Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "zlodowacenia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-18 z 18
    Tytuł:
    Tarasy Białki w rejonie Jurgowa i ich związki z lodowcami tatrzańskimi
    Terraces of the Białka River at Jurgów (Podhale, Poland) and their connections with the glaciers of the Tatra Mts.
    Autorzy:
    Pliszczyńska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074922.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Dolina Białki
    zlodowacenia
    Tatry
    koniec zlodowacenia
    glacjofluwialne tarasy
    Białka Valley
    glaciations
    Tatra Mts.
    glacier limits
    glaciofluvial terraces
    Opis:
    The paper presents examination of views on number and age of glaciations in the Tatra Mts. and a new interpretation of palaeogeomorphology of the Białka Valley at Jurgów in the Podhale region (Poland). Author took 20 samples of pebbles (2-10 cm in diameter) from surface of Quaternary terraces. Petrographic analyses (petrographic composition of terrace deposits, weathering degree of granite pebbles and content of cracked granite) were carried out. Results of these analysis were used to estimate the age of terraces. The studies showed presence of four glaciofluvial terraces (VIb-IV) of the Riss 1, Riss 2 and Würm glaciations and three fluvial terraces (III-I) of the Holocene age. The paper also contains a description of probable glacial deposits (lateral moraines?) from the Mindel glaciation.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 2; 103-109
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwoj mokradel reofilnych Pojezierza Mazurskiego na tle warunkow morfogenetycznych
    Autorzy:
    Piascik, H
    Lemkowska, B
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/800319.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    torfowiska niskie
    Pojezierze Mazurskie
    mokradla reofilne
    fazy zlodowacenia
    Opis:
    Warunki morfogenetyczne Pojezierza Mazurskiego są związane ze stadiami ostatniego zlodowacenia. Połowa Pojezierza ukształtowana została w stadium pomorskim (najmłodszym), jedna piąta - w stadium poznańskim, a w najstarszym stadium leszczyńskim - jedna trzecia areału Pojezierza. Areał tych biotopów (reprezentowanych przez torfowiska niskie) wynosi od 5,6 do 8,0% i największy jest w stadium leszczyńskim, a najmniejszy w stadium poznańskim. W ich rozwoju dominuje faza decesji. Średnia powierzchnia mokradeł w fazie leszczyńskiej wynosi 20 ha, a w pozostałych fazach jest 2-krotnie mniejsza. Mokradła reofilne na Pojezierzu Mazurskim w przewadze mają charakter pojeziorowy (80-90%), a dowodzi tego obecność gytii w podłożu. W ich złożu dominują torfy olesowe oraz turzycowiskowe.
    Geomorphological conditions of the Mazurian Lakeland are connected with the last glaciation phases. About 50% of the region’s area were shaped during the Pomeranian phase (the youngest phase), ca. 20% were formed during the Poznań phase, and ca. 30% - during the Leszno phase (the oldest phase). Wetland biotopes (mostly low peatlands) cover from 5.6% to 8.0% of investigated area. The highest percentage of wetlands’ area originated from the Leszno phase, whereas the lowest - from the Poznań phase. Majority of wetlands (87-95%) are in the decession stage. The average area of wetlands shaped during the Leszno phase amounts ca. 20 ha, while it is about twice smaller for the other phases. Rheophilous wetlands of the Mazurian Lakeland are mostly of lake origin (80-90%), what is proved by the occurrence of gyttja deposits at the bottom. The alder-wood peats and sedge peats prevail in the peat deposits.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 477; 129-134
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Osady plejstocenu glacjalnego w okolicy Nowego Tomyśla (zachodnia Polska)
    Deposits of the Pleistocene near Nowy Tomyśl (western Poland)
    Autorzy:
    Krzyszkowski, D.
    Kuszell, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062119.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    analiza palinologiczna
    interglacjał
    zlodowacenia środkowopolskie
    stratygrafia
    palynological analyses
    interglacial
    Saalian Glaciation
    stratigraphy
    Opis:
    W rejonie Nowego Tomyśla, na terenie zachodniej Wielkopolski, w otworach wiertniczych z Woli Jabłońskiej, Cichej Góry i Lasek stwierdzono osady rzeczne, określone jako formacja z Lasek. Wypełniają one doliny kopalne do głębokości 40−50 m, leżą na glinach zlodowacenia odry (typ Dopiewiec) i są przykryte trzema glinami zlodowacenia warty (typy: Karolewo, Kopaszewko i Ujście). Utwory rzeczne powstawały w środowisku peryglacjalnym (ekstraglacjalnym), o silnych procesach eolicznych. Osady formacji z Lasek, z okolic Nowego Tomyśla reprezentują prawdopodobnie fragment wypełnienia doliny kopalnej Prawarty/ Praprosny. W jej obrębie (profil Wola Jabłońska) stwierdzono osady organiczne pochodzenia jeziornego. Wyniki analizy palinologicznej wskazują na niepełną interglacjalną sukcesję pyłkową, obejmującą początkowy okres chłodny oraz optimum charakteryzujące się klimatem umiarkowanym i wilgotnym. Spektra pyłkowe z najcieplejszego odcinka profilu odzwierciedlają panowanie lasu sosnowo-świerkowego i zarośli olszynowych z domieszką roślin o większych wymaganiach termicznych, wśród których na szczególną uwagę zasługują ziarna pyłku i owoce należące do rośliny wodnej Trapa natans dotychczas stwierdzonej jedynie w osadach interglacjalnych. Podobny obraz zbiorowisk leśnych wykazuje profil na terenie Bełchatowa, który był datowany na interstadiał pilicy, a obecnie jest określany jako interglacjał lubelski. Odniesienie profilu z Woli Jabłońskiej do tego interglacjału nie ma pewnego uzasadnienia, ponieważ pozycja palinostratygraficzna i geologiczna uzyskanej sukcesji roślinności jest trudna do ustalenia.
    Fluvial sediments has been recorded in three boreholes near Nowy Tomyśl, western Poland (Wola Jabłońska, Cicha Góra, Laski). Wola Jabłońska profile contains organic and fluvial deposits. This series has been formally named the Laski Formation. The fluvial sediments fill deep palaeovalley (40–50 m). They overlie the Dopiewiec till (Early Saalian, Odranian) and are overlain by three late Saalian (Wartanian) tills: Karolewo, Kopaszewko and Ujście. The fluvial suite was deposited mainly in periglacial environment, with strongly developed aeolian processes in the valley. However, during the optimal part of the period the aeolian processe almost completely ceased. The uppermost part of the suite exhibit suggests that deposition took place at the front of an advancing ice-sheet (high aggradation rate, admixtures of glacial derived material). The Laski Formation deposits may represent a fragment of pre-Warta/ Prosna palaeovalley. The organic sediments from Wola Jabłońska represent the climatic optimum of the interglacial and the early stages of the succeeding cold period. The picture of vegetation is characterized by spruce-pine forest with common alder and small admixtures of deciduous trees at the climatic optimum. Among local aquatic vegetation, the most characteristic is the occurrence of pollen and seeds of Trapa natans; a species hither noticed only in the interglacial successions. Climatic conditions that time were temperate and humid. The flora of Wola Jabłońska have features that resemble the forest communities at Bełchatów profiles in central Poland which was determined as the Pilica Interstadial, currently named as the Lublinian Interglacial. However, the profile from Wola Jabłońska cannot be unequivocally ascribed to this interglacial period, since the palynostratigraphic and geologic position of its vegetation succession is difficult to determine.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 453; 97--121
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Piętrowość krajobrazów w Azji Centralnej
    Altitudinal zonality of landscapes in Central Asia
    Autorzy:
    Zgorzelski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2084787.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
    Tematy:
    Azja Centralna
    geoekologia
    krajobraz
    krajobraz gorski
    wyzyny
    pustynie
    zlodowacenia
    klimat
    cechy morfologiczne
    Opis:
    The paper succinctly discusses the altitudinal zonality of landscapes in Central Asia in their macro and regional dimensions. It deals with such issues as the morphogenetic stages of the Himalaya, Karakoram, Trans-Himalaya and Tibetan lands, the level of the Gobi and huge Central Asian basins. Periglacial zonality and stages of mountain deserts are also disccused. To sum up, the author offers a typology of Central Asian landscapes.
    Źródło:
    Prace i Studia Geograficzne; 2009, 41; 245-260
    0208-4589
    Pojawia się w:
    Prace i Studia Geograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O podziale klimatostratygraficznym kompleksu środkowopolskiego w plejstocenie Polski
    Climatostratigraphic subdivision of the Pleistocene Middle Polish Complex in Poland
    Autorzy:
    Lindner, L.
    Marks, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074906.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    pleistocen
    kompleksu środkowopolski
    zlodowacenia
    interglacjał
    Polska
    Pleistocene
    Middle Polish Complex
    glaciations
    interglacials
    Polska
    Opis:
    The term Middle Polish Complex was introduced by the authors in 2007 as an informal superstage of the younger Middle Pleistocene in Poland. It replaced a previous inconsistent term of Middle Polish Glaciations, composed both of glaciations and interglacials. The Middle Polish Complex comprises deposits of 3 glaciations (Liwiecian, Krznanian and Odranian) and 3 interglacials (Mazovian, Zbójnian and Lublinian). Glacial and lake-marshy deposits of the complex correspond with loess sequences and separating palaeosols. Their common superposition in Poland and recorded palaeomagnetic episodes Emperor, Chegan, Jamaica and Blake of the Brunhes epoch verify a chronology of climatic changes and climatostratigraphic subdivision of the complex. Mutual relation of climate changes and their reference to glacial-interglacial and loessy-palaeosol cycles in neighbouring countries support usefulness to more specified correlations. Successive interglacials and glaciations of the Middle Polish Complex correspond to rhythmic global climate changes reflected by oxygen isotope stages in deep-sea boreholes (MIS11-6)
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 1; 36-45
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Morfologia osadów podłoża zlodowacenia Wisły na obszarze polskiej części lobu Odry
    Morphology of the Vistulian (Weichselian) glaciation substratum in the area of Polish part of the Odra lobe
    Autorzy:
    Hermanowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2066059.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    gliny
    zlodowacenia Wisły
    lob Odry
    piętro Pomorskie
    drenaż subglacjalny
    till
    Vistulian (Weichselian) glaciation
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 2; 133-133
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia zlodowacenia archipelagu Svalbard od późnego vistulianu do współczesności
    Autorzy:
    Ćwiąkała, Joanna
    Moskalik, Mateusz
    Rodzik, Jan
    Zagórski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/763206.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Late Vistulian and Holocene stratigraphy, Svalbard glaciation
    stratygrafia późnego vistulianu i holocenu, zlodowacenia Svalbardu
    Opis:
    The glacial history of the Svalbard archipelago is often a hot topic for researches, but the articles usually refer to a particular piece of Svalbard. The authors of this work studied many scientific articles based on the researches to find and collect this history.Svalbard archipelago is located in the Arctic, at the edge of the continental shelf of Europe. The end of shelf boundary noted occurrence of ice caps in the past glaciations. In turn, the main elements of the landscape of the archipelago are glaciers that are currently in a recession. Spitsbergen (the biggest island of the archipelago) sets the limit of Pleistocene glaciations, and the current state of glaciers allows determining the place where the recession is intense.The main aim of the authors in this study is to show this history only from the late Vistulian to the late Holocene (the beginning of 21st century). Interstadials and Stadials start time varies, as their duration in different places, according to various authors. It is very hard to collect all information and describe this history. By knowing the history of glaciation, we can distinguish in the late Vistulian: Last Glacial Maximum (LGM), Bølling/Older Dryas/Allerød and Younger Dryas (YD). LGM was the stadial in which was the maximum extent of ice sheet in late Vistulian. After this period, ice sheet began to retreat from the continental shelf. In turn, YD was the stadial in which the last advance of glaciers took place, about 11 000 years BC. In the Holocene we can distinguish Holocene Climatic Optimum (in the meantime short Cooling Holocene), Revdalen Stadial, Medieval Warm Period, Little Ice Age (LIA) and 20th century warming. The maximum extent of glaciers in Holocene was in LIA. In LIA, the extent of glaciers was bigger than in YD. In 20th century a warming started and continues until now.
    Svalbard jest obszarem, gdzie zachowały się w różnym stopniu „ślady” zdarzeń glacjalnych. Dowodami ich wystąpienia są między innymi osady oraz formy glacjalne i fluwioglacjalne (np. Boulton 1979; Boulton i in. 1982; Landvik i in. 1998; Mangerud i in. 1998; Pękala, Repelewska-Pękalowa 1990; Lindner, Marks 1993ab; Ingólfsson, Landvik 2013). Bliskość tego obszaru w stosunku do centrów zlodowaceń powodowała, że kolejne epizody glacjalne „zamazywały ślady” poprzednich, niszcząc je lub przekształcając (np. Landvik i in. 1992; Mangerud i in. 1998; Zagórski 2007). Po deglacjacji następował zazwyczaj okres intensyfikacji działania procesów nieglacjalnych (paraglacjalnych), np. morskich, peryglacjalnych (Mercier, Laffly 2005; Strzelecki 2011; Zagórski i in. 2012). Stąd najlepiej zachowały się pozostałości najmłodszych zdarzeń i epizodów glacjalnych, np. małej epoki lodowej (np. Baranowski 1977abc; Lindner Marks 1993b; Werner 1993; Wójcik, Ziaja 1999; Reder 1996ab;  Birkenmajer, Łuczkowska 1997; Svendsen Mangerud 1997; Zagórski i in. 2008, 2012; Rodzik i in. 2013).
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia; 2014, 69, 2
    0137-1983
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mikromorfologia glin lodowcowych jako narzędzie w rekonstrukcji procesów subglacjalnych
    Micromorphology of tills as a tool in reconstructing subglacial processes
    Autorzy:
    Narloch, W.
    Piotrowski, J. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075061.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    micromorphology
    S-matrix microstructures
    subglacial till
    subglacial processes
    mikromorfologia
    mikrostruktura S-matrix
    glina lodowcowa
    proces zlodowacenia
    Opis:
    Micromorphology has become an important tool in investigations of glacial tills. Structure and texture of tills studied in thin sections can be used to decipher the origin of tills, in particular their depositional and deformational history, but also to shed light on the nature of subglacial erosion, transport and deposition processes in general. In combination with laboratory experiments on till shearing under controlled conditions, micromorphology yields useful, quantitative data on till rheology that helps understanding the processes of ice movement over soft, deformable beds.This paper is a review of micromorphology applications to the study of subglacial tills as reported in the leading modern literature and presentation of a case study from Obórki site in north-central Poland that illustrates the potential of this method in the context of the last Scandinavian Ice Sheet.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 5; 294--303
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja refugiów glacjalnych w Europie
    Autorzy:
    Stojak, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/851638.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    zlodowacenia
    Europa
    rekolonizacja
    ssaki
    gatunki zwierzat
    rozmieszczenie geograficzne
    pochodzenie zwierzat
    populacje zwierzat
    metody badan
    filogeografia
    ostoje glacjalne
    Źródło:
    Wszechświat; 2014, 115, 10-12
    0043-9592
    Pojawia się w:
    Wszechświat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zasięg pojezierza z interglacjału eemskiego w Polsce a pozycja stratygraficzna lądolodów zlodowaceń środkowopolskich
    The Eemian lakeland extent in Poland versus stratigraphical position of the middle Polish Glaciations
    Autorzy:
    Bruj, M.
    Roman, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063193.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    plejstocen
    interglacjał eemski
    zlodowacenia środkowopolskie
    kopalne pojezierze
    morfostratygrafia
    Polska
    Polska
    Pleistocene
    Eemian Interglacial
    Middle Polish Glaciations
    buried lakeland
    morphostratigraphy
    Opis:
    Na mapie zestawiono 261 wybranych stanowisk interglacjału eemskiego na tle głównych stref marginalnych lądolodów skandynawskich w Polsce. Obecność stanowisk osadów jeziornych z interglacjału eemskiego w strefie wysoczyzn polodowcowych położonych między zasięgami lądolodów warty i odry, przy braku na tym obszarze starszych, to jest z interglacjału lubawskiego, osadów w stanowiskach eemskich, jest kolejnym argumentem przemawiającym za uznaniem obu nasunięć lądolodów (odry i warty) jako stadiałów obrębie jednego zlodowacenia. Zlodowacenie to zajmowałoby pozycję chronostratygraficzną zlodowacenia warty (Lindner, 2005), korelowaną z 6 stadium izotopowym tlenu, czyli około 210-130 ka.
    The map presents 261 selected sites of the Eemian Interglacial against the background of marginal zones of the Scandinavian Glaciations in Poland (Fig. 1). The appearance of lacustrine deposit sites from the Eemian Interglacial in morainic uplands between the Wartanian and Odranian ice-sheets along with the absence of older interglacial sediments (prior to the Wartanian Glaciation i.e. of the Lublin Interglacial age) at the Eemian sites - is another argument for accepting both the Wartanian and Odranian advances as stadials within a single glaciation. The glaciation would embrace a chronostratigraphic position of the Wartanian Glaciation (Lindner, 2005) as correlated with the 6th oxygen isotope stage i.e. ca 210-130 ka.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2007, 425; 27-34
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie litologiczne i wiek kemów koło Suchedniowa (Wyżyna Kielecka)
    Lithological diversity and age of kames near Suchedniów (Kielce Upland)
    Autorzy:
    Kalicki, Tomasz
    Przepióra, Paweł
    Jabłoński, Michał
    Frączek, Marcin
    Podrzycki, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16477311.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Zlodowacenia środkowopolskie (odra)
    kompleks środkowopolski
    akumulacja międzylobowa
    kemy
    Middle-Polish (odra) glaciations
    Middle Polish Complex
    inter-lobe accumulation
    kames
    Opis:
    Wzgórza i terasy kemowe położone na Płaskowyżu Suchedniowskim (północna część Wyżyny Kieleckiej) były przedmiotem badań w latach 70. XX wieku. W 2019 r. rozpoczęto nowymi metodami dalsze badania w celu określenia wieku i genezy osadów budujących te formy. Kemy powstały podczas zlodowaceń środkowopolskich (MIS 6), ok. 175–137 tys. lat temu. Urozmaicona hipsometria, ze wzgórzami i obniżeniami, spowodowała rozdzielenie wkraczającego lądolodu na dwa loby. W trakcie deglacjacji w części międzylobowej występowała duża zmienność warunków sedymentacji (5 poziomów akumulacji w profilach KR II i 4 w KR I). Spowodowało to wyższe położenie (KR II) kemów wodnolodowcowych z przewagą osadów piaskowo-żwirowych nieprzykrytych moreną. Uformowane niżej (KR I) kemy złożone, zbudowane z poziomów akumulacyjnych o naprzemiennie występujących drobniejszych osadach (kemy limnoglacjalne) i grubszych – piaskowo-żwirowych (kemy wodnolodowcowe) zostały przykryte moreną ablacyjną z głazami narzutowymi. Formy te powstały podczas deglacjacji arealnej i topnienia bloków martwego lodu. Tempo tego procesu było zmienne i trwało od kilkudziesięciu do kilku tysięcy lat, co mimo pojawiających się inwersji, potwierdzają uzyskane daty TL. Plejstoceńska terasa fluwialna (PK 1) oraz holoceńskie aluwia w dnie doliny Kamionki zostały wcięte w osady kemów i teras kemowych.
    The kame hills and terraces located in the Suchedniów Plateau (northern part of the Kielce Upland) were the subject of research in the 1970s. In 2019, further study was started using new methods to determine the age and genesis of the sediments that build these forms. Varied hypsometry, with hills and depressions, divided the advanced ice sheet into two lobes. During deglaciation in the inter-lobe part, there was a large variability of sedimentation conditions (5 accumulation members in KR II and 4 in KR I profiles). It was resulted in the higher position (KR II) of fluvioglacial kames with dominant of sand and gravel sediments not covered with moraine. The lower (KR I), complex kames were formed, composed of alternately occurring accumulation members of finer sediments (limnoglacial kames) and coarser – sand-gravel (fluvioglacial kames) covered with ablation moraine with erratics. These forms were created during areal deglaciation and the melting of blocks of dead ice. The rate of this process was variable, and it lasted from several dozen to several thousand years, which is confirmed by the obtained TL dates, despite the appearing inversions. The Pleistocene fluvial terrace (PK 1) and the Holocene alluvia in the bottom of the Kamionka valley ware cut into kames and kame terraces sediments.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2022, 21; 21-34
    1427-9711
    2353-6063
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Drenaż subglacjalny i jego wpływ na dynamikę lobu Odry zlodowacenia wisły
    Subglacial drainage and its influence on the dynamics of the Weichselian Odra lobe
    Autorzy:
    Hermanowski, P.
    Piotrowski, J. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074717.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    drenaż subglacjalny
    lob Odry
    dynamika ruchu lodowca
    zlodowacenia Wisły
    subglacial drainage
    Odra lobe
    groundwater
    ice movement dynamics
    Weichselian glaciation
    Opis:
    In this paper we have analyzed the influence of the Weichselian ice sheet advance on the groundwater system in the Odra lobe area using hydrogeological numerical modelling performed with the finite difference method. The results indicate entire re-organization of the groundwater system in relation to non-glacial times mainly affecting the flow directions, velocities and fluxes. The re-organization of groundwater flow was caused by the pressure gradient imposed by the sloping ice sheet surface especially obvious under the ice margin and some distance in front of it. Simulated groundwater flow velocities are significantly higher than the present velocities in that area while the major groundwater flow direction is to the south, i.e. opposite to the present direction. Coupling the simulation results with assumed basal melting rate suggests that only a small fraction of basal meltwater [~24%) could have drained through the bed. The surplus water likely accumulated at the ice/bed interface facilitating faster ice flow of the Odra lobe due to enhanced basal sliding and bed deformation.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 6; 504-512
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba rekonstrukcji geometrii lądolodu zlodowacenia Odry w północnej częoeci Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej
    Preliminary reconstruction of geometry of the ice sheet of the Odra glaciation in northern part of the Cracow–Częstochowa Upland
    Autorzy:
    Knopik, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074873.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    zlodowacenie Odry
    rekonstrukcji geometrii lądolodu zlodowacenia
    podłoże czwartorzędu
    Odra glaciation
    reconstruction of the geometry of the ice sheet
    Quaternary substratum
    Opis:
    During the Pleistocene, the Cracow-Częstochowa Upland was covered by the Scandinavian ice sheets two times, which was stated already at the beginning of the twentieth century. The Odra glaciation had probably the biggest impact on the relief of this area . The geometry of this part of the ice sheet was reconstructed on the basis of the analysis of the sub-Quaternary morphology and location of the glacial tills. The modeling of thickness of the ice sheet during the odra glaciations shows, that it was small (110–350 m) in the northern part of the analyzed area. Longitudinal profiles of the ice sheet are fairly gentle, which is typical for glaciers with high activity.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2011, 59, 6; 474-478
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Refugia lodowcowe w Europie: co wiemy o historii współczesnych gatunków roślin i zwierząt
    Glacial refugia in Europe: what do we know about the history of contemporary plant and animal species
    Autorzy:
    Jancewicz, E.
    Falkowska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/989053.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    zlodowacenia
    zlodowacenie Wisly
    historia gatunkow
    rosliny
    zwierzeta
    kolonizacja polodowcowa
    ostoje glacjalne
    Europa
    postglacial colonization
    last glacial maximum
    northern criptic refugia
    vistulian
    Opis:
    Modern research methods provide many new possibilities to reconstruct the history of species and the colonization of land after its release from the Pleistocene ice sheet. New laboratory techniques and research trends form another, new and interdisciplinary approach to these issues. In this paper, we present the history of plant and animal species during the last glaciation (Vistulian, 115−11.7 ka BP) and after the melting of the ice sheets. We also summarize the evolution of theories and views on this subject. Initially, the role of glacial refugia that are the places of survival of the species and the source of expansion to the north of the continent after the release of Europe from the ice sheet, were attributed to the Iberian, Apennine and Balkan peninsulas. This was due to the fact that in Europe only in these regions favourable conditions for the survival of temperate species existed. However, numerous paleozoological, palaeobotanical and paleoclimatological fossil evidences from the Vistulian period, and extensive molecular research on contemporary populations of species inhabiting different areas of the continent show a completely different image of glacial refugia and another model of postglacial expansion. The paper describes documented significance of extensive refugia (macrorefugia) that existed in the Carpathians, the Crimea, the Ural, the Caucasus and the Russian Plain in postglacial colonization of Europe. It shows also importance of small northern refugia often found near the border of the ice−sheet in survival of boreal species. One of the nearest refugium in the vicinity of the border of the ice sheet in last glacial maximum period was the refugium located in the Kraków−Częstochowa Upland (S Poland) and in the Świętokrzyskie Mountains (C Poland).
    Źródło:
    Sylwan; 2017, 161, 12; 982-990
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budowa geologiczna form glacimarginalnych na Wyżynie Przedborskiej – przykładowe studia
    Geological structure of the glacimarginal forms of the Przedbórz Highland, selected samples
    Autorzy:
    Wachecka-Kotkowska, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062131.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    analiza uziarnienia
    analiza strukturalna
    formy glacimarginalne
    zlodowacenia środkowopolskie
    Wyżyna Przedborska
    stadiał warty
    grain-size distribution
    structural analysis
    glaciomarginal landforms
    Warta Stage
    Middle Polish Glaciations
    Przedbórz Highland
    Opis:
    W artykule przedstawiono charakterystykę litologiczną osadów budujących wybrane formy glacimarginalne: morenę czołową akumulacyjną (stanowisko Masłowice), powierzchnię wysoczyzny morenowej falistej (stanowisko Ochotnik), przypuszczalną morenę martwego lodu (stanowisko Ludwików), kem (stanowisko Miejskie Pola). Formy pochodzą ze stadiału warty zlodowaceń środkowopolskich, są położone na północnych stokach ostańców mezozoicznych Wyżyny Przedborskiej. Wykonano analizy strukturalne, wybrane analizy teksturalne (uziarnienia i morfoskopowe) oraz oznaczono zawartości CaCO3 w osadach. Wykazano znaczący wpływ elewacji radomszczańskiej na przebieg i mieszany charakter deglacjacji. Wskazano, że formy glacimarginalne cechuje zróżnicowanie litofacjalne i litogenetyczne związane z dużą dynamiką deglacjacji lądolodu warty w brzeżnej części lobu Rawki, Pilicy i Luciąży.
    The article presents the lithological characteristics of sediments composing some marginal landforms: accumulated frontal moraine (Masłowice site), moraine plateau (Ochotnik site), alleged dead-ice moraine (Ludwików site) and kame (Miejskie Pola site). The landforms developed during the Warta Stage of the Middle Poland Glaciations and are located on the northern slopes of the remnant Mesozoic hills of the Przedbórz Highland. A structural and textural analysis (grain-size distribution and morphoscopy) was made and the CaCO3 content in the sediment was determined. A significant effect of the Radomsko elevation on the course and the mixed nature of the deglaciation has been proved. The marginal landforms are characterized by lithogical and lithofacies diversity related to the high dynamics of the Wartanian ice-sheet in its frontal part of the Rawka, Pilica and Luciąża Lobe.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 454; 103--120
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rekonstrukcja zmian paleośrodowiskowych w eemskich zagłębieniach bezodpływowych przedpola lądolodu ostatniego zlodowacenia na przykładzie stanowiska Stara Maryśka II (Północne Mazowsze, Polska Centralna)
    Paleoenvironmental changes reconstruction in the Eemian kettle holes of the last ice sheet glaciation foregrounds on the example of the Stara Maryśka II site (Northern Mazovia, Central Poland)
    Autorzy:
    Rychel, Joanna
    Sieradz, Dominika
    Massalska, Barbara
    Standzikowski, Karol
    Wasiluk, Radosław
    Woronko, Barbara
    Nawrocki, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2204542.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
    Tematy:
    późny plejstocen
    zagłębienie bezodpływowe
    warunki peryglacjalne
    maksymalny zasięg lądolodu zlodowacenia Wisły
    Late Pleistocene
    kettle hole
    periglacial conditions
    palaeoenvironmental changes
    maximum limit of the Weichselian (Vistulian) ice sheet
    Opis:
    Odsłonięta w stanowisku Stara Maryśka II sukcesja osadowa obejmuje górną część interglacjału eemskiego po zlodowacenie wisły. Na podstawie ciągłości zapisu palinologicznego w osadach wypełniających zbiornik odtworzony został przebieg zmian klimatu i środowiska w okresie późnego plejstocenu (MIS5e-MIS2). Wyniki datowań metodą OSL pozwoliły wyróżnić okresy funkcjonowania warstwy czynnej wieloletniej zmarzliny podczas zlodowacenia wisły (MIS4- -MIS2), która jest wyznacznikiem warunków peryglacjalnych panujących przed czołem lądolodu. Oznaczony został również czas formowania się wydm w rejonie stanowiska.
    The sedimentary succession exposed in Stara Maryśka II site includes last part of Eemian Interglacial (MIS 5e) to Late Weichselian (MIS2) deposits. On the base of the palynological record in the paleo-lake, the climate and environmental changes during MIS 5e were reconstructed. Optically stimulated luminescence dating of the sands pseudomorphoses of ice wegdes made it possible to distinguish periods of increased aeolian activity during the Weichselian glaciation.
    Źródło:
    Landform Analysis; 2022, 41; 53--68
    1429-799X
    Pojawia się w:
    Landform Analysis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Record of glacial outburst floods in marginal zones and forelands of Scandinavian glaciations in Poland
    Zapis powodzi glacjalnych w strefach brzeżnych i na przedpolach lądolodów skandynawskich w Polsce
    Autorzy:
    Rdzany, Zbigniew
    Frydrych, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/765198.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    powódź glacjalna
    jökulhlaupy
    przepływ wysokoenergetyczny
    przepływ subglacjalny
    strefa marginalna
    zlodowacenia skandynawskie
    pradoliny
    Glacial outburst flood
    jökulhlaups
    high energy flow
    marginal zone
    subglacial flow
    Scandinavian glaciations
    ice-marginal valleys
    Opis:
    W literaturze światowej poświęcono wiele uwagi ewidencji sedymentologicznej i morfologicznej ekstremalnych zdarzeń powodziowych zarówno na przedpolu lodowców i lądolodów współczesnych, jak i plejstoceńskich. Doniesienia na ten temat pochodzą z obszarów i okresów różnych zlodowaceń. W Polsce takie zdarzenia zostały udokumentowane w kilkunastu pracach. Sytuacja ta skłania do ustalenia, czy na obszarze Polski miała miejsce większa częstotliwość i powszechność występowania tych zdarzeń ekstremalnych niż do tej pory sądzono. W artykule dokonano przeglądu dotychczasowych badań w zasięgu lądolodów plejstoceńskich w Polsce, które uwzględniają występowanie wysokoenergetycznych powodzi glacjalnych w interpretacji osadów lub form rzeźby. Jego celem jest określenie obecnego stanu wiedzy i wskazanie kierunków dalszych badań. Przegląd ten uzupełniono o studium warunków paleogeograficznych udokumentowanego wcześniej sedymentologicznie jökulhlaupu w Siedlątkowie na krawędzi Wysoczyzny Łaskiej. Dokonana analiza prac i przeprowadzone zestawienia prowadzą do wniosku, że stan wiedzy na temat wielkich powodzi glacjalnych na Niżu Polskim nie jest zadowalający. Wskazuje to na potrzebę podjęcia intensywnych badań nad zapisem tego typu zdarzeń i ich rekonstrukcją, ponieważ ich rola morfogenetyczna, np. w kształtowaniu pradolin i innych elementów krajobrazu glacigenicznego jest niedoceniona.
    In international literature, much attention has been paid to sedimentological and geomorphological evidence of extreme floods in the forelands of both contemporary and Pleistocene glaciers and ice sheets. Reports on this subject come from areas and periods of different glaciations. In Poland such events have been documented in more than ten works. This situation prompts us to establish whether or not the occurrence of such extreme events was more frequent and widespread in the area of Poland than it has been believed to date. The article reviews the existing research concerning within the extent of Pleistocene glaciations in Poland, which include the occurrence of high energy glacial outburst floods in the interpretation of sediments or landforms. Its objective is to determine the current state of knowledge and to indicate the direction of further research. The review also includes a study of palaeogeographic conditions of the previously documented jökulhlaup in Siedlątków, on the border of the Łask Heights. The analysis of works and the conducted comparisons lead to the conclusion that the state of knowledge about great glacial floods in the Polish Lowland is not satisfactory. It indicates the need to undertake intense studies on the record of such events and their reconstruction as their morphogenetic role e.g. in the formation of ice-marginal valleys and other elements of glacigenic landscape is underrated.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica; 2018, 17; 33-40
    1427-9711
    2353-6063
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Główne problemy stratygrafii i paleogeografii plejstocenu w pracach Profesora Stefana Zbigniewa Różyckiego i jego uczniów
    The main problems of Pleistocene stratigraphy and palaeogeography in the works of Professor Stefan Zbigniew Różycki and his students
    Autorzy:
    Lindner, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063312.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Różycki Stefan Zbigniew
    zlodowacenia i interglacjały
    jednostki klimatostratygraficzne plejstocenu
    plejstoceńskie cykle sedymentacyjne
    plejstoceńska paleogeografia obszaru Polski
    geneza i warunki akumulacji lessu
    glaciations and interglacial
    climatostratigrahic units of the Pleistocene
    Pleistocene sedimentary cycles
    Pleistocene palaeogeography of Poland
    loess origin and accumulation conditions
    Opis:
    W pracy przedstawiono pięć głównych problemów badawczych dotyczących stratygrafii i paleogeografii plejstocenu podjętych przez Profesora Stefana Zbigniewa Różyckiego. Są to zagadnienia dotyczące: najstarszego zlodowacenia i najstarszego interglacjału, cyklów sedymentacyjnych i przedstawionego na ich podstawie podziału interglacjału wielkiego, identyfikacji i określenia rangi jednostek podziału klimatostratygraficznego plejstocenu, prezentacji paleogeografii obszaru Polski w plejstocenie oraz genezy i warunków akumulacji lessu. Wszystkie te problemy, mimo że zostały sformułowane i zainicjowane przed laty, również obecnie mieszczą się w centrum zainteresowań badawczych i jako takie znajdują swój wyraz w dokonaniach badawczych uczniów Profesora.
    The paper presents the five main scientific issues on the stratigraphy and palaeogeography of the Pleistocene undertaken by Professor Stefan Zbigniew Różycki. The first is linked with the oldest glacian and oldest interglacial, and the second - with the sedimentary cycles and the sub-division of the Great Interglacial based on them. The third problem is focused on the identification and range of the climatostratigraphic units of the Pleistocene and the forth - on presenting the palaeogeographic evolution of the area of Poland during the Pleistocene. The fifth issue discussed herein is connected with the origin and conditions of loess accumulation. All issues, despite the fact that they had been expressed and initiated many years ago, are still the subject of scientific interest and as such are reflected in the scientific achievements of the Professor's students and disciples.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2006, 419; 37-64
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-18 z 18

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies