Temat: "Fotografie" - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji 1.

Tytuł:: Ansichten russisch-sibirischer Kriegsgefangenen-Lager
Autorzy:: Deutsches Rotes Kreuz. Hamburgischer Landesverein
Deutsches Rotes Kreuz. Ausschuss für Deutsche Kriegsgefangene
Temat:: Więźniowie obozów - Rosja - 1914-1918 r.
I wojna światowa (1914-1918)
Jeńcy wojenni niemieccy - Rosja - 1914-1918 r.
Obozy jenieckie
Syberia (Rosja) - 1914-1918 r.
Rosja
Rok wydania:: 1918
Wydawca:: Hamburg : Knackstedt
Uwagi:: Indeks
Biblioteka Hist.-Wojsk
Biblioteka Naukowa SG
B. W. Kraków

Książka

na półce

Skocz do pozycji 2.

Tytuł:: Hitler in Italien
Autorzy:: Hoffmann, Heinrich (1885-1957)
Temat:: Hitler, Adolf (1889-1945) - w fotografii
Niemcy za granicą - Włochy - 1918-1939 r.
Fotografie
Włochy
Rok wydania:: cop. 1938
Wydawca:: München : H. Hoffmann
Uwagi:: Generalgouvernement Regierung
Biblioteka Wojsk. Instytutu Historycznego
Biblioteka Naukowa S.G

Książka

na półce

Skocz do pozycji 3.

Tytuł:: Mit dem VII. Korps ins Sudetenland : Erinnerungsblätter aus grosser Zeit
Autorzy:: Niemcy. Wehrmacht. 7 Armeekorps. Generalkommando
Temat:: Trzecia Rzesza (1933-1945)
Wojsko
Sudecki, Kraj - 1938-1945 r.
Czechosłowacja
Niemcy
Rok wydania:: 1939
Wydawca:: München : Zentralverlag der NSDAP, Frz. Eher Nachf
Uwagi:: Alf. got
Generalgouvernement Regierung
Biblioteka Wojsk. Inst. Historycznego

Książka

na półce

Skocz do pozycji 4.

Tytuł:: Kreta : Sieg der Kühnsten vom Heldenkampf der Fallschirmjäger
Autorzy:: Student, Kurt (1890-1978)
Temat:: Bitwy
II wojna światowa (1939-1945)
Bitwa o Kretę (1941)
Fotografie
Grecja
Kreta (Grecja ; wyspa)
Rok wydania:: 1942
Wydawca:: Graz : Steirische Verlagsanstalt
Uwagi:: Wehrkreisverwaltung II Stettin
Biblioteka Biura Historycznego WP
Biblioteka Hist.-Wojsk
Biblioteka Wojsk. Inst. Historycznego

Książka

na półce

Skocz do pozycji 5.

Tytuł:: Allen Gewalten zum Trotz : bilder vom Feldzug im Osten
Autorzy:: Picht, Werner (1887-1965)
Temat:: II wojna światowa (1939-1945)
Polityka zagraniczna
Trzecia Rzesza (1933-1945)
ZSRR
Niemcy
Rosja
Rok wydania:: 1942
Wydawca:: Berlin : Zeitgeschichte-Verlag
Uwagi:: Sygn. 345140 defekt: brakujące strony

Książka

na półce

Skocz do pozycji 6.

Tytuł:: Der Massenmord im Walde von Katyn : ein Tatsachenbericht auf Grund amtlicher Unterlagen
Temat:: Egzekucja polskich oficerów w Katyniu (1940)
Rok wydania:: 1943
Wydawca:: [Berlin : NSDAP, Reichspropagandaleitung]

Książka

na półce

Skocz do pozycji 7.

Tytuł:: Krakau : ein deutsches Stadtbild
Autorzy:: Peiner, Werner (1897-1984)
Temat:: Fotografie
Kultura
Wpływ i recepcja
Współpraca kulturalna
Kraków (woj. małopolskie)
Niemcy
Polska
Rok wydania:: 1944
Wydawca:: Krakau : Buchverlag Deutscher Osten
Seria:: Deutscher Osten
Uwagi:: Biblioteka Wojsk. Inst. Historycznego

Książka

na półce

Skocz do pozycji 8.

Tytuł:: Es gibt keinen jüdischen Wohnbezirk in Warschau mehr!
Autorzy:: Stroop, Jürgen (1895-1951)
Temat:: Powstanie w getcie warszawskim (1943)
Getto warszawskie
Dokumentacja
Holokaust
Żydzi
Polska
Rok wydania:: 1960
Wydawca:: Neuwied ; Berlin-Spandau ; Darmstadt : Herman Luchterhand Verlag
Uwagi:: Biblioteka Wojsk. Inst. Historycznego
Archiwum Głównej Komisji Badania Zbrodni Niem. w Polsce

Książka

na półce

Skocz do pozycji 9.

Tytuł:: Berlin : Brennpunkt deutscher Geschichte : eine Bilddokumentation
Autorzy:: Bergschicker, Heinz
Temat:: Fotografie
Berlin Zachodni (Berlin ; część miasta)
Berlin (Niemcy)
Rok wydania:: 1965
Wydawca:: Berlin : Deutscher Militärverlag
Uwagi:: Dod.: Berlin : Brennpunkt deutscher Geschichte : eine Bilddokumentation : Übersetzung der Bildunterschriften und erläuternden Texte in die russische, englische, französische und spanische Sprache / heinz Bergschicker ; Übersetz.: Intertext Berlin
WIH. Biblioteka Naukowa

Książka

na półce

Skocz do pozycji 10.

Tytuł:: Der Zweite Weltkrieg in Bildern und Dokumenten. Bd. 5, Kriegswende 1942/1943
Temat:: Bitwy
Bitwa stalingradzka (1942-1943)
Fotografie
Wojna lotnicza
Wojna morska
Ocean Atlantycki
Ocean Spokojny
Rok wydania:: cop. 1968
Wydawca:: München [et al.] : Verlag Kurt Desch
Uwagi:: Na okł.: Beginn der britischen Luftangriffe auf Deutschland, die See-Luftschlacht bei den Midway-Inseln, die amerikanische Landung auf Guadalcanal, der britische Durchbruch bei El Alamein, das Ende der 6. Armee in Stalingrad und der Zusammenbruch der deutschen U-Boot-Kriegführung im Atlantik

Książka

na półce

Skocz do pozycji 11.

Tytuł:: Der Zweite Weltkrieg in Bildern und Dokumenten. Bd. 7, Krieg an allen Fronten 1943/44
Temat:: Konferencja teherańska (1943)
Wojna morska
II wojna światowa (1939-1945)
Fotografie
Japonia
Kraje bałkańskie
Włochy
Rok wydania:: cop. 1968
Wydawca:: München [et al.] : Verlag Kurt Desch
Uwagi:: Na okł.: Der Beginn des "Insel-Springens" der Amerikaner und der Seekrieg gegen Japan, die Kriegskonferenzen der Alliierten bis Teheran, der Zusammenbruch der deutschen Heeresgruppe Mitte im Osten, der deutsche Rückzug vom Balkan und die Besetzung Roms durch die Alliierten
WIH. Biblioteka Naukowa

Książka

na półce

Skocz do pozycji 12.

Tytuł:: Der Zweite Weltkrieg in Bildern und Dokumenten. Bd. 8, Die Invasion 1944
Temat:: Lądowanie w Normandii (1944)
V-pociski
II wojna światowa (1939-1945)
Fotografie
Broń rakietowa
Trzecia Rzesza (1933-1945)
Wojna lotnicza
Niemcy
Rok wydania:: cop. 1968
Wydawca:: München [et al.] : Verlag Kurt Desch
Uwagi:: Na okł.: Die Landung der Alliierten in der Normandie, der Vormasch und die Befreiung Frankreichs, Luftkrieg über Deutschland und die V-Waffen, der Widerstand in den besetzten Gebieten und der 20. Juli 1944
WIH. Biblioteka Naukowa

Książka

na półce

Skocz do pozycji 13.

Tytuł:: Der Zweite Weltkrieg in Bildern und Dokumenten. Bd. 10, Das Ende zweiten Weltkrieges
Temat:: Atak atomowy na Hiroszimę i Nagasaki (1945)
Konferencja poczdamska (1945)
Polityka międzynarodowa
Polityka, politologia, administracja publiczna
II wojna światowa (1939-1945)
Fotografie
Japonia
Rok wydania:: cop. 1968
Wydawca:: München [et al.] : Verlag Kurt Desch
Uwagi:: Na okł.: Hitlers Ende in Berlin, die Regierung Dönitz, die Konferenz von Potsdam, die Niederwerfung Japans - Hiroshima und Nagasaki -, die weltpolitischen Veränderungen nach dem Ende des Zweiten Weltkrieges
Indeks
WIH. Biblioteka Naukowa

Książka

na półce

Skocz do pozycji 14.

Tytuł:: Der Zweite Weltkrieg in Bildern und Dokumenten. Bd. 4, Die Ausweitung zum Weltkrieg 1941/1942
Temat:: Bitwy
II wojna światowa (1939-1945)
Atak na Pearl Harbor (1941)
Operacja kaukaska (1942-1943)
Fotografie
Pearl Harbor (Stany Zjednoczone ; zatoka)
Ocean Spokojny
Rok wydania:: 1968
Wydawca:: München ; Wien ; Basel : Kurt Desch
Uwagi:: Na okł.: Japans Überfall auf Pearl Harbour und der Beginn des Krieges im Pazifik, der deutsche Vormarsch in der Sowjetunion bis zum Kaukasus, Rommels Offensive in Lybien und der U-Boot-Krieg
Biblioteka Naukowa WIH

Książka

na półce

Skocz do pozycji 15.

Tytuł:: Der Zweite Weltkrieg in Bildern und Dokumenten. Bd. 3, Unternehmen "Barbarossa" 1941
Temat:: Operacja Barbarossa (1941)
II wojna światowa (1939-1945)
Fotografie
Polityka zagraniczna
Trzecia Rzesza (1933-1945)
ZSRR
Niemcy
Rosja
Rok wydania:: 1968
Wydawca:: München : Velag Kurt Desch
Uwagi:: Biblioteka Naukowa WIH

Książka

na półce

Skocz do pozycji 16.

Tytuł:: Der Zweite Weltkrieg in Bildern und Dokumenten. Bd. 6, Sturm auf die "Festung Europa" 1943
Temat:: II wojna światowa (1939-1945)
Fotografie
Włochy - 1939-1945 r.
ZSRR
Afryka Północna
Rok wydania:: cop. 1968
Wydawca:: München [et al.] : Verlag Kurt Desch
Uwagi:: Na okł.: Der Vorstoss der Roten Armee bis Leningrad, Smolensk, Gomel, Kiew, das Ende der deutsch-italienischen Streitkräfte in Nordafrika, die Kapitulation Italiens und die "Strategische Luftkriegführung" gegen Deutschland
WIH. Biblioteka Naukowa

Książka

na półce

Skocz do pozycji 17.

Tytuł:: Der Zweite Weltkrieg in Bildern und Dokumenten. Bd. 9, Die Eroberung Deutschlands 1945
Temat:: II wojna światowa (1939-1945)
Fotografie
Niemcy
Rok wydania:: cop. 1969
Wydawca:: München [et al.] : Verlag Kurt Desch
Uwagi:: Na okł.: Die alliierten Kriegsziele 1944/45, der Zusammenbruch der Verbündeten Deutschlands, der militärische Triumph der Alliierten in Europa und das Gesicht des totalen Krieges
WIH. Biblioteka Naukowa

Książka

na półce

Skocz do pozycji 18.

Tytuł:: Frankfurt 1933-1945 : von der NS-Machtergreifung bis zu Zerstörung der Stadt
Autorzy:: Häußler, Bernd
Temat:: Frankfurt nad Menem (Niemcy) - 1933-1945 r.
Niemcy
Rok wydania:: 1986
Wydawca:: Frankfurt am Main : Presse- und Informationsamt der Stadt
Uwagi:: Opis wg okł
Liczbowanie s. wraz z okł

Książka

na półce

Skocz do pozycji 19.

Tytuł:: Shanghai
Autorzy:: Winterfeld, Bettina
Temat:: Szanghaj (Chiny)
Rok wydania:: 1997
Wydawca:: München : Verlag C.J. Bucher
Seria:: Metropolen der Welt
Uwagi:: Indeks

Książka

na półce

Skocz do pozycji 20.

Tytuł:: Divisionen der Waffen-SS im Einsatz : Leibstandarte, das Reich, Totenkopf, Wiking, Kavallerie-Division, HJ-Division, die Europaischen Freiwilligen
Temat:: SS - Niemcy - 1933-1945 r.
II wojna światowa (1939-1945)
Trzecia Rzesza (1933-1945)
Wojsko
Niemcy
Rok wydania:: 1997
Wydawca:: Wölfersheim-Berstadt : "Podzun-Pallas"

Książka

na półce

Skocz do pozycji 21.

Tytuł:: Żydzi Warszawy 1861-1943 = The Jews of Warsaw = Die Warschauer Juden
Autorzy:: Goethe Institut (Warszawa)
Temat:: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma
Fotografie
Targi i wystawy
Żydzi
Warszawa (woj. mazowieckie)
Polska
Rok wydania:: cop. 2003
Wydawca:: Warszawa : Żydowski Instytut Historyczny
Uwagi:: Katalog towarzyszy wystawie fotografii "Żydzi Warszawy 1861 - 1943" przygotowanej przez Żydowski Instytut Historyczny i Instytut Goethego w Warszawie z okazji 60. rocznicy powstania w getcie warszawskim i prezentowanej od 21 maja do 30 września 2003 w galerii Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie
Tekst równol. pol., ang., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 22.

Tytuł:: Katyń - zbrodnia i propaganda : niemieckie fotografie dokumentacyjne ze zbiorów Instytutu Zachodniego
Temat:: Egzekucja polskich oficerów w Katyniu (1940)
Katyń (Rosja)
Rok wydania:: 2003
Wydawca:: Poznań : Instytut Zachodni
Uwagi:: Tekst w języku polskim, angielskim i niemieckim

Książka

na półce

Skocz do pozycji 23.

Tytuł:: Warszawa - ostatnie spojrzenie : Niemieckie fotografie lotnicze sprzed sierpnia 1944
Autorzy:: Barański, Marek
Sołtan, Andrzej
Temat:: Warszawa (woj. mazowieckie)
Rok wydania:: 2004
Wydawca:: Warszawa : Muzeum Historyczne m.st. Warszawy
Uwagi:: Tekst równol. w jęz. niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 24.

Tytuł:: Przełamywać bariery, budować mosty : wojna na fotografiach polskiego i niemieckiego żołnierza : wystawa zorganizowana w ramach obchodów 60. rocznicy bitwy pod Monte Cassino
Autorzy:: Sierosławska, Elżbieta
Zespół Tłumaczy Przysięgłych "Sigillum"
Temat:: Ikonografia
II wojna światowa (1939-1945)
Fotografia polska
Rok wydania:: 2004
Wydawca:: Kraków : Muzeum Historii Fotografii
Uwagi:: Tekst pol., niem. i ang., tł. z pol

Książka

na półce

Skocz do pozycji 25.

Tytuł:: Jacyś ludzie : powstańcy śląscy w obiektywie Stanisława Gadomskiego
Autorzy:: Gadomski, Stanisław (1929-2013)
Temat:: Portrety
Fotografia polska
Kombatanci
Powstania śląskie (1919-1921)
Polska
Rok wydania:: 2005
Wydawca:: Katowice : [Biblioteka Śląska]
Uwagi:: Publikacja sfinansowana z budżetu Województwa Śląskiego
Tekst częśc. równol. pol., ang., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 26.

Tytuł:: Warszawa : z ruin do życia : fotografie z lat 1945-1950 = from ruins to life : photographs 1945-1950
Autorzy:: Kwiatkowski, Marek (1930- )
Ossowski, Jerzy (tłumacz)
Temat:: Ikonografia
Fotografia polska
Warszawa (woj. mazowieckie)
Rok wydania:: 2007
Wydawca:: Warszawa : NeoMedia Hanna Kielich-Rainka
Uwagi:: Tekst w jęz. pol., ang., jap. i niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 27.

Tytuł:: Hajnówka w starej fotografii = Hajnówka in the old photograph = Hajnówka in der alten Fotografie = Hajnuvka na staryh fotografiâh
Temat:: Architektura
Kultura
Organizacje
Przemysł
Sport
Szkolnictwo
Wojsko
Życie codzienne
Hajnówka (woj. podlaskie)
Historia
Rok wydania:: copyright 2007
Wydawca:: Hajnówka : Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Tadeusza Rakowieckiego w Hajnówce : Towarzystwo Przyjaciół Hajnówki
Uwagi:: Publikacja wydana w ramach realizacji projektu "Z historią w przyszłość - utrwalanie i upowszechnianie dziedzictwa kulturowego regionu Puszczy Białowieskiej" współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) Program Sąsiedztwa INTERREG IIIA/Tacis CBS Polska - Białoruś - Ukraina 2004-2006 oraz ze środków budżetu państwa pod patronatem Euroregionu Puszcza Białowieska
Tekst równolegle w języku angielskim, niemieckim i rosyjskim

Książka

na półce

Skocz do pozycji 28.

Tytuł:: Radzionków na starych fotografiach do 1945 roku = Radzionkau O/S auf den alten Photographien bis 1945
Autorzy:: Krawczyk, Jarosław A. (1963- )
Minas, Marek (1962- )
Wroński, Jarosław (1975- )
Temat:: Radzionków (woj. śląskie) - ikonografia
Rok wydania:: 2008
Wydawca:: Radzionków : Miejska Biblioteka Publiczna ; [Bytom-Rojca] : Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe "Rococo" - Jarosław Krawczyk
Uwagi:: Tekst równol. pol., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 29.

Tytuł:: W obiektywie wroga : niemieccy fotoreporterzy w okupowanej Warszawie 1939-1945 = Im Objektiv des Feindes : die deutschen Bildberichterstatter im besetzten Warschau 1939-1945
Autorzy:: Dom Spotkań z Historią (Warszawa)
Temat:: Ikonografia
Warszawa (woj. mazowieckie)
Rok wydania:: 2008
Wydawca:: Warszawa : "Rytm" : Dom Spotkań z Historią
Klas. wewnętrzna:: CZYTELNIA / HISTORIA II WOJNY ŚWIATOWEJ
Uwagi:: Album towarzyszy wystawie zorganizowanej przez Dom Spotkań z Historią, 4 września - 15 listopada 2008 r
Indeksy
Tekst równol. pol. i niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 30.

Tytuł:: W oblężonej twierdzy Przemyśl = Besieged Przemyśl fortress = In der belagerten Festung Przemyśl
Autorzy:: Hop, Dariusz
Temat:: Twierdza Przemyśl
Ikonografia
Fotografia polska
Twierdze i fortyfikacje
Polska
Rok wydania:: 2008
Wydawca:: Przemyśl : Urząd Miejski
Uwagi:: Na s. red. i okł. błędny ISBN
Tekst równol. pol., ang., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 31.

Tytuł:: Radzionków na starych fotografiach 1945-1959 = Radzionkau O/S auf den alten Photographien 1945-1959
Autorzy:: Krawczyk, Jarosław A. (1963- )
Minas, Marek (1962- )
Wroński, Jarosław (1975- )
Temat:: Fotografia polska
Radzionków (woj. śląskie, pow. tarnogórski, gm. Radzionków)
Rok wydania:: 2009
Wydawca:: Radzionków : Miejska Biblioteka Publiczna : Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe "Rococo" - Jarosław Krawczyk
Uwagi:: Tekst równol. pol., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 32.

Tytuł:: W oblężonej Twierdzy Przemyśl = Besieged Przemyśl Fortress = In der belagerten Festung Przemyśl
Temat:: I wojna światowa (1914-1918)
Fotografia polska
Ikonografia
Twierdze i fortyfikacje miejskie
Twierdza Przemyśl
Polska
Bezpieczeństwo i wojskowość
Historia
Rok wydania:: 2009
Wydawca:: Przemyśl : Urząd Miejski w Przemyślu
Uwagi:: Tekst równolegle w języku polski, angielskim i niemieckim

Książka

na półce

Skocz do pozycji 33.

Tytuł:: Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!
Autorzy:: Stroop, Jürgen (1895-1951)
Temat:: Powstanie w getcie warszawskim (1943)
Getto warszawskie
Żydzi
Polska
Rok wydania:: 2009
Wydawca:: Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu : Żydowski Instytut Historyczny
Seria:: Dokumenty / Instytut Pamięci Narodowej-Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu ; t. 38
Uwagi:: Przekł. opubl. w Biuletynie Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce 1960 nr 11 popr. przez Andrzeja Żbikowskiego
Tekst równol. pol., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 34.

Tytuł:: Wielkopolska u drzwi II Rzeczpospolitej : między traktatami pokojowymi wielkich mocarstw 11 listopada 1918 - 28 czerwca 1919 = Greater Poland at the gate of the Second Republic : in between the great powers' peace treaties 11 November 1918 - 28 June 1919 = Großpolen an der Schwelle zur Zweiten Polnischen Republik : zwischen den Friedensverträgen der großen Mächte 11. November 1918 - 28. Juni 1919
Autorzy:: Fabiańska, Barbara
Jurkiewicz, Przemysław
Temat:: Wielkopolskie Muzeum Niepodległości
Muzeum Historii Miasta Poznania
Powstanie wielkopolskie (1918-1919)
Zbiory muzealne
Fotografia polska
Poznań (woj. wielkopolskie)
Rok wydania:: cop. 2009
Wydawca:: Poznań : Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych
Uwagi:: Tekst równol. pol., ang., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 35.

Tytuł:: Erinnerung bewahren : Sklaven- und Zwangsarbeiter des Dritten Reiches aus Polen 1939-1945 = Zachować pamięć : praca przymusowa i niewolnicza obywateli polskich na rzecz Trzeciej Rzeszy w latach 1939-1945
Temat:: Fundacja "Polsko-Niemieckie Pojednanie"
Targi i wystawy
Polacy za granicą
Praca
Trzecia Rzesza (1933-1945)
Praca przymusowa
II wojna światowa (1939-1945)
Robotnicy
Niemcy
Polska
Rok wydania:: 2009
Wydawca:: Warszawa : Fundacja "Polsko-Niemieckie Pojednanie"
Uwagi:: Tekst równol. pol., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 36.

Tytuł:: Poznań 1945 : bitwa o Poznań w fotografii i dokumentach = der Kampf um Posen in Bild und Dokument = Battle for Poznań in the photograph and documents
Autorzy:: Karalus, Maciej
Krzyżaniak, Michał (1983- )
Temat:: Bitwa o Poznań (1945)
Bitwy
II wojna światowa (1939-1945)
Fotografia polska
Polska
Poznań (woj. wielkopolskie)
Rok wydania:: 2010
Wydawca:: Poznań : Wydawnictwo "Pomost" : Wydawnictwo Vesper
Seria:: Festung Posen 1945
Uwagi:: Bibliogr. s. 327
Tekst równol. pol., ang., niem

Książka

na półce

Skocz do pozycji 37.

Tytuł:: Kaunas atvirukuose pirmojo pasaulinio karo metais : iš Vytauto Didžiojo karo muziejaus atvirukų rinkinio
Temat:: Fotografia litewska
Kowno (Litwa) - 1914-1918 r.
Rok wydania:: 2011
Wydawca:: Kaunas : Karo paveldo institutas : Vytauto Didžiojo karo muziejus : Krašto apsaugos ministerija
Seria:: Vytauto Didžiojo Karo Muziejaus Kolekcijos
Uwagi:: Tekst równol. w jęz. lit., niem. i ros