Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Prawo rzymskie"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
"Ius publicum i ius privatum" w poglądach tzw. romanistyki marksistowskiej (przykład Czechosłowacji)
"Ius publicum and ius privatum" in the Views of “Marxist” Romanists
Autorzy:
Czech-Jezierska, Bożena Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596145.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Marxist ideology; legal history; Roman public Law; socialist states
ideologia marksistowska; historia prawa; prawo rzymskie w Czechosłowacji; prawo rzymskie w państwach socjalistycznych
Opis:
The concept of public and private law is still somewhat problematic, and the matter has also been subject to critical discussion in the legal literature in socialist states. It is commonly believed that the origin and idea of this division derive from Roman law. Socialist-oriented ideology generally left Roman law out of its legal system, rejecting the development of private property for the benefit of far-reaching state interference in private-law relationships, and any influence on the part of the legal system of a state that allowed slavery was inconsistent with the ideas of socialism. It was based on historical and dialectical materialism and was connected with the inevitable fight of classes in society. In socialist states, two tendencies in Roman law studies should be distinguished – “traditional” Roman law studies, referred to as “bourgeois”, and new “Marxist Roman law studies”. Some explorers of this tendency believed that it was only “Marxist Roman law studies that required further development, while “bourgeois Roman law studies”, in contrast to the former, could only provide a basis of information collected by its researchers. The negation of the division of law into public and private in Marxist ideology was not as obvious as it is commonly accepted. The paper presents, in a synthetic way, views of this topic given by some “Marxist” Romanists.
Pojęcia prawa publicznego i prywatnego są wciąż problematyczne, ta kwestia była również przedmiotem dyskusji w państwach socjalistycznych. Powszechnie przyjmuje się, że idea tego podziału sięga rodowodem prawa rzymskiego. Ideologia socjalistyczna zasadniczo nie znajdowała miejsca dla prawa rzymskiego w systemie prawnym, który odrzucał rozwój własności prywatnej na rzecz szerokiej ingerencji państwa w stosunki prywatno-prawne i nie dopuszczał wpływów ze strony zasad prawnych państwa ustroju niewolniczego, sprzecznego z ideą socjalizmu. Opierała się ona na materializmie historycznym i dialektycznym oraz związana była z nieuniknioną walką klas w społeczeństwie. W romanistyce prawniczej wyodrębniono dwa kierunki – romanistyki tradycyjnej, określanej jako „burżuazyjna”, i młodej romanistyki marksistowskiej. Celem autorki artykułu jest zaprezentowanie w sposób syntetyczny poglądów na tę dychotomię, najdobitniej wyrażanych przez romanistów marksistowskich z Czechosłowacji na tle dyskusji o przydatności tegoż podziału w państwach socjalistycznych.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2018, 108; 41-64
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reflections on legal taxonomy: the example of iusiurandum
Refleksje na temat taksonomii prawniczej na przykładzie iusiurandum
Autorzy:
Villanueva Martínez, Antonio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057182.pdf
Data publikacji:
2021-12-08
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
taxonomy
necessary oath
Roman law
taksonomia
przysięga konieczna
prawo rzymskie
Opis:
Background: This article presents a study on the relationship between taxonomy, used in law textbooks for easier assimilation, and the legal structure of the institutions, based on the particular case of the so-called necessary oath (iusiurandum necessarium) in Roman law, which is presented in sources in a particularly unsystematic and confusing way. The reason for these reflections is determined by the difficulties of understanding the necessary oath that one finds when beginning their studies according to the criteria of doctrinal distinction between the necessary and voluntary oaths. Research propose: The purpose of this article is to determine the relationship between law and taxonomy, and answer the question whether taxonomy serves the purposes of research and application of law or, on the contrary, it is cultivated by the mere scientific inertia coming from the natural sciences. It is a question of gaining a better understanding of the sensitivity of classical jurisprudence, as well as the order of Corpus Iuris Civilis. Methods: The starting point of the article constitute citing different doctrinal opinions concerning the criteria of distinction between the necessary and voluntary oaths in ancient Rome. They are analyzed in the light of the jurisprudential sources, in order to verify their validity. The method is based on the exegetical analysis of these sources. Conclusions: The classification of legal knowledge must be based on both social and legal realities reflected in written laws, regardless of whether they are fitted into easier-to-understand categories.
Przedmiot badań: W niniejszym artykule rozważa się relację między taksonomią stosowaną w podręcznikach prawa rzymskiego w celu łatwiejszego przyswojenia materiału a prawną konstrukcją instytucji. Analizie poddany został przykład tzw. rzymskiej przysięgi koniecznej (iusiurandum necessarium), która w źródłach przedstawiana jest w sposób szczególnie nieusystematyzowany i niejasny. Asumpt do tych rozważań stanowią trudności w zrozumieniu instytucji przysięgi koniecznej, które napotyka się, rozpoczynając badania w oparciu o doktrynalne kryteria rozróżnienia przysięgi koniecznej i dobrowolnej. Cel badawczy: Celem niniejszego artykułu jest określenie relacji między prawem a taksonomią oraz odpowiedź na pytanie, czy taksonomia służy badaniom i stosowaniu prawa, czy też przeciwnie: jest praktykowana jako rezultat zwykłej naukowej inercji, wywodzącej się z nauk przyrodniczych. Celem jest lepsze zrozumienie subtelności klasycznej jurysprudencji, a także struktury Corpus Iuris Civilis. Metoda badawcza: Punkt wyjścia analiz stanowią opinie doktryny, dotyczące kryterium rozróżnienia między przysięgą konieczną i dobrowolną w prawie rzymskim. Kategorie te są następnie analizowane w oparciu o źródła jurysprudencyjne. W ten sposób ważność proponowanych kryteriów rozróżnienia poddawana jest weryfikacji. Metoda opiera się na egzegetycznej analizie źródeł. Wyniki: Klasyfikacja wiedzy prawniczej musi wynikać tak z realiów społecznych, jak i prawnych. Nie może mieć na nią wpływu to, czy te ostatnie, odzwierciedlone w prawach spisanych, dają się dopasować do łatwiejszych do zrozumienia kategorii.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2021, 120; 119-133
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkice z zakresu rzymskiego prawa karnego – skazanie do szkoły gladiatorów (damnatio in ludum)
Sketches about Roman Criminal Law – damnation to gladiatorial school (damnation in ludum)
Autorzy:
Kubiak, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595895.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
prawo rzymskie
szkoły glagiatorów
Opis:
Condemnation to the school of gladiators (damnatio in ludum) was one of the most intriguing penalties in Roman Criminal Law. Condemned were sent to ludus to train gladiatorial skills and fight during the games. Of course, its existence was closely connected with ludus, and thus it appeared in public law in I century b.C., after the gladiatorial schools were widely built (at least from 105 b.C. – Val. Max. 2, 3, 2; Cic. Tusc. 2, 41; Plin. Nat. 33, 16). From I century A.D. on, it was definitely quite common penalty (Plin. Epist. 31; lex Petronia de servis). The most important thing however is, that it was not a death penalty – it deprived condemned of liberty, they became slaves, and also they had to stay in ludus, as in the prison (D. 48, 19, 8, 11; P. S. 5, 17, 2), but they did not have to die during the games. Even more, after three years of service they could be liberated from the penalty, and after another two years – regain their freedom (Coll. 11, 7, 4). As it was a general rule in Roman Criminal Law, slaves and humiliores could be condemned in such a way (D. 48, 19, 8, 12; P. S. 5, 23, 4). Damnatio in ludum was very similar to damnatio ad metallum, so one can draw some conclusion on such comparison. Some authors suggest, that criminals were condemned to ludus in cases of sacrilege, arson, homicide, robbery and desertion (thesis based probably on Quint. Decl. Mai. 9, 21 and Flor. 2, 8, 8), but closer analysis of Roman legal regulations shows, that it was a penalty of lesser crimes or mitigation of punishments (D. 48, 13, 7; P. S. 5, 20, 2 and 5; P. S. 5, 23, 4; D. 49, 16, 3, 1; D. 48, 19, 28, 15). Though from one point of view it was a severe penalty, resulting in death sometimes, in general it may be compared with damnatio ad metallum and other non-lethal penalties. The discipline in ludus might have been cruel and hard, but there was also a chance to survive the time of punishment (according to some even in case of loss during games - missio) and regain freedom, not to mention quite good physical care like attention of doctors or massages. Its close connection with gladiatorial games was also the reason of its disappearance from Roman Criminal Law, as late as the end of IV century A.D. (C. Th. 15, 12, 1; C. Th. 9, 40, 8; C. Th. 15, 12, 3).
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2012, LXXXV (85); 85-112
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistulae Hadriani ad Stratonicenses Hadrianopolitas. Listy Hadriana do obywateli Stratonikeji Hadrianopolis
Hadrian’s letters to the citizens of Stratonicea Hadrianopolis
Autorzy:
Tadajczyk, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057181.pdf
Data publikacji:
2021-12-08
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Hadrian
Stratonikeia
revenues
public Roman law
Stratonikeja
dochody
prawo rzymskie publiczne
Opis:
Przedmiot badań: Przedmiotem badań są trzy listy Hadriana kierowane do obywateli Stratonikeji, miasta położonego w Azji Mniejszej, w szczególności pierwszy z nich dotyczący dochodów miasta. Cel badawczy: Cesarz Hadrian popierał proces hellenizacji Azji Mniejszej, między innymi przez zakładanie nowych miast i rozbudowywanie starych. Celem artykułu jest przedstawienie przykładu jego polityki względem miast greckich tego regionu. Metoda badawcza: W artykule zastosowano metodę historyczno-prawną i filologiczną analizę źródeł. Wyniki: Cesarz Hadrian wspierał rozwój Stratonikeji przez przekazanie jego obywatelom dochodów pochodzących z okolicznych ziem, wcześniej zasilających skarb centralny. Był też zainteresowany rozbudową miasta i stanem jego infrastruktury. Ze swej strony mieszkańcy Stratonikeji dbali o utrzymywanie stałego kontaktu z cesarzem, śląc do niego listy
Background: The subject of this study is the analysis of three letters from Hadrian addressed to the citizens of Stratonikeia, a city located in Asia Minor, in particular the first one concerning the city’s income. Research purpose: Emperor Hadrian supported the Hellenisation of Asia Minor, among others by founding new cities and expanding old ones. The aim of this article is to provide an example of his policy towards the Greek cities of the region. Methods: The historical-legal method and philological analysis of sources were applied. Conclusions: Emperor Hadrian supported the development of Stratonikeia by transferring to its citizens the revenues from the surrounding lands, previously belonging to the central treasury. He was also interested in the expansion of the city and the state of its infrastructure. For their part, the inhabitants of Stratonikeia took care to maintain constant contact with the Emperor by sending him letters.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2021, 120; 109-117
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres zastosowania actio negatoria w teorii Fryderyka Zolla (starszego)
The scope of application of actio negatoria in the theory of Fryderyk Zoll (senior)
Autorzy:
Nancka, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1057810.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
actio negatoria
fryderyk zoll (senior)
roman law
fryderyk zoll (starszy)
prawo rzymskie
Opis:
Przedmiot badań: W XIX-wiecznej doktrynie pojawiały się wątpliwości co do tego, jak należy określić zakres zastosowania skargi negatoryjnej. Głos w tej materii zabierali liczni europejscy romaniści, ale na szczególną uwagę zasługuje stanowisko, ubiegającego się o veniam docendi z prawa rzymskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim, Fryderyka Zolla (starszego). Ten uczony nie bał się w swej pracy habilitacyjnej polemizować z najznakomitszymi badaczami prawa rzymskiego, wyrażając jednoznacznie swe zapatrywanie co do zakresu zastosowania skargi negatoryjnej. Cel badawczy: Celem artykułu jest analiza poglądów Fryderyka Zolla (starszego), które ten uczony sformułował w odniesieniu do zakresu zastosowania skargi negatoryjnej w prawie rzymskim. Oprócz tego praca ma na celu przypomnienie, iż także rodzimi uczeni zabrali głos w tej materii. Współcześnie bowiem poglądy krajowych romanistów są w mniejszym stopniu znane i przez to rzadziej cytowane aniżeli zagranicznych uczonych. Metoda badawcza: W pracy dokonano analizy poglądów Fryderyka Zolla (starszego), uwzględniając przy tym odniesienia do źródeł prawa rzymskiego, z których ten uczony korzystał, tworząc swe dzieło. W pracy więc oprócz metody prawno-historycznej wykorzystano także metodę dogmatyczną. Wyniki: W pracy wykazano, iż Fryderyk Zoll (starszy) był zwolennikiem szerokiego ujęcia zakresu zastosowania skargi negatoryjnej i tym samym opowiedział się przeciwko opinii wyrażanej przez część uczonych. Jego stanowisko zostało dogłębnie uzasadnione, a co istotne, stanowi prawdopodobnie pierwszą próbę takiego ujęcia zakresu zastosowania skargi negatoryjnej w polskojęzycznej literaturze romanistycznej.
Background: The XIX century doctrine saw doubts in how to determine the scope of application of actio negatoria. Whereas numerous European Roman law scholars expressed their views on this, special attention should be paid to the views held by Fryderyk Zoll (senior), who was pursuing a veniam docendi in Roman Law at the Jagiellonian University. In his habilitation dissertation, Zoll was not afraid to engage in a polemic with the most prominent researchers of Roman law and explicitly express his views as to the scope of application of actio negatoria. Research purpose: The article aims to analyze the views of Fryderyk Zoll (senior) that the scholar formulated with regard to the scope of application of actio negatoria in Roman law. The paper is furthermore intended as a reminder that Polish scholars, too, had their views on the matter. The reason is that currently the views of Polish-based Roman law researchers are not as well-known and therefore not as frequently quoted as the views held by foreign-based scholars. Methods: The paper encompasses an analysis of the views of Fryderyk Zoll (senior), as well as references to sources of Roman law that the scholar invoked in his work. In addition to the legal-historic method, the article utilizes the dogmatic method. Conclusions: The article shows that Fryderyk Zoll (senior) was a proponent of a broad scope of application of actio negatoria and thus rejected the views held by some other scholars. His position on the issue has been explained in detail and is probably the first attempt at arguing for such a broad scope of application of actio negatoria in Polish literature on Roman law.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2020, 117; 99-113
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzej romaniści we wspomnieniach Marcelego Chlamtacza
Three Roman Law Experts in Reminiscences of Marceli Chlamtacz
Autorzy:
Nancka, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596056.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Marceli Chlamtacz
Adolf Exner
Franciszek Hofmann
Leon Piniński
prawo rzymskie
lwowska szkoła prawa rzymskiego
Roman Law
Lviv School of Roman Law
Opis:
Marceli Chlamtacz był jednym z przedstawicieli lwowskiej szkoły prawa rzymskiego przełomu XIX i XX w. W swej pracy naukowej zajmował się jednak nie tylko problematyką prawa rzymskiego – czy to rzeczowego, czy obligacyjnego. Nieobca była mu także prawna problematyka samorządu terytorialnego. W jego dorobku można znaleźć prace dotyczące sylwetek innych romanistów. Wywody M. Chlamtacza dotyczące A. Exnera, F. Hofmanna oraz L. Pinińskiego mają charakter wspomnień pośmiertnych. Prezentuje w nich sylwetki tychże uczonych, dokonując także oceny ich twórczości. Celem niniejszego artykułu jest nie tylko ukazanie poglądów M. Chlamtacza we wskazanym zakresie, ale również przypomnienie tych trzech – być może nieco zapomnianych – postaci funkcjonujących na naukowej arenie wieku XIX oraz początku wieku XX.
Marceli Chlamtacz was a representative of the Lviv School of Roman Law of the turn of the 19th and 20th century. Given that in his academic work he concentrated not only on Roman law but also on issues related to local government, he can be labelled as a multimensional person. What is interesting, his academic legacy also includes papers on other Roman law experts. Chlamtacz’s works on A. Exner, F. Hofmann and L. Piniński have the character of posthumous reminiscences. In those, he also presents the silhouettes of said scholars and often evaluates their academic output. The objective of this paper is not only to present M. Chlamtacz’s views in the scope discussed here, but also to recall the three, somewhat forgotten, scholars who played quite a significant role in the academia of the 19th and early 20th century.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 105; 45-66
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quasi indignitas w rzymskim prawie klasycznym
Quasi indignitas in classical Roman law
Autorzy:
Kulawiak-Cyrankowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1070779.pdf
Data publikacji:
2021-05-13
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
unworthiness
the right to intermarry
mutual settlements between husband and wife
roman law
niegodność
prawo do zawarcia małżeństwa
przysporzenia majątkowe między
małżonkami
prawo rzymskie
Opis:
Przedmiot badań: W świetle prawa rzymskiego małżonkowie, którzy zawarli małżeństwo zakazane przez ius civile, nie mogli po sobie wzajemnie dziedziczyć. Przedmiotem badań są źródła ilustrujące to zjawisko. Cel badawczy: Celem artykułu jest udowodnienie, że pomimo określania takich małżonków mianem indigni, analizowane źródła nie stanowią przykładów niegodności dziedziczenia (indignitas), ale instytucji podobnej. Metoda badawcza: W artykule skorelowano metody formalno-dogmatyczną i historyczno-prawną z filologiczną analizą źródeł. Wyniki: W okresie prawa klasycznego osoby, które zawarły małżeństwo zakazane na gruncie prawa obywatelskiego, nie były jeszcze uznawane za niegodne wzajemnego dziedziczenia po sobie (indigni). Juryści ukształtowali drogą interpretacji instytucję pośrednią, określając małżonków jako quasi indigni. Inaczej niż w przypadku niegodności dziedziczenia, quasi indignitas wykraczała poza przestrzeń prawa spadkowego: zarówno spadek należny małżonkowi na mocy testamentu jego współmałżonka, jak i wzajemne przysporzenia przedmałżeńskie przepadały na rzecz fiskusa. Konsekwencje te zaczęto klasyfikować jako indignitas dopiero w okresie prawa poklasycznego.
Background: According to the rules of Roman law, people who entered into the union of marriage that was impermissible in the light of ius civile could not inherit from each other. The subject of this research is the sources illustrating this phenomenon. Research purpose: The article aims to prove that despite describing such spouses as indigni, the sources do not constitute the manifestation of unworthiness to inherit (indignitas), but of an institution that was close to it. Methods: The article correlates the formal-dogmatic and historical-legal method with philolo-gical source analysis. Conclusions: In classical Roman law, indignitas was not imposed on people contracting an impermissible marriage. The jurists, however, shaped a corresponding institution – quasi-indignitas. Unlike the unworthiness to inherit, its scope went beyond the hereditary law: both the inheritance owed to one spouse under the other spouse’s will as well as mutual settlements before marriage were forfeited to the treasury. This sanction was defined as indignitas only during the period of post-classical law.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2021, 118; 25-44
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podręcznik na czasy kryzysu. O dwóch wydaniach Prawa rzymskiego Kazimierza Kolańczyka po 1975 roku
Textbook for times of crisis. On the two editions of Kazimierz Kolańczyk’s Roman Law after the year 1975
Autorzy:
Nancka, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140593.pdf
Data publikacji:
2022-07-15
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Roman law
Kazimierz Kolańczyk
textbook
prawo rzymskie
podręcznik
Opis:
Przedmiot badań: Kwestia nauczania prawa rzymskiego w powojennej Polsce należy do zagadnień dość złożonych. Ważną datą jest rok 1975, kiedy w życie weszła reforma studiów prawniczych wtłaczająca prawo rzymskie w ramy nowo powstałego przedmiotu historia prawa. Zbiegło się to z kolejnymi edycjami podręcznika autorstwa poznańskiego profesora Kazimierza Kolańczyka. Cel badawczy: Celem badań jest analiza okoliczności związanych z powstaniem drugiego i trzeciego wydania podręcznika Prawo rzymskie autorstwa Kazimierza Kolańczyka. Podstawę dla analizy stanowiły materiały archiwalne związane z tworzeniem kolejnych edycji pracy. W artykule starano się wskazać, jakie założenia chciał zrealizować autor pracy, a także jakie postulaty stawiane były przez odbiorców dzieła. Celem opracowania jest również odniesienie się do znaczenia kolejnych wydań podręcznika wobec dokonanej wówczas reformy studiów prawniczych. Metoda badawcza: W artykule wykorzystano metodę historyczno-prawną. Wyniki: Podręcznik Kazimierza Kolańczyka w drugim wydaniu zawierał modyfikacje i ulepszenia niezwykle dokładnie przemyślane przez autora opracowania. Dzięki temu praca stała się nie tylko nieco dłuższa, ale i jeszcze bardziej przystępna dla czytelnika. Trzecie wydanie nie zawierało znaczących różnic względem wydania drugiego. Ogłoszenie obu wydań było jednak niezwykle istotne w kontekście reformy studiów prawniczych, w tym także przywrócenia właściwego miejsca prawa rzymskiego w kanonie studiów prawniczych.
Background: The issue of teaching Roman law in postwar Poland is a fairly complex matter. A significant date is the year 1975, when the reform of legal studies that put Roman law into the framework of newly-created courses in the history of law came into force. It coincided with the subsequent editions of the textbook authored by the Professor Kazimierz Kolańczyk of Poznań. Research purpose: The objective of the research is to analyze the circumstances related to the creation of the second and third editions of Kazimierz Kolańczyk’s textbook Roman Law. The analysis was based on archival materials related to the preparation of the subsequent editions of the work. The article seeks to show what assumptions the author of the work intended to implement and what postulates were expressed by its readers. The article also aims to discuss the significance of the subsequent editions of the textbook in light of the legal studies reform being carried out at the time. Methods: The article applies a historical-legal method. Conclusions: The second edition of Kazimierz Kolańczyk’s textbook included modifications and improvements that were very well thought out by its author. Consequently, the work became slightly longer and even more accessible to the reader. The third edition did not contain significant differences compared to the second one. The publication of both editions was really crucial in the context of reform of legal studies, including the restoration of Roman law to its rightful place in the canon of legal studies.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2022, 123; 43-56
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania o prawie i jego nauczaniu w korespondencji Hugona Kołłątaja z Tadeuszem Czackim
Opinions about the Law and its Teaching in the Correspondence of Hugo Kołłątaj and Tadeusz Czacki
Autorzy:
Jakubowski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596847.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Hugo Kołłątaj
Tadeusz Czacki
prawo rzymskie
Liceum Krzemienieckie
Roman law
grammar school in Krzemieniec
Opis:
Autor przedstawia poglądy na prawo i jego nauczanie w Polsce przełomu XVIII i XIX wieku, prezentowane przez dwie wybitne postaci polskiego życia społecznego i intelektualnego, Hugona Kołłątaja i Tadeusza Czackiego. Opiera swoje rozważania na ich opiniach wyrażonych w bardzo obszernej korespondencji listownej, którą obaj panowie prowadzili w czasach tworzenia (lata 1803–1805) w Krzemieńcu gimnazjum/liceum, z perspektywą przekształcenia tej szkoły w Akademię. Obaj, ale szczególnie Kołłątaj, dokonywali podziałów prawa, jego systematyzacji i wskazywali, na jakie gałęzie prawa należy położyć szczególny nacisk w procesie edukacji prawniczej. Pisali o znaczeniu prawa natury, prawa narodów, ale również o nowoczesnym nauczaniu rodzimego prawa cywilnego i karnego. W końcowej części pracy autor przedstawia również ich poglądy na temat roli prawa rzymskiego w kształtowaniu dawnego prawa polskiego oraz miejscu tego systemu prawnego w procesie tworzenia formacji intelektualnej przyszłych prawników. I Czacki, i Kołłątaj nie byli zwolennikami obecności prawa Rzymian w programach nauczania uniwersyteckiego, ale jednak prawo rzymskie, jako oddzielny przedmiot nauczania zostało wprowadzone do szkoły w Krzemieńcu. Autor w podsumowaniu stwierdza, że bez wątpienia więcej o prawie wiedział Kołłątaj, jego poglądy w tej materii były bardziej wyraziste; wynikało to z jego gruntownego wykształcenia prawniczego, zaś Czacki dziedzinę tę poznawał tylko w trybie samokształcenia, poprzez liczne lektury uznanych dzieł prawniczych, a w przypadku prawa rzymskiego – poprzez lekturę jego źródeł.
Author is presenting the opinions about the law and its teaching in Poland in late 18th and early 19th century expressed by two significant characters of the Polish social and intellectual life – Hugo Kołłątaj and Tadeusz Czacki. The fundamental core of his paper are opinions expressed by Kołłątaj and Czacki in their epistolary correspondence which was written between 1803 and 1805. A cause of their correspondence was to transform the Krzemieniec’s Secondary School into an Academy. Both scholars, but most notably Kołłątaj, suggested the methods of the division of the law and its systematization. They also pointed out which branches of law shall be predominantly taught during the legal studies. They were writing about the importance of the law of nature, law of nations, as well as the methods of teaching Polish civil and criminal law. In the final part of his paper, author is presenting Kołłątaj’s and Czacki’s opinions about the role of Roman law in the process of the evolution of old Polish law. He is also presenting their opinions on the role of Roman law in the intellectual formation of the future lawyers. Both Czacki and Kołłątaj were not supporters of the idea of the presence of Roman law in the legal curriculum. Nevertheless, Roman law was included in the Krzemieniec’s legal curriculum as a separate subject. In the conclusion, author pointed out that the Kołłątaj was the one, who was more learned in law. His opinions about the law were much more distinct. It was a natural consequence of his legal education. Czacki, instead, knew law thanks to his self-studies, reading of the distinguished legal works and examination of the Roman law sources.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2015, XCVI (96); 81-94
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hadrian wobec dzieci żołnierzy – uwagi na tle epistula hadriani de bonorum possesione liberis militium danda
Epistula hadriani de bonorum possesione liberis militium danda. The Epistle of Emperor Hadrian on the Inheritance Rights of Soldiers’ Children
Autorzy:
Świętoń, Adam
Tadajczyk, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596570.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Roman law; inheritance law; Roman army
prawo rzymskie; prawo spadkowe; armia rzymska
Opis:
Starting from the 1st century AD, Roman soldiers were banned from getting married in order to maintain military discipline. Consequently, the union between soldiers and women (mostly peregrine but also Roman citizens) was legally ineffective. The effects of the ban mainly applied to private law and one of its most severe consequences was the illegitimacy of the soldiers’ offspring. Liberi illegitimi were not in the potestas of their fathers and had no inheritance rights. However, in the case of soldiers’ children, a concession was made: the soldier had a possibility to include a Latin or a peregrine in his will (testamentum militis), so his child – as a son of a peregrine woman – could inherit ex testamento. However, it was not possible to inherit when the soldier died intestate. In his epistula issued in 119 AD, Emperor Hadrian allowed the soldiers’ liberi illegitimi to inherit ab intestato. In the case of bonorum possessio, they were appointed heirs among other cognates (unde cognati). The article presents the circumstances of issuing the epistula and its legal effects.
Opracowanie poświęcone jest analizie przywileju nadanego żołnierzom armii rzymskiej przez cesarza Hadriana w odniesieniu do prawa dziedziczenia przez ich dzieci pochodzące ze związków pozamałżeńskich. Począwszy od I w. n.e., żołnierze służący w legionach nie mogli zawrzeć ważnego małżeństwa. Wprowadzenie takiego uregulowania tłumaczy się najczęściej troską o utrzymanie disciplina militaris. W konsekwencji związki żołnierzy posiadających obywatelstwo rzymskie z obywatelkami rzymskimi lub peregrynkami nie rodziły żadnych skutków prawnych, nawet mimo potencjalnego istnienia conubium pomiędzy partnerami. Dzieci pochodzące z takich związków (liberi illegitimi) nie wchodziły pod władzę swoich ojców ani nie nabywały praw spadkowych w jego rodzinie. Żołnierz mógł jedynie powołać do dziedziczenia pozamałżeńskie dziecko, mające status prawny Latyna lub peregryna, sporządzając testament żołnierski (testamentum militis). W liście wydanym w 119 r. n.e. cesarz Hadrian usunął tę niedogodność, pozwalając dziedziczyć żołnierskim liberi illegitimi także wówczas, gdy żołnierz nie pozostawił testamentu. Byli oni powoływani do spadkobrania w klasie unde cognati. Autorzy przybliżają okoliczności ogłoszenia przywileju i omawiają skutki, jakie wywołał on na gruncie rzymskiego prawa spadkowego.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2019, 111; 97-116
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieważne zobowiązania ex stipulatione. Znaczenie “Impossibilium nulla obligatio est” Celsusa (D. 50,17,185) w prawie rzymskim
Invalid obligations ex stipulatione. The meaning of Impossibilium nulla obligatio est (D. 50,17,185) of Celsus in Roman law
Autorzy:
Skrzywanek-Jaworska, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595988.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
zobowizania ex stipulatione
Prawo rzymskie
Impossibilium nulla obligatio est
Roman Law
obligations ex stipulatione
Opis:
This article concerns the issues of invalid obligations ex stipulatione and the meaning of the Celsus phrase Impossibilium nulla obligatio est (D. 50,17,185) in Roman law. It presents in a polemic way two groups of the opinions, which can be found in the literature. The older theories adapt the civil law achievments to the ground of Roman law, what does not help to understand the concept of initial impossibility in Roman law. This research method is concentrate on the function of impossibility and does not indicate the reason of invalidity of the ex stipulatione obligations. At the same time it does not explain the meaning of the Celsus sentence. In the opposition there are in the newer literature an alternative theories to found, which analyse the invalid obligations ex stipulatione in relation to the concept of the valid formation of contract. According to these newer attempts the explanation of the meaning of the Celsus’ phrase seems to be more reliable.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2011, LXXXIII (83); 205-235
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aemulatio. Über die historische Rechtsvergleichung und das Rechtsmissbrauch
Aemulatio. O prawie porównawczym i nadużyciu prawa w ujęciu historycznym
Aemulatio. On Comparative Law and the Abuse of Law in Historical Context
Autorzy:
Schrage, Eltjo J.H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596726.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Roman law
reception of the Roman law
comparative law
the abuse of law
prawo rzymskie
recepcja prawa rzymskiego
prawo porównawcze
nadużycie prawa
Opis:
An article contains historical and comparative analysis of the legal issues of four cases derived from the English, French Italian and German law. In reference to each of it an author is answering the question whether it deals with the breach of law or its abuse. The first case concerns an owner of the real property who by means of receiving an access to the flagstones beneath the surface of the ground is forced to create a system of drainage. This action makes a threat for the supplies of water for the whole town. The question arises: it is possible to demand in such situation to render the judicial prohibition of the drainage. The French case concerns on the other hand an owner of the real property who fenced his plot with the sixteen meters pales with the iron spikes on their tops. The question reads: does the neighbor who was flying with his balloon and teared its top may demand the damages and the removal of the fence. An Italian case handles then with the neighboring owners of the wall with the window. The question concerns the right of the one of them to build more than three meters wall which would totally block out the light. Whereas the German example concerns the suspicious creditor who distrained the debtor’s accounts in all twenty banks that operated in the town in order to absolutely indispose him to use any financial resources. It is required to ask a question whether such action is eligible according to the law at all.
Artykuł zawiera historyczno- oraz prawnoporównawczą analizę czterech przypadków, odpowiednio z prawa angielskiego, francuskiego, włoskiego oraz niemieckiego. W odniesieniu do każdego z nich autor odpowiada na pytanie, czy chodzi w nim o naruszenie prawa czy raczej o jego nadużycie. Pierwszy z kazusów dotyczy właściciela nieruchomości, który w celu uzyskania dostępu do leżących pod powierzchnią gruntu pokładów wapienia (flagstones) musi założyć na swojej działce system drenażu, co stanowi zagrożenie dla zaopatrzenia całego miasta w wodę. Powstaje pytanie, czy można domagać się w takim przypadku wydania sądowego zakazu drenażu. Kazus francuski dotyczy zaś właściciela nieruchomości, który ogrodził działkę szesnastometrowym ogrodzeniem z pali zakończonych żelaznymi ostrzami. Odpowiedzi wymaga pytanie, czy sąsiad, który lądując balonem na swojej działce, podarł jego czaszę o wysokie ostrza, może domagać się odzkodowania oraz usunięcia ogrodzenia. Kazus włoski traktuje z kolei o sąsiadujących ze sobą współwłaścicielach muru z oknem. Pytanie dotyczy uprawnienia do dobudowania przez jednego ze współwłaścicieli, w granicy działki, ponad trzymetrowego muru, który całkowicie zasłoni dostęp światła. Przypadek niemiecki natomiast mówi o podejrzliwym wierzycielu, który we wszystkich 20 bankach w danej miejscowości zajął rachunki bankowe dłużnika, by całkowicie zablokować mu możliwość korzystania ze środków finansowych. Należy zadać pytanie, czy takie zajęcie jest w ogóle w świetle prawa dopuszczalne.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2016, CI; 133-149
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpośrednie wykorzystanie prawa rzymskiego w tzw. Traktacie o prawie (S.Th. I–II, qq. 90–97) św. Tomasza z Akwinu
Roman Law in the So-called Treatise on Law (S.Th. I–II, qq. 90–97) by Saint Thomas Aquinas
Autorzy:
Korporowicz, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596383.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
św. Tomasz z Akwinu
prawo rzymskie
recepcja
średniowiecze
Saint Thomas Aquinas
Roman law
reception
Medieval period
Opis:
W artykule rozpatrywany jest problem sposobów wykorzystania autorytetu prawa rzymskiego przez św. Tomasza z Akwinu w tzw. Traktacie o prawie. Wpierw wskazano na sposób wprowadzenia rzymskiej argumentacji do korpusu tekstu (pojęcia iurisperitus, legisperitus) oraz na rodzaj powoływanych źródeł. W dalszej części artykułu omówiono poszczególne przypadki bezpośredniego odwołania się Akwinaty do myśli starożytnych prawników.
The article investigates the problem of the modes of referring to the authority of Roman law by Saint Thomas Aquinas in the so-called Treatise on Law. At first the method of bringing in the Roman argumentation into the body of the text and types of the recalled sources were pointed out. In the further part of the article the particular examples of the direct citation of the ancient lawyers’ thought were discussed.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 102; 37-51
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies