Autor: Sapek, B - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Wybrane zagadnienia z zakresu stosowania izotopów promieniotwórczych w badaniach chemiczno-rolniczych. Jubileusz 100-lecia przyznania Nagrody Nobla z dziedziny chemii Marii Skłodowskiej-Curie
Selected problems of the use radioisotopes in agrochemical studies. The 100 anniversary of the Nobel Prize in chemistry of Maria Skłodowska-Curie with the individual
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338178.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: atomy znaczone
badania chemiczno-rolnicze
izotopy promieniotwórcze
Jubileuszowy Rok Marii Skłodowskiej-Curie
metody radiochemiczne
Międzynarodowy Rok Chemii
agrochemical studies
International Year of Chemistry
Jubilee Year of Maria Skłodowska-Curie
radiochemical methods
radiotracers
radioisotopes
Opis:: Celem opracowania było przypomnienie i przybliżenie w 2011r. - Międzynarodowym Roku Chemii oraz Jubileuszowym Roku Marii Skłodowskiej-Curie (1867-1934) - Jej wkładu w naukę światową i wiedzę o promieniotwórczości oraz w dziedzinę chemii, dzięki któremu był możliwy również dynamiczny rozwój nauk rolniczych oraz nauki o środowisku. W pracy przedstawiono niektóre metody radiochemiczne wykorzystywane w badaniach chemiczno-rolniczych. Na wybranych przykładach omówiono stosowanie izotopów promieniotwórczych - atomów znaczonych jako metodę badawczą zdarzeń i procesów, również ich przebiegu, w czasie historycznym Ziemi i człowieka oraz obecnie. Wskaźniki promieniotwórcze wykorzystano w badaniach przyczyn, dróg oraz dynamiki procesów przebiegających w glebach i roślinach (np. ⁴⁰K, ³²P, ⁵⁹Fe, ¹⁵O) również do wyznaczenia wieku skał, minerałów, osadów oraz gleby (np. ¹⁴C, ²³⁸U, ²³⁵U, ²³²Th), a także w badaniach obiegu pierwiastków i ich promieniotwórczych izotopów w łańcuchu pokarmowym człowieka (np. ⁴⁰K, ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ¹³¹I, ⁴⁵Ca, ³²P). Dalszy dynamiczny rozwój wiedzy oraz technik radiochemicznych umożliwił badania i monitoring rozproszonych w środowisku przyrodniczym radioizotopów naturalnych (np.⁴⁰K, ²³⁸U, ²¹⁰Pb, ²¹⁰Po, ²²⁶Ra) i sztucznych (np. ³²P, ⁵⁹Fe, ⁶⁰Co, ¹³¹I, ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ⁹⁹Te), wprowadzonych do niego wskutek eksplozji nuklearnych, awarii reaktorów w elektrowniach jądrowych, a także pochodzących z różnego rodzaju odpadów promieniotwórczych. Stosowanie radioizotopów w laboratoryjnych badaniach procesów, odbywających się w warunkach kontrolowanych, umożliwia opis i ocenę ich przebiegu w środowisku przyrodniczym.
Regarding the celebration of the 2011 as an International Year of Chemistry as well as the 100th anniversary of the awarding Maria Skłodowska-Curie (1867-1934) with individual Nobel Prize, the aim of this paper is to remind and illustrate the contribution of Maria Skłodowska-Curie to the world of science and to knowledge about radioactivity and chemistry. Thanks to Her achievements, dynamic development of agricultural and environmental sciences was also possible. The application of radioisotopes as a method of studying the events and processes in the Earth's history and human past and presence are discussed using selected examples. Radioactive tracers (for example ⁴⁰K, ³²P, ⁵⁹Fe, ¹⁵O) were used to study the reasons, ways and dynamics of processes in soils and plants and to determine the age (radiometric dating) of rocks, minerals, sediments and soils (for example ¹⁴C, ²³⁸U, ²³⁵U, ²³²Th). Radiotracers were used in analysing the circulation of elements and their isotopes in the nutritional chain of humans (for example ⁴⁰K, ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ¹³¹I, ⁴⁵Ca, ³²P). Furthermore, the dynamic progress of knowledge and of radiochemical techniques enabled the investigations and monitoring of natural (for example ⁴⁰K, ²³⁸U, ²¹⁰Pb, ²¹⁰Po, ²²⁶Ra) and artificial (for example ³²P, ⁵⁹Fe, ⁶⁰Co, ¹³¹I, ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ⁹⁹Te) radioisotopes dispersed in the environment, released due to nuclear explosions, damage of reactors in the nuclear power plants and from different kind of radionuclide wastes. Application of radioisotopes in laboratory analyses of processes under controlled conditions permits the description and estimation of their ways in the natural environment.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 1; 153-166
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Nagromadzanie i uwalnianie fosforu w glebach – źródła, procesy, przyczyny
Soil phosphorus accumulation and release – sources, processes, causes
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338327.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: mechanizm procesu
nagromadzenie fosforu w glebach
uwalnianie fosforu w glebach
wymywanie do wód
zrównoważone gospodarowanie fosforem w środowisku
accumulation of phosphorus in soils
release of phosphorus in soils
leaching to waters
mechanisms of processes
sustainable management of phosphorus in the environment
Opis:: Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu przedstawiono źródła, procesy oraz ich mechanizmy, a także przyczyny i skutki nagromadzania i uwalniania fosforu w glebach, ze szczególnym uwzględnieniem gleb użytkowanych łąkowo. Celem opracowania było pogłębianie wiedzy o zachowaniu się fosforu w glebach i jego dalszych losach w środowisku, zwłaszcza w aspekcie jego przenikania do wód w zmieniających się warunkach gospodarki na świecie, również w Polsce. Omówiono propozycje zrównoważonego gospodarowania tym składnikiem w środowisku. Z dokonanego przeglądu wynika konieczność ograniczenia nawożenia fosforem tylko do gleb ze swej natury mało zasobnych oraz zubożałych w ten składnik. Wymaga to weryfikacji i dalszego rozwoju testów oceny dostępności dla roślin rezerw fosforu w glebach spod różnych upraw oraz z terenów łąkowych. W tym celu niezbędne jest prowadzenie badań podstawowych, między innymi w zakresie możliwości dostosowania mechanizmów pobierania przez rośliny fosforu z gleby z uwzględnieniem wpływu drobnoustrojów oraz mikrofauny glebowej. Ponadto istnieje potrzeba rozwoju badań stosowanych w zakresie wykorzystania fosforu z recyklingu materiałów organicznych do wzbogacenia gleb ubogich w ten składnik.
The sources, reasons, mechanisms and results of accumulation and release of phosphorus in soils, especially in grassland soils, are presented on the basis of reviewed literature. The aim of this work was to deepen the knowledge about phosphorus behaviour in soils and its further fate in the environment, particularly in view of its penetration into waters; in conditions of changing world and Polish economy. On this background, propositions of sustainable environmental phosphorus management are discussed. Reviewed literature data indicate that fertilisation with phosphorus should be limited to soils with its naturally low content and to those impoverished in this nutrient. This requires verification and further development of soil tests to estimate the reserves of plant available phosphorus in soils under different cropping systems and in grassland areas. To this goal it is necessary to perform basic studies on a possibility of adjusting the mechanisms of phosphorus uptake by plants regarding the effect of microorganisms and soil microfauna. Moreover, some application studies should be developed on phosphorus recycling from organic materials to improve soils that are poor in this element.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2014, 14, 1; 77-100
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Nawożenie saletrą wapniową gleby łąkowej w świetle działań proekologicznych
Fertilisation of meadow soil with calcium nitrate in the light of positive ecological activities
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338347.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: degradacja chemiczna
działania proekologiczne
gleba łąkowa
jakość paszy łąkowej
nawożenie
saletra wapniowa
plonowanie
chemical degradation
positive ecological activities
meadow soil
pasture quality
nitrogen fertilisation
ammonium nitrate
yielding
Opis:: Degradacja chemiczna gleb w Polsce, zwłaszcza systematyczne zwiększanie ich kwasowości, była inspiracją do podjęcia oceny nawożenia saletrą wapniową (CN) użytku zielonego na glebie wymagającej zmniejszenia kwasowości lub stabilizacji odczynu. Tendencja zmniejszania ilości stosowanych środków wapnujących, w tym nawozów wzbogaconych w wapń, skłania do stosowania saletry wapniowej, nawozu, którego działanie jest skuteczne, proekologiczne i jednocześnie nie zmniejsza efektów produkcyjnych. Ocenę działania tego nawozu wykonano na podstawie wyników długoletnich doświadczeń łąkowych, również w warunkach zaniechania produkcyjnego użytkowania łąki. Wyniki badań rozpatrzono również w świetle nowej strategii Komisji UE odnośnie do ochrony gleb Europy. Wykazano, że stosowanie tego nawozu przeciwdziała postępującemu zakwaszeniu i zubożeniu gleb w wapń, a także polepsza jakość runi łąkowej w wyniku zwiększenia w niej zawartości tego składnika oraz korzystniejszy, ze względu na żywienie przeżuwaczy, stosunek Ca/P. Dwukrotnie większa, w porównaniu z saletrą amonową (AN), cena tej samej ilości czystego składnika (azotu) w CN jest równoważona możliwością jej stosowania w dawce o połowę mniejszej, bez znaczącego zmniejszenia plonów rekompensowanego lepszą jakością zbieranej paszy łąkowej. Dodając do tego prośrodowiskowe działanie CN, szczególnie w ekstremalnych warunkach fizyczno-wodnych, nawóz ten może być rekomendowany do stosowania na trwałe użytki zielone.
The chemical degradation of soils in Poland, particularly systematic increasing of its acidity, was the inspiration to undertake the estimation of the fertilisation with calcium nitrate (CN) the grassland that require the decrease of soil acidity or the stabilization the proper soil pH. The tendency to decrease the quantity of the liming medium, including fertilisers enriched with calcium, inclines to use of calcium nitrate as an efficacious and ecological positive activities that not decreases the productive effect. The estimation was made on the base of the results on long-term meadow experiments, as well as in the case of leaf off the productive meadow use. The investigation results examines also in the light of new strategy of EU Commission concerning protection of soils in Europe. The positive estimation of CN use confirms proved counteract and protect of soils from its progressive acidification and impoverishment with calcium, as well as shown the improving the quality of meadow sward resulting with increasing of calcium content and more profitable value of Ca/P relation with regard to ruminants food. Two time more price of the same quantity of pure constituent - nitrogen in CN as in ammonium nitrate (AN) is equilibrated by possible use of a half dose of nitrogen in the form of CN without remarkable lower yields. The losses on the lower yield recompense better quality of harvested pasture. In addition, the positive effect of CN for environment, particularly in the extreme physical and water conditions show calcium nitrate ought to be obliged on permanent grasslands.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, 8, 1; 305-321
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Relacja zawartości potasu do magnezu w roślinności łąkowej i w glebie jako wskaźnik środowiskowych przemian na użytkach zielonych
Potassium to magnesium ratio in meadow vegetation and soil as an indicator of the environmental changes in grasslands
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338416.pdf
Data publikacji:: 2008
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: K/Mg
gleba łąkowa
roślinność łąkowa
równowaga jonowa
użytki zielone
zawartość potasu i magnezu
content of elements
grassland plants
ion equilibrium
K/Mg ratio
meadow soil
Opis:: Na podstawie dostępnych wyników badań na dwóch długoletnich, ścisłych doświadczeniach łąkowych na glebie mineralnej przedstawiono propozycję wykorzystania ilorazu zawartości potasu i magnezu (K/Mg) w roślinności łąkowej i glebie jako wskaźnika przemian, jakie mogą zachodzić z upływem lat na użytku zielonym w warunkach stałego poziomu nawożenia mineralnego. Wyniki oznaczeń zawartości potasu i magnezu w roślinności i glebie oraz odczynu gleby w ciągu ponad 20 lat badań umożliwiły ocenę dynamiki zmian tego wskaźnika. Mimo stałego poziomu nawożenia, w tym również potasem, wykazane zmiany wartości K/Mg z upływem lat świadczą o braku równowagi jonowej w pobieraniu składników przez roślinność łąkową. W warunkach stwierdzanego niedoboru potasu oraz magnezu w polskich glebach, zwłaszcza zakwaszonych, duże i wzrastające w czasie wartości K/Mg wskazują na potrzebę wzbogacania takich gleb w magnez oraz ograniczania możliwości jego wymywania, a także na konieczność zrównoważonego nawożenia potasem użytków zielonych.
A proposition was presented to use the potassium to magnesium ratio in plants and soil as an indicator of changes that might occur with time in grassland at constant mineral fertilization. The elaboration was based on results of a study on two long-term exact meadow experiments on mineral soil. Results of potassium and magnesium analyses in plants and soil as well as the determination of soil pH for more than 20 years enabled the estimation of the dynamics of proposed indicator. Despite constant fertilization, including fertilisation with potassium, the temporal changes of K/Mg ratio evidenced the lack of ionic equilibrium of the elements taken up by plants. In view of the recognised deficit of potassium and magnesium in Polish soils, especially in acid soils, high and still increasing K/Mg ratios point to the need of enriching such soils with magnesium and limiting the possibilities of its leaching. In such cases, balanced fertilisation of grasslands with potassium is indispensable.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, T. 8, z. 2b; 139-151
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Mikroelementy w roślinności łąkowej nawożonej azotem w wieloleciu przed i po jednorazowym zastosowaniu mikronawozów na tle następczego wpływu wapnowania. Część II. Zmiany pobrania manganu, cynku i miedzi z plonem
Microelements in meadow vegetation long fertilised with nitro gen before and after single application of micro-fertilisers on the background of the secondary effect of liming. Part II. Changes in the uptake of manganese, zinc and copper with yield
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338828.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: długoletnie doświadczenia
mikroelementy
mikronawozy
nawożenie
pobranie z plonem
roślinność łąkowa
fertilisation
long-term experiment
microelements
micro-fertiliser
uptake with yield
vegetation
Opis:: Oceniono pobranie Mn, Zn i Cu z plonem roślinności oraz jego zmiany na doświadczeniach łąkowych w ponad 20-letnim okresie badań, w warunkach braku nawożenia gleby tymi mikroelementami oraz po jednorazowym zastosowaniu mikronawozu. Zagadnienie rozważono na tle nawożenia azotem i następczego wpływu wapnowania w aspekcie wyboru i sposobu stosowania mikronawozów na użytki zielone, uwzględniającego jednocześnie potrzebę ochrony gleby i uzyskania dobrej jakości paszy łąkowej. Pobranie badanych mikroelementów z plonem roślinności przed zastosowaniem mikronawozów było dość stabilne w ramach wydzielonych obiektów nawozowych. Proces reacydyfikacji gleby z obiektów uprzednio wapnowanych sprzyjał zwiększeniu pobrania manganu wraz z upływem lat. Jednorazowe nawożenie gleby mikroelementami w ilości: 50 kg Mn·ha-¹, 30 kg Zn·ha-¹ i 10 kg Cu·ha-¹ z reguły zwiększyło ich pobranie, lecz działanie to było stosunkowo krótkotrwałe i zależało od zawartości badanych mikroelementów w roślinności oraz od właściwości gleby, zwłaszcza zasobności w materię organiczną. Wynikało też z różnic we właściwościach chemicznych pierwiastków. Pobranie mikroelementów zmniejszało się w wyniku następczego wpływu wapnowania gleby. Natomiast stosowanie większej dawki azotu skutkowało jego zwiększeniem, głównie z powodu wzrostu plonu roślinności. Rozważono sposoby uzupełniania niedoborów omawianych mikroelementów poprzez nawożenie gleby oraz dolistne dokarmianie roślinności. Z ich porównania wynika, iż należałoby preferować nawożenie dolistne. Jednak, w warunkach znacznego niedoboru któregoś z nich w glebie, proponowane w nawożeniu dolistnym dawki mogą być niewystarczające do uzyskania pożądanej jakości paszy łąkowej. Właściwe gospodarowanie glebowymi zasobami mikroelementów wymaga zachowania pH optymalnego dla gleby łąkowej.
The uptake of Mn, Zn and Cu by plant yield and its changes in meadow experiments during 20-years of study was estimated under conditions of no fertilisation with micronutrients and under the effect of single micronutrient application. The problem was considered in relation to nitrogen fertilisation and the secondary effect of liming in view of the way of micronutrient application on grassland that would simultaneously provide soil protection and good quality of meadow fodder. Before microelements application, their uptake by plant yield was rather stable in distinguished fertilisation objects. The re-acidification of soil from the objects previously limed enhanced Mn uptake with time. The single soil fertilisation with microelements at a rate of: 50 kg Mn·ha-¹, 30 kg Zn·ha-¹ and 10 kg Cu·ha-¹ generally increased their uptake, but this effect was relatively of short duration and depended on soil properties, particularly on organic matter supply. It depended also on the analysed microelement. The uptake of microelements decreased in the secondary effect of soil liming. On the other hand, the uptake increased with increasing doses of nitrogen, mainly as an effect of larger plant yield. Supplementing microelement deficiency through soil fertilisation versus foliar nutrition of plants was also considered. Foliar application appeared to be the preferred one. However, under high deficiency of any microelement in the soil, proposed doses applied in foliar fertilisation would be too low to obtain the desired quality of meadow fodder. Proper management of microelement resources in soil requires maintenance of pH optimal for meadow soils.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2010, 10, 4; 205-224
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Mikroelementy w roślinności łąkowej nawożonej azotem w wieloleciu przed i po jednorazowym zastosowaniu mikronawozów na tle następczego wpływu wapnowania. Cz. I. Zmiany zawartości manganu, cynku i miedzi oraz ich wpływ na plon
Microelemnts in meadow vegetation long fertilised with nitrogen before and after single application of micro-fertilisers on the background of the secondary effect of liming. Part I. Changes in manganese, zinc and copper content and thier effect on yield
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338907.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: długoletnie doświadczenia
mikroelementy
mikronawozy
nawożenie
roślinność łąkowa
zawartość
content
fertilisation
herbage
microelements
micro-fertilisers
Opis:: Oceniono zawartość manganu, cynku i miedzi oraz jej zmiany w roślinności łąkowej przed i po jednorazowym zastosowaniu mikronawozów. Oceny dokonano na podstawie średnich wartości z wielolecia oraz w świetle rocznych zmian ich zawartości w ponad 20-letnim okresie badań. Zagadnienie rozważono w aspekcie jakości paszy łąkowej oraz wpływu zawartości mikroelementów na wielkość plonów, na tle corocznego nawożenia azotem oraz następczego wpływu wapnowania. Wykazano, iż jednorazowe nawożenie gleby Mn, Zn i Cu skutkowało zwiększeniem ich zawartości w roślinności, a w wieloleciu znaczną jej zmiennością, zwłaszcza w odniesieniu do Mn. Średnia z wielolecia zawartość badanych mikroelementów po zastosowaniu mikronawozu wynikała głównie z jej zwiększenia w pierwszych kilku latach. Zachowanie prawidłowej, ze względu na żywienie przeżuwaczy, zawartości omawianych mikroelementów wymagałoby, w zależności od właściwości gleby oraz pierwiastka, stosowania mikronawozów co 2-6 lat. W takim przypadku należy się liczyć ze znacznym wzbogaceniem, a nawet zanieczyszczeniem gleby tymi metalami. Plonotwórczego działania nawożenia gleby łąkowej mikroelementami można się spodziewać jedynie w warunkach ich znacznego niedoboru w roślinności. Wykazano, że ocena przebiegu zjawisk przyrodniczych zależy od czasu trwania ich obserwacji, a długoletnie badania empiryczne w większym stopniu przybliżają ich rzeczywisty obraz.
The content of Mn, Zn and Cu and their changes in vegetation before and after a single application of micro-fertilisers were estimated. The assessment was based on average values from many years and in the light of annual changes of this content during 20 years-long study. The problem was considered in view of meadow fodder quality and the effect of microelement contents on yields and confronted with the secondary effect of liming and every-year nitrogen fertilisation. It was shown that single soil fertilisation with Mn, Zn and Cu resulted in their increased content in vegetation and marked year-to-year variability, especially of Mn content. Lon--term mean content of microelements after application of micro-fertiliser resulted mainly from their increase during the first several years. Maintenance of proper (for feeding ruminants) content of the discussed microelements would require application of micro-fertilisers every 2 to 6 years, depending on soil properties. In such a case one should take into account considerable enrichment or even pollution of soils with these metals. Positive effect of grassland fertilisation with microelements on crop yielding may be expected only in the case of considerable deficiency of particular microelement in vegetation. It was shown, that the estimation of the dynamics of natural phenomena depends on the time of observations and that long-term empirical study would better show their real picture.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2010, 10, 4; 179-203
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Sorpcja fosforu przez mursze i utwory torfowe w rejonie doliny Biebrzy
Phosphorus srption by moorsh and peat formations in the Biebrza valley
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/339360.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: energia adsorpcji
fosfor
gleby torfowo-murszowe
izoterma adsorpcji Langmuira
pojemność adsorpcyjna
utwory organiczne
adsorption capacity
energy of adsorption
Langmuir adsorption isotherm
organic deposits
peat-muck soils
phosphorus
Opis:: Badano pojemność adsorpcyjną i energię adsorpcji murszów oraz utworów torfowych względem fosforu w profilu gleby torfowo-murszowej na tle właściwości fizykochemicznych gleb odwodnionego torfowiska niskiego w dolinie Biebrzy. Oceniono wpływ rodzaju utworu zalegającego w profilu gleby oraz jego właściwości sorpcyjne w aspekcie możliwości przenikania związków fosforu do wody gruntowej. Gleby tego obszaru cechują się budową warstwową, z czego wynika zmienność właściwości sorpcyjnych zalegających w nich utworów torfowych różnego pochodzenia i stopnia humifikacji (rozkładu - R) oraz przeobrażenia masy organicznej wierzchnich warstw murszu (stopnia zmurszenia - Z). Wykazano zależność obliczonych z równania izotermy adsorpcji Langmuira wartości maksymalnej adsorpcji fosforu (b) i energii adsorpcji (k) od rodzaju i stopnia humifikacji torfu zalegającego w profilu gleby oraz stopnia przeobrażenia masy murszu. Zależność ta nie zawsze jest prostą funkcją liniową. Mursze o podobnej do torfów maksymalnej pojemności sorpcyjnej wiążą fosfor z mniejszą siłą niż torfy. Jak można przypuszczać, skutkiem odmiennej pojemności sorpcyjnej i siły wiązania fosforu oraz zależności od wymienionych cech utworów będzie zróżnicowanie migracji jego związków nieorganicznych i organicznych w profilu gleby i przenikanie do wody gruntowej.
Adsorption capacity and adsorption energy of phosphorus in moorsh and peat deposits were investigated in the profile of peat-moorsh soil and compared with of physical and chemical properties of soils of drained lowland bog in the Biebrza valley. The effect of deposit situated in the soil profile and its sorption properties were estimated in view of a possibility of phosphorus permeation into groundwater. The soils of this area are characterised by laminar structure resulting in the instability of sorption properties of peat deposits of different origin, humification (decomposition - R) and transformation of the organic mass of surface moorsh layers (moorshing - Z). Maximum phosphorus adsorption (b) and adsorption energy (k), calculated from the Langmuir adsorption isotherm, were related to the degree of peat humification and to the transformation of moorsh mass. This relationship was not always linear. Muck formations with the maximum adsorption capacity comparable to peat bound phosphorus less intensively. As may be supposed, different sorption capacity and binding force of phosphorus will result in different migration of inorganic and organic P compounds to ground waters.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 3; 219-235
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Jakość gleby i wody gruntowej z zagrody jako wskaźnik punktowych źródeł rolniczych zanieczyszczeń na obszarach wiejskich
He quality of soil and groundwater from farmstead as an indicator of agricultural point sources pollution in rural areas
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/339424.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: jakość gleby i wody
monitoring
punktowe źródło rolniczych zanieczyszczeń
rodzaje zanieczyszczeń
zagroda wiejska
agricultural point source pollution
farmstead
soil and water quality
type of pollution
Opis:: Przedstawiono i przedyskutowano potencjalny udział zagrody wiejskiej i jej otoczenia jako punktowego źródła emisji rolniczych zanieczyszczeń na obszarach wiejskich. Podano rodzaje zanieczyszczeń, ich potencjalne źródła oraz miejsca występowania (tzw. "gorące miejsca") w zagrodzie i jej otoczeniu. Na przykładzie zagród z gospodarstw demonstracyjnych oceniono stan zanieczyszczenia gleby, wody gruntowej spod zagrody i wody z pobliskich małych cieków składnikami nawozowymi (N, P, K) oraz rozpuszczalnym węglem organicznym. Wykazano, że jakość gleby i wody gruntowej z terenu zagrody jest wskaźnikiem oddziaływania tego punktowego źródła rolniczych zanieczyszczeń związanych przede wszystkim z produkcją zwierzęcą, której wpływ na zanieczyszczenia obszarowe, w przeciwieństwie do produkcji roślinnej, postrzega się w mniejszym stopniu. Pilna potrzeba monitoringu zanieczyszczeń gleby i wody gruntowej z zagrody i jej otoczenia oraz wody z pobliskich, małych cieków wynika z przeciwdziałania wpływowi takich zanieczyszczeń na środowisko i konieczności jego ograniczenia. Postulowany monitoring umożliwi przewidywanie zagrożenia, jakie stanowi to punktowe źródło zanieczyszczeń rolniczych na obszarach wiejskich, zwłaszcza mając na uwadze efekty proekologicznych działań i inwestycji z jednej strony, a wpływ intensyfikacji produkcji zwierzęcej z drugiej.
The farmstead and its vicinity as an agricultural point source of pollution in rural areas was presented and discussed. The types of pollution, their potential sources and places in farmstead area - named "hot spots" were shown. On the example of farmsteads from demonstration farms, pollution of soil, groundwater and the water from neighbouring ditches with nutrients (N, P, K) and dissolved organic carbon was estimated. It was demonstrated that soil and groundwater quality from farmstead was an indicator of the impact of agricultural point source pollution connected principally with animal production. The latter, in the contrast to crop production, was not considered before as the main pollution source. The urgent need was postulated of monitoring soil and water pollution from under the farmstead and its vicinity and from neighbouring ditches to mitigate environmental pollution. Such monitoring would allow foreseeing the risk posed by point sources of agricultural pollution in rural areas. It is particularly important for the efficiency of ecological activities and investments on one hand and for more intensive animal production on the other.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 1; 349-366
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Efektywność nawożenia saletrą amonową i wapniową w plonowaniu użytku zielonego na glebie mineralnej - wyniki wieloletnich doświadczeń
The efficiency of fertilisation with ammonium nitrate and calcium nitrate in the yielding of a grassland on mineral soil - results of long-term experiments
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/339522.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: doświadczenia wieloletnie
efektywność nawożenia
gleba mineralna
pH gleby
plonowanie
saletra amonowa
saletra wapniowa
użytek zielony
właściwości fizyczno-wodne
ammonium nitrate
calcium nitrate
fertilisation efficiency
grassland
long-term experiments
mineral soil
physical and water properties
soil pH
yielding
Opis:: W ocenie efektywności działania czynnika nawozowego oraz jego dynamiki należałoby brać pod uwagę nie tylko ilość uzyskiwanych plonów, lecz również jego oddziaływanie na środowisko przyrodnicze. Celem pracy była ocena plonowania użytków zielonych w wieloleciu na glebach mineralnych o zróżnicowanych właściwościach fizyczno-wodnych pod wpływem nawożenia saletrą amonową (AN) oraz saletrą wapniową (CN) na tle następczego wpływu wapnowania i zróżnicowanej dawki azotu, a także w warunkach zaniechania nawożenia fosforem. Oszacowano efektywność działania dwóch nawozów azotowych na przykładzie wyników dwóch długoletnich doświadczeń łąkowych (doświadczenie J, 1981-2007; doświadczenie L, 1982-2003) użytkowanych kośnie, założonych na kwaśnej glebie mineralnej, usytuowanych w województwie mazowieckim. Obserwowane zróżnicowanie plonowania rozważono w świetle ochrony gleby i kosztów nawożenia. W warunkach silnie kwaśnej gleby, ubogiej w C_org i stosowania większych dawek azotu (240 kg N·ha-¹) można oczekiwać większego efektu plonotwórczego nawożenia saletrą wapniową w porównaniu z saletrą amonową, również po zaniechaniu nawożenia jej fosforem. Bez względu na właściwości fizyczno-wodne gleby, nawożenie saletrą wapniową gwarantuje większą stabilność uzyskiwanych plonów w wieloleciu. Większy koszt azotu w tej samej dawce saletry wapniowej w porównaniu z saletrą amonową jest rekompensowany jego zwiększoną plonotwórczą efektywnością oraz działaniem prośrodowiskowym, tj. przeciwdziałaniem zakwaszeniu gleby i stabilizacją jej odczynu.
Estimation of the efficiency of fertilisation and its dynamic should involve both the yield and environmental effects. The aim of this paper was to estimate long-term yield in grasslands on mineral soils of different physical and water properties fertilised with ammonium nitrate (AN) and calcium nitrate (CN) in relation to the secondary effect of liming and different dose of nitrogen and abandoned phosphorus fertilisation. The efficiency of the two nitrogen fertilisers was estimated from results of two long-term experiments set up on mown meadows (in Janki, 1981-2007; in Laszczki, 1982-2003) situated on acid mineral soil in Mazowieckie province. Observed yield differentiation was considered in the light of soil protection and the cost of fertilisation. In very acid soil, poor in C_org and at a higher dose of nitrogen (240 kg N·ha-¹) one may expect higher yields with calcium than with ammonium nitrate fertilisation even after the abandonment of phosphorus fertilisation. Regardless of physical and water properties of soil, fertilization with calcium nitrate guarantees higher long-term stability of yields. The higher cost of nitrogen in calcium nitrate than in ammonium nitrogen is compensated by increased yield-forming efficiency and environmental-friendly effect of counteracting soil acidity and stabilising its pH.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 1; 241-265
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Wpływ opadu atmosferycznego i temperatury oraz uwilgotnienia gleby łąkowej na uwalnianie i dynamikę mineralnych form azotu
The effect of precipitation, temperature and humidity of meadow soil on the release and dynamics of mineral nitrogen forms
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338060.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: mineralizacja
mineralna gleba łąkowa
organiczne związki azotu
uwilgotnienie gleby
warunki meteorologiczne
meteorological conditions
mineral meadow soil
mineralization
organic nitrogen compounds
soil moisture
Opis:: Na przykładzie długoletnich doświadczeń łąkowych na glebie mineralnej, oceniono wpływ warunków meteorologicznych (opadu i temperatury) oraz uwilgotnienia gleby łąkowej na zawartość mineralnych form azotu uwalnianych w procesie mineralizacji jego organicznych związków w latach 1995-2003. Stwierdzono, że przede wszystkim temperatura oraz wielkość opadu decydują o wydajności mineralizacji związków azotu, zwłaszcza w przypadku gleby łąkowej o mniej korzystnych warunkach uwilgotnienia. Obliczona różnicowa wydajność mineralizacji, wyrażona zawartością N-min, wynosząca ok. 70-150 kg N·ha-¹ stanowi nadwyżkę azotu mineralnego uwolnionego w glebie w procesie mineralizacji jego organicznych związków. Wykazany w ostatnich latach wzrost intensywności mineralizacji w glebach łąkowych może świadczyć o wpływie globalnych zmian klimatycznychna ten proces.
The effect of meteorological conditions - precipitation and temperature as well as humidity of meadow soil on the content of mineral nitrogen forms released during mineralization of organic compounds was estimated in long-term grassland experiments in the years 1995-2003. Temperature and precipitation were found to primarily decide on mineralization efficiency of nitrogen compounds, especially in the case of meadow soils with poorer moisture conditions. Calculated differential efficiency of mineralization expressed as N-min content (about 70- 150 kg N·ha-¹) was the mineral nitrogen surplus that was released into the soil during mineralization of organic nitrogen compounds. Recently observed increased intensity of mineralization in grassland soils might indicate the effect of global climate changes on this process.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 29-38
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Uwalnianie azotu i fosforu z materii organicznej gleby
Nitrogen and phosphorus release from soil organic matter
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/339258.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: gleby łąkowe
mineralizacja
organiczne związki azotu i fosforu
skutki środowiskowe
uwilgotnienie gleby
użytkowanie
właściwości fizykochemiczne
environmental effects
grassland soils
soil moisture
meadow utilisation
mineralization
organic compounds of nitrogen and phosphorus
physical and chemical properties
Opis:: Omówiono proces uwalniania azotu i fosforu z materii organicznej gleby na tle przebiegu i wydajności mineralizacji ich organicznych związków. Oceniono podobieństwa oraz różnice wpływu czynników, kształtujących te procesy, jako źródła dostępnych składników pokarmowych roślin oraz jako jednej z przyczyn rozpraszania tych pierwiastków w środowisku. Zagadnienie przedstawiono głównie na przykładzie procesów zachodzących w glebach użytków zielonych, wykorzystując, między innymi, wyniki badań na długoletnich doświadczeniach łąkowych, prowadzonych w Instytucie Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach. Wykazano, iż warunki wilgotnościowe gleby i związana z nimi ilość opadu atmosferycznego oraz temperatura powietrza, zwłaszcza w okresie wegetacyjnym, właściwości fizykochemiczne gleby, w tym zawartość węgla organicznego oraz odczyn, a także forma stosowanego nawozu azotowego i sposób użytkowania kształtują w głównej mierze przebieg i wydajność uwalniania azotu i fosforu z materii organicznej gleb łąkowych. Ich uwalnianiu z gleby, zwłaszcza zasobnej w węgiel organiczny, towarzyszy wymywanie rozpuszczalnych form tych składników do wody gruntowej, co w warunkach dużej wydajności mineralizacji i niewykorzystania przez roślinność, prowadzi do jej zanieczyszczenia związkami azotu i fosforu. Mineralizacja materii organicznej jest również źródłem emisji tlenków azotu [NOx, N₂O], a wydajność i rodzaj emitowanych gazów zależą od panujących w glebie warunków red-ox.
Release of nitrogen and phosphorus from soil organic matter was discussed in view of the course and efficiency of organic matter mineralization. Various factors affecting mineralization were estimated as a source of available plant nutrients and as one of the reasons of nutrient dispersion in the environment. This problem was presented mainly on the examples of processes taking place in grassland soils. Results of long-term grassland experiments carried out in the Institute of Land Reclamation and Grassland Farming in Falenty were mainly used. Soil moisture associated with atmospheric precipitation, air temperature (particularly in the vegetation season), physical and chemical properties including the content of organic carbon and pH, the form of nitrogen fertiliser and the way of land management were the main factors affecting nitrogen and phosphorus release from organic matter of grassland soils. Nutrients release from soil [particularly from that rich in organic carbon] was accompanied by their leaching to ground waters. High mineralization efficiency of nitrogen and phosphorus organic compounds and a lack of their uptake by plants led to water pollution with nitrogen and phosphorus. The mineralization of organic matter is also a source of nitrogen oxides emission [NOx, N₂O]. The efficiency and the type of emitted gases depend on soil red-ox potential.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2010, 10, 3; 229-256
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Uwalnianie mineralnych form fosforu w glebie i zawartość tego składnika w runi łąkowej w warunkach przewagi opadowej gospodarki wodą
The release of mineral forms of phosphorus in the soil and the content of phosphorus in sward watered mainly with atmospheric precipitation
Autorzy:: Sapek, B.
Sapek, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338088.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: leba łąkowa
mineralizacja
nawożenie fosforem
roślinność
uwalnianie
związki fosforu
meadow soil
mineralization
phosphorus compounds
phosphorus fertilisation
release
vegetation
Opis:: Badano uwalnianie fosforu w glebie trwałej łąki kośnej w warunkach stosowania nawożenia fosforem, a także zaniechania na pewien czas tego zabiegu. W badaniach mineralizacji organicznych związków fosforu wykorzystano metodę inkubacji gleby in situ. Stwierdzono swoiste, zależne od odczynu i uwilgotnienia gleby oraz zawartości w niej węgla i postaci stosowanego nawozu azotowego, uwalnianie fosforu w wyniku mineralizacji połączeń organicznych lub desorpcji form nieorganicznych w glebie. Odczyn gleby bliski obojętnemu sprzyjał uwalnianiu związków fosforu. W przypadku okresowego braku nawożenia fosforem gleby należy się liczyć ze zubożeniem runi łąkowej w ten składnik, lecz pasza łąkowa produkowana na glebie zasobnej w fosfor oraz w próchnicę, o korzystnych warunkach wilgotnościowych, będzie właściwie zaopatrzona w ten składnik przez co najmniej trzy lata.
Phosphorus released in the soil of permanent meadow was analysed in the case of phosphorus fertilization and when P treatment was periodically abandoned. The in situ soil incubation method was used in studies on organic phosphorus mineralization. Phosphorus released due to mineralization of its organic compounds or desorption of its mineral forms showed specific dependence on pH, carbon content, soil humidity and on the forms of nitrogen fertiliser. pH near neutral favoured the release of phosphorus compounds. Temporal discontinuation of phosphorus fertilisation may result in plant impoverishment in this nutrient but fodder produced on soil rich in phosphorus and humus and of appropriate moisture will be well supplied with phosphorus for at least three years.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 65-82
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Uwagi do propozycji uznania całego obszaru Polski jako wrażliwego na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych
Remarks about the proposal of accepting the whole Polish territory as vulnerable to contamination by nitrogen compounds from agricultural sources
Autorzy:: Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338570.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: dyrektywa azotanowa
jakość wody
społeczność rolników
farmer's society
nitrate directive
water quality
Opis:: Przeprowadziliśmy krytyczną ocenę dokumentu "Ocena wyznaczonych w Polsce stref wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu" [2007], opracowanego przez konsorcjum koordynowane przez Alterra z Holandii. W dokumencie tym wykorzystano polskie materiały obrazujące stan jakości wody w Polsce oraz dane statystyczne o rolnictwie, wszystko z wyraźnym celem wykazania konieczności uznania całego obszaru rolnictwa w Polsce jako wrażliwego na związki azotu. Nie udowodniono wprawdzie, by zanieczyszczenie wody azotanami i eutrofizacja zasobów wody obejmowała istotnie większe obszary, niż wyznaczyło je Ministerstwo Środowiska w 2006 r. Uważamy, że zalecenie objęcia obszaru całego kraju jako wrażliwego na związki azotu jest merytorycznie nieuzasadnione, co udowodniliśmy, komentując poszczególne argumenty zawarte w dokumencie. Ponadto przyjęcie tego zalecenia spowodowałoby poważne konsekwencje dla społeczności rolników, a na pewno zniechęciłoby ją do jakichkolwiek spontanicznych działań na rzecz ochrony środowiska. Równocześnie uważamy, że wdrożenie dyrektywy azotanowej we wszystkich gospodarstwach polskich (lub ich większości) nie daje żadnej gwarancji poprawienia jakości wody w Polsce.
We have presented a critical evaluation of the document "Assessment of the designation of Nitrate Vulnerable Zones in Poland' elaborated by Alterra, Wageningen, the Netherlands. The available Polish statistical data about water quality and agriculture were used, all on an evident purpose of demonstrating the necessity of acceptation of the whole area of Polish agriculture as Nitrate Vulnerable Zones. No evidence was given in the document, however, that water pollution by nitrates and eutrophication of water resources encompass areas larger than those established by the Ministry of Environment in 2006. We are of the opinion that the recommendation to assume the whole country area as vulnerable to nitrogen compounds is not justified which was shown in our comments on particular arguments in the document. Moreover, the inclusion of all or most of Polish farms into the Vulnerable Zone would have serious consequences to the farmers' community and would certainly discourage farmers from any spontaneous pro-environmental activity. At the same time we are of the opinion that the implementation of the Directive in all or most of Polish farms does not guarantee the improvement of water quality.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2009, 9, 2; 157-168
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Węgiel organiczny w glebie łąkowej na tle jej użytkowania, nawożenia i uwilgotnienia
Organic carbon in a meadow soil in relation to meadow utilisation, fertilisation and humidity
Autorzy:: Sapek, B.
Burzyńska, I.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338686.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: mineralna gleba łąkowa
nawożenie
poziom wody gruntowej
rozpuszczalny węgiel organiczny (RWO)
użytkowanie
węgiel organiczny utlenialny (C-org)
dissolved organic carbon (DOC)
fertilization
groundwater level
mineral meadow soil
oxidizable organic carbon (C-org)
utilisation
Opis:: Oceniono zmiany zawartości węgla organicznego, utlenialnego (C-org) oraz rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO), oznaczonego w wyciągu z gleby za pomocą 0,01 mol CaCl₂ dm^-3, w mineralnej glebie dwóch doświadczeń łąkowych w ponad 20-letnim okresie badań. Przebieg i kierunek tych zmian w czasie użytkowania jako łąki kośnej oraz po jego zaniechaniu rozpatrzono na tle dawki i formy nawozu azotowego oraz odczynu jako skutku następczego wpływu wapnowania, a także stosowania saletry wapniowej. Zmiany zawartości C-org w glebie łąkowej użytkowanej kośnie zależały, w głównej mierze, od jej zasobności w węgiel i części ilaste oraz od panujących w niej warunków wilgotnościowych, kształtowanych poziomem wody gruntowej. W glebie łąkowej ubogiej w C-org stwierdzono jego akumulację w miarę upływu lat. W glebie łąkowej zasobnej w C-org i części ilaste oraz w warunkach sprzyjających mineralizacji materii organicznej istnieje możliwość ubytku węgla w miarę upływu lat. Zaniechaniu rolniczego użytkowania łąki kośnej towarzyszyło zmniejszenie zawartości RWO, czemu sprzyjała obecność jonów wapnia w glebie i uprzednie jej nawożenie saletrą wapniową. Ta mobilna forma węgla może być dobrym oraz prostym w oznaczeniu wskaźnikiem jego dynamiki w szeroko pojętym środowisku przyrodniczym.
The changes of oxidizable organic carbon (C-org) content and of dissolved organic carbon (DOC) extracted with 0.01 M CaCl₂· dm^-3, from mineral soils of two meadow experiments were estimated during more than 20 years study period when meadows were mown and after abandonment of their utilisation. The changes of carbon content were confronted with doses and forms of nitrogen fertilizer and soil pH resulting from liming and calcium nitrate fertilization. Observed changes of organic carbon content and their direction depended chiefly on soil richness in carbon and clay particles and on soil humidity determined by groundwater level. Organic carbon in C-poor meadow soils was observed to accumulate with time. The loss of carbon was possible from C-rich meadow soil containing much clay particles under conditions favouring the mineralization of organic matter. The decrease of DOC content in the soil was confirmed after abandonment of agricultural use of mown meadows, which was further enhanced by the presence of calcium ions, particularly in the case of previous fertilization with calcium nitrate. This mobile form of carbon could be a good and simple to determine indicator of the carbon dynamics in the environment.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2009, 9, 1; 111-127
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Zmiany we frakcjach fosforu w glebie torfowo-murszowej w zależności od poziomu wody gruntowej
Changes of phosphorus fractions in the moorsh-peat soil in relation to the groundwater level
Autorzy:: Urbaniak, M.
Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338923.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: fosfor
frakcjonowanie fosforu
gleby organiczne
metoda Hedleya
method of Hedley
organic soils
phosphorus
phosphorus fractionation
Opis:: Na skutek niewłaściwych stosunków wodnych oraz użytkowania, może nastąpić fizyczna i chemiczna degradacja gleb torfowo-murszowych. Szczególnie niebezpieczne, ze względu na proces eutrofizacji, jest zjawisko uwalniania z nich i wymywania do wód gruntowych znacznych ilości fosforu. W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości mineralnych i organicznych frakcji fosforu w glebie torfowej, w zależności od poziomu wody gruntowej (PWG) i wybranych właściwości fizykochemicznych gleby. Badania wykonano na glebie torfowo-murszowej (MtIIcb), średnio zmurszałej, wytworzonej z torfu turzycowiskowego R₂, podścielonego torfem olesowym R₃. Zaobserwowano znaczną zmienność zawartości poszczególnych frakcji fosforu, w zależności od PWG. W warunkach niskiego poziomu wody gruntowej obserwowano znacznie większe zawartości fosforu całkowitego w profilu gleby (565-820 mg P·kg-¹ s.m.) niż w warunkach wysokiego poziomu wody gruntowej, kiedy jego zawartość była najmniejsza (348-492 mg P·kg-¹ s.m.). Badana gleba była najbogatsza we frakcję NaOH-P zawierającą fosfor w połączeniach organicznych (34,4-45,7%), a najuboższa we frakcję najbardziej labilnych dwuwodorofosforanów, Dowex-P (5,6-8,3%), najściślej związanych z panującymi w danym okresie warunkami wodnymi. Badania wykonano w ramach projektu PROWATER EVK1-CT-1999-00036, którego celem była ocena możliwości ochrony gleb torfowych przed wymywaniem związków fosforu ze zdegradowanych i powtórnie nawadnianych gleb torfowych.
Physical and chemical degradation of moorsh-peat soils may result from inadequate water relations and land management. Particularly harmful in regard to eutrophication is the phenomenon of phosphorus release and its leaching to groundwaters. Results of analyses of mineral and organic fractions of phosphorus in moorsh-peat soil in relation to the groundwater level and some physico-chemical soil properties are presented in this paper. The study was carried out in peat-moorsh soil (MtIIcb) of moderate mineralization made of tall sedge peat R₂ and underlined with alder swamp (osier) peat R₃. Considerable variability of particular phosphorus fractions was observed in dependence on the groundwater level. Total phosphorus content in the soil profile was highest (565-820 mg P·kg-¹ DM) at low ground water levels and lowest (348-492 mg P·kg-¹ DM) at high waters. The distribution of particular fractions of phosphorus in the layers of soil profile varied in association with the degree of peat decomposition. Analysed soil was richest in NaOH-P fraction of organic phosphorus compounds (34.4-45.7 %) and poorest in the fraction of most labile dihydrogen phosphate fraction (Dowex P, 5.6-8.3%), that is closely connected with present water conditions. The study was performed within the PROWATER EVK1-CT-1999-00036 project aimed to estimate the possibilities of environmental protection against the leaching of phosphorus compounds from degraded and subsequently renaturized peat soils.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2a; 493-502
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Sapek, B" wg kryterium: Autor

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język