Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Gajewska, A." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Does the idea of thematic villages go in line with the (new) institutional economics approach to regional development?
Czy idea wiosek tematycznych jest zbieżna z koncepcją rozwoju regionalnego bazującą na (nowej) ekonomii instytucjonalnej?
Autorzy:
Kloczko-Gajewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/866015.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Tematy:
thematic village
institutional economics
regional development
village development
agricultural production
rural area
Polska
Opis:
The paper presents proposals (found in literature) of supporting regional development based on the theory of institutional economics (both original and new approach). The second part contains a description of thematic villages and methods of creating them. Finally, the ideas of supporting regional development and village development are compared. It is concluded that even though practical advice in most of the cases differs between region and village, both approaches are based on the same theoretical assumptions.
Przedstawiono propozycje wspierania rozwoju regionalnego bazujące na teorii ekonomii instytucjonalnej (zarówno nowej, jak i w tradycyjnym ujęciu). Oparto się na literaturze przedmiotu. Zaprezentowano ideę wiosek tematycznych oraz sposób ich tworzenia. Porównano sugerowane metody rozwoju regionu z opisaną metodą rozwoju konkretnych wsi. Na podstawie analiz można wywnioskować, że chociaż konkretne przykłady metod wspierania rozwoju regionu i wsi w wielu przypadkach się różnią, wynikają one z tych samych założeń teoretycznych.
Źródło:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2014, 16, 3
1508-3535
2450-7296
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapitał społeczny a dochód rolników indywidualnych
Relations between social capital of Polish farmers and their Farm Income
Autorzy:
Kloczko-Gajewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/865114.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Opis:
Na podstawie danych empirycznych skonstruowano dwa wskaźniki kapitału społecznego (wiążącego i pomostowego), które następnie wykorzystano w modelu ekonometrycznym w celu zbadania zależności pomiędzy kapitałem społecznym a efektami gospodarowania rolników indywidualnych. W wyniku analizy regresji otrzymano odpowiedź, że zależność pomiędzy dochodami rolniczymi a wiążącym kapitałem społecznym jest negatywna, natomiast nie stwierdzono zależności pomiędzy dochodem rolniczym a pomostowym kapitałem społecznym.
During the last two decades a growing interest in the concept of social capital was observed. Social capital was supposed to influence socio-economic development of countries, regions, or local societies. From this perspective, it is important to differentiate between bonding social capital and bridging social capital, as they have different outcomes. In this paper, the construction of two social capital indicators (one for bonding and one for bridging social capital) is described. These indicators were further used in the econometric model in order to explore relations between social capital and economic performance of individual farmers. Regression analysis revealed that there is a negative relation between Farm Income and bonding social capital, while there was no significant relation between Farm Income and bridging social capital.
Źródło:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2010, 12, 5
1508-3535
2450-7296
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność wiosek tematycznych w Polsce i wstępna ocena jej efektów
Activities of thematic villages in Poland and preliminary assessment of their effects
Autorzy:
Kloczko-Gajewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/791051.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
odnowa wsi
wioski tematyczne
mieszkancy wsi
aktywnosc spoleczna
Opis:
Zmiany zachodzące na obszarach wiejskich w Polsce zmuszają do poszukiwania nowych rozwiązań, pozwalających na stworzenie dodatkowych form zarobkowania przy zachowaniu charakteru wsi. Jedną z inicjatyw w nurcie odnowy wsi jest tworzenie wiosek tematycznych, w których aktywność mieszkańców jest podporządkowana konkretnemu hasłu. Powstające od kilkunastu lat w Polsce wioski tematyczne mają ciekawą ofertę dla turystów i stwarzają możliwość aktywizacji społecznej mieszkańców oraz pozyskania dochodów z turystyki.
In recent years rural areas in Poland undergo significant changes. As a result, small and medium-scale farmers, who cannot compete with large farms, are looking for additional, off-farm sources of income. One of the ways to revive feeling of a common goal and cooperation and at the same time get additional income is creating a thematic village, whose development is focused on a certain topic (local food, craft, history, or some other ideas). It seems that this idea gives a chance for strengthening social activeness and self-confidence of the villagers, and in some cases also for getting additional income.
Źródło:
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich; 2015, 102, 3
2353-4362
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In vitro effect of leptin on anterior pituitary cells LH secretory activity during early pregnancy in pig
Autorzy:
Slawrys, G.
Gajewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31286.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Opis:
Leptin modulates reproductive activity but its potential influence on LH secretion from anterior pituitary (AP) cells during implantation period in pigs (days 14-16 of pregnancy) remained unexplored. This study focused on determination whether leptin affects basal and GnRH-induced LH secretion and intracellular accumulation and whether leptin receptor (OB-Rb) mRNA is expressed in the AP gland during implantation in pigs. Four individual AP glands were developed into separate primary cultures. 2x10⁵ cells/ml were preincubated (72 h) and next, for 3.5 h, experimentally treated with GnRH (100 ng/ml), leptin (10⁻¹¹, 10⁻⁹, 10⁻⁷, 10⁻⁶ M) alone, or given in respective combinations with GnRH. In the AP gland, OB-Rb mRNA expression was determined by real-time PCR method. Leptin activated LH secretion and its concentration-dependent effect was observed as stimulation shown in a full range tested (culture 1) and exhibited only at 10⁻⁶ M (culture 2). A pooled data analysis revealed that basal LH secretion increased at 10⁻⁹, 10⁻⁷ and 10⁻⁶ M, but GnRH-induced LH release decreased at 10⁻⁶ M. Leptin down-regulated GnRH-induced LH secretion in all cultures, but only culture 3 exhibited sensitivity for all concentrations tested. Basal LH accumulation was activated in culture 1 (at 10⁻¹¹ M) and inhibited in culture 4 (at 10⁻⁹ M). In the presence of GnRH leptin up-regulated LH accumulation with individual culture leptin- ensitivity (culture 1-3), while down-regulated LH accumulation in culture 4. Obtained data indicate that OB- b mRNA is expressed in the AP gland and leptin alone and in combination with GnRH specifically modulates LH activity during early pregnancy in pigs.
Źródło:
Polish Journal of Veterinary Sciences; 2017, 20, 1
1505-1773
Pojawia się w:
Polish Journal of Veterinary Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej i szans rozwojowych gospodarstw niskotowarowych
Differentiation of the economic situation and the potential of semi-subsistence farms for development
Autorzy:
Sulewski, P.
Kloczko-Gajewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/879591.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy
Opis:
The agrarian structure in Poland is characterised by duality: there is a small number of economically strong, market-oriented farms which develop relatively fast, but on the other hand – many small farms which, however, fulfil various socio-economic roles. Within the latter group, the semi-subsistence farms can be distinguished, whose production is intended partly for the market, and partly for own consumption. The authors made an attempt to analyse the diversity as well as the chances of development of the farms belonging to this group and to assess the possibility of moving up into the group of market-oriented farms. The sample was divided into four sub-groups by degree of their openness to market, also considering the agricultural character of the activities and the economic potential of the farms. The results of the analysis showed that there are relatively more farms classified as „problematic” and „without chances” than those classified as „recreational” or „developing”. Logistic regression allowed for the evaluation of the probability of the shift to the „developing” group. According to the results, the only statistically significant variables having an impact on the move to the „developing” group were: „the share of agricultural income in disposable income” and „target valuation «to persuade the heir into taking over the farm»”.
Źródło:
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej; 2010, 1
0044-1600
2392-3458
Pojawia się w:
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tworzenie wskaźnika trwałości (sustainability) gospodarstw rolnych na podstawie badań ankietowych i próby FADN
Development of the sustainability index of farms based on surveys and FADN sample
Autorzy:
Sulewski, P.
Kloczko-Gajewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/879685.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy
Opis:
Artykuł ma charakter metodyczny. Omówiono w nim procedurę opracowania wskaźnika trwałości gospodarstw rolnych, wykorzystując dane pochodzące z badań ankietowych oraz dane rachunkowe zgromadzone w bazie systemu FADN. Badaniami objęto łącznie 600 gospodarstw dobranych w sposób analogiczny do doboru stosowanego w FADN (biorąc pod uwagę wielkość ekonomiczną, typ produkcyjny oraz region). W konstrukcji wskaźnika trwałości gospodarstw wykorzystano zmienne charakteryzujące środowiskowy, ekonomiczny i społeczny wymiar trwałości. Łącznie w ocenie trwałości zastosowano ponad 100 parametrów wyjściowych sklasyfikowanych w 7 wskaźnikach cząstkowych. Uzyskany rozkład poszczególnych wskaźników cząstkowych i wymiarów trwałości wskazuje na zróżnicowanie badanej zbiorowości pod względem rozpatrywanych parametrów. Jednocześnie stwierdzono, że agregacja prowadzi do dominacji wartości bliskich środka przedziału rozpatrywanych wskaźników. Zastosowana metodyka umożliwia ocenę trwałości poszczególnych gospodarstw i ich klasyfikację do grup obiektów zróżnicowanych pod względem zgodności z zasadami zrównoważonego (trwałego) rolnictwa. Możliwość pomiaru i oceny trwałości gospodarstw można uznać za pierwszy krok w procesie kreowania skutecznych polityk wsparcia rozwoju rolnictwa. Artykuł stanowi głos w toczącej się od wielu lat dyskusji na temat operacjonalizacji koncepcji trwałego rozwoju i sposobów pomiaru stopnia zgodności działań podmiotów gospodarczych z przywołanym paradygmatem.
This methodical paper discusses the procedure for developing the farm sustainability index using data from surveys and accountancy data collected in the FADN system database. The research covered a total of 600 farms selected similarly to the selection method used in FADN (taking into account the economic size, production type and region). The structure of the sustainability index of farms uses variables characterizing the environmental, economic and social dimension of sustainability. In total, over 100 output parameters classified in 7 partial indices were used in the assessment of sustainability. The resultant distribution of individual partial indices and dimensions of sustainability indicates the diversity of the studied population in terms of considered parameters. At the same time, it was found that aggregation leads to the dominance of values close to the middle of the range of considered indices. The applied methodology allows to assess the sustainability of individual farms and their classification into groups of entities diversified by the degree of compliance with the principles of sustainable agriculture. The ability to measure and assess the sustainability of farms can be considered as the first step in the process of creating effective agricultural development support policies. The paper provides an opinion in the long-lasting discussion on the operationalization of the concept of sustainable development and ways to measure the degree of compliance of economic operators’ actions with the paradigm in question.
Źródło:
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej; 2018, 3
0044-1600
2392-3458
Pojawia się w:
Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Farm sustainability and farmers’ information gathering habits
Trwałość (sustainability) gospodarstw a nawyki rolników związane z pozyskiwaniem informacji rolniczych
Autorzy:
Kłoczko-Gajewska, A.
Sulewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790502.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Tematy:
sustainability
farms
information
trwałe (zrównoważone) rolnictwo
gospodarstwa rolne
informacje
Opis:
Obtaining accurate and up-to-date information, followed by deepening knowledge, is a prerequisite for proper farm management. This also refers to the sustainability of a farm, understood as achieving a high score in economic, environmental, and social dimensions. Basing on a representative sample of 601 farms participating in the Polish FADN it was checked if information gathering habits of farmers are correlated with the level of farm sustainability. The analysis was carried out basing on the FADN data supported by face-to-face interviews with farmers. The analysis revealed that farmers managing more sustainable farms are more active in looking for information, and use more sophisticated channels (e.g. conducting discussions in Internet forums or reading magazines, as compared with watching TV programmes). Farmers managing more sustainable farms usually looked for information concerning plant production technology, farm production economics, environmentally-friendly farming, renewable energy sources, and farming machines.
Uzyskanie dokładnych i aktualnych informacji, a następnie pogłębienie wiedzy rolniczej jest warunkiem prawidłowego zarządzania gospodarstwem rolnym. Dotyczy to także trwałości (sustainability) gospodarstw postrzeganej w wymiarze ekonomicznym, środowiskowym i społecznym. Głównym celem badań było ustalenie, czy nawyki polskich rolników związane z gromadzeniem informacji i zdobywaniem wiedzy rolniczej różnią się w zależności od poziomu trwałości gospodarstw. Badania przeprowadzono na próbie 601 gospodarstw rolnych należących do bazy danych polskiego FADN. W analizie wykorzystano dane zebrane w trakcie bezpośrednich wywiadów z rolnikami oraz dane zgromadzone w bazie FADN. Analiza wykazała, że rolnicy zarządzający gospodarstwami o wyższej wartości współczynnika trwałości charakteryzowali się większą aktywnością w poszukiwaniu informacji i wykorzystywali w tym celu bardziej zaawansowane kanały (np. dyskusje na forach internetowych lub czytanie czasopism rolniczych, nie ograniczając się jedynie do oglądania programów telewizyjnych). Rolnicy z gospodarstw o wyższym wskaźniku trwałości zazwyczaj poszukiwali informacji o technologii produkcji roślinnej, ekonomice produkcji rolnej, rolnictwie przyjaznym dla środowiska, odnawialnych źródeł energii oraz o maszynach rolniczych. Zebrany materiał przedstawiono z wykorzystaniem metody tabelaryczno-opisowej.
Źródło:
Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists; 2019, 21, 2; 144-152
2657-781X
2657-7828
Pojawia się w:
Annals of The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1,2-Dibromoetan
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/137340.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1,2-dibromoetan
narażenie zawodowe
NDS
1,2-dibromoethane
occupational exposure
MAC value
Opis:
1,2-Dibromoetan (DEB) jest bezbarwną cieczą o słodkawym zapachu, podobnym do chloroformu. Jest zaklasyfikowany jako substancja rakotwórcza kategorii 2., która działa toksycznie: przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu, a także drażniąco na: oczy, drogi oddechowe i skórę oraz jest niebezpieczna dla środowiska. 1,2-Dibromoetan otrzymuje się w procesie bromowania etylenu, a także reakcji acetylenu i kwasu bromowodorowego. Związek był stosowany jako środek usuwający: ołów, pestycyd oraz fumigant do odymiania gleby i zbóż. Obecnie substancję tę używa się jako półprodukt w syntezie chemicznej oraz rozpuszczalnik: żywic, gum i wosków. Z danych zebranych przez Centralny Rejestr Danych o Narażeniu na Substancje, Preparaty, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym wynika, że narażenie w Polsce na 1,2-dibromoetan występuje głównie wśród pracowników laboratoryjnych: uczelni wyższych i zakładów chemicznych. W 2010 r. zarejestrowano 336 osób pracujących w narażeniu na ten związek w 10 zakładach. W Centralnym Rejestrze nie ma informacji o wielkości narażenia (IMP 2011). Według danych Głównej Inspekcji Sanitarnej w 2010 r. nie było pracowników narażonych na 1,2-dibromoetan powyżej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), czyli stężenia 0,5 mg/m3 (GIS 2010). 1,2-Dibromoetan może działać toksycznie po narażeniu drogą: inhalacyjną, pokarmową oraz w kontakcie ze skórą. Działa także silnie drażniąco na: oczy, skórę i drogi oddechowe. Pierwsze objawy zatrucia u ludzi występują ze strony układu pokarmowego, a następnie obserwowano: żółtaczkę, uszkodzenia wątroby, nerek i zahamowanie ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Narażenie inhalacyjne może prowadzić do zapalenia i ciężkiego uszkodzenia płuc. U zwierząt narażenie na 1,2-dibromoetan wywołuje przede wszystkim zmiany w obrębie układu oddechowego (jamy nosowej, tchawicy i płuc), a także w: wątrobie, nerkach, nadnerczach i jądrach. Związek działa mutagennie i genotoksycznie, co potwierdzają liczne testy przeprowadzone na bakteriach i komórkach zwierząt w badaniach w warunkach in vitro i In vivo. 1,2-Dibromoetan może wpływać na rozrodczość. U pracowników narażonych na 1,2-dibromoetan zaobserwowano zmiany w jakości nasienia. U zwierząt związek ten wpływał nie tylko na spermatogenezę, lecz także na cykl rujowy. Zaobserwowano również objawy działania embriotoksycznego i teratogennego związku u szczurów i myszy. Działanie rakotwórcze 1,2-dibromoetanu na zwierzęta potwierdzono w licznych eksperymentach, podając zwierzętom substancję różnymi drogami. Drogą dożołądkową 1,2-dibromoetan indukował powstawanie nowotworów w: przedżołądku, płucach i układzie krążenia. Związek podany inhalacyjnie wywoływał nowotwory: jamy nosowej, płuc i układu krążenia, a podany przez skórę: nowotwory skóry i płuc. 1,2-Dibromoetan w organizmie jest metabolizowany na szlaku oksydacyjnym z udziałem cytochromu P450 lub koniugacji za pośrednictwem S-transferazy glutationowej. Metabolity wydają się być odpowiedzialne w dużej mierze za działanie toksyczne i rakotwórcze tego związku, głównie przez kowalencyjne wiązanie z kwasami nukleinowymi i białkami. Za podstawę do wyznaczenia wartości NDS przyjęto skutek działania rakotwórczego w badaniu inhalacyjnym na myszach i szczurach. Wartość NDS wyliczona na podstawie ryzyka jednostkowego oszacowanego przez ekspertów EPA wynosi 0,6 (mg/m3)-1. Proponuje się zmniejszenie obowiązującej wartości NDS 1,2-dibromoetanu z 0,5 do 0,01 mg/m3. Nie ma podstaw do zaproponowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) 1,2-dibromoetanu. Jednocześnie proponuje się pozostawienie dotychczasowego oznakowania 1,2-dibromoetanu: „Rakotw. Kat. 2.”, „Ft”, „I” i „Sk”.
1,2-Dibromoethane (DEB) is a colorless liquid with a sweet odor similar to chloroform. It is classified as a carcinogen category 2, which is toxic by inhalation, in contact with skin and if swallowed. It is irritating to the eyes, respiratory system and skin, and is dangerous to the environment. 1,2-Dibromoethane is obtained by bromination of ethylene, and in the reaction of acetylene with hydrobromic acid. The chemical was used to removing lead, as a pesticide and as a fumigant for fumigation of soil and grain. Now it is used as an intermediate product in chemical synthesis, and as a solvent for resin, rubber and wax. Data collected by The Central Register of Data on Exposure to Substances, Preparations, Agents or Processes with Carcinogenic or Mutagenic Activity shows that in Poland exposure to 1,2-dibromoethane occurs mainly in laboratory workers at universities and chemical plants. In 2010, 336 people were recorded as exposed to this chemical in 10 plants. The Central Register has no information about the severity of the exposure (IMP 2011). According to the Chief Sanitary Inspectorate, in 2010, no workers were exposed to 1,2-dibromoethane at a concentration above the maximum admissible concentration (MAC) of 0.5 mg/m3 (GIS 2010). The first symptoms of poisoning in humans are gastrointestinal, followed by jaundice, liver and kidney damage, and inhibition of central nervous system. Inhalation exposure can result in inflammation and severe damage to the lungs. In animals, exposure to 1,2-dibromoethane primarily produces changes in the respiratory tract (nasal cavity, trachea and lungs), and also in the liver, kidneys, adrenal gland and testes. The compound shows mutagenic and genotoxic activity, which numerous in vitro and in vivo tests on bacteria and animal cells have confirmed. 1,2-Dibromoethane can affect reproduction. A change in the quality of the semen was noted in workers exposed o 1,2-dibromoethane. In animals, this compound affects not only the spermatogenesis, but also the estrous cycle. Signs of embryotoxic and teratogenic activity of the compound were also observed in rats and mice. Carcinogenicity of 1,2-dibromoethane in animals has been confirmed in numerous experiments, during which the animals were exposed to the substance in different ways. When given intragastrically, 1,2-dibromoethane caused cancer of the forestomach, lungs and circulatory system. Inhalation exposure to the compound resulted in tumors of the nasal cavity, lungs and circulatory system, while dermal exposure resulted in tumors of the skin and lungs. 1,2-Dibromoethane is metabolized in the body in the oxidative pathway by cytochrome P450 or by conjugation via glutathione S-transferase. The metabolites appear to be largely responsible for the toxic and carcinogenic effects of this compound, mainly by covalent binding to nucleic acids and proteins. The carcinogenic effect of inhalation exposure of mice and rats has been accepted as the basis for establishing MAC values. The MAC value of 0.6 (mg/m3)-1 has been calculated on the basis of the individual risk estimated by the experts of the EPA. A decrease in the current MAC value of 1,2-dibromoethane from 0.5 to 0.01 mg/m3 has been suggested. It does not seem reasonable to establish a maximum short-term exposure limit (STEL), or the biological exposure index (BEI) for 1,2-dibromoethane. At the same time, maintaining current 1,2-dibromoethane notations Carc. Cat. 2, Ft, I and Sk is suggested.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2012, 2 (72); 45-73
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heksafluoropropen : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Hexafluoropropene : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138517.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
heksafluoropropen
toksyczność
narażenie zawodowe
NDS
hexafluoropropene
toxicity
occupational exposure
Opis:
Heksafluoropropen (HFP) jest bezbarwnym gazem stosowanym głównie jako monomer do produkcji fluorowych polimerów termoplastycznych, a także środka gaśniczego – heptafluoropropanu. Został zaklasyfikowany pod względem zagrożeń dla zdrowia jako substancja: działająca szkodliwe w następstwie wdychania, powodująca podrażnienie dróg oddechowych, mogąca spowodować uszkodzenie nerek w następstwie jednorazowego narażenia inhalacyjnego, a także przez długotrwałe lub powtarzane narażenie inhalacyjne. Heksafluoropropen nie ma w Polsce ustalonych normatywów higienicznych w środowisku pracy. Powodem, dla którego opracowano dokumentację i zaproponowano wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), jest informacja o produkcji heksafluoropropenu w Polsce. Substancja ta została zgłoszona (jako półprodukt) do Europejskiej Agencji ds. Chemikaliów przez rejestrującego (w rozumieniu rozporządzenia REACH) z siedzibą w Tarnowie. Nie ma wyników badań dotyczących działania toksycznego heksafluoropropenu na ludzi. U zwierząt narażanych inhalacyjnie na heksafluoropropen obserwowano przede wszystkim zmiany w nerkach: zwyrodnienie i martwicę nabłonka kanalików krętych. Przy większym stężeniu heksafluoropropenu u zwierząt obserwowano: obrzęk płuc, a także zaburzenie koordynacji i skurcze kloniczne, a ponadto zmiany względnej masy i aktywności kory nadnerczy, zmniejszenie względnej masy śledziony oraz zmiany w wątrobie. Na podstawie wyników badań biochemicznych wykazano zwiększenie ilości jonów fluorkowych i aktywności dehydrogenazy mleczanowej w moczu, a także zwiększenie stężenia kreatyniny oraz azotu mocznikowego w surowicy narażanych zwierząt. Zmiany parametrów krwi obejmowały także zmiany liczby: limfocytów, neutrofilów oraz eozynofilów. W badaniach dotyczących odległych skutków działania toksycznego, heksafluoropropen nie działał mutagennie w układach bakteryjnych ani na komórki ssaków. W testach w warunkach in vitro związek wywoływał aberracje chromosomowe w komórkach jajnika chomika chińskiego. W badaniach przeprowadzonych w warunkach in vivo na myszach zaobserwowano powstawanie mikrojąder w szpiku kostnym. Wynik ujemny uzyskano w teście na nieplanową syntezę DNA w hepatocytach szczurów oraz w teście dominujących mutacji letalnych u szczurów. Nie zaobserwowano wpływu heksafluoropropenu na rozrodczość. W dostępnym piśmiennictwie nie ma danych dotyczących działania rakotwórczego związku. Mechanizm działania toksycznego heksafluoropropenu jest związany z metabolizmem na drodze S-koniugacji z glutationem, a w szczególności z hydrolizą koniugatu. Przy udziale enzymu b-liazy dochodzi do rozkładu koniugatu i powstawania aktywnych tioli. Nefrotoksyczne działanie heksafluoropropenu jest związane z dużą aktywnością enzymów (b-liazy i N-deacetylazy), które przyczyniają się do powstawania aktywnych tioli w kanalikach nerkowych. Za podstawę do oszacowania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) heksafluoropropenu w środowisku pracy przyjęto wyniki badania, w którym myszy i szczury narażano inhalacyjnie na związek przez trzy miesiące. Narządem krytycznym toksycznego działania heksafluoropropenu u gryzoni były nerki. Na podstawie wartość NOAEC wynoszącej 62 mg/m3 zaproponowano przyjęcie w Polsce wartości NDS dla heksafluoropropenu na poziomie 8 mg/m3. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB).
Hexafluoropropene (HFP) is a colorless gas. It is used mainly as a monomer for the production of thermoplastic fluoropolymers and as an extinguishing agent - heptafluoropropane. It has been classified for health hazards as a substance that is harmful if inhaled, may cause respiratory irritation and renal damage after a single exposure and through prolonged or repeated inhalation exposure. Hexafluoropropene does not have Maximum Admissible Concentration (MAC) value in Poland. The reason for developing the documentation of proposal for MAC value was the production of hexafluoropropene in Poland. This substance was registered as an intermediate product in the European Chemicals Agency by the registrant (within the meaning of the REACH Regulation) sited in Tarnów. There is lack of information on the toxic effects of occupational exposure to hexafluoropropene in humans. Degeneration and epithelial necrosis of the tubular lobules were observed in kidneys of laboratory animal after inhalation of hexafluoropropane. In the rodents exposed at higher concentrations of hexafluoropropene, pulmonary edema, coordination disorders and clonic contractions occurred. Exposure to hexafluoropropene induced changes in relative weight and activity of adrenal cortex, decrease in relative weight of spleen and changes in liver. Biochemical studies showed an increase of the level of fluoride ions and urinary lactate dehydrogenase activity and elevated serum creatinine and urea nitrogen in the exposed animals. Changes in blood parameters (count of lymphocytes, neutrophils and eosinophils) were also observed in rodents. In studies with the long-term effects of toxicity, hexafluoropropene was not mutagenic in bacterial systems or mammalian cells. In the in vitro tests, the compound induced chromosome aberrations in Chinese hamster ovary cells. In in vivo studies in mice, the formation of micronuclei in bone marrow was observed. The negative result was obtained in the assay for unplanned DNA synthesis test in rat hepatocytes and in the dominant rat mutation assay. No effect of hexafluoropropene on fertility was observed. There is no data on carcinogenicity. The mechanism of hexafluoropropene toxicity is related to metabolism: path-way of S-conjugation with glutathione, in particular hydrolysis of the conjugate. During decomposition of the conjugate by the enzyme -lyase, active thiols appeared. Nephrotoxic activity of hexafluoropropene is associated with high levels of enzymes (β-lyases and N-deacetylases), which contribute to the formation of active thiols in renal tubules. The results of 3-month inhalation study on mice and rats were the basis for calculation of the MAC value of the hexafluoropropene. The critical organs of hexafluoropropene toxicity to rodents are kidneys. Based on the NOAEC value of 62 mg/m3 , the MAC value for hexafluoropropene at 8 mg/m3 was proposed. Neither short-term value (STEL) nor biological tolerance limit was established.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2017, 4 (94); 35-53
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pentanal
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Czerczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/958186.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
pentanal
aldehyd walerianowy
substancja drażniąca
narażenie zawodowe
NDS
valeraldehyde
irritant
occupational exposure
OEL
Opis:
Pentanal (aldehyd walerianowy) jest bezbarwną, lotną cieczą o charakterystycznym, gryzącym zapachu stosowaną jako półprodukt w reakcjach chemicznych, przy produkcji alkoholi, kwa-sów, estrów, amin i innych związków organicznych, a ponadto: modyfikator polimerów, przy-spieszacz wulkanizacji, a także monomer dla żywic acetalowych. Pentanal jest również po-wszechnie używany jako składnik naturalnych i sztucznych aromatów nadający produktom główną nutę zapachową. Narażenie na pentanal następuje drogą oddechową, pokarmową oraz przez skórę. Związek i jego pary mogą wywoływać podrażnienia skóry, oczu, nosa oraz układu oddechowego. Narażenie na pary związku o dużym stężeniu może spowodować: nudności, wymioty i ból głowy. Pentanal wykazuje słabą toksyczność ostrą. Nie zaobserwowano reakcji uczuleniowej w testach przeprowadzonych na świnkach morskich. Nie ma danych na temat narażenia przewlekłego ludzi i zwierząt na działanie pentanalu. Pentanal nie wykazywał działania mutagennego u S. typhimurium szczepów: TA100, TA1535, TA97, TA98 i TA1537, nie zaobserwowano także wzrostu częstości wymiany chromatyd siostrzanych w ludzkich limfocytach. Wyniki negatywne uzyskano również w testach naprawy DNA z zastosowaniem: B. subtilis oraz S. typhimurium szczepu TA1535, a także w teście pęknięć DNA bakteriofaga PM2. Wynik pozytywny uzyskano natomiast w teście pęknięć DNA na ko-mórkach jajnika chomika chińskiego (CHO) oraz w teście mutacji pierwotnych z zastosowaniem komórek płuc chomika chińskiego bez aktywacji metabolicznej. W teście na nieplanową syntezę DNA (UDS) uzyskano wynik pozytywny na szczurzych hepatocytach, negatywny zaś na ludzkich hepatocytach. Powyższe wyniki nie wykluczają zatem możliwości genotoksyczne-go działania pentanalu. Nie znaleziono danych na temat odległych skutków działania pentana-lu na zwierzęta i na ludzi. Efektem krytycznym toksyczności tego związku jest działanie drażniące na błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych oraz skórę. Wobec braku obserwacji dotyczących skutków nara-żenia ludzi na pentanal, a także braku prac opisujących skutki narażenia przewlekłego u zwie-rząt, wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) obliczono na podstawie toksyczno-ści ostrej. Najmniejsze wartości RD50 wynoszą 1121 ppm (3946 mg/m3) u myszy szczepu Swiss--Webster. Na podstawie wartości RD50 oraz współczynnika 0,03 proponuje się przyjęcie wartości NDS pentanalu wynoszącej 118 mg/m3 i wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) wynoszącej 300 mg/m3 oraz oznakowanie związku literą „I” – substancja o działaniu drażniącym.
Pentanal (valeraldehyde) is colourless, volatile liquid, with a characteristic, pungent odour. It is used as an intermediate in chemistry, in the manufacture of alcohols, acids, esters, amines and other organic compounds. Pentanal is also applied as a polymer modifier, rubber accelerator and monomer for acetal resin. Valeraldehyde is extensively used as a natural and synthetic flavouring agent, a top note for flavour. There are three routes of exposure to pentanal: inhalation, ingestion and skin. Valeraldehyde liquid and vapour are capable of causing irritation to the skin, eyes and respiratory system. Very high vapour exposure may cause nausea, vomiting and headache. Pentanal reveals mild acute toxicity. This compound is not sensitizing to guinea pigs. There is no data about chronic exposure of pentanal to humans or animals. Pentanal was not mutagenic in S. typhimurium strains TA100, TA1535, TA97, TA98, TA1537, and had no effect on the rate of sister chromatid exchanges in human lymphocytes. Valeraldehyde was negative for the induction of DNA repair using B. subtilis and S. typhimurium strain TA1535, and also DNA double and single breaks in PM2 bacteriophage DNA. However pentanal pro-duced increase in DNA single strand breaks in Chinese hamster ovary (CHO) and forward mu-tation frequency in Chinese hamster lung cells without metabolic activation. The unscheduled DNA synthesis (UDS) assay was positive with rat hepatocytes and negative with human hepa-tocytes. Therefore the mentioned above results do not exclude genotoxic action of pentanal. The data about carcinogenicity or reprotoxicity of pentanal in animals or humans was not found. The critical toxic effect of this compound is irritation of mucous membranes of eyes and upper inhalation tract and skin. There was no observation concerning human exposure and animal chronic exposure effects, then the OEL values have been calculated based on acute toxicity. The lowest RD50 value is 1121 ppm (3946 mg/m3) for Swiss-Webster mice. On the basis RD50 value and factor - 0,03, the TWA value has been established as 118 mg/m3, the STEL value as 300 mg/m3, with „I” symbol (irritant).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 2 (60); 133-147
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ ogierów czołowych czystej krwi arabskiej użytkowanych w SK Janów Podlaski na wymiary biometryczne potomstwa
The influence of purebred Arabian leading sires utilized at Janow Podlaski Stud on biometric dimensions of their progeny
Autorzy:
Sobczuk, D.
Gajewska, A.
Stefaniuk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197641.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:
potomstwo
ogiery czolowe
Stadnina Koni Janow Podlaski
hodowla zwierzat
konie czystej krwi arabskiej
wymiary ciala
wartosc hodowlana
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica; 2007, 25, 2; 39-49
0239-4243
2083-7399
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metakrylan metylu
Methyl methacrylate
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Kupczewska-Dobecka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138136.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
metakrylan metylu
MMA
substancja drażniąca
substancja uczulająca
NDS
methyl methacrylate
irritant
allergen
OEL
Opis:
Metakrylan metylu (MMA) jest bezbarwną, klarowną cieczą o ostrym, owocowym zapachu. Jest stosowany przy produkcji tworzyw sztucznych termoplastycznych, szkła organicznego, emulsji i żywic akrylowych. Zawodowe narażenie na metakrylan metylu występuje podczas produkcji monomeru metakrylanu metylu, produkcji polimeru, produkcji i obróbce tworzyw sztucznych, tworzyw termoplastycznych, a ponadto w szpitalach i w gabinetach dentystycznych. Narażeni na jego działanie mogą być nie tylko pracownicy laboratoriów chemicznych, lecz także chirurdzy i ich asystenci, pielęgniarki pracujące w salach operacyjnych, technicy dentystyczni, a także osoby zatrudnione w gabinetach kosmetycznych przy obróbce sztucznych paznokci akrylowych. Według danych zebranych przez Instytut Medycyny Pracy w Polsce kilka osób było narażonych w 2000 r. na metakrylan metylu o stężeniach większych od wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS 50 mg/m3). Metakrylan metylu nie jest klasyfikowany jako szkodliwy po podaniu drogą inhalacyjną, po-karmową oraz na skórę. W postaci par działa drażniąco na drogi oddechowe oraz skórę. Jest silnym alergenem, w wyniku narażenia inhalacyjnego może dojść do uszkodzeń górnych dróg oddechowych: zapalenia śluzówki nosa, stanu zapalnego, martwicy, zwyrodnienia, a nawet utraty nabłonka węchowego w małżowinie nosowej. Metakrylan metylu po wchłonięciu przez płuca, przewód pokarmowy lub skórę jest w organizmie metabolizowany do kwasu metakrylowego, który powstaje na skutek szybkiej hydrolizy enzymatycznej w nabłonku węchowym lub w cyklu kwasów trójkarboksylowych do ditlenku węgla. Metakrylan metylu jest klasyfikowany ze względu na działanie rakotwórcze do grupy 3. przez IARC (nieklasyfikowany jako rakotwórczy dla ludzi) i grupy A4 przez ACGIH (nieklasyfikowany jako rakotwórczy dla ludzi). W Polsce obowiązujące normatywy higieniczne metakrylanu metylu wynoszą: wartość NDS równa 50 mg/m3 oraz wartość NDSCh (najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe) równa 400 mg/m3. Za podstawę do wyliczenia wartości NDS przyjęto wyniki badań dwuletniego eksperymentu na szczurach (70 samic i 70 samców) narażanych drogą oddechową na metakrylan metylu o stężeniach: 104; 416 lub 1664 mg/m3, 6 h dziennie przez 5 dni w tygodniu. Narządem krytycznym działania związku jest błona śluzowa nosa. Nie stwierdzono zmian histopatologicznych nabłonka węchowego u zwierząt narażanych na metakrylan metylu o stężeniu 104 mg/m3. Przyjmując stężenie 104 mg/m3 za wartość NOAEL dla zmian histopatologicznych w nabłonku węchowym i odpowiednie współczynniki niepewności, przyjęto stężenie 100 mg/m3 metakrylanu metylu za wartość NDS związku oraz stężenie 300 mg/m3 za wartość NDSCh, wraz z oznaczeniami związku literą „I” – substancja o działaniu drażniącym oraz literą „A” – substancja o działaniu uczulającym.
Methyl methacrylate (MMA) is a colourless, clear liquid with an acrid, fruity odour. It is used in the production of thermoplastics, clear plastics, acrylic emulsion and resins. Occupational expo-sure to methyl methacrylate occurs in the manufacturing of monomers, polymers and plastics and in the manufacturing and processing of thermoplastics. Moreover, it is used in hospitals and dental surgery. Chemical laboratory workers, surgeons and their assistants, operating room nurses, dental technicians and people processing acrylic nails can be exposed. According to NIOM data, in 2000, in Poland, several people were exposed to MMA of greater concentratrion than the Threshold Limit Value (TLV-TWA: 50 mg/m3). Methyl methacrylate is not classified as harmful after inhalation, ingestion or in contact with the skin. MMA vapours are irritating to teh respiratory system and eyes. MMA is a strong allergen; exposure by inhalation can cause upper respiratory tracts damage: nasal mucositis, inflamation, necrosis, degeneration and even loss of olfactory epithelium in the nasal turbinates. Methyl methacrylate can be absorbed by inhalation, ingestion and through the skin and metabolised to methacrylic acid, by rapid enzymatic hydrolisis in olfactory epithelium or via citric acid cycle to carbon dioxide. Methyl methacrylate is classified by IARC to Group 3 (not classifiable as to its carcinogenicity to humans) and to Group A4 (not classifiable as a human carcinogen) by AC-GIH. TLV of methyl methacrylate in Poland has been established as TWA: 50 mg/m3 and STEL: 400 mg/m3. Two-year experimental results in rats (70 male, 70 female) exposed by inhalation to MMA (104, 416 or 1664 mg/m3; 6 h per day, 5 days per week) were used as a basis for reassess-ing TLV. Histopathological changes in nasal mucosa are the critical effect of this compound. There were no effects in animals exposed to 104 mg/m3 of MMA (NOAEL). Based on the NOAEL value and relevant uncertainty factors, a TWA value has been established as 100 mg/m3, the STEL value as 300 mg/m3, with symbols: “I” (irritant) and “A” (allergen).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2009, 3 (61); 127-158
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
1-Bromopropan
1-Bromopropane
Autorzy:
Świdwińska-Gajewska, A
Kupczewska-Dobecka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/138153.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
1-bromopropan
bromek propylu
NDS
1-bromopropane
propyl bromide
MAC
Opis:
1-Bromopropan (1-BP) jest bezbarwną lub lekko żółtawą cieczą o ostrym zapachu stosowaną jako rozpuszczalnik, głównie dla tłuszczów, wosków i żywic oraz jako środek czyszczący. 1-Bro-mopropan, ze względu na pewien wpływ na warstwę ozonową, znajduje się na liście proponowanych bezpiecznych zamienników chloro- i fluorowęglowodorów służących do czyszczenia po-wierzchni metalowych i specyficznych elementów elektronicznych. Szacuje się, że w Polsce kilka-set osób jest potencjalnie narażonych na ten związek w środowisku pracy. 1-Bromopropan działa neurotoksycznie, powodując zaburzenia w nerwach obwodowych i ośrodkowym układzie nerwowym, co potwierdzają wyniki badań na zwierzętach i obserwacje ludzi narażonych na działanie związku. Działa również hepatotoksycznie, powodując wakuolizację hepatocytów w strefie centralnej zrazików, a związek o dużych stężeniach działa także drażniąco na błony śluzowe nosa, gardła i oczu. Wykazano, że związek ten działa szkodliwie na rozrodczość, zarówno upośledzając płodność, jak i wpływając na rozwój płodu. 1-Bromopropan wykazywał działanie mutagenne u Salmonella Typhimurium szczepu TA1535 i TA100 zarówno z systemem aktywacji metabolicznej, jak i bez tego systemu, w układzie zamkniętym. Wynik negatywny uzyskano natomiast w teście na szczepach TA1537 i TA1538 i TA98, a ponadto także w teście mikrojądrowym przeprowadzonym na myszach Swiss i w teście na wykrywanie dominujących mutacji letalnych u szczurów Sprague-Dawley. Nie znaleziono danych na temat działania rakotwórczego 1-bromopropanu na ludzi i zwierzęta. W Polsce dotychczas nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) 1-bromo-propanu. W ACGIH w 2005 r. ustalono wartość TLV-TWA na poziomie 50 mg/m3. Wyliczenia wartości NDS 1-bromopropanu dokonano na podstawie działania hepatotoksycznego związku na zwierzęta. Przyjęto stężenie 1000 mg/m3 za wartość NOEL związku. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń zaproponowano przyjęcie wartości NDS 1-bromopropanu na poziomie 42 mg/m3. Działanie drażniące 1-bromopropanu obserwowano dopiero po narażeniu na związek o średnim stężeniu wynoszącym 348 mg/m3, nie ma więc potrzeby ustalania wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) 1-bromopropanu. Zaleca się oznakowanie substancji literami „Ft” – substancja działająca toksycznie na płód (Repro. Kat. 2; R60).
1-Bromopropane (1-BP) is a clear, colorless liquid. 1-BP is a substitute for solvents, used to clean metals and electronics, in adhesives and coatings applications, and in aerosol propellant applications. 1-Bromopropane is used to replace chlorinated solvents in vapor degreasing and cold metal cleaning operations. This substance is neurotoxic, hepatotoxic, and reproductive in developmental toxicity in animals. Human studies with 1-bromopropane have not been reported except a case study of 1-BP exposed worker who developed polyneuropathy. 1-BP was mutagenic with or without metabolic activation toward Salmonella typhimurium tester strains TA1535 and TA100 but it was not mutagenic towards strains TA1535, TA1538 and TA98. An increase in micronuclei was not observed in Swiss mice. 1-BP did not induce dominant lethal mutations in Sprague-Dawley rats. There are no data about carcinogenicity of this substance. Hepatotoxicity is used as critical effect to calculate maximum admissible concentration to 1-BP. The no-observed-effect (NOEL) for hepatotoxicity in the chronic rat study was 1000 mg/m3. MAC (NDS) of 42 mg/m3 was established. STEL (NDSCh) was not proposed because irritating properties of this substance were observed at concentration as high as 348 mg/m3. Ft notation which indicated that 1-BP is reproductive in developmental toxicity was signed.
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2010, 2 (64); 5-29
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Occurrence of mastitis in Polish Holstein-Friesian Black-and-White cows of different age and milk production capacity and its effect on the cytological quality of milk and the course of lactation
Występowanie mastitis u krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej w zależności od wieku i poziomu wydajności oraz jego wpływ na jakość cytologiczną mleka i przebieg laktacji
Autorzy:
Borkowska, D.
Janus, E.
Gajewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45105.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Opis:
The aim of the study was to evaluate the effect of age and milk production capacity of cows in standard lactation on the frequency of lactations with noted cases of mastitis. The effect of occurrence of mastitis on somatic cell count in milk and on the course of lactation was also determined. The study was carried out in a herd of Polish Holstein-Friesian cows with production capacity > 8000 kg milk. The study included 496 lactations and 5405 results from test-day milking. Both lactation number and milk production level were found to affect the frequency of mastitis. Lactations in which mastitis occurred at least once between calving and the dry period were noted more frequently in multiparous cows than in primiparous cows. Udder health status significantly affected the somatic cell count in milk. Occurrence of mastitis did not affect the course of lactation of cows with low or average milk production capacity. Higher daily milk yield over the course of lactations with mastitis in cows with the highest production potential suggests that highly productive cows are most susceptible to mastitis.
Celem pracy była ocena wpływu wieku i wydajności krów w laktacji standardowej na częstotliwość występowania laktacji z notowanymi przypadkami mastitis. Określono także wpływ występowania mastitis na liczbę komórek somatycznych w mleku oraz przebieg laktacji. Badania przeprowadzono w stadzie krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej o wydajności > 8 tys. kg mleka. Objęto nimi 496 laktacji oraz 5405 wyników próbnych udojów. Stwierdzono, że do występowania mastitis u krów predysponowała zarówno kolejność laktacji, jak i poziom produkcji. U wieloródek, w porównaniu z pierwiastkami, częściej stwierdzano laktacje, w których przynajmniej raz w okresie od wycielenia do zasuszenia wystąpiło zapalenie wymienia. Status zdrowotny wymion wpływał istotnie na liczbę komórek somatycznych w mleku.Wystąpienie mastitis nie wpływało na przebieg laktacji krów o niskiej i przeciętnej wydajności. Wyższa wydajność dobowa w przebiegu całych laktacji z mastitis u krów o najwyższym potencjale produkcyjnym wskazywała na największą podatność zwierząt wysokowydajnych na zapalenia gruczołów mlekowych.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Zootechnica; 2013, 12, 1
1644-0714
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Zootechnica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany patologiczne wątroby w inwazji przywry Fasciola hepatica
Autorzy:
Gajewska, A.
Smaga-Kozłowska, K.
Wiśniewski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2146376.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Parazytologiczne
Tematy:
przywry
Fasciola hepatica
parazytologia
pasozyty
inwazja pasozytnicza
watroba
zmiany patologiczne
Opis:
Pathological changes of liver in infection of Fasciola hepatica. Fasciolosis caused by Fasciola hepatica is a hepatic parasitic infection that affects numerous mammal species, mainly ruminants, in several countries of Europe, Asia and America. The economic significance of fasciolosis is mainly due to direct losses caused by a decrease of weight rate, milking capacity and the confiscation of altered livers in slaughterhouse. In this review we present mechanisms of damaging of host liver during invasion of Fasciola hepatica. Parasites digest hepatic tissue and cause extensive parenchymal destruction with intensive haemorrhagic lesions and immunological reactions. Mechanical liver damage is due to migrating juvenile fluke. Macerated hepatic cells have been observed inside the oral sucker and pharynx. Moreover, the process of ulceration of liver tissue was observed in regions adjacent to the spiny body of fluke tegument. On the other hand, the injury of the liver can be induced chemically by factors produced or induced by the fluke. Probably, fluke proteases and other tissue-degrading enzymes can be responsible for negative effect on liver parenchyma. There is no evidence to link fluke-enzymes with tissue penetration. The consequences of liver damage resulting from the migrating flukes compromises liver function which is reflected in changes of plasma protein concentration (albumin, globulin). Additianally, changes of levels of hepatic enzymes released into the blood as a result of damage of liver tissue are used to monitor the progress of the infection in a variety of Fasciola hepatica hosts and as a sensitive diagnostic aid in field infection.
Źródło:
Wiadomości Parazytologiczne; 2005, 51, 2; 115-123
0043-5163
Pojawia się w:
Wiadomości Parazytologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies