Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "taniec," wg kryterium: Temat


Tytuł:
Ciała tańczące ku wolności
Bodies dancing towards freedom
Autorzy:
Szymajda, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520797.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
dance
choreography
war
taniec
choreografia
wojna
Opis:
Wstęp Joanny Szymajdy do bloku tekstów Prawo (do) tańca.
Joanna Szymajda's introduction to the essay-cluster The Right to Dance.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 9-13
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Medium tańca w ujęciu Arnolda Berleanta
The Medium of Dance according to Arnold Berleant
Autorzy:
Bieszczad, Lilianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28903456.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
dance
medium
dance as performance
environmental aesthetic
Arnold Berleant
taniec
taniec jako performans
estetyka środowiskowa
Opis:
Artykuł jest poświęcony wizji tańca w estetyce środowiskowej Arnolda Berleanta. Autorka przywołuje historyczne koncepcje estetyczne podkreślające znaczenie medium dla tożsamości poszczególnych sztuk (Gottholda E. Lessinga i Clementa Greenberga). Charakteryzuje problemy, które wynikają z uznania ludzkiego ciała za specyficzne medium tańca. Na tym tle przedstawia sposób ujmowania tańca jako performance’u w pismach Berleanta i stawia tezę, że pojęcie medium, którym Berleant się niekiedy posługuje, nie ma u niego ontologicznego zaplecza. Berleant bowiem nie opisuje świata w kategoriach substancji czy materii, lecz w kategoriach procesów i interakcji, a zamiast separowania sztuk czy odrywania sztuki od życia akcentuje ciągłość i holistyczny charakter doświadczenia. Taniec jest w jego koncepcji integralnym doświadczeniem, podczas którego ruch kreuje obszar przedstawienia, zespala tancerza i widza, ciało i świadomość, percepcję i myśl. Ważnym kontekstem tej teorii, w której doświadczenia estetycznego nie oddziela się od doświadczenia środowiskowego, jest ekologia.
This article discusses the vision of dance in Arnold Berleant’s environmental aesthetics. The author recalls historical aesthetic concepts emphasizing the importance of the medium for the identity of the particular arts (Gotthold E. Lessing and Clement Greenberg) and identifies issues that arise when the human body is considered as the specific medium of dance. Against this background, she presents Berleant’s approach to dance as performance and argues that the notion of medium, as sometimes used by Berleant, has no ontological basis. This is because Berleant does not describe the world in terms of substance or matter, but in terms of processes and interactions; rather than isolating the arts or separating art from life, he emphasizes the continuity and holistic nature of experience. In his approach, dance is an integral experience in which movement creates the area of performance, unites the dancer and the spectator, body and consciousness, perception and thought. An important context for this theory, which does not separate aesthetic experience from environmental experience, is ecology.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 4; 121-137
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwiązywanie szarady: Na marginesie książki Steegmullera «Twoja Izadora»
Solving a Charade: Notes on the Margins of Steegmuller’s book «Your Isadora»
Autorzy:
Prussak, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431847.pdf
Data publikacji:
1986-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
taniec
historia tańca
Isadora Duncan
Francis Steegmuller
dance
dance history
Opis:
Autorka omawia opracowanie Francisa Steegmullera (w tłumaczeniu Agnieszki Kreczmar) pt. „Twoja Isadora”: Historia miłości Isadory Duncan i Gordona Craiga zawarta w ich listach i dziennikach. Zauważa, że uwypuklenie w książce relacji miłosnej przesuwa na dalszy plan zagadnienia artystyczne i niesprawiedliwie utrwala definiowanie tancerki-choreografki przez pryzmat związków romantycznych i erotycznych. Sięgając do polskojęzycznej prasy, autorka wypunktowuje omyłki i uproszczenia omawianej pozycji. Ponadto pogłębia zawarte w niej ustalenia o szczegóły z zakresu kreowania wizerunku (przemyślana konstrukcja obecności prasowej artystki), polityki (propolski wymiar wyproszenia przez Duncan z loży generał-gubernatora) czy wkładu w reformę sztuk scenicznych (innowacje estetyczne tancerki-choreografki). Autorka tekstu wzbogaca ustalenia biografa również o wątki związane z berlińską szkołą Isadory i Elizabeth Duncan.
The author discusses Francis Steegmuller’s book “Your Isadora”: The Love Story of Isadora Duncan and Gordon Craig Told through Letters and Diaries Never Before Published, translated into Polish by Agnieszka Kreczmar. The author notes that its focus on Duncan and Craig’s romantic relationship pushes artistic matters into the background and perpetuates the unfair tendency to portray the dancer-choreographer in terms of her love and sex life. Based on information from Polish-language periodicals, the author lists the errors and simplifications in Steegmuller’s book. She also adds to its findings by evoking biographical details about Duncan’s public profile (the deliberate shaping of her image in the press), politics (the pro-Polish aspect of her asking the Governor General’s to leave theatre box) or her role in reforming the performing arts (her aesthetic innovations in dance and choreography). The author of the article also supplements the biographer’s findings with information about the Berlin school of Isadora and Elizabeth Duncan.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1986, 35, 4; 637-646
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Brazilian Contemporary Dance Scene of the Periferia
Współczesna brazylijska scena taneczna na peryferiach
Autorzy:
Alves Guimarães, Maria Claudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520822.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
taniec współczesny
Brazylia
peryferie
dekolonializacja
contemporary dance
Brazil
periphery
decolonialism
Opis:
The aim of this article is to discuss the recent changes in scenic dance in Brazil. Until the beginning of the 2000s, scenic dance was primarily practiced by middle class white dancers, whereas more recently there is a greater representation of Afro-Brazilians and socially less privileged people who come from the outskirts of cities (periferia). The author argues that this change of paradigm is happening due to cultural policies implemented by local governments, as they attempted to provide entertaining and creative activities to help diminish violence in large urban centers, starting in the 1990s. Since these cultural policies have been developing and increasing during the last twenty years, and taking into consideration the issues of decolonialization present in the broader panorama of Latin America, this article’s goal is to discuss the growing presence of artists and dance collectives addressing ethnic and social issues in their work in an attempt to challenge established hegemonic values. In order to accomplish this task, the author refers to social theories related to decolonialization and marginalized communities of the periphery as established by various theoreticians, including Frantz Fanon, Milton Santos, Stuart Hall, Boaventura de Souza Santos, Walter Mignolo, and Anibal Quijano.
Celem tego artykułu jest omówienie zmian w tańcu scenicznym w Brazylii w ostatnich latach. Do początku XXI wieku praktykowany był głównie przez białych tancerzy z klasy średniej, ale od niedawna w większym stopniu uczestniczą w nim także Afro-Brazylijczycy i osoby ze środowisk mniej uprzywilejowanych społecznie pochodzące z obrzeży miast (periferia). Zdaniem autorki ta zmiana paradygmatu jest efektem polityki kulturalnej władz lokalnych, które począwszy od lat dziewięćdziesiątych starają się zapobiegać przemocy w dużych ośrodkach miejskich, zapewniając mieszkańcom rozrywkę i zajęcia artystyczne. Celem artykułu jest omówienie rosnącej obecności artystów i grup tanecznych poruszających kwestie etniczne i społeczne i rzucających wyzwanie hegemonicznym wartościom, uwzględniając efekty prowadzonej od dwudziestu lat polityki kulturalnej, a także procesy dekolonializacji w szerszej panoramie Ameryki Łacińskiej. Autorka odwołuje się do teorii społecznych związanych z dekolonizacją i marginalizowanymi społecznościami peryferii, sformułowanych między innymi przez Frantza Fanona, Miltona Santosa, Stuarta Halla, Boaventurę de Souza Santosa, Waltera Mignolo i Anibala Quijano.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 57-81
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja Krzesińskich 1856–1899
The Correspondence of the Krzesiński Brothers, 1856–1899
Autorzy:
Wosiek, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431848.pdf
Data publikacji:
1976-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Feliks Krzesiński
Stanisław Krzesiński
Matylda Krzesińska
Michał Chomiński
polski taniec za granicą
emigracja
ballet
ballet history
dance
dance history
Polish dance abroad
emigration
Opis:
Autorka omawia i obszernie cytuje listy pisane przez osiadłego w Petersburgu tancerza Feliksa Krzesińskiego do pozostałego w kraju brata, aktora teatrów prowincjonalnych Stanisława Krzesińskiego. Kolekcja rękopisów (dwieście sześćdziesiąt siedem listów) pochodzi ze zbiorów Biblioteki Instytutu Sztuki PAN i zawiera także kilka listów Matyldy Krzesińskiej starszej, jeden list Michała Chomińskiego i kartki imieninowe pisane przez dzieci. W korespondencji można znaleźć wzmianki i informacje o takich osobach ze świata tańca jak Jan Popiel, Barbara Jaworska, Julia, Józef i Matylda Krzesińscy, Marius Petipa, Marianna Majewska; są to jednak dokumenty dotyczące nie tylko życia baletowego, lecz także szeroko rozumianej obyczajowości emigracyjnej. Autorka porządkuje zagadnienia poruszane w listach według kategorii: relacje rodzinne, teatr rosyjski, teatr polski, powiązania baletu z polityką; wiele miejsca poświęca też realiom ekonomicznym epoki. Całość pogłębiają komentarze badaczki, uzupełniającej fakty i konteksty opisywanych wydarzeń.
The author discusses and extensively quotes from letters written by the dancer Feliks Krzesiński, who settled in Saint Petersburg, to his actor brother Stanisław, who stayed in Poland and worked in provincial theatres. The manuscript collection (267 letters) is held at the Library of the Institute of Art, Polish Academy of Sciences. Apart from the bothers’ exchange, it includes several letters from Matylda Krzesińska the elder, one from Michał Chomiński, and some name day cards written by children. The correspondence mentions various figures from the world of dance, such as Jan Popiel, Barbara Jaworska, Julia, Józef, and Matylda Krzesiński, Marius Petipa, and Marianna Majewska. However, it documents not only ballet life, but also the social life of Polish emigres. The author of the article proposes a thematic categorisation of this epistolographic content: family matters, Russian theatre, Polish theatre, links between ballet and politics. She also discusses at length the economic reality of the period and supplies additional facts and contexts concerning the events described in the letters.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1976, 25, 1/2; 69-92
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parangolés: Taniec i uruchomienie ciała widza w sztuce brazylijskiej lat sześćdziesiątych
Parangolés: Dance and the Activation of the Viewer’s Body in Brazilian Art of the 1960s
Autorzy:
Sosnowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30019114.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Hélio Oiticica
samba
rzeźba
widz
karnawał
partycypacja
taniec
sculpture
viewer
participation
dance
carnival
Opis:
Autorka analizuje twórczość artysty Hélio Oiticiki i neokonkretyzm brazylijski, aby na tym przykładzie zobrazować zmianę paradygmatu dzieła sztuki zachodzącą od lat sześćdziesiątych, interpretowaną jako droga od dzieła sztuki pojmowanego jako obiekt do efemerycznego wydarzenia. Zmiana ta implikuje osadzenie percepcji dzieła sztuki w doświadczeniu, redefinicję roli odbiorcy, otwarcie na życie codzienne i rzeczywistość społeczną i polityczną. Artykuł koncentruje się na powstałym w latach 1964–1968 cyklu Parangolés, aby ukazać, jak taniec stał się dla Oiticiki medium transformacji sztuki, a także życia społecznego. Parangolés wyglądają jak kolorowe płachty czy długie szarfy. Szyje się je bez uwzględnienia rozmiarów konkretnego ciała. Oplatając się nimi, trzeba dostosować je do swojej sylwetki i poprzez opanowanie materii stworzyć kompozycję w przestrzeni. Doświadcza się ich więc jako mobilnych rzeźb, które poruszają się razem z użytkownikiem czy bezpośrednio na nim.
In the text, the author refers to the work of the artist Hélio Oiticica and Brazilian Neo-Concretism in order to show, through an analysis of a series of works Parangolés, the revolutionary change that has occurred in the approach to the artwork since the 1960s. It is a journey from the artwork as an object to an ephemeral event with its implications, such as the noticing the artwork in experience, redefinition of the role of the viewer, the opening to everyday life and social (as well as political) reality. In her analysis, the author focuses on the series Parangolés, created between 1964-68, to show how dance became for Oiticica a medium of transformation of art as well as of the social life. Parangolés look like colourful sheets or long scarves. They are made without considering the size of a particular body. By wrapping oneself in them, one has to adapt them to one's figure and, by mastering the matter, create a composition in space. They are thus experienced as a kind of mobile sculpture that moves with or directly on the user.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 83-96
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katarzyna z Fröhlichów Bogusławska
Katarzyna Bogusławska, née Fröhlich
Autorzy:
Waszkiel, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430971.pdf
Data publikacji:
2003-12-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Katarzyna Fröhlich
ballet
ballet history
dance
dance history
Opis:
Autorka podejmuje próbę rekonstrukcji biografii Katarzyny Fröhlich (1811–1886), absolwentki warszawskiej szkoły baletowej, w Teatrze Wielkim szlifującej talent pod okiem Julii Mierzyńskiej. Wymienia spektakle z udziałem tancerki, w tym w partiach solowych, przywołuje pochlebne opinie prasowe o „solo mazurze” z Wesela polskiego w Ojcowie. Uwypukla istotną funkcję życiową szkoły baletowej, którą  ubogie, niepiśmienne rodziny wybierały dla swoich dzieci jako szansę na nieodpłatne zdobycie zawodu i  kapitału społecznego. Podkreśla, że decyzja tancerki o zakończeniu kariery baletowej wynikała z zamążpójścia. Od jesieni 1834 Fröhlich-Bogusławska koncentrowała się na prowadzeniu domu. Doświadczyła tragedii jako matka: śmierci Ludwika w dzieciństwie i zesłania Władysława na Syberię. Władysław po powrocie z zesłania kontynuował karierę  krytyka teatralnego, jego siostra Zofia była nauczycielką muzyki. Na podstawie nowo odnalezionych źródeł autorka weryfikuje datę zgonu Fröhlich-Bogusławskiej oraz przywraca zatartą podczas długiego życia pamięć o jej baletowej karierze.
The author undertakes to reconstruct the biography of Katarzyna Fröhlich (1811–1886), a graduate of the Warsaw Ballet School, who honed her talent under the tutelage of Julia Mierzyńska at Warsaw’s Teatr Wielki [Grand Theatre]. She lists the dancer’s performances, including solo parts, and cites the favourable press reviews of the “solo mazur” from the ballet Wesele polskie w Ojcowie [The Polish Wedding in Ojców]. She emphasizes the vital social function of the ballet school: poor, illiterate families chose it for their children as an opportunity to learn a profession without teaching fees and acquire social capital. She notes that Fröhlich-Bogusławska’s decision to end her career as a ballet dancer resulted from her getting married. Since the autumn of 1834, she focused on her household. Her motherhood was marked by tragedy: her son Ludwik died as a child, and the other son Władysław was exiled to Siberia. Władysław survived to become a theatre critic, and his sister Zofia became a music teacher. Drawing on previously unknown sources, the author of the article verifies the date of Fröhlich-Bogusławska’s death and restores the memory about her dancing career, faded in the course of her long life.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2003, 52, 3/4; 326-336
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Ciepliński, Szkic dziejów baletu polskiego. Londyn, 1956
Jan Ciepliński, Szkic dziejów baletu polskiego. London, 1956
Autorzy:
Turska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431945.pdf
Data publikacji:
1956-09-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
taniec
balet
historia tańca
historia baletu
Jan Ciepliński
dance
ballet
dance history
ballet history
Opis:
Autorka omawia Szkic dziejów baletu polskiego Jana Cieplińskiego, powstały na podstawie materiałów przekazanych artyście przez Leopolda Filatyna, częściowo opublikowanych przez Henryka Lińskiego w drugim tomie monografii Taniec (red. Mateusz Gliński, Warszawa, 1930), i własnych poszukiwań. Jako główne usterki publikacji Cieplińskiego autorka wskazuje: brak odsyłaczy do źródeł i opracowań, przeglądowy charakter tekstu pozbawionego struktury periodyzacyjnej, a także nieobecność krytycznej analizy faktów lub jej niewystarczający zakres. Główną część recenzji stanowi omówienie błędów merytorycznych. Istotne miejsce zajmuje też wskazanie motywowanej względami osobistymi niesprawiedliwości Cieplińskiego w opisach działalności współczesnych mu tancerzy i choreografów oraz Polskiego Baletu Reprezentacyjnego. Niezadowalający poziom Szkicu..., opublikowanego w Londynie, jest dla autorki recenzji impulsem do podkreślenia luk na rodzimym rynku wydawniczym w zakresie historii i teorii tańca.
The author discusses Jan Ciepliński’s book Szkic dziejów baletu polskiego [A Draft History of Polish Ballet], which is based on documents passed on to him by Leopold Filatyn and partly published by Henryk Liński in the second volume of the monograph Taniec [Dance] (ed. Mateusz Gliński, Warsaw, 1930), and supplemented by Ciepliński’s own investigations. The reviewer points out the main faults of the book: the absence of references to primary or secondary sources, the lack of structural periodisation desirable in overviews of this kind, and the absence or insufficient scope of critical analysis. The central part of the review addresses factual errors. An important point of criticism is also that due to personal motivations, Ciepliński was unfair in describing the activity of his contemporary dancers and choreographers, as well as the Polish Representative Ballet. Given the unsatisfactory quality of the book, which was published in London, the reviewer feels urged to emphasize the gaps in the domestic publishing market in the field of dance history and theory.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1956, 5, 2/3; 463-465
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Taniec organologiczny: Cielesność u schyłku antropocenu
Organologic Dance: Corporeality at the Wane of the Anthropocene
Autorzy:
Sajewska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47018592.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
cielesność
wideo-taniec
organologia
performatywność
organiczny/nieorganiczny
corporeality
video-dance
organology
performativity
organic/inorganic
Opis:
Punktem wyjścia dla autorki jest zaproponowane przez Bernarda Stieglera nowe ujęcie „organologicznej” cielesności, które obejmuje życie nie tylko biologiczne, ale i techniczne, materię organiczną i zorganizowaną materię nieorganiczną. Tekst ukazuje potencjał wynalazczych cielesności w przeciwdziałaniu entropii i postępującej dezintegracji ekosystemów w oparciu o analizę porównawczą dwóch prac performatywnych: Rubble Dance Long Island City (1991) Rudy Burckhardt i Douglasa Dunna oraz Landfill Dance (2012) Tejal Shah. Choć obie prace problematyzują taniec na wysypiskach śmieci przedstawionych jako toksyczne resztki kapitalizmu, to jednak sposób ujęcia cielesności różni się w tych pracach diametralnie. Pierwsza z nich wpisuje się w diagnozy badaczy antropocenu, uwypuklając znaczenie ciała ludzkiego jako żywej materii w kontekście martwych pozostałości epoki industrialnej. Druga natomiast ukazuje cielesność hybrydyczną, wykraczającą poza dychotomię materii organicznej i nieorganicznej i manifestującą się jako sieć relacyjności z innymi systemami – ekologicznymi, geologicznymi, technologicznymi. Autorka proponuje koncepcję „tańca organologicznego” jako performansu projektującego nowe technologie przetrwania w duchu negantropocenu.
The author’s point of departure is Bernard Stiegler’s new approach to “organological” corporeality, which encompasses not only biological, but also technological life, organic matter and organized inorganic matter. Based on a comparative analysis of two performance works, Rudy Burckhardt and Douglas Dunn’s Rubble Dance Long Island City (1991) and Tejal Shah’s Landfill Dance (2012), the text demonstrates the potential of inventive corporealities for countering entropy and the progressive disintegration of ecosystems. Although both works involve dance in landfills presented as toxic remnants of capitalism, they approach corporeality in radically different ways. The former is in line with the diagnoses of Anthropocene scholars, highlighting the importance of the human body as living matter in the context of the dead remnants of the industrial age. The latter, in turn, reveals a hybrid corporeality, transcending the dichotomy of organic and inorganic matter and manifesting itself as a network of relationalities with other systems: ecological, geological, technological. The author proposes the concept of “organologic dance” to refer to a performance that projects new technologies of survival in the spirit of the Neganthropocene.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 3; 125-145
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petersburski benefis Feliksa Krzesińskiego w 1888 roku
Feliks Krzesiński’s 1888 Petersburg Jubilee
Autorzy:
Sibilska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431831.pdf
Data publikacji:
1995-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Feliks Krzesiński
ballet
ballet history
dance
dance history
Opis:
Na podstawie listów pochodzących z archiwum korespondencji rodziny Krzesińskich, znajdującego się w zbiorach Biblioteki Instytutu Sztuki PAN, oraz rosyjskiej prasy i innych źródeł, autorka szczegółowo rekonstruuje okoliczności, przebieg i recepcję jubileuszu wybitnego tancerza, Feliksa Krzesińskiego (1823–1905). Wydarzenie, o którym mowa, odbyło się 31 I 1888 roku (wg kalendarza juliańskiego) w Petersburgu, gdzie artysta osiadł w 1852 roku, mając za sobą znaczącą karierę w balecie w Warszawskich Teatrach Rządowych. Benefis stanowił obchody pięćdziesięciolecia pracy artystycznej, w tym trzydziestopięciolecia w Teatrze Maryjskim. Przy tej okazji badaczka koryguje pewne nieścisłości, utrwalone w narracjach o historii baletu, nierzadko powtarzane za omyłkami prasowymi epoki.
Based on letters from the Krzesiński family collection held at the Library of the Institute of Art, Polish Academy of Sciences, as well as Russian periodicals and other sources, the author reconstructs the details of jubilee celebrations in honour of the eminent dancer Feliks Krzesinski (1823–1905), investigating their circumstances, course, and reception. The event took place on 31st January 1888 (according to the Julian calendar) in Saint Petersburg, where the artist settled in 1852, after a successful career in the ballet of the Warsaw Government Theatres. The jubilee celebrated fifty years of his activity as an artist, including thirty-five years at Petersburg’s Mariinsky Theatre. The author of the article uses this opportunity to correct some inaccuracies perpetuated in narratives about ballet history, which often repeat blunders from original press accounts.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 1995, 44, 1/2; 173-186
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nireńska: o kruchości archiwum i ciele tańczącym tu i teraz
Nireńska: on the Vulnerability of the Archive and Body Dancing Here and Now
Autorzy:
Bojarska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/36123356.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Pola Nireńska
taniec nowoczesny
biografia
kobieta
sztuka
Zagłada
modern dance
biography
women
art
Holocaust
Opis:
Punktem wyjścia do refleksji nad możliwością biografii kobiety – artystki – ocalałej z Zagłady jest zestawienie dwóch projektów będących próbą zmierzenia się z historią życia i sztuką Poli Nireńskiej, które weszły do obiegu mniej więcej w tym samym czasie. Jednym z nich jest projekt artystyczny: współpraca choreografki, tancerki i artystki wizualnej – Druga natura Grzywnowicz / Siniarska / Wolińska, drugim zaś reportaż biograficzny Weroniki Kostyrko zatytułowany Tancerka i Zagłada. Historia Poli Nireńskiej. Autorka rekonstruuje założenia obu projektów, sposób, w jaki traktują one Nireńską, i stawia zasadnicze pytania o sens biografii dziś, uwzględniając najnowsze rozpoznania zarówno z pola pisarstwa biograficznego, jak i z teorii traumy i badań nad Zagładą.
The point of departure for this article is the question of the possibility of a biography of a woman – an artist – a survivor of the Holocaust. This question is answered through the juxtaposition of two attempts to examine the history of the life and art of Pola Nireńska, which came into circulation more or less at the same time. One of them is an artistic project: the cooperation of a choreographer, dancer and visual artist - Druga natura Grzywnowicz / Siniarska / Wolinska, while the other is a written biography by Weronika Kostyrko entitled Tancerka i Zagłada. Historia Poli Nireńskiej. The author reconstructs the assumptions of both of these projects, the way they treat Nireńska and poses fundamental questions about the meaning of biography today, taking into account both the most recent diagnoses from the field of biographical writing, such as trauma theory and Holocaust  research. (Transl. K. Bojarska)
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 3; 209-224
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Janina Pudełek (1930–2004)
Autorzy:
Krasiński, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520710.pdf
Data publikacji:
2005-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
badania nad tańcem
balet
historia baletu
taniec
Janina Pudełek
dance studies
ballet
ballet history
dance
Opis:
Wspomnienie o profesor Janinie Pudełek (1930–2004), która w swej wieloletniej działalności krytycznej i badawczej zajmowała się przede wszystkim baletem. Autor podkreśla jej wkład w rozwój badań nad historią i estetyką baletu oraz wagę jej prac dokumentacyjnych prowadzonych w Muzeum Teatralnym w Warszawie, gdzie była odpowiedzialna za dział scen muzycznych i opracowywała zbiory operowo-baletowe. Wspomniano także krótko o ważnych pracach dotyczących historii i estetyki baletu, które pozostawiła w rękopisie.
A memoir about Professor Janina Pudełek (1930–2004), who was primarily concerned with ballet in her many years of critical and research activities. The author emphasizes her contribution to the development of research on the history and aesthetics of ballet, as well as the importance of her documentation work carried out at the Theater Museum in Warsaw, where she was responsible for the musical scenes department and processed the opera and ballet collections. Brief mention is also made of significant works on ballet history and aesthetics that she left in manuscript.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2005, 54, 1/2; 282-286
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brytyjczycy i Amerykanie o teatrze polskim lat zaborów
The British and Americans on the Polish Theater of the Post-Partitioning Years
Autorzy:
Deles, Przemysław
Żuchowski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520646.pdf
Data publikacji:
2017-10-15
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
historia teatru polskiego 1795–1918
źródła historyczne
wspomnienia
kulturowa mobilność teatru
taniec
polski taniec za granicą
history of Polish theater 1795–1918
historical sources
memoirs
theater's cultural mobility
dance
Polish dance abroad
Opis:
Publikacja prezentuje fragmenty 43 tekstów anglojęzycznych o różnym charakterze, które łączy to, że ich autorzy relacjonują obserwacje i doświadczenia związane z teatrami i życiem teatralnym na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów okresu zaborów (1795–1918). Znalazły się tu zarówno klasyczne relacje z podróży, jak i autobiografie, reportaże, wspomnienia, prace o charakterze analitycznym czy problemowym. Teksty te powstawały przez ponad sto lat w zmieniającym się środowisku politycznym i społecznym. To – i zapatrywania polityczne piszących – wpływało oczywiście na sposób i perspektywę opisu. Zebrane tu wzmianki nie tworzą żadnego ciągu tematycznego czy czasowego i występują w różnym kontekście, niemniej przynoszą wiele interesujących informacji i spostrzeżeń. Począwszy od tych o Teatrze Narodowym kierowanym przez Wojciecha Bogusławskiego, o Franciszku Bohomolcu czy Adamie Kazimierzu Czartoryskim, po legendarną inscenizację Kordiana z 1899 w Krakowie i pierwsze tango w warszawskim Teatrze Nowości z 1915. Informacje na temat tańca dotyczą zarówno tańca scenicznego, jak i praktyk społecznych (balet, taniec na linie, mazur, tango).
The publication consists of fragments of 43 English-language texts of varied character, which are linked by the fact that their authors report their observations and experiences relating to the theatres and theatre life in the territory of the former Polish-Lithuanian Commonwealth during the post-partitioning period (1795–1918). They include classic travel accounts as well as autobiographies, reportages, memoirs, works of an analytical or problem-focused nature. These texts were written over more than a century in a changing political and social environment. This – and the political views of the authors – obviously influenced the manner and perspective of the writings. The references collected here do not form any thematic or temporal sequence, as they refer to different contexts; nevertheless they do provide a lot of interesting informations and insights. They range from those about the National Theatre headed by Wojciech Bogusławski, about Franciszek Bohomolec or Adam Kazimierz Czartoryski, to the legendary production of Kordian in 1899 in Cracow and the first tango at the Warsaw Novelty Theatre in 1915. Information on dance concerns both stage dance and social practices (ballet, dance on a tight rope, mazur, tango).
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2017, 66, 3; 135-170
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dancing the New Realities: The Beauty and a Beast of the War
Tańczyć nową rzeczywistość: Piękno i bestia wojny
Autorzy:
Ovchinnikov, Anton
Szymajda, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520820.pdf
Data publikacji:
2024-03-18
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
wojna
taniec
choreografia
manifest
protest
pamięć
trauma
film tańca
war
dance
choreography
manifesto
memory
video-dance
Opis:
This essay is a record of the experience of the ongoing war in Ukraine, presented from the perspective of the contemporary dance artist Anton Ovchinnikov. Captured almost in statu nascendi, his moral dilemmas and difficult choices—personal and artistic—constitute a kind of a war diary, a record of a moment in history. The author also asks important questions about artistic responsibility, whose relevance resounds ever more strongly in the face of the continuing conflict. Joanna Szymajda’s introduction offers a historical panorama of artistic phenomena and attitudes in response to the state of war. The author focuses on 20th- and 21st-century artists, showing the variety of formats and aesthetics in the works of such major figures as Martha Graham, José Limón, John Cranko, and Rami Be’er, among others.
Tekst jest zapisem doświadczenia bieżącej wojny w Ukrainie, przedstawionym z perspektywy artysty tańca współczesnego – Antona Ovchinnikowa. Uchwycone niemalże in statu nascendi dylematy moralne i trudne wybory – życiowe oraz artystyczne – stanowią swoisty dziennik wojenny, zapis historycznego momentu. Autor zadaje także ważne pytania o odpowiedzialność artystyczną, których aktualność w obliczu nadal trwającego konfliktu wybrzmiewa coraz donośniej. Wprowadzenie Joanny Szymajdy ma zarysować historyczną panoramę zjawisk i postaw artystycznych w reakcji na stan wojny. Autorka skupiła się na prezentacji prac i postaw twórców z XX i XXI wieku, pokazując zróżnicowany format i estetykę dzieł między innymi tak znaczących postaci jak Martha Graham, José Limón, John Cranko czy Rami Be’er.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 1; 15-39
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mickiewiczowski epizod na warszawskiej scenie baletowej
Adam Mickiewicz’s Appearance on the Warsaw Ballet Stage
Autorzy:
Pudełek, Janina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520698.pdf
Data publikacji:
2005-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
balet
historia baletu
taniec
historia tańca
Michał Kulesza
Adam Mickiewicz
ballet
ballet history
dance
dance history
Opis:
Autorka przybliża wybrany etap twórczości Michała Kuleszy, który naraziwszy się carskiej cenzurze przez przemycenie wizerunku polskiego orła w swoim debiucie choreograficznym (Divertissement wioślarskie, 1891) musiał czekać kilkanaście lat na ponowną możliwość stworzenia własnego dzieła. Gdy pełnił obowiązki zwierzchnika baletu, skorzystał z rozluźnienia cenzury i wprowadził do drugiego aktu Pana Twardowskiego (1905) korowód polonezowy z postaciami z Pana Tadeusza, a w tle umieścił posąg Adama Mickiewicza, przy którym w finale tańca złożono wieniec z czerwono-białymi szarfami. Kolejnym krokiem była premiera Tadeusza i Zosi (1906), którą po ośmiu pokazach zdjęto z afisza, najpewniej ingerencją znów zaostrzonej cenzury. Autorka artykułu omawia założenia baletu i partyturę opracowaną przez Adolfa Sonnenfelda, a także podejmuje próbę rekonstrukcji libretta i przebiegu spektaklu na podstawie relacji prasowych oraz listy solistów i postaci.
The author presents a selected chapter in the artistic activity of Michał Kulesza, who, having offended tsarist censors by smuggling an image of the Polish eagle into his choreographic debut (Divertissement wioślarskie [Rowing Divertissement], 1891), had to wait more than a dozen years for an opportunity to create a new work of his own. Taking advantage of the relaxation of censorship, when he was in charge of a ballet stage, he introduced into the second act of Pan Twardowski [Mr Twardowski] (1905) a polonaise procession of characters from Adam Mickiewicz’s Pan Tadeusz: The Last Foray in Lithuania. In the background, he placed a statue of the Polish Romantic bard, by which a wreath with red-and-white ribbons was laid in the dance finale. Kulesza’s next step was the premiere of Tadeusz i Zosia [Thaddeus and Zosia] (1906); the ballet based on Mickiewicz’s protagonists was performed only eight times, probably due to an intervention by the censorship, now tightened again. The author of the article discusses the ballet’s outline and the score composed by Adolf Sonnenfeld. She also attempts to reconstruct the libretto and the course of the performance, drawing on historical press accounts and a list of soloists and characters.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2005, 54, 1/2; 185-190
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies