Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ziemie zachodnie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„My też chcemy mieć swoje tradycje”. Metody badań, definiowanie i praktykowanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego na ziemiach zachodnich i północnych
„We also want to have our own traditions”. Research methods, defining and practicing intangible cultural heritage in the Polish Western and Northern Territories
Autorzy:
Paprot-Wielopolska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402600.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
niematerialne dziedzictwo kulturowe
zarządzanie dziedzictwem kulturowym
Ziemie Zachodnie i Północne
metody badań terenowych.
intangible cultural heritage
cultural heritage management
the Polish Western and Northern Territories
field research methods
Opis:
Tekst skupia się na pomijanym dotychczas niematerialnym dziedzictwie kulturowym (NDK) na Ziemiach Zachodnie i Północnych, które tworzą neoregiony, czyli obszary, gdzie doszło do wielkich migracji ludności w wyniku II wojny światowej. Celem artykułu  jest 1) określenie sposobów (metod) rozpoznawania tradycji jako NDK neoregionów we współpracy ze społecznościami lokalnymi i 2) uznania go za element niezbędny w kształtowaniu tożsamości mieszkańców terenów postmigracyjnych. Oparciem dla wyrażonego postulatu jest analiza metod i technik badawczych zastosowanych w projektach realizowanych w wybranych regionach. Służą one zaświadczeniu ich wszechobecności i doniosłej roli w kształtowaniu NDK. Dlatego przeprowadzono krytyczną analizę metod badawczych i ocenę krajowego systemu ochrony NDK oraz przedstawiono możliwości praktycznego zastosowania wyników badań w społecznościach lokalnych na rzecz eksperckiego wsparcia i włączenia go do krajowego rejestru NDK.
The text focuses on the intangible cultural heritage (ICH) in the Polish Western and Northern Territories that have been overlooked so far. They form neoregions, i.e. areas where there was a great migration of people as a result of World War II. The aim of the article is 1) to define ways (methods) of recognizing tradition as the ICH of neoregions in cooperation with local communities, and 2) to recognize it as an essential element in creating the identity of residents of post-migration areas. Analysis of research methods and techniques used in projects implemented in selected regions is the basis for the expressed postulate. They serve to certify their omnipresence and important role in shaping ICH. Therefore, a critical analysis of research methods and evaluation of the national system of ICH protection was carried out and the possibilities of practical application of research results in local communities for expert support and inclusion in the national ICH register were presented.
Źródło:
Lud; 2020, 104; 75-99
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Osadnictwo literackie” Leonarda Borkowicza czy szczecińska odsłona„repolonizacji kulturalnej Ziem Odzyskanych” prowadzonej w latach czterdziestych XX w.?
Leonard Borkowicz’s “Literary Colonisation” or Szczecin’s Version of the “Cultural Re-Polonization of the Recovered Territories” in the 1940s?
Autorzy:
Rembacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951157.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Szczecin
wojewoda Leonard Borkowicz
literaci
polityka kulturalna
Ziemie Zachodnie
Ministerstwo Kultury i Sztuki
voivode Leonard Borkowicz
men of letters
cultural policy
Western Territories
Ministry of Culture and Art
Opis:
Celem artykułu jest przeanalizowanie procesu kształtowania się literackiego środowiska w Szczecinie i wskazanie jego głównych organizatorów. Zestawienie dotychczasowej literatury z dokumentami wytworzonymi przez administrację rządową i Związek Zawodowy Literatów Polskich oraz z listami i wspomnieniami pisarzy pozwala ukazać przebieg „repolonizacji kulturalnej” w Szczecinie, a także powody krótkotrwałości tej akcji i motywacji twórców kierujących się na Zachód. 
The aim of the article is to analyse the process of formation of the literary circle in Szczecin and to indicate its main initiators. A juxtaposition of the literature on the subject with documents issued by the government administration and the Professional Association of Polish Writers as well as letters and memories of writers makes it possible to trace the course of “cultural re-Polonization” in Szczecin. It also permits to indicate the reasons why the action was so short-lived and the motives of writers who decided to move to the city.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 1; 139-162
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A beautiful flourish. The foundation story of Wroclaw (and Wroclaw residents)
Autorzy:
Biskupska, Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096012.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
Wroclaw
Western and Northern Territories
discourse analysis
social memory
personal document
Ziemie Zachodnie i Północne
analiza dyskursu
pamięć społeczna
dokumenty osobiste
Wrocław
Opis:
In the article, I present the content and the context of the foundation story of Wroclaw – created after 1945 in one of the largest and most destroyed cities which joined Poland after World War II (Polish Western and Northern Territories). The analyzed empirical material consists of personal documents – statements of Wroclaw residents written and submitted in 1966 for the competition entitled: “What does the city of Wrocław mean to you”. The most important element of this story about the creation of the city is the figure of a pioneer, shaped in the image of a mythical hero. The features of pioneers (such as courage, uncompromising love for the city and openness to others) have become an important narrative co-creating the discourse about the city in the narratives of subsequent generations of Wroclaw residents.
W artykule przedstawiam treść i kontekst opowieści założycielskiej Wrocławia – powstałego po 1945 r. w jednym z największych i najbardziej zniszczonych miast przyłączonych do Polski po II wojnie światowej (polskie terytoria zachodnie i północne). Analizowany materiał empiryczny składa się z osobistych dokumentów – wypowiedzi mieszkańców Wrocławia spisanych i zgłoszonych na konkurs „Czym jest dla ciebie miasto Wrocław” w 1966 roku. Najważniejszym elementem tej opowieści o powstaniu miasta jest postać pioniera, którego wizerunek ukształtował się jak mityczny bohater. Cechy pionierów (takie jak odwaga, bezkompromisowa miłość do miasta i otwartość na innych) stały się ważną narracją współtworzącą dyskurs o mieście w narracjach kolejnych pokoleń wrocławian.
Źródło:
tekst i dyskurs - text und diskurs; 2020, 13; 43-62
1899-0983
Pojawia się w:
tekst i dyskurs - text und diskurs
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Collective or individual biography? A communist in “Regained Lands” just after the WW2
Autorzy:
Rembacka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590953.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Western and Northern Lands in Poland
Polish Government Plenipotentiaries
communists
biography
1945
human resources policy
Ziemie Zachodnie i Północne w Polsce
Pełnomocnicy Rządu RP
komuniści
biografistyka
1945 rok
polityka kadrowa
Opis:
Celem artykułu jest porównanie życiorysów rządowych pełnomocników kierowanych w 1945 r. na nowo przyłączane do Polski ziemie oraz poszukiwanie łączących ich elementów. Zaprezentowano sylwetki ludzi zarządzających tuż po wojnie „Ziemiami Odzyskanymi” Leonarda Borkowicza, Jakuba Prawina, Stanisława Piaskowskiego oraz Aleksandra Zawadzkiego. Przybliżono także biografie tych, którzy choć nominowani, nie przejęli powierzanych im stanowisk – Aleksandra Kaczochy-Józefskiego oraz Jerzego Sztachelskiego. Szczególny nacisk został położony na podejmowane przez nich polityczne i ideologiczne wybory. W artykule podjęto również rozważania na temat polityki kadrowej polskich komunistów.
The aim of the article is to compare the biographies of the governmental plenipotentiaries who were sent to Poland in 1945 and to search for the elements connecting them. The profiles of people managing the “Regained Lands” just after the war are presented – Leonard Borkowicz, Jakub Prawin, Stanisław Piaskowski and Aleksander Zawadzki. The biographies of those who, although nominated, did not take over their posts – Aleksander Kaczochy-Józefski and Jerzy Sztachelski – have also been presented. Particular emphasis was placed on the political and ideological choices they made. The article also discusses the human resources policy of Polish communists.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 4; 27-47
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność duszpastersko-wychowawcza salezjanów na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945–2015. Stan badań
Pastoraly-educational activities of salesians in Western and Northern Territories in the years 1945-2015 - the stat of research
Autorzy:
Wąsowicz, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007962.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Salesian schools
Salesian parishes
pastoral work in the territories recovered by Poland after the WW2
historiography
Salesians
North part of Poland
West part of Poland
parafie salezjańskie szkolnictwo salezjańskie
praca duszpasterska na ziemiach odzyskanych przez Polskę po II wojnie światowej
historiografia
salezjanie
Ziemie Zachodnie i Północne
Opis:
Artykuł omawia aktualny stan badań nad posługą duszpastersko-wychowawczą salezjanów na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945-2015. Jest pierwszą próbą całościowej analizy bazy archiwalnej, monografii, artykułów naukowych oraz prac dyplomowych poświęconych tej tematyce.
The article presents the current state of research on the pastoral care of the Salesians in Western and Northern part of Poland during 1945-2015. It is the first attempt at a comprehensive analysis of archival database, monographs, research papers and theses devoted to this topic.
Źródło:
Colloquia Theologica Ottoniana; 2015, 1; 143-170
1731-0555
2353-2998
Pojawia się w:
Colloquia Theologica Ottoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elbing vs. Elbląg. From contested land to decolonial representations
Elbing vs. Elbląg. Od spornych ziem do reprezentacji dekolonialnych
Autorzy:
Hiemer, Elisa-Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408240.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Western Territories
resettlement
German-Polish relations
urban history
mental maps
Ziemie Zachodnie
przesiedlenia
polsko-niemieckie relacje
historia miejska
mapy mentalne
Opis:
Territorial shifts after World War II entailed critical demographic changes: Germans were expelled from Elbing; Poles from the eastern territories were supposed to take their place in Elbląg. Personal and national narratives had to be created from scratch. The article explores different forms of texts and maps – memoirs, tourist guides, literature, and an exhibition – to scrutinise different city and neighbourhood narratives from German and Polish standpoints. Besides analysing the central motifs and narrative strategies that rely on an urban visualisation of memory, it rejects the popular notion of a palimpsest in favour of a decolonial perspective on urban space. Proposing a way to imagine a city beyond nation-based concepts can stimulate reconsidering hierarchic city structures.
Zmiany terytorialne po II wojnie światowej pociągnęły za sobą istotne zmiany demograficzne: w Elblągu wysiedlono Niemców, a osiedlono Polaków z dawnych ziem wschodnich. Nie tylko narodowa, ale i prywatna historia musiała być tworzona od podstaw. Poprzez badanie różnych rodzajów tekstów i map (wspomnienia, przewodniki turystyczne, literatura, wystawy), w artykule przeanalizowano rozbieżne narracje o mieście i sąsiedztwie z niemieckiej i polskiej perspektywy. Oprócz analizy głównych motywów i strategii narracyjnych, które opierają się na miejskiej wizualizacji pamięci, artykuł kwestionuje popularne pojęcie palimpsestu na rzecz dekolonialnej perspektywy przestrzeni miejskiej. Odpowiedź na pytanie o to, jak wyobrazić sobie miasto poza koncepcjami narodowymi, może stymulować ponowne rozważania na temat hierarchicznych struktur miast.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2023, 12; 95-113
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Episkopat wobec integralności ziem polskich po II wojnie światowej. Wybrane problemy z najnowszej literatury i źródeł
The Episcopate in the face of Polish land integration after World War II. Selected issues from the latest literature and sources
Autorzy:
Gryz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340508.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish Episcopate
Western and Northern Lands
church administration
state-Church relations
Polish People's Republic
Holy See
Episkopat Polski
Ziemie Zachodnie i Północne
Kresy Wschodnie
administracja kościelna
relacje państwo–Kościół
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Stolica Apostolska
Opis:
W artykule przedstawiono wyselekcjonowane kwestie dotyczące zaangażowania prymasów Polski kardynała Augusta Hlonda i kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz innych biskupów w sprawę powstania i stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II wojnie światowej. Uwzględniono najważniejsze etapy w chronologii wydarzeń związanych z tą problematyką (1945 – 1951 – 1956 – 1972). Najistotniejsze okazały się decyzje podjęte w sierpniu 1945 r., kiedy utworzono pięć administratur apostolskich dla diecezji warmińskiej z siedzibą w Olsztynie, gdańskiej oraz w Gorzowie Wielkopolskim, Opolu dla Śląska Opolskiego i Wrocławiu dla Dolnego Śląska. W czerwcu 1972 r., po ratyfikacji przez Bundestag układu granicznego zawartego między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec, zakończył się okres tymczasowości polskich struktur kościelnych na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Papież Paweł VI w bulli Episcoporum Poloniae coetus zlikwidował administratury apostolskie i utworzył cztery nowe diecezje (gorzowską, koszalińsko-kołobrzeską, szczecińsko-kamieńską i opolską). W procesie stabilizacji polskich struktur kościelnych, który trwał dwadzieścia siedem lat, decydujące było stanowisko kolejnych papieży i Stolicy Apostolskiej. Uwzględniali oni poglądy niemieckiego i polskiego episkopatu oraz stan relacji polsko-niemieckich w kwestii aprobaty linii granicznej. Wśród polskich hierarchów najaktywniejszy okazał się biskup Bolesław Kominek (administrator apostolski w Opolu, arcybiskup wrocławski i kardynał). W artykule podstawę syntetycznej narracji stanowi wybór polskojęzycznych, najnowszych publikacji na temat relacji państwowokościelnych w Polsce po II wojnie światowej oraz edycje źródłowe. Wykorzystano między innymi osobiste notatki prymasa Wyszyńskiego Pro memoria, listy pasterskie Episkopatu Polski, komunikaty Konferencji Episkopatu Polski oraz oficjalne wypowiedzi biskupów.
The article presents selected issues concerning Polish Primates cardinal August Hlond and cardinal Stefan Wyszyński and other bishops’ engagement in the case of emergence and stabilisation of the Polish church administration on the Western and Northern Lands after World War II. It covers the most important stages in the chronology of events related to this topic (1945 – 1951 – 1956 – 1972). The most significant decisions were made in August 1945, when five apostolic administrations were created for the dioceses of Warmia and Gdańsk, Gorzów, Opole Silesia and Lower Silesia. In June 1972, after the Bundestag’s ratification of the border agreement between the Polish People's Republic and the Federal Republic of Germany, the temporary nature of the Polish ecclesiastical structures on the so-called Recovered Territories came to an end. In his bull Episcoporum Poloniae coetus, Pope Paul VI liquidated apostolic administrations and created four new dioceses (Gorzów, Koszalin-Kołobrzeg, Szczecin-Kamieńsk and Opole). In the twenty-seven-year long process of stabilisation of the Polish ecclesiastical structures, the position of successive Popes and the Holy See was decisive. They were taking into account the views of the German and Polish episcopates and the state of Polish-German relations in the matter of the boundary line approval. The most active among the Polish hierarchy was Bishop Bolesław Kominek (apostolic administrator in Opole, archbishop of Wrocław, and cardinal). The basis of the article’s synthetic narrative is the selection of the latest Polish publications on state-church relations in Poland after the Second World War, and source editions. The personal notes of Primate Wyszyński – Pro memoria, pastoral letters of the Polish Episcopate, announcements of the Episcopal Conference of Poland, and official statements of bishops, among others, were used.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 100-122
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
German Cultural Policy in the Reich Province of Danzig-West Prussia: A Short Characteristic
Niemiecka polityka kulturalna w okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie: krótka charakterystyka
Autorzy:
Grochowina, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1935871.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
World War II
Nazism
German occupation 1939–1945
Reich Province of DanzigWest Prussia
Polish territories incorporated into the Third Reich
Nazi cultural policy
II wojna światowa
nazizm
okupacja niemiecka 1939–1945
Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie
ziemie polskie wcielone do Trzeciej Rzeszy
nazistowska polityka kulturalna
Opis:
An important element of the ethnic and racial policy pursued by the German occupant in the Reich Province of Danzig-West Prussia was cultural policy (Kulturpolitik). Admittedly, since the first days of occupation the German authorities attached great importance to matters of culture – however, in the Nazi reality there was no cultural policy understood as encouragement and support offered by state authorities for independent, artistic creativity in its varied forms. The Nazis “controlled” culture, which played an important role in the process of creating a new reality in the annexed Polish territories. In the present paper, the author discusses selected issues illustrating the organization and forms of German cultural life in the Danzig-West Germany Province of the Reich. In outlining the German cultural policy, two main aspects were taken into account: culture as just another component of the broader German nationalistic and ethnic policy, as well as its role as an integral part of social reality.
Ważnym filarem polityki narodowościowej realizowanej przez okupanta niemieckiego w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie była polityka kulturalna (Kulturpolitik). Wprawdzie już od pierwszych dni okupacji władze niemieckie przykładały ogromną wagę do spraw kultury, ale w realiach nazistowskich nie istniała polityka kulturalna rozumiana jako inicjowanie i wspieranie przez władze państwowe niezależnej, szeroko pojętej twórczości artystycznej. Naziści „sterowali” kulturą, która odgrywała ważną rolę w procesie kreowania nowej rzeczywistości na zaanektowanych polskich obszarach. W niniejszym artykule omówiłam wybrane kwestie, które ilustrują organizację oraz formy niemieckiego życia kulturalnego w Okręgu Rzeszy Gdańsk- -Prusy Zachodnie. Kreśląc obraz niemieckiej polityki kulturalnej, starałam się uwzględnić dwa zasadnicze aspekty, tj. kulturę jako element składowy niemieckiej polityki narodowościowej oraz integralną część społecznej rzeczywistości.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2018, 60; 142-159
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Greek Catholic Church and its Clergy in the Western and Northern Territories of Poland Between 1947 and 1957 – аn Outline of a Collective Portrait
Autorzy:
Hałagida, Igor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1590950.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Ukrainian Greek Catholic Church
Ukrainian minority in Poland
western and northern Polish lands Ukraiński Kościół greckokatolicki
mniejszość ukraińska w Polsce
zachodnie i północne ziemie Polski
Ukraiński Kościół greckokatolicki
Opis:
The text is an attempt to show a group portrait of Greek-Catholic clergy and consecrated persons who, after 1947, (after the “Vistula” action) found themselves in the western and northern parts of Poland. The analysis was carried out based on 142 people (diocesan priests, monks and nuns), who had to function in extremely unfavourable conditions, which in practice resulted in an actual ban on the functioning of the Greek Catholic pastoral ministry and on any religious performance by consecrated persons of the ministry among – also resettled – believers. On the basis of archival materials from state and – above all – ecclesiastical (Greek-Catholic and Roman-Catholic) archives, as well as the literature on the subject, the aforementioned group was analysed in terms of age, date of ordination, entry into the monastery or congregation, or the exercise of ministry – in the absence of an alternative – in the Latin rite. The question of a return to the native spiritual habit (when it was possible) and of the involvement in structures loyal to the authorities (the state “Caritas” or “Patriotic Priests”) was also examined. This publication is the first attempt to address the issue on such a nationwide scale.
Tekst jest próbą ukazania zbiorowego portretu greckokatolickich osób duchownych i konsekrowanych, które po 1947 r. (tj. po akcji „Wisła”) znalazły się na zachodnich i północnych ziemiach Polski. Analizie poddano 142 postacie (kapłani diecezjalni, zakonnicy i zakonnice), którym przyszło funkcjonować w skrajnie niesprzyjających warunkach, sprowadzających się w praktyce do faktycznego zakazu funkcjonowania duszpasterstwa greckokatolickiego oraz pełnienia przez osoby konsekrowane jakiejkolwiek posługi w tym rycie wśród – także przesiedlonych – wiernych. Na podstawie materiałów archiwalnych z archiwów państwowych oraz – przede wszystkim – kościelnych (greckokatolickich i rzymskokatolickich), a także literatury przedmiotu, przeanalizowano wspomnianą grupę m.in. pod kątem wieku, daty święceń, wstąpienia do zakonu lub zgromadzenia czy też pełnienia posługi – w warunkach braku alternatywy – w obrządku łacińskim. Nie pominięto także kwestii powrotu do rodzimego rytu duchownych (gdy już to było możliwe) oraz zaangażowania w strukturach lojalnych wobec władz (państwowy „Caritas” czy „księża patrioci”). Publikacja jest pierwszą próbą podjęcia tytułowego zagadnienia w takiej skali.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2020, 4; 5-26
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Invisible destiny? Borderlands and borderlanders as the topic of museum displays after 1989
Los niewidoczny? Kresy i kresowianie jako temat ekspozycji muzealnych po 1989 roku
Autorzy:
Sacha, Magdalena Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932835.pdf
Data publikacji:
2019-08-07
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
art of exhibition
participatory exhibition
Borderlands
Borderlanders
expatriation
Western and Northern Territories
museums of the ‘German East’
wystawiennictwo
wystawa partycypacyjna
Kresy
Kresowianie
ekspatriacja
post-trauma
Ziemie Zachodnie i Północne
muzea „niemieckiego Wschodu”
Opis:
The question of presenting the heritage of the Borderlands and the life of its inhabitants in Polish museums after 1989 is tackled. The main focus of interest are displays perceived as: 1) visual and public form of knowledge transfer; 2) the way of overcoming the trauma of losing one’s native land; 3) tools for creating collective identity and 4) effects of the participation of Borderland circles in creating the display. The goal of the study is an overview of contemporary exhibitions dedicated to the Eastern Borderlands, and the experience of their loss as the result of WW II. Since the residents of the Borderlands were relocated to the ‘former German’ territories, the overview centres on the displays from the Western and Northern Territories. Apart from the local and national aspects, what matters is also the international dimension related to museum presentations of the ‘lost land’ and the fate of migrants. Therefore, the activity of Polish institutions is initially shown in the European context, through recalling the legal framework and working conditions of so called East German museums commemorating the ‘German East’ lost by Germany. The question of the reasons for the disproportion in the presentation of the topic between Poland and Germany is posed, while the to-date achievements of Polish museologists are presented.
Artykuł poświęcony jest kwestii prezentacji dziedzictwa Kresów i losów Kresowian w muzeach polskich po 1989 roku. Głównym punktem zainteresowania są ekspozycje rozumiane jako: 1) wizualna i publiczna forma transferu wiedzy; 2) sposób przepracowania traumy utraty ziem rodzinnych; 3) narzędzie kreowania tożsamości zbiorowej oraz 4) efekt partycypacji środowisk kresowych w kreowaniu wystaw. Celem opracowania jest dokonanie przeglądowej prezentacji współczesnych wystaw poświęconych Kresom i doświadczeniu ich utraty na skutek II wojny światowej. Z uwagi na fakt, że mieszkańców Kresów przesiedlano na ziemie „poniemieckie”, przegląd skupia się na ekspozycjach z terenów Ziem Zachodnich i Północnych. Oprócz aspektu lokalnego i narodowego istotny jest aspekt międzynarodowy, dotyczący muzealnych prezentacji „ziem utraconych” i losów uchodźców. Dlatego też działalność instytucji polskich ukazana jest wstępnie w kontekście europejskim, poprzez przywołanie ram prawnych i warunków pracy tzw. muzeów wschodnioniemieckich, upamiętniających utracony przez Niemcy „niemiecki Wschód”. Artykuł stawia pytania o przyczyny nierównowagi w prezentacji tego tematu pomiędzy Polską a Niemcami i prezentuje dotychczasowe dokonania polskich muzealników.
Źródło:
Muzealnictwo; 2019, 60; 174-188
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Usznią a Domaniowem. Przesiedleńcy z Kresów Wschodnich osiedleni na Ziemiach Zachodnich
Between Usznia and Domaniów. Migrants from the Eastern Borderlands settling in the Western Lands
Autorzy:
Jakubowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634930.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Ośrodek Pamięć i Przyszłość
Tematy:
oral history
historia mówiona
II wojna światowa
migracje
Kresy Wschodnie
Ziemie Zachodnie
Usznia
Domaniów
okupacja niemiecka i rosyjska
oral history; Second World War; migration; Eastern Borderlands; Western Lands; Usznia; Domaniów; German and Russian; occupation
Second World War
migration
Eastern Borderlands
Western Lands
German and Russian
occupation
Opis:
Domaniów is a small town in the Oławski region in Lower Silesia. After the Second World War a large group of former residents of Usznia, a small village in the Eastern Borderlands of the Second Polish Republic, settled down in Domaniów. The author presents the accounts of five people who participated in the relocation process. The memories also include the time of their childhood and teenage years. The interviewees described how they remembered their family village, the most significant events from the time of war (German and Russian occupation), the preparation for relocation and the journey to the West – into the unknown. The accounts also show why Domaniów, which was known as Domajewice at that time, was selected as the settlement place, how it looked and what were the relationships with the Germans who still lived there. The author also describes the culture and traditions brought from the East and how they are continued to this day. The memories were set in a historical context based on the subject literature and archival materials.
Źródło:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2014, 4; 129-165
2719-7522
2084-0578
Pojawia się w:
Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernizacja wsi na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski Ludowej w refleksji socjologicznej
Modernization of villages in the Western and Northern Lands of People’s Poland in sociological reflection
Autorzy:
Walerski, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146187.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of Polish sociology
socialist modernization
Western and Northern Lands
rural areas during the Polish People’s Republic (PRL)
socialized economy
historia polskiej socjologii
modernizacja socjalistyczna
Ziemie Zachodnie i Północne
wieś w okresie PRL
gospodarka uspołeczniona
Opis:
Procesy modernizacyjne wdrożone przez władze Polski Ludowej objęły ze szczególnym nasileniem polską wieś. Zjawiska, takie jak industrializacja i urbanizacja, reorganizacja systemu rolnictwa czy wprowadzenie obowiązku szkolnego miały gwarantować awans społeczny mas chłopskich oraz przyczynić się do budowy nowego społeczeństwa socjalistycznego w powojennej Polsce. Ziemie Zachodnie i Północne, na których rozwój gospodarki uspołecznionej odbywał się znacznie szybciej niż w Polsce Centralnej i Wschodniej, stanowiły swoiste laboratorium społeczne, a zarazem obszar szczególnie interesujący dla badań socjologicznych. Niniejszy artykuł ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, w jakiej mierze polska socjologia przyczyniła się w okresie PRL do analizy oraz udokumentowania procesu socjalistycznej modernizacji na wspomnianym terytorium.
The modernization processes implemented by the authorities of People’s Poland particularly affected the Polish countryside. Phenomena such as industrialization, urbanization, the reorganization of the agricultural system, and the introduction of compulsory education were meant to guarantee social advancement for the rural masses and contribute to the construction of a new socialist society in post-war Poland. The Western and Northern Lands, where the development of a socialized economy occurred much more rapidly than in Central and Eastern Poland, served as a unique social laboratory and an area of special interest for sociological research. This article aims to answer the question of the extent to which Polish sociology contributed during the PRL era to the analysis and documentation of the socialist modernization process in the mentioned territory.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 337-359
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nabór pracowników do państwowych gospodarstw rolnych w województwie zielonogórskim w latach 1950–1956
„Mobilization of pioneers”. Recruitment of employees to the State Farms in the Zielona Gora province in the years 1950–1956
Autorzy:
Halczak, Bohdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546749.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
komunizm
rolnictwo
ziemie zachodnie i północne państwa polskiego
osadnictwo
państwowe gospodarstwa rolne
communism
agriculture
western and northern lands of the Polish state
settlement
Opis:
W niniejszym artykule ukazany został nabór pracowników do państwowych gospodarstw rolnych (PGR) w województwie zielonogórskim prowadzony przez władze komunistyczne w latach 1950–1956. Województwo zielonogórskie zostało utworzone w 1950 r. w zachodniej części kraju. Do roku 1945 tereny te należały do Niemiec. Po II wojnie światowej region został przyłączony do państwa polskiego. Ludność niemiecką wysiedlono, a region zasiedlili polscy osadnicy. Dużą część terenów rolniczych województwa zielonogórskiego zajmowały PGR-y, utworzone w miejsce dawnych niemieckich majątków ziemskich. Po II wojnie światowej majątki te przeszły na własność państwa. PGR-y potrzebowały dużej liczby pracowników, lecz chętnych do zatrudnienia było niewielu. Praca w PGR-ach była ciężka i nisko płatna. Nie zapewniano także zatrudnianym mieszkań. Władze komunistyczne zwabiały do PGR-ów fałszywymi obietnicami młodych ludzi z całego kraju. Akcję tę nazywano „zaciągiem pionierskim”. Po przybyciu na miejsce zwerbowani przekonywali się, że zostali oszukani. Wynagrodzenie, które otrzymywali, nie wystarczało nawet na wyżywienie. Mieszkali często w urągających człowiekowi warunkach. Byli brutalnie wyzyskiwani. Władze komunistyczne wiedziały, że pracownicy PGR-ów znajdują się w trudnej sytuacji. Nie uczyniły jednak niczego, aby tym ludziom pomóc. W 1956 r. akcja „zaciągu pionierskiego” została zakończona.
The article presents the recruitment of employees to the State Farms in the Zielona Gora province, run by the communist authorities in the years 1950–1956. The Zielona Gora province was created in 1950 in the western part of the country. Up to 1945 these areas belonged to Germany. After World War II, the region was attached to the Polish state. The German population was displaced and the region was settled by Polish citizens. A large part of the agricultural areas of the Zielona Gora region was occupied by State Farms. They were former German estates. After World War II, the property was taken over by the state. State Farms needed a large number of employees, but there were few willing to do this job. Work at the State Farms was hard and low paid. Flats were not provided for employees. The communist authorities lured false promises of young people from all over the country to work at the State Farms. This action was called the “mobilization of pioneers”. Upon arrival, young people became convinced that they had been cheated. The remuneration they received for their work was not even enough for food. They often lived in terrible conditions. Young people were brutally exploited. The communist authorities knew that employees of State Farms were in a very difficult situation. However, the authorities did nothing to help these people. In 1956, the “mobilization of pioneers” action was completed.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2019, 13, 4; 69-83
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Największa diecezja Europy. Konsekwencje powstania rozległej gorzowskiej administracji apostolskiej i geneza jej podziału w 1972 r.
Europe’s Biggest Diocese. The Consequences of the Creation of the Vast Gorzów Diocese and the Genesis of Its Division in 1972
Autorzy:
Stanuch, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154526.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Kościół katolicki na Pomorzu Zachodnim
Ziemie Zachodnie i Północne
administracja apostolska w Gorzowie Wielkopolskim
ordynariat gorzowski
rządcy Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim i ziemi lubuskiej
diecezja szczecińsko-kamieńska
diecezja koszalińsko-kołobrzeska
Catholic Church in Western Pomerania
Western and Northern Poland
apostolic
administration in Gorzów Wielkopolski
the Gorzów Ordinariate
the Catholic Church
in Western Pomerania and the Lubusz Region
the Diocese of Szczecin-Kamień
the Diocese of Koszalin-Kołobrzeg
Opis:
Celem przedstawionego artykułu jest zwrócenie uwagi na konsekwencje, jakie wynikały z utworzenia na Pomorzu Zachodnim i ziemi lubuskiej rozległej administracji apostolskiej – największej w Europie – oraz braku ustanowienia stałych jednostek kościelnych. Aby zrealizować to zadanie, autor sięgnął po dostępną literaturę przedmiotu i przeanalizował źródła archiwalne. Istotne było również poszukanie odpowiedzi na pytania: Dlaczego zdecydowano się na utworzenie tak rozległej jednostki kościelnej? Dlaczego nie zdecydowano się od razu na utworzenie mniejszych prowincji? Jakie konsekwencje dla duchownych i wiernych wyznania rzymskokatolickiego wynikały z braku kanonicznego ustanowienia stałych diecezji? W jakich okolicznościach i jakie wydarzenia zdecydowały o podziale ordynariatu gorzowskiego dopiero w 1972 r.? W efekcie niniejszy tekst oprócz wstępu i zakończenia składa się z trzech zasadniczych rozdziałów ukazujących: okoliczności powstania administracji apostolskiej kamieńskiej lubuskiej i prałatury pilskiej, omówienie skutków powstania tak rozległego terytorium kościelnego, a zarazem braku stałych diecezji oraz podziału administracji na trzy mniejsze jednostki – diecezję gorzowską, szczecińsko-kamieńską i koszalińsko-kołobrzeską. Wnioski z przeprowadzonej analizy zostały zawarte w podsumowaniu.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 306-328
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wybranych pierwiastkach wschodnich na Ziemiach Zachodnich
On selected eastern elements in the Western Territories
Autorzy:
Dębicki, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543516.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Ziemie Zachodnie
Kresy
pierwiastki wschodnie
pogranicze polsko-niemieckie
Western Territories
eastern elements
Polish-German borderland
Opis:
Artykuł jest próbą spojrzenia na Ziemie Zachodnie, w szczególności na pogranicze polsko-niemieckie, przez pryzmat pierwiastków o wschodniej proweniencji, które dają się odnaleźć w tamtejszej przestrzeni kulturowej – zarówno w wymiarze materialnym, jak i niematerialnym (symbolicznym). W szczególności chodzi tu o zjawiska, którym początek dały: powojenne przesiedlenia Polaków z terenu Kresów II RP; przesiedlenia Łemków, Ukraińców i in. w ramach akcji „Wisła”; pozostałości po okresie PRL-u i związanej z tym okresem polskiej orientacji ideologiczno-geopolitycznej; współczesna imigracja ukraińska. Wskazanie na tego rodzaju wybrane pierwiastki ma ukazać mniej znane oblicze Ziem Zachodnich, stając się zarazem jednym z ich wyróżników.
The article is an attempt to look at the Western Territories, in particular at the Polish-German borderland, through the prism of elements of Eastern provenance that can be found in the local cultural space - both in the material and intangible (symbolic) dimension. In particular, it concerns the phenomena that were initiated by: post-war resettlement of Poles from the Kresy area of the Second Polish Republic; resettlement of Lemkos, Ukrainians and others. as part of the „Vistula” campaign; remnants of the period of the People’s Republic of Poland and the Polish ideological and geopolitical orientation associated with this period; contemporary Ukrainian immigration. Pointing to such selected elements is to show the less known face of the Western Territories, becoming at the same time one of their distinguishing features.
Źródło:
Studia – konteksty pogranicza; 2022, 6; 41-58
2543-6465
Pojawia się w:
Studia – konteksty pogranicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies