Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "national revival" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 16-30 z 34
Tytuł:
Вплив ідеології на мову, мовознавство і мовознавців: штрихи до образу українського суспільства першої третини XX ст.
Autorzy:
Maciuk, Halyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789839.pdf
Data publikacji:
2018-04-19
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
national revival ideology
the Soviet ideology
language
linguistics
lines of analysis
language situation
language policy
Opis:
The article provides insight into some new aspects of language situation and language policy of the period under discussion. The author examines 1) the political and legislative level of resolving the linguistic question in the context of national revival ideology in 1917–1922; 2) the ideology of Soviet construction (since 1922) and the distinctive features of Ukrainisation; 3) the directions of linguistic studies and their development; 4) the political motives behind the destruction of the Ukrainian linguistic science through discrediting and repressing linguists.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2018, 6; 199-216
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość narodowo- historyczna oraz kwestia tożsamości społeczeństwa białoruskiego
National-historical consciousness and the issue of the identity of Belarusian society
Autorzy:
Baziur, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540387.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Białoruś
odrodzenie narodowe
polityka historyczna
Rosja
rusyfikacja
świadomość narodowa
Belarus
historical policy
national consciousness
national revival
Russia
Russification
Opis:
Artykuł zawiera wyniki badań nad świadomością narodową społeczeństwa Białorusi i jej rolą w samoidentyfikacji narodowej Białorusinów. Ocenę stopnia świadomości narodowej autor przedstawił w kontekście polityki historycznej, a zwłaszcza istotnego dylematu (konieczności wyboru) między Zachodem, reprezentowanym przez Polskę i Litwę, a Wschodem, który jest utożsamiany z Rosją? Odrodzenie narodowe Białorusinów ukazane zostało w związku z fiaskiem polityki rusyfikacyjnej władz, realizowanej w latach 1995-2014 – od referendum w sprawie przywrócenia symboliki z czasów Białoruskiej SRR i równości języka rosyjskiego, do aneksji ukraińskiego Krymu i rozpoczęcia wojny hybrydowej w Donbasie. Wspomniane wydarzenia wpłynęły na zmianę postrzegania Rosji przez władze i patriotycznie świadomą część społeczeństwa. Uważana uprzednio za państwo sojusznicze, Rosja stała się w świadomości Białorusinów mocarstwem perspektywicznie zagrażającym niepodległości Białorusi. Jest to widoczne zwłaszcza w obliczu powtarzających się nacisków Rosji na pogłębienie integracji obu państw.
The article contains the results of research on the national consciousness of Belarusian society and its role in the national self-identification of Belarusians. The author assessed the degree of national awareness in the context of historical policy, and in particular the important dilemma (necessity of choice) between the West, represented by Poland and Lithuania, and the East, which is identified with Russia. The national revival of Belarusians was shown in connection with the fiasco of the Russification policy of the authorities, implemented in 1995-2014 - from the referendum on the restoration of the symbols of the Belarusian SSR and the equality of the Russian language, to the annexation of the Ukrainian Crimea and the start of the hybrid war in the Donbass. These events changed the perception of Russia by the authorities and the patriotic conscious part of society. Previously considered an ally, Russia became a power in the minds of Belarusians that threatens Belarus's independence in future. This is especially evident in the face of Russia's repeated pressure to deepen the integration of both countries.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2020, 32; 83/108
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Czesi są narodem tchórzy? Josefa Škvoreckiego dyskusja z tradycją heroiczną
Are the Czechs a nation of cowards? Josef Škvoreckis discussion with the heroic tradition
Autorzy:
Gawarecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038131.pdf
Data publikacji:
2018-11-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
patriotism
heroic paradigm
national tradition
cowardice
National Revival
Prague uprising
patriotyzm
bohaterstwo
tradycje narodowe
tchórzostwo
Odrodzenie Narodowe
Powstanie praskie
Opis:
W czeskiej tradycji kulturowej paradygmat bohaterski, bazujący na respektowaniu absolutnego imperatywu poświęcenia życia za ojczyznę zastępowany bywa przez wzorce odmienne, w których postawa patriotyczna przejawia się nie w „wielkich” jednorazowych i spektakularnych gestach, ale w sumie codziennych, rutynowych nierzadko działań bliskich idei pracy organicznej. Bohaterami tej pracy stawali się w pierwszym rzędzie pisarze, dziennikarze, uczeni, niekiedy też przedsiębiorcy, trudno wśród nich za to poszukiwać żołnierzy czy bojowników walczących i umierających w imię ideałów z bronią w ręku. Na tę swoistą ułomność czy niedostatek czeskiego paradygmatu tożsamościowego uwagę zwracali pisarze, na przykład Viktor Dyk czy Julius Zeyer, kompleksową wypowiedź na ten temat stanowi też sławna powieść Josefa Škvoreckiego Zbabělci.
In Czech cultural tradition the heroic paradigm based on respecting the imperative of sacrifice lives for the homeland is often replaced by different identity patterns in which patriotism is not the matter of „great” and spectacular gestures but it is manifested itself through daily routine and the idea of the organic work. The heroes of this work are mostly writers, journalists, scientists or – sometimes – businessmen, but it is hard to find among them soldiers and insurgents fighting for ideals in heroic way. This situation, which some poets and prose writers (f. e. Viktor Dyk or Julius Zeyer) consider as a disadvantage, is comprehensively shown in famous novel of Josef Škvorecký Cowards.
Źródło:
Bohemistyka; 2018, 4; 327-350
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Representation of the Croatian National Revival and Romanticism in Croatian Literary Historiography
Autorzy:
Coha, Suzana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148689.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Croatian literary historiography
periodisation of literature
Croatian National Revival
Romanticism
ntrinsic and extrinsic approaches to literary history
Opis:
The paper presents poetically and politically conditioned changes in the interpretationof the literature of the Croatian National Revival period as “Romantic”.It indicates that these phenomena should necessarily be viewed in mutual (inter)action. It states that the Croatian National Revival, as a period that is most frequently demarcated by the years 1835 and 1848–49 in the so-called general historiography, is a necessary framework for the periodisation and understanding of the history of Croatian literature too. This framework does not exclude the necessity of including the concept of Romanticism in the study of Croatian literature of this period, which was strongly influenced by Romantic trends. And consequently it is a stage in a longer period of manifestation of Romantic features in Croatian culture and literature of the 19th century.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2023, 25; 91-110
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość w czeskich gatunkach literackich: narodowa, terytorialna, kulturowa czy historyczna?
Autorzy:
Kardyni-Pelikanová, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776983.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Czech literature
Czech literary genres from the national revival (the first half of the 19th century).
Opis:
The work Identity in Czech literary genres: national, territorial, cultural or historical? is an attempt at providing an answer to the title question by describing the conditions in which the characteristic features of Czech literary genres emerged and were amplified during the Czech national revival in the first half of the 19th century.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2016, 73/2; 57-83
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu tożsamości litewskiej: przypadek Vladasa Putvinskisa, Mykolasa Biržiški i Tadasa Ivanauskasa
In search of Lithuanian identity: the cases of Vladas Putvinskis, Mykolas Biržiška i Tadas Ivanauskas
Autorzy:
Dangiras, Mačiulis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390592.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Lithuanian National Revival
Lithuanian nationalism
noble descent
Lithuanian identity
litewskie odrodzenie narodowe
nacjonalizm litewski
pochodzenie szlacheckie
tożsamość litewska
Opis:
The article is an attempt to answer the question about the factors which contributed to the fact that at the end of 19th and the beginning of 20th centuries part of youth of noble descent raised in Polish-speaking families deliberately chose the Lithuanian identity and became involved in the Lithuanian national movement. The author discusses the basic stimuli that had an impact on favouring the Lithuanian identity by the representatives of nobility. The author seeks to answer these questions by making a comparative analysis of the biographies of Vladas Putvinskis (1873-1929), Mykolas Birzˇisˇka (1882-1962) and Tadas Ivanauskas (1882-1970).
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytania o czynniki, które zadecydowały o tym, że w końcu XIX – na początku XX w. część młodzieży pochodzenia szlacheckiego, wychowana w rodzinach polskojęzycznych, wybrała litewską tożsamość i włączyła się w litewski ruch narodowy. Autor omawia podstawowe bodźce, które miały wpływ na opowiedzenie się przez przedstawicieli szlachty za litewską tożsamością. Odpowiedzi na postawione pytania autor szuka dokonując analizy porównawczej życiorysów Vladasa Putvinskisa (1873–1929), Mykolasa Biržiški (1882–1962) i Tadasa Ivanauskasa (1882–1970).
Źródło:
Studia Podlaskie; 2018, 26; 41-58
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między indywidualnym a kolektywnym. Poetyka chorwackiego romantycznego podróżopisarstwa na przykładzie tekstów Antuna Nemčicia Gostovinskiego i Stanka Vraza
Between the Individual and the Collective: The Poetics of Romantic Croatian Travel Literature Using Antun Nemčić Gostovinski and Stanko Vraz as Case Studies
Autorzy:
Pieniążek-Marković, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365044.pdf
Data publikacji:
2018-06-11
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
personal archives
Slavic lyria
ideologies of unification
national revival
the romantic
intymistyka
słowiańska liria
idee wspólnotowe
odrodzenie narodowe
romantyczny
Opis:
Na przykładzie relacji podróżniczych wybranych przedstawicieli chorwackiego romantyzmu w artykule analizowane są zależności między podróżopisarstwem i intymistyką (dziennik podróży, listy z podróży) a dominującymi w tym czasie w Chorwacji ideami wspólnotowymi oraz odrodzeniowymi. Artykuł pokazuje formalne i ideowe podporządkowanie samych wypraw (podróży) oraz publikowanych opisów (podróżopisarstwa) nadrzędnym celom kreacji nowego chorwackiego narodu, nowego języka, nowej literatury. Dziewiętnastowieczne słowianofilstwo zdominowało perspektywę oglądu odwiedzanych terytoriów, spowodowało wejście podróżnika w rolę etnografa i apologety wszystkiego, co słowiańskie, chorwackie, ludowe. Metatekstualne fragmenty dzieł poświęcone zagadnieniom poetyki i funkcji danego tekstu dokumentują postrzeganie gatunku w kategoriach poznawczych, pośredniczących, utylitarnych.
Using the travel accounts of specific figures of Croatian romanticism, this article analyzes the relationship between travel writing and personal writing (travel journals, correspondence) and the ideologies of unification and revival that were widespread in Croatia at the time. This article demonstrates the formal and ideological subordination of the actual journeys (travel) and their published accounts (travel writing) to the overarching objective of creating a new Croatian nation, language, and literature. Nineteenth-century Slavophilia shaped the perspectives authors brought to the lands they traveled, compelling them to take on the role of ethnographer and advocate for all aspects that seem Slavic, Croatian, or at all related to folk heritage. Metatextual passages in these texts speak directly to the given text’s function and poetics, demonstrating the notion that this genre was understood in cognitive and utilitarian terms.
Źródło:
Forum Poetyki; 2018, 11-12; 36-47
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ад паганскай настальгіі да неапаганскай рэвалюцыі: беларуская і польская культура першай паловы XX стагоддзя ў пошуках нацыянальнай ідэнтычнасці
Autorzy:
Міхеева [Mikheeva], Iрына [Iryna]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676958.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
national and cultural revival
ethnonational identity
nationalism
Pan-Slavism
neopaganism
Opis:
From pagan nostalgia for neo-pagan revolution: Belarusian and Polish culture of the first half of the XX century in search of national identityThe article deals with a comparative analysis of philosophical and political projects of Belarusian (Vatslav Lastovsky) and Poland (Jan Stahnyuk) national renascence. Carried out a number of philosophical-methodological and political-ideological parallels in the positions of V. Lastovovsky and J. Stahnyuk within two content and thematic blocks: models of national history and projects of national revival. The author of this article draws attention to finding the both projects in the paradigm of the conservative-traditional searches of ethnic and national identity, their obviously nationalistic character and an internal inconsistency in the views of philosophers, romanticization of the national history, calling for the risky socio-political experiments. On the basis of a theoretical reconstruction of the meaningful problem-field of both the concepts – “Krivich Renascence” and “Slavish Pan-Humanism” – the article reveals the similarities and differences in the authors’ interpretations of the essence of national culture, the specifics of its development stages, the prospects for the realization of the historic mission of the Belarusian and Polish peoples. От языческой ностальгии к неоязыческой революции: белорусская и польская культуры первой половины ХХ века в поисках национальной идентичностиСтатья посвящена сравнительному анализу философско-политических проектов белорусского (Вацлав Ластовский) и польского (Ян Стахнюк) национального возрождения. Проводится ряд философско-методологических и политико-идеологических параллелей в позициях В. Ластовского и Я. Стахнюка в рамках двух концептуальных проблемно-тематических блоков: модели национальной истории и проекты национального возрождения. Подчеркивается нахождение рассматриваемых проектов в парадигме консервативно-традиционалистских поисков этнонациональной идентичности, их национально заостренный характер, а также внутренняя противоречивость взглядов философов, романтизация ими национальной истории, призывы к рискованным социополитическим экспериментам. На основе теоретической реконструкции проблемно-содержательного поля обеих концепций – «кривичского возрождения» и «славянского пангуманизма» – делаются выводы о схожести и различиях в авторских интерпретациях сущности национальной культуры, специфике этапов ее развития, перспективах реализации исторической миссии белорусского и польского народов.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romantic nationalist paradigm overcome: the study of the early modern Czech language and Bohemian literature
Autorzy:
Timofejev, Dmitrij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408629.pdf
Data publikacji:
2022-09-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Early Modern Czech language
Early Modern Czech literature
Early Modern manuscripts
Czech national revival
The Society of Jesus
Maria Theresa
Joseph II
Opis:
The paper presents the latest trends in studying the eighteenth-century written culture of the Czech lands and covers research on the history of the Czech language and Bohemian literature, its modern challenges, and prospects. The history of written culture in the eighteenth-century Czech lands is divided into two main periods. The first period dated to the beginning of the century and lasted until the early 1770s; during this time, the leading cultural institutions, especially schools and publishing houses, were owned or sponsored by Catholic orders, most notably the Jesuits. The second period commences in the mid-1770s, when, after the reforms of Maria Theresa and Joseph II, the Habsburg state established its cultural hegemony. Many nineteenth- and twentieth-century philologists stigmatised the earlier period as an era of „downfall” unworthy of interest but praised the last quarter of the eighteenth century as the formative years of the Czech National Revival. However, the latest research in this area proves this point of view to be distorted and, in some ways, mistaken. The paper gives a brief overview of the older approach to studying the eighteenth-century Bohemian written culture and points out its disadvantages. The central part of the paper introduces concepts developed by contemporary scholars that might also be applied to linguistic and literary studies in other Central European countries.
Źródło:
Wiek Oświecenia; 2022, 38; 70-98
0137-6942
Pojawia się w:
Wiek Oświecenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwizualizowany imperializm i narodowa identyfikacja. Kilka przykładów kościelnego malarstwa w Gruzji od 1801 do 1918 roku
Visualised imperialism and national identity. Some examples of the church painting in Georgia between 1801 and 1918
Autorzy:
Khosroshvili, Tamar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689145.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sztuka nowożytna
sztuka chrześcijańska
kościelne malarstwo naścienne
studia postkolonialne
odrodzenie narodowe
art of the early modern period
Christian art
church wall paintings
Postcolonial studies
national revival
Opis:
In different periods, Christian wall paintings have visualised various attitudes towards programmes, images and iconographies that were closely linked with the religious identities of communities. Following the emergence of nationalism in Georgia in the mid-19th century, wall paintings of this period also began to respond to national identity. The chronological limits of this article are determined by crucial events in the history of the country, such as the conquest of East Georgia by the Russian Empire in 1801 and the proclamation of the independence of the Democratic Republic of Georgia in 1918. Between these two events, a number of church paintings was created throughout Georgia. Some of them fully intended to promote the Russian imperial identity and served to consolidate the power of the Empire over the conquered country. While others, reflected the ideas and aspirations of Georgian nationalism. They are very different from the medieval examples displaying a growing interest in national saints and the events of Christian Georgian history. This paper is focused on the most significant examples.
W różnych okresach chrześcijańskie malarstwo naścienne wizualizowało różnoraki stosunek do programów, obrazów, ikonografii i było blisko połączone z religijną identyfikacją społeczeństwa. Pod wpływem rozwoju nacjonalizmu w Gruzji w połowie XIX w. malarstwo naścienne również zaczęło odpowiadać potrzebom identyfikacji narodowej. Ramy czasowe artykułu zakreślają najważniejsze wydarzenia z historii tego kraju, takie jak podbój Wschodniej Gruzji przez Imperium Rosyjskie w 1801 r. i proklamowanie niepodległości przez Demokratyczną Republikę Gruzji w 1918 r. Pomiędzy tymi dwoma wydarzeniami w Gruzji powstało wiele malowideł sakralnych. Niektóre z nich miały na celu promowanie poczucia przynależności do Rosji i służyły konsolidacji władzy imperium nad podbitym krajem. Inne odzwierciedlały idee i aspiracje gruzińskiego nacjonalizmu. Różniły się one od średniowiecznych realizacji, ukazując wzrastające zainteresowanie narodowymi świętymi i wydarzeniami z historii gruzińskiego chrześcijaństwa. W artykule omówiono najbardziej znaczące ich przykłady.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 2; 247-261
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Georgi Mamarczew – bohater walk o wyzwolenie Bułgarii pierwszej połowy XIX wieku
Georgi Mamarchev – the hero of the fight for the liberation of Bulgaria in the first half of the 19th century
Autorzy:
Rusin, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910250.pdf
Data publikacji:
2020-12-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Georgi Mamarchev
Russian-Turkish wars
Velchova zavera
history of Bulgaria
Bulgarian National Revival
Georgi Mamarczew
wojny rosyjsko-tureckie
Wełczowa zawera
historia Bułgarii
bułgarskie odrodzenie narodowe
Opis:
Artykuł omawia meandry życia jednego z najważniejszych bułgarskich bojowników o wolność pierwszej połowy XIX wieku Georgiego Stojkowa Mamarczewa (1786–1846). Autor nie rekonstruuje pełnej biografii tej postaci, skupiając się na kwestii udziału Mamarczewa jako ochotnika w wojnach rosyjsko-tureckich toczonych w latach 1806–1812 oraz 1828–1829, a także wydarzeń związanych z przygotowywanym powstaniem w okręgu tyrnowskim w 1835 roku (tzw. Wełczowej zawery). Zdaniem autora, dzięki swojemu konsekwentnemu zaangażowaniu w działania zbrojne przeciwko Imperium Osmańskiemu można uznać Mamarczewa za jednego z pierwszych, a zarazem najważniejszych „zawodowych” bojowników o wolność w epoce Bułgarskiego Odrodzenia Narodowego (1762–1878). W kolejnych dekadach ten sposób walki o wyzwolenie ziem bułgarskich z pod władzy tureckiej zaprezentował w pełni jego siostrzeniec Georgi S. Rakowski.
The aim of the article is to show the selected forms of political and military activity of Georgi Stoikov Mamarchev (1786-1846), the iconic Bulgarian national fighter. The main attention is dedicated to G. Mamarchev’s involvement in Russian-Turkish wars (1806-1812; 1828-1829) and the uprising in the Turnovo region in 1835 (the so-called Velchova zavera). Thanks to G. Mamarchev’s activity against Ottoman Empire, during the Bulgarian National Revival period (1762-1878) he was regarded as one the first and most influential Bulgarian freedom fighter. In the following decades he was showed in the context of political activity of his nephew Georgi S. Rakovski (1821–1867).
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2020, 27, 1; 81-96
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ascetic Activity of Fyodor Tumansky in the Context of Popularisation of Ukrainian Studies on the Territory of the Russian Empire in the Late 18th and Early 19th Centuries
Ascetyczna aktywność Fiodora Tumanskiego w kontekście popularyzacji studiów ukraińskich na terytorium imperium rosyjskiego końca XVIII – początku XIX wieku
Autorzy:
Kuzmenko, Andrii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366847.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Fyodor Tumanski
historical literature
Ukraine
Ukrainian elite
Ukrainian national revival
Russia
Fiodor Tumanski
literatura historyczna
Ukraina
ukraińska elita
ukraińskie odrodzenie narodowe
Rosja
історична література
видавнича справа
українознавство
українська еліта
українське національне відродження
Opis:
The objective of the paper is the analysis of historical literature in order to trace the basic ways of promoting Ukrainian studies in the western territories of the Russian Empire in the late 18th and early 19th centuries. It has been established that this process has been supported by the Ukrainian elite, who were keen to address the problems of Ukrainian identity. In this context, the activities of progressive Ukrainians in academic and literary institutions, publishing houses, as well as various organisations and associations were characterised. The author also showcased the scientific and literary activity of Fyodor Tumanski, a well-known publisher, historian and journalist, who had an irrefutable influence on the development of Ukrainian culture (and national idea) at the turn of the 18th and 19th centuries within the framework of the complex conditions of imperial reality. The paper outlines his contribution to the early phase of the Ukrainian national revival, which was brought about by artistic, scientific, publishing, and educational activities, as well as journalism, aimed at collecting and disseminating knowledge about Ukrainian history.
Celem artykułu jest analiza literatury historycznej w celu prześledzenie podstawowych sposobów popularyzacji studiów ukrainistycznych na zachodnich terytoriach rosyjskiego imperium pod koniec XVIII–początku XIX wieku. Ustalono, że proces ten zyskał wsparcie dzięki elicie ukraińskiej, żywo zajmującej się problemami tożsamości ukraińskiej. W tym kontekście scharakteryzowano działalność postępowych Ukraińców w instytucjach naukowych i literackich, ośrodkach wydawniczych, różnych organizacjach i stowarzyszeniach. Pokazano również aktywność naukową i literacką FiodoraTumanskiego, znanego wydawcy, historyka, dziennikarza, który miał niebywały wpływ na rozwój kultury ukraińskiej (i idei narodowej) na przełomie XVIII i XIX wieku, w złożonych warunkach imperialnej rzeczywistości. Omówiono jego wkład w początkową fazę ukraińskiego odrodzenia narodowego, które dokonywało się przez działania artystyczne, naukowe, wydawnicze, dziennikarskie i edukacyjne, mające na celu gromadzenie i rozpowszechnianie wiedzy o historii Ukrainy.
Простежено основні тенденції популяризації українознавства на загальноімперських теренах впродовж кінця XVIII – початку ХІХ століть Визначено, що найбільшого розмаху цей процес набув завдяки столичній інкорпорації української еліти, пройнятої проблемами української національної ідентичності. У зазначеному контексті охарактеризовано діяльність прогресивних українців у науково-літературних установах, книговидавничих центрах, товариствах та гуртках.Розглянуто подвижництво Ф. Туманського на ниві формування української культури в умовах імперської дійсності. Визначено його внесок у початкову фазу українського національного відродження, який реалізувався посередництвом літературної, наукової, видавничої, журналістської і просвітницької діяльності, спрямованої на збирання і поширення знань з української історії.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 1; 47-55
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea jakuckiej religii i obchody święta Ysyach w Republice Sacha
The idea of the Yakut religion and the celebration of Ysyach festival in the Sakha Republic
Autorzy:
Lipiński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402547.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Republika Sacha
Jakuci
Ysyakh
aĭyy
odrodzenie religijne
Sakha Republic
Yakuts
Ysyach
ajyy
tradition
national and religious revival
Opis:
Od początku istnienia Republiki Sacha podejmowano tam wiele działań na rzecz zachowania odrębności kulturowej Jakutów i wzmocnienia ich tożsamości. Służyć temu miały między innymi przyznanie tradycyjnemu świętu Ysyakh statusu święta narodowego oraz próby tworzenia na bazie dawnych wierzeń jakuckiej religii narodowej. Jej podstawą jest tzw. doktryna aĭyy, opracowana przez przedstawicieli jakuckiej inteligencji narodowej. W artykule pokazuję w jakich sferach funkcjonowania dzisiejszego Ysyakhu widoczne są jej wpływy oraz jakie jest znaczenie święta dla jej propagowania.
Since the beginning of the Republic of Sakha, many activities have been undertaken there to preserve the cultural distinctiveness of the Yakuts and strengthen their identity. This was to be achieved, among others, by granting the traditional Ysyach festival the status of a national holiday and attempts to create the Yakut national religion. Its basis is the so-called ajyy doctrine, developed by representatives of the Yakut national intelligentsia. In the article I show in what spheres of functioning of today’s Ysyach its influences are visible and what is the significance of the holiday for its promotion.
Źródło:
Lud; 2020, 104; 359-382
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odjek mesijanizma Adama Mickiewicza u djelu Ivana Mažuranića
Echo Mickiewiczowskiego mesjanizmu w twórczości Ivana Mažuranicia
The echo of Adam Mickiewicz’s messianism in the work of Ivan Mažuranić
Autorzy:
Rogić Musa, Tea
Małczak, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486737.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Ivan Mažuranić
Adam Mickiewicz
mesijanizam
Knjige poljskoga naroda i poljskoga hodočašća
ilirizam
messianism
The Books of the Polish People and of the Polish Pilgrimage
Croatian National Revival
mesjanizm
Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego
iliryzm
Opis:
U radu se izlaže Mažuranićevo mladalačko bavljenje prevođenjem Adama Mickiewicza, što uključuje trojaku tematsku orijentaciju: najprije će se nastojati osvijetliti podrijetlo šest nepotpisanih prijevodnih fragmenata iz Mickiewiczeva djela Knjige poljskoga naroda i poljskoga hodočašća, tiskanih u »Danici« 1837., čije je autorstvo u literaturi bilo različito atribuirano. Mickiewiczevo je djelo imalo znatan odjek kod iliraca, a ti su ulomci najraniji prijevodi toga političkoga spisa među Južnim Slavenima. U prijevodu je riječ o proznim crticama koje su slobodna preradba izvornika, prilagođena hrvatskim prilikama, u cjelini vrlo uspjela, s vrsnim oponašanjem Mickiewiczeva biblijsko‑retoričkoga ritma. Pokušat će se dokumentirati Mažuranićevo poznavanje Mickiewiczeva djela i kroz možebitni izravan intertekstualni i književnopovijesno‑poetološki odnos između Mickiewiczeva političkoga spisa i Mažuranićeve brošure Hrvati Mađarom te zaključno elaborirati utjecaj poljskoga mesijanizma — u njegovoj inačici u Mickiewiczevu političkom spisu — na mladoga Mažuranića u ozračju preporodne Hrvatske.
This paper presents Mažuranić’s early translations of Adam Mickiewicz, including the threefold thematic orientation: first we try to shed some light on the origin of six unsigned translation fragments from Mickiewicz’s The Books of the Polish People and of the Polish Pilgrimage, printed in “Danica” in 1837, whose authorship has been attributed differently in literature. Mickiewicz’s work had a significant impact on the Illyrians, and those fragments were the earliest translations of that political work among the South Slavs. The translation consists of a series of prose notes that are a free rewriting of the original, adapted to Croatian circumstances, and very successful as a whole, with an excellent imitation of Mickiewicz’s biblical‑rhetorical rhythm. We will document Mažuranić’s familiarity with Mickiewicz’s work through a possible direct intertextual and literary historic‑poetological relationship between Mickiewicz’s political writings and Mažuranić’s brochure Croats and Hungarians and finally elaborate on the influence of Polish messianism — in its variant found in Mickiewicz’s political writings — on the young Mažuranić in the atmosphere of the Croatian National Revival.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2015, 6, 1; 28-55
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litewskie siostry Zofia i Jadwiga Chodakowskie (Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė)
Lithuanian sisters Zofia and Jadwiga Chodakowski (Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė)
Autorzy:
BUCHOWSKI, KRZYSZTOF
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561534.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Zofia i Jadwiga Chodakowskie
Sofija Smetonienė
Jadvyga Tūbelienė
litewski ruch odrodzenia narodowego
Litwa
Kowno
pierwsza dama
żona premiera
reżim tautininków
Zofia and Jadwiga Chodakowski
Lithuanian national revival movement
Lithuania
Kaunas
first lady
wife of the prime minister
tautininkai regime
Opis:
Na przełomie XIX i XX w. całkiem duża grupa polskiej szlachty na Litwie przyjęła litewską narodowość. Rodzina Chodakowskich należała do tego grona. Zofia i Jadwiga Chodakowskie od dzieciństwa angażowały się w działalność litewskiego ruchu odrodzenia narodowego. Po ukończeniu gimnazjum Zofia wyszła za mąż za Antanasa Smetonę. Małżeństwo zamieszkało w Wilnie. W ich mieszkaniu powstał najważniejszy ośrodek działalności litewskiej w mieście. Jadwiga wyjechała na studia do Petersburga, gdzie poznała m.in. Augustinasa Voldemarasa. Następnie została wykładowczynią w szkole wyższej. Podczas okupacji niemieckiej Litwy Antanas Smetona został przewodniczącym Litewskiej Rady Państwowej (Taryby). Pod koniec I wojny światowej Jadwiga Chodakowska wróciła z Rosji i została zaangażowana do służby dyplomatycznej litewskiego państwa. Kiedy Antanas Smetona został prezydentem, jego żona Zofia (Sofija Smetonienė) stała się pierwszą damą. Jadwiga (Jadvyga) wyszła za mąż za Juozasa Tūbelisa, który od 1929 r. był premierem Litwy. W latach 30. ubiegłego wieku siostry Sofija i Jadvyga były najbardziej wpływowymi kobietami na Litwie, doprowadziły m.in. do upadku kariery Augustinasa Voldemarasa. Wiele osób oskarżało je o nadużywanie władzy. W 1940 r. Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė wraz z mężami i resztą rodzin opuściły Litwę i schroniły się w USA, gdzie mieszkały do końca życia.
At the turn of the 19th and 20th centuries, quite a large group of Polish nobility in Lithuania adopted the Lithuanian nationality. The Chodakowski family belonged to this group. Zofia and Jadwiga Chodakowski were involved in the Lithuanian national revival movement since their childhood. After graduating from middle school, Zofia married Antanas Smetona. The couple lived in Vilnius. In their apartment the most important activity centre of Lithuanian in the city was created. Jadwiga went to study in St. Petersburg, where she met Augustinas Voldemaras. Then she became a lecturer at a college. During the German occupation of Lithuania, Antanas Smetona became the chairman of the Lithuanian State Council (Taryba). At the end of World War I, Jadwiga Chodakowska returned from Russia and was engaged in the diplomatic service of the Lithuanian state. When Antanas Smetona became President, his wife Zofia (Sofia Smetonienė) became the First Lady. Jadwiga (Jadvyga) married Juozas Tūbelis, who was the prime minister of Lithuania since 1929. In the 1930s, the sisters Sofia and Jadvyga were the most influential women in Lithuania. They caused, among others, the fall of Augustinas Voldemaras’ career. Many people accused them of abuse of power. In 1940, Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė, together with their husbands and other families, left Lithuania and took refuge in the USA, where they lived until the end of their lives.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2019, 2(7); 171-200
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 16-30 z 34

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies