Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the interwar Poland" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Некаторыя моманты беларускага нацыянальнага руху ў лёсе Фёдара Вернiкоўскага: самаацэнка i ацэнка паплечнiкаў
O niektórych momentach białoruskiego ruchu narodowego w świetle losów Fiodora Wernikowskiego: samoocena i ocena współtowarzyszy
Some stages of the Belarusian national movement in the fate of Fyodor Vernikovski: the self-assessment and assessment of close associates
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944728.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Fyodor Vernikovsky
Belarusian national movement
Orthodox Church
the interwar Poland
fiodor wernikowski
białoruski ruch narodowy
cerkiew prawosławna
ii rzeczpospolita
Opis:
Artykuł poświęcono jednemu z mniej znanych obecnie przywódców białoruskiego ruchu narodowego Fiodorowi Wernikowskiemu. Mniej lub bardziej szczegółowa ocena jego działalności, którą przeprowadził sam Wernikowski, jak również jego towarzysze broni stała się kanwą niniejszego artykułu. W analizie wykorzystano również inne źródła dokumentalne, związane z Wernikowskim i jego najbliższym otoczeniem.
The article is devoted to a little-known leader of the Belarusian national movement Fyodor Vernikovsky. The author of the article focuses on detailed evaluation of his activity made by Vernikovsky himself and his close associates. In the analysis other documentary sources related to Vernikovsky and people around him within years were used.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 161-179
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa za bezprawne działania jego organów według ABGB w świetle wykładni Sądu Najwyższego (1918–1939). Przyczynek do dziejów austriackiej tradycji prawnej w Polsce
The liability for damage caused on occasion of excercising public power. The discussion of the problem through prism of interpretation of the ABGB provisions as made by the Supreme Court (1918–1939). Some remarks on the history of Austrian legal tradition in Poland
Autorzy:
Dziadzio, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923460.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
damages
liability
judiciary in the interwar Poland
Austrian law
Polish law
legal tradition
odszkodowanie
odpowiedzialność
sądownictwo międzywojenne w Polsce
prawo austriackie
prawo polskie
tradycja prawna
Opis:
The paper analyses the fundamentals of civil law liability of the State for the harm resulting from the excercising of public power in both the Austrian constitutional monarchy(1867-1918) as well as in the Second Republic of Poland (1918-1939). The paper is designed to demonstrate the extent to which decisions of the Austrian Supreme Tribunal in the area of compensatory liability - were reflected in the decisions of the Polish Supreme Court of the inter-war time. The possibility of survival, in this area, of the Austrian legal thought in the independent Poland was justified both by the binding force of the same Civil Code (which was the ABGB still in force until 1946 in the area of former Austrian partition) as well as by similar constitutional regulations. Both the Austrian Constitution of December 1867 as well as the Polish Constitution of March 1921 accepted the liability of State for harm done to an individual by the agencies of State power, the harm resulting from the activities of the officials who operated contrary to law. Yet the regulations of both Constitutions were deprived of executory provisions. Similiar (and partly even identic) legal state was, to a large extent, decisive of the adopting by the Polish courts of the adjudicating line characteristic of the Austrian courts. The analysis of both the Austrian as well as the Polish court decisions disclosed that in numerous cases in which compensatory claims were raised the courts tended toward the weakening of the principle of the absence of liability of the State for the harm done by its agencies as due to the shortage of the detailed provisions. The first attempt to remedy this absence was made by the Supreme Tribunal (Ober-Gerichtshof) as well as by the Tribunal of State (Reichsgericht) in the monarchical Austria. The arguments resorted to by the two Tribunals facilitated the recognition in 1931 by the Polish Supreme Court of the principle of limited liability of State Treasury for the harm done to somebody as a result of excercising the public power by the State agencies.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2012, 5, 4; 295-305
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz społecznych ruchów kobiet na łamach prasy dla katoliczek w Polsce międzywojennej
The image of the women’s social movements in the catholic press in the interwar Poland
Autorzy:
Maj, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835036.pdf
Data publikacji:
2021-09-20
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
prasa wyznaniowa
ruchy społeczne
aktywność społeczna katoliczek
apostolstwo świeckie
kobiety w Polsce międzywojennej
religious press
social movements
social activity of Catholics
secular apostole
women in the interwar Poland
Opis:
Celem artykułu było ukazanie wybranych składników kultury organizacyjnej społecznych ruchów kobiet i ich odzwierciedlenia w prasie dla katoliczek w Polsce w latach 1918–1939. Prasa wyznaniowa stanowiła istotny segment produkcji wydawniczej, w której uwzględniono periodyki adresowane do kobiet. Prezentowała wartości narodowe i religijne, propagowała postawy czynnej obrony polskości i katolicyzmu przeciw zagrożeniu immoralizmem i kosmopolityzmem. W przekazie prasowym społeczne ruchy katoliczek były prężne, zintegrowane, silnie oddziałujące na członkinie. Na ich całościowy obraz składały się dwa obrazy cząstkowe: instytucjonalne i personalne. Z nich wynikało wyobrażenie Polki katoliczki i Matki-Polki, realizującej zadania apostolstwa świeckiego.
The purpose of the article was to show some aspects of women’s social movements and related press for Catholic women in the interwar Poland. Back then the religious press was an important part of publishing. Some of the papers were published directly for women. These periodicals were supporting national and religious values, were propagating the need to defend Poland and the Catholic faith against the immorality and cosmopolitism. The social movements of Polish Catholic women were strong, integrated and influenced among their members. They were showing the ideal of women in the country – both Polish-Catholic and the “Polish-Mother” – who is considered a secular apostole.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2021, 2(11); 37-72
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycje zinstytucjonalizowanego poradnictwa psychologiczno-pedagogicznego w Wielkopolsce przed rokiem 1945
Institutiolized traditions of psychological and pedagogical counseling in Great Poland before 1945
Autorzy:
Knocińska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955152.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Counseling, Psychological And Pedagogical Counseling Service, The Interwar Period (1918–1939), Great Poland
Opis:
The main aim of the dissertation is to present the institutionalized traditions of psychological and pedagogical counseling in Great Poland before 1945. It brings closer the socio-political situation as well as the conditions resulting from the development of the social sciences that influenced the beginning of the first counseling institutions in Great Poland and in the whole country. It also shows the individual counseling posts that started functioning in Poznan in 1945. The outbreak of the World War II interrupted the development of psychological and pedagogical counseling in Great Poland.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2012, 28; 121-127
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjazdy kół krajoznawczych młodzieży w Polsce w pierwszej dekadzie dwudziestolecia międzywojennego
Conventions of youth sightseeing clubs in Poland in the first decade of the Interwar Period
Autorzy:
Magiera, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956629.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
school sightseeing clubs
convention of youth sightseeing clubs
history of education in the Interwar Period in Poland
student organizations
Opis:
Touring and regional trips were among important educational issues in the Second Republic of Poland, conducive to getting to know the immediate environment, regions and the country in general, underpinned by national, patriotic and civic upbringing. In the first decade of the Interwar Period, Poland had three models of school sightseeing clubs developed in Krakow in 1927, in Vilnius in 1928 and in Poznań in 1929. These events provided an opportunity to meet young people from various regions in Poland. Tutors of sightseeing circles; regional, school and church authorities; authorities of sightseeing initiatives launched by adults and the youth, university professors and representatives of urban elites were all participants of the movement. In addition to lectures and speeches, latest issues of the school sightseeing movement were discussed and experiences were shared. As a result, the students and the tutors got to know each other, established contacts and discussed the directions to be followed by school sightseeing clubs. The conventions were accompanied by trips and various forms of presenting the clubs’ achievements including exhibitions, school theatres, singing, dancing, evening performances and others.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2019, 41; 97-112
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkolne kasy oszczędności w okresie międzywojennym (1918–1939) w kontekście działań władz oświatowych
School savings banks in the interwar period (1918–1939) in the context of the activities of educational authorities
Autorzy:
Magiera, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957574.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of education in Poland in the interwar period
school organisations
school savings banks
economic education
Opis:
The first school savings bank came into existence in Ghent, Belgium. It was founded by Francis Laurent in 1866. In Poland, the concept of saiving began to spread in the period of the National Education Commission, which recommended that children “practice thriftiness”. Since the beginning of the 19th century, local attempts to establish school savings banks were undertaken in the Polish lands that had been divided in the partitions. The propagation of thrift developed on a broader scale only after regaining independence, especially after the economic reforms of 1924. The Ministry of Education recommended that teachers introduce various forms of thrift: organising school savings banks, talks and lectures about saving, celebration of Savings Day and promoting the idea in society as a whole. The interest in the propagation of thrift in education was expressed by the central and local education authorities by issuing various types of legal acts on this subject. The intensive development of school savings banks started in 1925. Until 1935, these organisations operated on cooperative principles. After 1935 they were held under the auspices of the Postal Savings Bank, which was dissolved in 1947. The state-owned Common Savings Bank was created in its place, whose supervision of school savings banks continues to this day and is a statutory duty of the bank. Thus, the interwar experience in the field of organising school savings banks was continued after the Second World War and is still being implemented in the contemporary educational reality.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2014, 32; 35-46
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jewish childrens periodicals in Poland between the two world wars - in three languages
Żydowskie czasopisma dla dzieci w Polsce międzywojennej - w trzech językach
Autorzy:
Bar-El, Adina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421565.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
History of the press in Poland 1918–1939
Jewish press in Poland in Polish
Yiddish and Hebrew in the interwar period
Jewish children’s magazines and Jewish magazines for teens in Poland in the interwar period
Opis:
Jewish periodicals for children and youth were published in Poland between the two world wars by a variety of bodies: political parties, youth movements, social welfare institutions, educational networks and individual schools. These periodicals were written in three languages: Polish, Yiddish and Hebrew. The Jewish community in Poland during that period was highly heterogeneous in many ways — politically, socially and in the degree of religious observance. Each periodical refl ects the orientation and values of the body publishing it. This article reviews the Jewish periodicals for young people in each of the three languages, and notes these various orientations and values. The article is the fruit of many years of research in which these periodicals were located in Israel, in Poland and in the United States.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2013, 16, 1(31); 5-48
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przysposobienie spółdzielcze wiejskiej młodzieży pozaszkolnej w Polsce w okresie międzywojennym (1918–1939)
The Preparation for the Cooperativisation of the Polish Rural Youth Not Included in School Teaching during the Interwar Period (1918–1939)
Autorzy:
MAGIERA, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435730.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
polski ruch spółdzielczy, przysposobienie spółdzielcze w Polsce
w okresie międzywojennym
wiejska młodzież pozaszkolna w Polsce w okresie międzywojennym
edukacja rolnicza w Polsce międzywojennej
Polish cooperative movement
the preparation for cooperation in Poland in interwar period (1918-1939)
the Polish rural youth not included in the teaching in interwar
period
the agriculture education in interwar Poland.
Opis:
Dorobek polskiego ruchu spółdzielczego lat międzywojennych można rozpatrywać w zakresie ideowym, organizacyjnym, gospodarczym, społecznym i oświatowo-wychowawczym. Ruch spółdzielczy, będąc ruchem społecznym, prowadził systematyczną działalność oświatowo-wychowawczą i propagandową zarówno w społeczności dorosłych, jak i wśród dzieci i młodzieży szkolnej oraz pozaszkolnej. Piętnując egoizm i pogoń za zyskiem, spółdzielczość uczyła społecznych form pracy, wzajemnej pomocy, współdziałania, solidarności i stwarzała warunki życia dla najuboższych warstw. Spółdzielczość wspierała rodzinę oraz edukację dzieci, młodzieży i dorosłych. Propagowała rozwój spółdzielczości uczniowskiej oraz kształcenie i wychowanie spółdzielcze poprzez uwzględnienie spółdzielczości w programach nauczania wszystkich typów szkół. Z inicjatywy polskiego ruchu spółdzielczego powstało szkolnictwo spółdzielcze. W środowisku wiejskim spółdzielczość podnosiła poziom wiedzy i umiejętności rolników oraz sprzyjała ich aktywizacji. Prowadziła systematyczną działalność wychowawczą i propagandową, mającą na celu szerzenie idei spółdzielczych oraz teoretycznej i praktycznej wiedzy, potrzebnej do zakładania i funkcjonowania instytucji spółdzielczych. Polski ruch spółdzielczy próbował objąć systematycznym przysposobieniem spółdzielczym młodzież pozaszkolną. Jego celem było uświadomienie i wychowanie młodzieży pozaszkolnej w duchu idei spółdzielczej, nawiązanie kontaktu i współpracy ze spółdzielniami oraz kształtowania charakterów młodzieży wiejskiej. W wychowaniu spółdzielczym młodzieży pozaszkolnej ważne zadanie pełniły organizacje młodzieżowe, które poprzez propagowanie pomocy społecznej, samokształcenia i przysposobienia spółdzielczego przygotowywały młode pokolenie do udziału w spółdzielczości dorosłych. Ponadto, wśród młodzieży wiejskiej przysposobienie spółdzielcze odbywało się w ramach przysposobienia rolniczego. Stanowiło ono powszechną pozaszkolną drogę popularyzowania wśród młodzieży wiejskiej właściwych umiejętności pracy w gospodarstwie rolnym oraz takiego wychowania, które pobudzało młode pokolenie do aktywności gospodarczej i obywatelskiej, zmierzającej do poprawy jakości życia na wsi i jej przebudowy społeczno-gospodarczej.
The output of the XXth century Polish cooperative movement can be considered in ideological, organisational, economic, social and educational terms. The cooperative movement had a significant effect on the educational and propagating activities for both adults and school children. The cooperative movement criticized egoism and the pursuit of profit, taught cooperative forms of work, mutual help, and solidarity as well as providing the basic necessities for the poor. It supported the family and the education of children, young people and adults. It propagated the development of student organizations, the cooperative education and upbringing through taking cooperation into consideration in curricula. Cooperative education was created at the Polish cooperative movement’s initiative. It raised the level of the farmer’s knowledge and skills. It was also conducive to their activation. It's educational and upbringing activities disseminated the idea of the cooperative. They also spread the theoretical and practical knowledge which was necessary to found and run cooperative institutions. The preparation for cooperativisaton was organised among young people and adults in both urban and rural areas. It was aimed at raising awareness and educating the youth not included in the school teaching in accordance with the idea of cooperation, establishing contact and cooperation with cooperatives as well as shaping the characters of the rural youth. Youth organisations played an important role in the teaching of cooperation for young people not included in the school teaching. They propagated social assistance, self-education, preparation for cooperation and prepared the young generation for participating in the cooperative movement of adults. Moreover, the preparation for cooperation among the rural youth was included in the agricultural education which was a common method of spreading amongst young people the necessary skills for agriculture. It also popularised that education which stimulated the younger generation to take part in economic and civil activities aimed towards the improvement of the quality of life and the socio-economic reconstruction of rural areas.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2014, X, (2/2014); 95-116
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska Marynarka Wojenna w działaniach dyplomatycznych na rzecz budowania bezpieczeństwa morskiego państwa w okresie międzywojennym
The Polish Navy in diplomatic activities aimed at building the maritime security of the state in the interwar period
Autorzy:
Będźmirowski, Jerzy
Nawrot, Dariusz
Ziętarski, Mateusz
Kufel, Jakub
Gac, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32304204.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Fundacja PSC
Tematy:
Polish Navy
maritime security of a state
polish foreign policy between the years of 1919 and 1939
political cum military situation of Poland in the interwar period
Opis:
The purpose of the article is to present the diplomatic activity of representatives of the Polish Navy, aimed at creating solid political and military foundations for the foundation, which was the maritime security of the state. Poland found itself in a new reality, becoming a coastal state. It had a maritime border and the company of states that were not satisfied with such a state, namely: the Weimar Republic and Bolshevik Russia. In addition to these countries, new countries have emerged in the Baltic Sea basin, such as Poland, Lithuania, Latvia, Estonia, and Finland. One cannot ignore the eternal Baltic States, i.e., Denmark and Sweden. Poland decided that its foreign policy in the Baltic Sea basin should be based on good neighborly relations with countries that, like it, have regained their independence, as well as with Denmark and Sweden. Today, from the perspective of several decades, it can be said that this task was difficult to implement. This was influenced by many factors, which will be presented in the article. Unfortunately, one of them, independent of the Polish side, were the provisions of the Treaty of Versailles, which were not able to prevent the revival of German power and the revolutionary Soviet Union. The Versailles order achieved neither legitimacy nor a balance of power. A key role in the foreign policy of coastal states is played by the navy, which is its most important component. The Navy is the only branch of the armed forces of a country that, through the sovereignty of the decks and their immunity, has a much greater diplomatic „potential” than the land forces or the air force. Therefore, representatives of the navy are participants in universally understood diplomacy and function as naval attachés. It is they who are responsible for maintaining „maritime” relations between the states with which international relations are maintained. It is they who prepare the visits of warships in a given country and take care of their proper setting. It was, it is, and it will be. Poland began to fit into this mechanism practically from the establishment of the Polish Navy and continues to this day. The presented article focuses on the diplomatic missions of PMI officers in the interwar period.
Źródło:
Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne; 2023, 3(15); 157-178
2719-9851
Pojawia się w:
Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzlot i upadek wojewody pomorskiego Wiktora Lamota (1928–1931). Z dziejów pomajowej elity władzy
The rise and fall of the Pomeranian governor Wiktor Lamot (1928–1931). From the history of the power elites after the May coup d’etat
Autorzy:
Olstowski, Przemysław
Łaszkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193922.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Interwar period in Poland
Offices
the Nonpartisan Bloc for Cooperation
with the Government
the May Coup d’Etat 1926
Opis:
The case of Wiktor Lamot, as opposed to the careers of other governors in Poland after the May coup d’etat, is worth a closer analysis. Prior to taking over the position of the head of the provincial office in Torun in August 1928 – after the sudden death of the first Pomeranian governor Kazimierz Mlodzianowski – Lamot had held the position of starost in Pińczów. Such a rapid promotion was still quite rare in the state administration of the Second Polish Republic. As the Pomeranian governor, he had to face the sharper policy towards the political opposition run by the authorities after the May coup d’etat. This greatly affected his work in Pomerania during the years 1928–1931. Apart from administering the province in an effective manner, the authorities in Warsaw demanded that he take decisive steps to develop the influence of new political circles and to reduce the influence of the opposition. He was the first Pomeranian governor after May 1926 to take such measures on a large scale. His term of office was characterised by changes of personnel in the state administration, the administration of justice, the extension – per fas et nef as – the structures of the Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government along with the restrictive measures against the opposition press. All the above mentioned factors have shaped the historical memory of Wiktor Lamot and the way his term of office was evaluated in historiography, particularly in the period of the Polish People’s Republic. However, it is beyond doubt that the negative press campaign against him contributed to his being dismissed from his position as governor in November 1931.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 1; 97-130
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernization on credit: The Szopki sketch comedy show in interwar Lublin
Modernizacja na kredyt. Wokół Szopek lubelskiego Reflektora
Autorzy:
Wójtowicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087629.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Sketch comedy in Poland in the interwar period
satire
popular culture
poetic avant-garde
Lublin
Jan Arnsztajn (1897–1934)
Reflektor
awangarda lubelska
szopka satyryczna
kultura popularna
Opis:
The sketch comedy Szopki, a show staged irregularly (1927–1931) by a trio of poets who clustered round the avant-garde magazine Reflektor was a fascinating artistic project combining literary aspiration and popular culture. This article tries to position Szopki in the context of the burgeoning entertainment industry and the specific social, political and economic conditions of Lublin, a provincial centre that joined an ambitious modernization project. However, to continue the Great Lublin Project the town needed to borrow more money it could not possibly pay back. No wonder the official narrative of modernization came under an unending barrage of ridicule and derision while local satire revelled in words like crisis, credit, bankruptcy, seizure and sale.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 4; 553-570
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ ustawodawstwa Trzeciej Rzeszy na polskie projekty ustaw eugenicznych (1933-1939)
Influence of the Third Reich’s Law on the Projects of Eugenic Legal Acts in Poland (1933-1939)
Autorzy:
Jędrysiak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954675.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
eugenics
Third Reich
racism
Germany
Polska
law
Second Polish Republic
Poland during the interwar period
eugenika
III Rzesza
rasizm
Niemcy
Polska
prawo
II Rzeczpospolita
Polska w okresie międzywojennym
Opis:
W polskim dyskursie naukowym temat rozwoju ruchu eugenicznego został już wielokrotnie poruszony. Wiele miejsca poświęcono zarówno ustawodawstwu przyjętemu w III Rzeszy jak i historii polskiego ruchu eugenicznego. Mniej miejsca we współczesnej nauce poświęcono jednak tematowi projektów polskich ustaw eugenicznych oraz ich analizy pod kątem prawnym, chociaż temat ten był komentowany przez prawników w okresie międzywojennym. Do tej pory nikt nie przebadał tego, w jakim stopniu koncepcje eugeniczne urzeczywistniane w nazistowskich Niemczech inspirowały polskie projekty analogicznych rozwiązań w zakresie prawa. Według części autorów inspiracje te są silne i łatwo dostrzegalne nawet po krótkiej analizie. Warto więc poddać tezę o silnym wpływie niemieckiego ustawodawstwa na polskie projekty krytycznej analizie. Celem pracy jest porównanie niemieckiego ustawodawstwa eugenicznego z polskimi koncepcjami w tym zakresie, w szczególności projektami autorstwa Leona Wernica. Dzięki wykorzystaniu metody prawno porównawczej w ujęciu historycznym wskazane zostały punkty zbieżne oraz rozbieżności w zakresie polskich projektów ustaw eugenicznych oraz ustaw nazistowskich: ustawy o zapobieganiu obciążeniom dziedzicznym i chorobowym potomstwa ustaw norymberskich, ustawy o ochronie zdrowa ludu niemieckiego. Polskie projekty to  opublikowany w 1934 r. projekt Ustawy z zakresu eugeniki zapobiegawczej, wydane w 1935 roku projekty czterech ustaw eugenicznych, a także ustawy: ,,O hamowaniu rozrodu osobników dysgenicznych” Wernica, ,,O hamowaniu rozrodu niepożądanego” Witolda Łuniewskiego oraz ,,Ustawy eugeniczna” Bohdana Ostromeckiego. Omówiona została także  tzw. ,,Ustawa eugeniczna” z 1938 roku. W pracy wskazano, iż jakkolwiek Wernic wprost wskazywał niekiedy na swoje inspiracje ustawodawstwem niemieckim i włoskim, tak koncepcje jego i innych polskich eugeników są oryginalne. Podobieństwa z ustawodawstwem niemieckim widać na przykładzie procedury sterylizacji czy też pewnej zgodności katalogu chorób, które kwalifikowały do sterylizacji. Propozycje polskie nie były jednak identyczne z nazistowskimi. Nie było w nich też treści rasistowskich oraz antyżydowskich. Co więcej, w Polsce mocniej niż w Niemczech akcentowano rolę tzw. eugeniki pozytywnej.
The matter of development of the eugenic movement has already been described in Polish science. A lot has been written regarding both the law of the Third Reich, as well as the history of the Polish eugenic movement. However, the Polish project of eugenic laws have never been thoroughly analyzed from the legal point of view, despite this topic being an object to commentaries in the Interwar period. Up to this point no one attempted to analyze how strongly did the Nazi eugenic concepts influenced the Polish projects of eugenic laws. According to some authors such inspirations are easily noticeable. Thus the thesis that the German law strongly influenced the Polish projects shall be subjected to a critical analysis. The goal of the paper is to compare the German eugenic law with Polish concepts on that matter, especially projects made by Leon Wernic. Due to the use of the comparative legal analysis in the historical perspective, it was possible to indicate the similarities and dissimilarities between the Polish projects and the Nazi laws: Law for the Prevention of Hereditary and diseases of offspring; the Nuremberg Laws; the Law for the Protection of the Health of the German People. The Polish drafts include the Preventive Eugenics Act published in 1934, the drafts of four eugenics laws published in 1935; project of the law: ,,On the inhibition of reproduction of dysgenic individuals" created by Wernic; draft of the law ,,On the inhibition of undesirable reproduction" made by Witold Łuniewski and ,,Eugenics Laws" prepared by Bohdan Ostromecki. The so-called "Eugenics Act" of 1938 has also been analyzed. The paper indicates that although Wernic explicitly pointed out his inspiration by German and Italian legislation, his concepts as well as concepts of other Polish eugenicists are original. Similarities with German legislation can be seen for example in the procedure of sterilization or a certain concordance of the catalog of diseases which qualified for sterilization. The Polish proposals, however, were not identical with the Nazi proposals. Neither were they racist or anti-Jewish in content. Moreover, the role of so-called positive eugenics was more strongly emphasized in Poland than in Germany.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2021, 20, 1; 53-80
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Level of living of Polish citizens in the interwar period, and its diversification
Autorzy:
Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603028.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
level of living
standard of living
interwar Poland
income of the population
consumption
housing conditions
Opis:
The paper focuses on the analysis of the variety of standards of living within the society of interwar Poland. These were determined primarily by individual streams of income and the scope and availability of public services. The standard of living is represented through the analysis of the range of income and remuneration within basic social and professional groups, housing conditions, and the level of schooling. It needs to be added that the image of the standard of living of various social groups is incomplete, with biggest gaps appearing in the study of small trade (merchant activity, craft, cottage industry) and some groups within the peasant population.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 76
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzyskanie dostępu do Bałtyku w 1920 roku i problem bezpieczeństwa morskiego Polski
Recovery of access to the Baltic Sea in 1920 and Poland’s national maritime security
Autorzy:
Będźmirowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540023.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Polska Marynarka Wojenna
bezpieczeństwo morskie państwa
sytuacja polityczno-militarna w okresie międzywojennym
Polish Navy
maritime security of a state
political and military situation of Poland in the interwar period
Opis:
W prezentowanym artykule, przedstawiono problematykę dotyczącą budowania bezpieczeństwa morskiego naszego państwa. Odzyskanie dostępu do morza, chociaż bardzo okrojonego, było bardzo ważnym wydarzeniem w dziejach Polski. Naród był dumny i nie szczędził sił, ani środków aby jak najszybciej zagospodarować wybrzeże. Gospodarka morska i handel morski miały w przyszłości umiejscowić Polskę wśród państw nadmorskich, z dynamicznym rozwojem gospodarki. Zdawano sobie sprawę, że otrzymany dostęp do morza, wymagał zapewnienia bezpieczeństwa żegludze na wodach terytorialnych oraz tzw. torach podejściowych do portu Gdynia. Trzeba było uruchomić punkty obserwacyjne, służbę hydrograficzną, a co najważniejsze stworzyć flotę wojenną. Zadań ogrom, środków finansowych brak, a sąsiedzi głośno mówią o wyeliminowaniu w przyszłości Polski z areny międzynarodowej. Poszukiwania sojuszników w obrębie Morza Bałtyckiego nie powiodło się, a Wielka Brytania i Francja, dbały tylko o swoje partykularne interesy. Niestety zagrożeniem dla budowania bezpieczeństwa morskiego państwa, również okazali się decydenci zarówno w ówczesnym rządzie, jak i Ministerstwie Spraw Wojskowych. Chociaż mocno „sypano piaskiem po oczach” ówczesnemu Kierownictwu Marynarki Wojennej, to ono konsekwentnie starało się realizować zadania związane z bezpieczeństwem morskim państwa. Były to ciężkie lata. Wojna w 1939 r., obnażyła efekty złej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa realizowanej przez ówczesnych polityków. Artykuł ten powstał w oparciu o materiały archiwalne (Centralne Archiwum Wojskowe, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Marynarki Wojennej ) oraz bogatą literaturę.
The following paper discusses the matter of building the maritime security of our country. Regaining the access to the sea, although limited greatly in scope, was a very important event in the history of Poland. The nation was proud and spared neither strength nor resources to develop the coastline as soon as possible. The maritime economy and maritime trade were meant to place Poland among the coastal states with a dynamic economy. Obviously, the regained access to the sea required that the safety of navigation in the territorial waters and the so-called “approach fairways” to the port of Gdynia be ensured. It was necessary to set up observation posts, hydrographic service and, most importantly, to create a war fleet. The tasks were immense, there were no financial means, and the neighbors were vocal in their talk of ejecting Poland from the international arena in the future. The quest for allies within the Baltic Sea proved unsuccessful, and Great Britain and France would only take care of their particular interests. Unfortunately, the decision-makers both in the then government and in the Ministry of Military Affairs also proved to be a threat to fostering the state's maritime security. Although time and again a spanner was thrown in the works of the then Naval Directorate, it consistently tried to carry out tasks related to the maritime security of the state. Those were some hard years. The war in 1939 exposed the effects of bad foreign and security policy pursued by the politicians of the time. The paper was based on archival materials (Central Military Archive, Archive of New Files, Naval Archive) and rich literature.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2020, 32; 9-34
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Byle polski sejm zaciszny, byle polski sejm spokojny”. Budowa i wygaszanie państwa prawa w II Rzeczypospolitej
“May the Polish Sejm be Tranquil, may the Polish Sejm be Quiet”. Building and Phasing out the Legal State in the Second Polish Republic
Autorzy:
Stus, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927195.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
II Rzeczpospolita
Polska międzywojenna
kreowanie ustroju państwa
państwo prawa
międzywojenny konstytucjonalizm
Second Polish Republic
Interwar Poland
creating the state system
legal state
interwar constitutionalism
Opis:
Okres międzywojenny odegrał kluczową rolę w procesie urzeczywistniania idei państwa prawa w Polsce. Zaistniała wtedy, po raz pierwszy od czasu utraty suwerenności pod koniec XVIII w., nieskrępowana możliwość skonstruowania od podstaw formy rządów opartej na solidnych standardach demokracji i praworządności. Znalazła ona swój prawny wyraz w rozwiązaniach uchwalonej w 1921 r. konstytucji marcowej. Praktyczna realizacja postulatów państwa prawa w II Rzeczypospolitej odbiegała jednak od ideału. Zdecydowały o tym różne względy i wyzwania polityczne, społeczne, ekonomiczne i międzynarodowe. Nie zawsze fortunnie zredagowana konstytucja marcowa stała się przedmiotem zmasowanej krytykowana, a jej niewygodne rozwiązania ignorowano. Stopniowe odchodzenie od praworządności, naznaczone rosnącym autorytaryzmem obozu sanacyjnego po 1926 r., realizowało się na trzech płaszczyznach: tworzenia prawa, w tym kolejnych regulacji konstytucyjnych, jego interpretacji i stosowania. Następstwem tych procesów była stopniowa transformacja parlamentarno-gabinetowego „systemu marcowego” w autorytaryzm i towarzyszące jej „wygaszanie” państwa prawa. W artykule podjęto próbę analizy doświadczeń międzywojennych z punktu widzenia przebiegu tej degradacji praworządności oraz przyczyn jej nietrwałości w II Rzeczypospolitej.
The inter-war period played the key role in the process of realizing the idea of the legal state in Poland. It brought the uninhibited opportunity to establish a new the form of government based on solid democratic standards and the rule of law for the first time since the country had lost its independence in the late 18th century. It was expressed in the legal instruments of the March Constitution of 1921. Practical enforcement of the legal state concept in the Second Polish Republic was far from ideal though. It resulted from various political, social, economic and international challenges. The March Constitution, not always clearly worded, was subject to widespread criticism and its cumbersome regulations were ignored. Moving gradually away from the rule of law, marked by the Sanacja elites becoming more authoritarian after 1926, was expressed on three levels: creating law, including subsequent constitutional regulations, it’s interpretations and enforcement. Gradual transformation of the parliamentary-cabinet system of the March Constitution into authoritarian state was the result of these processes. The article attempts to analyze the inter-war experience from the point of view of growing degradation of the rule of law and the reasons for its instability in the Second Polish Republic.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 79-92
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies