Georgi Mamarczew – bohater walk o wyzwolenie Bułgarii pierwszej połowy XIX wieku

Artykuł omawia meandry życia jednego z najważniejszych bułgarskich bojowników o wolność pierwszej połowy XIX wieku Georgiego Stojkowa Mamarczewa (1786–1846). Autor nie rekonstruuje pełnej biografii tej postaci, skupiając się na kwestii udziału Mamarczewa jako ochotnika w wojnach rosyjsko-tureckich toczonych w latach 1806–1812 oraz 1828–1829, a także wydarzeń związanych z przygotowywanym powstaniem w okręgu tyrnowskim w 1835 roku (tzw. Wełczowej zawery). Zdaniem autora, dzięki swojemu konsekwentnemu zaangażowaniu w działania zbrojne przeciwko Imperium Osmańskiemu można uznać Mamarczewa za jednego z pierwszych, a zarazem najważniejszych „zawodowych” bojowników o wolność w epoce Bułgarskiego Odrodzenia Narodowego (1762–1878). W kolejnych dekadach ten sposób walki o wyzwolenie ziem bułgarskich z pod władzy tureckiej zaprezentował w pełni jego siostrzeniec Georgi S. Rakowski.

The aim of the article is to show the selected forms of political and military activity of Georgi Stoikov Mamarchev (1786-1846), the iconic Bulgarian national fighter. The main attention is dedicated to G. Mamarchev’s involvement in Russian-Turkish wars (1806-1812; 1828-1829) and the uprising in the Turnovo region in 1835 (the so-called Velchova zavera). Thanks to G. Mamarchev’s activity against Ottoman Empire, during the Bulgarian National Revival period (1762-1878) he was regarded as one the first and most influential Bulgarian freedom fighter. In the following decades he was showed in the context of political activity of his nephew Georgi S. Rakovski (1821–1867).