Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Film dokumentalny"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Montażowe formy Wacława Kaźmierczaka
The Montage Forms of Wacław Kaźmierczak
Autorzy:
Cieśliński, Marek Kosma
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24932006.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
film dokumentalny
kronika filmowa
montaż filmowy
edycja
rytm filmu
documentary film
newsreel
montage
film editing
film rhythm
Opis:
Wacław Kaźmierczak (1905-1981) należy do czołowych polskich montażystów kina dokumentalnego. Zdobywszy doświadczenie filmowe przed rokiem 1939 oraz przy dokumentowaniu powstania warszawskiego, po II wojnie światowej współtworzył najważniejsze produkcje Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie i wykształcił wielu następców. W pracy preferował lakoniczne formy i metaforyczne połączenia montażowe; potrafił przykuć i utrzymać uwagę widza. Jego styl ewoluował od perswazyjnych komunikatów politycznych do przekrojowych syntez historycznych, tworzonych z wykorzystaniem materiałów archiwalnych, czego wybitnym przykładem jest pełnometrażowy dokument Requiem dla 500 tysięcy (1963). Jako montażysta odznaczał się pogłębioną znajomością historycznych form prowadzenia narracji filmowej, czemu charakterystyczny wyraz dawał w montowanej przez prawie czterdzieści lat Polskiej Kronice Filmowej. Autor omawia ewolucję stylu Kaźmierczaka i przedstawia jego najbardziej charakterystyczne dzieła.
Wacław Kaźmierczak (1905-1981) is one of the leading Polish editors of documentary cinema. Having gained film experience before the war and by documenting the Warsaw Uprising (1944), after World War II he co-created the most important productions of the Documentary Film Studio in Warsaw and educated many successors. In his work, he preferred a laconic style and metaphorical montage connections; he knew how to catch and hold the viewer’s attention. His style has evolved from persuasive political messages to cross-sectional historical syntheses, created using archival materials, of which the feature-length documentary Requiem dla 500 tysięcy [Requiem for 500 000] (1963) is an outstanding example. As an editor, he was distinguished by his in-depth knowledge of historical forms of film narration, characteristically expressed in the Polish Film Chronicle, which he edited for almost 40 years. The author discusses the evolution of Kaźmierczak’s style and presents his most characteristic works.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 123; 117-138
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filmy do czytania
Films for Reading
Autorzy:
Jaskulski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311697.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Andrzej Barański
nowy kanon kina polskiego
film oświatowy
animacja
film dokumentalny
kino eksperymentalne
new canon of Polish cinema
educational film
animation
documentary film
experimental cinema
Opis:
W rozmowie Filmy do czytania Andrzej Barański opowiada o mniej rozpoznanej stronie swojej twórczości. Tematem wywiadu są trzy filmy krótkometrażowe. Ich unikatowość polega nie tylko na łączeniu różnych technik – dokumentalnych, animowanych, oświatowych – lecz także na koncepcji zawartej w tytule. Potok (1985), Edukacja sentymentalna (1986) i Pobyt czasowy (2004) są filmami, w których pomimo zastosowanej ikonografii dominantę kompozycyjną stanowią słowa, hasła z leksykonu, instruktaże, dokumenty (podania, meldunki etc.). Widz otrzymuje możliwość „przeczytania” tych filmów, a w trakcie lektury może poszukiwać różnych tropów interpretacyjnych. Wywiad oprócz tradycyjnej warstwy informacyjnej charakteryzuje – zgodna z ideą i duchem dzieł – próba eksperymentu polegająca na „przeczytaniu” filmów wspólnie z reżyserem przez prowadzącego rozmowę. Pozwala to na wyeksponowanie znaczenia filmowych środków wyrazu, zwłaszcza sztuki montażu. Całość wpisuje się w badania nad mało dotychczas rozpoznanymi zjawiskami historii kina polskiego.
In the interview Films for Reading, the director Andrzej Barański tells us about a lesser-known part of his work, namely three short films. Their uniqueness consists in the combination of different techniques – documentary, animation, educational – but also in the concept mentioned in the interview title. In The Stream (Potok, 1985), Sentimental Education (Edukacja sentymentalna,1986), and Temporary Residence (Pobyt czasowy, 2004), the stylistic modes – besides the iconography used – are contained in words, such as lexicon entries, guidelines, documents (applications, registrations etc.). The spectators have an opportunity to actually “read” these films. Such reading might lead them to various interpretations. The interview is informative, but even more so – in line with the idea and the spirit of the film works – it is an attempt to “read” the films together with the author/director. In the course of discussion, various means of expression are exposed, in particular the art of film editing. The entire interview can be seen as part of research on previously understudied areas in the Polish cinematic history.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 115; 178-201
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przed wschodem słońca
Before Sunrise
Autorzy:
Sitek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520568.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Werner Herzog
film dokumentalny
gnoseologia
romantyzm
documentary
gnoseology
Romanticism
Opis:
Książka Lekcje ciemności. Kino dokumentalne Wernera Herzoga (2020) autorstwa Magdaleny Kempnej-Pieniążek stanowi na pozór przewodnik po kinie dokumentalnym niemieckiego reżysera. W toku lektury publikacja objawia jednak swój pionierski charakter. Recenzent zwraca uwagę na interesującą próbę rozpoznania filmów Herzoga w kluczu romantycznej gnoseologii. Za szczególnie zajmujący uznaje pomysł Kempnej-Pieniążek, by wpisać twórczość reżysera w różne strategie poznania, a spoiwem dla nich uczynić motyw ciemności. Jak zauważa autorka książki, Werner Herzog podczas prowadzonych „lekcji ciemności” stara się odkryć prawdę o rzeczywistości w stanie kryzysu.
On the surface, the book Lekcje ciemności. Kino dokumentalne Wernera Herzoga [Lessons of Darkness: Werner Herzog’s Documentaries] (2020) by Magdalena Kempna-Pieniążek is a guide to the documentary cinema of the German director. Upon closer examination, though, the publication reveals its pioneering character. The reviewer draws attention to the author’s compelling attempt to place Herzog’s films in the context of Romantic gnoseology. He appreciates her idea to analyze the director’s work according to various ways of cognition and bind them together by the theme of darkness. As Kempna-Pieniążek notes, Werner Herzog tries to discover the truth about reality in crisis during his ‘lessons of darkness’.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 114; 218-225
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trajektorie podnoszenia świadomości w amerykańskich dokumentach drugiej fali feminizmu
Trajectories of Consciousness Raising in American Documentary Films of Second-Wave Feminism
Autorzy:
Rode, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27750470.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
podnoszenie świadomości
feministyczny film dokumentalny
druga fala feminizmu
consciousness raising
feminist documentary film
second-wave feminism
Opis:
Dzięki obserwacji współczesnego ruchu feministycznego można dostrzec zaskakujące nieraz połączenia z dokonaniami poprzednich pokoleń działaczek kobiecych, ujawniające się w reinterpretowanych wciąż od nowa strategiach działania, jak sięganie do osobistego doświadczenia. Podnoszenie świadomości, ukształtowane w czasie drugiej fali zachodniego feminizmu, wpłynęło na realizacje artystyczne, w tym na feministyczny film dokumentalny lat 70. Celem artykułu jest scharakteryzowanie różnych sposobów realizowania strategii podnoszenia świadomości w Janie’s Janie Geri Ashur (we współpracy z Peterem Bartonem, Marilyn Mulford i Stephanie Palewski, 1970), The Woman’s Film San Francisco Newsreel (1971) i Rape JoAnn Elam (1975). Przybliżywszy samą kwestię podnoszenia świadomości, autorka demonstruje, jak struktura grup podejmujących tę aktywność przekłada się na analizowane prace dzięki m.in. „opowieściom pestkom”, niehierarchicznym relacjom między filmowczyniami a bohaterkami czy chwytom naruszającym strukturę rzeczywistości.
Observation of the contemporary feminist movement brings to mind often surprising connections with the achievements of previous generations of feminist activists, revealed in the constantly reinterpreted strategies of action, such as reaching for personal experience. Shaped by the second wave of Western feminism, consciousness raising influenced artistic production, including feminist documentary filmmaking of the 1970s. The aim of the article is to characterize the various implementations of consciousness raising strategies in Janie’s Janie (dir. Geri Ashur in collaboration with Peter Barton, Marilyn Mulford, and Stephanie Palewski, 1970), The Woman’s Film (dir. San Francisco Newsreel, 1971) and Rape (dir. JoAnn Elam, 1975). After introducing the concept of consciousness raising itself, the author shows how the structure of consciousness raising groups is being translated into the analysed works by means of “kernel stories”, non-hierarchical relationships between female filmmakers and their subjects, or devices that violate the reality structure, among others.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 116; 37-56
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Żeby nie bolało” jako postulat antropologiczny
“So That It Does Not Hurt” as an Anthropological Postulate
Autorzy:
Teleżyńska, Irena Antonina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341657.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Marcel Łoziński
antropologia
film dokumentalny
anthropology
documentary
Opis:
Żeby nie bolało Marcela Łozińskiego to klasyczna już pozycja dokumentalna, na temat której napisano bardzo wiele. Film ten, analizowany w kontekście antropologicznym, okazuje się niesamowicie aktualny, bowiem kondensuje w sobie podstawowe problemy dziedziny, jaką jest antropologia kulturowa i społeczna. Tekst Teleżyńskiej jest propozycją spojrzenia w kierunku wytyczanym przez wypowiedzi Urszuli – głównej bohaterki filmu, która staje się symbolem figury rozmówcy antropologicznego. Jej pośrednictwo pozwala w nowatorski sposób dotknąć najbardziej podstawowych problemów antropologii.
So That It Does Not Hurt by Marcel Łoziński is a much written about classic documentary. The film, analysed in anthropological context, appears incredibly pertinent, as it condenses the fundamental problems of the field of cultural and social anthropology. Teleżyńska’s article suggests a gaze towards the direction defined by Urszula - the main character of the film, who becomes the symbol of the anthropological informer. Her mediation enables one to touch the most basic problems of anthropology in a novel way.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2017, 97-98; 307-312
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1500 stron o 120 latach polskiego dokumentu
1500 Pages on 120 Years of Polish Documentary Film
Autorzy:
Szczepański, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341390.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Małgorzata Hendrykowska
film dokumentalny
kino polskie
documentary film
Polish cinema
Opis:
Recenzja dwóch powiązanych tematycznie publikacji poświęconych polskiemu filmowi dokumentalnemu: monografii Historia polskiego filmu dokumentalnego (1896-1944) autorstwa Małgorzaty Hendrykowskiej (2015) oraz tomu zbiorowego Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945-2014) pod redakcją Małgorzaty Hendrykowskiej (2015). Recenzent dokonuje przeglądu treści obu książek, zwraca uwagę na tytaniczną pracę, jaką Małgorzata Hendrykowska włożyła w przygotowanie tych tomów jako autorka i redaktorka. W podsumowaniu Szczepański zauważa, że to dwutomowe wydanie jest projektem o trudnej do przecenienia encyklopedycznej wartości poznawczej – imponuje rozmachem koncepcji i starannością wykonania, a zarazem przywraca dokumentalistyce filmowej należną jej rangę w powojennej kulturze narodowej.
Review of two thematically related publications devoted to the Polish documentary film: Małgorzata Hendrykowska’s monograph Historia polskiego filmu dokumentalnego (1896-1944) [The History of Polish Documentary Film (1896-1944)] published in 2015 and the collected volume Historia polskiego filmu dokumentalnego (1945-2014) [The History of Polish Documentary Film (1945-2014)] also edited and published by Małgorzata Hendrykowska in 2015. Szczepański reviews the content of both books, points out the titanic work that Małgorzata Hendrykowska has put into the preparation of these volumes as an author and editor. In his summary, the reviewer notes that this two-volume edition is a project of a difficult-to-overestimate encyclopaedic value - it impresses with the concept and workmanship, while restoring documentary filmmaking to its rank in post-war national culture.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2017, 97-98; 321-325
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perspektywa produkcyjna w badaniach polskiego filmu dokumentalnego
Production Perspective in Studies of the Polish Documentary Film
Autorzy:
Morozow, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340657.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
film dokumentalny
produkcja filmowa
kino polskie
documentary film
film production
Polish cinema
Opis:
W literaturze przedmiotu brakuje pogłębionego omówienia specyfiki pracy na planie filmu dokumentalnego, analizy etapów łańcucha produkcyjnego rozpatrywanego zarówno w kontekście społecznym (pracujący/tworzący ludzie, relacje na planie), jak i rynkowym (finansowanie, strategie dystrybucyjne i promocyjne). Autorka, odnosząc się także i do własnych doświadczeń twórczych, próbuje nakreślić właściwe problematyce pole badawcze na podstawie dokumentów branżowych, wybranych baz filmowych oraz tzw. dzienników emocjonalnych, a także wywiadów etnograficznych z twórcami i producentami filmów dokumentalnych. Artykuł wpisuje się w ten sposób w nurt współczesnych badań nad kulturą produkcji filmowej, nawiązuje do problematyki procesu tworzenia i jego kontekstu, zrekonstruowanego za pomocą etnograficznego detalu, którego źródłem są mikrohistorie.
The literature on the subject lacks an in-depth discussion of the specifics of working on the set of a documentary film, analysis of the stages of the production chain considered both in the social (working/creating people, relationships on the set) and market contexts (financing, distribution and promotional strategies). The author, also referring to her own creative experience, tries to outline the research field appropriate on the basis of industry documents, selected film databases and so-called emotional diaries, as well as ethnographic interviews with documentary film-makers and producers. In this way, the article fits into current research on the culture of film production, refers to the problems of the creative process and its context, reconstructed with the help of an ethnographic detail, the source of which are micro-histories.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2019, 108; 190-202
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapomniani czy niezapomniani dokumentaliści?
Forgotten or Unforgotten Documentary Filmmakers?
Autorzy:
Hučková, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340416.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
film dokumentalny
polscy dokumentaliści
film o sztuce
filmowcy emigranci
Holokaust
documentary film
Polish documentary filmmakers
film about art
emigrant filmmakers
Holocaust
Opis:
Recenzowany tom (Nie)zapomniani dokumentaliści (2020), pod redakcją Katarzyny Mąki-Malatyńskiej i Jolanty Lemann-Zajiček, wpisuje się w nurt zwrotu archiwalnego we współczesnym filmoznawstwie i stanowi cenną pozycję w badaniach nad polskim filmem dokumentalnym. Opis sylwetek twórczych powstał na bazie gruntownych studiów i głębokich analiz. Styl poszczególnych tekstów odpowiada charakterom bohaterów, reprezentujących różne osobowości i zainteresowania. Na uwagę zasługuje fakt, że przynajmniej czworo z nich to znani autorzy filmów o sztuce, przedstawiciele niegdysiejszej polskiej szkoły tego nurtu. Już same biografie stanowią bogate dopełnienie obrazu kinematografii polskiej i złożonych mechanizmów jej rozwoju, natomiast wiedza o największych dokonaniach w tej dziedzinie, niejednokrotnie potwierdzonych nagrodami na światowych festiwalach, powinna należeć do kanonu wykształcenia humanistycznego.
The reviewed volume (Nie)zapomniani dokumentaliści [(Un)forgotten Documentary Filmmakers] (2020), edited by Katarzyna Mąka-Malatyńska and Jolanta Lemann-Zajiček, is part of the archival turn in contemporary film studies. The book is a valuable contribution to research on Polish documentary film. Nine profiles of documentary filmmakers are based on thorough studies and in-depth analyses. The style of individual texts corresponds to the characters of documentary filmmakers, who represent different personalities and interests. At least four of the nine “(un)forgotten” documentary filmmakers are famous authors of films about art, representatives of the former Polish school of this genre. Even if we focus on the biographies of filmmakers only, they are a rich contribution to the image of Polish cinematography and the complex mechanisms of its development. Knowledge about their greatest achievements, in turn, often confirmed by awards at world festivals, should belong to the canon of humanistic education.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 112; 256-262
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sztandar wolności” Ryszarda Ordyńskiego jako filmowy pomnik Józefa Piłsudskiego
“Sztandar wolności” by Ryszard Ordyński as a Film Monument to Józef Piłsudski
Autorzy:
Rogowski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340423.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
historia
produkcja filmowa
film dokumentalny
history
film production
documentary film
Opis:
Autor próbuje odtworzyć proces produkcyjny i dystrybucyjny jednego z najważniejszych filmów dokumentalnych dwudziestolecia międzywojennego – Sztandaru wolności (reż. Ryszard Ordyński, 1935). Badając zawiły proces produkcyjny, stara się odpowiedzieć na pytania: kto, w jakim celu i w jakich okolicznościach politycznych wyprodukował film, jaka była jego percepcja w Polsce i za granicą, a w końcu – jak działały mechanizmy jego eksportu. Autor oparł badania na informacjach prasowych, ale także na niebadanych dotychczas materiałach z Archiwum Akt Nowych oraz Archiwum Stanu Nowy Jork w Albany.
The author reconstructs the history of the production and distribution of one of the most important documentary films of the interwar period: Sztandar wolności (Banner of Freedom, 1935) by Ryszard Ordyński. By examining the intricate production process, he seeks to determine who produced the picture, for what purposes, and in what political circumstances, what was its perception in Poland and abroad, and finally how the mechanisms of its export worked. The research is based on press articles and on previously unexplored materials from the Archiwum Akt Nowych (Central Archives of Modern Records in Warsaw) and the New York State Archive in Albany.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 112; 128-149
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Razem my tutaj. O filmie dokumentalnym „Bracia” Wojciecha Staronia
We're Here Together. On Wojciech Staroń's Documentary “Bracia”
Autorzy:
Pławuszewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340422.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wojciech Staroń
film dokumentalny
pejzaż
Alfons Kułakowski
bracia Kułakowscy
documentary film
landscape
Kułakowski brothers
Opis:
Artykuł dotyczy filmu dokumentalnego w reżyserii Wojciecha Staronia – Bracia (2015). Celem badawczym jest dowiedzenie, że dzieło to stanowi jedno z donioślejszych osiągnięć współczesnej kinematografii polskiej. Status ten – co ma potwierdzić precyzyjna analiza i interpretacja (dotyczące przede wszystkim zdjęć i montażu) – zyskuje ono dzięki autorskiemu opracowaniu historii dwóch braci, Mieczysława i Alfonsa Kułakowskich, którzy na starość, jako repatrianci, po kilkudziesięciu latach nieobecności wracają do ojczyzny. Szczególnym dokonaniem Staronia okazuje się koncepcja wizualna dokumentu – jej podstawowe założenia (ascetyczność ruchów kamery oraz inspiracja malarstwem pejzażowym) wynikają wprost z obserwacji życia bohaterów i pasji artystycznej jednego z braci, Alfonsa Kułakowskiego.
The article presents, as its centre-point, Wojciech Staroń’s documentary film Bracia (Brothers, 2015). The author’s research aim is to demonstrate that this piece stands among the most significant achievements in contemporary Polish cinema. This position – to be confirmed by a precisely conducted analysis and interpretation (particularly with regard to cinematography and editing) – has been achieved by an original coverage of the history of two brothers, Mieczysław and Alfons Kułakowski, who in their old age, as returnees, travel back to Poland after several decades in Soviet exile. One of Staroń’s essential accomplishments is the visual concept of Brothers; its basic two assumptions (i.e. ascetic camera movements and inspiration by landscape painting) result directly from the observation of the protagonists’ lives and the artistic passion of Alfons Kułakowski, a painter.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 112; 107-126
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z archipelagu „utopii”. O filmach Roberta Flaherty’ego i Wojciecha Staronia
From the “Utopia” Archipelago. About the Films of Robert Flaherty and Wojciech Staroń
Autorzy:
Hučková, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340636.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wojciech Staroń
Robert Flaherty
film dokumentalny
documentary film
Opis:
Autorka porównuje wybrane aspekty twórczości dwóch reżyserów, których dzieli spory dystans czasowy: Roberta Flaherty’ego i Wojciecha Staronia. Amerykański klasyk przybywał z kamerą w odległe miejsca, by odnaleźć Innego, by uchronić od zapomnienia i promować wartości, których ów Inny był nośnikiem. Filmowiec współczesny coraz częściej wyprawia się w odległe rejony, aby uchronić i odnaleźć na nowo samego siebie. Obaj autorzy odwołują się do utopii miejsca. Niczym w utopii „edukacyjnej”, najważniejszym celem pobytu poza własnym kręgiem cywilizacyjnym wydaje się w obu przypadkach właśnie edukacja bądź reedukacja. Zwłaszcza Argentyńska lekcja Staronia inspiruje do refleksji nad edukacyjnym aspektem filmów i takim wymiarem dokumentów obu reżyserów, który odsyła do poszukiwania autentyczności, dążenia obecnego w kulturze zachodniej od czasów Oświecenia.
The author compares selected aspects of the work of two directors who are separated by a considerable time distance: Robert Flaherty and Wojciech Staroń. The American classic travelled with the camera to distant places to find the Other, to save from oblivion and to promote the values that the Other was a carrier of. Contemporary film-makers are increasingly travelling to distant areas to protect themselves and to find themselves again. Both authors refer to the utopia of the place. Like in an “educational” utopia, the most important goal of staying outside one’s own civilization circle seems to be education or re-education. Especially Staroń’s Argentinian Lesson inspires reflection on the educational aspect and dimension of films and documentaries of both directors, which refer to the search for authenticity, an aspiration present in Western culture since the Enlightenment.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2019, 107; 99-114
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ujęcie z wnętrza rzeczy. Przypadek „Purpurowego morza” Amel Alzakout i Khaleda Abdulwaheda
A Shot from the Inside of Things: The Case of “Purple Sea” by Amel Alzakout and Khaled Abdulwahed
Autorzy:
Fiuk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850815.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
film dokumentalny
video footage
wojna w Syrii
Morze Śródziemne
migracja
nowy materializm
documentary film
war in Syria
Mediterranean Sea
migration
new materialism
Opis:
W 2015 r. artystka wizualna Amel Alzakout uciekła z Syrii do Niemiec trasą prowadzącą przez Morze Śródziemne. Pół godziny po wypłynięciu łódka, na której znajdowało się 315 osób, zatonęła. Rozbitkowie spędzili 4 godziny w wodzie, a Alzakout, wyposażona w małą wodoszczelną kamerę (wcześniej zdążyła przypiąć ją sobie do nadgarstka), nagrała to, co działo się pod jej powierzchnią. Z nagrań tych powstał film dokumentalny zatytułowany Purpurowe morze (Purple Sea, 2020). Artykuł jest próbą uchwycenia jego wyjątkowości, również na tle innych dokumentów o podobnej tematyce, która przejawia się głównie w prezentowanym przez niego spojrzeniu. Spojrzenie to można byłoby określić mianem nieantropocentrycznego i nieeuropocentrycznego. Analizując dokument w tym kontekście, autorka proponuje, by odczytywać go jako obraz będący efektem szczególnego ujęcia rzeczywistości, które nazywa ujęciem z wnętrza rzeczy.
In 2015, visual artist Amel Alzakout fled from Syria to Germany across the Mediterranean Sea. Half an hour after departure, the boat, carrying 315 people, sank. The survivors spent four hours in the water, and Alzakout, equipped with a small waterproof camera (which she had previously clipped to her wrist), recorded what was happening under the surface. These recordings were used to make the documentary film titled Purple Sea (2020). This article is an attempt to capture its uniqueness, also against the backdrop of other documentaries with similar themes, which manifests itself mainly in the gaze it presents. This gaze could be described as non-anthropocentric and non-Europocentric. Analysing the document in this context, the author suggests that it should be read as an image which is the effect of a particular approach to reality, which she calls an approach from the inside of things.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2022, 118; 58-74
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć, performans i afekty – temat ludobójstwa w filmach Joshui Oppenheimera
Memory, Performance and Affects – Genocide in the Films by Joshua Oppenheimer
Autorzy:
Loska, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340578.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
ludobójstwo
Indonezja
film dokumentalny
teoria afektów
performans
genocide
Indonesia
documentary
affect theory
performance
Opis:
Punktem wyjścia refleksji nad filmami Joshui Oppenheimera jest koncepcja performansu w ujęciu Rebeki Schneider – zwłaszcza jej uwagi na temat historycznych rekonstrukcji – oraz teoria afektów w ujęciu Jill Bennett (ponieważ rzeczywistym skutkiem praktyk performatywnych jest „afektywne poruszenie”). W proponowanym przez autora odczytaniu Sceny zbrodni (2012) i Sceny ciszy (2014) to właśnie zarejestrowane przez reżysera historyczne performanse wraz z ich zdolnością oddziaływania na emocje, czyli wywoływania określonych reakcji afektywnych (wstręt, obrzydzenie, współczucie, fascynacja), są metodą, za pomocą której można mówić o ludobójstwie w nowy sposób. Wychodząc od analizy filmów Oppenheimera, autor zastanawia się nad tym, w jaki sposób jest konstruowana i rekonstruowana pamięć o wydarzeniach historycznych, do jakiego stopnia przeszłość wpływa na teraźniejszość, a wreszcie, czy możliwe jest obserwowanie siebie niejako „z zewnątrz”, by zmierzyć się z własnymi afektami.
The starting point for the reflection on Joshua Oppenheimer’s films is the concept of performance by Rebecca Schneider – especially her remarks on historical reconstructions – and the theory of affects by Jill Bennett (because the actual effect of performative practices is being “affectively moved”). In the author’s reading of The Act of Killing (2012) and The Look of Silence (2014), these historical performances registered by the director, with their ability to affect emotions, i.e. to provoke specific affective reactions (disgust, repulsion, sympathy, fascination), offer a new way in which genocide can be talked about. Starting from the analysis of Oppenheimer’s films, the author wonders how the memory of historical events is constructed and reconstructed, to what extent the past exerts influence on the present, and, finally, whether it is possible to observe yourself “from the outside” to face your own affections.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 111; 88-104
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kino mocnego uderzenia. Polska muzyka rockowa w polskim filmie dokumentalnym lat 60. i 70.
The Cinema of "Big Beat": Polish Rock Music in Polish Documentary Films of the 1960s and 1970s
Autorzy:
Pławuszewski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342078.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kino polskie
film dokumentalny
polski rock
Polish cinema
documentary
Polish rock music
Opis:
Polska muzyka rockowa to, rzecz jasna, przede wszystkim konkretni artyści i ich dźwiękowo-tekstowa twórczość (której początki datuje się na przełom lat 50. i 60.). Ta trwająca już ponad półwiecze historia ma jednak wartego wspomnienia sekundanta – jest nim kino dokumentalne. Artykuł prezentuje przejawy tego muzyczno-filmowego spotkania w latach 60. i 70., kiedy polski bigbit rozwijał się, przybierał coraz ambitniejsze formy, ale też przeżywał okresy kryzysu. Film dokumentalny pewne aspekty tych zjawisk zapisał na taśmie – zarówno w postaci reportaży Polskiej Kroniki Filmowej, jak i krótkometrażowych produkcji (wyróżniają się tu Mocne uderzenie. Opus II Andrzeja Trzosa i Krzysztofa Szmagiera oraz Sukces Marka Piwowskiego). Choć materiał badawczy nie jest obfity ilościowo, to przyjrzenie mu się z perspektywy analityczno-historycznej prowadzi do wielu ciekawych odkryć, będących też koniecznym punktem wyjścia dla namysłu nad kolejnymi dekadami styku polskiego rocka i dokumentu.
Polish rock music of course means certain artists and their work in text and sound (dating back to the turn of the 1950s and 1960s). Polish Rock, now over half a century old, has a worthy companion in documentary film. The article presents the meeting points of Rock and film during the 1960s and 1970s, when Polish rock music was developing, taking on most ambitious forms, but when it also experienced moments of crisis. Some aspects of this were recorded in documentaries - both in the form of the Polish newsreel and short documentaries (especially Big Beat. Opus II by Andrzej Trzos and Krzysztof Szmagier and Success by Marek Piwowski). Although research material is not abundant in quantity, its analysis taking into account its historical context leads to many interesting discoveries, which are a necessary starting point for further reflection on successive decades of coexistence of Polish rock music and the documentary.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2015, 91; 105-120
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Masa i wspólnota w rytmie kroków. Kontranaliza społeczeństw radzieckiego i czechosłowackiego w filmach Ivana Balaďi „Metrum” i „Las”
Mass and Community in the Rhythm of Steps: A Counter-Analysis of Soviet and Czechoslovak Societies in Ivan Balaďa’s Films “Metrum” and “The Forest”
Autorzy:
Szymański, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24917750.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Ivan Balaďa
film dokumentalny
wizualna kontranaliza społeczna
struktury społeczne
rytm i tempo tłumów
documentary film
visual social counter-analysis
social structures
rhythm and pace of crowds
Opis:
Pod koniec lat 60. Ivan Balaďa zrealizował dwa krótkometrażowe filmy dokumentalne Metrum (1967) i Las (Les, 1969). W pierwszym obserwował tłumy podróżnych przemierzających przestrzenie moskiewskiego metra, w drugim zaś – uczestników pogrzebu Jana Palacha, który w styczniu 1969 r. dokonał aktu samospalenia w proteście przeciwko agresji wojsk Układu Warszawskiego. Autor traktuje kreacyjne filmy Balaďi jako medium postulowanej przez Marca Ferro kontranalizy struktur społecznych oraz relacji władzy w ZSRR i Czechosłowacji. Jego zdaniem reżyserowi udało się – dzięki obserwacji m.in. rytmu, metrum i tempa poruszania się dwóch masowych zgromadzeń – uchwycić w sposób czysto wizualny ich głęboką naturę i rządzące nimi mechanizmy społeczne. Na podstawie szczegółowej analizy filmów, wykorzystującej m.in. pojęcia muzykologiczne, autor uznaje społeczeństwo radzieckie za homogeniczną i bezwolną masę, natomiast społeczeństwo czechosłowackie – za autonomiczną i suwerenną wspólnotę obywatelską.
At the end of the 1960s, Ivan Balaďa made two short documentaries: Metrum (1967) and The Forest (Les, 1969). In the former, he observed crowds of travellers walking through the spaces of the Moscow metro, and in the latter – the attendees of the funeral of Jan Palach, who in January 1969 committed an act of self-immolation as a protest against the aggression of the Warsaw Pact troops. The author treats Balaďa’s creative films as a medium for Marc Ferro’s counter-analysis of social structures and power relations in the USSR and Czechoslovakia. He argues that thanks to the inquiring observation of, i.a., the rhythm, meter, and pace of the movement of two mass gatherings, the director managed to visually capture their underlying nature and the mechanisms that define them. Based on a detailed analysis of the films, which involves musicological concepts, the author recognizes the Soviet society as a homogeneous and involuntary mass and the Czechoslovak one as an autonomous and sovereign civic community.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2023, 123; 25-49
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies