO films were preparing the society for a close encounter of the third kind with the new reality of transformation.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 53-77
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "science-fiction" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język