Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ": historia" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Narodowe kino autorów końca wieku
National Cinema of Authors at the End of the Century
Autorzy:
Włodek, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340646.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
historia kina
film history
Opis:
Recenzja dotyczy podręcznika Historia kina. Tom 4. Kino końca wieku (2019) pod redakcją Iwony Sowińskiej, Tadeusza Lubelskiego i Rafała Syski, stanowiącego kontynuację serii podręczników historii kina zapoczątkowanej tomem o kinie niemym. Autorka koncentruje się zarówno na całościowej koncepcji tomu (obejmującego zakres czasowy lat 80. i 90. XX w.), sprofilowanego przede wszystkim na kino narodowe oraz autorskie, jak i na poszczególnych testach przygotowanych przez filmoznawców z kilku ośrodków polskich i zagranicznych. Szczególny nacisk został położony na realizację podstawowej funkcji wiązanej z formułą, jaką jest podręcznik, czyli poznawczej, oraz na strategie stosowane zarówno przez redakcję, jak i poszczególnych autorów mierzących się z obszarem światowych kinematografii końca wieku.
The review deals with the textbook Historia kina. Tom 4. Kino końca wieku [History of Cinema. Volume 4. Cinema of the End of the Century] (2019) edited by Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska and Rafał Syska, which is a continuation of a series of textbooks on the history of cinema initiated with the volume on silent cinema. The author focuses both on the overall concept of the volume (covering the time range of the 1980s and 1990s), profiled primarily on national and author cinema, as well as on individual texts prepared by film scholars from several Polish and foreign research centres. Particular emphasis was placed on the implementation of the basic function associated with the textbook formula, that is the cognitive function, and on further strategies used by both the editors and individual authors dealing with the area of global cinematography of the end of the century.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2019, 107; 242-248
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Wiersz o sztuce aktorskiej» Ludwika Osińskiego w świetle teorii pedagogicznych
«Wiersz o Sztuce Aktorskiej» (A Poem on the Art of Acting) by Ludwik Osiński in the Light of Pedagogical Theories
Autorzy:
Buczek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519836.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
teatr polski 1800-1900
historia teatru
historia pedagogiki
historia edukacji
Polish theater 1800-1900
theater history
pedagogy history
education history
Opis:
Wiosną 1803 roku periodyk Nowy Pamiętnik Warszawski opublikował "Wiersz o sztuce aktorskiej ofiarowany aktorce zaczynającej" napisany przez Ludwika Osińskiego. Poemat ten był dedykowany Rozalii Bogusławskiej, córce dyrektora Teatru Narodowego Wojciecha Bogusławskiego. Rozalia zadebiutowała na scenie rok wcześniej, a później wyszła za mąż za autora wiersza. Omawiany utwór nie jest, jak sugeruje tytuł, adresowany tylko do początkujących aktorów. Widać w nim gruntowną wiedzę z zakresu pedagogiki ogólnej, edukacji i dydaktyki, którą Ludwik Osiński dysponował dzięki swojemu wykształceniu i zawodowi. Uczył się w kolegium pijarskim, pracował jako guwerner i nauczyciel; wraz z Konstantym Wolskim prowadził też szkołę z internatem dla chłopców, znał więc dobrze teorie pedagogiczne Jana Amosa Komeńskiego, François Fénelona, Johna Locke'a i Jean-Jacques'a Rousseau. Znalazły one odbicie w omawianym wierszu, który odnosi się do kwestii szerszych niż tylko pedagogika zawodu aktora.
In the spring of 1803, the periodical Nowy Pamiętnik Warszawski published “Wiersz o sztuce aktorskiej ofiarowany aktorce zaczynającej” (‘A Poem on the Art of Acting Offered to A Debuting Actress’) composed by Ludwik Osiński. It was dedicated to Rozalia Bogusławska, a daughter of the managing director of the National Theatre, Wojciech Bogusławski. Rozalia debuted on stage a year earlier, and later on, married the author of the poem. The poem is not, as the title might suggest, addressed just to beginners. It shows thorough knowledge of general pedagogy, education and didactics, which Ludwik Osiński possessed by virtue of his education and profession. He had been educated at a Piarist divinity school, worked as a tutor and teacher; he also ran, in co-operation with Konstanty Wolski, a boarding school for boys, so he was well-versed in the pedagogical theories by John Amos Comenius, François Fénelon, John Locke and Jean-Jacques Rousseau. He deployed them in the poem he composed, which referred to matters broader than just pedagogy of the acting profession. 
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 97-113
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katarzyna z Fröhlichów Bogusławska
Katarzyna Bogusławska, née Fröhlich
Autorzy:
Waszkiel, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430971.pdf
Data publikacji:
2003-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Katarzyna Fröhlich
ballet
ballet history
dance
dance history
Opis:
Autorka podejmuje próbę rekonstrukcji biografii Katarzyny Fröhlich (1811–1886), absolwentki warszawskiej szkoły baletowej, w Teatrze Wielkim szlifującej talent pod okiem Julii Mierzyńskiej. Wymienia spektakle z udziałem tancerki, w tym w partiach solowych, przywołuje pochlebne opinie prasowe o „solo mazurze” z Wesela polskiego w Ojcowie. Uwypukla istotną funkcję życiową szkoły baletowej, którą  ubogie, niepiśmienne rodziny wybierały dla swoich dzieci jako szansę na nieodpłatne zdobycie zawodu i  kapitału społecznego. Podkreśla, że decyzja tancerki o zakończeniu kariery baletowej wynikała z zamążpójścia. Od jesieni 1834 Fröhlich-Bogusławska koncentrowała się na prowadzeniu domu. Doświadczyła tragedii jako matka: śmierci Ludwika w dzieciństwie i zesłania Władysława na Syberię. Władysław po powrocie z zesłania kontynuował karierę  krytyka teatralnego, jego siostra Zofia była nauczycielką muzyki. Na podstawie nowo odnalezionych źródeł autorka weryfikuje datę zgonu Fröhlich-Bogusławskiej oraz przywraca zatartą podczas długiego życia pamięć o jej baletowej karierze.
The author undertakes to reconstruct the biography of Katarzyna Fröhlich (1811–1886), a graduate of the Warsaw Ballet School, who honed her talent under the tutelage of Julia Mierzyńska at Warsaw’s Teatr Wielki [Grand Theatre]. She lists the dancer’s performances, including solo parts, and cites the favourable press reviews of the “solo mazur” from the ballet Wesele polskie w Ojcowie [The Polish Wedding in Ojców]. She emphasizes the vital social function of the ballet school: poor, illiterate families chose it for their children as an opportunity to learn a profession without teaching fees and acquire social capital. She notes that Fröhlich-Bogusławska’s decision to end her career as a ballet dancer resulted from her getting married. Since the autumn of 1834, she focused on her household. Her motherhood was marked by tragedy: her son Ludwik died as a child, and the other son Władysław was exiled to Siberia. Władysław survived to become a theatre critic, and his sister Zofia became a music teacher. Drawing on previously unknown sources, the author of the article verifies the date of Fröhlich-Bogusławska’s death and restores the memory about her dancing career, faded in the course of her long life.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2003, 52, 3/4; 326-336
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Ciepliński, Szkic dziejów baletu polskiego. Londyn, 1956
Jan Ciepliński, Szkic dziejów baletu polskiego. London, 1956
Autorzy:
Turska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431945.pdf
Data publikacji:
1956-09-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
taniec
balet
historia tańca
historia baletu
Jan Ciepliński
dance
ballet
dance history
ballet history
Opis:
Autorka omawia Szkic dziejów baletu polskiego Jana Cieplińskiego, powstały na podstawie materiałów przekazanych artyście przez Leopolda Filatyna, częściowo opublikowanych przez Henryka Lińskiego w drugim tomie monografii Taniec (red. Mateusz Gliński, Warszawa, 1930), i własnych poszukiwań. Jako główne usterki publikacji Cieplińskiego autorka wskazuje: brak odsyłaczy do źródeł i opracowań, przeglądowy charakter tekstu pozbawionego struktury periodyzacyjnej, a także nieobecność krytycznej analizy faktów lub jej niewystarczający zakres. Główną część recenzji stanowi omówienie błędów merytorycznych. Istotne miejsce zajmuje też wskazanie motywowanej względami osobistymi niesprawiedliwości Cieplińskiego w opisach działalności współczesnych mu tancerzy i choreografów oraz Polskiego Baletu Reprezentacyjnego. Niezadowalający poziom Szkicu..., opublikowanego w Londynie, jest dla autorki recenzji impulsem do podkreślenia luk na rodzimym rynku wydawniczym w zakresie historii i teorii tańca.
The author discusses Jan Ciepliński’s book Szkic dziejów baletu polskiego [A Draft History of Polish Ballet], which is based on documents passed on to him by Leopold Filatyn and partly published by Henryk Liński in the second volume of the monograph Taniec [Dance] (ed. Mateusz Gliński, Warsaw, 1930), and supplemented by Ciepliński’s own investigations. The reviewer points out the main faults of the book: the absence of references to primary or secondary sources, the lack of structural periodisation desirable in overviews of this kind, and the absence or insufficient scope of critical analysis. The central part of the review addresses factual errors. An important point of criticism is also that due to personal motivations, Ciepliński was unfair in describing the activity of his contemporary dancers and choreographers, as well as the Polish Representative Ballet. Given the unsatisfactory quality of the book, which was published in London, the reviewer feels urged to emphasize the gaps in the domestic publishing market in the field of dance history and theory.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1956, 5, 2/3; 463-465
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petersburski benefis Feliksa Krzesińskiego w 1888 roku
Feliks Krzesiński’s 1888 Petersburg Jubilee
Autorzy:
Sibilska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431831.pdf
Data publikacji:
1995-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Feliks Krzesiński
ballet
ballet history
dance
dance history
Opis:
Na podstawie listów pochodzących z archiwum korespondencji rodziny Krzesińskich, znajdującego się w zbiorach Biblioteki Instytutu Sztuki PAN, oraz rosyjskiej prasy i innych źródeł, autorka szczegółowo rekonstruuje okoliczności, przebieg i recepcję jubileuszu wybitnego tancerza, Feliksa Krzesińskiego (1823–1905). Wydarzenie, o którym mowa, odbyło się 31 I 1888 roku (wg kalendarza juliańskiego) w Petersburgu, gdzie artysta osiadł w 1852 roku, mając za sobą znaczącą karierę w balecie w Warszawskich Teatrach Rządowych. Benefis stanowił obchody pięćdziesięciolecia pracy artystycznej, w tym trzydziestopięciolecia w Teatrze Maryjskim. Przy tej okazji badaczka koryguje pewne nieścisłości, utrwalone w narracjach o historii baletu, nierzadko powtarzane za omyłkami prasowymi epoki.
Based on letters from the Krzesiński family collection held at the Library of the Institute of Art, Polish Academy of Sciences, as well as Russian periodicals and other sources, the author reconstructs the details of jubilee celebrations in honour of the eminent dancer Feliks Krzesinski (1823–1905), investigating their circumstances, course, and reception. The event took place on 31st January 1888 (according to the Julian calendar) in Saint Petersburg, where the artist settled in 1852, after a successful career in the ballet of the Warsaw Government Theatres. The jubilee celebrated fifty years of his activity as an artist, including thirty-five years at Petersburg’s Mariinsky Theatre. The author of the article uses this opportunity to correct some inaccuracies perpetuated in narratives about ballet history, which often repeat blunders from original press accounts.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1995, 44, 1/2; 173-186
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wracając do Molière’a: Wprowadzenie
Returning to Molière: Introduction
Autorzy:
Kencki, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29432208.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Molière
historia teatru
historia dramatu
recepcja Molière’a
theater history
drama history
reception of Molière
Opis:
Wprowadzenie do bloku tematycznego Molière: Powroty. Autor przedstawia najważniejsze inicjatywy artystyczne i naukowe zrealizowane w Polsce z okazji 400-lecia urodzin Molière’a. Przypomina dwudziestowiecznych tłumaczy komedii Molière’a na język polski oraz książki polskich badaczy podejmujących refleksję nad różnymi aspektami jego twórczości i jej recepcji. Wymienia również poświęcone francuskiemu komediopisarzowi artykuły publikowane na łamach „Pamiętnika Teatralnego” od 1956 roku.
Introduction to essay cluster Molière Revisited. The author presents the most substantial artistic and academic projects carried out in Poland on the occasion of the 400th anniversary of Molière's birth. He recalls 20th-century translators of Molière's comedies into Polish and books by Polish scholars reflecting on various aspects of his work and its reception. He also lists articles on the works of Molière and their translations or productions published in the pages of Pamiętnik Teatralny since 1956.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 1; 11-18
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co się wydarzyło w Brighton
What Happened in Brighton
Autorzy:
Zwierzchowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339915.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Nowa Historia Filmu
Nowa Historia Kina
zwrot historyczny
New Film History
New Cinema History
historical turn
Opis:
Michał Pabiś-Orzeszyna w książce Zwrot historyczny w badaniach filmoznawczych (2020) opisuje bardzo szczegółowo i precyzyjnie historie (w liczbie mnogiej) tytułowego zjawiska. Pokazuje towarzyszące mu inspiracje i metodologie, sytuuje je w różnych kontekstach, następnie poddaje wnikliwej krytyce, rekonstruując również spory między przedstawicielami – wydawałoby się – tego samego nurtu. Otrzymujemy nader kompetentny, starannie przemyślany przewodnik po Nowej Historii Kina/Nowej Historii Filmu, wdzierający się pod powierzchowne i unifikujące odczytania. Autor ma jednak większe ambicje niż tylko przedstawienie zwrotu historycznego w badaniach filmoznawczych. Jeśli przybliża czytelnikowi wspomniane spory o to, jak pisać o wczesnym kinie, czyni z tego punkt wyjścia do refleksji nad zagadnieniem bardziej fundamentalnym. Jego książka stanowi bowiem również głos w refleksji nad metodologią i samoświadomością humanistyki.
In the book Zwrot historyczny w badaniach filmoznawczych [The Historical Turn in Film Studies] (2020), Michał Pabiś-Orzeszyna precisely and in great detail describes the histories (plural) of the title phenomenon. He shows the methodologies and inspirations accompanying it, places them in various contexts, and then subjects them to thorough criticism, also reconstructing disputes between representatives of the seemingly same trend. We have received a highly professional, carefully thought-out guidebook to the New Cinema History/New Film History, going beyond superficial and unifying readings. The author, however, has greater ambitions than just presenting the historical turn. If he makes the reader familiar with the above-mentioned disputes about how to write about early cinema, he also turns this into a starting point for reflecting on a more fundamental issue. His book takes part in the discussion on the methodology and self-awareness of the humanities.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 113; 256-262
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mickiewiczowski epizod na warszawskiej scenie baletowej
Adam Mickiewicz’s Appearance on the Warsaw Ballet Stage
Autorzy:
Pudełek, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520698.pdf
Data publikacji:
2005-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Michał Kulesza
Adam Mickiewicz
ballet
ballet history
dance
dance history
Opis:
Autorka przybliża wybrany etap twórczości Michała Kuleszy, który naraziwszy się carskiej cenzurze przez przemycenie wizerunku polskiego orła w swoim debiucie choreograficznym (Divertissement wioślarskie, 1891) musiał czekać kilkanaście lat na ponowną możliwość stworzenia własnego dzieła. Gdy pełnił obowiązki zwierzchnika baletu, skorzystał z rozluźnienia cenzury i wprowadził do drugiego aktu Pana Twardowskiego (1905) korowód polonezowy z postaciami z Pana Tadeusza, a w tle umieścił posąg Adama Mickiewicza, przy którym w finale tańca złożono wieniec z czerwono-białymi szarfami. Kolejnym krokiem była premiera Tadeusza i Zosi (1906), którą po ośmiu pokazach zdjęto z afisza, najpewniej ingerencją znów zaostrzonej cenzury. Autorka artykułu omawia założenia baletu i partyturę opracowaną przez Adolfa Sonnenfelda, a także podejmuje próbę rekonstrukcji libretta i przebiegu spektaklu na podstawie relacji prasowych oraz listy solistów i postaci.
The author presents a selected chapter in the artistic activity of Michał Kulesza, who, having offended tsarist censors by smuggling an image of the Polish eagle into his choreographic debut (Divertissement wioślarskie [Rowing Divertissement], 1891), had to wait more than a dozen years for an opportunity to create a new work of his own. Taking advantage of the relaxation of censorship, when he was in charge of a ballet stage, he introduced into the second act of Pan Twardowski [Mr Twardowski] (1905) a polonaise procession of characters from Adam Mickiewicz’s Pan Tadeusz: The Last Foray in Lithuania. In the background, he placed a statue of the Polish Romantic bard, by which a wreath with red-and-white ribbons was laid in the dance finale. Kulesza’s next step was the premiere of Tadeusz i Zosia [Thaddeus and Zosia] (1906); the ballet based on Mickiewicz’s protagonists was performed only eight times, probably due to an intervention by the censorship, now tightened again. The author of the article discusses the ballet’s outline and the score composed by Adolf Sonnenfeld. She also attempts to reconstruct the libretto and the course of the performance, drawing on historical press accounts and a list of soloists and characters.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2005, 54, 1/2; 185-190
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Svalbard w filmach polskich z lat 30. XX wieku
Svalbard in Polish Films from 1930s
Autorzy:
Szymala, Jacek
Rogatchevski, Andrei
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340425.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Svalbard
Arktyka
historia wizualna
Arctic
visual history
Opis:
W 2020 r. minęła 100. rocznica zawarcia traktatu svalbardzkiego, na mocy którego archipelag ten przyznano Norwegii. Polska podpisała go w 1931 r. W roku następnym rozpoczęły się polskie wyprawy polarne. Ekspedycje te były związane z badaniami prowadzonymi z punktu widzenia nauk przyrodniczych, a ekipom towarzyszyli także fotografowie i/lub filmowcy. Celem artykułu jest przedstawienie, analiza i interpretacja materiału wizualnego, jaki pozostał po tych wyprawach, głównie filmowego. W tekście  zostały omówione trzy produkcje z lat 30. (Wyspa mgieł i wichrów, Wśród mórz Arktyki oraz Do Ziemi Torella) stanowiące źródła z obszaru historii wizualnej. Filmy te mogą pomóc w studiowaniu historii nauki, zmian krajobrazu, historii cywilizacji oraz w analizowaniu badań polarnych itd.; są także ciekawym głosem na temat polskiej historiografii dotyczącej Arktyki. Autorzy tekstu poświęcają szczególną uwagę odnalezionemu w 2019 r. reportażowi Do Ziemi Torella (reż. Witold Biernawski). Istotną część opracowania stanowi zamieszczona na końcu tabela, w której znajdują się informacje o 40 polskich filmach  na temat Svalbardu.
Polish documentary films about Svalbard have been associated with polar research, conducted by Poles on a regular basis since the 1930s. Since then, over 30 films have been made. In their paper, the authors focus on the film reportage of the first Polish expedition to the island of Spitsbergen from 1934: Do Ziemi Torella (To Torell Land), which was found in 2019, digitized, translated into English and subtitled. They also discuss Polish experiences on the Bear Island and in Northern waters, briefly shown in Wyspa mgieł i wichrów (The Isle of Fogs and Winds) and Wśród mórz Arktyki (In Arctic Seas), both from 1937. Earlier, Polish Spitsbergen research was limited to natural sciences. They propose to approach it from the perspective of visual history side; then, the analysed films become historical sources – both in the direct and indirect sense (primary and secondary sources). Polish films about Spitsbergen can function as sources for the history of science, for landscape changes, for the history of civilization, polar research, etc. Of course, they also say a great deal about the propaganda and the image of the Arctic in Polish historiography of a given period. The article is a kind of provisional report on a broader project of (re-)discovering and sharing these films.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 112; 161-180
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Balet Jana Cieplińskiego (1922–1925)
Jan Ciepliński’s Ballet (1922–1925)
Autorzy:
Pudełek, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431720.pdf
Data publikacji:
1996-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Jan Ciepliński
Balet Warszawski
ballet
ballet history
dance
dance history
Warsaw Ballet
Opis:
Autorka omawia historię zespołu Jana Cieplińskiego, uwypuklając związki działań artysty i jego „niespokojnej, przedsiębiorczej osobowości”. Podkreśla jego wcześnie podjętą aktywność pozasceniczną: powołanie w 1919 roku w Teatrze Wielkim (z udziałem Haliny Szmolcówny i Zygmunta Szubiakiewicza) sekcji baletowej ZASP-u i działanie na rzecz podwyższenia poziomu edukacji ogólnokształcącej tancerzy i tancerek. Badaczka analizuje artystyczne i infrastrukturalne aspekty pracy grupy  stacjonującej kolejno w Katowicach, Poznaniu, Wilnie, i aktywnej objazdowo (m.in. Śląsk, Wiedeń, Czechosłowacja, Warszawa). Podkreśla znaczenie doświadczenia, które Ciepliński zdobył w szkole baletowej, Teatrze Wielkim w Warszawie i w balecie Anny Pawłowej, oraz inspiracje Baletami Rosyjskimi. Przywołuje liczne i zróżnicowane opinie na temat jego choreograficznego nowatorstwa. Skrótowo szkicuje losy Baletu Warszawskiego (1937) – krótkiego powrotu do idei samodzielnego zespołu. Artykuł otwiera cykl, w którym w Pamiętniku Teatralnym autorka omawia wybrane zespoły dwudziestolecia międzywojennego (zob. z. 3/4, 1996, i z. 3/4, 1998).
The author discusses the history of Jan Ciepliński’s ballet company, highlighting the links between the artist’s activities and his “restless, entrepreneurial personality.” She emphasizes that his off-stage work began quite early on, with the establishment (with Halina Szmolcówna and Zygmunt Szubiakiewicz) of the ballet section of the Association of Polish Stage Artists at Warsaw’s Teatr Wielki [Grand Theatre] in 1919; he was also actively committed to raising the level of general education for dancers. The author analyses the artistic and infrastructural aspects of the work of Ciepliński’s group, which was successively based in Katowice, Poznań, and Vilnius, as well as touring actively (e.g., in Silesia, Vienna, Czechoslovakia, and Warsaw). She underscores the importance of Ciepliński’s experience from his ballet school, Teatr Wielki, and Anna Pavlova’s ballet, as well as his inspiration from Ballets Russes. She cites numerous and divided opinions regarding his choreographic inventiveness. She briefly presents the story of the Warsaw Ballet (1937) – Ciepliński’s short-lived return to the idea of an running an independent dance company. The article opens a series in which the author discusses selected interwar ensembles (see Pamiętnik Teatralny 3/4, 1996, and 3/4, 1998).
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1996, 45, 1/2; 61-87
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramatopisarki w «republice braci»: Komu potrzebna jest (i jaka) kobieca historia polskiego teatru?
Women Playwrights in the «Republic of Brothers»: Who Needs (and What Kind of) Women’s History of Polish Theatre
Autorzy:
Świerkosz, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36123001.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
historia kobiet
feministyczna historia teatru
dramatopisarki
kanon
herstoria
women’s history
feminist history of theatre
women playwrights
canon
herstory
Opis:
Artykuł omawia efekty projektu feministycznej historii teatru HyPaTia w kontekście szerszego zjawiska, jakim jest uprawiana od lat siedemdziesiątych XX wieku historia kobiet. Autorka stawia pytania o rewindykacyjny charakter podjętego w projekcie dialogu z kanonem i konstruktorski gest (od)tworzenia kobiecej historii polskiego teatru. Poprzez figury „siostry Szekspira” i „sióstr Hypatii” zwrócona zostaje uwaga na specyficzne uwikłanie biografii i twórczości dramatopisarek w patriarchalną ramę (określaną jako „republika braci”), które problematyzuje rozumienie emancypacji jako uwalniania się od męskiej opresji czy ucieczki na marginesy.
This article discusses the results of the HyPaTia research project in the feminist history of the theatre, situating it in the wider context of the phenomenon of women’s history, as practiced since the 1970s. The author investigates the revisionist character of the project’s dialogue with the canon and the constructive gesture of (re)creation of a women’s history of Polish theatre. Through the figures of “Shakespeare’s sister” and “Hypatia’s sisters”, attention is drawn to the specific entanglement of the life and work of female playwrights in a patriarchal framework (referred to as the “republic of brothers”), problematizing the understanding of women’s empowerment as liberation from male oppression or escape into the margins. (Transl. Z. Ziemann)
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 3; 183-198
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unisono
Autorzy:
Jarząbek-Wasyl, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32084577.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
historia teatru
historiografia
performatyka
Routledge
theater history
historiography
performatics
Opis:
Artykuł stanowi recenzję niedawno wydanego tomu The Routledge Companion to Theatre and Performance Historiography (2021). Przedstawiając zwięzłą historię powstania publikacji, jej układ i mozaikową koncepcję, główną problematykę i metodę, autorka przybliża niektóre teksty (szczególnie interesujące dla polskiego czytelnika). Tom, jak każde monumentalne przedsięwzięcie, budzi też zastrzeżenia; te dotyczą głównie realizacji postulatu polifonicznego i odnowicielskiego podejścia do historii widowisk oraz ograniczeń krytyki instytucjonalnej (jej optyka miewa również „ślepy punkt”).
This article offers a review of the recently published edited volume The Routledge Companion to Theatre and Performance Historiography (2021). The reviewer briefly presents the origins of this publication, its structure and mosaic-like design, as well as its main topics and methodology, and then she discusses selected contributions (of particular interest to the Polish reader) in more detail. Like any large-scale undertaking of this kind, this volume also raises concerns and doubts, especially with regard to following the postulated polyphonic and refreshing approach to performance history, as well as the limitations of institutional critique, whose outlook has its "blind spot," too.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2021, 70, 4; 185-194
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sukcesy warszawskich tancerzy w Petersburgu w lutym 1851 roku
The Success of Warsaw Dancers in St Petersburg in February 1851
Autorzy:
Pudełek, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431724.pdf
Data publikacji:
1995-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
polski balet za granicą
Antoni Lesznowski
ballet
ballet history
dance
dance history
polish ballet abroad
Opis:
Autorka sięga do anegdoty o wizycie w Petersburgu tancerzy i tancerek z baletu warszawskiego na zaproszenie cara, zachwyconego mazurem wplecionym przez Romana Turczynowicza do Hrabiny wieśniaczki (1847). Opowieść przytacza Henryk Liński w drugim tomie monografii Taniec (red. Mateusz Gliński, Warszawa, 1930), badaczka zaś weryfikuje ją, sięgając do zbiorów polskich, i – dzięki studentce petersburskiego konserwatorium, Joannie Sibilskiej – archiwów rosyjskich. Autorka artykułu ustala datę dzienną i lokalizację warszawskiej prezentacji oraz przywołuje opinię krytyka, Antoniego Lesznowskiego. Dookreślone zostają daty występów w Rosji i nazwiska: oprócz wskazanego w Tańcu Jana Popiela do Petersburga pojechali: Filipina Damse, Józefina Karska, Honorata Stolpe, Karolina Straus, Arnold Gillert, Antoni Kwiatkowski, Hipolit Meunier, a także para dublerska: Antonina Koćmierowska i Leopold Majewski. Badaczki  szczegółowo rekonstruują repertuar wizyty (w tym występy z Carlottą Grisi, Jules’em Perrotem, Mariusem Petipą) i jej recepcję, a także wpływ na scenę petersburską.
The author turns to an anecdote about Warsaw ballet dancers visiting St Petersburg upon the invitation of the Russian tsar, who was enchanted by the mazurka woven by the choreographer Roman Turczynowicz into a performance of Le Diable à quatre (1847). The story is evoked by Henryk Liński in the second volume of his monograph book Taniec [Dance] (ed. Mateusz Gliński, Warsaw, 1930). The present author verifies it by investigating archive sources in Poland and – thanks to Joanna Sibilska, a student at St. Petersburg Conservatory – in Russian. She establishes the exact date and location of the Warsaw performance and cites the critic Antoni Lesznowski’s opinon about it. New details concerning the dates of the performances in Russia and names of dancers are revealed: apart from Jan Popiel, whose name is mentioned by Liński, the group that travelled to St. Petersburg included Filipina Damse, Józefina Karska, Honorata Stolpe, Karolina Straus, Arnold Gillert, Antoni Kwiatkowski, Hipolit Meunier, as well as two understudies: Antonina Koćmierowska and Leopold Majewski. The researchers reconstruct the details of their guest repertoire (including performances with Carlotta Grisi, Jules Perrot, and Marius Petipa) and its reception, as well as its impact on the St. Petersburg stage.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1995, 44, 3/4; 427-438
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reimagining Theatre History
Nowe spojrzenie na historię teatru
Autorzy:
Pratt, Daniel W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146736.pdf
Data publikacji:
2022-05-17
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
historia teatru polskiego
historiografia
history of Polish theater
historiography
Opis:
This article presents the edited volume A History of Polish Theatre (Cambridge University Press, 2022) as a welcome addition to the growing English-language scholarship on Polish theatre. The reviewer appreciates the editors and contributors’ strategy to make the past intelligible through the present. He emphasizes that this strategy contributed to developing a coherent set of articles dedicated to a wide range of topics. As a new source in English, the book will be immensely valuable, both for students and for those interested in finding out more about specific themes in Polish theatre. The scholarship is fresh, and the articles demonstrate connections of the past to the present, emphasizing the importance of each era, not in service to the narrative of progress but rather in Benjamin’s constellation metaphor. The reviewer further notes that the book assumes some knowledge of Polish theatre, Polish culture, and Polish history from the beginning. He argues that the book will therefore not serve as a complete replacement for more traditional histories but rather contributing to the reimagining of how to tell them.
Artykuł stanowi recenzję tomu A History of Polish Theatre (Cambridge University Press, 2022). Recenzent docenia wkład autorów i redaktorów w anglojęzyczne badania dotyczące polskiego teatru i wysoko ocenia ich strategię polegającą na próbie zrozumienia przeszłości za pośrednictwem teraźniejszości. Podkreśla, że w jej rezultacie udało się stworzyć spójny, a zarazem szeroko zakrojony tematycznie zbiór artykułów. Jako nowe anglojęzyczne źródło wiedzy książka będzie cenna zarówno dla studentów, jak i czytelników zainteresowanych konkretnymi aspektami historii polskiego teatru. Opracowanie jest oryginalne, artykuły uwypuklają związki przeszłości z teraźniejszością, podkreślając znaczenie każdego okresu nie w ramach narracji akcentującej postęp, ale za pomocą Benjaminowskiej metafory konstelacji. Recenzent zauważa ponadto, że książka od początku zakłada pewną znajomość polskiego teatru, polskiej kultury i polskiej historii. Przekonuje, że w związku z tym nie zastąpi tradycyjnych historii, lecz raczej uświadomi potrzebę, by na nowo wyobrazić sobie, w jaki sposób je opowiadać.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 2; 173-180 (eng), 173-181 (pol)
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Adolf Chybiński – Józef M. Chomiński. Korespondencja 1945–1952”, opr., wstęp i komentarze Małgorzata Sieradz, Warszawa 2016 Instytut Sztuki PAN, ss. 345. ISBN 978-83-65630-18-6
Autorzy:
Wieczorek, Ryszard J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28412001.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
muzykologia polska
historia muzykologii
Polish musicology
history of musicology
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 4; 121-129
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies