Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish independence" wg kryterium: Temat


Tytuł:
THE EDUCATIONAL DIMENSION OF THE ATTITUDES OF SOLDIERS OF THE ANTI-COMMUNIST UNDERGROUND FORCES IN SELECTED BIOGRAPHIES
Autorzy:
SABAT, KATARZYNA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460684.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
nurture
communism
values
Polish independence underground  
Opis:
The activities of soldiers of the independence underground army required the adoption of an appropriate and decisive attitude, which was motivated by professed values, accepted ideals and purposefulness of the decisions made. Presentation of the human dimension of life combined with overcoming their own weaknesses becomes an educational testimony for a man seeking a proper understanding of truth and freedom in the postmodern era.
Źródło:
Scientific Bulletin of Chełm - Section of Pedagogy; 2018, 2; 11-21
2084-6770
Pojawia się w:
Scientific Bulletin of Chełm - Section of Pedagogy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inteligencja miasta przemysłowego XIX i początków XX wieku wobec polskiej niepodległości. Przykład miasta Łodzi
The intelligentsia of the industrial city of the 19th century and the early 20th century,in the face of Polish independence. The example of the city of Lodz
Autorzy:
Iwańska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687496.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
inteligencja
Łódź,
polska niepodległość
intelligentsia
Lodz
the Polish independence
Opis:
The turn of the 20th century, especially the time from the Polish Revolution of 1905 until the First World Was, is perceived in the Kingdom of Poland as a moment of searching for a new form of patriotism and Polishness by the Polish intelligentsia. It was a time of developing the national awareness and its spread from the local to the national domain. The present paper attempts to look at this search and these processes through the prism of journalistic discussions led by the Polish intelligentsia in Lodz. Apart from the intelligentsia’s postulates and reflections, the author is going to demonstrate specific signs of their activities, and cultural and social initiatives, which at the time were supposed to encourage and maintain Polishness in the city of Lodz, where the German and Jewish population played an important role (not only in terms of the economy). This historical analysis is also an attempt at determining the extent to which the intelligentsia in Lodz introduced original and innovative elements, stemming mainly from the industrial nature of the city, to the national patriotic debates.
Przełom XIX i XX wieku, a zwłaszcza okres po rewolucji 1905–1907 roku do wybuchu I wojny światowej uznawany jest w Królestwie Polskim za moment poszukiwania przez środowiska polskiej inteligencji nowej formuły patriotyzmu, polskości, za czas poszerzania świadomości narodowej, przechodzenia od jej lokalnego do ogólnonarodowego wymiaru. W proponowanym tekście podjęta zostanie próba przyjrzenia się tym poszukiwaniom i procesom przez pryzmat dyskusji publicystycznych prowadzonych przez inteligentów polskich w Łodzi. Prócz postulatów i rozważań ukazane zostaną także konkretne przejawy ich działań, inicjatywy kulturalne i społeczne mające w tamtym czasie służyć pobudzeniu i utrzymaniu polskości w mieście, gdzie znaczącą rolę (nie tylko ekonomiczną) odgrywali przedstawiciele ludności niemieckiej i żydowskiej. Celem prowadzonej analizy historycznej jest też chęć zmierzenia się z pytaniem – w jakim stopniu przedstawiciele łódzkiej inteligencji wnosili do ogólnopolskich debat patriotycznych, narodowych wątki oryginalne i nowatorskie, wynikające przede wszystkim z industrialnego charakteru miasta?
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 19; 51-79
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conrad and Piłsudski
Autorzy:
Zabierowski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638781.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Polish eastern borderlands, Conrad, Piłsudski, January Uprising, 1863 Uprising, Polish independence
Opis:
Although there would seem to be no apparent link between the English novelist Joseph Conrad and Marshal Józef Piłsudski, who restored the Polish State after World War I, they did in fact have much in common. Both hailed from the Polish eastern borderlands and both came from patriotic noble families. Both had been nurtured on the Polish Romantic poets – and Słowacki in particular. For both of them the failure of the 1863 January Uprising was a traumatic experience and both of them suffered exile in Russia. However, whereas Conrad did not believe that Poland would ever be able to regain her independence, Piłsudski led a successful armed struggle for the Polish cause, thus earning the writer’s unstinting admiration. Piłsudski for his part took pleasure in reading Conrad’s Lord Jim.
Źródło:
Yearbook of Conrad Studies; 2014, 9
2084-3941
Pojawia się w:
Yearbook of Conrad Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uznanie międzynarodowe polski a ustanowienie przez nią stosunków dyplomatycznych w 1919 r.
The International Recognition of Poland and the Establishing of Poland’s Diplomatic Relations in 1919
Autorzy:
Biliński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596147.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
diplomacy; Polish independence; political relations
dyplomacja; niepodległość Polski; stosunki polityczne
Opis:
In 1918, the newly established Poland was in a state of political and military conflict with all her neighbours, and her borders were not acknowledged by the victorious allies. A request for international recognition and the establishing of diplomatic relations sent from Warsaw in November 1919 went unanswered. Only the cooperation of the Polish National Committee in Paris, headed by Roman Dmowski, with the Poland-based political structure dominated by Józef Piłsudski, brought the desired result. On January 15, 1919, the Polish delegation was invited to join the Paris Peace Conference. This meant the de facto recognition of Poland. The government headed by Ignacy Jan Paderewski, and hence the Polish state, was recognised by the major Allied Powers de jure in the so-called “Little” Versailles Treaty of June 1919. Thereby the Warsaw authorities were allowed to establish diplomatic relations. Recent research on these issues does not provide a full explanation of the circumstances. It is necessary to establish the actual sequence of Poland’s formal recognition which thus provided a legal de jure basis for diplomatic relations. This article is the first attempt to systematize the issue with a novel methodological approach. The author proposes that the date of Poland’s recognition was the date when the other state’s decision was taken, and not when that decision was communicated. The establishing of diplomatic relations was a separate procedure and occurred – except in the case of the Netherlands – as a result of the letters of credence being presented by an envoy or letters of introduction by the chargé d’affaires.
Odrodzona w 1918 r. Polska była w konflikcie politycznym i zbrojnym ze wszystkimi sąsiadami. Jej granice nie były zatwierdzone przez zwycięską ententę. Skierowane z Warszawy w listopadzie 1919 r. prośby o uznanie międzynarodowe i nawiązanie stosunków dyplomatycznych pozostały bez odpowiedzi. Dopiero współdziałanie Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu kierowanego przez Romana Dmowskiego z krajowym ośrodkiem władzy zdominowanym przez Józefa Piłsudskiego pozwoliły na spełnienie tych postulatów. Delegacja polska 15 stycznia 1919 r. została zaproszona do udziału w konferencji pokojowej w Paryżu. Oznaczało to uznanie Polski de facto. Uznanie de iure rządu Ignacego Jana Paderewskiego, a tym samym Państwa Polskiego przez główne mocarstwa sprzymierzone potwierdził tzw. mały traktat wersalski w czerwcu 1919 r. Usankcjonowało to ustanawianie stosunków dyplomatycznych przez władze w Warszawie. Dotychczasowe studia nad okolicznościami tych wydarzeń nie wyczerpały katalogu zagadnień badawczych. Niezbędne stało się ustalenie rzeczywistej kolejności formalnego uznania niepodległości Polski, które dało wówczas prawną podstawę do ustanowienia przez nią stosunków dyplomatycznych de iure. Artykuł jest pierwszą systematyzacją tej problematyki w oparciu o nowe założenia metodologiczne. Autor dowodzi, że za datę uznania Polski należy przyjąć dzień decyzji rządu innego państwa, nie zaś moment jej przekazania. Ustanowienie stosunków dyplomatycznych było faktem odrębnym i następowało, z wyjątkiem przypadku Holandii, w efekcie złożenia listów uwierzytelniających przez posła lub wprowadzających przez chargé d’affaires w państwie przyjmującym.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2018, 108; 11-40
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odradzanie się biznesu w początkach odzyskania niepodległości przez Polskę
The Business Revival In The Beginning Of Polish Independence
Autorzy:
Laszczak, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/449433.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
odzyskanie niepodległości
przedsiębiorczość
interwencyjna polityka państwa
wynalazki
Polish independence
entrepreneurship
intervention policy of the state
inventions
Opis:
Odradzająca się Polska była krajem rozdartym i zniszczonym. Mimo to od samego początku widoczne były poszukiwania gospodarczego i ekonomicznego wzrostu. Pojawiał się biznes, uruchamiano podupadłe warsztaty i fabryki. I kiedy wydawało się, że wreszcie uda się wyjść z pierwszowojennych zniszczeń, przez Polskę przetoczyła się kolejna wojna 1919-1920. Dopiero od tego momentu zaczyna się rzeczywiste usuwanie wojennych zniszczeń i tworzone są warunki pod względnie stały rozwój przedsiębiorczości. Zaczęły pojawiać się nowe przedsiębiorstwa, a pomysłowość przedsiębiorców pozwoliła na uruchomienia produkcji nowych, nieznanych wcześniej produktów, bądź na wprowadzenie nowinek, których trudno by szukać w ościennych krajach. Cywilizacyjny skok przerwał dopiero wybuch drugiej wojny światowej.
Poland was the most damaged country in 1918. Nevertheless, from the very beginning, the state strived for economic growth. Small factories and craft workshops were running out, perspectives seemed to be quite good. And then Polish-Bolshevik war was broked out. Only when the war was finished, the real entrepreneurial aspiration had conditions good enoug to come true. New enterprises appeared, and entrepreneurs’ ingenuity made that new goods. Much of them were completely innovative. Polish entrepreneurs introduced novelties. It seemed that all would have gone to better one. Unfortunately Polish business aspirations were interrupted because of the outbreak of the Second World War.
Źródło:
Polonia Journal; 2018, 8; 37-52
2083-3121
Pojawia się w:
Polonia Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Professor Waclaw Szyszkowski — a Lawyer, Anticommunist, One From the Generation of Independent Poland
Autorzy:
Kardela, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374775.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie
Tematy:
the Piłsudski left in the Second Republic of Poland
the Polish underground state
aid to Jews
Polish independence emigration
Opis:
The article presents the activity of Wacław Szyszkowski, a lawyer, an emigration independence activist and an outstanding scientist, who fought in the Polish-Bolshevik war of 1920 and, after Poland regained independence, was active in a secret Union of the Polish Youth “Zet” and a public Union of the Polish Democratic Youth. Until 1939 W. Szyszkowski was a defence lawyer in Warsaw, supporting the activities of the Central Union of the Rural Youth “Siew” and the Work Cooperative “Grupa Techniczna”. Published articles in political and legal journals, such as “Przełom”, “Naród i Państwo”, “Palestra”, “Głos Prawa”. During World War II — a conspirator of the Union for Defense of the Republic of Poland, soldier of the Union of Armed Struggle and Home Army, assigned to the Bureau of Information and Propaganda of the Home Army Headquarters. Fought in the Warsaw Uprising, after which he was deported by Germans to the Murnau oflag in Bavaria. For helping Jews during the occupation, the Yad Vashem Institute awarded him and his wife Irena the title of Righteous Among the Nations. After 1945, he remained in the West, engaging in the life of the Polish war exile in France, Great Britain and the United States. He received a doctorate in law at the Sorbonne. He belonged to the People’s Party “Wolność”, the Association of Polish Combatants. He was a member of the National Council of the Republic of Poland in Exile. As an anti-communist, he was invigilated by the communist intelligence of the People’s Republic of Poland. In the 1960s, after returning to Poland, as a lawyer and scientist, he was first affiliated with the Maria Curie-Skłodowska University of Lublin, and then with Nicolaus Copernicus University of Toruń. W. Szyszkowski is the author of nearly two hundred scientific and journalistic publications printed in Poland and abroad.
Źródło:
Internal Security; 2018, Special Issue; 41-52
2080-5268
Pojawia się w:
Internal Security
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania nad historiografią polskiego powojennego podziemia niepodległościowego
Reflections on the Historiography of the Polish Post-War Independence Underground
Autorzy:
Mazur, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2105741.pdf
Data publikacji:
2022-07-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish independence underground
scientific methodology
historiography of the second conspiracy
polskie podziemie niepodległościowe
warsztat naukowy
historiografia drugiej konspiracji
Opis:
Polskie powojenne podziemie niepodległościowe stało się jednym z najważniejszych tematów badawczych polskiej historiografii. Warto mu się przyjrzeć, wychodząc poza historię polityczno-zdarzeniową. W tym celu konieczne jest świadome odwoływanie się do reguł warsztatu naukowego. Pozwala to na wstępne ustalenie zarysu praw rządzących dotychczasową historiografią tego tematu, ustalenie wybranych argumentów perswazyjnych, wskazanie pomijanych determinant ówczesnej sytuacji, poszukiwanie pytań badawczych w interdyscyplinarności. W tekście zwrócono również uwagę na wybrane tematy, które warto byłoby opracować oraz zasygnalizowano kwestie etyczne i polityki historycznej.
The Polish post-war independence underground has become one of the most important research topics of the Polish historiography. It is worth taking a closer look at it, going beyond the history of politics and factual developments. For this purpose, it is necessary to refer to the scientific methodology consciously. This makes it possible to outline the laws that have governed the historiography of this topic to date, identify selected persuasive arguments, point to overlooked determinants of the situation at the time, and scour for research questions in interdisciplinarity. The text also draws attention to selected topics that would be worth elaborating on and signals ethical and historical policy issues.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 2; 411-447
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka władz niemieckich na obszarach okupowanych i administrowanych przez Ober-Ost w latach I wojny światowej (na przykładzie Białegostoku i Grodna)
The Policy of the German Authorities in the Areas Occupied and Administered by Ober-Ost During World War I (on the Example of Białystok and Grodno)
Autorzy:
Snopko, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154508.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
I wojna światowa
okupacja niemiecka
Ober-Ost
front wschodni
niepodległość Polski
World War I
German occupation
Eastern Front
Polish independence
Opis:
W listopadzie 1918 r. jedynie część ziem polskich mogła cieszyć się niepodległością. Natomiast północno-wschodnie obszary przedrozbiorowej Rzeczypospolitej pozostawały nadal pod okupacją niemiecką i musiały oczekiwać na niepodległość jeszcze kilka miesięcy. Wiązało się to z sytuacją wojskowo-polityczną w tej części Europy, gdzie Niemcy dysponowały poważnymi siłami wojskowymi, ciągle zachowującymi dyscyplinę i zdolność bojową. Należy też zaznaczyć, że system okupacyjny na obszarze podległym dowódcy frontu wschodniego (Oberbefehlshaber Ost – w skrócie Ober-Ost) był dużo bardziej represyjny i uciążliwy dla mieszkańców niż np. w Generalnym Gubernatorstwie Warszawskim. Władze okupacyjne prowadziły bezwzględną eksploatację gospodarczą okupowanych terytoriów. Mieszkańców poddano ścisłej kontroli. Wprowadzono zakaz działalności politycznej oraz ostrą cenzurę prasy i wszelkich publikacji. Zakazano zgromadzeń publicznych oraz wprowadzono ograniczenia w możliwości przemieszczania się ludności.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 2; 125-136
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemie niepodległościowe w Polsce w latach 1947–1953. Próba syntezy
The Independence Underground in Poland between 1947 and 1953: An Attempt at Synthesis
Autorzy:
Poleszak, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056222.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Polish independence underground
underground military organizations
armed units
communist authorities
underground
polskie podziemie niepodległościowe
podziemne organizacje wojskowe
oddziały zbrojne
władza komunistyczna
konspiracja
Opis:
Po przeprowadzonej wiosną 1947 roku akcji ujawnienia struktur polskiego podziemia niepodległościowego ludzie, którzy pozostali w konspiracji, nie stanowili już dla władzy komunistycznej żadnego poważnego zagrożenia. Postanowili kontynuować dalszą walkę, gdyż nie wierzyli komunistom, nie godzili się na sowietyzację Polski i liczyli na szybki wybuch trzeciej wojny światowej. Struktury podziemnych organizacji wojskowych zostały rozbite do przełomu 1949/1950 roku. Do końca 1953 roku zlikwidowano ostatnie grupy lokalne i oddziały zbrojne. Pozostały jedynie kilkuosobowe grupy zbrojne o charakterze „przetrwaniowym”.
After the action of disclosing the structures of the Polish independence underground in the spring of 1947, those who remained underground did not pose any serious threat to the communist authorities. They decided to continue the fight, because they did not believe in communists, they did not accept the Sovietization of Poland and they hoped for a quick outbreak of the Third World War. The structures of the underground military organizations were broken up by the turn of 1949/1950. By the end of 1953, the last local groups and armed units had been liquidated. Only a few armed groups of a “survival” nature remained.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2021, 76; 327-365
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia
The October Revolution in Poland: A History of Anti-Communist Repression
Autorzy:
Wójcik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009580.pdf
Data publikacji:
2019-05-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russian Revolution
Polish independence
anti-communism
historical discourse
rightist ideology
worker’s councils
rewolucja rosyjska
polska niepodległość
antykomunizm
dyskurs historyczny
ideologia prawicowa
rady robotnicze
Opis:
Podstawowa teza niniejszego artykułu jest następująca: rewolucja październikowa miała istotny wpływ zarówno na odzyskanie przez Polskę niepodległości, jak i na kształt polskich walk klasowych. Jednak historia tego wpływu jest całkowicie wypierana albo nawet jawnie negowana we współczesnym hegemonicznym prawicowym dyskursie historycznym w Polsce. Setna rocznica rewolucji wywołała publicystyczną dyskusję, w ramach której wydarzenia te były przedstawiane jako „demoniczne źródło dwudziestowiecznego totalitaryzmu”, zapoznając tym samym entuzjazm, jaki rewolucja wywołała wśród Polaków (zarówno jej uczestników, jak i pełnych nadziei obserwatorów). Nacjonalistyczna historiografia, idealizująca Polaków za wszelką cenę, stara się usilnie wymazać polskie zaangażowanie w „Czerwony Październik” albo zredukować je do rangi nieistotnego epizodu. W związku z tym tekst stanowi analizę dominującej narracji na temat rewolucji bolszewickiej w Polsce na przykładzie popularnonaukowej publikacji Mateusza Staronia Zdrajcy: Polacy u boku Lenina. Stawką tej analizy jest z jednej strony zbadanie strategii i sposobów antykomunistycznego „przepisywania” historii, podporządkowanej doraźnym celom ideologicznym, z drugiej zaś przedstawienie alternatywnej – wobec obowiązujących antykomunistycznych klisz – narracji dotyczącej rewolucji październikowej w polskim kontekście, opierającej się na trzech zagadnieniach:1. Polskiego uczestnictwa w październikowych wydarzeniach;2. Wpływu rewolucji na odzyskanie niepodległości przez Polskę;3. Polskich rad robotniczych jako bezpośredniej odpowiedzi na rewolucję rosyjską.Cel niniejszego artykułu nie ogranicza się – w związku z powyższym – do przedstawienia alternatywy dla dominującego dyskursu, wykonania kolejnego ćwiczenia w zakresie politycznej i historycznej wyobraźni czy wyciągnięcia na światło dzienne wypartych aspektów polskiej historii. Idzie tu raczej o ukazanie logiki i struktury samej antykomunistycznej narracji.
The paper supports the following thesis: the October Revolution influenced the constituency of the Polish independent state in 1918 as well as the structure of class struggles in Poland. The history of this impact is absolutely ignored or even denied in contemporary Polish anti-communist ruling historical discourse. The centenary of the Russian Revolution triggered debates presenting this event as “a demonic source of the 20th century totalitarianism”, without mentioning the enthusiasm the Revolution provoked in Polish people (who were both actively participating in it and inspired by it). The nationalist historical policy, which idealizes Poles at any cost, attempts to erase Polish engagement in “Red October” or belittle it as an insignificant episode. For this reason, by analyzing the dominant narrative about the Bolshevik Revolution in Poland via the example of Mateusz Staroń’s book Traitors: Poles the allies of Lenin, I will show how anti-communist discourse reshapes the past to serve its own ideological purposes and present an alternative narrative about the Russian Revolution in a Polish context, against these dominant anti-communist clichés, concerning 3 issues:1. Polish participation in the October Revolution,2. The Revolution’s influence on Poland’s independence,3. The Polish workers’ council movement as a direct response to the Russian Revolution.In the context of the above, the aim of this paper is not limited to providing an alternative to the ruling discourse, being just another exercise in political and historical imagination, or attempting to bring to light repressed aspects of Polish history. Rather, it is to show the logic and structure of the anti-communist narrative as such.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2019, 31, 1; 50-71
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doceniony przez Sejm. Wojciech Korfanty – Patron Roku 2023 roku i jego miejsce we współczesnej przestrzeni publicznej
Appreciated by the Sejm. Wojciech Korfanty – Patron of the Year 2023 and his place in contemporary public space
Autorzy:
Białokur, Marek
Maresz, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342714.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Wojciech Korfanty
Sejm RP
Górny Śląsk
Ojciec Niepodległości Polski
pamięć – upamiętnienie
Sejm of the Republic of Poland
Upper Silesia
Father of Polish Independence
memory – commemoration
Opis:
Round anniversaries of important historical events are often a stimulus for an indepth analysis of their historical significance for the fate of individual countries and nations. The above statement also applies to historical figures. One such figure is Wojciech Korfanty, who in many respects played a special role in the recent history of Upper Silesia and Poland. With this in mind, in 2023, when the Year of Wojciech Korfanty is celebrated in Poland, established on the 150th anniversary of his birth, the authors of the article decided to first analyze the path that the motion for adopting a resolution establishing the Year of Korfanty traveled in the Sejm. In the second part, the authors focused on the multidimensional presence of Wojciech Korfanty in public space. By this term we understand such forms of commemoration as monuments, commemorative plaques, patronage of schools and institutions, street names, publications or murals. The analysis carried out for the purposes of the article showed that Wojciech Korfanty, as one of the so-called „Fathers of Polish Independence”, he was fully deservedly appreciated by MPs, and with each year of Independent Poland (after 1989), he also gains in importance as a figure more and more visible in the public space. And although the article did not discuss the implemented initiatives commemorating his figure in 2023, undoubtedly the researcher who will undertake this task at the beginning of 2024 will have rich and diverse source material to analyze.
Okrągłe rocznice ważnych wydarzeń historycznych stanowią często asumpt do pogłębionej analizy ich historycznego znaczenia dla losów poszczególnych państw i narodów. Powyższa konstatacja odnosi się także do postaci historycznych. Jedną z takich postaci jest Wojciech Korfanty, który pod wieloma względami odegrał szczególną rolę w najnowszej historii Górnego Śląska i Polski. Mając to na względzie, w 2023 roku, kiedy w Polsce obchodzony jest Rok Wojciecha Korfantego, ustanowiony w 150. rocznicę jego urodzin, autorzy artykułu postanowili przeanalizować w pierwszej kolejności drogę, którą w Sejmie przebył wniosek o przyjęcie uchwały ustanawiającej Rok Korfantego. W drugiej części autorzy pochylili się nad wielowymiarową obecnością Wojciecha Korfantego w przestrzeni publicznej. Pod tym pojęciem rozumiemy takie formy upamiętnienia jak pomniki, tablice okolicznościowe, patronaty szkół i instytucji, nazwy ulic, publikacje czy murale. Przeprowadzona na potrzeby artykułu analiza wykazała, że Wojciech Korfanty, jako jeden z tzw. „Ojców polskiej niepodległości”, w pełni zasłużenie został doceniony przez posłów, a z każdym rokiem Niepodległej Polski (po 1989 roku), zyskuje on także na znaczeniu, jako postać coraz bardziej widoczna w przestrzeni publicznej. I choć w artykule nie były omawiane zrealizowane inicjatywy upamiętniające jego postać w 2023 r., to bez wątpienia badacz, który podejmie się tego zadania na początku roku 2024, będzie miał bogaty i różnorodny materiał źródłowy do przenalizowania.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2023, 11; 253-324
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konspiracyjna działalność Ireny Wirszyłło (1903–1944) – strażniczki więziennej z Pawiaka i Aresztu Centralnego w Warszawie
The conspiratorial activities of Irena Wirszyłło (1903–1944) – prison guard in the Pawiak and the Warsaw Central Detention Centre
Autorzy:
Kułan, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546980.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
German occupation
Prison guards
Second Republic of Poland
Pawiak
Auschwitz
Polish Independence Movement
okupacja
straż więzienna
II Rzeczpospolita
al. Szucha
Armia Krajowa
Związek Walki Zbrojnej
Opis:
This article describes the fate of Irena Wirszyłło, a prison guard working in the Pawiak and in the detention centre at Daniłowiczowska street in Warsaw. Irena Wirszyłło started her prison work career in 1925. However, we do not have much interesting material from this period of her life. We have more information regarding the period of occupation. Certainly, this was a particularly difficult time in Irena Wirszyłło's life, but it was also the best, showing the heroism of her attitudes. From the beginning of the occupation Irena Wirszyłło was engaged in underground activities. Initially in the Union of Armed Struggle (Związek Walki Zbrojnej) and later in the Home Army (Armia Krajowa). As part of her duties she was carrying help to the imprisoned and assisted the Home Army to obtain information on the functioning of the prison in the Pawiak during the occupation. In addition, Irena Wirszyłło recruited officers among the prison guards for conspiratorial work. One of the most important actions taken by Irena Wirszyłło and prison staff from Pawiak was the attempt to free Stefan Starzyński. Ultimately, this action failed as a result of the refusal of the President of Warsaw to endorse the escape plan. Irena Wirszyłło's conspiratorial activity ended tragically for her. She was first detained in Pawiak, and later moved to the camp in Auschwitz, where she died. The fate of Irene Wirszyłło’s family is tragical too, her husband was murdered in Katyn, her two brothers also did not survive Soviet captivity. This article is intended to remember this forgotten character.
Losy pracowników przedwojennej Straży Więziennej niezbyt często stają się tematem szerszych opracowań. Można to zaobserwować zarówno w odniesieniu do lat 1918– 1939, jak i 1939–1945. Lepiej opracowany jest okres okupacyjny, gorzej natomiast czasy przedwojenne. Prezentowany artykuł opisuje losy Ireny Wirszyłło, strażniczki więziennej pracującej na Pawiaku i w areszcie przy ul. Daniłowiczowskiej w Warszawie. Swoją karierę w więziennictwie Irena Wirszyłło rozpoczęła w 1925 r., jednak z tego okresu jej życia nie zachowało się zbyt wiele interesujących materiałów. Więcej informacji posiadamy z czasów okupacji. Z pewnością był to okres szczególnie trudny w życiu Ireny Wirszyłło, ale też najlepiej ukazujący bohaterskość jej postawy. Od początku okupacji Irena Wirszyłło zaangażowała się w działalność konspiracyjną, początkowo w Związku Walki Zbrojnej, a później w Armii Krajowej. W ramach swoich obowiązków niosła pomoc uwięzionym oraz ułatwiała wywiadowi Armii Krajowej pozyskanie informacji na temat funkcjonowania więzienia na Pawiaku w czasie okupacji. Dodatkowo Irena Wirszyłło werbowała funkcjonariuszki Straży Więziennej do pracy konspiracyjnej. Jednym z istotniejszych działań podjętych przez Irenę Wirszyłło i pracowników więziennych z Pawiaka była próba uwolnienia Stefana Starzyńskiego. Ostatecznie akcja ta nie powiodła się w wyniku odmowy ucieczki przez prezydenta Warszawy. Działalność konspiracyjna Ireny Wirszyłło zakończyła się dla niej tragicznie. Najpierw trafiła na Pawiak, a później do obozu w Auschwitz, gdzie zmarła. Nie mniej tragiczne są losy najbliższych Ireny Wirszyłło, jej mąż został zamordowany w Katyniu, jej dwóch braci również nie przeżyło sowieckiej niewoli.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2017, 5, 4; 77-95
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tymona Terleckiego profil polityczny
Tymon Terlecki – a political profile
Autorzy:
Taylor-Terlecka, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1939497.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie
Tematy:
Tymon Terlecki
Polish diaspora
Polish émigré politics
Polish émigré ideals
Polski Ruch Wolnościowy „Niepodległość i Demokracja” (Polish Freedom Movement „Independence and Democracy”)
Opis:
Based in London from 1940, Tymon Terlecki (1905–2000) is seen as the architect or codifier of the Polish émigré ethos, and his writings were duly banned in communist Poland. „Emigracja” for Terlecki was essentially an act of faith, rebellious and aspiring to a dizerent reality. Its duty was to engage in the struggle for Poland’s political and cultural independence, and a literature unshackled by Marxist ideology. He also stressed the need to work together with the oppressed nations of central and East Europe, to ensure the integration of central-east Europe with Europe and its Christian heritage. Terlecki had formulated the main points of his political „brief ” before the rst issue of „Kultura” appeared in Rome in 1947. Highlighting the relevance of Adam Mickiewicz’s political journalism to the post-1945 situation, Terlecki was critical of émigré government-in-exile, and what he perceived as their delusional notions, lack of political acumen, and failure to invest in culture. Not wishing to be a passive observer, he joined the new émigré Polish Freedom Movement „Niepodległość i Demokracja” („Independence and Democracy”). Neither doctrinaire nor dogmatic, capitalist nor Marxist, their „Karta Wolnego Polaka” or „Little Grey Book”, sets out basic principles for a democratic post-war Poland. Following the Thaw, Terlecki distanced himself from émigré politics, which he felt had degenerated into ambition-driven politicizing. Collected and published posthumously as Emigracja naszego czasu (Lublin, 2003), his political essays amount to some 40 in all, a small fraction of his literary output.
Źródło:
Zeszyty Naukowe PUNO; 2019; 225-243
2052-319X
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe PUNO
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola militarna i polityczna Polskiej Organizacji Wojskowej w odzyskaniu niepodległości. Próba bilansu
The military and political role of Polish Military Organization in regaining independence. A tentative summary
Политическая и милитарная роль Польской военной организации в возвращении независимости. Попытка подведения итогов
Autorzy:
Olstowski, Przemysław
Wołos, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1925830.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Polska Organizacja Wojskowa
I wojna światowa
polski ruch niepodległościowy
obóz piłsudczykowski
Polish Military Organization
World War I
Polish independence movement
Piłsudski’s political camp
Польская военная организация
Первая мировая война
польское движение за независимость
лагерь Пилсудского
Opis:
Polska Organizacja Wojskowa powstała jesienią 1914 r. z inicjatywy Józefa Piłsudskiego. Od początku swego istnienia stanowiła atut w jego ręku w stosunku do czynników politycznych i wojskowych Austro-Węgier i Niemiec. Do czasu zajęcia Królestwa Polskiego przez wojska państw centralnych latem 1915 r. odnosiło się to do wywiadu i dywersji na zapleczu frontu. W latach 1915–1918 rola POW ewoluowała od funkcji zaplecza kadrowego dla przyszłej armii polskiej tworzonej u boku państw centralnych, do tajnej organizacji wojskowej obozu niepodległościowego. W październiku i listopadzie 1918 r. odegrała istotną rolę w likwidacji okupacji austriackiej i niemieckiej w Królestwie Polskim i ochronie tworzących się ośrodków władzy polskiej, zwłaszcza na szczeblu lokalnym. Dostarczyła też kadr ochotniczych dla formującego się wówczas Wojska Polskiego. Tworzone zaś w oparciu o jej struktury na wschodzie siatki wywiadowcze na Ukrainie i w Rosji odegrały ważną rolę w czasie wojny polsko-sowieckiej 1919–1921 r.
Polish Military Organization came into being in autumn 1914 on the initiative of Józef Piłsudski. Since the beginning it was his asset against the political and military entities of Austria-Hungary and Germany. Until the Kingdom of Poland was occupied by the armies of the Central Powers in summer 1915, it concerned the intelligence and sabotage units at the rear. In 1915–1918 the role of PMO evolved from a personnel base for future Polish army created close to the Central Powers towards a secret military organization of the independence camp. In October and November 1918 it played an important role in ending the Austrian and German occupation of the Kingdom of Poland and in the protection of the centers of Polish authorities that were subsequently created, especially at local level. It also provided volunteers for the Polish Army forming at that time. The intelligence networks created in Ukraine and Russia on the basis of PMO’s structures in the East played an important role during the Polish-Soviet war of 1919–1921.
Польская военная организация (ПВО) была образована осенью 1914 г. по инициативе Юзефа Пилсудского. С самого начала своего существования она была его большим преимуществом по отношению к политическим и военным факторам Австро-Венгрии и Германии. До того момента, когда Польское Королевство стало занято войсками центральных держав летом 1915 г., это относилось к разведке и диверсии на периферии фронта. Если ранее ПВО лишь готовила будущие кадры для польской армии, создававшейся по соседству с центральными державами, то в 1915–1918 гг. роль Польской военной организации выросла – ПВО стала тайной военной организацией лагеря борцов за независимость. В октябре и ноябре 1918 г. она играла существенную роль в ликвидации австрийской и немецкой оккупации в Польском Королевстве и защите создаваемых центров польской власти, особенно на местном уровне. Она также предоставляла волонтерские кадры для формирующегося на тот момент Войска Польского. Создаваемые на основе ее структуры на востоке разведывательные сети в Украине и России сыграли важную роль во время советско-польской войны 1919–1921 г.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2018, XIX (LXX), 1-2 (263-264); 159-192
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prezydenci RP na uchodźstwie wobec obchodów świąt narodowych
Presidents-in-exile of Poland and the Celebration of National Days
Autorzy:
Piotrowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951085.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish independence exile
Polish presidents in exile
National Days of 3 May and 11 November
national holidays celebration
presidential address
uchodźstwo niepodległościowe
prezydenci RP na uchodźstwie
święta narodowe 3 V i 11 XI
obchody świąt narodowych
orędzia prezydenckie
Opis:
Celem jest zaprezentowanie stosunku prezydentów RP na uchodźstwie do obchodów świąt narodowych, jak rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 r. czy odzyskania niepodległości 11 XI 1918 r. Autor podsumował cele oraz sposoby świętowania przez głowy państwa w latach 1939–1990. Uwzględnione zostały medialne echa tych poczynań. W efekcie udało się uchwycić specyfikę obchodów w kolejnych kadencjach. Autor stawia tezę o istotnym ich znaczeniu nie tylko dla podtrzymania polskości na obczyźnie, ale także dla gry politycznej w wymiarze wewnętrznym i na arenie międzynarodowej.
The aim of the study is to present the attitude of the Polish presidents in exile to the celebration of national holidays, such as the anniversary of the Constitution of 3 May 1791, or Regaining Independence on 11 November 1918. The author summarises the goals and ways of celebrating these occasions by Polish heads of state in 1939–1990, with taking into account media echoes of these celebrations. As a result, he has been able to capture the specificity of the celebrations in subsequent office terms. The author puts forward a thesis about their significant importance not only for maintaining Polishness abroad, but also for the political game both in the country and on the international arena.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 2; 5-20
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies