Temat: analiza ścieków - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Determination of reliable concentrations of pollutants in raw wastewater based on different sampling methods
Wyznaczanie miarodajnych stężeń zanieczyszczeń w ściekach surowych w oparciu o różne metody poboru próbek
Autorzy:: Myszograj, S.
Sadecka, Z.
Qteishat, O.
Suchowska-Kisielewicz, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/396193.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:: sampling methods
raw sewage
wastewater treatment plant
metody poboru próbek
ścieki
analiza ścieków
oczyszczalnia ścieków
Opis:: The aim of this study was to check the extent to which the sampling method and the volume of sewage (size of the wastewater treatment plant) influence the determined daily average concentrations of pollution components. Within three days of dry weather, the composition of two raw sewage wastewater treatment plants was continuously monitored. The WWTPs were designed for the flow of 820 m³d and 51000 m³d, respectively. The concentrations of pollutants were measured in samples taken both in time-proportional and flow-proportional ways. The obtained values show the possibility of taking the samples mixed at equal time intervals and in proportion to the flow as reliable sources for design values of concentrations. The size of WWTP, i.e. the amount of investigated raw sewage, was of no significant importance to the obtained results regarding concentrations of pollutants.
Nowelizacja i dostosowywanie przepisów prawnych do wymagań UE wymusza na eksploatatorach oczyszczalni ścieków wykonywanie precyzyjnych pomiarów ilości i analiz składu fizyko-chemicznego ścieków. Postęp techniczny oraz bogata oferta producentów urządzeń umożliwia sprostanie tym wymaganiom. Jednak o przydatności wyników pomiarowych do projektowania oczyszczalni ścieków obok dokładności urządzeń pomiarowych decyduje fakt, czy próbkę ścieków można uznać za próbkę reprezentatywną. Często pomimo najnowocześniejszych urządzeń i wykwalifikowanego personelu wyniki badań nie mogą być traktowane wiarygodnie. W artykule na podstawie pomiarów ilości i analiz składu ścieków surowych zweryfikowano w jakim stopniu metoda poboru próbek oraz ilość dopływających ścieków (wielkość oczyszczalni ścieków) wpływa na wartość wyznaczonych średniodobowych stężeń wskaźników zanieczyszczeń. W ciągu trzech dób w pogodzie suchej przeprowadzono ciągły monitoring składu ścieków surowych w oczyszczalniach zaprojektowanych na przepływ 820 m³d (OŚ1) i 51000 m³d (OŚ2). W próbkach zbieranych czasowo-proporcjonalnie i przepływowo-proporcjonalnie wyznaczono stężenia miarodajne wskaźników zanieczyszczeń. Uzyskane wartości wskazują na możliwości przyjmowania do projektowania stężeń miarodajnych wyznaczonych w próbkach zlewanych w jednakowych interwałach czasowych, jak i proporcjonalnie do przepływu. Nie stwierdzono również istotnego wpływu wielkości oczyszczalni, a tym samym nierównomierności dopływu ścieków surowych na obliczone wartości stężeń wskaźników zanieczyszczeń.
Źródło:: Civil and Environmental Engineering Reports; 2013, 10; 99-107
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:: Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Ion chromatography - a method of choice for the determination of ionic species in waters and waste waters
Chromatografia jonowa - metoda oznaczania jonowych składników wód i ścieków
Autorzy:: Michalski, R.
Janiszewska, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/964060.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: ion chromatography
water analysis
waste water analysis
inorganic ions
standardization
chromatografia jonowa
analiza wody
analiza ścieków
jony nieorganiczne
normalizacja
standardyzacja
Opis:: Water and wastewater are an important part of chernical analysis. The development of new methods and improvement of existing ones is a major task for analytical chernists. There is a need for reliable identification and monitoring of many substances present in water and wastewater in order to prevent contarnination and protect the environment. Substances occurring in different types of water may be classified as biological, chernical (both inorganic and organie), physical, and radiological impurities. Inorganic anions and cations are the most frequently deterrnined in many laboratories in routine analysis. łon chromatography is an attractive technique for the deterrnination of ionic species, especially for laboratories that need to deterrnine numerous anions and cations in severa! thousand samples, but do not have the throughput to justify the purchase of large automatic analysers, usually based on colorimetric procedures. łon chrmnatography eliminates the need to use hazardous reagents, which are often integral to wet chemical methods. The demands from regulators for justifiable analytical results and from laboratories for validated methods provide the necessity to standardize ion chromatographic methods.
Badania wód i ścieków stanowią istotny element analizy chemicznej. Rozwój nowych metod i ulepszanie istniejących to główne zadanie chemików analityków. Istnieje potrzeba ścisłej kontroli i monitorowania wielu substancji obecnych w wodzie i ściekach, żeby zapobiegać zanieczyszczeniu środowiska i chronić go. Substancje zawarte w różnych rodzajach wód mogą być klasyfikowane jako biologiczne, chemiczne (zarówno nieorganiczne, jak i organiczne), fizyczne i zanieczyszczenia radiologiczne. W wielu laboratoriach w ramach rutynowej analizy najczęściej oznaczane są nieorganiczne aniony i kationy. Chromatografia jonowa jest atrakcyjną techniką, szczególnie dla laboratoriów, które muszą oznaczać wiele anionów i kationów w kilku tysiącach próbek, jednak nie posiadają tak dużej wydajności, żeby uzasadnić zakup dużych automatycznych analizatorów, zwykle opartych na procedurach kolorymetrycznych. Chromatografia jonowa eliminuje potrzebę stosowania szkodliwych odczynników, które są często integralną częścią klasycznej chemicznej analizy. Żądania ze strony jednostek nadzorujących uzasadnianie analitycznych wyników oraz ze strony laboratoriów zwalidowanych metod doprowadziły do konieczności standardyzacji metod oznaczania z zastosowaniem techniki chromatografii jonowej.
Źródło:: Problemy Eksploatacji; 2016, 4; 93-106
1232-9312
Pojawia się w:: Problemy Eksploatacji
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Application of numerical modeling in analysis of the operation of a storm sewage system
Zastosowanie modelowania numerycznego w analizie pracy fragmentu sieci kanalizacji deszczowej
Autorzy:: Musz-Pomorska, Anna
Widomski, Marcin K.
Kępa, Jerzy
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/389494.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:: storm sewage system
Storm Water Management Model
quantitative analysis of storm sewage
qualitative analysis of storm sewage
sieć kanalizacji deszczowej
SWMM
analiza ilościowa ścieków deszczowych
analiza jakościowa ścieków deszczowych
Opis:: The increase in area of paved surfaces in cities, in relation to the natural permeable areas, results in increased loads of pollutants transported by the storm sewage system directly to the natural receivers. Storm wastewater, as it was reported in literature, in dependence to the type of urbanized basin and manner of drainage, contains significant concentration of pollutants, mainly: Total Suspended Solids (TSS), Total Nitrogen (TN), Total Phosphorus (TP), heavy metals and oil derivatives. In accordance with the Water Framework Directive, in many European countries, the alternative methods of managing rain sewage are being developed, allowing retention and purification of storm water at the place of its formation. In the case of existing storm swage networks, the numerical analysis of hydraulic conditions and quantitative assessment of transported pollutants may support actions taken to protect the natural ecosystems against the exceeding the permissible concentrations of pollutants. This paper presents the results of modeling of hydraulic parameters and quality conditions of storm wastewater in a selected part of the urban storm sewage system. The USEPA’s (United States Environmental Protection Agency) software SWMM 5 was applied to our studies. Three different rainfall events of various intensity and time duration were studied in our research. The conducted simulation tests enabled the analysis of the sewage flow rate, the canals filling height as well as the concentrations and loads of TSS, TP, TN at the outlet from the sewage system to the receiver. The results of the performed calculations showed that in the case of low-intensity rainfall, the unfavorable hydraulic conditions are present in the studied network. At the same time, the occurrence of storm event or extreme rainfall can lead to the flushing of deposits collected at the basin surface as well as at the bottom of pipes and the increase in loads of pollutants transported to the receiver.
Wzrost udziału powierzchni utwardzonych w stosunku do naturalnych powierzchni przepuszczalnych miast powoduje wzrost ładunków zanieczyszczeń przenoszonych przez system kanalizacji deszczowej bezpośrednio do odbiorników. Ścieki deszczowe, jak wykazują badania literaturowe, w zależności od sposobu wykorzystania odwadnianej powierzchni zurbanizowanej przenoszą znaczne ładunki zanieczyszczeń, głównie zawiesiny ogólnej, metali ciężkich czy związków ropopochodnych. Zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną w wielu krajach europejskich podejmowane są działania mające na celu rozwój alternatywnych metod zagospodarowania ścieków deszczowych, umożliwiających ich zatrzymywanie i oczyszczanie w miejscu ich powstawania. W przypadku istniejących już sieci deszczowych numeryczna analiza warunków hydraulicznych oraz ocena ilościowa transportowanych zanieczyszczeń może wspomóc działania podejmowane w celu ochrony naturalnych ekosystemów przed wzrostem/przekroczeniem dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń. W pracy zaprezentowano wyniki badań modelowych warunków hydraulicznych oraz jakościowych transportowanych ścieków deszczowych w wybranym fragmencie sieci deszczowej. Badania przeprowadzono w programie SWMM 5 przy założeniu zróżnicowanego natężenia deszczu oraz czasu jego trwania. Przeprowadzone badania symulacyjne umożliwiły analizę prędkości przepływu ścieków, wysokości napełnienia ścieków w przewodach, a także stężeń i ładunków zanieczyszczeń zawiesiny ogólnej, fosforu i azotu na wylocie z układu kanalizacyjnego do odbiornika. Wyniki przeprowadzonych obliczeń wykazały, iż w sieci kanalizacji deszczowej w przypadku opadów o niewielkim natężeniu panują niesprzyjające warunki hydrauliczne. Jednocześnie występowanie deszczów burzowych czy ekstremalnych może prowadzić do wymywania osadów zgromadzonych na dnie przewodów i wzrostu zanieczyszczeń przenoszonych do odbiornika.
Źródło:: Ecological Chemistry and Engineering. A; 2019, 26, 1-2; 73-83
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:: Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Zastosowanie metody GC-MS do oznaczania zawartości kwasów tłuszczowych w ściekach zanieczyszczonych olejami jadalnymi
The application of gc-ms method for determination of fatty acids concentrations in wastewater containing eatable oils
Autorzy:: Łobos-Moysa, E.
Dudziak, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/296859.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:: kwasy tłuszczowe
GC-MS
ekstrakcja ciecz-ciecz
analiza ścieków zaolejonych
oleje jadalne
fatty acids
liquid-liquid extraction
oil wastewater analysis
edible oil
Opis:: Ocenie poddano metodę oznaczania kwasów tłuszczowych w ściekach zaolejonych. Kwasy tłuszczowe wydzielano, stosując ekstrakcję ciecz-ciecz dichlorometanem, którą poprzedzono estryfikacją analitów w wodzie roztworem BF3 w metanolu. Do analizy jakościowo-ilościowej ekstraktu użyto GC-MS. Opracowana metoda umożliwia rozdział i identyfikację 12 kwasów tłuszczowych, w tym nasyconych: oktanowy (C8:0), dekanowy (C10:0), mirystynowy (C14:0), palmitynowy (C16:0), stearynowy (C18:0), arachidowy (C20:0), behenowy (C22:0) i lignocerynowy (C24:0), oraz nienasyconych: palmitoleinowy (C16:1), oleinowy (C18:1), linolowy (C18:2) i erukowy (C22:1). Granica oznaczenia metody była w zakresie od 6,3 do 35 µg/dm3 w zależności od badanego związku. Opisana metoda została z powodzeniem zastosowana do oznaczeń kwasów tłuszczowych w ściekach modelowych i komunalnych.
A method for determination of fatty acids in oil wastewater, extracted with dichloromethane, was developed. In research lipid standards of following saturated acids were used: octanoic (C8:0), decanoic (C10:0), lauric myristic (C14:0), palmitic (C16:0), stearic (C18:0), arachidic (C20:0), behenic (C22:0), lignoceric (C24:0) and unsaturated acids: palmitoleic (C16:1), oleic (C18:1), linoleic (C18:2), erucic (C22:1). Fatty acids were esterified using BF3 methanolic solution and gas chromatography-mass spectrometry analysis was peformed. Limite of aqua nitrification was in range from 6.3 to 35 µg/dm3. The measurements characterized with the high degree of analytes recovery, which exceeded 69%. The precision of measurements below 15% was satisfied. The method was successfully applied to the wastewater containing eatable oils. 4 fatty acids (palmitic, stearic, oleic and linoleic) were analysed in the treated municipal watewaters collected in the mechanical-biological watewater treatment plant in Silesia (Poland). Their concentration varied from 0 to 1702 µg/dm3. The same acids were analysed in the symulated wastewaters with rape oil but in low concentrations form 0 to 250 µg/dm3.
Źródło:: Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2011, 14, 3; 275-280
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:: Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Analiza chemiczna ścieków jako nowy sposób monitorowania stosowania narkotyków i leków w miejscu pracy
Chemical analysis of wastewater as a new way of monitoring drugs and medicines consumption at workplace
Autorzy:: Wiergowski, Marek
Sołtyszewski, Ireneusz
Sein Anand, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2164368.pdf
Data publikacji:: 2015-12-15
Wydawca:: Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:: substancje psychoaktywne
używanie narkotyków
badanie w miejscu pracy
analiza ścieków
nadużywanie leków
analiza materiału biologicznego
psychoactive substances
narcotics usage
workplace drug testing
sewage analysis
medicines misuse
biological material analysis
Opis:: Informacje, które można uzyskać na temat jakości i częstości stosowanych przez pracowników nielegalnych substancji psychoaktywnych lub leków używanych niezgodnie z ich przeznaczeniem, są najczęściej nieaktualne już w chwili ich opublikowania. Wynika to z intensywnego wprowadzania na czarny rynek nowych, syntetycznych narkotyków, zmiany trendów w rekreacyjnym stosowaniu leków oraz braku łatwo dostępnych i pewnych testów służących do ich szybkiej identyfikacji. Strategia wykrywania stosowania narkotyków i pozamedycznego stosowania psychoaktywnych leków w miejscu pracy powinna uwzględniać wszystkie możliwe źródła informacji. Do klasycznych źródeł informacji opisujących stosowanie substancji psychoaktywnych w miejscu pracy należą: dane statystyczne (ogólne informacje na temat trendów i wielkości zjawiska narkomanii i lekomanii gromadzone m.in. przez Komendę Główną Policji, Krajowe Biuro Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii oraz jednostki ratownictwa medycznego), badania ankietowe, testy psychomotoryczne oraz analizy jakościowe i ilościowe materiału biologicznego. Do nowych i obiecujących metod stosowanych w ostatnich latach na świecie należy analiza chemiczno-toksykologiczna wód powierzchniowych i ścieków. Zwiększenie zainteresowania wielu instytucji państwowych i naukowców badaniem ścieków komunalnych może w istotny sposób uzupełniać wiedzę o zjawisku narkomanii i lekomanii uzyskiwaną klasycznymi metodami. Wydaje się, że takie badanie może mieć istotne znaczenie w bieżącym monitorowaniu używania substancji psychoaktywnych i/lub leków przez wybrane subpopulacje ludzi (np. studentów, wojskowych, strażaków, policjantów itd.). Med. Pr. 2015;66(6):837–847
The available information on the quality and frequency of illegal psychoactive substances used or medicines misused by workers, are often out of date at the time of its publication. This is due to the dynamic introduction of new synthetic drugs on the black market, changes in trends in the recreational use of medicines and the lack of readily available and reliable tests for fast identification. Strategy for detection of narcotic and non-medical psychoactive drugs use at workplace should embrace all possible sources of information. Classical sources of information on the use of psychoactive substances at the workplace include: statistical data (general information on trends and magnitude of drug and medicine addiction collected by the Polish National Police, the National Bureau for Drug Prevention and emergency medical services), surveys, psychomotor tests and qualitative and quantitative analyses of biological material. Of the new and promising methods, used throughout the world in recent years, chemical-toxicological analysis of surface water and wastewater deserve special mention. An increasing interest in the study of urban waste water can significantly complement the source of knowledge about drug and medicine addiction using obtainable conventional methods. In recent years, a municipal wastewater analysis has become a new and very promising way of collecting updated information on the use of psychoactive substances and medicines. It seems that this kind of study may play an important role in the ongoing monitoring of drug and/or medicines use by selected groups of population (e.g., students, military, firemen, policemen, etc.). Med Pr 2015;66(6):837–847
Źródło:: Medycyna Pracy; 2015, 66, 6; 837-847
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:: Medycyna Pracy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Efektywność usuwania zanieczyszczeń w filtrach hydrofitowych z sekwencyjnym pionowym i poziomym przepływem ścieków
Efficiency of contaminants removal on hygdrophyte beds with sequential vertical and horizontal wastewater flow
Autorzy:: Tuszyńska, A.
Obarska-Pempkowiak, H.
Worst, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1826187.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:: analiza efektywności
usuwanie zanieczyszczeń w filtrach hydrofitowych
przepływ ścieków
Opis:: W latach dziewięćdziesiątych w Polsce powstało kilkadziesiąt obiektów hydrofitowych w postaci złóż z poziomym przepływem ścieków, zwanych w literaturze angielskiej jako "horizontal flow constructed wetlands" (HF-CW). Obiekty te są wykorzystywane przede wszystkim w II a niekiedy w III stopniu oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych. Są one budowane jako systemy przyzagrodowe albo obiekty lokalne o wielkości od 5 do 2000 M (mieszkańców). Wiele z tych obiektów nie pracowało prawidłowo. Główną przyczyną była niewłaściwa eksploatacja osadników gnilnych. Brak odpowiednich połączeń pomiędzy ich komorami powodował przedostawanie się tłuszczów bądź zawiesin do złóż hydrofitowych. Dopływ tych zanieczyszczeń był przyczyną zmniejszania przewodności hydraulicznej tych obiektów. Powodowało to niekiedy zmianę ich charakteru z obiektów z podpowierzchniowym przepływem ścieków na obiekty z powierzchniowym przepływem, dla których obowiązują inne zasady projektowania i eksploatacji. W Polsce dotychczas stosowano wyłącznie konfigurację zaproponowaną przez Johansena i Brixa [4] ze złożem HF-CW ustawionym na początku biologicznego oczyszczania. Charakterystyka funkcjonowania tych obiektów została opracowana przez Obarską-Pempkowiak i Gajewską [5]. W porównaniu z obiektami jednostopniowymi wydajność usuwania zanieczyszczeń była wyższa i wynosiła dla BZT5 od 59,2% do 92,3%, średnio 86,7% w zakresie obciążeń 21 kg/ha?d do 123 kg/ha?d. Obiekty hybrydowe charakteryzowały się wyższą i bardziej stabilną zdolnością do usuwania azotu. Średni ładunek usuwanego azotu wynosił 7,8 kg/ha?d. Przeprowadzono analizę efektywności usuwania zanieczyszczeń w filtrach hydrofitowych z sekwencyjnym pionowym i poziomym przepływem ścieków w okresie trzech lat eksploatacji. Dominującą rolę w usunięciu substancji organicznej miał filtr VF-CW, którego średnia skuteczność wynosiła 98,0%. Usuwanie związków fosforu następowało ze średnią skutecznością 36,5% w złożu VF-CW oraz z 32,9% w złożu HF-CW. Zastosowany dodatkowo filtr adsorpcyjny usuwał pozostałe związki do poziomu poniżej 1 mg/dm3. Złoże VF-CW zapewniało skuteczną nitryfikację związków azotu wynoszącą średnio w sezonie poza wegetacyjnym: 81,1% oraz w sezonie wegetacyjnym: 93,9%. Proces denitryfikacji w złożu HF-CW przebiegał efektywnie tylko w roku 2001 i wydajność tego procesu wynosiła jedynie około 0,5 g N/Md (poniżej założeń projektowych). W dalszych latach eksploatacji nastąpiła kolmatacja złoża spowodowana nadmiernym obciążeniem obiektu spowodowana nielegalnymi zrzutami ścieków.
For the recent years hybrid hydrophyte systems are becoming more and more popular. In the hybrid systems HF-CW (horizontal flow constructed wetland) beds assure high efficiency of organic matter and total suspension removal as well as they may create suitable conditions for denitrification. However in the VF-CW (vertical flow constructed wetland) create suitable conditions for nitrification, and their more efficient aeration causes also very effective removal of organic substance represented by BOD5 and CODCr. As a result hybrid system joins advantages of HF-CW and VF-CW objects, what allows to gain lower concentrations of organic substances represented by BOD, total nitrification as well as partial denitrification, which means much lower concentration of total nitrogen [1]. The object of investigations was the constructed wetland in Wiedersberg in Saxonia in Germany supplied with domestic sewage from 145 inhabitants. Wastewater after mechanical treatment in three compartment primary settling tank is then treated on hydrophyte beds situated in the following combination: VF-CW bed and HF-CW bed with unit area accordingly: 3.2 m2/M and 3.75 m2/M. VF-CW bed is divided into 4 compartments while HF-CW bed has two compartments. Wastewater piped off from VF-CW bed are several times during a day recirculated to one of the compartments of the primary settling tank in order to assure proper conditions for the denitrification process. HF-CW and VF-CW beds were settled with reed (Phragmites australis) in the spring 1998. This is one of the new solutions, because up to now configuration with vertical bed situated at the beginning of the biological part of treatment plant was applied. The evaluation of object performance was carried out basing on results of concentrations of organic matter, suspended solids and nutrients in the inflow and in the outflow as well as after subsequent stages of treatment. Evaluation period started in 2001 and lasted to 2003. It was proved that dominant role in removal of organic substances, equal to 98.0%, had vertical flow filter. The removal of phosphorus took place in horizontal flow constructed wetland with efficiency 36.5%, in vertical flow bed with efficiency 32.9%. Additionally applied adsorption filter removed the rest of phosphorus compounds below 1 mg/dm3. Horizontal flow bed secured efficient nitrification of ammonia nitrogen, on average 81.1% during vegetation season and 93.9% during non-vegetation season. The efficient denitrification took place only in 2001 year in horizontal flow constructed wetland with efficiency equal to 0.5 g N/day (below project assumptions). In the further time of exploitation colmotation of filling material occurred due to excess load of contaminants due to illegal discharge of sewage from individual farms.
Źródło:: Rocznik Ochrona Środowiska; 2004, Tom 6; 115-129
1506-218X
Pojawia się w:: Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Badanie trwałości barwników metalokompleksowych
Investigation of the persistence of metal complex dyes
Autorzy:: Maćkowska, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1207649.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:: barwniki
utlenianie
dekoloryzacja ścieków
analiza chemometryczna
dyes
oxidation
discoloration treatment
chemometric analysis
Opis:: W pracy przedstawiono zagrożenia, jakie niesie ze sobą rozwój przemysłu barwnikarskiego i pokrewnych dla środowiska naturalnego. Wymieniono utleniacze, które mogą skutecznie odbarwiać ścieki barwne. Omówiono wpływ ozonu, nadtlenku wodoru, nadtlenodisiarczanu(IV) diamonu i układu Fentona na odbarwianie wodnych roztworów barwników metalokomplwksowych typu 1:2. Zaproponowano mechanizm reakcji utleniania barwników nadtlenodisiarczanem(IV) diamonu, wykorzystując wyniki analizy chemometrycznej. Obliczono stałe szybkości reakcji dekoloryzacji.
The paper presents the threats to the environment posed by the expansion of the dye industry and related industries. Oxidizers that can efficiently decolorize dye-containing wastewater are listed. The effects of ozone, hydrogen peroxide, diammonium peroxydisulphate and Fenton’s reagent on the decolorization of aqueous solutions of 1:2 metal complex dyes are discussed. A mechanism for the reaction of oxidizing dyes with diammonium peroxydisulphate is proposed based on the results of chemometric analysis. Decolorization reaction rate constants are calculated.
Źródło:: Chemik; 2011, 65, 4; 291-296
0009-2886
Pojawia się w:: Chemik
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Zastosowanie analizy statystycznej w procesie formułowania modelu matematycznego oczyszczalni ścieków przemysłowych
Application of statistical analysis in the formulation of sewage treatment plant mathematical model
Autorzy:: Rakoczy, R.
Masiuk, S.
Kordas, M.
Grądzik, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2071093.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: analiza korelacyjna
model matematyczny
oczyszczanie ścieków
correlation analysis
mathematical model
sewage treatment plant
Opis:: Celem prezentowanej pracy było zastosowanie analizy statystycznej do opracowania modelu matematycznego funkcjonującej oczyszczalni ścieków. Model ten sformułowano w oparciu o uzyskaną bazę danych doświadczalnych otrzymanych z procesu usuwania zanieczyszczeń ze ścieku surowego. Wykorzystując zasadę ergodyczności, analizowaną bazę danych przedstawiono w sposób dogodny do klasycznej analizy statystycznej, opartej na definicji estymatorów funkcji korelacyjnych. Uzyskany model matematyczny oparto na technice korelacyjnej używając równania Wienera-Hopfa.
Application of statistical identification technique in a practical problem of working sewage treatment plant dynamic response is presented in the paper. The plant mathematical model is based on characteristics of random input and output signals obtained simultaneously. This idea was applied to a stationary linear dynamic sewage treatment plant whose model was described by the transfer function. The plant transfer function was determined from the autocorrelation function of input and the cross-correlation function of input and output using the integral Wiener-Hopf equation.
Źródło:: Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2010, 4; 64-65
0368-0827
Pojawia się w:: Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Charakterystyki dynamiczne procesu usuwania detergentów ze ścieku komunalnego
Dynamic characteristics of removal detergent process from multicipal sewage
Autorzy:: Masiuk, S.
Rakoczy, R.
Kordas, M.
Grądzik, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2071523.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: analiza korelacyjna
model matematyczny
oczyszczanie ścieków
corelation analysis
mathematic model
sewage treatment plant
Opis:: Opracowano model matematyczny funkcjonującej oczyszczalni ścieków, sformułowany w oparciu o uzyskaną bazę danych doświadczalnych otrzymanych z procesu usuwania zanieczyszczeń ze ścieku surowego. Wykorzystując zasadę ergodyczności, analizowaną bazę danych przedstawiono w sposób dogodny do klasycznej analizy statystycznej, opartej na definicji estymatorów funkcji korelacyjnych. Uzyskany model matematyczny może być z powodzeniem zastosowany do poszukiwania optymalnych warunków prowadzenia procesu oczyszczania ścieków przemysłowych.
The objective of the study is to show that the statistical analysis of the stochastic input and output signals obtained from the functioning sewage treatment plant can be used for mathematical description of the process reduction of substance form a municipal sewage. The discrete-time linear problems are estimated by using the adequate statistical estimators. The correlation functions are applied to analyze of the process purification of municipal sewages.
Źródło:: Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2011, 5; 68-69
0368-0827
Pojawia się w:: Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Wpływ ścieków oczyszczonych odprowadzanych z Oczyszczalni Ścieków w Tucholi na jakość wody w strudze Kicz
The influence of treated sewage discharged from wastewater treatment plant in tuchola on water quality of Kicz stream
Autorzy:: Lewandowska-Robak, M.
Górski, Ł.
Kowalkowski, T.
Dąbkowska-Naskręt, H.
Miesikowska, I.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/296919.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:: zanieczyszczenia wody
analiza jonów nieorganicznych
oczyszczalnia ścieków
analiza statystyczna
water pollution
inorganic ions analysis
wastewater treatment plant
statistic analysis
Opis:: Tuchola jest największym miastem położonym w Borach Tucholskich dużym kompleksie lasów sosnowych, wchodzącym w skład obszarów Natura 2000. W 1992 r. w Tucholi zbudowano oczyszczalnię ścieków typu mechaniczno-biologicznego z podwyższonym usuwaniem związków biogennych, odbierającą ścieki z terenu miasta i gminy Tuchola oraz gmin Cekcyn i Kęsowo. Od tamtej pory struga Kicz (zlewnia rzeki Brdy), odbierająca wcześniej ścieki nieoczyszczone, jest odbiornikiem ścieków oczyszczonych i jakość jej wód wzrosła. Celem badań była analiza wpływu ścieków oczyszczonych odprowadzanych z oczyszczalni ścieków do strugi Kicz na jakość wody tej strugi. W okresie od listopada 2008 roku do czerwca 2009 roku pobierano raz w miesiącu próbki wody ze strugi Kicz powyżej i poniżej ujścia ścieków oraz próbki ścieków nieoczyszczonych i oczyszczonych. Stwierdzono wysoką, choć niewystarczającą efektywność procesu oczyszczania ścieków w Oczyszczalni Ścieków w Tucholi. Na podstawie analizy statystycznej za pomocą testu kolejności par Wilcoxona stwierdzono istotnie gorszą jakość wody w strudze poniżej ujścia ścieków pod względem BZT5, azotanów(III) i (V) oraz chlorków. Zrzut ścieków nie miał natomiast istotnego wpływu na inne parametry jakości wody, tj. pH, ChZT, azot amonowy, fosforany i zawiesinę ogólną. Nadal niezbędne są działania prowadzące do poprawy jakości wody w strudze Kicz, przy czym w szczególności poprawy wymaga wartość ChZT.
Tuchola (14,000 inhabitants) is the biggest town in Bory Tucholskie one of the largest pine forest complex in Poland, which is at the same time a part of Natura 2000. There are 4 natural landscape parks and 17 nature reserves in Bory Tucholskie. Until 1992 untreated sewage from Tuchola was discharged to Kicz stream (within Brda catchment), thus the values of water quality indicators in the stream significantly exceeded the national requirements (among others BOD5, phosphates, total phosphorus, total suspended solids, bacteriological indices). In 1992 a Wastewater Treatment Plant (WWTP) in Tuchola was built, which was in accordance with ecological politics of Poland, aiming among others at enhancing water quality. WWTP in Tuchola is of mechanical-biological type with enhanced removal of biogenic compounds and it collects sewage from Tuchola town and commune areas, and from Cekcyn and Kęsowo communes. Despite the fact that since 1992 water quality in Kicz and Brda has significantly increased, in 2000 the values of some water quality indicators were still too high. The aim of the research was to analyze the influence of treated sewage discharged from WWTP in Tuchola to Kicz stream on the stream water quality. The efficiency of wastewater treatment process in WWTP in Tuchola was also evaluated, and water in Kicz stream was classified as adequate quality class. In the period from November 2008 to June 2009 once a month samples of surface water from Kicz stream above and below sewage outlet were taken, as well as samples of untreated and treated sewage from WWTP in Tuchola. On the same day, the samples were analyzed for various water quality indices, i.e. COD, BOD5, ammonium nitrogen, nitrates(V) and (III), total Kjeldahl nitrogen, ortophosphates, chlorides, total suspended solids and pH. Based on calculated reduction coefficients it was found that in case of BOD5, COD, total suspended solids, phosphates, ammonium nitrogen and total nitrogen the efficiency of WWTP work is high. However the total nitrogen concentration in treated sewage was slightly above the values required. By comparing the results of analyzes of water samples from Kicz stream above and below the treated sewage outlet with the use of non-parametric Wilcoxon signed-rank paired test, it was found that the water quality is significantly worse below the sewage outlet in case of BOD5, nitrates(III) and (V), and chlorides. Values of pH, COD, ammonium nitrogen, phosphates and total suspended solids did not differ significantly in water above and below the sewage outlet. The obtained results of water analyzes in Kicz stream indicate that in case of COD the water quality is poor. BOD5 value corresponds to II quality class, whereas the concentration of nitrates(V) and ammonium nitrogen water on the border of I//II class. With respect to pH, chlorides and total suspended solids water of Kicz stream is of very good quality (I class). Thus, in spite of significant increase in water quality of Kicz stream after the rise of WWTP, activities are still needed to ensure more efficient work of WWTP.
Źródło:: Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2011, 14, 3; 209-221
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:: Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Źródła ryzyka w realizacji oczyszczalni ścieków i kanalizacji
The sources of risk in the construction of sewage treatment plants and sewerage systems
Autorzy:: Rybka, I.
Bondar-Nowakowska, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/62377.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:: inwestycje
realizacja obiektow
oczyszczalnie sciekow
kanalizacja
analiza ryzyka
ryzyko kosztowe
ryzyko harmonogramowe
zrodla ryzyka
Opis:: Proces inwestycyjny w budownictwie zaczyna się od sformułowania idei przedsięwzięcia a kończy w momencie przekazania budowli do użytkowania. Składa się on z wielu etapów, z których na szczególną uwagę zasługuje etap realizacji obiektu. Wynika to ze specyfiki robót budowlanych, do których należy m.in. długoterminowość, niepowtarzalność i sezonowość większości prac, znaczne uzależnienie prowadzonych robót od warunków atmosferycznych oraz konieczność ingerencji w środowisko przyrodnicze. Czynników tych jest znacznie więcej, a w przypadku realizacji oczyszczalni ścieków i kanalizacji dochodzą jeszcze dodatkowe wymagania związane z funkcją tych obiektów w gospodarce wodno- -ściekowej. Wszystkie te czynniki powodują zagrożenia, które generują różnego rodzaju ryzyko. Powinno być ono uwzględniane już na etapie szacowania kosztów inwestycji budowlanej oraz opracowywania harmonogramów szczegółowych i ustalania czasu trwania robót. W pracy określono zdarzenia, które mogą wystąpić w trakcie wykonywania oczyszczalni ścieków oraz kanalizacji, których następstwem jest wzrost kosztów inwestycji oraz wydłużenie czasu jej trwania. Do oceny, czy opracowana lista zawiera najważniejsze źródła ryzyka wykorzystano metodę ankiet eksperckich. O opinię poproszono wybranych specjalistów mających długoletnią praktykę w wykonawstwie oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnych. Przeprowadzone badania pozwoliły na opracowanie listy zawierającej 24 zdarzenia, które mogą generować ryzyko kosztowe i harmonogramowe na etapie wykonywania oczyszczalni ścieków i kanalizacji. Na 8 zdarzeń z tej listy wskazali wszyscy eksperci. Świadczy to o dużym prawdopodobieństwie ich wystąpienia. Opracowana lista może być przydatna do tworzenia planów zarządzania ryzykiem w procesach inwestycyjnych mających na celu usprawnienie gospodarki wodno-ściekowej. Może ona również spowodować wzrost świadomości o istniejących zagrożeniach w wykonawstwie robót i ich konsekwencjach, a także skupić uwagę na potrzebie systemowego podejścia do zagadnień związanych z zarządzaniem ryzykiem w przedsiębiorstwie wykonawczym.
The construction process begins with the formulation of an idea for the project and finishes with the final commissioning. This consists of many stages, the most important of which is the construction of the buildings for the facility. This results from the specific features of the construction project, such as its long duration, its uniqueness, the seasonality of the work, dependence on weather conditions, and the necessity of interfering with the environment. There are many more factors, and when we consider the construction of a treatment works plus the sewerage system itself, we must also take into account any special requirements connected with their function in the local water and sewage management system. All these factors generate the risk exposure. Such risks should be included in the initial project-costing, schedule planning, and establishing the duration of the work. Events which can occur during the building of the sewage treatment works and the sewerage system have been detailed in this paper. Such events can lead to cost overruns and the prolonging of the construction phase. The method known as expert interview was used to establish whether the pre-prepared list contained the most important sources of risk. The specialists, all with long experience in the construction of sewage treatment plants and sewerage systems, were asked for their expert opinions. Subsequent research enabled preparation of a list consisting of 24 events potentially generating risk to both costs and the construction schedule during the building of sewage treatment works and sewerage systems. Eight of these events were indicated by every expert. This shows that these events have a high probability of occurrence. The prepared list can be used to create a risk management plan for projects that are aimed at the improvement of sewage management systems. It can also lead to an increased awareness of pre-existing risk factors and their consequences during construction. It should also focus attention on the necessity of a systemic approach to all issues of risk assessment and management in a public works project.
Źródło:: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 08/1
1732-5587
Pojawia się w:: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Statistical evaluation of the effect of secondary municipal wastewater and solid waste leachate on ground water quality at Lawspet in Puducherry, India
Autorzy:: Nathan, N. S.
Saravanane, R.
Sundararajan, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/207184.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:: cluster analysis
discriminant analysis
municipal waste water
multivariate analysis
municipal solid waste
wastewater disposal
water quality
analiza skupień
analiza dyskryminacyjna
analiza wieloczynnikowa
komunalne odpady stałe
utylizacja ścieków
jakość wody
Opis:: At Lawspet area in Puducherry, India, a unique situation of co-disposal of solid waste dumping and secondary wastewater disposal on land, prevails simultaneously within the same campus. So an attempt is made to assess the combined effect of this co-disposal on the environmental quality and pollution effects on groundwater quality with a view to correctly monitor the situation. Multivariate statistical analysis like hierarchical cluster analysis (HCA) and discriminant analysis (DA) were employed. HCA was performed on borewells, physiochemical parameters and seasons. Borewell clustering identified four clusters illustrating varying degree of groundwater contamination. In parameter clustering, two major clusters were formed indicating hardness and anthropogenic components. Temporal clustering identified three major clusters indicating pre-monsoon, monsoon and post-monsoon. Discriminant analysis revealed nine significant parameters which discriminate four clusters qualitatively affording 86% correct assignation to discriminate among the clusters. Also three major components viz. anthropogenic, hardness and geogenic responsible for groundwater quality in the study area were identified. Conclusively the investigation revealed that the direction of the contaminant transport is towards the southeast direction of the study area, where all the borewells (100%) are affected.
Źródło:: Environment Protection Engineering; 2018, 44, 1; 85-102
0324-8828
Pojawia się w:: Environment Protection Engineering
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Analysis of domestic sewage treatment system in the aspect of sustainable development
Analiza przydomowego systemu oczyszczania ścieków w aspekcie zrównoważonego rozwoju
Autorzy:: Pawlita-Posmyk, Monika
Wzorek, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/435080.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Opolski
Tematy:: domestic biological sewage treatment plants
cost analysis
sustainable development
przydomowe biologiczne oczyszczalnie ścieków
zrównoważony rozwój
analiza kosztów
Opis:: ear by year domestic sewage treatment plants are becoming more popular. A pilot solution used on a grand scale in Pietrowice Wielkie commune allowed for the construction of a sewage system for villages located far from each other and made the commune more attractive. This paper presents the analysis of investment and operating costs, the assessment of environmental benefits and social aspects. The solution used had a significant effect on the improvement of living conditions of the residents. The conducted analyses of the domestic sewage treatment system in the aspect of sustainable development allowed for the recognition of domestic biological sewage treatment plants as an economical, modern and safe solution and also as a cheap alternative to traditional sewerage systems.
Na terenach wiejskich, z roku na rok przydomowe oczyszczalnie ścieków mają coraz większe znaczenie. Zastosowanie tego systemu oczyszczania pozwala na rozwiązanie problemu ze ściekami zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Przykładem terenu, na którym zamiast tradycyjnej kanalizacji zamontowano przydomowe biologiczne oczyszczalnie ścieków na dużą skalę, może być gmina Pietrowice Wielkie, która zlokalizowana jest w południowo – zachodniej części Polski. W gminie tej zastosowanie przydomowych biologicznych oczyszczalni ścieków pozwoliło na skanalizowanie oddalonych od siebie sołectw oraz zwiększenie atrakcyjności gminy. Nowoczesne bezpieczne dla środowiska rozwiązanie miało znaczący wpływ na polepszenie warunków życia mieszkańców przybliżając ich do europejskich standardów. Przedsięwzięcie zrealizowano dzięki pozyskanym środkom z pożyczki, dotacji, wkładzie własnym gminy i mieszkańców. W artykule dokonano analizy przydomowego systemu oczyszczania ścieków- funkcjonowania biologicznych przydomowych oczyszczalni ścieków w dużej skali w aspekcie zrównoważonego rozwoju. Dokonana analiza kosztów inwestycji i eksploatacji obiektów, aspektów środowiskowych oraz zadowolenia mieszkańców pozwoliła na stwierdzenie, że przydomowe biologiczne oczyszczalnie ścieków są ekonomicznym, nowoczesnym i bezpiecznym rozwiązaniem oraz tanią alternatywą w porównaniu z tradycyjnymi oczyszczalniami ścieków.
Źródło:: Economic and Environmental Studies; 2016, 16, 3(39); 491-500
1642-2597
2081-8319
Pojawia się w:: Economic and Environmental Studies
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Model matematyczny oczyszczalni ścieków
Mathematical model of sewage treatment plant
Autorzy:: Rakoczy, R.
Masiuk, S.
Kordas, M.
Grądzik, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2071552.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: oczyszczalnia ścieków
matematyczne modelowanie
technika korelacyjna
analiza widmowa
sewage treatment plant
mathematical modelling
correlation technique
spectral density analysis
Opis:: Prezentowana praca jest próbą zastosowania statystycznych technik identyfikacji do opisu funkcjonującej oczyszczalni ścieków. W oparciu o zarejestrowane stężenia zawiesiny na wlocie i wylocie oczyszczalni oraz w etapach pośrednich sformułowano model matematyczny. Zaproponowano strukturę blokową modelu oraz wyznaczono charakterystyki w dziedzinie czasu i częstotliwości.
The paper is an attempt to describe application of the statistical identification technique for practical problems of the dynamic behavior of a typical functioning sewage treatment plant. Mathematical model of the plant is based on the experimental investigations of suspension concentration for the random input and output signals obtained simultaneously. This idea has been applied to the stationary linear dynamic sewage treatment plant whose model is defined by using the elementary dynamics system. The power frequency characteristics was determined from the correlation and the spcctral density functions of input and output signals
Źródło:: Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2011, 5; 94-95
0368-0827
Pojawia się w:: Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Energetyczne wykorzystanie biogazu do produkcji energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu w średniej wielkości oczyszczalni ścieków. Część 2. Analiza ekonomiczna
Biogas energy use for the production of electricity and heat in combination in medium sewage treatment plant. Part 2. Economic analysis
Autorzy:: Szul, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/884236.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:: oczyszczalnie sciekow
osady sciekowe
produkcja biogazu
biogaz
wykorzystanie energetyczne
produkcja energii
produkcja ciepla
kogeneracja
uklady kogeneracyjne
analiza ekonomiczna
Opis:: Przeprowadzono analizę efektywności ekonomicznej projektu inwestycyjnego polegającego na implementacji układu kogeneracyjnego, pracującego na biogazie produkowanym z osadów w oczyszczalni ścieków. Pomimo wysokich kosztów inwestycyjnych, wynoszących około 1,4 mln zł, własna produkcja energii elektrycznej i ciepła może generować roczne przychody dla zakładu na poziomie 418 tys. zł. Nakłady poniesione na zakup i uruchomienie systemu zwrócą się po około 3 latach.
Cost-effectiveness analysis of an investment project involving the implementation of the cogeneration system running on biogas from waste-water treatment plants was carried out. Despite the high investment costs amounting to approximately 1.4 million. PLN, own production of electricity and heat can generate annual revenues for the facility at 418 thousand PLN. Expenditures incurred in purchasing and commissioning of the system will pay off after about 3 years.
Źródło:: Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna; 2012, 02
1732-1719
2719-4221
Pojawia się w:: Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "analiza ścieków" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język