Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Królestwo" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Urzędnicy komisji rządowych Królestwa Polskiego w latach 1815–1867
Officials of the governing commissions of the Polish Kingdom in the years 1815–1867
Autorzy:
Osiecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064831.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Królestwo Polskie (1815-1867)
Krolestwo Kongresowe
komisje rządowe
urzędnicy
biurokracja
Opis:
In the Kingdom of Poland governmental commissions constituted the executive. These were: Government Commission for Religion and Public Education, Government Commission of Justice, Government Commission of Internal Affairs and the Police, the Government Commission of War and Government Commission of Income and Treasury. Officials employed in these commissions had to meet certain rules of eligibility and recruitment. These included: having all civil rights, proper age, sex, certificate of graduation the one of specified schools and finished apprenticeship, opinion from the place of residence. These rules were govern by the law, ie. the Constitution of 1815, tsarist decree, order of the governor and the ordinances and regulations of the competent authorities of the Polish Kingdom. The article presents the legal status of civil servants, their rights and obligations. Moreover, it tackles briefly the other issues, such as, social background of the officials, their age, place of residence, education, perception of others, including superiors. The study was based on the preserved lists of public servants of government commission.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 171-196
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcje włączenia Mazowsza do Korony w późnym średniowieczu i w czasach nowożytnych
Concepts of Including Mazovia to the Crown in the Late Middle Ages and Modern Times
Autorzy:
Tafiłowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23943936.pdf
Data publikacji:
2009-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Mazowsze
Korona
Królestwo Polskie
inkorporacja
Opis:
W artykule rozważany jest problem, jakim dla Królestwa Polskiego było istnienie w początku okresu nowożytnego niezależności jednej z dzielnic – Mazowsza. Jego odrębność manifestowała się na różne sposoby, nie tylko poprzez posiadanie własnej dynastii książęcej. Autor rozważa, w jaki sposób w XVI wieku zdołano przezwyciężyć ten separatyzm, porównując tę metodę z sytuacją, jaka miała miejsce wcześniej, w XIV i XV wieku. Polityka prowadzona w XVI w. szła wyraźnie w innym kierunku. Miała ona na celu wiązanie księstwa z Koroną w sposób pokojowy, łagodzenie konfliktów, „oplecenie” Mazowsza siatką kontaktów personalnych oraz interesów ekonomicznych, włączanie księstwa w państwowy system prawny tak, by jego „wchłonięcie”, całkowita integracja z Polską, nastąpiła w sposób łagodny i naturalny. Wygodnym narzędziem kształtowania modelu zależności Mazowsza było przemyślane nadawanie godności i urzędów szlachcie mazowieckiej, dzięki czemu promowano tych jej przedstawicieli, którzy skłonni byli przedłożyć dynastię Jagiellońską nad rodzimą dynastię Piastów. Czyniło ich to częścią systemu władzy, systematycznie zaś odsuwano od wpływów rody niechętne integracji. Sporą autonomię posiadał także Kościół mazowiecki. Był to kolejny problem, który należało rozwiązać w procesie integracji. Próby usamodzielnienia się diecezji płockiej, podejmowane przez biskupa Erazma Ciołka, mogły doprowadzić do rozsadzenia organizacji Kościoła polskiego, a tym samym utrudnić czy uniemożliwić zjednoczenie polityczne.
This article considers the problem of the existence of independent region Mazovia in the Kingdom of Poland in the early modern period. Its independency was manifested in various ways, not only by having its own ducal dynasty. The author considers how it was possible to overcome the separatism of Masovia in the sixteenth century, and compares this method with the situation that occurred earlier in the fourteenth and fifteenth centuries. In the sixteenth century the policy went clearly in the other direction. The aim of action was to bind the Duchy of Masovia with the Crown in the peaceful way, mitigate conflicts, build network of personal contacts and economic interests, integrate the duchy with the state legal system so that the “absorption”, complete integration with the rest of Poland, occurred in a mild and natural way. A convenient tool to create dependency model of Mazovia was appointing these of Mazovian noblemen to the offices, who were willing to favour the Jagiellonian dynasty over the native Piast dynasty. In this way integration supporters became part of the system of power, and families who were averse to integration were systematically loosing the influence. Also the Mazovian Church had a considerable autonomy. This was another problem that needed to be resolved in the process of integration. Attempts of Erazm Ciołek, Bishop of Diocese of Płock to gain independence could lead to division of the Polish church organization, thereby impeding or preventing the political unification.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2008-2009, 15-16, 15-16; 25-52
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mariusz Kulik, Armia rosyjska w Królestwie Polskim w latach 1815–1856, Warszawa 2019
Mariusz Kulik, Russian army in the Kingdom of Poland in 1815-1856, Warszawa 2019
Autorzy:
Kulecka, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065364.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Królestwo Polskie (1815-1830)
armia rosyjska
Opis:
recenzja
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 197-199
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła do dziejów chasydyzmu w Królestwie Polskim, 1815-1867, w zasobach polskich archiwów państwowych, oprac. Marcin Wodziński [Seria: Makor/Źródła], Kraków–Budapeszt 2011
Hasidism in the Kingdom of Poland, 1815–1867: Historical Sources in the Polish State Archives by Marcin Wodziński [Series: Makor/Źródła, ed. Marcin Wodziński], Kraków–Budapeszt 2011
Autorzy:
Kośka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792661.pdf
Data publikacji:
2012-11-27
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Królestwo Polskie (1815-1867)
chasydyzm
archiwa polskie
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2012, 19; 329-332
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół katolicki a polityka. Udział duchowieństwa w życiu politycznym ziem byłego Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX wieku
Catholic Church and politics – clergy’s participation in political life of the former Kingdom of Poland at the turn of 19th and 20th century
Autorzy:
Zaleska, Ilona
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23945072.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół katolicki
polityka
duchowieństwo
kapłani katoliccy
Królestwo Polskie
Opis:
Przełom XIX i XX w. to ważny okres dla pozakościelnej aktywizacji polskiego duchowieństwa katolickiego w Królestwie Polskim. Szczególną rolę odgrywała cezura 1905 r. i związane z nią wydarzenia, które przyniosły częściową liberalizację polityki władz zaborczych wobec Królestwa Polskiego, w tym polityki kościelnej. Uzyskane swobody pozwoliły na podjęcie przez duchowieństwo różnych inicjatyw oraz stworzyły mu możliwości do udziału w życiu publicznym, w tym życiu politycznym. W tym czasie nastąpiła też aktywizacja różnych ruchów politycznych oraz reprezentujących je partii zabiegających o wpływy społeczne. Kwestie związane ze stanowiskiem duchowieństwa wobec stronnictw politycznych stanowiły przedmiot dyskusji na organizowanych wiecach, zjazdach diecezjalnych, czy konferencjach dostojników kościelnych. Na politycznej scenie Królestwa Polskiego istniały dwie siły zabiegające o poparcie Kościoła i duchowieństwa: Narodowa Demokracja oraz Stronnictwo Polityki Realnej. Polityczne sympatie wśród duchowieństwa rozkładały się między tymi partiami. Większość duchowieństwa sympatyzowała z endecją, choć wielu zrażał do partii program uznający Kościół za instytucję narodową oraz forsujący zasadę narodowego egoizmu. Za politycznego sojusznika ugodowo nastrojonej hierarchii kościelnej uchodzili natomiast realiści. Niektórzy duchowni stali na stanowisku, że w odradzającym się ruchu narodowym Kościół nie może być bierny i powinien odegrać rolę przewodnika, niezależnego od istniejących sił politycznych. W obozie katolickim pojawiła się także idea utworzenia partii katolickiej, która nie wyszła jednak poza fazę projektu.
Turn of 19th and 20th century is an important period for non-ecclesiastical activity of Polish Catholic clergy in the former Kingdom of Poland. A particularly important turning point was 1905 and related events, which brought on partial liberalization of the invading powers’ policy with respect to the former Kingdom of Poland, including policy pertaining to the church. Granted liberties have allowed the clergy to undertake various initiatives and opened the possibility for them to participate in public life, including politics. In the same period, various political movements have become active, as well as a number of parties representing those movements and vying for influence on the society. Issues related to position of the clergy with respect to political factions were the subject of debate during numerous rallies, diocese assemblies or conferences of church leaders. There were two forces on the political arena of the former Kingdom of Poland, seeking support of the Church and the clergy: National Democracy (Narodowa Demokracja) and Real Politics Party (Stronnictwo Polityki Realnej). Political affiliations of the clergy were divided between these two parties. Most of the clergy sympathized with National Democracy, although many were discouraged by is program, which recognized the Church as a national institution and forced the principle of national egoism. Realists, on the other hand, were considered a political ally of the more conciliatory portion of Church hierarchy. Some of the clergy believed that in a reviving nationalist movement the Church should not be idle and should take on the role of a guide, independent from existing political forces. There was also an idea in the Catholic faction to create a Catholic party; however, it never went beyond the design stage.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 250-266
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół katolicki wobec wydarzeń pierwszego roku rewolucji na ziemiach byłego królestwa Polskiego – rok 1905 na łamach „Przeglądu Katolickiego”
Position of the Catholic Church with respect to events of 1905 – the first year of the revolution – on the territory of the former Kingdom of Poland, as presented in “Przegląd Katolicki” (Catholic Review)
Autorzy:
Karbowniczek, Tomasz
Święcich, Karolina
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23945070.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół katolicki
rewolucja 1905 r.
Przegląd Katolicki
Królestwo Polskie
Opis:
Podstawą działalności Kościoła katolickiego była encyklika „Rerum novarum” papieża Leona XIII. Dała ona możliwość oddziaływania kół katolickich na środowisko robotnicze. Zostało to formalnie usankcjonowane przez Stolicę Apostolską. Właśnie ta encyklika oddziaływała na postawę Kościoła katolickiego w walce z socjalizmem. Celem artykułu jest pokazania nastawienia Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim do problemów, jakie przyniosły wydarzenia roku 1905. Najważniejszym z nich był socjalizm. Socjaliści organizowali strajki robotnicze, zarówno o charakterze politycznym, jak i ekonomicznym. Następnym zagadnieniem był strajk szkolny i postawa wobec niego Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim. Rok 1905 spowodował także wydanie ukazu o powołaniu rosyjskiej Dumy (parlamentu). Tematyka ta często pojawiała się na łamach periodyku „Przegląd Katolicki”, który stanowi podstawę źródłową tego artykułu.
The basis for operation of the Catholic Church was the “Rerum novarum” encyclical by Pope Leo XIII. It opened the possibility for Catholic circles to influence workers community. It was formally sanctioned by the Holy See. The encyclical was the main influence on Catholic Church’s struggle against socialism. The objective of the article is to show the attitude of Catholic Church in the former Kingdom of Poland with respect to issues caused by the events of 1905. The most important of those was socialism. Socialists organized workers’ strike actions, with both political and economic goals. The next issue was the school strike action and the position Polish Catholic Church took with respect to that. 1905 events have also resulted in issuance of a decree forming the Russian Duma (parliament). Those topics were frequently mentioned and discussed in “Przegląd Katolicki” (Catholic Review) periodical, which is the source base for this article.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 267-281
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Policje tajne w Królestwie Polskim (1815-1830) i dzieje ich spuścizny aktowej
Secret Police in the Polish Kingdom (1815-1830) and the History of its Archival Legacy
Autorzy:
Wincenciuk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792671.pdf
Data publikacji:
2012-11-27
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
policja tajna
Królestwo Polskie (1815-1830)
Secret Police
Polish Kingdom (1815-1830)
Opis:
Artykuł poświęcony jest zagadnieniu policji tajnych w Królestwie Polskim w latach 1815-1830. Artykuł został podzielony na trzy zasadnicze części. W pierwszej opisano historię kształtowania się policji tajnych na terenie Królestwa Polskiego, począwszy od 1813 r., a na wybuchu powstania listopadowego kończąc. Przedstawiono również struktury oraz sposoby funkcjonowania policji, ponadto scharakteryzowano najważniejszych agentów działających w tych policjach. W następnej części zajęto się losem akt, wytworzonych przez te policje, podczas powstania listopadowego oraz po jego upadku. Przedstawiono działalność organów powstańczych oraz władz rosyjskich zajmujących się tymi aktami. Następnie prześledzono los tych dokumentów począwszy od drugiej połowy XIX w., poprzez okres międzywojenny, II wojnę światową, aż po czasy współczesne. Ostatnia część poświęcona jest spuściźnie aktowej policji tajnych Królestwa Polskiego zachowanej w zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Spuściznę tą stanowi zespół akt policji tajnej w. ks. Konstantego. W części tej omówiono charakterystykę archiwalną zespołu oraz szczegółowo jego serie.
This article is devoted to the secret police in the Polish Kingdom from 1815 to 1830. The text discusses the history of the formation of the secret police in the Polish Kingdom beginning from 1813 and at the outbreak of the November Uprising (1830) ending. The paper presents the structure and methods of functioning of the police and characteristics of the major agents. In the following section author discusses the fate of the police records during the November Uprising (1830-1831) and after its collapse. Presented are the bodies of insurgent administration and the Russian authorities dealing with these records. Then the fate of these records is traced from the mid-19th century to contemporary times. The final part of the article is about the legacy of the secret police of the Polish Kingdom preserved at the Central Archives of Historical Records in Warsaw. This legacy is composed of a set of the secret police files of the Grand Duke Constantine. Author presents in detail the contents of this fond.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2012, 19; 203-222
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Austro-Węgry wobec Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim od ogłoszenia aktu 5 listopada do powołania Rady Regencyjnej (listopad 1916 – wrzesień 1917 roku)
Austro-Hungarian Empire relations with Catholic Church from announcement of the Act of 5 November until establishment of the Regency Council (November 1916 – September 1917)
Autorzy:
Gaul, Jerzy
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23944552.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Austro-Węgry
Kościół katolicki
Królestwo Polskie
Akt 5 listopada
Rada Regencyjna
Opis:
Kościół katolicki stanowił od wieków ważny czynnik kształtujący postawy ludności polskiej. Doceniając ten fakt władze austro-węgierskie starały się w latach I wojny światowej wykorzystać Kościół katolicki w Królestwie Polskim do realizacji własnych koncepcji politycznych. Te dążenia wspierały się na katolickim charakterze monarchii naddunajskiej i proaustriackiej postawie niektórych hierarchów galicyjskich. Episkopat Królestwa Polskiego zajmował bardziej wstrzemięźliwą postawę wobec państw centralnych. Władze austro-węgierskie podejmowały więc starania od listopada 1916 do października 1917 r. o poparcie przez Kościół katolicki aktu 5 listopada 1916 r. (propolskiej proklamacji cesarzy Niemiec i Austro-Węgier), zabiegały o udział duchowieństwa w uroczystościach jego ogłoszenia, a także włączenie biskupów do powstających instytucji państwa polskiego – Rady Stanu i Rady Regencyjnej. Starały się też o uzyskanie aprobaty hierarchów Kościoła dla polityki państw centralnych na ziemiach polskich. Duchowieństwo katolickie zachowało się powściągliwie wobec aktu 5 listopada 1916 r. i zorganizowanych z tej okazji uroczystości. Lepsze rezultaty przyniosły starania o włączenie kleru do powstających instytucji państwa polskiego. Do Tymczasowej Rady Stanu weszło dwu księży katolickich. Większe znaczenie miało skłonienie arcybiskupa warszawskiego Aleksandra Kakowskiego do udziału w Radzie Regencyjnej. Nie oznaczało to jednak uzyskania aprobaty Kościoła katolickiego dla polityki państw centralnych na ziemiach polskich. Sympatie dla monarchii habsburskiej miały znaczenie symboliczne, gdyż sprawa polska rozwiązywana była pod dyktando Rzeszy Niemieckiej.
For centuries, the Catholic Church has been an important influence, shaping the attitudes of Polish public. In appreciation of that fact, during World War 1, Austro-Hungarian authorities have tried to use the Catholic Church in the Kingdom of Poland to implement their own political concepts. Those efforts were based on Catholic provenance of the monarchy and pro-Austrian attitudes of some of Galician senior clergy. Episcopate of the Kingdom of Poland has taken a more restrained position with respect to the Central states. Therefore, between November 1916 and October 1917, Austro-Hungarian authorities have tried to gain the Church’s support for the Act of 5 November 1916 (a pro-Polish proclamation of Emperors of Germany and Austro-Hungary), pursued the clergy to participate in the proclamation ceremony, and inclusion of bishops in newly created institutions of the Polish state – the Council of State and the Regency Council. They also sought approval of the senior Church officials for policy of the Central states on Polish territories. Catholic clergy was noncommittal about the Act of 5 November 1916 and related ceremonies. Efforts to include the clergy in newly created institutions of the Polish state were more successful. Two Catholic priests have joined the Temporary Council of State. A more important achievement was convincing Archbishop of Warsaw Aleksander Kakowski to take a seat in the Regency Council. It did not, however, mean obtaining approval of the Catholic Church for the policy of the Central states on Polish territories. Sympathies for Habsburg monarchy were merely symbolic, as the resolution of Polish case was dictated by the German Reich.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 297-318
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym kierowali się kronikarze czescy w relacjach o Władysławie Łokietku
Czech historians approach to reporting activities of Władysław the Elbow-High
Autorzy:
Barciak, Antoni
Grabowski, Janusz
Graczyk, Waldemar
Wajs, Hubert
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/25806608.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Władysław Łokietek
Królestwo Czech
kronikarze czescy
Wladyslaw the Elbow-High
Czech Kingdom
Czech chroniclers
Opis:
Postawione w tytule pytanie dotyczy w istocie postrzegania Władysława Łokietka, przez średniowiecznych kronikarzy czeskich. Czasy Łokietka to istotnie okres przełomowy dla dalszych stosunków polsko-czeskich. Obraz polskiego księcia i potem króla, utrwalił Piotr, drugi z autorów, ważnego źródła jakim jest Kronika zbrasławska. Jego przekaz stał się podstawowym źródłem dla kolejnych kronikarzy, nie wnoszących przy tym zasadniczych uzupełnień. Powielając podstawowe informacje, unikali pozytywnej oceny Łokietka, którą dostrzec można w dziele kronikarza Piotra przy informacji o jego śmierci. Lekceważony początkowo książę Łokietek, który doszedł do korony, a jego koronacja, uznana wprawdzie za uzurpację, stała się przełomem w jego postrzeganiu przez wspomnianego kronikarza, oznaczając równoczesne zaprzepaszczenie realizacji idei połączenia ziem polskich z Czechami, co w mniemaniu kronikarza zapowiadała polska koronacja Wacława II w Gnieźnie na króla Polski. Cały wysiłek pisarski Piotra koncentrował się odtąd na pomniejszaniu znaczenia koronacji, co nie oznaczało jednak deprecjonowania samej osoby Łokietka. Deprecjonowanie koronacji Łokietka opierało się zasadniczo na trzech podstawach: 1) że była rezultatem korupcji, 2) że koronowano mało znaczącego księcia polskiego, który był sprawcą wielu krzywd zadanych kolejnym czeskim władcom, 3) że miała miejsce w Krakowie, a miejscem koronacji polskiej Wacława II było Gniezno. Łokietek został uznany przez kronikarza za króla krakowskiego, bo tytuł króla Polski przynależał do Jana Luksemburskiego.
The times of Władysław the Elbow-High were indeed crucial for Polish-Czech relations. The largest and most comprehensive chronicle regarding this monarch was written by his contemporary from Zbraslav, Peter, who was a close associate of the Czech king Charles IV and a continuator of the highly regarded chronicle started by another Cistercian from Zbraslav, Otto. The image of the Polish prince, and later king, with numerous political comments on his actions and achievements, was recorded by the above-mentioned Peter. His account has become the primary source for subsequent chroniclers, who copied from this work without contributing any substantial additions. While copying the basic information, they generally avoided any forms of positive opinions about Władysław the Elbow-High, which can be found in the information about his death in Peter’s chronicle. Deprecation of Władysław the Elbow-High’s coronation was essentially based on three arguments: 1) that it was achieved by corruption, 2) that it was a crowning of an insignificant Polish prince who had been the perpetrator of many wrongs inflicted on successive Bohemian rulers, and 3) that it was held in Cracow, while the place of the Polish coronation of Wenceslaus II was Gniezno. Władysław the Elbow-High was recognized by the chronicler only as King of Cracow, because the title of King of Poland belonged to John of Luxembourg.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 213-221
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materiały do dziejów Korpusu Litewskiego (1818–1830) w Rosyjskiej Bibliotece Narodowej w Petersburgu
Source materials for history of Separate Lithuanian Corps (1818–1830) in National Library of Russia in St. Petersburg
Autorzy:
Kulik, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474807.pdf
Data publikacji:
2018-10-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Korpus Litewski,
Królestwo Polskie,
Litwa,
rozkaz,
armia
Separate Lithuanian Corps,
Kingdom of Poland,
Lithuania,
orders,
army
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 125-132
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szpitale warszawskie w świetle akt Komisji Województwa Mazowieckiego z lat 1815–1867
Warsaw hospitals in the fi les of Police Department of Mazowieckie Voivodship Commission
Autorzy:
Osiecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474756.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Warszawa,
szpitale,
przytułki,
Królestwo Polskie,
Komisja Województwa
Mazowieckiego
Warsaw,
hospitals,
shelters,
Kingdom of Poland,
Mazowieckie Voivodship
Commission
Opis:
Warsaw hospitals were mostly established in 14th and 15th century. Initially, they played the role of shelters for the elderly, disabled and orphans. Their function changed only in 19th century. They have become therapeutic facilities, accepting the sick, although some of them have retained the shelter function. In the fi rst years of the Kingdom of Poland (after 1815), they were subordinated to the Mazowieckie Voivodship Commission, after that to General Supervisory Council and since the 1830s — to General Care Council. The main source of revenue for the hospitals were foundations or donations, as well as alms, city subventions, last wills of individuals, fundraisers and funds from rental of apartments located in houses owned by hospitals. The doctors initially worked free of charge. Some of them were professors of the Medical Faculty of Warsaw University. Level of medical care was not satisfactory. Patients with contagious diseases were not separated from the others, the patients were sharing beds, there were no bathrooms or ventilation. Daily fee for hospital stay was 15 kopeks. The sick were accepted not only from Warsaw, but also from neighbouring areas, and even further away locations (Cracow, Gniezno, Lviv). Hospital stay was usually long — two weeks at the very shortest, three quarters more often than not. Patients with bone fractures were kept hospitalized for a very long time. Mortality in hospitals was on the level of 25% of patients accepted in a year. Every year, gradual but signifi cant changes were introduced in the system of care for the sick, organization of hospitals, principles of hygiene, as well as appearance of hospital buildings. Hospital adjacent clinics were established. Those served the poor, who received free of charge care and drugs. Condition of hospital buildings and their furnishings were improving as well. If some were no longer fi t for use, new buildings were built or other premises were adapted. After promulgation of a new Act on hospitals organization and management in 1842, hospitals were to serve exclusively the sick. For each, necessary medical personnel was appointed — head physician, physicians and feldshers. In 1815–1867 there were 14 hospitals in Warsaw: St. Martin, Holy Spirit, St. Lazarus, Holy Virgin Mary, Holy Cross, Hospitallers of St John, Evangelical, Baudouin House of Orphans (subsequently Child Jesus), Jewish, Central Military Hospital, St. Casimir, St. Roch, Obstetrics Institute, Ophthalmological Institute. Most of them survived until 1944; some were destroyed, others were incorporated into new hospitals created after 1945. The only hospital from that period surviving to this day is the Hospital of Child Jesus.
Szpitale warszawskie w większości zostały założone w XIV i XV w. Początkowo pełniły rolę przytułków dla starców, kalek i sierot. Dopiero w XIX w. nastąpiła zmiana ich funkcji. Stały się zakładami leczniczymi, przyjmującymi chorych, choć kilka z nich nadal pełniło rolę przytułku. W pierwszych latach Królestwa Polskiego (po 1815 r.) były podporządkowane Komisji Województwa Mazowieckiego, następnie Radzie Ogólnej Dozorczej, a od lat 30. XIX w. – Radzie Głównej Opiekuńczej. Podstawę egzystencji szpitali stanowiły dochody z nadań fundatorów lub darowizn, a także jałmużna, subwencje miejskie, zapisy testamentowe osób prywatnych, kwesty oraz środki finansowe pozyskiwane z wynajmowania mieszkań w kamienicach należących do szpitali. Początkowo lekarze pracowali bezpłatnie. Niektórzy z nich byli profesorami Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Poziom opieki lekarskiej nie był zadawalający. Nie oddzielano chorych na choroby zakaźne od pozostałych, chorzy leżeli po dwóch w jednym łóżku, brakowało łazienek, wentylacji. Opłata dzienna za pobyt w szpitalu wynosiła 15 kopiejek. Przyjmowano chorych nie tylko z Warszawy, ale też z okolic, a nawet odległych miast (Kraków, Gniezno, Lwów). Czas pobytu w szpitalu był długi. Najkrócej trwał dwa tygodnie, częściej trzy kwartały. Bardzo długo trzymano chorych ze złamaniami. Umieralność w szpitalach wynosiła około 25% przyjmowanych chorych w ciągu roku. Z każdym rokiem następowały powolne, ale znaczące zmiany w systemie pielęgnacji chorych, organizacji szpitali, zasad higieny, a także wyglądu zewnętrznego budynków szpitalnych. Przy szpitalach zaczęto otwierać ambulatoria. Służyły one ubogim, którzy otrzymywali w nich bezpłatną poradę i lekarstwa. Stan budynków szpitalnych i ich wyposażenie ulegało też poprawie. Gdy niektóre z nich nie nadawały się do użytkowania, wówczas budowano nowe lub adaptowano inne pomieszczenia. Po ogłoszeniu nowej ustawy o organizacji i zarządzaniu szpitalami w 1842 r. miały one służyć wyłącznie chorym. W każdym z nich wyznaczono niezbędny personel lekarski – lekarza naczelnego, lekarzy i felczerów. W latach 1815–1867 w Warszawie funkcjonowało 14 szpitali: św. Marcina, św. Ducha, św. Łazarza, Najświętszej Marii Panny, św. Krzyża, Bonifratrów, gminy Ewangelickiej, Dom Podrzutków Baudouina (później Dzieciątka Jezus), Starozakonnych (żydowski), Główny Wojskowy, św. Kazimierza, św. Rocha, Instytut Położniczy, Instytut Oftalmiczny. Większość z nich przetrwała do 1944 r., część została zniszczona, inne zaś zostały wchłonięte przez nowe placówki szpitalne utworzone po 1945 r. Do chwili obecnej przetrwał jedynie Szpital Dzieciątka Jezus.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 207-221
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jarmark w Łowiczu w raportach biura Henryka Mackrotta, urzędnika Policji Tajnej w Królestwie Polskim z lat 1821–1830
Fair in Łowicz in reports of the office of Henryk Mackrott, officer of secret police in the Kingdom of Poland in 1821–1830
Autorzy:
Wincenciuk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1076396.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Łowicz
jarmarki
policja tajna
Królestwo Polskie (1815–1830)
Henryk Mackrott
fairs
secret police
Kingdom of Poland (1815–1830) Henryk Mackrott
Opis:
The article pertains to the reports from the office of Henryk Mackrott, an officer of secret police of the Kingdom of Poland, concerning the fair in Łowicz in 1821–1830. The reports are preserved in the fonds of Central Archives of Historical Records in Warsaw, in the collection ‘Secret police of Grand Duke Constantin’. The collection comprises surveillance documents from three offices: baron Sass, Mateusz Schley and Henryk Mackrott. The most numerous group of documents are those from Mackrott’s office, which was in charge of surveillance of Warsaw communities. Reports include also information about events in other towns in the Kingdom of Poland, including Łowicz. They were produced during the annual St. Matthew fair (21 September). It was the only event among those observed by Mackrott, for which reports were produced regularly for the period of ten years (1821–1830). There are over 70 reports pertaining to the Łowicz fair. Based on those, issues related to infiltration and surveillance of the society in 1820s were presented
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 153-168
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dziwaczna sekta” w oczach habsburskich dyplomatów. Przyczynek do historii mariawityzmu w latach 1906–1914
The phenomenon of Mariavites in the light of the reports of the Austro-Hungarian Warsaw consuls of 1906–1914
Autorzy:
Szlanta, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446648.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
mariawityzm
katolicyzm
Stephan von Ugron
Ernst Maurig von Sarnfeld
Leopold von Andrian
Królestwo Polskie
Austro-Węgry
Mariavite religious movement
Catholicism
Kingdom of Poland
Austro-Hungary
Opis:
W 1906 r. dyplomaci habsburscy w Warszawie z uwagą obserwowali narodziny ruchu religijnego mariawitów. Ich zdaniem rozłam w Kościele rzymskokatolickim i powstanie Niezależnego Starokatolickiego Kościoła Mariawitów stanowiły zagrożenie dla jedności mariawitów. W raportach konsulowie określali mariawitów mianem „dziwacznej sekty” lub „fałszywie nauczającej”. Zarazem faworyzowali hierarchię rzymskokatolicką. Z drugiej strony władze rosyjskie na różne sposoby (np. wydając zezwolenia na budowę świątyń czy udzielając przywódcom mariawitów audiencji u cara) wspierały nowo powstały Kościół. W ten sposób liczyli na pogłębienie podziałów w społeczeństwie polskim. Ale już w 1907 r. można było zaobserwować gwałtowny spadek dynamiki rozwoju mariawitów i liczby członków nowego Kościoła. Spadek ten został odnotowany z satysfakcją przez konsulów, a z rozczarowaniem przez Rosjan. Zainteresowanie konsulów mariawitami wynikało po części z ich obawy o rozprzestrzenienie się tego ruchu wśród biedoty chłopskiej w Galicji.
Habsburg diplomats in Warsaw watched closely the birth of Mariavite religious movement in Russian-Poland in 1906. In their opinion the split within the dominant Roman-Catholic Church and the establishment of the Independent Old Catholic Church of Mariavite posed a threat to the unity of the Polish nation. Consuls, in their reports, labeled Mariavites as a “bizarre sect” or “false teaching”. The consuls despite their conflict with the Roman Catholic hierarchy unambiguously favored the latter. On the other hand, the Russian authorities in different ways (for example by giving permissions for erecting new churches or granting Mariavite leaders audiences with the tsar) supported a newly established church. In doing so they hoped it would deepen divisions among Polish society. But already in 1907 one could observe the sharp decline in the dynamics of Mariavites and the number of members of the new church. This decline was noted with satisfaction by the consuls and with disappointment by the Russians. The consuls’ interest in Mariavites came partly from their anxiety of a possible spread of the movement among the poor peasants in Austrian-Poland.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 227-241
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Král proti střelci (Václav II. a Vladislav Lokýtek). Nerovná hra na šachovnici přelomu 13. a 14. století
Król przeciwko gońcowi (Władysław II i Władysław Łokietek). Nierówna gra na szachownicy na przełomie XIII i XIV wieku
King versus rook (Wenceslaus II and Władysław the Elbow-High). An uneven game on the chessboard of 13th /14th century
Autorzy:
Libor, Jan
Karczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24987744.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Średniowiecze
Królestwo Czeskie
stosunki czesko-polskie
król Wacław II
Władysław Łokietek
Medieval Bohemian Kingdom
Czech-Polish relations
King Wenceslai II
Duke Władysław Łokietek the Elbow-High
Opis:
W latach 1290‒1305 król czeski Wacław II podjął kroki polityczne i militarne w celu zdobycia rozdrobnionych wówczas ziem polskich. Można powiedzieć, że się udało; w 1291 roku został księciem krakowskim i sandomierskim, a rolę odegrały tu skłonności szlachty małopolskiej i rezygnacja Przemysła Wielkopolskiego z jego roszczeń do ziem. Jednak fundamentalnym przeciwnikiem króla czeskiego stał się członek mazowieckiej gałęzi rodu Piastów Władysław Łokietek, który trzymał w swoich rękach Sandomierz, a także nabył kilka zamków na ziemi krakowskiej. Efektem czeskiej wyprawy wojskowej do Sieradza jesienią 1292 r. była rezygnacja Łokietka z ziemi krakowskiej i sandomierskiej oraz obietnica posłuszeństwa królowi czeskiemu. Ale czy Łokietek zamierzał dotrzymać przysięgi, jest więcej niż wątpliwe. Po śmierci króla Przemysła Wielkopolskiego Łokietek uzgodnił z Henrykiem Głogowskim podział władzy w Wielkopolsce. Kolejny akt relacji z królem czeskim miał miejsce jesienią 1297 r., kiedy Łokietek zrzekł się praw do ziemi krakowskiej i sandomierskiej w Sieradzu na podstawie nacisków wojskowych i dyplomatycznych 18 listopada 1297 r., ale za sumę 5 tysięcy hrywny srebrnej wagi krakowskiej. Pod dalszym naciskiem wystawił w Klęce akt 23 sierpnia 1299 r., w którym zobowiązał się do dymisji w Pradze na rzecz Wielkopolski, Poznania, Pomorza, ziemi łęczyckiej, kujawskiej i sieradzkiej oraz przyjęcia ich z powrotem z rąk króla jako lenno, odbierając przysięgę wierności i hołdu (homagium). W 1300 r. Wacław w Gnieźnie został koronowany na króla Polski przez arcybiskupa Świnkę. W koronacji tej wzięło udział wielu książąt piastowskich, Łokietek znalazł się w defensywie, a następnie na zesłaniu. Dopiero po klęsce Czechów na Węgrzech i najeździe rzymskiego króla Albrechta Habsburskiego na Czechy w 1304 r. Łokietek zaatakował z pomocą Węgrów Sandomierszczyznę oraz ziemię krakowską i uzyskał poparcie rycerstwa obu tych ziem. Śmierć Wacława III w 1306 r. przedstawia epilog mocowania się Przemyślidów z niewysokim Piastem.
In 1290‒1305, King Wenceslaus II of Bohemia took political and military steps to seize the then fragmented Polish lands. One could say he succeeded: in 1291 he became the Duke of Cracow and Sandomierz, partly thanks to the leanings of Lesser Poland chivalric elite and Przemysł of Greater Poland‘s resignation from his claims to the lands. However, the one to become the principal opponent of the Bohemian king was a member of the Mazovian branch of the Piast dynasty, Władysław the Elbow- High, who held Sandomierz and acquired several castles in the Cracow territory. Bohemian military expedition to Sieradz in autumn 1292 resulted in Elbow-High giving up the lands of Cracow and Sandomierz and pledging obedience to the Bohemian king. Whether Elbow-High intended to keep his oath, however, is more than doubtful. After the death of King Przemysł of Greater Poland, the Elbow- high agreed with Henryk of Głogów on the division of power in Greater Poland. The next interaction with the Bohemian king took place in autumn 1297 in Sieradz, when Elbow-High renounced his rights to the Cracow and Sandomierz lands under military and diplomatic pressure on 18 November 1297, but in return demanded the sum of 5,000 Cracow marks of silver. Under further pressure, on 23 August 1299 in Klęka, he issued a deed in which he pledged to resign in Prague and hand over Greater Poland, Poznań, Pomerania, the lands of Łęczyca, Cuiavia, and Sieradz, and to accept them back from the king as fiefs, upon an oath of allegiance and homage (homagium). In 1300 Wenceslaus was crowned king of Poland by Archbishop Świnka in Gniezno. Many of the Piast dukes took part in this coronation; Elbow- High found himself on the defensive and then in exile. Only after the defeat of the Czechs in Hungary and the invasion of Bohemia by the Roman king Albrecht Habsburg in 1304 did the Elbow-High attack the Sandomierz and Cracow lands with the help of the Hungarians, and gained the support of the knights of both lands. The death of Wenceslaus III in 1306 represents the epilogue of the Přemyslids‘ struggle against the short Piast.
Źródło:
Władysław Łokietek ‒ odnowiciel Królestwa Polskiego. Restaurator Regni Poloniae; 39-62
9788395991950
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła do dziejów społeczności żydowskiej województwa płockiego i guberni płockiej (1815–1866) w zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie
Source materials for the history of the Jewish community in Płock voivodship and Płock governorate (1815–1866) in the holdings of the Central Archives of Historical Records
Autorzy:
Szczepański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364384.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Archiwum Główne Akt Dawnych
AGAD
Żydzi
Mazowsze
województwo płockie
gubernia płocka
Królestwo Polskie
Central Archives of Historical Records
Jews
Mazovia
Płock voivodship
Płock governorate
Kingdom of Poland
Opis:
Artykuł podkreśla znaczenie materiałów źródłowych z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie do badań nad dziejami społeczności żydowskiej Mazowsza Północnego w 1. połowie XIX w. W latach 1815–1837 region ten znajdował się w administracyjnych granicach województwa płockiego, a później guberni płockiej. Autor nawiązuje do roli ludności żydowskiej w życiu gospodarczym miast województwa płockiego i guberni płockiej, a zwłaszcza w rozwoju handlu na obszarze mazowieckiego regionu. Symptomem polityki restrykcyjnej władz Królestwa Kongresowego wobec ludności wyznania mojżeszowego było tworzenie, w niektórych miastach, żydowskich rewirów. Najwięcej informacji na ten temat zawiera zespół Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Policji. Podstawowe znaczenie dla odtworzenia funkcjonowania gmin żydowskich i życia religijnego ludności wyznania mojżeszowego z województwa płockiego i guberni płockiej są akta zespołu Centralne Władze Wyznaniowe. Niewiele jest natomiast źródeł do stanowiska ludności żydowskiej wobec polskich zrywów narodowowyzwoleńczych XIX w. Dla okresu wojny polsko-rosyjskiej 1831 r. są one w aktach zespołu Władze Centralne Powstania Listopadowego. Próbę określenia udziału Żydów z guberni płockiej w powstaniu styczniowym umożliwia kwerenda przeprowadzona w aktach zespołów Tymczasowa Komisja Wojenno-Śledcza i Zarząd Generał-Policmajstra w Królestwie Polskim. Zasób Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie to podstawowy materiał źródłowy do badań nad dziejami społeczności żydowskiej na ziemiach Mazowsza Północnego w latach 1815–1866 znajdujących się w granicach administracyjnych województwa płockiego i guberni płockiej.
The article emphasizes the importance of source materials for research into the history of the Jewish community of Northern Mazovia in the first half of the 19th century, preserved at the Central Archives of Historical Records. In 1815–1837 period, Northern Mazovia fell within the administrative borders of the Płock voivodship, and later the Płock governorate. The author comments on the role of the Jewish population in the economic life of towns in the Płock voivodship and Płock governorate, especially with regard to fostering commerce in the Mazovia region. One symptom of the restrictive policy of Congress Poland’s authorities towards Jews was the establishment of Jewish districts in some cities. The Government Commission for Internal Affairs and the Police collection provides most information on this subject. The records of the Central Religious Authorities collection are fundamental for reconstructing the life of Jewish communities and religious life of Jews in the Płock voivodship and Płock governorate. Sources are scarce, however, as regards the stance of the Jewish population regarding Polish national uprisings of the 19th century. Some, concerning the period of the Polish-Russian War of 1831, can be found in the files of the Central Authorities of the November Uprising collection. An attempt to determine the participation of Jews from the Płock governorate in the January Uprising is possible thanks to the queries carried out within the files of the Temporary War and Investigation Commission and the General-Chief of Police Board in the Kingdom of Poland collections. The holdings of the Central Archives of Historical Records are the basic source material for research on the history of the Jewish community in Northern Mazovia in the years 1815–1866 within the administrative borders of the Płock voivodship and the Płock governorate.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 197-219
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies