Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "resentyment" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Fakt teatralny
Autorzy:
Niziołek, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638940.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
teatr, dramat, niefortunny performatyw, resentyment, żałoba, jednostkowość
Opis:
Theatrical fact The article is an analysis of Tadeusz Różewicz’s Birth Rate (“the biography of a play”) as an “unhappy” performative act that cannot establish a new paradigm of textual performance (as in Ryszard Nycz’s reading of Różewicz’s text) or epitomize the postmodern breakthrough in the theatre (as in Halina Filipowicz’s interpretation). In this case “unhapinness” refers to the singularity of the catastrophe (inability to write and complete a particular play in a particular moment of history for a particular institutional form of theatre) and to the relationship between the poet and the theatre conditioned by the experience of ressentiment. Such an interpretation requires as a context not the “wholeness” of Różewicz’s literary output but historical and cultural occurrences accompanying the fact of publishing Birth Rate. Różewicz undermines the institution of Polish theatre in the late 60s as a vehicle of collective mourning that enabled the audience to oversee the facts which were uneasy for collective memory and hard to work through.
Źródło:
Wielogłos; 2013, 1 (15)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szlacheckie sentymenty i resentymenty we współczesnej kulturze polskiej
Sentiments and Resentments of the Nobility in Contemporary Polish Culture
Autorzy:
Świderska-Włodarczyk, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33770928.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
noble culture sentiment
resentiment
memory
kultura szlachecka
sentyment
resentyment
pamięć
Opis:
Artykuł dotyczy recepcji kultury szlacheckiej we współczesnej Polsce. Dokonuje się ona na trzech płaszczyznach: materialnej, behawioralnej i symbolicznej. Recepcja wynika nie tyle z wiedzy historycznej, ile z pamięci kulturowej opartej na długim trwaniu. Na tę pamięć składają się interpretacje, nadinterpretacje i przemilczenia, przez co zawsze pozostaje ona wtórna do pierwowzoru. Stąd też wyraża się poprzez jednostkowe i zbiorowe sentymenty i resentymenty, uświadamiane i nieuświadamiane.
This article describes the reception of noble culture in contemporary Poland. This occurs on three levels: the material, the behavioral and the symbolic. The reception results not so much from historical knowledge as from cultural memory of long duration. The memory involves interpretations, overinterpretations and omissions, therefore, it always remains secondary to its archetype. Hence, it is expressed through individual and collective sentiments and resentments, conscious and unconscious.
Źródło:
Res Historica; 2022, 54; 627-643
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ressentiment" jako uczucie reaktywne i faktor życia moralnego w świetle studium genealogicznego Friedricha Nietzschego "Zur Genealogie der Moral. Eine Streitschrift"
"RESSENTIMENT" AS A REACTIVE EMOTION AND FACTOR OF MORAL LIFE IN LIGHT OF THE GENEALOGICAL STUDY OF FRIEDRICH NIETZSCHE "ZUR GENEALOGIE DER MORAL. EINE STREITSCHRIFT"
Autorzy:
Drożyński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591816.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Nietzsche
resentment (ressentiment)
slave morality
genealogy
resentyment (ressentiment)
moralność niewolnicza
genealogia
Opis:
Friedrich Nietzsche (1844–1900), krytyk zachodniej kultury, a w szczególności chrześcijaństwa, jest autorem polemicznego studium nad różnorodnymi przejawami konstytuowania się moralności "Zur Genealogie der Moral" (1887). Według niemieckiego filozofa ważny w badaniu genealogicznym nad moralnością wydaje się ressentiment. Ten specjalistyczny termin, dla którego Nietzsche nie znajduje odpowiednika w rodzimym języku, to klucz do zrozumienia nowej konstrukcji moralności w perspektywie przewartościowania wartości (Umwertung aller Werte). Niniejszy artykuł jest próbą selektywną opisu ressentiment jako uczucia reaktywnego i faktoru życia moralnego człowieka poprzez ukazanie zakresu semantycznego pojęcia i przedstawienie funkcjonowania mechanizmu psychologicznego, jego znaczenia i konsekwencji, które wywołuje. Analiza leksykalna pojęcia pozwala nam zbadać, na sposób genealogii nietzscheańskiej, jaka jest istotowa zawartość samego terminus technicus. Analiza semantyczna doprowadza do odkrycia ressentiment jako pewnej postawy o charakterze moralnym, która ma właściwe miejsce w duchowo-psychicznej strukturze człowieka. Ressentiment sprowadza się do przeżywania nieprzyjaznych uczuć, wymierzonych zazwyczaj przeciw innemu człowiekowi. Wykorzystując znajomość tego mechanizmu, dostrzec można praktyczne jego zastosowanie w wydaniu filozofii Nietzschego. Chodzi tu o dualizm: słabi–silni a zwycięstwo moralności niewolniczej. Istotowa rola ressentiment w życiu moralnym człowieka jawi się zatem jako panaceum służące do załagodzenia cierpienia. To lek ułatwiający zniwelowanie bólu (Weltschmerz), który zatruwa życie człowieka. Produktem ressentiment jest moralność niewolnicza, która odniosła zwycięstwo w dziejach z powodu słabości ludzkiej kondycji jako „zwierzęcia chorego”. Ów mechanizm stanowi źródło moralności judeo-chrześcijańskiej. Ressentiment wytworzył zatrute wartości chrześcijaństwa, a w efekcie całej cywilizacji europejskiej i kultury dekadenckiej. W "Zur Genealogieder Moral" Nietzsche wielokrotnie opisuje człowieka opanowanego przez resentyment: „der Mensch des ressentiment”. Człowiek opanowany przez ressentiment to „piwniczne zwierzę, pełne zemsty i nienawiści”, odkrywca nieczystego sumienia.
Friedrich Nietzsche (1844–1900), a critic of Western culture and Christianity in particular, was the author of "Zur Genealogie der Moral" (1887), a polemical study on the various manifestations of the constitution of morality. According to the German philosopher, ressentiment appears to be important in the genealogical study of morality. This specialised term, for which Nietzsche finds no equivalent in his native language, is the key to understanding the new construction of morality from the perspective of the revaluation of values (Umwertung aller Werte). This article is a selective attempt to describe ressentiment as a reactive feeling and a fact of human moral life by showing the semantic scope of the concept and presenting the functioning of the psychological mechanism, its meaning, and the consequences it produces. The lexical analysis of the concept allows us to examine, in a genealogical-Nietzschean way, what is the essential content of the terminus technicus itself. The semantic analysis leads to the discovery of ressentiment as a certain attitude of a moral nature that has its proper place in the spiritual-psychic structure of man. Ressentiment comes down to experiencing unfriendly feelings, usually directed against another human being. Using the knowledge of this mechanism, one can see a practical application in Nietzsche’s philosophy (dualism: the weak-strong and the victory of slave morality). The essential role of ressentiment in the moral life of man appears as a panacea serving to alleviate suffering. The product of ressentiment is slave morality, which has been victorious in history because of the weakness of the human condition as a “sick animal”. This mechanism is the source of Judeo-Christian morality. Ressentiment produced the poisoned values of Christianity and, as a result, of the entire European civilisation and decadent culture. In "Zur Genealogie der Moral", Nietzsche repeatedly describes man as possessed by resentment – “der Mensch des ressentiment”. The man possessed by ressentiment is “the cellar animal, full of vengeance and hatred” and the discoverer of an impure conscience.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2020, 36; 109-123
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antynomie miłości - słabość i moc. Personalne konteksty miłości agape i jej antropologiczne konsekwencje
Antinomies of Love - Weakness and power. Personal Contexts of Agape Love and Its Anthropological Implications
Autorzy:
Kozłowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048482.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
miłość
antynomia
osoba
personalizm
dezintegracja
resentyment
love
person
antinomy
personalism
disintegration
resentment
Opis:
The issue of love: eros and agape, enriched by its praxeological dimension of caritas, is engaging as it concerns life, development, and above all the personal identity of each person. This topic was clearly highlighted by Plato in his teaching and also presented today by Benedict XVI in his encyclical Deus Caritas Est. In this study Antinomies of Love – Weakness and Power, I show personal contexts in which love is present, and at the end I focus on anthropological and cultural consequences of using such model of interpretation. Most important, however, is that love is understood in the personal area of human existence. This makes it possible to get out of love new contents and meanings.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2014, 11; 27-41
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elity pod presją negatywnych emocji
Democratic Elites Under the Pressure of Negative Emotions
Autorzy:
Nalewajko, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053523.pdf
Data publikacji:
2021-09-28
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
social emotions
resentment
elites
populism
democracy
emocje społeczne
resentyment
elity
populizm
demokracja
Opis:
The aim of the article is to reflect on the phenomenon of populist resentment towards elites in contemporary liberal democracies. This form of resentment is claimed to lower the quality of democracy, both in regard to its procedures and social bonds, thus deepening the crisis of the system. One of the paper’s aims is to explore this phenomenon as a structure composed of negative social emotions. This part of the analysis is conceptual and theoretical in character. The article then considers the dynamics and mechanisms of the resentment against elites. In this part of the text, the phenomenon is viewed through the lens of the social and cultural context in which it is rooted, as well as from the perspective of individual experiences. Because instances of social resentment manifest themselves mainly in words, this is illustrated using examples from the public debate in Poland regarding elites. The paper concludes with two hypotheses formulated with respect to the multilevel and multidimensional character of this form of resentment.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2021, 65, 3; 3-25
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Polityka krzywdy” PiS
The “policy of harm” by the Law and Justice party (PiS)
Autorzy:
Rakusa-Suszczewski, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961587.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
krzywda
resentyment
populizm
PiS
polityka historyczna
nowy autorytaryzm
harm
resentment
populism
memory politics
new authoritarianism
Opis:
W poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie dlaczego partia rządząca w Polsce (PiS) utrzymuje tak silne poparcie, uciekamy się do argumentów z pogranicza socjologii, analizy dyskursu, psychologii społecznej i filozofii kultury, utrzymując, że PiS konsekwentnie prowadzi populistyczną politykę, która opiera się na budowaniu silnych antagonizmów społecznych i podsycaniu krzywdy. Pojęcie krzywdy ma wyjątkową i niespotykaną moc, która działa na uczucia i wyobraźnię ludzi. To sprawia, że jej przywoływanie jest szczególnie poręcznym narzędziem zarządzania sumieniami i przekonaniami obywateli. W tym duchu rozważamy, w jaki sposób krzywda i związane z nią pojęcia (resentyment) zaprzęgnięte są w politykę populistyczną, jak dyskurs krzywdy uobecnia się w najnowszej polityce historycznej kraju, i jak może przysparzać niektórym grupom społecznym „perwersyjnej” satysfakcji. W tej połowicznie uświadomionej taktyce, którą określamy jako „politykę krzywdy”, upatrujemy jednak długofalowych destrukcyjnych konsekwencji.
Answering the question of why the ruling party in Poland (PiS) maintains such strong support, we refer to various arguments and disciplines, from sociology, discourse analysis, and social psychology to cultural philosophy. We maintain that PiS consistently conducts populist politics, building on strong collective antagonisms and fuelling the social sense of harm. The concept of “harm” has a unique and exceptional power that affects the feelings and the imagination of people. This means that evoking this feeling of harm recalling it proves to be a particularly convenient tool to manage people’s consciences and beliefs. In this spirit, we consider how “harm” and its related concepts (resentment) are bound with populist politics, and how the “discourse of harm” is actually present in the recent memory of politics in Poland, and how it can give some social groups “perverse” satisfaction. However, what we see in this semi-conscious tactic, which we describe as the “policy of harm”, is long-term destructive consequences.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2018, 67, 2; 119-138
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nietzsche i teologia
Nietzsche and theology
Autorzy:
Paluch, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009467.pdf
Data publikacji:
2017-10-18
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
Nietzsche
teologia
soteriologia
śmierć Boga
resentyment
nadczłowiek
theology
soteriology
the death of God
ressentiment
Übermensch
Opis:
The paper attempts to propose a Christian reaction to the philosophy of Friedrich Nietzsche. The first part is a concise reconstruction of his anthropological project, undertaken on the basis of his later works. The second part presents the main reasons for the attractiveness of his work and the context in which it was written. In the last part, partly with some reference to Max Scheler’s Ressentiment and Christian Morality, the author sketches the framework of the Christian answer. (1) Placing of the idea of the fullness of new life in the center of Christian soteriology, (2) recognizing the merciful love of God to human beings as an expression of the divine perfection and power and (3) looking for new convincing descriptions of the ways to the divine transcendence against a background of the experiences of self-transcendence (eros and thanatos) are the main elements of the adequate Christian reaction to the proposal of the German philosopher.
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, 2; 142-160
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moralne aspekty starości
Moral aspects of old age
Autorzy:
Czachorowski, Marek Lesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1288747.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
starość
Arystoteles
wady moralne
etyka
moralność
resentyment
old age
Aristotle
morał faults
ethics
morality
resentment
Opis:
Artykuł podejmuje analizę moralnego aspektu starości, zaniedbanego przez współczesną naukę. Zazwyczaj analizuje się jej aspekty medyczne, ekonomiczne i socjologiczne, a pomija się specyficzne dla tego etapu naszego życia zadania moralne. Punktem wyjścia tych rozważań była analiza wypowiedzi Arystotelesa (w Retoryce) na temat starości. Zagadkowe jest jednak – i niewystraczająco wyjaśnione w dotychczasowych analizach naukowych tego fragmentu tekstu Arystotelesa – dlaczego Stagiryta definiuje starość jako zbiór samych moralnych wad. Pokazuje się, że właściwe starożytnej, przedchrześcijańskiej etyce założenie o niemożliwości przezwyciężenia dokonanego moralnego zła prowadzi do pojawienia się na starość opisanej przez Arystotelesa negatywnej świadomości moralnej. Pierwszym moralnym zadaniem starości jest poradzenie sobie z tym negatywnym bagażem przeszłości, co jest chrześcijańską obietnicą wyzwolenia człowieka od jego moralnej winy.
The paper considers moral aspects of old age, which is neglected by contemporary science. There are many medical, economical and sociological analysis, but ethical investigations of this life stage are avoided. The starting point of this philosophical analisiys is Aristotle`s definition of old age from “Rhetoric”, where he describes it as a set of moral vices. Aristotle`s definition is usually misunderstood by the commentaries on this topic. The article explains that the specific moral task of elderly man is a confrontation with own moral evil. The own past can bring some specific moral vices, descibed by Aristotle, only if there is no possibility to oveturn evil. But this is the Christian promise of the salvation of man from sins.
Źródło:
Studia nad Rodziną; 2018, 22, 3(48); 31-44
1429-2416
Pojawia się w:
Studia nad Rodziną
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nationalism as a Manipulation of Collective Imaginaries (Stereotypes) of One’s Own and Strangers in Jan Stanisław Bystroń’s “National Megalomania”
Nacjonalizm jako manipulacja zbiorowymi wyobrażeniami (stereotypami) o swoich i obcych w „Megalomanii narodowej” Jana Stanisława Bystronia
Autorzy:
Baranowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344060.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
national megalomania
stereotypes
collective narcissism
ressentiment
nationalism
Bystroń
megalomania narodowa
stereotypy
kolektywny narcyzm
resentyment
nacjonalizm
Opis:
The research purpose of the article is to analyse Jan Stanisław Bystroń’s research on collective imaginaries of one’s own people and strangers, on the basis of which he formulated an original perspective on the perception of nationalism. The research question is as follows: What is nationalism in the views of Bystroń? He was one of the first scholars to point out that nationalism boils down to the manipulation of collective imaginaries that are the source of prejudice. His National Megalomania (1924) can be considered a forerunner of research on stereotypes. The research purpose of the article is also to point out that his comments on national megalomania preceded the theories on collective narcissism formulated in the 1970s by Erich Fromm and Theodor W. Adorno. They are to this day analysed in scholarly literature, also in the context of research on nationalism. These analyses indicate that the source of narcissism is ressentiment. This concept of Friedrich Nietzsche is also used in theories about nationalism, so it was also included in the analysis of nationalism in this article. Bystroń’s research was interdisciplinary in nature, which allowed him to point out a new and, in many points, pioneering perspective on the perception of nationalism. Research on his work also requires an interdisciplinary approach. For this reason, the study uses references to theories from a wide spectrum of social and humanistic research. As a result, it was possible to interpret Bystroń’s contribution to the study of nationalisms from a broader perspective.
Celem badawczym artykułu jest analiza badań Jana Stanisława Bystronia nad zbiorowymi wyobrażeniami o swoich i obcych, na podstawie których sformułował oryginalną perspektywę postrzegania nacjonalizmu. Pytanie badawcze jest następujące: Czym jest nacjonalizm w poglądach Bystronia? Jako jeden z pierwszych naukowców zwrócił on uwagę na to, że nacjonalizm sprowadza się do manipulacji zbiorowymi wyobrażeniami. Megalomanię narodową (1924) jego autorstwa można uznać za prekursorską pracę w badaniach nad stereotypami. Ponadto celem badawczym jest wskazanie, że uwagi Bystronia na temat megalomanii narodowej wyprzedziły teorie o kolektywnym narcyzmie sformułowane w latach 70. XX w. przez Ericha Fromma i Theodora W. Adorno. Są one do dziś analizowane w literaturze naukowej, także w kontekście badań nad nacjonalizmami. W analizach tych wskazuje się, że źródłem narcyzmu jest resentyment. Ta koncepcja Friedricha Nietzschego jest wykorzystywana również w teoriach dotyczących nacjonalizmów, dlatego została włączona do analizy nacjonalizmu w niniejszym artykule. Badania Bystronia miały charakter interdyscyplinarny, dzięki czemu wskazał nową i w wielu punktach prekursorką perspektywę postrzegania nacjonalizmu. Badania nad jego twórczością też wymagają interdyscyplinarnego podejścia. Z tego względu w opracowaniu wykorzystano efekty badań naukowych z szerokiego spektrum nauk społecznych i humanistycznych. Dzięki temu udało się z szerszej perspektywy zinterpretować wkład Bystronia w badania nad nacjonalizmem.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2024, 33, 1; 29-44
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdrada jako kategoria interpretacji historycznej
Treason as a Category of Historical Interpretation
Autorzy:
Kula, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080757.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
category
peripher
ressentiment
identity
treason
kategoria
peryferie
resentyment
tożsamość
zdrada
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
The concept of treason in historical research is usually presented either as a treason‑event (see the Gunpowder Plot) or as a treason‑phenomenon that took place at a specific time and space. The aim of the article is to present what these two approaches have in common and then – based on them – present the way treason can be identified as a category of historical analysis. In the first chapter, I focus on academic discussions between Jan Pomorski and Andrzej Nowak concerning a book written by the latter. I present that while dealing with a treason‑event the historian’s role is crucial as they have to decide whether to use the concept of treason to explain a specific event or not. The second chapter is an analysis of articles written by Mark Cornwall on treason in the Habsburg Empire. It is concluded with the finding that the accusation of treason may be used by a community or a society in order to protect or strengthen its identity. Finally, in the final remarks, I propose that treason as a category of historical analysis may be used as a tool capable of analysing identity‑making processes in a way that will include epistemic provinces.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2021, 51; 261-276
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczpospolita Wzniosła. Zarys ekonomii resentymentalnej (o pisarstwie Jarosława Marka Rymkiewicza, Wojciecha Wencla i Przemysława Dakowicza)
Autorzy:
Czardybon, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090100.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Rymkiewicz Jarosław Marek
Wencel Wojciech
Dakowicz Przemysław
Sloterdijk Peter
retoryka
literatura narodowa
resentyment
Polska
wspólnota narodowa
amplifikacja
Opis:
This article attempts to throw some light on what may be called Poland’s new national-identity literature and its leading fi gures, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wojciech Wencel and Przemysław Dakowicz. They see their work as a psychopolitical educational tool in the service of a patriotic mission to reactivate the ‘real’ national identity. They believe that such an identity is necessary for individuals to develop strong personal identities, founded on a sense of belonging to an integral national community. Rymkiewicz, Wencel and Dakowicz champion this, somewhat archaic, model of national identity which claims total commitment from its members in virtually all their writings. This article focuses on the rhetorical devices used by the new national-identity literature to present and promote its key concept, especially the idea of a ‘sublime’ ethnic community, or a sentimentalized vision of a Polish Commonwealth.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 2; 213-228
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morfostaza. Resentymentalne uwarunkowania sprawstwa w polskiej sferze publicznej
Morphostasis. Resentmental conditioning of agency in Polish public sphere
Autorzy:
Weryński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367390.pdf
Data publikacji:
2018-11-26
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
resentyment
morfostaza
sfera publiczna
struktura i sprawstwo
analiza przyczynowa
resentment
morphostasis
public sphere
structure and agency
causal analysis
Opis:
Według autora tekstu przyczyn współczesnego stanu polskiej sfery publicznej należy szukać w historycznie ukształtowanym systemie emergentnych właściwości strukturalnych i kulturowych. Analizy przyczynowej wspomnianego obszaru badań można dokonać przy pomocy teorii morfogenetycznej struktury i sprawstwa Margaret S. Archer. W sferze własności strukturalnych dominuje trwały interes inteligenckiego metauniwersum oraz w mniejszym zakresie potransformacyjnej klasy średniej. Natomiast resentymenty współtworzą, obok idei i wartości, emergentne własności kulturowe. Są czynnikami podtrzymującymi morfostazę społeczno-kulturową. Resentymenty głównych polskich warstw społecznych można diagnozować poprzez odwołanie się do ich efektów. Występowanie niespójnej struktury społecznej, specyficznych systemów myślowych i pochodnych im typów interakcji (Max Scheler) skutkuje tym, że wywołany przez nie resentyment ogranicza działania prowadzące do morfogenezy strukturalnej i kulturowej. Efektem działania struktury społecznej oraz kultury na poddane resentymentom kategorie społeczne jest bierność obywatelska, brak partycypacji w sferze publicznej.
According to the author, the reasons for the contemporary state of the Polish public sphere should be sought in a historically shaped system of emergent structural and cultural properties. Causal analysis of that research area can be done with the help of Margaret S. Archer’s theory of morphogenetic structure and agency. The sustained interest of the intelligentsia, (and to a lesser extent the post- transformational middle class) dominates in the sphere of structural properties. On the other hand the resentments co-create, in addition to ideas and values, emergent cultural properties. They are factors supporting the socio-cultural morphostasis. Resentments of major social strata in Poland can be diagnosed by reference to their effects. Inconsistent structure, specific thought systems and their related types of interaction (Max Scheler) result in resentment that limits actions leading to structural and cultural morphogenesis. Impact of social structure and culture on social categories subjected to resentment result in: passive citizenship, lack of participation in the public sphere.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2017, 19, 2; 27-37
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antysemityzm spiskowy. Charakterystyka pojęcia, nowa metoda pomiaru i uwarunkowania psychospołeczne
Conspiratorial Anti-Semitism. Concept Characteristics, New Measurement Method, and Psychosocial Determinants
Autorzy:
Korzeniowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427236.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
antysemityzm spiskowy
mentalność społeczno-polityczna
resentyment
alienacja
autorytaryzm
paranoja polityczna
conspiratorial anti-Semitism
authoritarianism
resentment
political alienation
political paranoia
Opis:
Artykuł przedstawia nową metodę pomiaru antysemityzmu spiskowego oraz charakterystykę natury tego zjawiska. Pomysł metody zasadza się na ważeniu poszczególnych charakterystyk aktywności Żydów nasileniem przekonania, że podejmowane są one skrycie. Badanie przeprowadzono na próbie reprezentatywnej dorosłych Polaków (N=800). Badano charakterystyki (i) położenia jednostki w strukturze społecznej oraz (ii) mentalności społeczno-politycznej. Przeprowadzona analiza wykazała, że narzędzie było wysoce rzetelne (współczynnik α Cronbacha wyniósł 0,94). Kolejne analizy wykazały, że metoda spełnia zakładane kryteria trafności teoretycznej. Analiza czynnikowa dała wysoce satysfakcjonujące rozwiązanie jednoczynnikowe. Stwierdzono, że antysemityzm spiskowy w zasadzie nie był bezpośrednio związany z charakterystykami położenia jednostki w strukturze społecznej. Okazało się natomiast, że antysemityzm spiskowy korelował z negatywnym afektem (depresją, deprywacją relatywną, resentymentem i negatywną oceną sytuacji w kraju), anomią społeczną i alienacją polityczną. Stwierdzono także, że antysemityzmowi spiskowemu towarzyszy autorytaryzm, ksenofobia oraz paranoja polityczna. Analiza ścieżkowa ukazała że antysemityzm spiskowy pośrednio zależał od małego kapitału kulturowego oraz autorytaryzmu i alienacji politycznej. Jego bezpośrednimi i jednocześnie najsilniejszymi predyktorami okazały się resentyment i paranoja polityczna. Można powiedzieć, że antysemityzm spiskowy jawi się jako konsekwencja przede wszystkim „zgorzkniałej polskiej duszy” oraz zgeneralizowanego myślenia spiskowego.
The article presents new research tool for measurement of conspiratorial anti-Semitism and characteristics of the phenomenon nature. The idea of the method was based on weighing separate aspects of Jews’ activity by the conviction of their secretiveness. The study was carried out on the national sample of adult Poles (N=800). Two groups of explanatory variables were measured: (i) characteristics of the individual social position, and (ii) features of socio-political mentality. The analysis revealed that the research tool was highly reliable (Cronbach’s α coefficient was .91). The subsequent analyses show the method to meet the requirements of theoretical validity. Factor analysis gave highly satisfactory onefactor solution. It was established that conspiratorial anti-Semitism was not directly related to social position. It turned out however that conspiratorial anti-Semitism correlated with negative affect (depression, relative deprivation, resentment, and negative assessment of situation in Poland), social anomie, political alienation. It was also found out that conspiratorial anti-Semitism was accompanied by authoritarianism, xenophobia, and political paranoia. Path analysis showed that conspiratorial anti-Semitism indirectly depended on cultural capital, authoritarianism and political alienation. However its direct and the strongest predictors turned out to be resentment and political paranoia. One can say that conspiratorial anti-Semitism appears as a consequence mainly of “embittered Polish soul” and generalized conspiratorial thinking.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2015, 3(218); 127-148
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Resentyment grupowy jako czynnik warunkujący polską morfostazę strukturalno-kulturową
Group resentment as a conditioning factor of polish structural-cultural morphostasis
Autorzy:
Weryński, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323497.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
morfostaza
resentyment grupowy
mechanizmy resentymentalne
sfera publiczna
historyczna analiza przyczynowa
morphostasis
resentment group
resentment mechanismus
public sphere
historical causal analysis
Opis:
Resentymenty współtworzą, obok idei i wartości, emergentne własności kulturowe. Są czynnikami podtrzymującymi morfostazę społeczno-kulturową. Resentymenty głównych polskich warstw społecznych można diagnozować i wyjaśniać poprzez odwołanie się do ich efektów (Sławomir Kapralski). Występowanie w danym kontekście społeczno-politycznym: niespójnej struktury, specyficznych systemów myślowych i pochodnych im typów interakcji (Max Scheler) skutkuje tym, że wywołany przez nie resentyment ogranicza działania prowadzące do morfogenezy strukturalnej i kulturowej. Efektem działania struktury społecznej oraz kultury na poddane resentymentom kategorie społeczne jest bierność obywatelska, brak partycypacji w sferze publicznej. Autor zaprezentuje mechanizmy resentymetalne, których działanie zostanie zilustrowane przykładami z polskiej sfery publicznej.
The resentments co-create, in addition to ideas and values, emergent cultural properties. They are factors supporting the socio-cultural morphostasis. Polish resentments of major social strata can diagnose and explain by reference to their effects (Sławomir Kapralski). Occurrence in a given socio-political context: the inconsistent structure, specific thought systems and their related types of interaction (Max Scheler) results in their resentment limiting actions leading to structural and cultural morphogenesis. As a result of the social structure and culture of resentment, social categories are passive citizenship, lack of participation in the public sphere. The author presents resentment mechanisms and illustrates them with examples from the social life.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 112; 405-416
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczność strategii antyterrorystycznego odstraszania w świetle koncepcji resentymentymalnego przewartościowania wartości
The effectiveness of the counterterrorist deterrence strategy in the light of the concept of ressentimental revaluation of values
Autorzy:
Posłuszna, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/54161423.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
counterterrorism deterrence strategies
terrorism
concept of frustration-aggression
concept of narcissism-aggression
ressentiment
antyterrorystyczne strategie
terroryzm
koncepcja frustracji-agresji
koncepcja narcyzmu-agresji
resentyment
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest spojrzenie na dwa typy strategii antyterrorystycznego odstraszania: strategie odmowy (denial strategy) oraz strategie reintegracyjnego karania (reintegrative punishment strategy) z perspektywy koncepcji frustracji-agresji, narcyzmu-agresji i resentymentu. W opinii autorki artykułu powyższe strategie mogą być skutecznie stosowane jedynie wobec podmiotów, które nie do- świadczyły uczucia gorszości, prowadzącego w prostej linii do narcyzmu i resentymentalnego przewartościowania wartości (koncepcja frustracji-agresji). W przypadku podmiotów, które mają za sobą owo doświadczenie wraz z jego psychiczno-emocjonalnymi konsekwencjami (koncepcja narcyzmu-agresji oraz koncepcja resentymentu), wszelkie pokojowe formy perswazji, tak samo jak groźba nieuniknionej kary (proponowane w ramach obydwu strategii odstraszania), nie będą skuteczne. W takich przypadkach jedyną formą postępowania jest bezkompromisowa walka z wszelkimi formami ideologicznej przemocy bądź też społeczno-polityczna prewencja, polegająca na budowaniu możliwie największego pluralizmu, a tam gdzie jest on z różnych względów niemożliwy, do zaprowadzenia kulturowo-politycznej izolacji.
The aim of this article is to look at two types of counterterrorism deterrence strategies: denial strategy and reintegrative punishment strategy from the perspective of the concepts of frustration-aggression, narcissism-aggression, and ressentiment. In the author's opinion, the above strategies can be effectively applied only to subjects who have not experienced feelings of inferiority that led directly to narcissism and ressentimental reevaluation of values (the frustration-aggression concept). In the case of subjects who have such experiences, including their psycho-emotional consequences (the concept of narcissism-aggression and the concept of ressentiment), all peaceful forms of persuasion, just as the threat of inevitable punishment (proposed by both deterrence strategies) will not be effective. In such cases, the only course of action seems to be an uncompromising fight against all forms of ideological violence or socio-political prevention, consisting in building the largest possible pluralism, and where this is impossible for various reasons, cultural-political isolation.
Źródło:
Colloquium; 2023, 15, 2; 5-17
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies