Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "zbiorowa pamięć kulturowa" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Paradoksy edukacji humanistycznej
    Paradoxes of humanistic education
    Autorzy:
    Kłakówna, Zofia Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2051035.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    concept of humanistic education
    humanism
    humanitarianism
    humanities
    cultural canon
    collective cultural memory
    mass comprehensive schoo
    civilization context
    idea edukacji humanistycznej
    humanizm
    humanistyka
    kulturowy kanon
    zbiorowa pamięć kulturowa
    masowa szkoła ogólnokształcąca
    cywilizacyjny kontekst
    Opis:
    Tekst wskazuje na zależność myślenia o edukacji humanistycznej od znaczeń nadawanych pojęciom humanizm, humanitaryzm, humanistyka. Akcentuje przy tym absurdy charakteryzujące polską szkołę współczesną. Konkluzja obejmuje jeden zasadniczy wniosek i jeden równie zasadniczy postulat: (1) kultywowanie dziewiętnastowiecznej z ducha edukacyjnej tradycji w zderzeniu z cywilizacyjno-kulturowym kontekstem współczesności prowadzi do intelektualnej katastrofy na pokolenia w przód, (2) o naprawie sytuacji nie ma mowy bez gruntownego przepracowania idei szkoły i de facto wymyślenia jej na nowo.
    The text clearly indicates that thinking about humanistic education largely depends on the meanings given to such terms as humanism, humanitarianism, humanities  and the paradoxes which may arise if these terms are confused. At the same time, it emphasizes the absurdity of the contemporary Polish school. The conclusion includes one essential inference and one equally essential postulate: (1) cultivating the nineteenth century spirit of educational tradition, which collides with the modern civilization and cultural context leads to an intellectual catastrophe for generations to come, (2) The situation cannot possibly be rectified unless some fundamental changes are made to the present school concept, in fact, unless it is re-imagined or reinvented.
    Źródło:
    Polonistyka. Innowacje; 2020, 12; 13-30
    2450-6435
    Pojawia się w:
    Polonistyka. Innowacje
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Styl jako praktyka i forma pamięci zbiorowej
    Style as a practice and a form of collective memory
    Autorzy:
    Wójcicka, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1192330.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    indywidualny
    typowy
    funkcjonalny
    pamięć zbiorowa: komunikatywna
    kulturowa
    Opis:
    Przedmiotem artykułu są relacje między stylem językowym a pamięcią zbiorową. Styl, ujmowany semiotycznie i antropologicznie, stanowi jedną z form pamięci zbiorowej, obok typu tekstu kultury, odmiany, a także gatunku tekstu. Z jednej strony styl jest wyrazem, świadectwem przeszłości. Ze stylu indywidualnego np. uznanych pisarzy odczytać można ich obraz rzeczywistości, w tym także przeszłości. Styl jest więc nośnikiem zarówno pamięci indywidualnej danego pisarza, jak też świadectwem przeszłości, w której żył i tworzył. Style typowe stanowią lustro odzwierciedlające właściwe dla danej epoki konwencje wyrażania. Styl przechowuje więc obraz przeszłości, indywidualnej i zbiorowej, jest środkiem dotarcia do niej oraz sposobem wyrażania przeszłości oraz mówienia o przeszłości i jej niewerbalnych nośnikach współcześnie. Styl funkcjonalny ukazano więc jako praktykę oraz formę pamięci zbiorowej: komunikatywnej lub kulturowej. Styl potoczny stanowi praktykę wcielania, podczas gdy pozostałe style funkcjonalne są praktykami zapisu. Pamięć komunikatywna przekazywana jest przez środki i wartości typowe dla stylu potocznego, pamięć kulturowa związana jest praktycznie ze wszystkimi stylami funkcjonalnymi, w zależności od treści pamięci.
    The subject of the article are relations between a language style and collective memory. The style, semiotically and anthropologically presented, is one of forms of collective memory along with a type of culture text, variety and text genre as well. On the one hand, the style is an expression, evidence of the past. From an individual style of e.g. recognized writers one can interpret their image of reality, including also the past. Thus the style is means of conveying both individual memory of a particular author and evidence of the past he used to live in and create. Typical styles are the mirror reflecting appropriate for a given period conventions of expression. So, the style stores the image of the past, individual and collective, and is means of reaching it and a way of expressing the past and talking about the past and its nonverbal means of conveying. Thus, a functional style has been presented as practice and the form of collective memory: communicative or cultural. A colloquial style is the practice of incorporating, whereas other functional styles are practices of recording. Communicative memory is conveyed by means and values typical for the colloquial style, cultural memory is practically associated with all functional styles, depending on contents of memory. 
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2017, 2, 1
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zjazd rodzinny jako przykład wynalezionej tradycji
    Autorzy:
    Feret, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/555562.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    pamięć zbiorowa
    pamięć kulturowa
    tradycja
    tradycja wynaleziona
    globalizacja
    tożsamość
    rodzina
    Opis:
    Tematem artykułu jest funkcjonowanie wynalezionej tradycji we współczesności na przykładzie I Zjazdu Rodu Feretów. Artykuł zawiera definicje pojęć takich jak: wynaleziona tradycja, pamięć zbiorowa i pamięć kulturowa. Opisuje też problemy zależności między tradycją a globalizacją. Analiza materiałów ze zjazdu rodzinnego przedstawia konstrukcje wynalezionej tradycji oraz funkcje, jakie pełni. Budując tożsamość grupową, zjazd był odpowiedzią na zagrożenia płynące ze współczesnego świata. Analiza oparta jest głównie na prezentacji przedstawionej uczestnikom zjazdu, kronice rodzinnej oraz hymnie.
    Źródło:
    Załącznik Kulturoznawczy; 2015, 2; 128-145
    2392-2338
    Pojawia się w:
    Załącznik Kulturoznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Passing by Layers of Memory
    Przechadzki po warstwach pamięci
    Autorzy:
    Burghardt, Anja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053941.pdf
    Data publikacji:
    2022-02-25
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    pamięć
    pamięć zbiorowa
    pamięć kulturowa
    reportaż
    Mariusz Wilk
    medialność
    gatunki
    Memory
    Collective Memory
    Memory Culture
    reportage
    mediality
    genres
    Opis:
    The paper discusses the dimensions, genres and mediality of collective memory in Mariusz Wilk’s reportage on the Solovetsky Islands. As the authoress argues, on the one hand, his reports reflect a broad variety of different media, where the text itself also appears as a medium of memory. On the other hand, Wilk draws attention to the sites of memory on the Solovetsky Islands. For those, different concepts from memory studies help deepen our understanding of both the layers of memory on the islands and of those in Wilk’s text.
    Artykuł omawia wymiary pamięci kulturowej w reportażu Mariusza Wilka o Wyspach Sołowieckich. Jak dowodzę, z jednej strony jego relacje odzwierciedlają szeroką gamę różnych mediów, w których jako nośnik pamięci pojawia się również tekst. Z drugiej strony M. Wilk zwraca uwagę na miejsca pamięci na Wyspach Sołowieckich. Dla nich różne koncepcje z zakresu badań nad pamięcią pomagają nam pogłębić zrozumienie zarówno warstw pamięci na Wyspach, jak i tych zawartych w tekście M. Wilka.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 1; 45-54
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skarb jako mnemotopos dolnoślązaków
    Treasure as a mnemotopos of the inhabitants of Lower Silesia
    Autorzy:
    Tańczuk, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/517867.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
    Tematy:
    mnemotopos
    Dolny Śląsk
    skarb
    pamięć zbiorowa
    pamięć komunikacyjna
    pamięć kulturowa
    Lower Silesia
    treasure
    collective memory
    communicative memory
    cultural memory
    Opis:
    W tekście uzasadniana jest teza, że wyobrażenie skarbu, rozumianego jako różnego rodzaju ukryte rzeczy (nie zawsze o znaczącej materialnej wartości), można uznać za jeden z mnemotoposów, w znaczeniu jakie nadał temu pojęciu Stefan Bednarek, mieszkańców Dolnego Śląska. Skarb, zdaniem autorki, jest toposem pamięci komunikacyjnej Dolnoślązaków. Jest również obecny w wymiarze fundacyjnym (kulturowym – J. Assmann) pamięci zbiorowej tej społeczności. Skarb buduje pomost między pamięcią komunikacyjną Dolnoślązaków a pamięcią kulturową dawnych mieszkańców tego regionu.
    The article argues that the concept of treasure, perceived as various kinds of hidden things (not always of much financial value), can be recognized as one of mnemotoposes, following the meaning attributed to this term by Stefan Bednarek, of the inhabitants of Lower Silesia. Treasure, in my opinion, is a topos of the communicative memory of the people living in the region. It is also present at the founding level (cultural – J. Assmann) of the collective memory of the community. Treasure bridges the gap between the communicative memory of the people inhabiting Lower Silesia at present and the cultural memory of the past inhabitants of the region.
    Źródło:
    Tematy z Szewskiej; 2017, Rzeczy 1(18)/2017; 91-104
    1898-3901
    Pojawia się w:
    Tematy z Szewskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przetrwanie i trauma. Pamięć zbiorowa o latach wojny w śląskiej wsi
    Survival and Trauma. The Collective Memory of the World War II in a Silesian Village
    Autorzy:
    Nawrocki, Tomasz
    Bierwiaczonek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427631.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Górny Śląsk
    pamięć zbiorowa
    trauma kulturowa
    Auschwitz-Birkenau
    Upper Silesia
    collective memory
    cultural trauma
    Opis:
    Artykuł podejmuje problem pamięci zbiorowej o czasach II wojny światowej wśród mieszkańców śląskiej wsi Bojszowy. Odwołując się do koncepcji traumy kulturowej Jeffreya C. Alexandra zadano pytanie: czy w przypadku pamięci mieszkańców badanej wsi o czasach wojny mamy do czynienia z wystąpieniem traumy kulturowej? Do analizy wybrano dwa problemy: pamięć o służbie mężczyzn w Wehrmachcie oraz pamięć o sąsiedztwie nazistowskiego obozu zagłady w Auschwitz-Birkenau (wieś znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Oświęcimia). Odpowiedź na pytanie badawcze uzyskano dzięki analizie trzydziestu relacji zebranych techniką wywiadu pogłębionego. Badanie odtworzonych treści pamięci zbiorowej pokazało, że pamięć o służbie bojszowian w Wehrmachcie ma charakter traumy kulturowej. Pamięć o tych dramatycznych doświadczeniach przetworzona została na narrację, która odmieniła tożsamość mieszkańców wsi. Taki proces nie zaszedł w przypadku pamięci o obozie Zagłady, dlatego równie trudnych wydarzeń związanych z tym sąsiedztwem nie można ujmować w kategoriach traumy kulturowej.
    The article deals with the issue of collective memory about the times of the Second World War (WWII) among the inhabitants of a Silesian village. Engaging with the Jeffrey C. Alexander’s concept of cultural trauma, we set out to establish if the memory of the WWII in this group bears features of cultural trauma. Two issues have been selected for the analysis: the memory of men’s service in the Wehrmacht, the unified armed forces of Nazi Germany, and the memory of living in the vicinity of the Nazi extermination camp in Auschwitz-Birkenau. Thirty in-depth interviews with the inhabitants of the village were analysed in order to answer the research question. The study has demonstrated that the memory of the service in the Wehrmacht bears features of cultural trauma. The memory of these dramatic experiences has transformed the identity of the villagers. This kind of process did not occur in the case of the memory of the Holocaust camp.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2019, 4(235); 75-102
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Codzienność (od)pamiętana. Projekt „autobiografii zbiorowej” Georges’a Pereca
    Quotidian life recalled. The project of “collective autobiography” of Georges Perec
    Autorzy:
    Cieliczko, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/467422.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    autobiografia zbiorowa
    pamięć komunikatywna
    pamięć kulturowa
    codzienność
    Georges Perec
    Jan Assmann
    collective autobiography
    communicative memory
    cultural memo
    everyday life
    Opis:
    Can erroneous memories be true? What is the foundation of culture – a lasting myth or perhaps the changing everyday life? Is it possible to create a collective autobiography? And if so, what would be the distinctive features of such a genre? The author of the article attempts to answer these questions carrying out a theoretical analysis and an interpretation of Je me souviens (1978) by Georges Perec in the light of Jan Assmann’s categories of communicative memory and cultural memory, applied with regard to the problems of individual vs. collective memory and the types of memory that genuinely connect generations and cultures.
    Czy błędne wspomnienia mogą być prawdziwe? Co stanowi fundament kultury – trwały mit, a może zmienna codzienność? Czy można stworzyć autobiografię zbiorową? A jeśli tak, czym taki gatunek miałby się charakteryzować? Między innymi z takimi pytaniami mierzy się autorka artykułu, biorąc na teoretyczny i interpretacyjny warsztat Pamiętam że (1978, przeł. Krzysztof Zabłocki) Georges’a Pereca. Książeczka zbudowana jest z 480 krótkich wspomnień, jednozdaniowych „okruchów codzienności”, błahych drobiazgów sprzed lat i przez lata odpamiętywanych. Ten prosty koncept z pogranicza poetyki i „pracy przypominania” przynosi fascynujące rezultaty; nie tylko buduje alternatywny dla historycznych przekazów obraz powojennej Francji, ale przede wszystkim istotnie oddziałuje na czytelnika – także współczesnego, także polskiego. Zderzenie tego tekstu z kategoriami pamięci komunikatywnej i pamięci kulturowej Jana Assmanna pozwala podjąć refleksję m.in. nad indywidualnością i zbiorowością wspomnień oraz rodzajem pamięci, która rzeczywiście łączy pokolenia i kultury.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2020, 40; 85-101
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mityzacja katastrofy smoleńskiej w filmie Antoniego Krauzego i poezji smoleńskiej jako funkcja pamięci zbiorowej
    The Mythologization of the Smoleńsk Catastrophe in Antoni Krauze’s Film and in the Smoleńsk Poetry as a Function of Collective Memory
    Autorzy:
    Czech, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/467115.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Smoleńsk
    poezja smoleńska
    zamach smoleński
    pamięć zbiorowa
    pamięć kulturowa
    katastrofa smoleńska
    Smolensk
    Smolensk poetry
    Smolensk assassination
    Smolensk catastrophe
    collective memory
    Opis:
    The crash of the presidential aircraft that took place on April 10, 2010 is an event that has become a permanent part of Polish collective memory. However, the narratives regarding it are not homogenous or consistent, and are constantly negotiated by various social actors, including poets and filmmakers. For instance, Antologia smoleńska. 96 wierszy [The Smolensk Anthology. 96 poems] and the movie Smolensk directed by Antoni Krauze have the ambition to inscribe the discourse of the Smolensk tragedy as an assassination into the dominant, valid and widely accepted collective memory. Both the cinematographic and poetic language have an explanatory potential and lend sense to the reality shaken by the tragic event. Reaching back to the romantic tradition as well as martyrological and religious discourses of Poland, both Krauze’s movie and the Smolensk poetry may be interpreted as a transcription and as an effect of the process of the mythologization of history and of its transformation into the matter of collective memory, presented then as an objective historical truth.
    Katastrofa prezydenckiego samolotu z 10 kwietnia 2010 roku wywołała szereg reakcji artystycznych. W odpowiedzi na nią powstały m.in. zebrane w Antologii smoleńskiej. 96 wierszy utwory poetyckie oraz film Smoleńsk Antoniego Krauzego. Oba teksty kultury łączy wspólna wizja wydarzeń z 10 kwietnia, którą usiłują włączyć w krąg powszechnie obowiązującej i akceptowanej polskiej pamięci zbiorowej. Stanowią jednocześnie formę zapisu pamięci oraz narzędzie ją kształtujące, a efektem tych artystycznych projektów pamięciowych jest wytworzenie narracji, którą za Pawłem Sendyką nazwać można mitem smoleńskim. Zarówno język filmowy, jak i narzędzia literackie wykazują potencjał eksplanacyjny, pozwalający na usensownienie rozbitej przez tragedię smoleńską rzeczywistości. Niezwykłe, nacechowane symbolicznie i podatne na interpretacje okoliczności tragedii sprawiły, że w narracji na jej temat ścierają się odmienne typy pamięci. Film Krauzego oraz teksty poetów smoleńskich biorą aktywny udział w konstruowaniu i utrwalaniu wizji „zamachu smoleńskiego”, snutej przeciwko opowieści o „katastrofie smoleńskiej”. Aby tego dokonać, sięgają do tradycji romantycznej, wzorców martyrologicznych i religijnych. Przeszłość przetworzona przez pamięć zyskuje wymiar sakralny i staje się mitem osadzonym na znaturalizowanej kategorii „prawdy historycznej”. Przyjrzenie się filmowi Krauzego oraz wybranym wierszom z Antologii smoleńskiej... pozwala zarysować węzłowe punkty mitu smoleńskiego – określonej wizji katastrofy, czy raczej zamachu smoleńskiego, pretendującej do zajęcia pozycji dominującej w powszechnej pamięci zbiorowej.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2020, 40; 147-162
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trauma w procesie - o podlaskiej recepcji bieżeństwa
    Trauma in the Process: The Reception of “Bieżeństwo” in the Podlasie Region
    Autorzy:
    Sawicka-Mierzyńska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1996917.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    I wojna światowa
    uchodźcy
    pamięć zbiorowa
    trauma kulturowa
    Podlasie
    World War I
    refugees
    collective memory
    cultural trauma
    Opis:
    Artykuł dotyczy recepcji bieżeństwa – exodusu ok. trzech milionów mieszkańców zachodnich rubieży imperium rosyjskiego w 1915 roku w głąb Rosji w ramach prowadzonej przez władze carskie taktyki „spalonej ziemi”, która miała utrudnić wojsku niemieckiemu marsz na wschód. Autorka, wykorzystując sformułowaną przez J.C. Alexandra kategorię „traumy kulturowej”, usiłuje odpowiedzieć na pytanie, z jakich powodów bieżeństwo nie stało się częścią zbiorowej pamięci Polaków i na jakich zasadach funkcjonuje w zbiorowej pamięci Podlasian. Jako materiał badawczy posłużyły przede wszystkim reportaż Anety Prymaka-Oniszk Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy oraz antologia Jestem, bo wrócili.
    The article discusses the reception of bieżeństwo – the exodus of about three million inhabitants of the western borderlands of the Russian empire deep into Russia in 1915. It was part of the "scorched earth" tactics conducted by the tsarist authorities, which were supposed to hinder the German army's march eastward. Using the category of "cultural trauma" formulated by J.C. Alexander, the author seeks to dicover why bieżeństwo did not become a part of the collective memory of Poles and how it now functions in the collective memory of Podlasie residents. The research was based primarily on Aneta Prymaka-Oniszk's reportage Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy [Biezenstwo 1915. Forgotten refugees] and the anthology Jestem, bo wrócili [I am because they came back].
    Źródło:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 19; 27-49
    2082-9701
    2720-0078
    Pojawia się w:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiedza wyciszana i jej status w strukturze środowisk wychowawczych - wybrane perspektywy teoretyczne
    Autorzy:
    Bielska, Ewa Stanisława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31804092.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    collective memory
    collective amnesia
    silencing
    socio-cultural trauma
    curriculum
    pamięć i niepamięć zbiorowa
    wyciszanie
    trauma społeczno-kulturowa
    program kształcenia
    Opis:
    Wprowadzenie: Przedmiotem analizy są społeczno-kulturowe praktyki wyciszania treści oraz status wiedzy niechcianej w strukturze programów edukacyjnych. Paradygmatycznie analiza jest ulokowana w nurcie nowej socjologii edukacji. W strukturze artykułu wyodrębniono trzy części: pierwsza dotyczy praktyk wyciszania dyskredytowanych komponentów wiedzy wspólnej, przedmiotem drugiej jest wyciszanie treści dotyczących zdarzeń o charakterze traumy społeczno-kulturowej, trzecia odnosi się do ulokowania treści w matrycach władzy. Cel badań: Celem analiz jest wyeksponowanie głównych kierunków teoretycznych oraz sieci pojęć charakterystycznych dla studiów nad wiedzą wyciszaną, a także wskazanie perspektyw ich zastosowania w identyfikowaniu tego typu obszarów w programach edukacyjnych. Stan wiedzy: Studia nad wyciszaniem wiedzy są ulokowane w strukturze nowej socjologii edukacji i wiążą się z badaniem różnic w dostępie do instytucji edukacyjnych oraz szans odniesienia sukcesu edukacyjnego dzieci o różnych cechach tożsamościowych (głównie związanych z etnicznością, płcią oraz ulokowaniem stratyfikacyjnym). Ponadto w nowej socjologii edukacji zostały zapoczątkowane badania dotyczące atrybutów treści transmitowanych w szkole w ramach programu jawnego i ukrytego. Dotychczas prowadzone badania dotyczą dyskursywnych praktyk edukacyjnych sprzyjających aktywności uczniów bądź ograniczających ją, rodzaju treści traktowanych jako adekwatne do porządku szkolnego oraz tożsamości, którym w przestrzeni szkoły przyznane jest prawo do ekspresji. Są to kwestie, które korespondują z problematyką socjologii wiedzy, pamięci zbiorowej oraz doświadczenia traumy społeczno-kulturowej i jej konsekwencji. Podsumowanie: W studiach nad wyciszaniem wiedzy pomocne jest wykorzystanie matryc teoretycznych i sieci pojęć charakterystycznych dla studiów nad pamięcią kolektywną, oporem, traumą społeczno-kulturową. Wskazane komponenty teorii sprzyjają identyfikowaniu praktyk wyciszania treści i tożsamości oraz rozumieniu uwarunkowań podejmowania tego typu strategii.
    Introduction: The topic of analysis is socio-cultural practices of silencing and the status of unwanted and denied knowledge in the curriculum structure. Paradigmaticallly analyses are enrooted in the new sociology of education. In the structure of the paper there are distinguished three parts: the first one is focused on the chosen practices of silencing components of common knowledge, the topic of the second part is silencing the contents related to the socio-cultural trauma, the third one is related to the status of silenced contents in the structure of power. Research Aim: The analysis aims to emphasise the main theoretical perspectives and net of notions characteristic for the studies on silenced knowledge as well as indicating the views of applying theoretical matrices in identifying spaces of silencing in the curriculum. Evidence-based Facts: Studies on silencing processes are enrooted in the new sociology of education paradigm. They correspond with the research related to educational inequalities (of access to schools and chances of academic success) experienced by youth representing different identity features (related to ethnicity, gender, position in the stratification structure). In the studies characteristic for the new sociology of education, research was also focused on the characteristics of content transmitted in the curriculum. Realised since 70s, research has been related to discursive practices stimulating students’ educational activity or discouraging them from academic success. Mentioned issues correspond with the sociology of knowledge, collective memory and socio-cultural trauma. Summary: In the studies focused on the problems of silencing it is justified to consider theoretical matrices and nets of notions characteristic for the studies on collective memory, resistance, socio-cultural trauma. Mentioned components help identify practices of silencing the content and identities. They have application in the process of comprehension of the basis and aetiology of silencing strategies.
    Źródło:
    Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2022, 41, 1; 7-21
    0137-6136
    Pojawia się w:
    Lubelski Rocznik Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Danzig als ‚verlorene Heimat‘ und umstrittener Erinnerungsort in der Zeitschrift „UNSER DANZIG“
    Danzig as a Lost ‚Local Homeland‘ and Controversial Site of Memory as Seen in the Journal Unser Danzig
    Autorzy:
    Olszewska, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1364832.pdf
    Data publikacji:
    2016-09-20
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
    Tematy:
    local homeland‘
    flight and expulsion
    the politics of memory
    topos
    collective memory
    cultural memory
    ‚mała ojczyzna‘
    ucieczka i wypędzenie
    polityka wspominania
    pamięć zbiorowa
    pamięć kulturowa
    Opis:
    This article presents a political profile of the journal Unser Danzig, published between 1949 and 2008 by the Bund der Danziger. This organization consisted of Germans who were forced to leave their ‚local homeland‘ in 1945. The political narrative of the journal is dominated by the difficult and controversial subject of the flight and expulsion of the German civilian population in the years 1945‒1949. The article concentrates on the topoi that are typical for this subject and that constitute argumentative models, which the politically committed and expelled authors implement in their texts. The article also indicates the evolution of several topoi over a period of nearly sixty years.
    Danzig jako ‚utracona mała ojczyzna‘ i kontrowersyjne miejsce pamięci w świetle czasopisma „UNSER DANZIG” Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie politycznego profilu czasopisma „UNSER DANZIG” wydawanego w latach 1949‒2008 w Lubece przez zrzeszonych w Związku Gdańszczan Niemców (Bund der Danziger), którzy w 1945 roku musieli opuścić swoją ‚małą ojczyznę‘. Polityczna narracja czasopisma zdominowana jest przez trudny i kontrowersyjny temat ucieczki i wypędzenia niemieckiej ludności cywilnej w latach 1945‒49. Artykuł koncentruje się na charakterystycznych dla tej tematyki toposach jako wzorcach argumentacyjnych, jakie realizują w swoich tekstach politycznie zaangażowani wypędzeni. Analiza wskazuje jednocześnie na ewolucję niektórych toposów na przestrzeni blisko 60 lat.
    Źródło:
    Studia Germanica Gedanensia; 2016, 35; 13-31
    1230-6045
    Pojawia się w:
    Studia Germanica Gedanensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mieszkańcy wsi Hyżne wobec zagrożenia tatarskiego w XVII stuleciu na tle międzypokoleniowej pamięci komunikatywnej i pamięci kulturowej
    Peasants from Hyżne village in the face of Tatar threat in the seventeenth century, against the background of the transgenerational communicative and cultural memory discourses
    Autorzy:
    Gliwa, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11364328.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-30
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    najazdy tatarskie
    działania asymetryczne
    przemoc zorganizowana
    chłopskie strategie samoobrony
    pamięć zbiorowa
    trauma kulturowa
    Tatar slave raids
    asymmetric warfare
    organised violence
    peasant self-defence strategies
    collective memory
    cultural trauma
    Opis:
    Zjawiska związane z klęskami elementarnymi i działaniami wojennymi, których konsekwencją były znaczne zniszczenia i straty materialne pozostawiały zazwyczaj trwały ślad w pamięci zbiorowej i tożsamości społeczeństw epoki wczesnej nowożytności. Do tej klasy fenomenów należała specyficzna działalność militarno-biznesowa ord tatarskich w postaci wypraw grabieżczych dalekiego zasięgu, które od schyłku XV do końca XVII w. pustoszyły i osłabiały demograficznie południowo-wschodnie ziemie państwa polsko-litewskiego. Ze względu na fakt, że operacje militarne prowadzone przez ordy tatarskie miały charakter asymetryczny, koncentrując się w środowisku ludności cywilnej, przeważnie na obszarach wiejskich, stanowiły dla zamieszkujących tam społeczności zagrożenie egzystencjalne. Wynikało to ze skutków tego typu niekonwencjonalnych działań militarnych, którymi były katastrofalne zniszczenia w zabudowie i infrastrukturze gospodarczej atakowanych wsi oraz znaczne straty demograficzne ponoszone przez miejscowe populacje. Jako takie właśnie, niewolnicze wyprawy tatarskie odciskały trwałe piętno w pamięci zbiorowej społeczności, które stawały się ich ofiarą. W oparciu o szeroką bazę materiałów źródłowych pochodzących z XVII i XVIII w., wśród których są m.in. źródła narracyjne, akta wizytacji łacińskiej diecezji przemyskiej i źródła skarbowo-podatkowe, autor skupia swoją uwagę na procesie transformacji pamięci komunikatywnej (pokoleniowej) w pamięć kulturową. Ta ostatnia zaczęła się tworzyć około połowy XVIII w., kiedy w sposób naturalny zaczęło wymierać ostatnie pokolenie będące naocznym świadkiem grabieżczych rajdów tatarskich. Pamięć kulturowa rozumiana jest tutaj – za niemieckim kulturoznawcą i egiptologiem Janem Assmannem – jako ponadindywidualna i zobiektywizowana pamięć danej społeczności na temat własnej traumatycznej przeszłości. Jest ona transmitowana poprzez teksty i tradycję mówioną, często przy wsparciu różnych „miejsc pamięci”, zarówno materialnych, jak i tych niematerialnych o dużym potencjale symbolicznym w postaci legend, podań i pieśni ludowych. Jak się wydaje, kluczowe znaczenie w przetwarzaniu lokalnych pamięci komunikatywnych w pamięć kulturową mieli reprezentanci miejscowych elit intelektualnych, którymi byli najczęściej księża katoliccy. Ich działania, odwołujące się do opozycji sacrum-profanum i popularnej w Rzeczypospolitej XVII–XVIII w. idei prowidencjonalizmu, wskazują na społecznie uwarunkowany proces konstruowania pamięci kulturowej w ramach zobiektywizowanej symbolicznie i wysoce ustrukturyzowanej narracji odnoszącej się wprost do religii chrześcijańskiej, która z jednej strony wykraczała poza indywidualne doświadczenie członków lokalnej wspólnoty, a z drugiej odpowiadała aktualnym potrzebom społeczno-kulturowym.
    The phenomena related to natural disasters and acts of war, bringing significant destruction and material losses, usually left an indelible mark in collective memory and identity of early modern era societies. This class of phenomena included a particular type of military-business activity of Tatar hordes, specifically long-range pillage raids, which ravaged and weakened demographically the south-eastern territories of the Polish-Lithuanian state from the late 15th to the end of the 17th century. Since military operations conducted by Tatar hordes were asymmetrical in nature, focusing on civilian communities, mostly in rural areas, they constituted an existential threat to the communities living there. This stemmed from the impact of such unconventional military operations, which included catastrophic damages to buildings and economic infrastructure of attacked villages, as well as significant demographic losses, suffered by local populations. Thus, Tatar slave raids have left a permanent mark in the collective memory of victim communities. The author utilizes a broad base of source materials dating back to 17th and 18th century, including narrative sources, visitation files of Latin Przemyśl diocese, treasury and tax sources, to focus on the transformation process of communicative (generational) memory into cultural memory. The latter began to form around mid-18th century, when the last generation that directly witnessed Tatar pillage raids started dying out. Cultural memory is understood here – after German cultural studies scholar and Egyptologist Jan Assmann – as exteriorized and objectified memory of the given community about its own traumatic past. It is transmitted through textual sources and oral tradition, often supported by various “places of memory”, both material and intangible with great symbolic potential, such as legends, folk tales and songs. It seems that figures of key importance in transforming local communicative memories into cultural memory were the representatives of local intellectual elites, most often Catholic priests. Their activities, referring to the sacrum-profanum dichotomy and the providentialism idea, popular in the 17th–18th century Commonwealth, indicate a socially conditioned process of forming a cultural memory within the framework of symbolically objectified and highly structured narrative, relating directly to Christian religion, which on one hand transcended individual experience of the members of local community, and on the other, responded to current social and cultural needs.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2020, 27; 35-84
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies