Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "zsrr" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 11605
Tytuł:
„…szczerze się żałuje Sołowków! Jakbym drogo dał, żebym się tam na powrót znalazł…”. Warunki przebywania kapłanów na zesłaniu w świetle listu ks. Antoniego Wasilewskiego
“…Solovki Is so Sadly Missed! I’d Give Anything to Be Back There...”: The Living Conditions of Exiled Priests’ as Shown in Fr. Antoni Wasilewski’s Letter
Autorzy:
Wodzianowska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232851.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
represje duchowieństwa
proces pokazowy w Moskwie
zesłanie
Antoni Wasilewski
Leningrad
ZSRR
repression of the clergy
show trial in Moscow
exile
USSR
Opis:
Ks. Antoni Wasilewski, duszpasterz i dziekan moskiewski oraz rektor podziemnego seminarium duchownego w Leningradzie, był kilkakrotnie usuwany ze stanowiska i aresztowany zarówno w okresie carskiej Rosji, jak i po nastaniu rządów bolszewików. Trzykrotnie aresztowany, przebywał w więzieniach moskiewskich i leningradzkich oraz na Sołowkach (Wyspach Sołowieckich). Z łagru został skierowany, w stanie wycieńczenia, na zesłanie do Uzbekistanu. Tam, w warunkach skrajnej nędzy, przeżył niespełna dwa lata. Nieznana jest ani data jego śmierci, ani miejsce pochówku. Prezentowany list z zesłania przedstawia zarówno warunki transportu więźniów, jak i ich pobytu w azjatyckich miejscowościach.
Fr. Antoni Wasilewski, a pastor of souls and dean in Moscow, as well as rector of the underground seminary in Leningrad, was removed from his position and arrested several times both in the time of Tsarist Russia and after the Bolshevik rule set it. Arrested three times, he spent some time in prisons in Moscow, Leningrad and Solovki (on the Solovetsky Islands). From the camp there, emaciated, he was sent to exile in Uzbekistan. There he lived in conditions of extreme poverty for less than two years. Neither the date of his death nor the place of burial is known. The presented letter from his exile shows manner in which prisoners were transported and their stay in Asian towns and settlements.
Źródło:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL; 2023, 5; 165-182
2658-1175
2719-3144
Pojawia się w:
Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Etiudy o Tel Awiwie”. Obraz izraelskiego miasta z perspektywy rosyjskojęzycznych repatriantów
“Etudes About Tel Aviv”: The Image of Tel Aviv from the Perspective of Russian-Speaking Repatriates
Autorzy:
Lenart, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44931993.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Tel Awiw
obraz miasta w literaturze
literatura rosyjsko-izraelska
imigracja z ZSRR
imagologia
Tel Aviv
image of a city in literature
Russian-Israeli literature
immigration from the USSR
imagology
Opis:
The article offers an analysis of the collection Ėtiudy o Telʹ-Avive [Etudes about Tel Aviv], which was published in Russian in 2004 and edited by Sonia Chesnina and Leonid Finkelʹ. The study attempts to show the image of the city of Tel Aviv from the perspective of Russian-speaking repatriates. The author treats the analysed texts as non-fiction prose, expressing authentic migration experiences and problems. In those texts, Tel Aviv exists as a city-myth, a city of culture, and a place where a new identity is born and shaped. The analysis allows us to conclude that Etudes about Tel Aviv is not only a text about urban space. It is primarily a cultural text, a place of literary search for knowledge about its inhabitants’ culture, history, and identity. If we look at the relationship between geography and literature, the text (Etudes about Tel Aviv) and the city (Tel Aviv) constitute a “common territory”.
Artykuł stanowi analizę zbioru Этюды о Тель-Авиве [Etiudy o Tel Awiwie], który został opublikowany w języku rosyjskim w 2004 roku pod redakcją Soni Chesniny i Leonida Finkela. Niniejszy artykuł jest próbą odczytania obrazu Tel Awiwu widzianego z perspektywy rosyjskojęzycznych repatriantów. Autorka traktuje analizowane teksty jako prozę non‑fiction wyrażającą autentyczne doświadczenia i problemy migracyjne. Tel Awiw występuje w nich jako miasto‑mit, miasto kultury oraz miejsce, w którym rodzi się i kształtuje nowa tożsamość. Przeprowadzona analiza pozwala stwierdzić, że Etiudy o Tel Awiwie to nie tylko teksty o przestrzeni miejskiej. To przede wszystkim teksty kulturowe, miejsca literackich poszukiwań wiedzy o kulturze, historii i tożsamości jego mieszkańców. Jeśli spojrzymy na relację między geografią a literaturą, tekst (Etiudy o Tel Awiwie) i miasto (Tel Awiw) stanowią „terytorium wspólne”.
Źródło:
Adeptus; 2023, 20
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Rozstrzelani za Zbruczem”. Praktyka wydawania wyroków śmierci na ludność polską w trzech obwodach Ukraińskiej SRR w ramach „operacji polskiej” w latach 1937–1938. Analiza komparatystyczna
“Executed beyond the Zbrucz River”. The practice of Issuing Death Sentences against the Polish Population in Three Regions of the Ukrainian SSR within the “Polish Operation” in 1937 and 1938. A Comparative Analysis
Autorzy:
Olechowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234858.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Odesa
Kamianets-Podilskyi
Vinnytsia
Polish operation
criminal trial
USSR
Poles in the East
Odessa
Kamieniec Podolski
Winnica
operacja polska
śledztwo
ZSRR
Polacy na Wschodzie
Opis:
Tekst przedstawia trzy przypadki śledztw karnych toczonych w latach trzydziestych XX w. przeciwko ludności polskiej pozostałej na Ukrainie Radzieckiej (Winnica, Odessa, Kamieniec Podolski). Wszystkie zakończyły się wyrokami skazującymi na śmierć przez rozstrzelanie. Po latach zamordowani zostali uznani za ofiary systemu totalitarnego, uzyskując tym samym pośmiertną (symboliczną) rehabilitację.
The text presents three cases of criminal trials held in the 1930s against the Polish population remaining in Soviet Ukraine (regions of Vinnytsia, Odesa, and Kamianets-Podilskyi). All ended with sentences of death by firing squad. Years later, the murdered were recognised as victims of the totalitarian system, thus obtaining posthumous rehabilitation and symbolic sentence exoneration.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2023, 55, 1; 77-99
0419-8824
2451-1323
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agentura sowiecka w Armii Polskiej w ZSRR (wrzesień 1941 – sierpień 1942)
Soviet Agents in the Polish Army in the USSR (September 1941 – August 1942)
Autorzy:
Jaczyński, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2234857.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Władysław Anders
Armia Polska w ZSRR
agenci Międzynarodówki Komunistycznej
radzieccy oficerowie łącznikowi
Polish Army in the USSR
Communist International agents
Soviet liaison officers
Opis:
Artykuł przedstawia działalność agentury sowieckiej w Armii Polskiej organizowanej na terytorium ZSRR. Armia Polska w ZSRR była penetrowana nie tylko przez konfidentów NKWD, ale też przez skierowanych w jej szeregi agentów Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej (Kominternu). Agenci mieli za zadanie zdobywanie informacji o wewnętrznych stosunkach w polskich dowództwach i oddziałach i panujących w nich nastrojach antyradzieckich. Funkcje wywiadowcze pełnili też radzieccy oficerowie łącznikowi.
The article presents the activity of the Soviet spy network within the Polish Army organised in the USSR. The Polish Army in the USSR was penetrated not only by NKVD secret agents but also by the Executive Committee of the Communist International (Comintern) agents sent to the army. The agents were to collect information about internal relations in Polish commands and troops and about anti-Soviet feelings among soldiers. Soviet liaison officers also performed intelligence tasks.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2023, 55, 1; 53-76
0419-8824
2451-1323
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Augustinas Voldemaras i stosunki radziecko-litewskie w latach 1926–1929
Augustinas Voldemaras and Soviet-Lithuanian Relations between 1926 and 1929
Autorzy:
Rupasow, Aleksandr I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235030.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Augustinas Voldemaras
Antanas Smetona
stosunki litewsko-radzieckie
stosunki polsko-litewskie
polityka zagraniczna Litwy
polityka zagraniczna ZSRR
Lithuanian-Soviet relations
Polish-Lithuanian relations
Lithuanian foreign policy
USSR foreign policy
Opis:
Praca opisuje relacje radziecko-litewskie w latach 1926–1929 na podstawie sprawozdań radzieckiej misji dyplomatycznej w Wilnie. Władze w Moskwie zainteresowane były sytuacją wewnętrzną Litwy, narastającymi napięciami pomiędzy Augustinasem Voldemarasem i Antanasem Smetoną oraz skomplikowanymi relacjami między Wilnem i Warszawą.
The article describes Soviet-Lithuanian relations in the period between 1926 and 1929, based on reports by Soviet diplomats in Vilnius. The authorities in Moscow were preoccupied with the internal situation in Lithuania, the growing tensions between Augustinas Voldemaras and Antanas Smetona, and the complicated relations between Vilnius and Warsaw.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 61-76
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Sztabu Generalnego w ramach Układu Warszawskiego w świetle doktryn i praktyki operacyjnej
The activities of the General Staff within the Warsaw Pact against doctrines and operational practice
Autorzy:
Piotrowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28328191.pdf
Data publikacji:
2023-12-05
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Układ Warszawski
zimna wojna
Zjednoczone Dowództwo Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego
generał Jan Drzewiecki
broń atomowa
broń rakietowa
Front Polski (Nadmorski)
Sztab Generalny SZ ZSRR
marszałek Konstanty Rokossowski
pułkownik Tadeusz Pióro
Sztab Generalny Wojska Polskiego
General Staff of the Polish Armed Forces
Warsaw Pact
Cold War
United Command of the Warsaw Pact Armed Forces
General Jan Drzewiecki
atomic weapons
missile weapons
Polish (Maritime) Front
General Staff of the Armed Forces of the Soviet Union
Marshal Konstanty Rokossowski
Colonel Tadeusz Pióro
Opis:
Autor tematem swych rozważań uczynił funkcjonowanie Sztabu Generalnego (SG) w okresie powojennym – w obrębie krajowej struktury dowodzenia, ale przede wszystkim w ramach Układu Warszawskiego (UW). Została omówiona stopniowa ewolucja organizacji wewnętrznej, kompetencji i zadań poszczególnych oddziałów, a następnie zarządów SG WP, odchodzących od przedwojennych rozwiązań francuskich na rzecz wzorców sowieckich (organizacyjnych, planistycznych, doktrynalnych), których napływ przyspieszyło objęcie przez marsz. Konstantego Rokossowskiego w listopadzie 1949 roku teki Ministra Obrony Narodowej w polskim rządzie. Szczególną uwagę poświęcono relacjom SG WP ze strukturami UW, głównie w ramach fasadowej organizacji, jaką było Zjednoczone Dowództwo Sił Zbrojnych (ZDSZ) UW, a de facto X Zarząd SG Armii Czerwonej. Próba zdemokratyzowania procesu decyzyjnego w ZDSZ podjęta przez stronę polską za sprawą memorandum opracowanego pod kierownictwem gen. Jana Drzewieckiego okazała się – w przeważającej mierze – bezskuteczna. Analizie poddane zostały też koncepcje ewoluującej doktryny wojennej UW, przede wszystkim w oparciu o ówczesne novum, czyli broń atomową, a ponadto broń chemiczną oraz możliwości ich przenoszenia za pomocą środków rakietowych. Równolegle do projektów rosyjskich planistów zaczęły powstawać polskie plany operacyjne opracowywane przez SG WP w porozumieniu ze stroną radziecką, w tym zwłaszcza koncepcja stworzenia Frontu Polskiego, określanego również Nadmorskim, która doczekała się kilku modyfikacji w kolejnych planach mobilizacyjnych i ćwiczona była w trakcie manewrów wojskowych organizowanych co kilka lat począwszy od 1950 roku.
The author made the functioning of the General Staff (GS) in the post-war period the subject of his considerations – within the national command structure, but above all within the Warsaw Pact (WP). The gradual evolution of the internal organisation, competences and tasks of individual divisions, and then of the directorates of the Polish General Staff, moving away from pre-war French solutions to Soviet models (organisational, planning and doctrinal) was discussed. The influx of Soviet-way changes accelerated when the Marshal Konstanty Rokossowski took over as the Minister of National Defence in the Polish Government in November 1949. Particular attention was paid to the relations of the GS of the Polish Army with the structures of the WP, mainly within the framework of the façade organisation that was the United Command of the Armed Forces (UCAF) of the WP, and de facto the X Directoriate of the General Staff of the Red Army. An attempt by the Polish side to democratise the decision-making process in the UCAF through a memorandum drafted under the leadership of General Jan Drzewiecki proved – for the most part – unsuccessful. The concepts of the evolving WP war doctrine were also analysed, above all on the basis of the novelty of the time, i.e. atomic weapons, in addition to chemical weapons and the possibility of their delivery by missiles. Parallel to the projects of Russian planners, Polish operational plans began to be drawn up by the General Staff of the Polish Army in agreement with the Soviets, including in particular the concept of creating a Polish Front, also referred to as the Maritime Front, which underwent several modifications in subsequent mobilisation plans and was rehearsed during military manoeuvres organised every few years starting from 1950.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2023, 1, 19; 175-215
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Free Cossacks and the Second Polish Republic
Wolne Kozactwo i II Rzeczpospolita
Autorzy:
Komar, Vołodymyr
Szymanowicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050694.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Poland 1918–1939
USSR
Cossacks
military intelligence (Poland)
Prometheism
Polska 1918–1939
ZSRR
Kozacy
wywiad wojskowy (Polska)
prometeizm
Opis:
Począwszy od XVI w. Kozacy byli jednym z narzędzi ekspansji Imperium Rosyjskiego. Służyli również do tłumienia antyrosyjskich i antycarskich powstań oraz buntów. Jeszcze w trakcie wojny domowej w Rosji Kozacy byli przez bolszewików poddawani represjom, a często i eksterminacji. Po zakończonej wojnie rozpoczął się proces rozkozaczania społeczności kozackiej i likwidacji jej odrębności. Nic zatem dziwnego, że Kozacy szukali sojuszników, w tym również w nowo odrodzonej Rzeczypospolitej. W latach 1919–1920 do Warszawy przyjeżdżali przedstawiciele wojsk kozackich w celu nawiązania współpracy wojskowej przeciwko Armii Czerwonej. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej u boku Wojska Polskiego walczyło około 6000–7000 Kozaków. Po zakończonej wojnie tysiące Kozaków pozostały na emigracji w Polsce. Inne większe ich skupiska znajdowały się we Francji, w Niemczech, Jugosławii, a także w Czechosłowacji. Jednym z najaktywniejszych działaczy kozackich był Ignat Biłyj. Dzięki jego zabiegom władze polskie udzieliły wsparcia finansowego kozackiej akcji niepodległościowej, która uzyskała większą przychylność po dojściu do władzy marszałka Józefa Piłsudskiego. W 1927 r. w stolicy Czechosłowacji – Pradze powstał Komitet Wolnego Kozactwa złożony z Kozaków dońskich i kubańskich. Organizacja ta miała swym zasięgiem objąć możliwie najszerzej emigrację kozacką rozsianą w różnych państwach Europy, a nawet poza nią, w celu zjednoczenia jej do walki przeciwko Związkowi Sowieckiemu. Pomoc udzielana tej emigracji była jednym z elementów akcji prometejskiej zainicjowanej przez Józefa Piłsudskiego. Patronat nad akcją prometejską objął Oddział II Sztabu Generalnego / Głównego Wojska Polskiego (czyli organ wywiadu i kontrwywiadu wojskowego II Rzeczypospolitej), przy współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych i innymi instytucjami.
In the 19th and early 20th centuries, the Cossacks were used to suppress anti-Russian and anti-tsarist uprisings and revolts. However, during the Civil War in Russia, the Cossacks were subjected to repression and often extermination by the Bolsheviks. After the end of the war, the process of decossackization and elimination of the Cossack separateness began. It is therefore not surprising that the Cossacks sought allies, also in the newly reborn Republic of Poland. In the years 1919–1920, Cossack army representatives came to Warsaw in order to establish military cooperation against the Red Army. About 6–7 thousand Cossacks fought in the Polish-Soviet War. After the end of the war, thousands of Cossacks remained in exile in Poland. Other major clusters of Cossacks were found in France, Germany, Yugoslavia and Czechoslovakia. One of the most prominent Cossack activists was Ignat Bilyi. Thanks to his efforts, the Polish authorities gave financial support to the Cossack independence campaign, which gained more favour after the coming to power of Marshal Józef Piłsudski. In 1927, in Prague, the capital of Czechoslovakia, the Free Cossacks Committee was established, consisting of Kuban and Don Cossacks. This organization was meant to cover as widely as possible the Cossack emigration scattered across Europe and even beyond, in order to unite it in the fight against the Soviet Union. The help given to this emigration was one of the elements of the Promethean action initiated by Józef Piłsudski. The Promethean campaign was held under the patronage of the Second Department of Polish General Staff (i.e. the body of military intelligence and counterintelligence of the Second Polish Republic) in cooperation with the Ministry of Foreign Affairs and other institutions.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2023, 22, 1; 169-203
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza rosyjskiej wielopartyjności u kresu ZSRR – aspekt instytucjonalno-decydencko-prawny
The genesis of Russian multipartyism at the end of the USSR – the institutional-decisional-legal aspect
Autorzy:
Kirwiel, Eleonora
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343793.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Russian multipartyism
genesis
USSR
rosyjska wielopartyjność
geneza
ZSRR
Opis:
W artykule została przedstawiona geneza procesu kształtowania wielopartyjności w Rosji w odniesieniu do zmian na poziomie instucjonalno-decydecko-prawnym, które zostały przeprowadzone w ostatnich latach funkcjonowania ZSRR w ramach polityki pierestrojki Michaiła Gorbaczowa. Po pierwsze omówione zostały zainicjowane przez ówczesną władzę postępowania o charakterze instytucjonalno-normatywnym, a mianowicie reorganizacja organów władzy państwowej, przede wszystkim chodzi o przeprowadzenie wyborów deputowanych na Zjazd Deputowanych Ludowych ZSRR. Miał to być organ pochodzący z rzeczywistego konkurencyjnego wyboru, który postanowiono wskrzesić w myśl odwołania się do źródeł komunizmu – przewrócenia modelu władzy bazującego na funkcjonowaniu rad z jej nadbudową zjazdem, który stanowił główne ciało decyzyjne w państwie. Po drugie przeanalizowano przemiany na poziomie decydenckim, dotyczącym sfery alternacji elit w procesie zmian transformacyjnych. Po trzecie ukazano zmiany prawne, które w sposób faktyczny dokonały transformacji podstawy systemu radzieckiego oraz zainicjowały powstanie nowego ładu. Całość tych postępowań, zainicjowanych wówczas przez władzę, miała – w myśl logiki zakładanej przez rządzących – w istocie wzmocnić pozycję partii komunistycznej i jej aparatu jako siłę wspierającą pierestrojkę. W rzeczywistości działania te stworzyły podwalinę do przyszłych zmian systemowych, społecznych i światopoglądowych oraz utorowały drogę do wielopartyjności w już innych (nowych) uwarunkowaniach polityczno-prawnych i państwowych (Federacja Rosyjska).
The article presents the genesis of the process of formation of multi-partyism in Russia in relation to the changes at the institutional-decisional-legal level that were carried out in the last years of the USSR under Mikhail Gorbachev's perestroika policy. Firstly, proceedings of an institutional-normative nature initiated by the then authorities are discussed, namely the reorganisation of the organs of state power: first and foremost, the holding of elections of deputies to the Congress of People's Deputies of the USSR. This was to be a genuinely competitively elected body, which it was decided to resurrect in line with an appeal to the origins of communism - an overturning of the model of power based on the functioning of councils with its superstructure the Congress, which constituted the main decision-making body in the state. Secondly, the transformations at the decision-making level, concerning the sphere of elite alternation in the process of transformational change, were analysed. Thirdly, the legal changes that effectively changed the basis of the Soviet system and initiated the emergence of a new order are shown. The totality of these proceedings initiated by the authorities at the time were, according to the logic assumed by those in power, actually intended to strengthen the position of the Communist Party and its apparatus as a force supporting perestroika. In reality, these actions laid the groundwork for future systemic, social and worldview changes and paved the way for multipartyism in an already different (new) political, legal and state environment (Russian Federation).
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2023, 9, 2; 137-156
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka refleksji na temat początków pieriestrojki w ZSRR
Some Reflections on the Beginnings of Perestroika in the USSR
Autorzy:
Gordziejew, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520867.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
perestroika
USRR
Mikhail Gorbachev
sources
pieriestrojka
ZSRR
Michaił Gorbaczow
źródła
Opis:
Niniejsze rozważania stanowią głos w dyskusji o stanie polskich badań nad pieriestrojką w ZSRR na podstawie analizy prac Alicji Stępień-Kuczyńskiej. W artykule podjęto próbę weryfikacji funkcjonujących w nauce schematów interpretacyjnych, a także zawarto wskazówki co do ewentualnych kierunków refleksji nad schyłkowym okresem dziejów tego państwa poprzez poszerzenie bazy źródłowej, m.in. wykorzystanie rosyjskich zasobów archiwalnych oraz analizę myśli politycznej i ekonomicznej.
The considerations presented below are part of the discussion on research and studies of perestroika in the USSR based on the analysis of Alicja Stępień-Kuczyńska’s works. The article attempts to verify the interpretation schemes functioning in the literature on the subject. It also offers some guidelines concerning directions of reflection on the last period of the history of this state by extending the historical source base, including, among other things, Russian archival resources or analysis of political and economic thought.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2023, 58, 1; 227-244
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów granicy PRL – ZSRR po II wojnie światowej. Wybrane przypadki kontrabandy oraz nielegalnego przekraczania linii granicznej
From the history of the PRL-USSR border after World War II. Selected cases of contraband and illegal border crossing
Autorzy:
Olechowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446575.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Border
PRL
USSR
illegal crossing
contraband
smuggling
Lviv
Granica
ZSRR
nielegalne przekroczenie
kontrabanda
przemyt
Lwów
Opis:
W artykule przeanalizowano sześć ujawnionych przypadków nielegalnego przekraczania granicy między Polską Ludową a Związkiem Radzieckim od lat 50. do początku lat 80. XX wieku. Popełniały je osoby o niskim statusie społecznym i słabym wykształceniu. Dwie pierwsze z analizowanych spraw dotyczyły mężczyzn chorych psychicznie, które zupełnie nieświadomie znalazły się na terenie ZSRR. Pozostałe cztery odnoszą się do osób, które pod pozorem wyjazdów turystycznych w rzeczywistości zajmowały się nielegalnym handlem i próbowały przemycić przez granicę przedmioty zabronione. Tekst został w dużej mierze oparty na dokumentach z archiwum KGB w obwodzie lwowskim, które dotychczas nie pojawiały się w obiegu naukowym.
The article presents six disclosed cases of illegal border crossing between People's Poland and the Soviet Union from the 1950s to the beginning of the 1980s. They were committed by people with a low social status and poor education. The first two of the discussed cases concern the mentally ill who, completely unknowingly, found themselves on the territory of the USSR. The remaining four refer to people who, under the guise of tourist trips, were in fact involved in illegal trade and tried to smuggle prohibited items across the border. The text was largely based on documents of the Ukrainian KGB, which had not been present in the scientific circulation so far.
Źródło:
Polityka i Społeczeństwo; 2023, 22, 2; 145-158
1732-9639
Pojawia się w:
Polityka i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Радянське законодавство як складова технологій Голодомору-геноциду 1932–1933 років (на прикладі Півдня України)
Soviet Legislation as a Component of the Technologies of the Holodomor-Genocide of 1932–1933 (on the Example of Southern Ukraine)
Prawodawstwo sowieckie jako składnik technologii Hołodomoru-ludobójstwa z lat 1932–1933 (na przykładzie południowej Ukrainy)
Autorzy:
Kuzovova, Natala
Vodotyka, Serhiy
Ryzhenko, Iryna
Pravotorova, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33918212.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Holodomor
UkrSSR
USSR
power
genocide
repression
Hołodomor
ZSRR
UkrSRR
władza
ludobójstwo
represje
Голодомор
СРСР
УСРР
влада
геноцид
репресії
Opis:
Стаття присвячена недостатньо висвітленій у науковій літературі темі – аналізу правових актів СРСР та УСРР кінця 1920-х – початку 1930-х рр. та правовій оцінці дій влади по відношенню до громадян УСРР, що призвели до Голодомору 1932–1933 рр. Така постановка проблеми дозволяє виявити ступінь порушення радянських законів представниками радянської влади, форми репресій проти цивільного населення та застосування технологій геноциду. У статті проаналізовано історіографію питання, починаючи від поглядів Рафаїла Лемкіна до позицій сучасних істориків та правників. Основна увага зосереджена на технологіях геноциду, виділених Лемкіним, та аналізі практик провідних істориків та правників щодо обґрунтування геноцидного характеру голоду 1932–1933 рр. На прикладі конкретних подій, що мали місце на Півдні України, досліджується механізм вчинення дій, які можна класифікувати як геноцид. Застосування інтегрованого міждисциплінарного підходу до вивчення проблеми передбачає дослідження правових норм, якими керувались у своїй діяльності радянські органи влади, та визначення таких, що мають ознаки злочину проти українського народу. Щоб показати, як соціальне явище – голод у 1932–1933 рр., перетворилося на знаряддя умисного вбивства, жертвами якого стали понад 3,9 млн людей в Україні, автори зосередили увагу на комплексі законодавчих та нормативно-правових актів та практиці їхнього застосування в УСРР як складових технологій геноциду.
The article pays attention to a topic insufficiently covered in the scientific literature – the analysis of legal acts of the USSR and the USSR of the late 1920s – early 1930s and the legal assessment of the actions of the authorities in relation to the citizens of the USSR, which led to the Holodomor of 1932–1933. Their study and analysis allow us to reveal the degree of violation of Soviet laws by the Soviet government itself, the forms of repression against the civilian population and the use of genocide technology. The focus is on the technologies of genocide identified by Lemkin and the analysis of the practices of leading historians and jurists regarding the justification of the genocidal nature of the famine of 1932–1933. Using the example of specific events that took place in the South of Ukraine, the mechanism of committing actions that can be classified as genocide is investigated. The application of an integrated interdisciplinary approach to the study of the problem involves the study of legal norms that guided the activities of the Soviet authorities and the identification of those that had signs of a crime against the Ukrainian people. To show how a social phenomenon – the famine of 1932–1933 – turned into a tool of deliberate murder, of which more than 3.9 million people in Ukraine became victims, the authors focused on the complex of legislative and regulatory acts and the practice of their application in the Ukrainian SSR as components of genocide technologies.
W artykule zwrócono uwagę na temat niedostatecznie ujęty w literaturze naukowej – analizę aktów prawnych ZSRR i UkrSRR przełomu lat dwudziestych i trzydziestych XX w. oraz ocenę prawną działań władz w stosunku do obywateli UkrSRR, który doprowadził do Hołodomoru w latach 1932–1933. Ich badanie i analiza pozwala ujawnić stopień łamania prawa sowieckiego przez sam rząd sowiecki, formy represji wobec ludności cywilnej oraz stosowanie technologii ludobójstwa. W artykule dokonano analizy historiografii zagadnienia, począwszy od poglądów Rafaela Lemkina po stanowiska współczesnych historyków i prawników. Główny nacisk położony jest na zidentyfikowane przez Lemkina technologie ludobójstwa oraz analizę praktyk czołowych historyków i prawników w uzasadnianiu ludobójczego charakteru głodu lat 1932–1933. Na przykładzie konkretnych faktów, które miały miejsce na południu Ukrainy, badany jest mechanizm popełniania czynów, które można zakwalifikować jako ludobójstwo. Zastosowanie zintegrowanego, interdyscyplinarnego podejścia do badania problemu polega na badaniu norm prawnych, które kierowały działalnością władz sowieckich i identyfikacji tych, które noszą znamiona zbrodni przeciwko narodowi ukraińskiemu. Aby pokazać, jak zjawisko społeczne – głód lat 1932–1933 – przekształciło się w narzędzie umyślnego mordu, którego ofiarą padło ponad 3,9 mln ludzi na Ukrainie, autorzy skupili się na kompleksie aktów legislacyjnych i wykonawczych oraz praktyce ich zastosowania w Ukraińskiej SRR jako składników technologii ludobójstwa.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 559-600
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Banki groźniejsze niż tanki”. Mechanizmy gospodarczego nacisku Związku Sowieckiego na Polskę (1980-1981)
Autorzy:
Kozłowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231722.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polska
PRL
ZSRR
stosunki międzynarodowe
sankcje
ropa naftowa
gospodarka
Solidarność
stan wojenny
Wojciech Jaruzelski
Opis:
Artykuł skupia się na szantażu gospodarczym stosowanym przez Związek Sowiecki w stosunku do PRL w czasie tak zwanego kryzysu polskiego (1980–1981). Kreml w latach 1980–1981 osiągnął dużą sprawność w symultanicznym korzystaniu z wielu narzędzi polityki zagranicznej. Aby wymusić na władzach polskich wprowadzenie stanu wojennego, stosował trzy podstawowe metody nacisku: groził interwencją militarną, wspierał prosowiecką frakcję w PZPR oraz szantażował zmniejszeniem dostaw surowców i pomocy finansowej. W porównaniu do konsekwencji gospodarczych, politycznych i militarnych, wynikających z ewentualnej inwazji wojsk Układu Warszawskiego w Polsce, stosowanie tych trzech narzędzi było w zasadzie bezkosztowe. Taka strategia mogła być wykorzystywana przez dłuższy czas, elastycznie i w zależności od rozwoju sytuacji. Analiza – dokonana na podstawie opracowań oraz dostępnych materiałów źródłowych – wskazuje, że groźba redukcji dostaw surowców była najskuteczniejszym narzędziem w arsenale Kremla. Przyjmowana do tej pory gradacja określająca – od najbardziej do najmniej istotnego – hierarchię sowieckich narzędzi polityki zagranicznej przedstawiała się następująco: groźba interwencji militarnej, wspieranie frakcji prosowieckiej wewnątrz PZPR, stosowanie presji gospodarczej. W rzeczywistości ta kolejność powinna zostać odwrócona. Najważniejszym narzędziem w kremlowskim arsenale były sankcje – to groźba ich zastosowania ostatecznie pchnęła polskie kierownictwo do działania.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 40, 2; 487-507
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ribbentrop-Mołotow" - roku 1772 : tajny akt porozumienia rozbiorowego między Prusami i Rosją
Tajny akt porozumienia rozbiorowego między Prusami i Rosją
Autorzy:
Łysiak, Tomasz (1970- )
Powiązania:
Gazeta Polska 2022, nr 7, s. 76-78
Data publikacji:
2022
Tematy:
Fryderyk II Wielki (król Prus ; 1712-1786)
Katarzyna II (cesarzowa Rosji ; 1729-1796)
Maria Teresa (cesarzowa ; 1717-1780)
Stanisław August Poniatowski (król Polski ; 1732-1798)
II wojna światowa (1939-1945)
Pakt Ribbentrop-Mołotow (1939)
Rozbiór Polski (1772)
Rozbiory Polski
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Opis:
Tematem artykułu są tajne porozumienia między Niemcami a Rosją, w wyniku których państwo polskie przestawało istnieć. Wybuch II wojny światowej poprzedziło podpisanie paktu Ribbentrop-Mołotow stanowiącego umowę niemiecko-sowiecką zajęcia terenów RP. Tajny protokół podpisany 19 lutego 1777 roku między Rosją a Prusami był preludium dla dokonania trzech rozbiorów Polski.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Klecha, księżulek, opryszek w sutannie: uwagi o antyreligijnej polityce władz radzieckich wobec Kościoła katolickiego w okresie międzywojennym (na materiale moskiewskiej gazety Trybuna Radziecka)
Klecha, księżulek, opryszek w sutannie [Holy Joe, Little Priest, Hoodlum in Soutane]: Observations on the Antireligious Policy of the Soviet Authorities Towards the Catholic Church in the Interwar Period (Based on the Moscow Newspaper Trybuna Radziecka)
Autorzy:
Graczykowska, Tamara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342727.pdf
Data publikacji:
2022-09-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kościół rzymskokatolicki
ZSRR
prześladowania religijne
okres międzywojenny
radziecka prasa polskojęzyczna
the Catholic Church
the USSR
religious persecution
the interwar period
Polish-language Soviet press
Opis:
W artykule omówiono politykę władz ZSRR wobec Kościoła katolickiego w okresie międzywojennym. Konsekwencją działań podjętych przez komunistów miała być całkowita likwidacja struktur kościelnych oraz wychowanie nowego, radzieckiego Polaka – ateisty. W efekcie licznych kampanii prowadzonych przez służby specjalne, organy administracji państwowej, opartych głównie na terrorze i fizyczną eliminację duchowieństwa i wiernych, Kościół katolicki praktycznie przestał istnieć w ZSRR w 1938 r. Jednocześnie w artykule pokazano na przykładzie polskojęzycznej gazety „Trybuny Radzieckiej”, jak za pomocą narzuconej odgórnie przez władze komunistyczne antyreligijnej propagandy dążono do kształtowania pożądanych, ateistycznych postaw wśród obywateli ZSRR.
This article is devoted to the repressive action against the Catholic Church in the interwar period in the USSR. The author tries to show how the Soviet authorities fought against the Church. They destroyed religion and the Catholic Church in several ways: by introducing a series of decrees, and by employing the brutal terror of the physical elimination of the clergy and believers. This all led to the liquidation of the Catholic Church in 1938. This paper also focuses on the description of how antireligious propaganda was implemented in the Polish-language Soviet newspaper Trybuna Radziecka [Soviet Tribune] in order to influence Soviet people and encourage them to assume the desired attitude, namely, the renounciation of the Catholic faith.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 203-219
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Recenzja]: Włodzimierz Cieński, Od Lwowa do Teheranu. Wspomnienia duszpasterskie 1939-1942, oprac. Jacek Żurek, Katowice-Warszawa 2021, ss. 565, ISBN 978-83-9585-224-4
Autorzy:
Kiper, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088354.pdf
Data publikacji:
2022-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Lviv
Polish pastoral care in the USSR
Władysław Anders' army
Soviet occupation
Fr. Włodzimierz Cieński
Lwów
duszpasterstwo polskie w ZSRR
armia Władysława Andersa
okupacja sowiecka
ks. Włodzimierz Cieński
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2022, 118; 515-520
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 11605

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies