Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Celtic" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Ein mögliches keltisches Lehnwort im Slavischen
A possible Celtic loanword in Slavic
Autorzy:
Vykypěl, Bohumil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699958.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
etymology
Celtic
Slavic
Opis:
The author discusses the possibility to explain Slavic *voldyka as a Celtic loanword.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2012, 17, 3; 137-139
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wojen z Galami na rozwój rzymskiego uzbrojenia ochronnego
Autorzy:
Dmowski, Adrian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810686.pdf
Data publikacji:
2020-09-27
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Celtic warriors, Roman armament, war, absorption
Opis:
The article presents the elements of Roman armament that were absorbed from Celtic warriors
Źródło:
Officina Historiae; 2020, 3, 1; 23-32
2545-0905
Pojawia się w:
Officina Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Celtycki miecz z Małej Wsi nad Wartą
The Celtic sword from Mała Wieś near Warta River
Autorzy:
Urbański, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28766356.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
miecz celtycki
osadnictwo celtyckie
Bojowie
centralna Polska
Celtic sword
Celtic settlement
Boii
central Poland
Opis:
Na wielkim cmentarzysku w Małej Wsi niedaleko Sieradza autor odkrył w 1980 r. bogato wyposażony grób wojownika z celtyckim mieczem. Grób otrzymał nr 27, a po weryfikacji nr 508. Miecz był w żelaznej pochwie z okuciami na krawędziach i ze wzmacniającymi wąsami, a zakończonej trzewikiem z guzikowatą końcówką. Długość całkowita wynosi 106 cm. Sztych ostrołukowy, głownia w przekroju soczewkowata ma długość 84 cm, szerokość 6–6,5 cm. Trzpień do rękojeści o długości 16 cm był zakończony zgrubieniem. Rękojeść od miecza oddzielał ruchomy dzwonowaty jelec. Oprócz miecza w skład wyposażenia wchodziły: grot włóczni, tok, umbo, fibula, nóż, pochewka, nity, gwoździe, pierścień, pęseta i inne – wszystko z żelaza. Znaleziono także ok. 660 fragmentów ręcznie lepionych naczyń glinianych. Długie przedmioty metalowe były zorientowane wzdłuż linii W–E. Taki zestaw zabytków wskazuje na celtyckie pochodzenie zmarłego lub silne kontakty z celtyckim środowiskiem wojskowym. Miecz można zaklasyfikować do typu I/1 P. Łuczkiewicza, a trzpień do typu B. Pochwa należy do typu V Tomasza Bochnaka. Taki zestaw T. Bochnak i L. Tyszler określają jako broń celtycką, datowana na fazę A2 lub A2/A3. Okaz miecza z Małej Wsi można traktować jako kolejny dowód na pobyt celtyckich Bojów w centralnej Polsce.
On a large cemetery at Mała Wieś near Sieradz, the Autor discovered in 1980 a rich furnished grave of warrior with Celtic sword. The grave received number 27, and after verification 508. Sword was preserved in iron scabbard with iron fittings on the sheath edge. The chape of the sword scabbard has button-like end. Total length 106 cm. The blade of the sword is lenticular in cross-section and his length have 84 cm and width 6–6.5 cm. Sword’s point in a form of a pointed arch. The handle was separated from the blade by a ogival crossguard. Except the sword the grave contained a iron shield boss, spear with tok (butt), fibula, knife with scabbard, rivets, ring, tweezers and others items. And moreover 660 fragments of hand made pottery. Long metal objects were oriented in the grave pit. Such a set of items indicates Celtic origin or close ties to the Celtic military milieu. The sword can be classified as type I/1 by P. Łuczkiewicz, grip as type B. Scabbard belongs to the type V by T. Bochnak. Such a set may be dated to a phase A2 or A2/A3 after T. Bochnak and L. Tyszler. The sword from Mała Wieś can be treated as another proof of the stay of the Celtic Boii in central Poland.
Źródło:
Eastern Review; 2022, 11, 1; 77-83
1427-9657
2451-2567
Pojawia się w:
Eastern Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possible Solutions for Long-standing Problems Involving Old English Nominal Forms
Autorzy:
L, White, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888818.pdf
Data publikacji:
2020-09-14
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
West Germanic
Old English
Celtic influence
equivalence interference
Opis:
Solutions are presented, most involving Celtic influences in West Germanic (WG) dur- ing the ancient period, for some long-standing problems involving nominal forms. The M N-SG forms of /n/-stems in WG may be seen as due to loss of /-n/ (in analogical /-ͻͻn/) having happened after shortening. Apparent replacement of the F G-SG by the D-SG in WG may be seen as due to the D-SG of the F personal pronoun being employed, in “external possession”, as a kind of indirect reflexive, after /siin-/ became limited (for reasons connected with Celtic influence) to M SG meaning. This case has analogues in Romance. Final /-s/ in the A-PL of M /a/-stems may be seen as due to Celtic influence causing /-nz/ to be replaced by /-ns/.
Źródło:
Anglica. An International Journal of English Studies; 2020, 29/2; 27-53
0860-5734
Pojawia się w:
Anglica. An International Journal of English Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Possible Solutions for Long-Standing Problems Involving Old English Verbs
Autorzy:
White, David L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973919.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Brittonic, Celtic,
analogy,
equivalence interference,
Germanic,
verbs
Opis:
Solutions based on “equivalence interference” are proposed for various problems involving OE verbs. WG verbs with 1SG /-ͻͻmi/ were modeled on Celtic verbs with /-aami/. Pre-OE eode is from /eiͻͻde/, analogical to 1SG /eiͻͻmi/ from /eimi/. OE dyd- is from reinterpretation of peasant /dïd-/, from low-stressed /ded-/ used as a non-emphatic periphrastic, as noble /düd-/. WG /bii-/ ‘be’ was modeled on Celtic /bii-/ ‘(habitual-future) be’. Habitual-future /bi-/ (lost on the continent) re-developed in OE on the model of habitual-future /bi-/ in Brittonic. The English rule that non-indicative forms of BE are /b/-forms is from Brittonic. 3PL bi(o)đon was modeled on Brittonic /biđont/. Pre-OE /ist/ and /im/ were influenced by Brittonic /is/ and /æm/. Loss of distinct endings before 1PL and 2PL subject pronouns and loss of distinct preterit subjunctive endings were both modeled on their analogues in Brittonic.
Źródło:
Anglica. An International Journal of English Studies; 2019, 28/2; 25-45
0860-5734
Pojawia się w:
Anglica. An International Journal of English Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mars Braciaca (RIB 278) at Haddon Hall, Derbyshire
Autorzy:
Breeze, Andrew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137329.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
Mars
Celtic Languages
Welsh
Roman Britain
Inscriptions
Opis:
Braciaca, on an altar to Mars at Haddon Hall (near Bakewell, in the north Midlands of England), has been related to Welsh brag 'malt' and explained as 'he of (divine) intoxication'. Yet this is hard to see, and a new explanation from Welsh bragad 'army, host; battle' seems preferable. It ts the God of War better than 'malt' does (a product more apt for Bacchus than Mars). If so, Braciaca 'of the hosts' will be one of many terms from Roman Britain that Welsh (and related languages) can explain. To show this, we rst consider Celtic attitudes to Mars, and then go on to brag and its cognates.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2022, 1; 103-111
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Irlandzki dramat Casimira Markiewicza: anty-imperializm i awangarda w Dublinie
Casimir Markievicz’s Irish Drama: anti-imperialism and the avant-garde in Dublin
Autorzy:
Arrington, Lauren
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967695.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Irish drama
Celtic Revival
Casimir Markievicz
Constance Gore Booth
Opis:
The article traces the lives of the daughter of the landed class in the West of Ireland, Constance Gore Booth and a son of a Polish aristocratic family, Casimir Markievicz. She, the future Irish revolutionary, he a painter and playwright, through marriage and fruitful collaboration, managed for a period of time to mingle politics and art as well as the political and historical experiences of the Polish and Irish nations. The article traces these mutual interconnections, by looking at a number of plays and paintings by Casimir Markievicz and by analyzing the political and social engagements carried out by Constance Gore Booth. In case of Markievicz and his plays the article interestingly shows how he was able to connect the contemporary, Ibsenian, form of what was then called “New Drama” with coded messages concerning the current politics and his own political views. What is more, Arrington carefully traces the elements of the thesis play and melodrama in his works, reconstructing from authentic reviews of the period the impact they made both on the reviewers and political commentators of the day. Additionally, the article not only paints an interesting picture of the literary Dublin of the inter-war period but also shows how Markievicz’s writing refers to and borrows from the canonical works of such playwrights as Synge, Yeats and Lady Gregory.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2014, 24, 2
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Late La Tène scabbards with openwork decorative fittings
Późnolateńskie pochwy mieczy z ażurowymi okładzinami
Autorzy:
Czernecka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442505.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
scabbard
Celtic imports
Late pre-Roman/Early Roman period
Opis:
Metal scabbards decorated with open work plates (mostly copper alloy, rare silver, exceptionally iron), dated to the turn of the 1st century AD, were found on a vast area from the west of Rhine through middle Europe to Bulgaria and Slovenia. The considerable part of these sheaths was discovered on the territories of the central and northern Europe inhabited by Germanic tribes, where they are treated as Celtic imports. Most of them were made of two iron sheets, often with additional bronze/brass sheet in front, and a high, ladder-form chape with boat-form or with spur-like end. Despite many similarities, there are differences in quality of execution, stylistic form, used motifs in the decorative plates and also in the construction of the scabbards. The general idea of these scabbards – metal sheets, bell shaped mouth, way of suspending, is undoubtedly rooted in Celtic tradition. They were produced, most probably in new Roman provinces, former Celtic regions. The Thraco-Dacian territory is also not excluded. Such scabbards were luxury goods, and could function as ceremonial gifts for allies or clients. Beside scabbards with fine opus interasile decorated plates, there is a group of scabbards decorated with openwork grid pattern, made solely of iron, known exclusively from the Przeworsk culture, Oksywie culture and the Elbian circle and dated to the phase A3. They were not unsuccessful imitation of high quality objects, but objects inspired by a Celtic style or “fashion” of decorating scabbards with open work, executed most probably, by local smiths in favourite material – iron.
Pochwy mieczy, zdobione w górnej części nakładaną ażurową płytką z rozbudowanym ornamentem pojawiają się u schyłku okresu lateńskiego na rozległym obszarze od terenów położonych na zachód od Renu przez Europę środkową po Bułgarię i Słowenię (ryc. 1), a więc na obszarach celtyckich, sąsiadujących z nimi germańskich, oraz dackich i trackich na południowym wschodzie. Mimo licznych podobieństw nie tworzą całkowicie homogenicznej grupy. W dotychczasowych opracowaniach wyróżniano dwa podstawowe warianty: pochwy z nakładaną płytką ażurową ze skomplikowanymi motywami zdobniczymi, których wykonanie wymagało dużych umiejętności i posiadania odpowiednich narzędzi, a także grupę pochew zdobionych prostym motywem nałożonej kratki, wykonanych wyłącznie z żelaza, i uważanych, poczynając od J. Wernera (1977, 383), za lokalne naśladownictwo. Egzemplarze z okładzinami z wyrafinowanym opus interrasile występują zarówno na stanowiskach związanych z kulturą lateńską, jak i na obszarach poza jej zasięgiem, gdzie traktowane są jako importy. Prawie wszystkie pochodzą z cmentarzysk, trzy z depozytów wodnych (por. katalog) Dotychczasowe próby podziałów typologicznych (Werner 1977; Böhme-Schönberger 1998) uwzględniały tylko stylistykę i sposób wykonania ażurowych okładzin pomijając całą konstrukcję pochwy. Jednak sposób wykonania samej pochwy jest równie ważnym elementem, pozwalającym na ustalenia chronologiczne, a także dającym możliwość identyfikacji ewentualnych warsztatów. Nakładane okucia ażurowe mogły być wykonywane osobno i montowane (lub nie) na gotowych pochwach (Bochnak, Czarnecka 2005, 32; Harasim 2013, 19). Płytki ażurowe o podobnej formie zakładano na pochwy różniące się szczegółami konstrukcji (trzewik, zawieszka), z drugiej strony, na identycznych pochwach pojawiają się okładziny różniące się detalami wykonania. Najczęściej pochwy złożone są z dwóch blach żelaznych, lub żelaznej spodniej i wierzchniej wykonanej ze stopu miedzi, połączonych za pomocą okuć bocznych. Charakterystycznym elementem jest wysoki trzewik zaopatrzony w poprzeczne szczebelki tworzące drabinkę sięgającą, na ogół, 2/3 wysokości pochwy. Zakończenia trzewika mają różny kształt. Wcześniejszy chronologicznie wydaje się typ łódkowaty. Taki trzewik mają również okazy zdobione ażurowymi nakładkami (ryc. 2:1, 8:1, 2). Najczęściej zakończenie ma formę ostrogowatą (ryc. 2:2–4). Późniejsze egzemplarze mają półkolisty trzewik uformowany poprzez zagięcie spodniej blachy na wierzchnią, które określam jako typ Zemplin (Czarnecka 2014, ryc. 4) (ryc. 2:5). Te egzemplarze wykonane są w całości ze stopu miedzi, wyjątkowo ze srebra. Zawieszki mają lateńską formę prostokątnej przewleczki przymocowanej dwoma płytkami z nitami. Nakładane ozdobne ażurowe płytki najczęściej były wykonane ze stopu miedzi, rzadziej srebra (ryc. 6:8, 15) i zupełnie wyjątkowo z żelaza (ryc. 6:10, 11). Mają różną długość, na ogół 12–16 cm, kształt górnej krawędzi odpowiada zazwyczaj kształtowi wylotu pochwy – prosty lub, częściej, dzwonowaty. Ornament składa się z dwóch lub trzech pól. Część centralna, największa, składająca się z pięciu pionowych pasm elementów w układzie: arkadka pozioma – łącznik – owal centralny – łącznik – arkadka pozioma (ryc. 6:1–11). W kilku przypadkach pojawił się motyw koła (ryc. 7:1–5). Motyw podwójnego S, dość charakterystyczny dla ozdób celtyckich, w tym również (wcześniejszych wprawdzie) pochew pojawił się w dwóch przypadkach (ryc. 6:1.2). Dość wyjątkowy jest motyw równoramiennego krzyża, znany z zachowanej fragmentarycznie okładziny pochwy z Kopaniewa. Znane są też ażurowe nakładki odbiegające formą i doborem wzorów od omówionych powyżej, niemniej należące do tego samego szerokiego kręgu pochew zdobionych ornamentem ażurowym (np. Lamadelaine, Metzler-Zens, Meniel 1999, tabl. 20, 21). (ryc. 8, 1). Inny rodzaj okładzin należących do grupy pochew z ozdobnymi ażurowymi płytkami to, zaproponowany przez J. Wernera (1977, 382, 383), typ Wabenmuster, „plaster miodu” zbudowany z zestawionych ze sobą niskich sześciokątów. Żelazny egzemplarz takiej płytki umieszczonej na pochwie miecza pochodzi z grobu 3 z cmentarzyska w Mutynie (Terpilovskij 2014, ryc. 6:3) (ryc. 9:4) i z cmentarzyska Zaguminki-Zvenigorod, na Ukrainie (Svešnikov 1957, ryc. 21:1; Kokowski 1999, ryc. 6) (ryc. 9:3), a także z cmentarzyska kultury oksywskiej w Rządzu (Rondsen), 1/1883 (Bohm 1985, 5; Anger 1890, 11, tabl. 16:20; Czarnecka 2007b, ryc. 4) (ryc. 9:2). Istnienie wzoru „plastra miodu” w środowisku celtyckim potwierdzają ażurowe płytki znalezione na oppidum Bibracte (Bochnak, Czarnecka 2005, ryc. 5, 6) (ryc. 9:1). Sądzę, że można, choć z pewną ostrożnością, wyróżnić jeszcze jeden dotychczas niezauważony rodzaj zdobienia ażurowych okładzin złożony z pasm pionowych niewielkich prostokątów i kwadratów oddzielonych poziomymi listwami zdobionymi poziomymi rytymi liniami i małymi punktami. Brak motywów arkadek czy perełkowań, niemniej jest to wzór bardziej rozbudowany niż zwykła prosta kratka. Należą tutaj pochwy z Szentendre/Pomaz (Hunyady 1942, tabl. 44:5; Hellebrandt 1999, 35–36, tabl. 4:4) i Kostieva (Tackenberg 1929, 270, ryc. 135) (ryc. 11:1, 2). Taki motyw pojawił się też na niekompletnie zachowanych okładzinach z Łuczki (Lučka) i Tuczna. Są one jednak zachowane tylko w niewielkich fragmentach, nie można więc wykluczyć, że są to pozostałości ozdobnych płytek z bogatym ornamentem. Jeszcze inną, rzadko spotykaną formą zdobienia płytek opus intrerrasile jest wykorzystanie motywów krzywolinijnych, stylizowanej wici roślinnej. Taki ornament pojawił się na okładzinie pochwy miecza z Goeblingen Nospelt, grób C (ryc. 13). Na krótkim mieczu (sztylecie) z inhumacyjnego grobu w Palluau-sur-Indre (Coulon, Cufez 1976, ryc. 2:1, 2, 4; 3; Bulard 1980, ryc. 4:2) zachowały się fragmenty brązowej ażurowej okładziny z motywami połączonych dużych S-ów (ryc. 14:1.1a). W łącznikach pomiędzy nimi znajdują się niewielkie otworki (na nity?). Niezwykle interesujące jest, że fragment bardzo podobnej ażurowej nakładki pochodzi z cmentarzyska kultury lipickiej w Bolotni na Ukrainie, z ciałopalnego grobu 61 (ryc. 14:2.2a). Do grupy ażurowych okładzin z nietypowym wzorem dodać można znalezisko z Bułgarii, z bogatego trackiego cmentarzyska Čatalka (Stara Zagora). J. Werner (1977, 393, ryc. 19) Srebrna płytka opus interrasile została wykonana przez wysokiej klasy specjalistę złotnika-kowala, w nieco innym stylu niż dotychczas omawiane egzemplarze. Należy przyjąć istnienie więcej niż jednego centrum produkcji tych przedmiotów, ze względu zarówno na różnice w konstrukcji samych pochew i w drugorzędnych cechach stylistycznych okładzin, jak i rozrzut terytorialny oraz chronologiczny. Jednym z takich centrów był zapewne „kraj Trewerów”, obecny Luksemburg (Goeblingen Nospelt, 2 razy, Titelberg, Lamadelaine) i sąsiadujący rejon ujścia Mozeli do Renu (Büchel, Wederath i nieco dalej Badenheim). Drugim wyraźnym skupieniem jest niewątpliwie Noricum z dwoma pochwami z samego Magdalensbergu, i ziemie Taurysków ze Słowenii, skąd pochodzą znaleziska takich militariów ze Strmec Bela Crkev i rzeki Ljubljanicy, a także z cmentarzyska Verdun, grób 131 (Istenič 2010, ryc. 10). Kolejne skupisko wyodrębnia się w Bułgarii. Uderzający brak tak zdobionych pochew z terenu Czech czy górnego Renu związany jest, zapewne, z odmiennym obrządkiem pogrzebowym i brakiem cmentarzysk. Bardzo nieliczne są znaleziska pochew z ażurowymi okładzinami na obszarach celtyckich z Galii czy Brytanii. Poza obszarem kultury lateńskiej, wyraźne skupisko omawianych militariów jest na wschodniej Słowacji (3 egzemplarze z Zemplina), i zachodnia Ukraina (Zaguminki, Łuczka, Bołotnia). Zapewne należy dołączyć znalezioną na tym terenie pochwę z Hryniowa, z znacznie bogatszą, bo z ornamentem figuralnym, dekoracją. Znaleziska te, prawdopodobnie wiązać się mogą z wpływami lub nawet osadnictwem dackim. Należy je traktować, podobnie jak egzemplarze znane z obszarów kultury przeworskiej, oksywskiej i grupy Gross Romstedt, jako niewątpliwie importy. Tylko część omawianych pochew pochodzi z zespołów zwartych, umożliwiających datowanie. Większość datowana jest na fazę LT D2 do czasów Augusta, a na obszarze Barbaricum na fazę A3 do poczatków fazy B1. Najwcześniejsze wydają się groby z zachodniej, nadreńskiej strefy ich występowania. Wśród pochew z opus interasile znalezionych na obszarze kultury przeworskie najwcześniej, na fazę A2/A3 i początek A3, datowane są grób 3 z Wesółek i grób 301 z Kamieńczyka. Nieco później, na schyłek A3 można datować Wesółki, grób 50, a na początek B1 – grób 147/1937 z Witaszewic, a także znaleziska z Łuczki i Zaguminek. Pochwy zdobione okładziną opus interrasile znalezione na obszarze kultury przeworskiej i oksywskiej to niewątpliwie importy. Powstaje jednak pytanie, czy są to importy celtyckie (lateńskie) czy też rzymskie? Oczywiście same przedmioty należą bez wątpienia do tradycji militariów i stylistyki czy estetyki celtyckiej – w sposobie wykonania (metalowe blachy) i zdobienia – dobór motywów i sposób wykonania. Niemniej, chronologia wskazuje, że mogły być wytwarzane w warsztatach na terenach zajętych przez Rzymian i będących już administracyjnie częścią państwa rzymskiego (Werner 1977; Istenič 2010, 145; Czarnecka 2014, 74). Funkcjonowanie warsztatów płatnerskich czerpiących z umiejętności i tradycji celtyckich, ale przyjmujących pewne techniki rzymskie potwierdzać mogą nieliczne wprawdzie znaleziska łączące rozwiązania techniczne charakterystyczne dla obu kultur. Przykładem może być okaz z Amiens, Square Jules Bocquet (Maheo 1979). Jest to pochwa krótkiego miecza (gladiusa) z osady (obozu rzymskiego?), z trzewikiem zakończonym kulką i ażurową okładziną zaopatrzona w typową dla egzemplarzy lateńskich zawieszką z prostokątną przewleczką i płytkami mocującymi, umieszczoną na spodniej ściance. Jeszcze ciekawsze jest nowe znalezisko z ziem polskich – brązowa pochwa z cmentarzyska kultury przeworskiej z Orenic (Czarnecka, Siciński 2015). Innym przykładem łączenia dwóch tradycji może być okładzina pochwy, niestety z nieznanej miejscowości, niedawno restaurowanej w RGZM w Moguncji (Miks 2015) (ryc. 17:2). Ma ona bogatą dekoracją figuralną, dwa pola: z gryfem i z jeźdźcem dokładnie odpowiadają motywom z pochwy z Hryniowa (Ryc. 17:1). Dwa pozostałe to przedstawienia w stylu rzymskim – postać nagiego bóstwa (?) i odcisk z falery z przedstawieniem cesarza (Miks 2015, ryc. 4). Omawiane pochwy robią wrażenie towarów luksusowych, ich wykonanie wymagało umiejętności i wkładu pracy. Niewątpliwie robione były na zamówienie albo z przeznaczeniem dla szczególnych klientów – wodzów, przedstawicieli elit związanych pochodzeniem czy tradycją z kulturą lateńską, Celtami. Przykładem sygnalizującym udział w jakieś wydarzeniach politycznych może być unikatowe cmentarzysko małej grupy wojowników w Mutynie (Terpilovskij, Zharov 2013; Terpilowskij 2014), bardzo bogato wyposażone w zestawy militariów najwyższej rangi, w tym hełmy, i naczynia brązowe. Jako szczególny dar dla sojusznika traktować można omawianą powyżej pochwę z nieznanej miejscowości z kombinacją przedstawień figuralnych (Miks 2015, 296). Oprócz omówionych pochew z płytkami opus interrasile, znamy też dość liczne (kilkanaście sztuk) znaleziska żelaznych pochew z żelaznymi okładzinami ze znacznie prostszym wzorem określanym jako Gittermuster, kratka. Tworzą wyraźnie wydzielającą się grupę znalezisk pochodzących prawie wyłącznie z obszarów kultury przeworskiej, oksywskiej i Germanów nadłabskich, natomiast niewystępujących na terenach kultury lateńskiej. Na kilku egzemplarzach można zaobserwować podział ornamentu kratki na strefy boczne – poziomych prostokątów i strefę centralną, którą tworzy pionowe pasmo kwadratów (ryc. 18:1–5.9). W przypadku egzemplarza z Oblina, z grobu 297, pionowe poprzeczki są zdobione nacinaniem, a poziome głębokim skośnym facetowaniem, co daje efekt sekwencji esek. Identyczne zdobienie ma okładzina z Łubnic, zaopatrzona w dolnej części w dodatkowe elementy zdobnicze. Unikatowy charakter ma brązowa nakładka pochwy z Hedegård (Madsen 1999, ryc. 26) (ryc. 19:3). Ich relacja do znalezisk należących bezsprzecznie do wytworów kultury lateńskiej jest przedmiotem dyskusji. Przez J. Wernera (1977, 383) i innych badaczy (Bockius 1991, 289; Böhme-Schönberger 1998, 238) zostały uznane za lokalne naśladownictwo bardziej wyrafinowanych lateńskich pierwowzorów. Sądzę jednak, że są to niezależnie wypracowane elementy dekoracyjne nawiązujące do zwyczajów zdobienia i estetyki swojego czasu i milieu kulturowego. Pojawiają się w tym samym czasie (początek fazy A3) co najwcześniejsze pochwy z ozdobnym ażurem i stanowią osobny, inny sposób dekoracji. Wszystkie płytki z zachowaną górną częścią mają kształt dzwonowaty, zapewne odpowiadające kształtowi wylotu pochwy. Wszystkie zachowane w całości egzemplarze pochew, z wyjątkiem Hedegård i Łubnic mają wysokie, (do 2/3 długości pochwy, lecz nie więcej) drabinkowate trzewiki z ostrogowatym zakończeniem. Mają one różne, mniej lub bardziej rozbudowane formy, zakończenia mogą być sztabkowate lub wachlarzowate, niekiedy dodatkowo zaopatrzone w elementy dekoracyjne. Wyraźna koncentracja takich trzewików jest na terenach poza obszarem kultury lateńskiej, niemniej spotykane są również w tym okresie na terenach rdzennie celtyckich zarówno zachodnich (np. Büchel, Bad Nauheim, Kr. Wetterau), jak i pd. wschodnich (Verdun, gr. 37, Kostievo). Ciekawych obserwacji mogą też dostarczyć zawieszki. Przy dokładniejszej obserwacji można dostrzec powtarzalność pewnych – pozornie przypadkowych rozwiązań. Sądzę, że właśnie te drugorzędne szczegóły, takie jak omawiany sposób mocowania poprzeczki czy asymetryczny występ na zakończeniu trzewika mogą wskazywać na pochodzenie z jednego warsztatu tych, dość podobnych pochew. Nie da się utrzymać podziału ozdobnych okładzin pochew na dwie wyraźnie rozdzielone grupy: dobrej jakości z wypracowanym, skomplikowanym ażurem z wzorami arkadek, wykonane ze stopu miedzi oraz gorszej jakości, nieskomplikowane, żelazne proste kratki (Łuczkiewicz 2006, 192). Pośród egzemplarzy grupy pierwszej można wskazać wytwory różnej jakości, niekiedy o uproszczonej formie lub w ogóle o innym zestawie motywów – bez arkadek i perełkowanych elementów, Również wzór „kratki” (Gittermuster) w większości przypadków nie jest „kratką”, w sensie poziomych i pionowych prętów przecinających się, w równych odstępach, pod kątem prostym. Omawiane pochwy różnią się między sobą starannością wykończenia, bogactwem detalu, co może po prostu świadczyć o indywidualnych umiejętnościach poszczególnych kowali, ich zaangażowaniu w wykonanie tego konkretnego egzemplarza, mogło się też przekładać na ich cenę.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2016, 8; 85-142
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Social Partnership in Ireland
Autorzy:
Byszewski, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942403.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
social partnership
Ireland
Celtic Tiger
economic sociology
economics
Opis:
The Irish 'Social Partnership' is the way that corporatist accommodates the trade unions, farmers, community and voluntary sector of organisations. It was the foundation for a period of rapid growth, so-called 'Celtic Tiger', but now most of us have little doubt that social partnership has been a key factor in the economic success of the Republic of Ireland. This simple 'tripartite' model became a platform for negotiations between groups of various interests and aspirations. Now 'Social Partnership' is open to criticism on ground of effectiveness but it would be a mistake to renounce to it. The important question is how democracy may be deepened within social partnership and other similar model as a potential successor. What has developed may contribute to the theorising of 'Social Partnership' as a new form of 'multi-level' and 'flexible' governance and is considered as an instrument of direct participatory democracy. Social Partnership became an important process in Europe since the 1990's and each country had surprisingly different experiences. This paper examines the origins and significance of the social dialogue in relation to a financial, fiscal and social crisis and also a distrust of legitimacy for the political elite in Ireland.
Źródło:
Warsaw Forum of Economic Sociology; 2012, 3, 5; 139-163
2081-9633
Pojawia się w:
Warsaw Forum of Economic Sociology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć i przemiana w dramatach Williama Butlera Yeatsa
Death and Transformation in William Butler Yeats’ Drama
Autorzy:
Wąchocka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967680.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
W.B. Yeats
Irish drama
Celtic revival
C.G Jung
Opis:
The article analyses the motifs of faith, sacrifice and transcendence as well as a variety of methods in which they are represented in the dramatic works of W.B. Yeats. The article also tackles the difficult theme of creating national myths through dramatic and political activity that Yeats was so keen to engage with. Additionally, Wąchocka discusses the mythological imagination in Yeats’s drama in the context of the Celtic mythological tradition, pointing to how certain motifs and subjects (especially lives of gods and heroes) find their way into his plays. Wąchocka pays particular attention to the irrational, subconscious elements in Yeats’s work, identifying a variety of traditions he was drawing his inspiration from. The article also discusses the topic of reincarnation, and the theme of return to life of Yeats’s heroes, and interprets images and symbols used to represent them.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2014, 24, 2
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ikonografia Daniela miedzy lwami na krzyżach celtyckich
The Iconography of Daniel Between the Lions on the Celtic Crosses
Autorzy:
Bulas, Ryszarda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954305.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
krzyże celtyckie
ikonografia
sztuka irlandzka
Celtic crosses
iconography
Irish art
Opis:
The author presents iconography of Daniel between the lions on the crosses, which were made in Ireland and Scotland in the period 8th-12th centuries. This scene is represented on eleven Irish crosses (Kells, Kilree, Moone, Casteldermot, Galoon, Clones, Arboe, Drumcliff) and on two crosses from Scotland (Iona, Maigle). The author divides all scenes with Daniel between the lions on three groups: Daniel with two lions, Daniel with four lions, Daniel with seven lions. The autor states that scene with Daniel symbolizes on the Celtic Crosses very important step of the spiritual ladder to the heaven. This idea was basic for the monastic live of Irish monks in Christian Ireland.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 4; 241-264
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ozdoby celtyckie na ziemiach polskich
Celtic Ornaments in the Polish Territories
Autorzy:
Szpindowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954298.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sztuka celtycka
Celtowie na ziemiach polskich
zdobnictwo epoki żelaza
ornamentyka celtycka
Celtic art
Celts in Polish territories
ornaments in the epoch of iron
Celtic ornamentation
Opis:
The author has presented and classified various types of ornaments used by Celts who inhabited the present territories of Poland from the beginning of the fourth century B.C. until the first decades of A.D. The ornaments have been divided according to the material from which they were made (metal, glass, sapropel, bone, and amber), for it was a material that imposed the form of an ornament and its decoration. The techniques that were applied then have been discussed, decorative motifs characters of various kinds of ornaments (clasps, bracelets, epaulettes, shin-guards, necklaces, buckles, rings, and pendants).
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 4; 79-118
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Movement or stabilization? The Upper San River basin in the second half of the 1st millennium BC
Autorzy:
Bochnak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2042460.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
La Tène culture
celtic culture
middle La Tène
San basin
brine springs
Opis:
The ‘Celtic episode’ of the prehistoric Sanok region should be associated with a group of colonists from the south who, during phase LT C, used the local brine springs to produce salt and supply it to the population of the Upper Tisa River basin. For now, no finds definitely associated with phases LT B or LT D have been discovered in the region. The settlers probably relied on both agriculture and animal husbandry to sustain their communities. It seems unlikely they were able to produce any food surpluses, considering the unfavourable climate and poor soil conditions. When the expansion of Dacian tribes to the south of the Carpathians began to cause shifts in the political landscape and the trade routes’ network, the San River Valley cultural centre lost its economic significance and entered a period of decline. Presumably, some of the population may have migrated north into the more fertile lands, while others might have returned to the areas of their origin. According to the available data, there seems to be no clear continuity between the La Tène occupation and the oldest Przeworsk culture finds dated to the end of the early pre-Roman period.
Źródło:
Acta Archaeologica Carpathica; 2019, 54; 25-56
0001-5229
2719-4841
Pojawia się w:
Acta Archaeologica Carpathica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kino irlandzkie w XXI wieku
Irish Cinema in 21st Century
Autorzy:
O’Connell, Díóg
Kosińska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341023.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kino irlandzkie
celtycki tygrys
kino współczesne
Irish cinema
Celtic tiger
contemporary cinema
Opis:
Autorka, przyglądając się kinu irlandzkiemu XXI w., patrzy z perspektywy zmian, jakie dokonały się w społeczeństwie Irlandii w ostatnich 50 latach, kiedy to kraj ten przeszedł drogę od tradycji do nowoczesności. Choć autorka skupia się na kinie najnowszym, a więc zrealizowanym po epoce boomu gospodarczego, „celtyckiego tygrysa”, przedstawia też zarys wcześniejszych etapów w historii tej kinematografii, ściśle związanych z przemianami społeczno-ekonomiczno-politycznymi. Tak więc w połowie lat 90. film irlandzki skupiał się na tzw. wielkiej trójcy tematów: Irlandii wiejskiej, Irlandii Północnej i Irlandii katolickiej. Po 1998 r. nastąpił zwrot – kino irlandzkie zdominowały współczesne filmy gatunkowe oraz produkcje przedstawiające Irlandię jako kraj wielkomiejskiego szyku. Filmy, które powstały już po epoce „celtyckiego tygrysa”, odrzuciły jednak tę poetykę, wracając do starych tematów, ale traktując je w nowy, przede wszystkim pod względem narracyjnym, sposób. Te nowe narracje miały przyczynić się do rozbicia mitu cudu gospodarczego i przedstawić alternatywne, peryferyjne, często prowokacyjne doświadczenie tego czasu.
Dióg O’Connell, in her examination of the Irish cinema of the 21st century, looks from the perspective of changes that occurred in the Irish society over the last 50 years, as the country moved from tradition to modernity. Although the author focuses on the latest films, and thus realized after the era of the economic boom, the so called “Celtic tiger”, she also outlines the earlier stages in the history of Irish cinematography closely related to socio-economic-political changes. So in the mid-1990s, Irish film focused on the so called great trinity of themes: rural Ireland, Northern Ireland and the Catholic Ireland. After 1998, there was a change - Irish cinema was dominated by modern genre films and productions depicting Ireland as a country of urban chic. The films that were created after the era of the “Celtic tiger”, however, rejected this poetics, returning to the old themes, but treating them in a new way, particularly in terms of narrative. These new narratives were supposed to break the myth of the economic miracle and present an alternative, peripheral, often provocative experience of this time.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2018, 101-102; 92-102
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Blisko natury. Przyroda w wierzeniach starożytnych Celtów
Close to Nature. Environment in the beliefs of ancient Celts
Autorzy:
Dobrska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32466437.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Fundacja PSC
Tematy:
the Celts
pre-Roman period
Celtic religion
places of worship
zoomorphic motifs
Opis:
The subject of the text oscillates around the beliefs of the ancient Celts, in particular the question of the attachment of these peoples to the natural world. It is impossible to speak of a precise diagnosis of the problem, because of the limited number of historical sources. The knowledge is provided by the results of archaeological research, which involves quite a number of monuments related to the Celtic material culture. The text will discuss such issues as: sacred groves in the Celtic world, the cult of springs and water reservoirs, as well as totemistic worship of specific animal or plant species. It is necessary to cite the content created by ancient chroniclers and some monuments related to the rituals of the Celts.
Źródło:
Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne; 2021, 2(6); 5-16
2719-9851
Pojawia się w:
Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies