Лексичні запозичення в діалектній фразеології говірок Чернівецької області: діахронічний аспект

Lexical Borrowings in Dialectal Phraseology of the Chernivtsi Region: The Diachronic AspectThis article is devoted to the analysis of dialectal phraseological units with foreign components (Romanian, German, Polish, Hebrew, Hungarian) recorded in the dictionary entitled “Phraseologisms and Paroemias of the Chernivtsi Region” (Фразеологізми та паремії Чернівеччини, 2017) from the point of view of their number, presence in modern local dialect and membership in certain semantic groups. It was established that borrowed elements referring to household items and those that function as regional synonyms of Ukrainian components in the structure of dialectal phraseological units are the most frequently used ones. The most frequent elements in the analysed linguistic material are groups of words borrowed from Romanian, German and Polish. The study material indicates the absence of complete correlation in the dynamics of borrowings on the lexical and phraseological levels: in most cases the componential composition of popular colloquial phraseology is subordinate to their emotional-evaluative and expressive functions.Zapożyczenia leksykalne w frazeologii dialektów obwodu czerniowieckiego: aspekt diachronicznyArtykuł poświęcony jest analizie frazeologicznych jednostek dialektalnych z komponentami obcojęzycznymi (rumuńskimi, niemieckimi, polskimi, hebrajskimi, węgierskimi) zarejestrowanych w Słowniku frazeologizmów i paremii obwodu czerniowieckiego (Фразеологізми та паремії Чернівеччини, 2017) z punktu widzenia ich frekwencji we współczesnym dialekcie oraz przynależności do pewnych grup semantycznych. Ustalono, że najczęściej we frazeologizmach dialektalnych zachowują się zapożyczone nazwy przedmiotów gospodarstwa domowego, jak również te, które są regionalnymi synonimami części składowych ukraińskich frazeologizmów. Najczęściej spotykanymi elementami analizowanego materiału językowego są grupy słów zapożyczonych z języka rumuńskiego, niemieckiego i polskiego. Zbadane materiały wskazują na brak pełnej korelacji w dynamice zapożyczania na poziomie leksykalnym i frazeologicznym: komponenty potocznej frazeologii ludowej zwykle są podporządkowane ich funkcjom emocjonalno-ewaluacyjnym i ekspresyjnym.