- Tytuł:
- Wspomnienia z r. 1863 : obrazki z powstania przez sapera R.S.T. ; Listki z pamiętnika
- Autorzy:
- Ścibor-Rylski, Tomasz (1838-1924)
- Temat:
- Powstanie styczniowe (1863-1864)
Bitwa pod Chrobrzem (1863)
Bitwa pod Grochowiskami (1863)
Powstanie węgierskie (1848-1849)
Kraków (woj. małopolskie ; okolice)
Sanok (woj. podkarpackie ; okolice)
Bezpieczeństwo i wojskowość - Rok wydania:
- 20 II - 15 X 1921
- Uwagi:
- Rękopis na luźnych składkach, numeracja oryginalna niekonsekwentna (strony lub składki), rękopis "Listków" spięty metalową zszywką, pisany na odwrocie jakiegoś maszynopisu powielonego)
Zawiera: 1. Wspomnienia z r. 1863 : obrazki z powstania przez sapera T.S.T, z dedykacją: "Dla mojej ukochanej wnuczki, pochrześnicy i uczennicy Heleny Poratyńskiej (dla pamięci o mnie), spisał Tomasz Rylski", dopisek ołówkiem: "D. 20/II 921", 19 stron, [37] stron; 2. Listki z pamiętnika. I. Ziemia sanocka. II. Rewolucja węgierska Rok 1848 r., z dedykacją: "Dla mego kochanego wnuka Tomasza Poratyńskiego spisał Tomasz Rylski", dopisek ołówkiem: "15/X 921". 3. Maszynopis "Wspomnienia z roku 1863 [Listki z pamiętnika] spisał Tomasz Ścibor-Rylski. Odpis z rękopisu nieopublikowanego", nietożsame z rękopisem, k. 15
Wspomnienia Tomasza Ścibor-Rylskiego z czasów powstania styczniowego - autor opisuje próbę zaciągnięcia się do oddziałów powstańczych w Krakowie, rozmowę z gen. Aleksandrem Waligórskim, pobyt u gen. Mariana Langiewicza w Goszczy; dzięki wykształceniu został mianowany podporucznikiem saperów i dowódcą I plutonu, opisuje bitwy pod Chrobrzem (Chroberz 17 III 1863) i Grochowiskami (18 III 1863), na końcu wspomnień opisuje atmosferę towarzyszącą powstańcom po opuszczeniu obozu przez gen. Mariana Langiewicza (19 III 1863)
"Listki z pamiętnika" obejmują wspomnienia domu rodzinnego Tomasza Rylskiego w Bukowcu koło Sanoka wraz z charakterystyką miejscowej szlachty oraz pogranicza węgierskiego, autor opisuje udział swego ojca w przeprowadzaniu ochotników przez granicę w czasie powstania węgierskiego w 1848 roku i próbę uwolnienia Zygmunta Rylskiego (stryja Tomasza) z więzienia w Tarnowie
Tomasz Ścibor-Rylski (w PSB Rylski Tomasz) urodzony w średniozamożnej rodzinie ziemiańskiej w Sanockiem, studiował w 1855-57 inżynierię w Instytucie Technicznym w Krakowie, a w l. 1857-60 na Politechnice Wiedeńskiej, specjalizował się tam dodatkowo w inżynierii lądowo-wodnej, po uzyskaniu dyplomu inżynierskiego pracował w l. 1860-62 przy budowie fortyfikacji w Krakowie, w l. 1863-64 brał udział w powstaniu styczniowym, później profesor inżynierii wiejskiej
Wg dołączonego biogramu Tomasz Ścibor-Rylski był synem Władysława i Agnieszki z Morawskich
Stan zachow.: 1) karta z dedykacją z zagięciami brzegów i zabrudzeniami, k. [57] z ubytkiem górnego rogu. 2) zagniecenia kart, karta z dedykacją z uszkodzeniami grzbietu
Rękopis (manuskrypt)
