Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish borrowings" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Лексичні запозичення в діалектній фразеології говірок Чернівецької області: діахронічний аспект
    Autorzy:
    Кузь [Kuz′], Галина [Halyna] Т. [T.]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678973.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    dialectal phraseology
    borrowings
    linguistic interference
    Romanian borrowings
    German borrowings
    Polish borrowings
    Hebrew borrowings
    Hungarian borrowings
    Opis:
    Lexical Borrowings in Dialectal Phraseology of the Chernivtsi Region: The Diachronic AspectThis article is devoted to the analysis of dialectal phraseological units with foreign components (Romanian, German, Polish, Hebrew, Hungarian) recorded in the dictionary entitled “Phraseologisms and Paroemias of the Chernivtsi Region” (Фразеологізми та паремії Чернівеччини, 2017) from the point of view of their number, presence in modern local dialect and membership in certain semantic groups. It was established that borrowed elements referring to household items and those that function as regional synonyms of Ukrainian components in the structure of dialectal phraseological units are the most frequently used ones. The most frequent elements in the analysed linguistic material are groups of words borrowed from Romanian, German and Polish. The study material indicates the absence of complete correlation in the dynamics of borrowings on the lexical and phraseological levels: in most cases the componential composition of popular colloquial phraseology is subordinate to their emotional-evaluative and expressive functions.Zapożyczenia leksykalne w frazeologii dialektów obwodu czerniowieckiego: aspekt diachronicznyArtykuł poświęcony jest analizie frazeologicznych jednostek dialektalnych z komponentami obcojęzycznymi (rumuńskimi, niemieckimi, polskimi, hebrajskimi, węgierskimi) zarejestrowanych w Słowniku frazeologizmów i paremii obwodu czerniowieckiego (Фразеологізми та паремії Чернівеччини, 2017) z punktu widzenia ich frekwencji we współczesnym dialekcie oraz przynależności do pewnych grup semantycznych. Ustalono, że najczęściej we frazeologizmach dialektalnych zachowują się zapożyczone nazwy przedmiotów gospodarstwa domowego, jak również te, które są regionalnymi synonimami części składowych ukraińskich frazeologizmów. Najczęściej spotykanymi elementami analizowanego materiału językowego są grupy słów zapożyczonych z języka rumuńskiego, niemieckiego i polskiego. Zbadane materiały wskazują na brak pełnej korelacji w dynamice zapożyczania na poziomie leksykalnym i frazeologicznym: komponenty potocznej frazeologii ludowej zwykle są podporządkowane ich funkcjom emocjonalno-ewaluacyjnym i ekspresyjnym.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dawne polskie intensyfikatory wywodzące się od staroczeskiego "přieliš"
    Historical Polish Intensifiers Derived from the Old Czech přieliš
    Autorzy:
    Mitrenga, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38695734.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    history of the Polish language
    Czech borrowings in Polish
    intensifiers
    extinct words
    Opis:
    This article is devoted to a historical-linguistic analysis of the equivalents of the Old Czech přieliš in historical Polish: the words bezlisz, brzezlisz, przelisz, przezlisz and przylisz. The study refers to key findings of researchers about these words, their origins and meaning. On the basis of analysis of linguistic material the author formulates conclusions about word-formation of the equivalents of přieliš in Polish, their frequency in monuments of Polish literature from the Old Polish period to the end of the sixteenth century, their meaning and status in Polish, as well as presumable causes of their disappearance from the language. The paper presents examples that confirm their functioning in monuments of the Polish language, such as Biblia królowej Zofii [Queen Sophia’s Bible] from the mid-fifteenth century and Biblia Jana Leopolity [John Leopolita’s Bible] from 1561, as well as in dictionaries of Polish. The study also considers information about Old Czech and compares parallel verses of Polish and Czech Bible translations.
    Artykuł poświęcony jest historycznojęzykowej analizie odpowiedników staroczeskiego přieliš, czyli wyrazów bezlisz, brzezlisz, przelisz, przezlisz i przylisz w dawnej polszczyźnie. Autorka przytacza najważniejsze opinie badaczy o wymienionych wyrazach, ich pochodzeniu i znaczeniu. Na podstawie analizy materiału językowego formułuje wnioski dotyczące budowy słowotwórczej staroczeskich odpowiedników přieliš w języku polskim, ich frekwencji w zabytkach literatury polskiej od staropolszczyzny do końca XVI w., znaczenia i statusu tych wyrazów w polszczyźnie, a także przypuszczalnych przyczyn ich zaniku. W artykule przedstawiono przykłady potwierdzające funkcjonowanie wspomnianych wyrazów zarówno w zabytkach języka polskiego m.in. w Biblii królowej Zofii z połowy XV w. i Biblii Jana Leopolity z 1561 r., jak i w słownikach języka polskiego. Ponadto autorka przywołuje informacje o staroczeskim i porównuje równoległe wersety przekładów Biblii na język polski i czeski.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
    0081-7090
    2392-2435
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zapożyczenia litewskie dotyczące charakteru i zachowań człowieka (na materiale gwar polskich na Litwie)
    Autorzy:
    Rutkowska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676373.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Polish dialects in Lithuania
    lexis
    borrowings
    Lithuanisms
    Opis:
    Lithuanian loanwords describing human character and behaviour (based on the material of Polish dialects in Lithuania) The aim of the present article is to describe the vocabulary of Lithuanian origin that correlates with an individual’s psychology. The major attention in the article is given to the function of this lexical group in the present-day Polish dialects, as well as to the changes, which took place in the semantic structure of the borrowings in comparison to the original expressions. In this connection, the area of the usage of corresponding lexemes in Lithuanian dialects has been established, their semantic structure analysed, and stylistic marking regarded. Most of the analyzed material has been chosen from my personal collection of Lithuanisms, and it contains vocabulary used in various dialect regions of Lithuania. The Lithuanisms discussed in the article correlate to such individual’s qualities as loquacity, proneness to complain, moan, wail, frivolity, slowness, negligence, slyness and foolishness. Заимствования из литовского языка обозначающие черты характера человека и типичные для него способы поведения (на материале польских говоров в Литве)В статье рассматривается группа лексики литовского происхождения связанная с психической сферой жизни человека. Основное внимание обращено на способ функционирования заимствованных лексических единиц в польских говорах и на те семантические сдвиги, которые произошли в смысловой структуре заимствований по сравнению со словами-источниками. В связи с этим определена сфера употребления соответсвующих лексем-прототипов в литовских говорах, пpoанализирован их семантический объем, учтена стилистическая окраска. Основой исследования является диалектная лексика, собранная автором на различных польскоязычных ареалах Литвы. Анализируемая в статье заимствования касаются таких характерных для человека черт, как: болтливость, сварливость, плаксивость, легкомыслие, медлительность, нерасторопность, хитрость и смекалистость.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ języka polskiego na leksykę medyczną w gwarze staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego
    Autorzy:
    Grupa, Magdalena Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676510.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Old Believers
    medical terminology
    Russian dialect
    Polish language
    bilingualism
    borrowings
    assimilation
    Opis:
    The Influence of Polish Language on Medical Terminology in the Old Believers’ Dialect in Suwałki-Augustów Region The Old Believers in Poland are a bilingual community. They use two languages: Russian dialect and Polish language. Polish influence on the Old Believers’ dialect increased after two World Wars, when they became separated from their co-religionists in other countries and had more often contacts with Polish neighbours. Their language situation may be characterized as diglossia – they choose one of their languages depending on the domain of life and other social conditions.The medical terminology is a specific part of the Old Believers’ dialect. There are a lot of borrowings from Polish language caused by the need of protection of health and life in Poland, where the Old Believers met first of all with Polish health care system. The article is an attempt to characterize the influence of Polish language in the lexis describing medicine and health care. Wpływ języka polskiego na leksykę medyczną w gwarze staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego Staroobrzędowcy w Polsce są społecznością dwujęzyczną. Posługują się rosyjską gwarą oraz językiem polskim. Częstsze kontakty z Polakami po I i II wojnie światowej oraz izolacja od współwyznawców w innych krajach poskutkowały modyfikacjami języka. Ich sytuację językową określa się jako dyglosję – zjawisko polegające na używaniu dwu (lub więcej) języków naprzemiennie, zależnie od sytuacji komunikacyjnej.Terminologia medyczna jest specyficzną częścią systemu leksykalnego polskich starowierców. Cechuje ją znaczna liczba zapożyczeń z polszczyzny w stosunku do leksyki rosyjskiego języka ogólnego i rodzimej gwary rosyjskiej. Znajduje to uzasadnienie w konieczności przyswojenia sobie terminów związanych z lecznictwem w ich polskim brzmieniu, dzięki czemu możliwe jest korzystanie z opieki zdrowotnej w Polsce. W artykule został opisany wpływ polszczyzny na leksykę z zakresu medycyny i ochrony zdrowia.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2016, 40
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka pożyczek ukraińskich w polskiej gwarze górali bukowińskich
    Autorzy:
    Krasowska, Helena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678670.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Polish dialect in Bukovina
    Ukrainian borrowings
    Carpathian Bukovina
    Bukovinian highlanders
    language contact in Bukovina
    Opis:
    The problem of Ukrainian borrowings in the Polish dialect of Bukovinian highlandersThe article is based on dialectal material, collected from Bukovinian highlanders according to the guidelines published in the All-Carpathian Dialect Atlas, in which a considerable role is played by Ukrainian vocabulary. The latter has been divided into two groups: 1) natively Ukrainian words; and 2) words that are borrowings in Ukrainian, and that have become part of the Bukovinian highlanders’ lexicon presumably via Ukrainian.Noteworthy in the first group (Ukrainian borrowings) are the words commonly used in all six studied villages. The Ukrainian lexemes used in four or five of the villages either: a)while having a Slavic origin, are also known in Romanian; or b) are words of Proto-Slavic origin. Finally, borrowings appearing in one, two or three villages can probably be explained by the influence of the state language on the dispersed highlander population.In the second group of borrowings, i.e., farther borrowings in Ukrainian, the most frequent of subgroups are Hungarian borrowings into Romanian and Ukrainian. Another subgroup are Latin borrowings, which must have been passed to Ukrainian through Romanian, as well as direct or indirect borrowings from Turkish. The material also features borrowings from Romanian, German via Polish, and French.Ukrainian borrowings in the Polish dialect of Bukovinian highlanders are a difficult interpretational and classificatory problem. The question of whether the highlanders borrowed these words from Ukrainian or Romanian cannot be answered unambiguously, especially since between 1918 and 1944 Bukovina was a part of Romania and Romanian was the language of education, official communication etc. Similarly, we do not know if the words originating from Romanian have been borrowed directly from this language or via Ukrainian. The same can be applied to Hungarian and German. The presented material can thus only be treated as one part of the vocabulary of the Bukovinian highlanders’ dialect. Problematyka pożyczek ukraińskich w polskiej gwarze górali bukowińskichW przeanalizowanym materiale, zebranym wśród polskich górali bukowińskich na podstawie kwestionariusza Ogólnokarpackiego atlasu dialektologicznego, znaczną rolę odgrywa słownictwo ukraińskie. Zostało ono podzielone na dwie grupy: 1) rodzime wyrazy ukraińskie i 2) pożyczki przejęte z innych języków przez język ukraiński, które znalazły się w polskiej gwarze górali bukowińskich zapewne za jego pośrednictwem.W pierwszej grupie (pożyczki ukraińskie) zwracają uwagę wyrazy występujące powszechnie we wszystkich sześciu zbadanych wsiach, związane z życiem codziennym. Leksemy występujące w czterech lub pięciu wsiach można natomiast podzielić na: a) znane też w języku rumuńskim, które przeszły ze słowiańskiego; b)wyrazy prasłowiańskie. Wreszcie pożyczki występujące w jednej, dwóch lub trzech wsiach można prawdopodobnie wyjaśnić wpływem języka państwowego na rozproszoną ludność góralską.W drugiej grupie pożyczek, tzn. pożyczkach dalszych w języku ukraińskim, na pierwszy plan wysuwają się pożyczki węgierskie w języku rumuń skim i ukraińskim. Kolejną podgrupę tworzą pożyczki z łaciny, które musiały przejść przez język rumuński do ukraińskiego; znajdują się tu także pożyczki z języka tureckiego w ukraińskim lub poprzez turecki. W zebranym materiale znajdziemy także zapożyczenia z języka rumuńskiego, z niemieckiego za pośrednictwem polskiego oraz z języka francuskiego.Zapożyczenia ukraińskie w polskiej gwarze górali bukowińskich stanowią poważny problem interpretacyjny i klasyfikacyjny. Na pytanie, czy górale przyjęli te pożyczki z ukraińskiego czy z rumuńskiego, nie można dać jednoznacznej odpowiedzi; tym bardziej że Bukowina w okresie od 1918 do 1944 roku należała do Rumunii i język rumuński był językiem szkół, urzędów itd. Nie wiadomo także, czy wyrazy pochodzenia rumuńskiego przeszły przez język ukraiński, czy też zapożyczone zostały bezpośrednio. To samo dotyczy języka węgierskiego i niemieckiego. Przedstawiony materiał może być więc traktowany tylko jako jedna z części ogólnego zasobu słownikowego gwary górali bukowińskich.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2017, 52
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies