Wszystkie pola: ostoje - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji 1.

Tytuł:: [Fotografia zbiorowa z dołączonymi autografami 30 oficerów i podoficerów internowanych na Węgrzech i oskarżonych w procesie w Marmaros-Sziget 8 VI - 30 IX 1918 roku]
Temat:: Legiony Polskie (1914-1917)
Polski Korpus Posiłkowy
Obozy dla internowanych - Węgry - 1914-1918 r.
I wojna światowa (1914-1918)
Procesy sądowe
Sądownictwo wojskowe
Internowani
Rok wydania:: [1918]
Uwagi:: Fotografia zbiorowa 31 legionistów, większość stoi, sześciu siedzi, dwóch w pozycji półleżącej, jeden z nich trzyma białego psa - naklejona na karton, wykonana prawdopodobnie w Marmarosz-Sziget na Węgrzech, obecnie Syhot Marmaroski w Rumunii; poniżej 30 podpisów odręcznych, mjr. Włodzimierza Ostoi-Zagórskiego, kpt. Jana Macieja Bolda, kpt. Włodzimierza Łapickiego oraz ppor. Stanisława Bałandy, chor. Ignacego Barysa, chor. Antoniego Bilińskiego-Ostrowskiego, por. Tadeusza Bogdanowicza, chor. Jana Chrobaka, ppor. Wilhelma Czoppa, ppor. Stefana Felsztyńskiego, por. Romana Glinieckiego, por. Andrzeja Kończackiego, ppor. wet. Stefana Korabiowskiego, chor. Witolda Habdank-Kossowskiego, ppor. Władysława Krogulskiego, ppor. art. Mariana Kułakowskiego, chor. Tadeusza Lazarewicza, chor. Szymona Miodońskiego, chor. Adama Paszkowskiego, chor. san. Karola Piro, ppor. dr Leopolda Rudke, ppor. Gustawa Rudzkiego, chor. Karola Sapeckiego, chor. Zdzisława Sigmunda, chor. Jana Sroczyńskiego, chor. Mariana Sroczyńskiego, chor. Bolesława Stańczykiewicza, chor. Stanisława Uziembło, ppor. dr Stanisława Waltera, ppor. Polikarpa Wegnerowicza
Większość nazwisk ustalono porównują z wykazami: Wykaz oskarżonych w procesie Marmaros - Sziget według aktu oskarżenia z dnia 17.V.1918 w: Rarańcza-Huszt-Marmaros-Sziget : książka pamiątkowa w 10. rocznicę 1918-1928, s. 95-96, oraz Oskarżeni w procesie w Marmaros-Sziget, w: Archiwum Narodowe w Krakowie, Naczelny Komitet Narodowy, sygn. 484, s. 48-51
Stan zachow.: ślady składania karty wpół, zabrudzenia zwł. na odwrocie, drobne zaplamieni po prawej stronie
Język polski

Rękopis (manuskrypt)

na półce

Skocz do pozycji 2.

Tytuł:: [Karta wyjazdu dla Jana Trzeciaka z 4 pułku piechoty wystawiona przez komendę Legionów Polskich]
Autorzy:: Trzeciak, Jan
Temat:: Szumski Jan (1893-po 1956)
Legiony Polskie (1914-1917)
4 Pułk Piechoty (Legiony Polskie ; 1914-1917)
I wojna światowa (1914-1918)
Rozkazy wyjazdów
Podróże służbowe wojskowe
Bezpieczeństwo i wojskowość
Rok wydania:: 11 XI 1915
Uwagi:: Tytuł nadany przez katalogującego
Formularz w języku niemieckim, wypełniony ręcznie, w lewym górnym rogu podłużna pieczątka: "K. u. k. Kommando Polnischer Legionen", pośrodku okrągła pieczątka: "K. u. k. Kommando Polnischer Legionen" i podpis: "Zagórski hptm." (prawdop. to szef sztabu LP kpt. Włodzimierz Ostoja-Zagórski), na dole podpis właściciela dokumentu: "Trzeciak Jan"; w dokumencie określono cel podróży, środek transportu, informację o tym, że właściciel karty jest zaszczepiony oraz wolny od infekcji i szkodników; na kolejnych dwóch stronach znajdują się pieczątki potwerdzające miejsca pobytu: Rożyszcze (Ukraina) 15 XI 1915, Sokal 16 XI 1915 i Bielitz 21 XI 1915
Ordynans oficera 4 pp Jan Trzeciak miał udać się koleją do Lublina przez Lwów, gdzie po załatwieniu spraw urzędowych miał pozostać przez 24 godziny, a następnie udać się do Białej z żołnierzem Legionów Polskich Janem Szumskim
Wymieniony w dokumencie Jan Trzeciak prawdopodobnie jest tożsamy z Janem Trzeciakiem, ur. w 1893, przyn. Rzeszów. Książeczka wojskowa nr 31208. Wykazany w 10. komp. 4. pp III Brygady LP. Następnie przydzielony do KIZ jako ordynans mjr Eydziatowicza. 6 VII 1917 popełnił samobójstwo w Warszawie (baza: Żołnierze Niepodległości)
Wymieniony w dokumencie Jan Szumski to prawdopododnie: Szumski Jan, ur. 8 V 1893 w m. Gliniany k. Lwowa, s. Stanisława, urzędnika, i Stefanii z d. Gramska.Przed wybuchem I wojny światowej studiował medycynę na Uniwersytecie Lwowskim. Należał do lwowskiej drużyny strzeleckiej. W VIII 1914 wstąpił do LP. Po utworzeniu 4. pp III Brygady LP dowodził plutonem w 12. komp. III baonu tego pułku. Wraz z nim wyruszył 15 VII 1915 na front. Wyróżnił się w czasie bitwy pod Jastkowem (31 VII - 3 VIII 1915). Wkrótce mianowany chor. san. rozkazem Komendy LP nr 148 z 28 VIII 1915. Na froncie wołyńskim zachorował i do 22 XI 1915 leczył się w Szpitalu LP w Lublinie a następnie w szpitalu w Białej. W I 1916 przeniesiony do Domu Rekonwalescentów w Kamieńsku w celu wzmocnienia obsady medycznej. 1 XII 1916 awansowany został ppor. san. Wiosną 1917 pełnił służbę w 4. pp LP i w Oddziale Sztabowym Komendy LP, nadal jako ppor. Po kryzysie przysięgowym (VII 1917) wcielony do armii austriackiej. Urlopowany dla dokończenia studiów, 27 VII 1918 otrzymał we Lwowie dyplom lekarski. W XI 1918 zgłosił się do 4. pp Leg. w Krakowie. Rozkazem gen. B. Roi z 24 XI 1918 przeniesiony z 4. pp Leg. do kancelarii sanitarnej Szefa Sanitarnego PKW Lwów, po czym rozkazem MSWojsk. z 16 XII 1918 przydzielony do Departamentu Sanitarnego MSWojsk. Przyjęty do WP dekretem z 22 II 1919. Po wojnie bolszewickiej przeniesiony do rezerwy i zweryfikowany jako kpt. rez. lek. ze starszeństwem z 1 VI 1919. W 1925 pozostawał w służbie czynnej na etacie 21. pp. Przemianowany na oficera służby stałej, w 1928 był lekarzem w 1 Szpitalu Okręgowym w Warszawie. Przed 1932 przeniesiony w stan spoczynku. Pracował jako lekarz cywilny o specjalności skórno-wenerycznej. W 1933 pełnił funkcję kierownika oddziału lwowskiego związku kas chorych. Jeszcze w 1956 praktykował w Ciechanowie. Brat Stanisława, legionisty. Odznaczony VM 5. kl. i KN, Odznaką I Brygady (baza: Żołnierze Niepodległości)
Stan zachow.: ślady składania, osłabienie papieru w miejscach składania, zabrudzenia, niewielkie uszkodzenia krawędzi

Rękopis (manuskrypt)

na półce

Skocz do pozycji 3.

Tytuł:: Komendancie! W mrokach niewoli Tyś jeden słyszał wołanie Ojczyzny [...] : [adres pracowników Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki skierowany do Józefa Piłsudskiego z okazji imienin]
Autorzy:: Stowarzyszenie Mechaników Polskich z Ameryki
Temat:: Pruszków (woj. mazowieckie)
Bezpieczeństwo i wojskowość
Rok wydania:: 19 III 1926
Wydawca:: Warszawa ; Pruszków
Uwagi:: Tekst wykaligrafowany na bristolu, poniżej i na odwrocie 166 podpisów pracowników (w tym Stanisława Rayzachera, który był sekretarzem KOM w Ameryce, a jednocześnie redaktorem czasopisma "Mechanik", także m.in. Ottona Dziewałtowskiego-Gintowta, Franciszka Chudzika, Jana Łaty, Jana Heynara, Kazimierza Kościelskiego, Adama Jędrzejewskiego, Jana Szczepańskiego, Jana Styczyńskiego), pieczątka tuszowa: "Filja Stowarzyszenia Mechaników Nr 1 w Pruszkowie"
Tekst adresu: Komendancie! W mrokach niewoli Tyś jeden słyszał wołanie Ojczyzny i dla jej wyzwolenia / gromadził w podziemiach stal czynów, aby je przekuć w odpowiedniej chwili na miecz / sprawiedliwości. / W odmęcie Wielkiej Wojny Światowej ten miecz Twój był jedynym i nieomylnym / drogowskazem dla naszego narodu, a którym przeciąłeś kajdany niewoli i wyrąbałeś drogę / do wolności. / A kiedy pierwsze zorze tej wolności przyćmiła nowa burza ze Wschodu, dałeś narodowi / to, czego nie zaznał on od trzech stuleci - wielkie zwycięstwo - Grunwaldowi równe. / A potem, nieśmiertelny w naszych dziejach wobec własnych Hetmanów, wyszedł w / szranki przeciw Tobie rodzimy plugawy karzeł, aby zasługi Twe pomniejszyć. Odszedłeś z / pogardą w zacisze domowe. / Odszedłeś - pozostawiając masy ludowe, Tobie oddane. Porzuciłeś Wojsko najbardziej / przez siebie umiłowane, jako jedyną gwarancję pokoju i ostoję naszej niepodległości. Naród / wszedł na bezdroża. / Dzisiaj w niu Twoich Imienin, składając Ci najwyższe hołdy za poniesione dla / Narodu trudy wraz z życzeniami najdłuższych lat życia pozwalamy sobie wyrazić jedno /cześnie nasze najgłębsze pragnienia: / "Wracaj aby zdeptać karła nieprawości i głupoty i aby sprawować / rządy nietylko dusz, w imię powszechnego dobra i sprawiedliwości!" / Warszawa, d. 19 marca 926 r. Pruszków / Pracownicy Stowarzyszenia Mechaników / Polskich z Ameryki
W lewym dolnym rogu czerwoną kredą liczba: 658, która odpowiada numerowi inwentarza Muzeum Belwederskiego
Dokument wymieniony w katalogu: Józef Piłsudski w zbiorach Janusza Ciborowskiego, 1996, poz. 22
Stowarzyszenie Mechaników Polskich w Ameryce powstało w 1919 roku z inicjatywy Koła Studentów Wydziału Rzemieślniczego na Uniwersytecie w Toledo w stanie Ohio z myślą o pomocy w odbudowie zniszczonego podczas I wojny światowej przemysłu metalowego w Polsce. W 1920 roku przedstawiciele stowarzyszenia kupili pozostałości zniszczonej podczas wojny Fabryki Józefa Troetzera w Pruszkowie, którą następnie przebudowano i uruchomiono tam produkcję nowoczesnych tokarek oraz frezarek. (http://dulag121.pl/pruskovianaa/stowarzyszenie-mechanikow-polskich-z-ameryki/). Stowarzyszenie Mechaników Polskich z Ameryki SA – organizacja zrzeszająca polskich emigrantów w Stanach Zjednoczonych nastawiona na niesienie pomocy w unowocześnieniu kraju po uzyskaniu niepodległości. Powstała w roku 1918 jako The Polish Mechanics Co. z inicjatywy Koła Studentów Wydziału Mechanicznego Uniwersytetu w Toledo w USA pod przewodnictwem Aleksandra Gwiazdowskiego. Początkowo liczyła 5000 członków, jej kapitał zakładowy w dniu powstania liczył 1 mln dolarów. W 1920 delegaci stowarzyszenia udali się do Polski, aby zakupić udziały w zakładach przemysłowych. Kupiono m.in. 52% akcji Towarzystwa Akcyjnego „Poręba”, ograbioną z urządzeń technicznych fabrykę Józefa Troetzera w Pruszkowie. Zakupy te nie okazały się jednak udane i sytuacja finansowa stowarzyszenia znacznie się pogorszyła mimo wzrostu liczby członków towarzystwa do 18000 i powiększenia kapitał zakładowego do poziomu 3 mln dolarów (1921). Dzięki pomocy marszałka Józefa Piłsudskiego oraz prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, którzy rekomendowali nowe osoby do zarządu, udało się uratować inicjatywę. 1.07.1923 powołano nową spółkę akcyjną pod nazwą Stowarzyszenie Mechaników Polskich z Ameryki Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, która przejęła majątek amerykańskiej spółki The Polish Mechanics Co. Inc. Najważniejszą fabryką przedsiębiorstwa były Wytwórnia Obrabiarek Stowarzyszenia Mechaników Polskich w Pruszkowie, gdzie uruchomiono produkcję obrabiarek i frezarek, a także dział przeciwpancernych na licencji Boforsa. Fabryka w Pruszkowie została wyposażona w amerykańskie urządzenia, a kadra techniczna wyszkolona przez Polaków, którzy wrócili z USA. Była to największa fabryka obrabiarek w Polsce, której produkty zyskały wysoką renomę i były eksportowane do wielu krajów europejskich. Stowarzyszenie wydawało swoje pismo „Mechanik. Ilustrowany dwutygodnik techniczny organ Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki”. Stowarzyszenie funkcjonowało do wybuchu II wojny światowej. (http://slownikpolskiejmodernizacji.pl/index.php/Stowarzyszenie_Mechanik%C3%B3w_Polskich_z_Ameryki_SA)
Niektóre nazwiska potwierdzone w: Piłatowicz Józef, Sytuacja społeczno-ekonomiczna pracowników "Wytwórni Obrabiarek i Narzędzi Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki w Pruszkowie w dwudziestoleciu międzywojennym, Przegląd Pruszkowski nr 3 rok 1983
Stan zachow.: ślad składania wpół, zagięcie lewego górnego rogu, zabrudzenia

Rękopis (manuskrypt)

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "ostoje" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Agenda

Położenie

Typ dokumentu

Przeznaczenie egzemplarza

Rok publikacji

Autor

Temat

Zakres chronologiczny

Kraj

Język

Forma dzieła

Dziedzina