Wszystkie pola: "Dyskurs" - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Etniczność i dyskurs. Analiza prasy codziennej i etnicznej w Winnipeg, 1896–1919
Ethnicity and Discourse. An Analysis of Daily and Ethnic Press in Winnipeg, 1896-1919
Autorzy:: Albański , Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427815.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: dyskurs
etniczność
analiza materiałów drukowanych
discourse
ethnicity
written discourse analysis
Opis:: The article presents an example of ethnic discourse analysis of the press published in Winnipeg (Canada) between 1896 and 1919. The presented research strategy is based on qualitative analysis of English, German, and Polish newspapers. The perspective of discourse analysis offers some possibilities to conduct research on creating the definition of ethnic identity on the pages of ethnic newspapers by the symbolic elite, changes within one ethnic group as well as discourse struggle for social meaning between competing groups. The sociological perspective of discourse analysis focuses particularly on social inequalities and on ideologies which legitimate such inequalities.
W artykule przedstawiono propozycję analizy dyskursu dotyczącego etniczności na łamach prasy wydawanej w Winnipeg (Kanada), w latach 1896–1919. Prezentowana strategia badawcza opiera się na analizie jakościowej gazet angielsko-, niemiecko- i polskojęzycznych. Perspektywa analizy dyskursu sprzyja badaniu tworzenia definicji tożsamości etnicznej przez elity symboliczne na łamach prasy, przemian zachodzących w zbiorowości etnicznej i dyskursywnej walki o znaczenie między rywalizującymi ze sobą frakcjami. Socjologiczna analiza dyskursu zwraca szczególną uwagę na istniejące nierówności społeczne i treści ideologiczne, które legitymizują te nierówności.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2012, 4(207); 177-205
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Ruchy miejskie w Polsce. Dekada doświadczeń
Urban Movements in Poland. A Decade of Experience
Autorzy:: Kubicki, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427749.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: miasto
tożsamość
dyskurs
ruchy społeczne
ruchy miejskie
discourse
identity
city
social movements
urban movements
Opis:: Artykuł poświęcony jest analizie procesu formowania i przekształcania się polskich ruchów miejskich. Autor swoje wnioski wyprowadza na bazie projektu badawczego: „Miejskie ruchy społeczne w Polsce”, w ramach którego zrealizował 30 wywiadów pogłębionych z liderami i liderkami ruchów miejskich z różnych miast. W swojej analizie autor wskazuje na dwie fazy rozwoju polskich ruchów miejskich. Pierwszą formacyjną z lat 2007–2014 zorientowaną głównie na kwestię tzw. wynajdywania miejskości oraz drugą po 2014 roku, kiedy to krystalizuje się tożsamość ruchu społecznego i zaczyna on nabierać charakteru politycznego.
The article analyzes the process of formation and transformation of urban social movements in Poland. Conclusions are based on the data collected in the course of the research project entitled “Urban Social Movements in Poland”. Research material consists of 30 in-depth interviews with the leaders of urban movements in various cities and towns. The author analyzes two phases of the development of Polish urban social movements. The first phase (2007–2014) was foundational and aimed primarily at “inventing urbanity”, while the second phase (starting after 2014) can be treated as a period when the social movements’ identity has crystallized and they have begun to take on a political character.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2019, 3(234); 5-30
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Problem kontekstu w teoriach komunikowania społecznego
The Problem of Context in Social Communication
Autorzy:: Bielecka-Prus, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427251.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: context
discourse
conversation
symbolic interactionism
ethnography of speaking
kontekst
dyskurs
konwersacja
symboliczny interakcjonizm
etnografia mówienia
Opis:: The diversity of paradigms and research perspectives in social sciences results in multiple definitions of context. The definitions vary in the structure of their elements and methods of building the concept as well as its scope. The article presents some modern social theories, in which the problem of context has been addressed: The Bakhtin Circle, symbolic interactionism, ethnography of speaking, conversation analysis and critical discourse analysis. The main similarities and differences among the approaches are put under scrutiny by the author. The article’s aim is to initiate work on a more accurate notion of context in social sciences.
Wielość paradygmatów i perspektyw badawczych w naukach społecznych sprawia, że elementy tworzące kontekst, sposoby jego konstruowania, jak i same jego granice nie są jednoznacznie zdefiniowane. W artykule przeanalizowane zostały różne sposoby ujęcia kontekstu w wybranych współczesnych teoriach społecznych (Koło Bachtinowskie, interakcjonizm symboliczny, etnografia mówienia, analiza konwersacyjna i krytyczna analiza dyskursu), wskazane zostały podobieństwa i różnice w omawianych podejściach badawczych. Analiza sposobów ujęcia kontekstu interakcji może przyczynić się do uporządkowania sposobów kon- ceptualizacji kontekstu w naukach społecznych.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 19-37
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Technologie cyfrowe w dyskursach o przyszłości pracy
Digital Technologies and the Discourses on the Future of Work
Autorzy:: Krzysztofek, Kazimierz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/428051.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: cyfryzacja
praca
dyskurs
nowe technologie
przyszłość
digitization
work
discourse
new technologies
future
Opis:: W niniejszym artykule przybliżam różne dyskursy związane z wpływem nowych technologii, zwłaszcza cyfrowych, na pracę. Skoncentruję się na sześciu: (1) koniec pracy, praca maszyn, bezrobocie technologiczne; (2) „wypłukiwanie środka” – ro-snące albo utrzymujące się zapotrzebowanie na high skills i low skills, malejące zapotrzebowanie na mid skills coraz bardziej podatne na umaszynowienie i algorytmizację; (3) maszyny potrzebne ludziom – ludzie potrzebni maszynom. Praca w kolektywie techno-ludzkim; (4) praca w społecznej fabryce (praca wielości), prosumpcja; (5) „pączkowanie pracy” – metafora nowobudowanego domu: jesteśmy przy fundamentach społeczeństwa informacyjnego; (6) praca rozproszona.
Our knowledge on work is based on the output of sociology of the industrial work. Nowadays we acquire the empirical material on the work in society called postindustrial, information, network, knowledge based one etc.. In this paper methodologically based on the critical analysis of discourses I attempt at bringing closer these discourses related to the impact of new technologies on our understanding of work. I focus on six discourses: (1) End of work, technological unemployment, work of machines, (2) „Washing out” of the center – rising demand of high and low skills, (3) Machines need man – man needs machines; work in techno-human collectives, (4) Dispersed work, prosumption, (5) Work of Multitude, (6) Abundance of work. Metaphor of “the house under construction”.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2015, 4(219); 5-31
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Kierunki ewaluacji technologii cyfrowych w działaniu społecznym. Próba systematyzacji problemu
Trends in Evaluation of Digital Technologies in their Social Agency. An Attempt at Systematization
Autorzy:: Krzysztofek, Kazimierz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427317.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: ewaluacja
cyfryzacja
dyskurs
złożoność
transhumanizm
evaluation
digitization
discourse
complexity
transhumanism
Opis:: W niniejszym artykule koncentruję się na społecznych konsekwencjach użycia technologii, związanych z tym, co się określa ogólnie jako zwrot cyfrowy. Przybliżam główne kierunki ujęć i ewaluacji tego zwrotu oraz neutralnych aksjologicznie diagnoz i deskrypcji. • Postęp, transhumanizm, „dobre społeczeństwo” • Regres, posthumanizm, dehominizacja, „koniec społeczeństwa” • Dobrodziejstwa i zagrożenia nierozdzielne • Między logosferą i technosferą • Perspektywa filogenetyczna i ontogenetyczna • Opóźnienie kulturowe i instytucjonalne • Dwa światy: perspektywa generacyjna • Złożoność i chaotyzacja procesów społecznych • Permanentny kryzys? • Dynamiczny cykl W tych ramach interpretacyjnych i konceptualnych plasuje się zdecydowana większość dyskursów. Każdy z nich wymagałby gruntownego rozwinięcia; w artykule ograniczam się do naszkicowania głównych linii argumentacji.
In the article I focus on social consequences of new technologies the use of which is frequently termed as digital turn. I bring closer the main approaches and evaluations of this turn as well as axiologically indifferent diagnoses and descriptions, namely: • Progress, transhumanism, bonne socièté • Regression, posthumanism, de-hominization, „The end of society” • Beneﬁts and threats unseparable • Between logosphere and technosphere • Filo- and Ontogenetic perspective • Cultural and institutional time lag • Two worlds: cross-generational perspective • Complexity and chaotization of social processes • Permanent crisis? • Dynamic cycle Most discourses on social change in XXI c. can be placed in these conceptual frameworks. Each would demand more elaborated approach, but in the relatively brief article I can but conﬁne to outline only main lines of argumentation.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2017, 1(224); 195-224
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Queer i transseksualność. Transseksualizm w kontekście teorii queer
Queer and Transsexuality. Transsexualism in the Contecst of Queer Theory
Autorzy:: Bieńkowska, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427499.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: transseksualność
transgenderyzm
dyskurs medyczny
teoria queer
tożsamość
ciało
transsexualism
transgender
medical discourse
queer theory
identity
body
Opis:: Głównym celem artykułu jest ukazanie złożoności problematyki transseksualności. Autorka szczególnie zwraca uwagę na kwestie teoretyczne związane z badaniem, definiowaniem transseksualności. Ukazuje także, jak badania nad transseksualizmem ewaluowały w czasie, w jaki sposób dyskurs medyczny zdeterminował postrzeganie tego zjawiska. Podkreślone tu zostaje to, że transseksualność nie daje się w prosty sposób przedstawić za pomocą jednej, wybranej teorii. Specyfika transseksualności komplikuje odczytywanie tego zjawiska poprzez pryzmat feminizmu, socjologii ciała czy teorii queer.
The main aim of this article is to show the complexity of transsexuality. The author draws particular attention to the theoretical issues related to the audit, defining transsexuality. She also shows how research on transsexualism tended to develop over time and how the medical discourse determined the perception of the phenomenon. It is empasized here is that transsexualism cannot be easily represented by one particular theory. The specificity of the transsexual complicates the reading of this phenomenon through the lens of feminism, the sociology of the body, or queer theory.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2014, 4(215); 255-272
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Cygan czy Rom? Antropologiczna interpretacja sporu o słowa
Gypsy or Roma? Anthropological Interpretation of the Dispute over Words
Autorzy:: Nowicka, Ewa
Witkowski, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427423.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: antropologia społeczna
nazewnictwo etniczne
Cyganie
Romowie
dyskurs etniczny
Roma
social anthropology
ethnic names
Gypsies
ethnic discourse
Opis:: Autorzy prac poświęconych mniejszości romskiej mają dylemat, jaką nazwą rozważanej grupy się posługiwać? W języku polskim to wybór między słowami „Romowie” i „Cyganie”. Wielu współczesnych liderów tej społeczności z Polski oczekuje posługiwania się wyłącznie nazwą „Romowie”, a określenie „Cyganie” traktuje jako pejoratywne i obraźliwe. Wśród polskich Romów są także zdecydowani przeciwnicy posługiwania się tą nazwą. Ten wewnętrzny etniczny spór splata się z romskimi dążeniami do uznania ich rozproszonej po świecie społeczności za naród i jest wyrazem emancypacji etnicznej oraz przemian, jakie wśród nich zachodzą, jak określa to Lech Mróz „romizacji Cyganów”. Autorzy tekstu starają się tę sytuację interpretować posługując się wynikami badań etnograﬁcznych przeprowadzonych w romskich wspólnotach w Polsce.
The authors who study Roma minorities analyse the dispute over the name of this group. In the Polish language there are two names: “Romowie” (Roma) and “Cyganie” (“Gypsies”). Many contemporary leaders of this community consider only the name “Romowie” appropriate and expect it to be used to refer to the group, arguing the name exists in the Romani language. They consider the notion “Cyganie” pejorative. There are, however, many opponents to the name “Romowie” among Roma, too. The dispute that unfolds within the community interlinks with the efforts Roma make to achieve the recognition of their globally scattered community as a nation. It is also an evidence of ethnic emancipation and transformations that the community experiences and that have been coined ‘Romanisation of “Cyganie”’ by Lech Mróz. The authors set out to interpret this situation using ethnographic material gathered among the Roma communities in Poland.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2018, 3(230); 179-203
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Rola dyskursu ideologicznego w mobilizacji ludobójczej w XX wieku
The Role of Ideological Discourse in Genocidal Mobilization in the XX Century
Autorzy:: M Nijakowski, Lech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427844.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: genocide studies
discourse analysis
ideological discourse
genocidal mobilization
studia nad ludobójstwem
analiza dyskursu
dyskurs ideologiczny
mobilizacja ludobójcza
Opis:: Aside from it being a crime, genocide is a very important subject of social sciences. The aim of the paper is to prove the thesis, that ideological discourses (not: ideologies) are an important part of genocidal mobilization. Ideological discourse establishes not only cultural myths (the codes of popular culture) that define what is normal in social life, but also institutions, habituses, social roles, etc. Therefore discourse plays direct and indirect role in mobilization. This article is based on critical discourse analysis theory, historical sociology paradigm and genocide studies. Legal definition of genocide does not easily lend itself to empirical and historical research. Therefore the author proposes the new definition of genocide and the list of genocides. There are seven main ideological discourses, which spurred genocidal mobilization in the XX century: (1) nationalist discourse, (2) Realpolitik discourse, (3) racist discourse, (4) medical/epidemiological discourse, (5) fundamentalist religious discourse, (6) conspiracy discourse and (7) discourse of usefulness and parasitism. These discourses are constructed as social texts and immediately translated into social constructs. The paper explores these discourses, that were crucial for the formation of modern genocides.
Ludobójstwo, oprócz tego, że jest zbrodnią, stanowi bardzo ważny przedmiot nauk społecznych. Celem artykułu jest dowiedzenie tezy, że dyskursy ideologiczne (nie ideologie) są ważną częścią mobilizacji ludobójczej. Dyskurs ideologiczny ustanawia nie tylko kulturowe mity (kody kultury popularnej), które określają, co jest normalne w życiu społecznym, ale również instytucje, habitusy, role społeczne itd. Dlatego dyskurs odgrywa zarówno bezpośrednią, jak i pośrednią rolę w mobilizacji. Artykuł ten oparty jest na krytycznej szkole analizy dyskursu, paradygmacie socjologii historycznej oraz studiach nad ludobójstwem. Prawna definicja ludobójstwa nie daje się łatwo wykorzystać w empirycznych i historycznych badaniach ludobójstwa. Dlatego autor zaproponował nową definicję ludobójstwa i listę ludobójstw. Wyróżniono siedem dyskursów ideologicznych, które wpływały na ludobójczą mobilizację w XX wieku: (1) dyskurs nacjonalistyczny, (2) Realpolitik, (3) rasistowski, (4) medyczno-epidemiologiczny, (5) fundamentalistyczno-religijny, (6) spiskowy oraz (7) użyteczności i pasożytnictwa. Dyskursy te są konstruowane jako społeczne teksty i natychmiastowo przekładane na społeczne konstrukty. Artykuł bada wymienione dyskursy, które były kluczowe dla ukształtowania się nowoczesnych ludobójstw.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 177-198
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: W poszukiwaniu inspiracji badawczych: religia w sferze publicznej w perspektywie teorii dyskursu
In Search of Research Inspirations: Religion in the Public Sphere from a Discourse Theory Perspective
Autorzy:: Zielińska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/950355.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: religia
dyskurs
sfera publiczna
religia publiczna
religion
discourse
public sphere
public religion
Opis:: Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób zastosowanie teorii dyskursu do problematyzowania rozumienia religii i sfery publicznej może skierować uwagę na nowe aspekty w badaniu publicznej roli religii. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej, krótko prezentuję dotychczasowe badania na temat publicznej obecności religii, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji teorii deprywatyzacji i religii publicznej José Casanovy. W drugiej części pokazuję, jak przyjęte przez Casanovę założenia dotyczące religii oraz sfery publicznej przekładają się na ograniczenia dla rozumienia i badania publicznej obecności religii. W odpowiedzi na te krytyczne głosy, w trzeciej części, wskazuję, w jaki sposób teoria dyskursu może być przydatna w radzeniu sobie z takimi ograniczeniami, a w rezultacie pozwolić na trafniejszą diagnozę oraz interpretację roli religii w sferze publicznej.
The article demonstrates how the application of discourse theory in order to problematize the definitions of religion and public sphere may bring novel and promising results in the study of religion’s public presence. The article consists of three parts. In the first part, the existing research on the public presence of religion is briefly reviewed, with a particular focus on José Casanova’s theory of de-privatisation and public forms of religion. In the second part, it is discussed how the assumptions underlying Casanova’s theory limit our understanding of and research on public religion. In the third part, it is demonstrated that discourse theory may help to overcome these limitations and may allow for the more adequate diagnosis and interpretation of the role of religion in the public sphere.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2019, 2(233); 179-204
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Wokół koncepcji demokracji. Parytet płci w świetle polskiego dyskursu prasowego
Conceptualising Democracy? Constructions of Gender Parity in Polish Press Discourse
Autorzy:: Krzyżanowska, Natalia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427458.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: gender parity
representation of women
democracy
media discourse
critical discourse analysis
parytet płci
reprezentacja kobiet
demokracja
dyskurs medialny
Krytyczna Analiza Dyskursu
Opis:: This article analyses Polish media discourse about gender parity by arguing that the latter is not only a call for the increased participation of women in Polish public life but also a reason for the discursive redefinition of different visions of Polish democracy. The analysis focuses on a period between the first and second Polish Women’s Congress (2009–2010) when the idea of gender parity – and, later on, of the related official legal acts – became one of the central elements of Polish public debates. Anchored in the Discourse-Historical Approach in critical discourse analysis (CDA), the qualitative discourse analysis focuses on the constructions of arguments against gender parity in selected articles from key Polish broadsheet newspapers. The systematic analysis of those arguments allows establishing that gender is, in fact, treated as a decisive factor for one’s participation in the Polish public life. By the same token, the article explicates that media-based perceptions of parity as vital or marginal are directly related to broader definitions of gender as either social/cultural or biological. These, as the article shows, influence relevant conceptions of democracy and constructions of its key principles in acts of either discursively supporting or rejecting gender parity.
Artykuł skupia się na analizie dyskursu medialnego o parytecie płci jako kwestii, która odnosi się zarówno do sposobów zwiększenia udziału kobiet w sprawowaniu władzy oraz, szerzej, do polskiej wizji demokracji. Analiza obejmuje okres między pierwszym a drugim Kongresem Kobiet Polskich (2009–2010), kiedy idea parytetu (bądź rozwiązań kwotowych) została nagłośniona w polskim życiu publicznym oraz w – będącym jego częścią – dyskursie medialnym. Podstawą jakościowej analizy, przeprowadzonej zgodnie z założeniami podejścia dyskursywno-historycznego w krytycznej analizie dyskursu (KAD), są wybrane publikacje prasowe, w których zostały zrekonstruowane aporie wysuwane przez przeciwników paryte- tu płci. Systematyczna analiza argumentów przeciw parytetowi płci w dyskursie medialnym uwidacznia nie tylko to, że płeć może decydować o wymaganiach stawianych różnym uczestnikom sfery publicznej, ale też fakt, że postrzeganie ważności lub nieważności kategorii płci w kontekście problematyki związanej z demokracją w Polsce powiązane jest ze sposobem, w jaki płeć jest definiowana (np. jako atrybut jednostki proweniencji społecznej lub kultu- rowej czy biologicznej). Jednocześnie dyskursywnie konstruowany sposób rozumienia płci może wpływać zarówno na to, jak rozumie się demokrację oraz czy akceptuje się lub odrzuca ideę parytetu, jako jej przejaw.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 199-223
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Dyskurs na temat legalnych substancji psychoaktywnych w perspektywie teorii systemowej Niklasa Luhmanna
Discourse on Legal Psychoactive Substances from the Perspective of the Niklas Luhmann’s System Theory
Autorzy:: Skrzypulec, Błażej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427124.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: discourse analysis
system theory
Niklas Luhmann
drug policy
analiza dyskursu
teoria systemowa
Luhmann
polityka narkotykowa
Opis:: The article analyzes a particular type of discourse produced by the political system: the discourse onthe legal psychoactive substances market in Poland. The Luhmann’s system theory forms the theoretical foundation for the research. The main concepts of the system theory are presented and the attempt is made to suggest how discourse analytical methods can be applied to studyingLuhmann’s systems. The research material comprises the drug policy related statements of politicians and officialsthat appeared in press and parliamentary stenographic records as well as relevant legal documents. The material comes from the period between August 2008 and August 2009 when an amendment to the drug act was drafted and passed. The conclusion stemming from the analysis is that the concept “drug” is most crucially determining the political system’s discourse on psychoactive substances. The interpretations and uses of the concept “drug” as well as the ways, in which these uses make the concept an efficient mechanism of the complexity reduction, are studied.
W tekście prezentowane są wyniki analizy dyskursu generowanego przez system polity- ki, który dotyczy polskiego rynku sklepów sprzedających legalne substancje psychoaktywne – tzw. „dopalacze”. Teoretycznym zapleczem artykułu jest teoria systemowa Niklasa Luh- manna. Przedstawione są główne pojęcia teorii systemowej oraz wskazuje się, jak metody związane z analizą dyskursu mogą być użyte do badania luhmannowskich systemów. Anali- zie poddano wypowiedzi polityków i urzędników, z artykułów prasowych oraz stenogramów z posiedzeń Sejmu i Senatu, a także akty prawne związane z polityką narkotykową. Badane są materiały od sierpnia 2008 do sierpnia 2009 – przeprowadzono wówczas nowelizację usta- wy o przeciwdziałaniu narkomanii, mającą utrudnić działanie sklepom z „dopalaczami”. Na podstawie przeprowadzonej analizy sformułowana zostaje teza, że elementem, który najistot- niej determinuje dyskurs systemu polityki na temat substancji psychoaktywnych jest pojęcie „narkotyku”. W tekście wskazuje się, w jaki sposób jest ono rozumiane i używane oraz jak taki sposób użycia czyni zeń efektywny mechanizm redukcji złożoności.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 149-175
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Polski dyskurs publiczny dotyczący rodzin z wyboru w latach 2003–2013
Polish Public Discourse on Families of Choice in 2003-2013
Autorzy:: Arcimowicz, Krzysztof
Wasiak-Radoszewski, Aleksander
Dębska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427705.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: krytyczna analiza dyskursu
związki jednopłciowe/homoseksualne
homofobia
dyskryminacja
critical discourse analysis
same-sex/homosexual relationships
homophobia
discrimination
Opis:: W artykule przedstawiono wyniki analizy (sub)dyskursów prasowego, blogowego, kościelnego i parlamentarnego konstytuujących polski dyskurs publiczny na temat związków nieheteroseksualnych. Celem analizy było opisanie głównych strategii dyskursywnych wykorzystywanych w kreowaniu obrazu rodzin z wyboru. Zebrany materiał badawczy w postaci 196 artykułów prasowych, 76 wpisów na blogach, 55 oficjalnych tekstów Kościoła katolickiego i wypowiedzi duchownych oraz 8 stenogramów debat senackich i sejmowych został przeanalizowany z wykorzystaniem programu komputerowego MAXQDA11. Na potrzeby badań została stworzona matryca drzewa kodowego uwzględniająca postulaty podejścia dyskursywno-historycznego w krytycznej analizie dyskursu (głównie założenia metodologiczne Ruth Wodak i Martina Reisigla). W analizowanych tekstach jest widoczny wyraźny podział na zwolenników i przeciwników instytucjonalizacji związków homoseksualnych w Polsce. Należy zauważyć, że dyskursy są dosyć schematyczne, a dynamika przemian obrazowania związków jednopłciowych w latach 2003–2013 jest różna w poszczególnych dyskursach. Największe zmiany, np. pojawienie się inkluzywnych definicji rodziny (obejmujących także związki homoseksualne), można dostrzec w dyskursach prasowym i blogowym. Najbardziej konserwatywny i homofobiczny okazał się dyskurs kościelny, w którym ani razu nie określono związku osób tej samej płci mianem rodziny. Co ciekawe, w dyskursie parlamentarnym w 2013 roku postawy homofobiczne były bardziej widoczne niż podczas debat senackich w 2004 roku.
The article presents the results of the analysis of press, blog, church and parliamentary (sub)discourses constituting Polish public discourse on non-heterosexual relationships. The objective of the analysis is to describe principal discursive strategies employed in creating the image of families of choice. The collected research material in the form of 196 press articles, 76 blog posts (entries), 55 official texts of the Catholic Church and opinions of clergymen as well as 8 transcripts of parliamentary debates were analyzed with the computer program MAXQDA11. For the purposes of the research a matrix of the code tree was developed, which took into consideration proposals of discourse-historical approach in the critical discourse analysis (principal methodological assumptions of Ruth Wodak and Martin Reisigl). In the texts a clear division between supporters and opponents of the institutionalization of homosexual relationships in Poland is visible. It is important to note that the discourses are quite schematic and the dynamics of the changes in picturing same-sex relationships over the years 2003–2013 is different in particular discourses. The most considerable changes, for example the appearance of inclusive definitions of family (embracing also homosexual relationships), may be observed in the press and blog discourses. The church discourse turned out to be the most conservative and homophobic, in it a relationship of the people of the same sex has not been defined as a family even once. Interestingly enough, in the parliamentary discourse in 2013 homophobic positions were more visible than during Senate debates in 2004.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2014, 4(215); 79-110
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Debata publiczna w świetle analizy dyskursu. Kryteria porównawcze
Public Debate in Discourse Analysis Perspective. Comparative Criteria
Autorzy:: Bobrowska, Ewa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427093.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: civil society discourse
discourse community
community demarcated through discourse
the figure of the mythical enemy
dyskurs społeczeństwa obywatelskiego
wspólnota dyskursywna
wspólnota wyznaczana w dyskursie
figura mitycznego wroga
Opis:: The article aims at formulating the criteria that might allow establishing the dependency between the discourses present at the public scene as well as their relation to democracy. The text consists of three parts. The first one outlines the problem to be tackled with the help of the analytical model constructed by the author. Departing from Sergiusz Kowalski’s proposition, the author presents the most important dividing lines at the Polish public scene. The second part discusses the theoretical model of civil society discourse developed by Jeffrey Alexander. The categories derived from it (apart from the codes also the notion of the discourse community and the community demarcated through discourse) are adopted in the theoretical model presented in the final part of the article. The proposed model, however, refers not only to civil discourses, but also to uncivil or even anti-civil ones.
W artykule podjęta jest próba wypracowania kryteriów, za pomocą których można ustalać relacje między dyskursami obecnymi na scenie publicznej, a także ich stosunek do demokracji. W pierwszej części zarysowany jest problem, na który odpowiedzią ma być proponowany model analityczny. Odwołując się do artykułu Sergiusza Kowalskiego ukazuję najważniejsze linie podziałów na polskiej scenie publicznej. Część druga poświęcona jest dyskusji koncepcji dyskursu społeczeństwa obywatelskiego Jeffreya Alexandra. Wyprowadzone z niej kategorie (poza kodami, także pojęcie wspólnoty dyskursywnej oraz wspólnoty wyznaczanej w dyskursie) wykorzystuję w przedstawionym w części trzeciej modelu, który w – odróżnieniu od koncepcji Alexandra – odnosi się nie tylko do dyskursów obywatelskich, ale także nieobywatelskich czy wręcz antyobywatelskich.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 39-55
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Międzywojenna polska etnografia zaangażowana w debatę publiczną a dyskurs nacjonalistyczny
Polish Interwar Ethnography’s Engagement in Public Debate and the Issue of Nationalism
Autorzy:: Kubica, Grażyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427943.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: nacjonalizm
antropologia zaangażowana
krytyczna analiza dyskursu
historia antropologii
Jan Stanisław Bystroń
Bożena Stelmachowska
nationalism
critical discourse analysis
engaged anthropology
history of anthropology
Opis:: Nie zawsze zaangażowana postawa antropologów łączy się z działaniami emancypacyjnymi i antyhegemonicznymi. W przeszłości autorytet naukowy polskich etnografów służył ugruntowywaniu nacjonalistycznego dyskursu nawet wtedy, gdy byli względem niego krytyczni. Artykuł przedstawia analizę tekstów publicystycznych dwojga międzywojennych etnografów: Bożeny Stelmachowskiej, piszącej na temat Kaszubów oraz Jana Stanisława Bystronia krytykującego megalomanię narodową. Wspólnym mianownikiem tych tekstów jest esencjalizujące pojęcie narodu i grup etnicznych, które dobrze służyło celom politycznym, podobnie jak i ich terytorializacja. Jedynie wyprzedzający swój czas Józef Obrębski trafnie wskazał mankamenty ówczesnych teorii. Historyczna lekcja, którą prezentuje artykuł, może się przysłużyć krytycznej refleksyjności współczesnych badaczy i dekonstruowaniu nacjonalistycznego dyskursu.
Not always has the engaged attitude of anthropologists been associated with emancipation and anti-hegemonic activities. In the past, the scholarly authority of Polish ethnographers served to consolidate nationalist discourse even when they were critical of it. The article presents an analysis of popular texts of the two interwar ethnographers: Bożena Stelmachowska who wrote about Kashubia and Jan Stanisław Bystroń who criticized national megalomania. The common denominator of these texts is the essentializing concept of nations and ethnic groups that was well fitted to serve political purposes, as was their territorialization. Only Józef Obrębski, being ahead of his time, aptly pointed out the shortcomings of these theories. The historical lesson presented in the article can be used to foster the critical reflexivity of contemporary researchers and to deconstruct nationalist discourse.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2020, 3(238); 135-158
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Kategoria dyslokacji w analizie zmian zachodzących w polskim dyskursie publicznym po katastrofi e w Smoleńsku
The Category of Dislocation in the Analysis of Changes in Polish Public Discourse after the Smolensk Catastrophe
Autorzy:: Witkowski, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/427323.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: analiza dyskursu
dyskurs polityczny
hegemonia
postmarksizm
katastrofa smoleńska
discourse analysis
Smolensk catastrophe
hegemony
post-Marxism
political discourse
Opis:: In theoretical model of discursive hegemony by Chantal Mouffe and Ernesto Laclau political antagonism is the competition between different ways of representing the world in public discourse. In this model shared political projects allowing domination over larger fragments of discourse are understood as important factors for the new social order emergence. Social and political changes are interpreted with the reference to the category of “dislocation”. One can speak of dislocation when the events that are difficult to describe in the framework of the dominant system of meanings unfold. They disrupt the existing symbolic order and lead to the changes in the hierarchy of hegemonic projects. It is held that the crash of the airplane carrying the Polish President and nearly a hundred state officials to Smolensk, where Katyn victims’ commemoration ceremony was to take place in 2010, referred to as Smolensk catastrophe, have caused the experience of crisis and can be interpreted as the dislocation. In the article the new symbolic order emergence in the aftermath of the catastrophe is studied by discourse analytical tools. The research material has been taken from “Gazeta Wyborcza” and “Rzeczpospolita”, the leading Polish daily quality newspapers. The article is aimed at evaluating whether the Mouffe and Laclau theoretical model is useful in analyzing the mechanisms of the new discursive counter-hegemony emergence.
Według koncepcji hegemonii dyskursywnej Chantal Mouffe i Ernesta Laclau walka polityczna polega na przeciwstawianiu w publicznym dyskursie różnych sposobów opisu świata. W tym ujęciu wspólne projekty polityczne umożliwiające opanowanie większych fragmentów dyskursu pojmowane są jako ważne czynniki wyłaniania się nowego porządku społecznego. Zmiany społeczne i polityczne są wyjaśniane z wykorzystaniem pojęcia dyslokacji, która pojawia się wtedy, gdy zachodzą zdarzenia trudne do opisania w ramach dominującego systemu znaczeń. Katastrofa prezydenckiego samolotu w Smoleńsku w 2010 roku może być interpretowana jako taka dyslokacja. W niniejszym artykule podjęto próbę analizy, jak wyłania się nowy łady symboliczny. Podstawą analizy są artykuły opublikowane krótko po katastrofie w „Gazecie Wyborczej” i „Rzeczpospolitej”. Celem tekstu jest próba oceny przydatności koncepcji Mouffe i Laclau do interpretacji mechanizmów dynamicznego wyłaniania się nowej dyskursywnej kontrhegemonii.
Źródło:: Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 131-147
0039-3371
Pojawia się w:: Studia Socjologiczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę ""Dyskurs"" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język