Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "teoria" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 46
Tytuł:
Maurice Hauriou’s Theory of the Institution: Legal Institutionalism and the Science of the State
Teoria instytucji M. Hauriou. Instytucjonalizm prawny a nauka o państwie
Autorzy:
Węgliński, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140816.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
legal institutionalism
theory of the institution
Maurice Hauriou
constitutional pluralism
supra-constitutionality
legal theory
sociology of law
instytucjonalizm prawny
teoria instytucji
pluralizm konstytucyjny
suprakonstytucyjność
teoria prawa
socjologia prawa
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest rekonstrukcja kontekstu powstania, dokonanie charakterystyki i wskazanie głównych założeń teorii instytucji M. Hauriou jako jednego z najbardziej wyczerpujących i spójnych przykładów instytucjonalizmu prawnego. Artykuł prezentuje, przy wykorzystaniu metody krytycznej analizy tekstów źródłowych, podstawowe elementy definicji instytucji wraz z jej ontologicznymi i epistemologicznymi założeniami dotyczącymi pojęcia prawa i metodologii badań prawniczych. Druga część artykułu przedstawia krytyczny wkład teorii M. Hauriou w odniesieniu do wybranych podstawowych pojęć prawa publicznego i konstytucyjnego jako sprzeciw wobec tradycyjnych, normatywistycznych i pozytywistycznych ujęć konstytucjonalizmy. Prace Hauriou, pomimo ich istotnego znaczenia jako pośrednie źródło inspiracji dla współczesnych doktryn pluralizmu konstytucyjnego, nie są prawie w ogóle przedmiotem dyskursu europejskiej nauki prawa. Ostatnia część artykułu została zatem poświęcona wybranym uwagom dotyczącym aktualności teorii instytucji ze szczególnym uwzględnieniem wyzwań związanych z postępującą pluralizacją porządków prawnych.
The aim of this paper aims is to reconstruct the original context, the characteristics and the main assumptions of M. Hauriou’s theory of the institution as one of the most coherent and comprehensive examples of legal institutionalism. By means of critical source analysis, the paper presents the basic elements of the notion of the institution together with its ontological and epistemological assumptions concerning both the very concept of law and legal methodology. The second part of the paper presents the critical approach expressed in Hauriou’s theory towards some core concepts of public and constitutional law by opposition to traditional, normativist and positivist approaches to constitutionalism. Hauriou’s work, despite its importance as indirect inspiration for contemporary doctrines of constitutional pluralism, is nowadays barely present in European legal science discourse. The last part of the paper is therefore dedicated to some closing remarks on current relevance of the theory of the institution with particular focus on the challenges of increasing pluralism of legal orders.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 88-102
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między teorią prawa a ideologią. Wprowadzenie
Between Legal Theory and Ideology. Introduction
Autorzy:
Tkacz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26109629.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 5-8
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reflective Legal Positivism
Refleksyjny pozytywizm prawniczy
Autorzy:
Dyrda, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140834.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
legal positivism
reflective methodology
holistic pragmatism
law as planning critical legal positivism
institutional theory of law
pozytywizm prawniczy
refleksyjna metodologia
holistyczny pragmatyzm
teoria prawa jako planu
krytyczny pozytywizm prawniczy
instytucjonalna teoria prawa
Opis:
Argument sporów teoretycznych uznawany jest współcześnie za główne zagrożenie dla tradycyjnych sposobów pojmowania prawa przez praktyków i akademików, zresztą nie wyłącznie w paradygmacie pozytywistycznym. Argument ten wskazuje na głęboko sporny charakter dyskursu prawoznawczego. Obecnie jest to jeden z najczęściej dyskutowanych argumentów w ramach tzw. prawoznawstwa ogólnego. W niniejszym artykule podążam za ideą S. Shapiro, że pozytywiści powinni uznać siłę tego argumentu. Rekonstruuję krótko argument i dyskutuję trzy nowe podejścia pozytywistyczne, które akomodują spory teoretyczne jako centralne zjawisko w prawoznawstwie. Argumentuję, że główną cechą wspólną dyskutowanych ujęć pozytywistycznych jest przynajmniej milcząca akceptacja holistycznej i metafilozoficznej metodologii, dzięki której spory teoretyczne mogą zostać systematycznie i pojęciowo wpisane w pejzaż prawno-instytucjonalny. Ten holistyczny zwrot nie jest zaskakujący, bowiem metodologia Dworkina jest także zasadniczo holistyczna. Na końcu wskazuję powody, dla których holistycznie podrasowany pozytywizm prawniczy – będący już bardzo bliskim krewnym realizmu prawniczego – jest lepszą „refleksyjną” teorią prawa niż teoria Dworkina.
The argument of theoretical disagreement has been deemed the most serious contemporary challenge to the traditional views of law, not merely for academic legal positivists but for all lawyers and scholars. Although coined by Ronald Dworkin for the specific purpose of opposing conventionalist and positivist theories of law, the argument recognises the general truth that jurisprudence is an inevitably agonistic enterprise. Nowadays, it is one of the most discussed arguments in general jurisprudence. In this paper, I follow Shapiro’s idea that legal positivists have to accept the challenge and accommodate the argument – they simply cannot dismiss it as conceptually irrelevant. I briefly reconstruct the argument and discuss three positivist accounts that accommodate the phenomenon of theoretical disagreement. I also argue that one of the common features of these positivistic responses is a tacit acceptance of a holistic and meta-philosophical perspective that allows theoretical disagreements to fit within the boundaries of the legal‒institutional framework. The holistic turn is no surprise given that Dworkin’s methodology is also in principio holistic. I conclude, however, that holistically pimped legal positivism – being a conscious close neighbour of legal realism – is a more reflective theory of law than the Dworkinian one.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 34-48
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Theory of Argumentation: The Case of Ethical, Political, and Utopian Thinking
Teoria argumentacji. Przypadek etycznego, politycznego i utopijnego myślenia
Autorzy:
Perlikowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202290.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
filozofia polityczna
teoria argumentacji
model Toulmina
utopia
John Rawls
utopia realistyczna
political philosophy
theory of argumentation
Toulmin’s model
realistic utopia
Opis:
A relevant problem in political philosophy and political theory is the distinction between political and utopian arguments. The boundary between these two types of argumentation may be blurred, which leads us to the point when we often deal with contaminations of both ways of thinking in individual positions. This involves, for example, presenting a utopian argument as a political argument and vice versa. The main purpose of the article is to organize these issues by applying the argumentation model developed by Stephen Toulmin to the analysis of both theoretical approaches. The three main problems of this work are: 1) the distinction between political and ethical arguments; 2) identifying the proper structure of political argumentation; 3) evaluation of the coherence of the idea of a realistic utopia (proposed by John Rawls).
Ważnym problemem na gruncie filozofii politycznej i teorii polityki jest rozróżnienie między argumentami politycznym a utopijnymi. Granica między tymi dwoma typami argumentacji bywa niewyraźna, co sprawia, że nierzadko mamy do czynienia z kontaminacją obu sposobów myślenia w poszczególnych stanowiskach. Polega to na przykład na przedstawianiu argumentu utopijnego jako argumentu politycznego i vice versa. Celem głównym artykułu jest uporządkowanie tych kwestii poprzez zastosowanie modelu argumentacji zaproponowanego przez Stephena Toulmina do analizy obu podejść teoretycznych. Trzy główne problemy pracy są następujące: 1) rozróżnienie argumentów politycznych i etycznych; 2) właściwa struktury argumentacji politycznej; 3) ocena spójności idei utopii realistycznej (zaproponowanej przez J. Rawlsa).
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2021, 2(27); 54-68
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia prawa we współczesnej Rosji
The Philosophy of Law in Modern Russia
Autorzy:
Dawidowa, Marina
Grzybowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531737.pdf
Data publikacji:
2018-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Rosja
rosyjska filozofia prawa
rosyjskie prawoznawstwo
rosyjska teoria prawa
teoria państwa i prawa
prawo rosyjskie
Russia
Russian philosophy of law
Russian theory of law
theory of state and law
Russian law
Russian jurisprudence
Opis:
Współczesna rosyjska filozofia prawa znajduje się pod przemożnym wpływem dawnej radzieckiej teorii państwa i prawa. Artykuł ukazuje jej rozwój od początku XX w., dzieląc ten okres na sześć głównych etapów odpowiadających historycznym, politycznym i naukowym przemianom w tym kraju. Szczególną uwagę poświęca się współczesnym trendom i osobowościom.
Modern Russian philosophy of law is under the great influence of Soviet theory of state and law. The article shows its development from the beginning of the XX century, dividing this period into 6 main stages according to the historical, political and scientific changes in the country. Most attention is paid to the modern trends and personalities.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2018, 2(17); 5-17
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria klaryfikacyjna wykładni prawa jako teoria uzasadnienia. Perspektywa psycholingwistyczna a pozytywistyczna koncepcja wykładni prawa
The ‘clarification’ theory of legal interpretation as a theory of justification. Psycholinguistic perspective and the positivist idea of legal interpretation
Autorzy:
Romanowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531399.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Jerzy Wróblewski
klaryfikacyjna koncepcja wykładni prawa
psycholingwistyka
‘clarification’ theory of legal interpretation
psycholinguistics
Opis:
W ramach paradygmatu pozytywizmu prawniczego w polskiej teorii prawa sformułowano J. Wróblewskiego klaryfikacyjną koncepcję wykładni prawa. Przyjęcie perspektywy psycholingwistycznej dla analizy tejże teorii umożliwia wzięcie pod uwagę wiedzy o ludzkiej percepcji językowej i porównanie jej z przyjmowanym przez J. Wróblewskiego ujęciem uzyskiwania rozumienia tekstu prawnego. Tak przeprowadzony eksperyment myślowy – przejścia z poziomu teorii prawa na poziom psycholingwistyki – ujawnia „ukryte” cechy J. Wróblewskiego teorii wykładni prawa. W zakresie pytania o status tej teorii, prowadzi to do wniosku, że nie jest to ani deskryptywna, ani normatywna teoria interpretacji prawa. Jest ona możliwa do zaakceptowania jedynie jako normatywna teoria uzasadnienia decyzji interpretacyjnych w procesie stosowania prawa.
Within the framework of legal positivism on the ground of Polish legal theory there was founded, in the scope of the issue of legal interpretation, the ‘clarification’ theory, formulated by J. Wróblewski. Adopting psycholinguistic perspective for the analysis of above mentioned theory allows to take the knowledge about human linguistic cognition into consideration and compare it with the vision of achieving understanding of legal text as understood by J. Wróblewski. Thus conducted “mental experiment” – moving from the level of the legal theory to the level of psycholinguistics – reveals “hidden” properties of J. Wróblewski theory of legal interpretation. First of all, as far as the question about the status of his theory is concerned, it allows to formulate a conclusion that it is neither a descriptive nor a normative theory of legal interpretation. It is possible to accept only as a normative theory of justification of interpretation decisions in the process of law application.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 1(2); 55-74
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kelsen jako odmieniec. Obrona radykalnej teorii norm
Hans Kelsen as Outliner: The Defence of a Radical Norm Theory
Autorzy:
Paulson, Stanley L.
Gizbert-Studnicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844484.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Julius Binder
Karl Binding
Hans Kelsen
Adolf Julius Merkl
upoważnienie
imperatyw
teoria norm prawnych
obowiązek
teoria sankcji
Stufenbau
empowerment
imperative
legal norm theory
obligation
sanction theory
Opis:
W swoim pierwszym traktacie z zakresu teorii prawa, Hauptprobleme der Staatsrechtslehre (1911), Hans Kelsen stara się przekształcić teorię norm prawnych w taki sposób, aby wyeliminować z niej imperatyw, wraz z tym, co Kelsen postrzega jako jego moralne konotacje. Rezultat, teoria sankcji Kelsena, nie jest w pełni udany. Pozostawia on imperatyw w stosunku do urzędników prawnych wraz z obowiązkiem stosowania sankcji nałożonym na urzędników. W latach trzydziestych Kelsen powraca do tej kwestii, radykalnie przekształcając teorię norm prawnych, wprowadzając upoważnienie jako podstawową modalność, a obowiązek jedynie jako pochodną. Pogląd ten dominuje w drugim wydaniu Reine Rechtslehre (1960).
In his first treatise on legal theory, Hauptprobleme der Staatsrechtslehre (1911), Hans Kelsen seeks to recast legal norm theory in a way that would eliminate from the theory the imperative, with what Kelsen sees as its moral connotations. The result, Kelsen’s sanction theory, is not entirely successful. It leaves in place the imperative vis-à-vis legal officials, with obligations imposed on officials to implement sanctions. In the 1930s, Kelsen returns to the issue, radically recasting legal norm theory by introducing empowerment as the fundamental modality and obligation as merely derivative, a view that prevails in the second edition of the Reine Rechtslehre (1960).
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2021, 4(29); 5-17
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria systemów i zagadki kultury prawnej
Systems Theory and Puzzles of Legal Culture
Autorzy:
Winczorek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531477.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Niklas Luhmann
teoria systemów
kultura prawna
sprzężenie strukturalne
obserwacja pierwszego rzędu
obserwacja drugiego rzędu
czasowa natura systemów społecznych
Systems Theory
legal culture
structural coupling
first-order observation
second-order observation
temporal nature of social systems
Opis:
Kultura prawna to pojęcie tyleż centralne dla nauk prawnych i socjologii prawa, co trudne do zdefiniowania. Ma ono służyć ważnym potrzebom teoretycznym, ale jest też odpowiedzialne, za niektóre dylematy nękające prawników i badaczy problematyki społeczno-prawnej. Niektóre z nich są dość słynne: zagadka natury japońskiej skłonności do sporów, zagadka różnic w niemieckiej i holenderskiej kulturze prawnej czy też, ostatnio, zagadnienie obrony przez kulturę. Niektóre z nich są mniej znane, jak wielość sądowych strategii orzekania w rzekomo zunifikowanej kulturze prawnej Polski. Artykuł stawia tezę, że problemy tej natury są artefaktami pojęciowymi, wynikiem reifikacji rozumienia kultury prawnej jako fenomenu. Podkreśla się, że w takich badaniach większą wagę należy przykładać do bezpośredniej, proceduralnej natury badanych zjawisk. W celu poparcia tych twierdzeń wykorzystana zostaje pojęciowa maszyneria teorii systemów. Po pierwsze, ogólny pogląd N. Luhmanna dotyczące pojęcia „kultury” zostaje zaakceptowany i zaaplikowany do idei kultury prawnej. Ponadto wykazuje się, w jaki sposób cele, którym służy pojęcie kultury prawnej można osiągnąć odwołując się do takich konceptów teoretycznych, jak: sprzężenie strukturalne, obserwacja pierwszego i drugiego rzędu, a przede wszystkim – czasowa natura systemów społecznych. Ogólny wniosek jest taki, że w badaniu „kultury prawnej” nieunikniona jest perspektywa ewolucyjna.
Legal culture is a concept as central to legal studies and sociology of law as difficult to define. It aims to serve important theoretical needs but it is also responsible for some puzzles that trouble legal and socio-legal scholars. Some of them are quite famous: the puzzle of the nature of Japanese litigiousness, the puzzle of differing German and Dutch legal cultures, or, recently, the issue of cultural defence. Some are lesser known, like the multitude of courts’ adjudicating strategies in Poland’s allegedly unitary legal culture. The paper argues that the problems of such nature are a conceptual artefact, a result of objectifying understanding of legal culture as a phenomenon. It is stressed that in such studies more weight should be put on the immediate, procesual nature of investigated phenomena. In order to support these claims, conceptual machinery of systems theory is utilised. First, a general view of N. Luhmann regarding the notion of culture is accepted and applied to the idea of legal culture. Further it is demonstrated how the aims served by the notion of legal culture can be achieved by appealing to such theoretical concepts as structural coupling, first- and second- order observation, and above all – temporal nature of social systems. A general conclusion of the paper is that in the study of “legal culture” an evolutionary perspective is unavoidable.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 1(4); 106-125
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan wyjątkowy w perspektywie filozofii prawa. Próba definicji
Autorzy:
Adamska, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1157970.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
stan wyjątkowy
ustawodawstwo wyjątkowe
dyktatura konstytucyjna
kryzys polityczny
filozofia prawa
teoria polityki
Opis:
Celem pracy jest próba definicji stanu wyjątkowego na gruncie filozofii prawa. Natura tego terminu jest zarówno prawna, jak i polityczna, przez co stanowi on przedmiot zainteresowania różnych nauk społecznych. Hybrydalny charakter stanu wyjątkowego pociąga za sobą trudności definicyjne, prowadząc do sceptycyzmu definicyjnego. Tezą pracy jest, że wobec niemożności sformułowania kryterialnej definicji stanu wyjątkowego, należy zastąpić ją definicją paradygmatyczną która, korzystając z dorobku m.in. filozofii, historii czy nauk politycznych, może znaleźć zastosowanie na gruncie różnych ujęć metodologicznych. W tym celu przedstawiono przegląd różnych rodzin definicyjnych (stan wyjątkowy jako fakt normatywnie uregulowany, jako dyktatura konstytucyjna, jako fakt polityczny i jako pusta prawna). Następnie na podstawie elementów wspólnych w przeanalizowanych definicjach wyodrębniono elementy konstytuujące stan wyjątkowy: wystąpienie sytuacji kryzysowej, zawieszenie norm powszechnie obowiązujących i czasowość owego zawieszenia, które to elementy zostały w dalszej części pracy omówione. Przedstawiona definicja ma służyć pomocą w kwalifikacji określonych fenomenów jako stanu wyjątkowego w obliczu wzrostu zainteresowania ustawodawstwem wyjątkowym w kontekście zagrożenia terrorystycznego.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 5-16
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria zasad prawnych Roberta Alexy’ego
Robert Alexy’s Theory of Legal Principles
Autorzy:
Korycka, Milena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531604.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Robert Alexy
zasady prawa
zasada proporcjonalności
legal principles
principle of proportionality
Opis:
Artykuł dotyczy Roberta Alexy’ego koncepcji zasad prawa, którą to koncepcję autor opiera na analizie norm konstytucyjnych. Podstawowym założeniem tejże koncepcji jest to, że na gruncie praw konstytucyjnych konieczne jest stosowanie teorii zasad prawa. W koncepcji Alexy’ego zasady prawa rozumiane są jako normy, które zobowiązują do ich realizacji w maksymalnym możliwym stopniu, biorąc pod uwagę możliwości prawne i faktyczne. Co za tym idzie, definiuje on zasady jako nakazy optymalizacyjne, które w należności od możliwości faktycznych i prawnych mogą być realizowane w różnym stopniu. Wymiar możliwości prawnej opiera się na rozróżnieniu zasad i reguł. Alexy traktuje reguły i zasady jako normy odmiennego rodzaju. Podczas gdy zasady wyznaczają zawsze racje prima facie, reguły są racjami definitywnymi dopóki nie wskaże się od nich wyjątku. Zdaniem R. Alexy’ego natura zasad implikuje istnienie zasady proporcjonalności, w tym sensie, że zasada proporcjonalności ze swoimi trzema „pod-zasadami” czyli przydatności, konieczności i proporcjonalności sensu stricte, logicznie wynika z natury zasad, może być wydedukowana z nich.
This article concerns Robert Alexy’s conception of legal principles, which conception he builds on the basis of an analysis of constitutional norms. The main assumption of his conception of rights is that in this field it is necessary to use the theory of principles as the basis. He created his own theory of principles as norms which require realization to the greatest extent possible in the light of legal and actual possibilities. Consequently, he defines principles as optimisation commands, capable of different degrees of realization depending on the actual and legal possibilities. The dimension of the legal possibility depends on the contrasting principles and rules. R. Alexy treats rules and principles as reasons of different kinds. While principles are always prima facie reasons, rules are definitive reasons until an exception to them is provided for. R. Alexy claims also that the nature of principles implies the existence of the principle of proportionality in the sense that the principle of proportionality with its three “sub-principles”: adequacy, necessity and proportionality in the strict sense, logically follows from the nature of principles and can be inferred from them
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2010, 1(1); 48-63
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Law & Economics jako teoria procesów decyzyjnych w kontekstach prawnych – podstawy teoretyczne decyzji, ich błędne interpretacje i przesadne tezy ekonomicznej analizy prawa
Law & Economics as a Theory of Decision Making in Legal Contexts – Decision Theoretical Foundations, Their Misinterpretations and Excessive Claims of Economic Analysis of Law
Autorzy:
Małecka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531411.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
ekonomiczna analiza prawa
teoria procesów decyzyjnych
norma prawna
law & economics
theory of decision making
legal norm
Opis:
W artykule ujmuje się law & economics jako propozycję teorii procesów decyzyjnych w kontekstach prawnych. Podkreśla się, że rozróżnienie między dwoma podejściami w ekonomicznej analizie prawa: neoklasycznym i behawioralnym, dokonuje się w odniesieniu do dwóch różnych teorii podejmowania decyzji stosowanych w dziedzinie każdego z nich. Podejście neoklasyczne opiera się na teorii oczekiwanej użyteczności, natomiast behawioralne – na teorii perspektywy. Według przedstawicieli obu z nich, zastosowanie teorii procesu decyzyjnego może być pomocne w oddziaływaniu przez normy prawne na zachowania adresatów w bardziej wyrafinowany sposób. Tezą artykułu jest to, że badacze z kręgu law & economics błędnie interpretują założenia i twierdzenia teorii i / lub formułują nadmierne twierdzenia, jeśli twierdzą, że ustalenia teoretyczne dotyczące decyzji dostarczają wiedzy na temat sposobu, w jaki prawo wpływa na ludzkie decyzje.
The article treats law & economics as a proposal of a theory of decision making in legal settings. It is emphasized that the distinction between two approaches in economic analysis of law: the neoclassical and the behavioral one, is made with reference to two different theories of decision making applied in the realm of each approach. The neoclassical approach is based on the theory of expected utility, whereas the behavioral one – on prospect theory. According to the scholars on both sides, application of decision theory might be helpful in influencing behavior by legal norms in a more sophisticated way. The claim of the article is that law & economics scholars misinterpret the assumptions and propositions of the theories and/or formulate excessive claims, if they argue that decision theoretical findings provide knowledge about the way in which people’s decisions are influenced by law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 1(4); 34-50
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy modele regulacji instrumentów pochodnych. Kilka uwag o powiązaniach pomiędzy teorią ekonomiczną a ewolucją prawa
Three Models of Derivatives’ Regulation. Some Thoughts on the Entanglement between Economic Theory and the Evolution of Law
Autorzy:
Golecki, Mariusz J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531623.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
teoria ekonomiczna
ekonomiczna analiza prawa
instrumenty pochodne
ewolucja prawa
rynek finansowy
economic theory of law
law and economics
derivative
evolution of law
financial market
Opis:
Celem tekstu jest analiza czy ewolucja opcji, kontaktów terminowych i innych instrumentów pochodnych jest efektem szerszego wpływu rozwoju rynków finansowych i teorii ekonomicznych na system prawny. Stanowi to część szerszego zagadnienia, tj. stosunku prawa do ryzyka, niepewności i spekulacji. Stąd istotnym jest zbadanie, czy ostatnie regulacje dotyczące rynków finansowych i zwolnienie takich transakcji jak opcje, kontrakty terminowe lub tzw. kontrakty swap, dokonane poprzez ich wyłączenie z istniejących regulacji antyspekulacyjnych (lub zniesienie większości z tych regulacji) może mieć szerszy wpływ na pojęcie ryzyka w prawie i teorii regulacji.
The paper aims at analysing whether the evolution of options, futures and other derivatives is an effect of a wider impact of the evolution of financial market and economic theories upon legal system. This constitutes, however, a part of a wider topic, namely the legal approach to risk, uncertainty and speculation. Thus it is crucial to examine whether recent regulation of financial markets and exempting such transactions as options, futures or swaps, performed by set-off from the existing anti-speculative regulation (or abolishing of the majority of anti-speculative rules) may have a wider impact on the notion of risk in law and theory of regulation.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 1(4); 5-22
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria prawa wobec wyzwań pragmatyzmu analitycznego
Theory of law and the challenges of analytical pragmatism
Autorzy:
Dybowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531422.pdf
Data publikacji:
2017-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pragmatyzm
Robert Brandom
Zygmunt Ziembiński
filozofia analityczna
pragmatism
analytical philosophy
Opis:
Artykuł zawiera rozważania metafilozoficzne i metateoretyczne odnoszące się do uprawiania teorii prawa w nurcie klasycznego projektu analizy. Celem tych uwag jest ukazanie wyzwań, jakie klasycznemu projektowi analizy stawia pragmatyzm filozoficzny, a zwłaszcza pragmatyzm analityczny. Pierwsza część tekstu poświęcona jest przedstawieniu głównego nurtu powojennej polskiej teorii prawa jako realizacji programu analitycznego, za której przykład służą koncepcje Z. Ziembińskiego. W dalszej części charakteryzowany jest pragmatyzm analityczny w wersji R. Brandoma oraz wyzwania, jakie formułuje on pod adresem takich programów badawczych. Na koniec wskazane zostają korzyści filozoficzne, jakie klasyczna analiza odnieść może z przyswojenia sobie wyzwań analitycznego pragmatyzmu. Nalężą do nich możliwość przezwyciężenia dualizmu poznawczego, lepsze ugruntowania rozumności oraz poszerzenie o perspektywę antropologiczną.
The article is a metaphilosophical and metatheoretical discussion relating to the theory of law pursued in the mainstream of the classical project of analysis. The purpose of these remarks is to show the challenges which philosophical pragmatism, and especially analytical pragmatism, poses to classical analysis. The first part of the text is devoted to the presentation of the mainstream of postwar Polish law theory as the implementation of the analysis program, with the conception of Z. Ziembinski serving as an example. The next part characterizes analytical pragmatism of R. Brandom and the challenges addressed to such research programs as classical analysis. The last part examines philosophical benefits that classical analysis could obtain by embracing the challenges of analytical pragmatism. These include the ability to overcome the cognitive dualism, better justification of rationality and extending the anthropological perspective.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 1(14); 17-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piotr Winczorek – badacz, nauczyciel i przyjaciel
Piotr Winczorek: Researcher, Teacher and Friend
Autorzy:
Stawecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050258.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Piotr Winczorek
badacz
nauczyciel
przyjaciel
teoria prawa
konstytucjonalizm
researcher
teacher
friend
legal theory
constitutionalism
Opis:
Przedstawiony artykuł został napisany, aby upamiętnić Profesora Piotra Winczorka, który zmarł 9 lutego 2015 r. Był on związany z Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego przez ponad 50 lat. Artykuł skupia się jednak na trzech wymiarach aktywności akademickiej Profesora: badacza, nauczyciela i przyjaciela. Zainteresowania naukowe Piotra Winczorka ewoluowały. Początkowo badał funkcjonowanie partii politycznych zwłaszcza w Polsce w czasach systemu komunistycznego. Starał się przy tym badać różne postacie pluralizmu społecznego i politycznego. W latach 1980-tych Piotr Winczorek skoncentrował się na zagadnieniach teorii prawa, rozwijając własne ujęcie realizmu prawniczego. Po 1989 r. Profesor skupił się na zagadnieniach prawa publicznego, szczególnie na założeniach aksjologicznych i praktyce konstytucjonalizmu, zwłaszcza prymacie konstytucji w porządku prawnym, praworządności, podziale władz oraz równości wobec prawa. Piotr Winczorek był też niezwykłym nauczycielem. Prowadził zajęcia ze studentami, inicjował nowe przedmioty i nowe programy nauczania. Napisał kilka podręczników i skryptów dla studentów, w tym podręcznik ze wstępu do prawoznawstwa, który w ciągi 30 lat opublikowano w 14 wydaniach. Profesor znany był również dzięki opublikowaniu wielu artykułów i komentarzy na tematy konstytucyjne. Dla koleżanek i kolegów Piotr Winczorek był prawdziwym przyjacielem. Zapraszał młodych do codziennej współpracy, wspólnych badań naukowych i publikacji. Wykazywał się też wielką odwagą cywilną, gdy bronił nas przed atakami biurokratycznymi lub politycznymi. Jego uczciwość i mądrość została zapamiętana nie tylko na Uniwersytecie Warszawskim.
This article was written to commemorate Professor Piotr Winczorek, who passed away on 9 February 2015. He was associated with the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw for over 50 years. However, the article focuses on three dimensions of Professor’s academic activity: those of a researcher, teacher and friend. Piotr Winczorek’s scientific interests evolved. Initially, he studied the functioning of political parties, especially in Poland during the communist regime. In this context, he tried to study various forms of social and political pluralism. In the 1980s, Piotr Winczorek concentrated on the issues of legal theory, developing his own approach to legal realism. After 1989, Professor focused on issues of public law, especially on axiological assumptions and the practice of constitutionalism, particularly the primacy of the constitution in the legal order, the rule of law, the separation of powers, and equality before the law. Piotr Winczorek was also an extraordinary teacher. He conducted classes with students, initiated new subjects and new curricula. He wrote several textbooks and coursebooks for students, including the textbook Introduction to Jurisprudence, which had 14 editions published over the past 30 years. Professor was also known for his many articles and commentaries on constitutional issues. For his younger colleagues, Piotr Winczorek was a true friend. He would invite them on a daily basis to cooperate, do joint research, and publish together. He also showed great civil courage in defending us against bureaucratic or political attacks. His honesty and wisdom is still remembered well beyond the walls of the University of Warsaw.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 8-16
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne metody rozumowań prawniczych w dorobku polskiej teorii prawa – podsumowanie V Zjazdu Młodych Teoretyków Prawa „Teoria prawa między nowoczesnością a ponowoczesnością”, Kraków, 15–18 września 2011 r.
Autorzy:
Samonek, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/929296.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 2(3); 121-124
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 46

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies