Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "zlewnia rzeczna" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Concentration of selected priority substances in Klodnica River catchments
Zawartość wybranych substancji priorytetowych w zlewni Rzeki Klodnicy
Autorzy:
Nowak, B.
Fulara, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125953.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
priority substances
river catchments
screening study
substancje priorytetowe
zlewnia rzeczna
badania screeningowe
Opis:
Results of research on concentration of selected priority substances in Klodnica River catchments were presented. To the research were chosen following priority substances: cadmium, mercury, anthracene, benzo[a]pyrene, benzo[k]fluoranthene, benzo[b]fluoranthene, benzo[g,h,i]perylene and indeno[1,2,3-c,d]pyrene. Mercury was determed with the method of cold vapour atomic absorption spectrometry (CV AAS) using RA-915+ analyzer with RP-91 attachment produced by Lumex. Cadmium was determed with the method of direct electrothermal atomic absorption (ET AAS) using AAnalyst 600 appliance produced by Perkin Elmer. PAHs were analysed with high-performance liquid chromatography method with fluorescence detection (HPLC-FLD) using liquid chromatographHP 1050 produced by Hewlett Packard. The results of the research were compared with allowable concentration of priority substances in surface waters included in the proposal of UE concerning Environmental Quality Standards, and with requirements of the Polish legislation as the values determining water state indicators.
Przedstawiono wyniki badań zawartości wybranych substancji priorytetowych w zlewni rzeki Kłodnicy. Do badań wybrane zostały następujące substancje priorytetowe: kadm, rtęć, antracen, benzo[a]piren, benzo[b]fluoranten, benzo[k]fluoranten, benzo[g,h,i]perylen, indeno[1,2,3-c,d]piren. Rtęć oznaczana była techniką zimnych par absorpcyjnej spektrometrii atomowej (CV AAS) za pomocą analizatora RA-915+ z przystawką RP-91 firmy Lumex, kadm oznaczano metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z elektrotermiczną atomizacją próbki (ET AAS) za pomocą urządzenia AAnalyst 600 firmy PerkinElmer, WWA analizowano techniką wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją fluorescencyjną (HPLC-FLD) przy użyciu chromatografu cieczowego HP 1050 firmy Hewlett Packard. Otrzymane wyniki badań porównano z dopuszczalnymi stężeniami substancji priorytetowych w wodach powierzchniowych zawartych w propozycji Unii Europejskiej dotyczących standardów jakości środowiska - Environmental Quality Standards (EQS) oraz z wymaganiami określanymi przez polskie prawodawstwo jako wartości graniczne chemicznych wskaźników jakości wód.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2009, 3, 2; 347-354
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Concentration of Selected Priority Substances in Klodnica River Catchment
Zawartość wybranych substancji priorytetowych w zlewni rzeki Kłodnicy
Autorzy:
Nowak, B.
Fulara, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388077.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
substancje priorytetowe
zlewnia rzeczna
badania screeningowe
priority substances
river catchment
screening study
Opis:
The paper presents results of research on concentrations of selected priority substances in the Klodnica River catchment. Two metals were selected: cadmium and mercury, as well as six polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs): anthracene, benzo[a]pyrene, benzo[k]fluoranthene, benzo[b]fluoranthene, benzo[g,h,i]perylene, indeno[1,2,3-cd]pyrene. Mercury was determined with the method of cold vapor atomic absorption spectrometry (CV AAS) using RA-915+ analyzer with RP-91 attachment produced by Lumex. Cadmium was determined with the method of direct electrothermal atomic absorption (ET ASS) using AAnalyst 600 appliance produced by Perkin Elmer. PAHs were analyzed with high-performance liquid chromatography method with fluorescence detection (HPLC-FLD) using liquid chromatograph HP 1050 produced by Hewlett Packard. The research was carried out in 2008 in four measurement campaigns, once every quarter. In all campaigns 28 measurement points, located in the Klodnica River catchment, were examined. The obtained results were compared with permissible concentration values for priority substances in surface waters included in the proposal of the UE concerning Environmental Quality Standards, and with requirements determined by the Polish legislation as limit values of water quality indicators.
Przedstawiono wyniki badań zawartości wybranych substancji priorytetowych w zlewni rzeki Kłodnicy. Do badań wybrane zostały dwa metale: kadm i rtęć oraz szeoeć związków z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA): antracen, benzo[a]piren, benzo[b]fluoranten, benzo[k]fluoranten, benzo[g,h,i]perylen, indeno[1,2,3-cd]piren. Rtęć oznaczana była techniką zimnych par absorpcyjnej spektrometrii atomowej (CV AAS) za pomocą analizatora RA-915+ z przystawką RP-91 firmy Lumex, kadm oznaczano metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z elektrotermiczną atomizacją próbki (ET AAS) za pomocą urządzenia AAnalyst 600 firmy PerkinElmer, WWA analizowano techniką wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją fluorescencyjną (HPLC–FLD), przy użyciu chromatografu cieczowego Concentration of Selected Priority Substances in Klodnica River Catchment 1449 HP 1050 firmy Hewlett Packard. Badania przeprowadzone zostały w 2008 roku, w czterech sesjach pomiarowych, z częstotliwością raz na kwartał. Łącznie we wszystkich sesjach przebadano dwadzieścia osiem punktów pomiarowych zlokalizowanych w obrębie całej zlewni rzeki Kłodnicy. Otrzymane wyniki badań porównano z dopuszczalnymi stężeniami substancji priorytetowych w wodach powierzchniowych zawartych w propozycji Unii Europejskiej dotyczących standardów jakości środowiska – Environmental Quality Standards (EQS), oraz z wymaganiami określanymi przez polskie prawodawstwo jako wartości graniczne chemicznych wskaźników jakości wód.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 11; 1435-1450
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bilans azotu w zlewni rzeki Rokietnica
Balance of nitrogen in Rokietnica river basin
Autorzy:
Rauba, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400691.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
bilans azotu
zlewnia rzeczna
wody powierzchniowe
nitrogen balance
river catchment
surface water
Opis:
Na podstawie danych z badań ankietowych obliczono bilans azotu metodą „na powierzchni pola” w gospodarstwach leżących w granicach zlewni rzeki Rokietnica w województwie podlaskim. Na podstawie analiz uzyskanych wyników, stwierdzono, że niemal połowa wszystkich gospodarstw biorących udział w badaniu, przekracza bezpieczną granicę dodatniej różnicy bilansowej zgodną z Kodeksem Dobrej Praktyki Rolniczej. Stwierdzono również dodatnią korelację pomiędzy zmierzonymi wartościami stężeń azotu azotanowego (V) i ilością zużytych nawozów naturalnych i mineralnych w gospodarstwach, co świadczy o migracji niewykorzystanego azotu w profilu glebowym i zanieczyszczeniu tym składnikiem wód powierzchniowych.
Based on the survey data was calculated nitrogen balance method “on the surface of the field” on farms within the catchment area of the Rokietnica river in Podlaskie. Based on the analysis of the results obtained, it was found that almost half of all farms participating in the survey, exceeds the safe limit of the positive difference in the balance sheet in accordance with the Code of Good Agricultural Practice. It was also a positive correlation between the measured values of the concentrations of nitrate (V) and the amount of waste manure and mineral fertilizers on farms, reflecting the migration of unused nitrogen in the soil profile and the component of pollution of surface waters.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 36; 128-136
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany warunków wodnych w zlewni rzeki Tyśmienicy
The changes in water relations in the catchment basin of river Tysmienica
Autorzy:
Grzywna, A.
Mazur, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399916.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zlewnia rzeczna
Tyśmienica rzeka
stosunki wodne
melioracje wodne
river catchment
Tyśmienica river
water relations
water drainage
Opis:
W pracy przedstawiono historię zmian stosunków wodnych w zlewni rzeki Tyśmienica. Na podstawie map topograficznych w skali 1 : 100 000 od 1839 do 2009 roku oraz projektów melioracyjnych przedstawiono zmiany układu sieci wodnej. W połowie XIX wieku rzeka brała początek z jeziora Krzczeń, a główne prace melioracyjne wykonano na przełomie wieków. W XVII wieku wybudowano największy staw Siemień. Rozwój gospodarki stawowej nastąpił po I wojnie światowej bowiem istnienie stawów chroniło majątek przed parcelacją. Największe zmiany stosunków wodnych zaszły w latach 1954–1961, kiedy to wybudowano Kanał Wieprz-Krzna a w dolinie powstało kilka obiektów melioracyjnych o powierzchni około 15 000 ha. W latach 60-tych kanał wodny stanowiący początek Tyśmienicy poprowadzono omijając od wschodu jeziora Krzczeń i Rogóźno. W wyniku prac hydrotechnicznych długość rzeki wzrosła z 62 do 74,5 km, a jej początek przesunięto do Jeziora Rogóźno. Powierzchnia zlewni rzecznej na początku XVIII wieku wynosiła około 2000 km2, zaś na początku XXI wieku wynosi 2750 km2.
The paper presents the history of water conditions in the catchment area of the river Tyśmienica. On the basis of topographic maps in scale 1 : 100 000 1839 to 2009, and drainage projects presents the changes of the water network. In the middle 19th century, the river took the start from the lake Krzczeń, and major reclamation works were performed at the turn of the century. In the seventeenth century, built the largest pond Siemień. The development of the joint occurred after World One War because the existence of joints protect assets before breaking up. The biggest changes in water relations occurred in the years 1954 to 1961, when it built Wieprz – Krzna Canal in the valley created several objects drainage area of about 15 000 ha. In the 60’s the water channel beginning the Tyśmienica led passing to the east of Lake Krzczeń and Rogóźno. As a result of hydrotechnical works, the length of the river increased from 62 to 74,5 km, and its beginning was shifted to lake Rogóźno. The surface area of the catchment basin of the river at the beginning of the 18th century was 2000 km2, while at present, at the beginning of the 21st century it is 2750 km2.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 38; 136-142
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wybranych wskaźników fizykochemicznych w wodach rzeki Raszynki
Evaluation of selected physical and chemical indicators in Raszynka river
Autorzy:
Burzyńska, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338160.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
jakość wody
składniki mineralne
wody powierzchniowe
zlewnia rzeczna
mineral components
surface water
river catchment
water quality
Opis:
Celem pracy była ocena jakości wody fizykochemicznych w rzece Raszynce na podstawie wybranych wskaźników fizykochemicznych Badania prowadzono na terenie rolniczej zlewni Raszynki (17,14 km2). Rzeka płynie przez powiaty piaseczyński i pruszkowski (woj. mazowieckie) i jest prawym dopływem rzeki Utraty. Próbki wody pobierano raz w miesiącu od lutego do końca listopada w latach 2014–2015 ze stałych punktów badawczych zlokalizowanych wzdłuż rzeki (R_1–R_10). W próbkach zmierzono pH i przewodność elektryczną właściwą (EC) oraz oznaczono stężenie wybranych składników, tj. N-NO3, N-NH4, P-PO4, Na, K, Mg, Ca i Cl-. Przeważająca liczba próbek wód z rzeki (78,0%) była złej jakości z powodu nadmiernego stężenia składników biogennych, tj. N-NO3, N-NH4 i P-PO4. Stężenie Mg, Ca oraz Cl- w wodzie rzeki było bardzo małe, pozwalające zaliczyć ją do I klasy jakości dla wód powierzchniowych.
The aim of the study was to evaluate selected physical and chemical indicators in the waters of the Raszynka River on the background of land use in its vicinity. Study was carried out in the agricultural Basin of the Raszynka River (17.14 km2). Raszynka runs through Piaseczno and Pruszków districts on Masovian province. This river is a right tributary of the Utrata River. Water samples were collected monthly from February to November 2014–2015 with solid research points located along the river (R_1 to R_10). The vast number of water samples from the river (78.0%) were of bad quality due to excessive concentration of biogenic ingredients, i.e. N-NO3, N-NH4 and P-PO4. The concentration of Mg, Ca and Cl- in the river waters was very small, allowing include this to I class of surface waters.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 3; 23-34
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vulnerability of soils in the watershed of Wadi El Hammam to water erosion (Algeria)
Podatność gleb w zlewni Wadi El Hammam na erozję wodną (Algieria)
Autorzy:
Gliz, M.
Remini, B.
Anteur, D.
Makhlouf, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947192.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Wadi El Hammam
water erosion
watershed
GIS
remote sensing
erozja wodna
metodologia teledetekcji
zamulanie zbiorników
zlewnia rzeczna
Opis:
Located in the north west of Algeria, the watershed of Wadi El Hammam is threatened by water erosion that has resulted the silting of reservoirs at cascade: Ouizert, Bouhanifia and Fergoug. The objective of this study is to develop a methodology using remote sensing and geographical information systems (GIS) to map the zones presenting sensibility of water erosion in this watershed. It aims to produce a sensibility map that can be used as a reference document for planners. The methodology presented consists of three factors that control erosion: the slope, the friability material and the land use, which were integrated into a GIS. The derived erosion sensibility map shows three areas of vulnerability to water erosion: low, medium and high. The area of high vulnerability corresponds to sub-basin of Fergoug.
Położona w północno-zachodniej Algierii zlewnia rzeki Wadi El Hammam charakteryzuje się dużą podatnością na procesy erozji wodnej, które prowadzą do zamulenia zbiorników w kaskadzie: Ouizert, Bouhanifia i Fergoug. Celem badań było opracowanie metodologii wyznaczania stref w zlewni o różnej podatności na erozję z wykorzystaniem teledetekcji i geograficznych systemów informacyjnych (GIS) oraz stworzenie mapy wrażliwości gleb na erozję, która może być wykorzystana jako dokument referencyjny dla planistów. Przedstawiona metodologia polega na integracji w GIS trzech czynników warunkujących procesy erozji, tj.: nachylenia stoków, struktury gleb i użytkowania terenu. Na opracowanej mapie wyróżniono trzy klasy charakteryzujące: małą, średnią i dużą podatność zlewni na procesy erozji wodnej. Dużą podatność na erozję wykazują głównie obszary na terenie zlewni zbiornika Fergoug.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2015, 24; 3-10
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elements of water management planning according to EU Water Framework Directive in the catchment of Upper Narew
Elementy procesu planowania gospodarowania zasobami wodnymi według Ramowej Dyrektywy Wodnej na przykładzie górnej Narwi
Autorzy:
Pusłowska-Tyszewska, D.
Kindler, J.
Tyszewski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293348.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bilans wodny
gospodarka wodna
hydrologia
plan ochrony
zlewnia rzeczna
hydrology
management plan
river basin
water balance
water management
Opis:
Analysis of the national and regional plans shows that the current year, 2006, shall determine the key lines of national and regional development practically till 2015, that means till the time when, under the Water Framework Directive, Poland should have achieved its major objectives. This year shall witness decision making not only on the key objectives, priority strategies and measures undertaken for social and economic development of the country and regions, but also allocation of the main streams of funds from the EU and public funds from national sources. This is a sort of challenge for administration bodies responsible for water management, particularly in respect of programming water management tasks and their incorporation into documents which are strategic for development on national and regional level. Over 2006-2008 efforts of water management administration bodies should be focused on incorporation of water management issues into the consecutive edition of the National Ecological Policy and environmental protection programmes - at regional level, to be followed by county and community levels. This paper is a part of the broad stream of methodology and pilot work on the implementation of provisions of the Water Framework Directive in Poland. The main body of the paper consists of the summary of work done for the pilot river basin of Upper Narew .
Omówiono najważniejsze własności i etapy procesu planowania gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy, zgodnie z zaleceniami Ramowej Dyrektywy Wodnej UE. Przedstawiono metodycznie jeden z najważniejszych etapów procesu planowania, jakim jest identyfikacja antropogenicznych oddziaływań na wody i ocena ich skutków. Identyfikacja ta stanowi element zarówno wstępnej, jak i właściwej analizy problemów gospodarki wodnej w obszarze dorzecza i jest podstawą do realizacji kolejnych etapów cyklu planistycznego, zwłaszcza opracowywania planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy wraz z programami działań niezbędnych do osiągnięcia celów środowiskowych RDW. Opisano kolejne etapy prac i doświadczenia autorów uzyskane w wyniku wdrożenia tej metodyki w zlewni pilotowej górnej Narwi. Prace w tej zlewni nie objęły jeszcze prognozy stanu wód w roku 2015 ani analiz zmierzających do określenia niezbędnych dla osiągnięcia dobrego stanu wód w 2015 r.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2006, 10; 15-38
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany stężenia związków biogennych w poszczególnych fazach obiegu wody w zlewni cieku spod Laszczek
Changes in nutrient concentrations during particular phases of water cycle in a small river catchment stream from Laszczki
Autorzy:
Fic, M.
Mioduszewski, W.
Rossa, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339279.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
zlewnia rzeczna
monitoring wód
mineralne formy azotu i fosforany w wodach
river catchment
water monitoring
nitrates and phosphates in waters
Opis:
Klasyczny cykl obiegu wody w zlewni rzecznej polega na przejściu opadu atmosferycznego poprzez infiltrację efektywną do wód gruntowych, za pośrednictwem których definitywnie odpływa ze zlewni. Badania nad obiegiem wody i substancji chemicznych są wykonywane także w Instytucie Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach. Prace koncentrują się głównie nad obiegiem substancji biogennych, których udział w różnych fazach obiegu wody w zlewni pozostaje w bezpośrednim związku z produkcją rolniczą, hodowlaną i przeobrażeniami wiejskich jednostek osadniczych. Obiekt doświadczalny w Falentach jest położony w bezpośrednim sąsiedztwie Instytutu w zlewni Raszynki. Prace są wykonywane w mikrozlewni tzw. Cieku Wschodniego spod Laszczek. Opróbowaniu poddano główne fazy cyklu obiegu wody, od opadu atmosferycznego poprzez wody infiltracyjne w strefie saturacji do wód podziemnych. Dzięki opróbowaniu wód infiltracyjnych oraz wód ze strefy saturacji na zróżnicowanych głębokościach uzyskano pełen obraz zmian chemicznego składu wód w profilu pionowym. Wykonane badania potwierdzają zasadność kompleksowego i jednoczesnego rozpoznania jakości wody w poszczególnych fazach krążenia w zlewni rzecznej.
A typical water cycle in a river catchment consists in moving atmospheric precipitation through effective infiltration to ground waters, which carry the waters out of the catchment. Studies on the turnover of water and chemical substances are carried out at the Institute for Land Reclamation and Grassland Farming in Falenty. The studies focus mostly on the turnover of nutrients, concentrations of which are closely related to agricultural production, breeding and transformations of rural settlements. Experimental plot of the Institute is situated in its close vicinity in the catchment of the Raszynka River. Studies were carried out in a micro-catchment of the so-called “stream from Laszczki”. Main components of the water cycle, i.e. atmospheric precipitation, infiltration waters in a saturation zone and ground waters were sampled. The effect of entire vertical sampling of the ground-water stratum was achieved thanks to the sampling sites installed at various depths. The studies confirmed a rationale for the complex and simultaneous recognition of water quality in particular phases of cycling in the river catchment.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2003, T. 3, z. spec. (6); 51-57
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Monitoring of selected fertilizer nutrients in surface waters and soils of agricultural land in the river valley in Central Poland
Monitoring składników nawozowych w wodach powierzchniowych i glebach użytkowanych rolniczo w dolinie rzecznej
Autorzy:
Burzyńska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947153.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
agricultural catchment
cultivated soil layer
nutrients
surface waters
the river valley
dolina rzeczna
składniki biogenne
uprawna warstwa gleby
wody powierzchniowe
zlewnia rolnicza
Opis:
The aim of the study was to assess the content of soluble forms of fertilizer nutrients (N, P, K) in the cultivated soil layer up to 20 cm deep from agricultural land in the river valley, and the concentration of these nutrients in the surface waters of the Raszynka River. In the years 2016–2017, the surface water samples from the Raszynka Rriver (17 points) and soil (19 points) were collected from agricultural areas near the Raszynka River. The surface water samples were collected once a month during the March–October 2016–2017. The contents of nitrogen (Ntot, NO3-N and NH4-N), phosphorus (Ptot, PO4-P), total organic carbon (TOC and K and Ca) in soils and in waters were determined in the sample solutions. It was shown that river water was of low quality due to the high concentration of nitrogen and phosphorus and electrical conductivity (EC). The most polluted were the waters of the lower section of the river located in the vicinity of arable land and agricultural built-up areas. The soluble forms of nutrients content in the cultivated soil layer was varied depending on the kind of nutrient, way of agricultural land use, and the term of soil sampling. The content of dissolved P forms in the soil was the highest in autumn on arable lands after harvesting of vegetables (GO-W: 10.24 mg Ptot∙kg–1 in D.M.) and this component may migrate with surface runoff and increase the risk of surface water eutrophication.
Celem pracy była ocena zawartości rozpuszczalnych form składników nawozowych (N, P, K) w uprawnej warstwie gleby do 20 cm głębokości na gruntach rolniczych w dolinie rzecznej oraz stężenia tych składników w wodach powierzchniowych rzeki Raszynki. W latach 2016–2017 do badań pobierano próbki wód powierzchniowych z rzeki (17 punktów) i gleby (19 punktów) z terenów rolniczych sąsiadujących z rzeką Raszynką. Próbki wód powierzchniowych pobierano raz w miesiącu w okresie III–X 2016–2017. W roztworach wodnym i po ekstrakcji gleby oznaczono zawartość związków azotu (Nog, N-NO3 i N-NH4), fosforu (Pog, P-PO4), ogólnego węgla organicznego – OWO (ang. total organic carbon – TOC) oraz K i Ca. Wykazano, że wody rzeki były niskiej jakości ze względu na znaczne stężenie azotu i fosforu oraz wartości przewodności elektrycznej właściwej (EC). Najbardziej zanieczyszczone były wody dolnego odcinka rzeki położone w sąsiedztwie gruntów ornych oraz rolniczych terenów zabudowanych. Zawartość rozpuszczalnych form składników w uprawnej warstwie gleby była zróżnicowana w zależności od rodzaju składnika mineralnego, sposobu użytkowania gruntów rolnych oraz terminu pobrania próbek gleby. Zawartość rozpuszczonych form P w glebie była największa jesienią na gruntach ornych po zbiorze warzyw (GO-W: 10.24 mg Pog∙kg–1 s.m.), a składnik ten może migrować ze spływem powierzchniowym i zwiększać ryzyko eutrofizacji wód powierzchniowych.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2019, 43; 41-48
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of Restored External Spoil Tip of a Lignite Mine on the Discharge in a Cross-Border Watercourse (PL−CZ)
Wpływ zrekultowywanego zwałowiska zewnętrznego kopalni węgla brunatnego na wielkości przepływów w cieku transgranicznym (PL−CZ)
Autorzy:
Wojarnik, Krzysztof
Iwaniak, Edward
Wiatkowski, Mirosław
Czamara, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811762.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
open-cast mining
borrow pit management
spoil tip management
river network
hydrological calculations
hydraulic calculations
Wołoszyn’s method
Kaczmarek’s method
cross-border catchment
górnictwo odkrywkowe
zagospodarowanie wyrobiska
zagospodarowanie zwałowiska
sieć rzeczna
obliczenia hydrologiczne
obliczenia hydrauliczne
metoda Wołoszyna
metoda Kaczmarka
zlewnia transgraniczna
Opis:
This article presents a novel method for the assessment of the influence of a restored external spoil tip in "Turów" Lignite Mine (Poland) on the discharge in the cross border watercourse called in Poland Bezimienny Potok and in the Czech Republic – Minovickỳ Potok. Moreover, possible flood protection needs of the areas below the spoil tip in the Czech Republic (below the Tank No. 4) are indicated. In the investigated area, after the spoil tip had been formed, restoration work was carried out, i.e. a forest was planted on it. This restoration work, combined with the surface drainage structures, helped to reduce the rate of surface runoff. This, in turn, reduced the flood risk, since the high water culmination and the frequency of flood events were reduced. The hydrological and hydraulic calculations of the watercourse channel and hydro-technical structures' flow capacity indicate that the creation of the external spoil tip followed by the restoration work and the system of hydro-technical devices do not adversely affect the hydrological regime in the Bezimienny Potok catchment area, near the village of Minkovice in the Czech Republic. The forests planted as part of the restoration work play a significant role in reducing the high water culmination and the frequency of flood events. These forests cover the entire surface of the spoil tip and slow down the runoff of water. Moreover, it was confirmed that alternative solutions based on reservoirs – waste ponds located in the Bezimienny Potok catchment area – will improve the flood protection of the areas located in the Czech Republic (thanks to their storage capacity and provided that appropriate water management is ensured). The main stages of the method used for the assessment of the influence of the external spoil tip of "Turów" Lignite Mine on the discharge in the investigated cross-border watercourse are explained by means of the calculation of maximum discharge with a given probability of exceedance by the Wołoszyn's method used in Poland in the Lower Silesia region. This method accounts for the intensity of rainfall. Moreover, in order to determine the retention capacity of the investigated watercourse catchment area, the reduction of high water discharge (Q1% and Q10%) was calculated in the profiles of the sedimentation tanks, based on the reproduced hydrograph of the flood wave and with the assumption that the time required for the flood wave to go down to equals twice the time of concentration tk (to = 2tk). The sedimentation tanks' useful capacities were used to calculate the reduced discharge Q1%reduced and Q10%reduced. These values were added to the design flows for the sedimentation tanks located below, with the assumption that the swell waves coincide (the most unfavourable case). The calculation of probable discharges was carried out using the Kaczmarek's method (adopted in Poland) and using the maximum likelihood method. The methodology presented has been developed for the purpose of operation of the lignite waste external spoil tip in Turów (South-West of Poland, on the border with the Czech Republic). The main assumptions and implementation rules are universal and may be used for other sites of this kind.
W pracy zaprezentowano nowatorską metodę oceny wpływu zrekultywowanego zwałowiska zewnętrznego, znajdującego się w Kopalni Węgla Brunatnego „Turów” (Polska) na wielkości przepływów w cieku transgranicznym o nazwie Potok Bezimienny – Minovickỳ Potok (Republika Czeska). Ponadto wskazano na ewentualne potrzeby w zakresie ochrony przeciwpowodziowej terenów położonych poniżej zwałowiska na terenie Republiki Czeskiej (poniżej Zbiornika nr 4). Na omawianym obszarze po zakończeniu formowania zwałowiska prowadzono zabiegi rekultywacyjne, które polegały na zalesianiu. Przeprowadzone prace rekultywacyjne i wykonane urządzenia odwodnienia powierzchniowego przyczyniły się do zmniejszenia natężenia spływu powierzchniowego. To spowodowało zmniejszenie zagrożenia powodziowego poprzez zmniejszenie kulminacji wielkich wód i ograniczenie częstotliwości wezbrań. Wykonane w pracy obliczenia hydrologiczne i hydrauliczne przepustowości koryta cieku i budowli wodnych wskazują na to, że budowa zwałowiska zewnętrznego wraz z wykonaną rekultywacją i systemem urządzeń hydrotechnicznych nie wpływa ujemnie na reżim hydrologiczny w zlewni Potoku Bezimiennego w obrębie miejscowości Minkovice w Republice Czeskiej. Dużą rolę w zmniejszeniu kulminacji wielkich wód i ograniczeniu częstotliwości wezbrań pełnią powstałe w wyniku rekultywacji obszary leśne, obejmujące całą powierzchnię zwałowiska, które opóźniają spływ wody. Wyniki badań potwierdziły, że alternatywne rozwiązania wykorzystujące zastosowanie zbiorników wodnych – osadników zlokalizowanych w zlewni Potoku Bezimiennego, poprzez utworzoną pojemność retencyjną i przy właściwie prowadzonej gospodarce wodnej, wpłyną na poprawę ochrony przed powodzią terenów położonych w Republice Czeskiej. Główne etapy stosowanej metody oceny wpływu zwałowiska zewnętrznego kopalni węgla brunatnego „Turów” na wielkości przepływów w cieku transgranicznym wyjaśnione zostały za pomocą obliczeń przepływów maksymalnych o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia metodą Wołoszyna stosowaną w Polsce w regionie Dolnego Śląska, uwzględniającą natężenie deszczu. Ponadto w celu określenia zdolności retencyjnej zlewni rozpatrywanego cieku, w przekrojach zbiorników-osadników przeprowadzono obliczenia redukcji przepływów wielkich wód (Q1% i Q10%), opartej na odwzorowanym hydrogramie fali wezbraniowej, przy założeniu, że czas opadania fali to jest równy 2-krotności czasu koncentracji tk (to = 2tk). Pojemności użytkowe zbiorników-osadników posłużyły do obliczenia zredukowanego przepływu Q1%reduced i Q10%reduced, o które następnie zostały powiększone przepływy miarodajne dla osadników położonych poniżej, przy założeniu, że szczyty fal nakładają się na siebie (wariant niekorzystny). Wykonane w pracy obliczenia przepływów prawdopodobnych wykonano obowiązującą w Polsce metodą Kaczmarka oraz dodatkowo metodą największej wiarygodności. Przedstawiona metodyka została opracowana na potrzeby eksploatacji zwałowiska zewnętrznego kopalni Turów (południowo-zachodnia Polska, przy granicy z Czechami). Główne założenia i zasady realizacji prac mają charakter uniwersalny i mogą być wykorzystywane na innych tego typu obiektach.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2019, Tom 21, cz. 1; 343-363
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies