Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "zasada rule of law" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
Does ECHR Prohibition of Abuse of Rights Lead to Contradiction of the Principle of Legality? Considerations upon Judicial Practice of ECtHR
Czy zakaz nadużywania praw w EKPC prowadzi do sprzeczności z zasadą legalności? Uwagi dotyczące praktyki sądowej ETPC
Autorzy:
Wiczanowska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940994.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prohibition of abuse of rights
legality
Article 17 ECHR
rule of law
ECtHR
zakaz nadużycia praw
legalizm
art. 17 EKPC
zasada rule of law
ETPC
Opis:
The aim of this article is to resolve an issue whether the Article 17 of the European Convention on Human Rights (further referred to as ECHR) contradicts the principle of legality within the judicial practice of the European Court of Human Rights (referred to as ECtHR). The significance of the presented topic does not lie solely within the sphere of academic considerations, but remains of great value for ensuring an adequate level of protection within the Strasbourg system. Moreover, the establishment of the boundar- ies of implementation of Article 17 ECHR is crucial for providence of legal certainty for all its addressees: individuals, states and the groups of persons. The author of present- ed paper poses the hypothesis that the manner of practical usage of Article 17 ECHR leads to contradiction of the principle of legality which remains the core for the rule of law concept. The article relies on the legal dogmatic method as well as elements of historic and comparative analysis.
Celem tego artykułu jest rozstrzygnięcie kwestii, czy art. 17 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (dalej zwanej: EKPC) zaprzecza zasadzie legalizmu w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej zwanego: ETPC). Znaczenie tego tematu nie leży jedynie w sferze akademickich rozważań, ale ma dużą wartość dla zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony w ramach systemu strasburskiego. Ponadto, wyznaczenie granic zastosowania art. 17 EKPC jest kluczowe dla osiągnięcia pewności prawa w stosunku do wszystkich jego adresatów: jednostek, państw oraz grup osób. Autorka artykułu wysuwa hipotezę, że współczesna praktyka orzecznicza ETPC prowadzi do podważenia zasady legalności, stanowiącej rdzeń koncepcji rule of law. Artykuł został przygotowany w oparciu o metodę dogmatyczno-prawną, z elementami analizy historycznej i porównawczej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 113-126
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Gloss to the Judgement of the Constitutional Court from 17th July 2013 (SK 35/12), OTK-A 2014, No. 7, Issue 74
Autorzy:
Kulik, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618903.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
criminal law
incitement
abetment
attempt
the rule of law
individual freedom rule
prawo karne
podżeganie
pomocnictwo
usiłowanie
zasada państwa prawnego
zasada wolności jednostki
Opis:
The commentary addresses the problem of amenability to punishment so called chain of incitement and abettment (incitement or abettment to incitement and abettment). The author shares the view of the Constitutional Court that prosecution of these forms of complicity is permissible and is not opposed to the principle of the rule of law. The author expands and complements the argument CT. In addition, the author moves close to the analyzed issue of the offenses performed in the various forms of complicity by a minor criminally responsible according  to art. 10 § 2 K.K.
Glosa dotyczy problemu dopuszczalności karalności usiłowania tzw. łańcuszkowego podżegania i pomocnictwa (podżegania i pomocnictwa do podżegania i pomocnictwa). Autor podziela pogląd Trybunału Konstytucyjnego, że karalność tych form zjawiskowych popełnienia czynu zabronionego jest dopuszczalna i nie sprzeciwia się zasadzie państwa prawnego. Rozbudowuje i uzupełnia też argumentację TK. Ponadto porusza zbliżone do analizowanego zagadnienie karalności czynów pełnionych w różnych formach współdziałania przestępnego przez nieletniego odpowiadającego karnie na podstawie art. 10 § 2 k.k.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 4
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytyka prawa przez autorów tekstów prasowych w kontekście zasady demokratycznego państwa prawnego
Criticism of law by the press in the context of the principle of the rule of law
Autorzy:
Gmerek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596377.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
principle of the rule of law
principle of proper legislation
criticism of law
krytyka prawa
zasada demokratycznego państwa prawnego
zasada poprawnej legislacji
Opis:
Głównym celem niniejszego artykułu jest analiza zjawiska krytyki prawa przez autorów tekstów prasowych. Zagadnienie zostało omówione w kontekście jednej z zasad współtworzących zasadę demokratycznego państwa prawnego – zasady poprawnej legislacji. Punktem wyjścia analizy materiału empirycznego jest charakterystyka zasady poprawnej legislacji jako zasady prawa w ujęciu systemowym oraz zasady demokratycznego państwa prawnego, z której zasada poprawnej legislacji (jak szereg innych norm-zasad) została wyinterpretowana.
The main purpose of this article is to show certain aspects of the phenomenon of the criticism of law bythe press (by journalists and other authors). This issue is discussed in the contextof one of the norm-principles of law co-creatingthe principle of the rule of law – the principle of proper legislation. The legislative process in a democratic state is determined by legal norms. Some of them are thenorm-principles of law (principles of law in a directive sense)which collectively makeup the principleof proper legislation. This norm-principle of lawsets certain obligations for the legislator. The way in which the lawmaker fulfills them is subjected to criticism by the press.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2016, 14, 2; 75-87
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo podatników w świetle określoności prawa
Legal security based on the definite character of tax regulations
Autorzy:
Brejdak, Pauliina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/565054.pdf
Data publikacji:
2017-07-01
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
prawo podatkowe
określoność prawa
zasada państwa prawnego
tax law
the definite character of legal regulations
rule of law
Opis:
W artykule przedstawiono zagadnienie określoności prawa. Stanowi ona norma-tywny nakaz, który realizowany jest przez jasność, precyzyjność przepisów prawnych oraz poprawność legislacyjną. Z uwagi na specyfikę prawa podatkowego zasada ta odgrywa szczególną rolę w jego tworzeniu. Jednakże, wiele przepisów prawnopodatkowych jest mało zrozumiałych, nieprecyzyjnych i skomplikowanych. W konsekwencji podatnik w myśl igno-rantia iuris nocet narażony jest na dodatkowe obciążenia lub sankcje. Dlatego też, na gruncie przepisów prawa podatkowego istnieją stosowne mechanizmy chroniące i gwarantujące bez-pieczeństwo podatnika w toku stosowania prawa.
The aim of the article is to analyze the definite character of legal tax regulations. It is a normative order which is realized by the clarity, precision of legislation and legislative correctness. Due to the specificity of tax law this principle to perform a special role in its creation. However, many of the tax laws are incomprehensible, imprecise and complex. Con-sequently, the taxpayer in ignorantia iuris nocet is exposed to additional charges or sanctions. Therefore, under the provisions of tax law there are adequate mechanisms to protect and guar-antee the safety of the taxpayer.
Źródło:
De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności; 2017, 1(3); 72-84
2450-5005
Pojawia się w:
De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between Flexibility and Efficiency of Law Application in View of the Principle of the Protection of the Good of the Child
Pomiędzy elastycznością a efektywnością stosowania prawa z uwzględnieniem zasady ochrony dobra dziecka
Autorzy:
Hanas, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344094.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
flexibility
efficiency
good of the child
application of law
rule of law
elastyczność
efektywność
dobro dziecka
stosowanie prawa
zasada prawa
Opis:
In the article, the author draws attention to the need to implement two values of applying the law when adjudicating in cases concerning children. These two values are flexibility and efficiency. Their simultaneous implementation is not excluded, because it is particularly important in the course of the law application process to make decisions in accordance with the principle of the protection of the good of the child and the implementation of the protective function. The research thesis is formulated in this direction. The research was conducted based on the case law that provides a broad picture of the trend in deciding in administrative, civil, criminal and other matters from the Polish perspective. The nature of this article is scientific and research. The point of view presented in the work aims to clearly emphasise the necessity for simultaneous implementation of flexibility and efficiency, which is unfortunately difficult to achieve in the Polish perspective.
W niniejszym artykule autorka zwraca uwagę na konieczność realizacji dwóch wartości stosowania prawa podczas orzekania w sprawach dotyczących dzieci. Te dwie wartości to elastyczność i efektywność. Jednoczesna ich realizacja nie wyklucza się, gdyż w toku stosowania prawa szczególnie istotne jest podejmowanie decyzji zgodnie z zasadą ochrony dobra dziecka i nastawieniem na realizację funkcji ochronnej. W tym kierunku formułowana jest teza badawcza. Badania były prowadzone w oparciu o orzecznictwo, które daje szeroki obraz, jaki jest kierunek podejmowania decyzji w sprawach administracyjnych, cywilnych, karnych i innych w polskiej perspektywie. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy. Punkt widzenia zaprezentowany w pracy ma na celu wyraźne podkreślenie konieczności równoczesnej realizacji elastyczności i efektywności, co w perspektywie polskiej niestety jest trudne do wykonania.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 33-46
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„W tej Rzeczypospolitej prawo królem, prawo senatorem, prawo szlachcicem”. Idea nadrzędności prawa i jej praktyczne konsekwencje w realiach staropolskiej przedkonstytucyjnej monarchii „mieszanej” (XVI–XVIII wiek)
“In this Commonwealth, the Law is a King, the Law is a Senator and the Law is a Nobleman”. The Rule of Law Principle and its Practical Consequences in the Reality of Old-Polish Pre-Constitutional Mixed Monarchy
Autorzy:
Kucharski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927191.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
zasada rządów prawa
Rzeczpospolita Obojga Narodów
historia prawa
prezentyzm
rule of law principle
Polish-Lithuanian Commonwealth
history of law
presentism
Opis:
Artykuł poświęcony jest problemowi używania współczesnej terminologii prawnej w badaniach naukowych dotyczących przednowoczesnego i przedkonstytucyjnego systemu prawnego. Główny przedmiot analizy to istnienie zasady rządów prawa w Rzeczpospolitej Polsko-Litewskiej między XVI a XVIII w. Autor stara się ustalić czy jest w ogóle usprawiedliwione odwoływanie się do współczesnej idei rządów prawa by opisać system rządów w Rzeczpospolitej? A jeśli tak, to jak tego dokonać by uniknąć prezentyzmu? Autor stara się sformułować zespół cech dotyczących zasady rządów prawa, które można by odnieść do Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Próbuje też ustalić zestaw warunków, które były konieczne do rozwoju idei rządów prawa w przednowoczesnej rzeczywistości.
The presented article is devoted to using present-day legal terminology in scientific research on pre-modern and pre-constitutional states’ legal systems. The main focus of analysis is the rule of law principle existence between the 16th and 18th centuries in the Polish-Lithuanian Commonwealth. The author tries to establish whether this is even justified to use the modern idea of the rule of law to describe the Polish-Lithuanian pre-partitions political system? And, if so, how technically do that to avoid presentism? The author tries to formulate a set of features concerned with the rule of law principle applicable to the Polish-Lithuanian Commonwealth. He also tries to determine the set of conditions necessary for the rule of law principle to blossom in pre-modern reality fully
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 63-78
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo intertemporalne w państwie prawnym
Intertemporal law in a state ruled by law
Autorzy:
Mikołajewicz, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693416.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
rule of law/principle of the rule of law/principle of the state ruled by law
intertemporal law
dignity of the person
principle of law
transitional law
principle of lex retro non agit
retroactivity of the law/retroactive law
institutional reality
państwo prawne
prawo intertemporalne
godność ludzka
zasada prawa
prawo przejściowe
zasada lex retro non agit
retroaktywność prawa
rzeczywistość instytucjonalna
Opis:
This paper aims at presenting the rudimental relationships between so-called intertemporal law and the principle of the state ruled by law. This principle is considered to be embedded in the ontological structure of the law as defined by the constitutionally declared recognition of human dignity as the source of individual rights and freedoms, and therefore the rights and freedoms that may not be arbitrarily disposed of, since the absence of arbitrariness (in the sense that no man can ever be a means of the law but always its goal) is an inherent feature of the law founded on the bonds with human dignity. After examination of the philosophical, normative, cognitive and historical context of intertemporal law, the issues of intertemporal law itself have been briefly summarised. The question of intertemporal law remains strictly connected with the principle of the state ruled by law considered as acumulatively understood principle of principles designed to implement an accepted concept of the state ruled by law. The principle of the state ruled by law protects the following three fundamental values associated with intertemporal issues: human freedom, legal certainty, and clarity and transparency of the law (which may also be considered to be a manifestation of legal certainty) protected, inter alia, under the principles of legislative correctness. It is precisely the principle of the state ruled by law that is the fundamental determinant of the legal correctness of legislative decisions concerning any intertemporal regulation, while its primary function is to protect individuals against illegitimate activities of public authorities.
W niniejszym opracowaniu przedstawiono podstawowe związki między tzw. prawem intertemporalnym a zasadą państwa prawnego. Zasadę tę osadzono w strukturze ontycznej prawa wyznaczanej deklarowanym konstytucyjnie uznaniem godności ludzkiej za źródło praw i wolności jednostki. Praw zatem niedysponowanych, albowiem jednym z aspektów prawa fundowanego na związkach z godnością ludzką jest jego niearbitralność (w sensie, że człowiek nie może być środkiem prawa, zawsze jest jego celem). Po rozpoznaniu kontekstu filozoficznego, normatywnego, kognitywnego i historycznego problematyki intertemporalnej skrótowo została przedstawiona ona sama. Problematyka prawa intertemporalnego pozostaje w ścisłych związkach z zasadą państwa prawnego, traktowaną jako koniunktywnie pojęta zasada zasad służących realizacji przyjętej koncepcji państwa prawnego. Zasada państwa prawnego chroni trzy podstawowe wartości łączące się z zagadnieniami intertemporalnymi. Pierwszą jest wolność ludzka; drugą ‒ pewność prawa, trzecią ‒ jasność i przejrzystość prawa (co skądinąd można traktować jako przejaw pewności prawa), której ochronie służą m.in. zasady poprawności legislacyjnej. To właśnie zasada państwa prawnego jest podstawowym wyznacznikiem prawnej poprawności decyzji prawodawczej co do stanowienia regulacji intertemporalnych, podstawową jej funkcją jest zaś ochrona jednostki przed nielegitymowanymi działaniami organów władzy publicznej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2015, 77, 4; 11-27
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie i funkcja zasady państwa prawnego w ustroju UE
The Meaning and Function of the Rule of Law in the EU System
Autorzy:
Góralski, Witold M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092269.pdf
Data publikacji:
2021-07-26
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
zasada państwa prawa
system wartości UE
nowe ramy praworządności
ochrona „państwa prawnego” w prawie pochodnym UE
The principle of the rule of law
the EU values system
the new rule of law framework
protection of the ‘rule of law’ in the EU secondary law
Opis:
Zasada Rule of Law należy do zasadniczych wartości ustrojowych, ujętych w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Została ona rozwinięta w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE i skonkretyzowana w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 16 grudnia 2020 r. Rozporządzenie wzmacnia kompetencje Komisji Europejskiej i jej autonomiczną funkcję jako strażniczki przestrzegania zasady Rule of Law przez państwa członkowskie. Przedmiotem niniejszego opracowania jest przedstawienie genezy państwa prawa w prawie pierwotnym UE oraz egzegeza Rozporządzenia w sprawie ogólnego systemu warunkowości ze zwróceniem uwagi na ustrojową konkretyzację zasady państwa prawa, normatywne ujęcie oraz ograniczenia systemowe związane z jego stosowaniem. Jako hipotezę badawczą przyjęto, że rozwój i konkretyzacja zasady państwa prawnego w prawie pierwotnym oraz jego normatywny wyraz w prawie pochodnym stanowią ważny krok w umocnieniu ustrojowych podstaw funkcjonowania UE połączony z możliwością wymuszenia przez KE przestrzegania zasady państwa prawa/praworządności przez państwa członkowskie.
The principle of the Rule of Law is one of the fundamental systemic values included in Art. 2 of the Treaty on European Union. It was developed in the jurisprudence of the EU Court of Justice and specified in detail in the Regulation of the European Parliament and the EU Council of 16 December 2020. The regulation strengthens the competences of the European Commission and its autonomous function as the guardian of compliance by the Member States with the Rule of Law. This study analyses of the genesis of the Rule of Law in primary EU law together with the exegesis of the Regulation on the general regime of conditionality, paying attention to the systemic realization of the Rule of Law, the normative approach related to it and systemic limitations to its application. It was assumed, as a research hypothesis, that the development and realization of the Rule of Law in primary law, as well as its normative expression in secondary law, constitute an important step in strengthening the systemic foundations of the EU’s functioning combined with the possibility of enforcing compliance by the European Commission with the Rule of Law by the Member States.
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2020, 56, 3; 89-103
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postępowanie dyscyplinarne nauczycieli akademickich w świetle konstytucyjnej zasady praworządności
Disciplinary Proceedings of Academic Teachers in the Light of the Constitutional Principle of the Rule of Law
Autorzy:
Baran-Wesołowska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200869.pdf
Data publikacji:
2022-07-04
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
postępowanie dyscyplinarne
nauczyciel akademicki
szkolnictwo wyższe
zasada praworządności
disciplinary proceedings
academic teacher
higher education
rule of law
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie problematyki postępowań dyscyplinarnych nauczycieli akademickich w świetle zasady praworządności. Zostały przeanalizowane w nim kwestie gwarancji zasady praworządności w badanych postępowaniach. Autorka poddaje analizie w przedmiotowym opracowaniu także kwestie prawa do sądu.105
The purpose of the article is to present the issue of disciplinary proceedings of academic teachers in the light of the rule of law. The publication analyzes the issues of guaranteeing the rule of law in the scrutinized proceedings. The author also analyzes the issues of the right to appeal to a court.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2022, 1(XXII); 117-125
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Origin and Evolution of the Principle of a Democratic State of Law on the Grounds of the Constitution of the Republic of Poland
Geneza i ewolucja zasady demokratycznego państwa prawnego na gruncie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Serzhanova, Viktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918731.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rule of law
the principle of a democratic legal state
fundamental constitutional value
praworządność
zasada demokratycznego państwa prawnego
fundamentalna wartość konstytucyjna
Opis:
The principle of a state of law belongs to the basic canons of contemporary democracy and remains the fundamental constitutional value and principle of all the democratic states. Its scope and interpretation usually are derived from the national constitutional order and results primarily from the basic law. In the Constitution of the Republic of Poland of 1997, being currently in force, it adopted the formula of the principle of a democratic legal state, combining the elements of a state of law, the rule of law and the democratic method of exercising power. Its contemporary understanding is derived from the output of the European constitutional law doctrine, the systemic experience of states with mature, established and solidified traditions of democracy, as well as from the judicature of the Constitutional Tribunal. This paper aims at conducting analysis of the content and scope of the principle of a democratic legal state provided by the Polish basic law.
Zasada państwa prawnego należy do podstawowych kanonów współczesnej demokracji i pozostaje fundamentalną wartością konstytucyjną oraz zasadą wszystkich państw demokratycznych. Jej zakres i interpretacja zwykle wywodzą się z krajowego porządku konstytucyjnego i wynikają przede wszystkim z ustawy zasadniczej. W obowiązującej obecnie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. przyjęła ona formułę zasady demokratycznego państwa prawnego, łącząc w sobie elementy państwa prawnego, praworządności i demokratycznej metody sprawowania władzy. Jego współczesne rozumienie wywodzi się z dorobku europejskiej doktryny prawa konstytucyjnego, doświadczeń ustrojowych państw o dojrzałych, ugruntowanych i utrwalonych tradycjach demokracji, a także z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Niniejsze opracowanie ma na celu przeprowadzenie analizy treści i zakresu zasady demokratycznego państwa prawnego przewidzianej w polskiej ustawie zasadniczej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 113-126
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska Konstytucja z 1997 roku jako element europejskiego dziedzictwa konstytucyjnego
The Polish Constitution of 1997 as part of the European constitutional heritage
Autorzy:
Suchocka, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692924.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
axiology
European constitutional identity
natural law
rule of law
separation of powers
control of constitutionality of the law
aksjologia
europejska tożsamość konstytucyjna
prawo naturalne
zasada państwa prawnego
podział władz
kontrola konstytucyjności prawa
Opis:
The aim of this paper is to present axiological rsearches that were going on during the work on the Polish Constitution in the early years of transformation. One of the fundamental discussions at the initial stage of the work on the Constitution was a discussion that often took the form of a dispute about values. One of the elements of the dispute was the problem of dependence between ius and lex. In this context, references were made to the European legal heritage and concepts such as European identity or the common European legal heritage. The main challenge for all post-socialist countries was the need to ‘decode’, or explain the concept of ‘common legal heritage’. This concept became a peculiar founding myth in the new democracies of Central Europe. In this context, the Venice Commission (formed in 1990) played an extremely important role by helping countries to discover what evolved from the common European legal tradition to becomea European standard, and consequently, a model for concrete legal solutions. In the general category, therefore, the so-called European standard was perceived as a central value and a reference to it was an important verifier in the process of reviewing the internal legal system and, particularly, in the process of constitutional changes, especially on issues such as the rule of law, separation of powers, or the independence of the judiciary and judicial control over the constitutionality of the law. Despite disputes concerning specific political regulations, the consensus that prevailed was that the rules which referred to the ‘axiology’ of the previous system could not pretend to constitute an element of the European legal heritage and thus could not serve as a basis for the drafting of a new Polish Constitution.
Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie poszukiwań aksjologicznych w okresie prac na konstytucją polską w początkach transformacji. Jedną z zasadniczych dyskusji na początkowym etapie prac nad konstytucją była dyskusja przybierająca niejednokrotnie formę sporu o wartości, a jednym z jej elementów były problemy dotyczące zależności ius i lex. W tym kontekście poszukiwano i odwoływano się do europejskiego dziedzictwa prawnego, do takich pojęć, jak tożsamość europejska, wspólne europejskie dziedzictwo prawne. Głównym zatem wyzwaniem dla wszystkich państw postsocjalistycznych stała się potrzeba „odkodowania”, przybliżania pojęcia „wspólne dziedzictwo prawne”, co stało się swoistym mitem założycielskim w nowych demokracjach Europy Środkowej. W tym kontekście niezwykle ważną rolę odgrywała Komisja Wenecka (utworzona w 1990 r.), która pomagała państwom odkrywać to, co wyrastając ze wspólnej europejskiej tradycji prawnej, stawało się europejskim standardem, a więc wzorcem dla podejmowanych konkretnych rozwiązań prawnych. W sferze zatem kategorii ogólnej tzw. standard europejski postrzegany był jako wartość centralna, a odwoływanie się do niego było ważnym weryfikatorem w procesie dokonywania zmian w wewnętrznym systemie prawnym, a zwłaszcza w procesie zmian konstytucji, zwłaszcza w takich kwestiach, jak zasada państwa prawnego, podział władz, niezależność sądownictwa czy sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Pomimo sporów dotyczących konkretnych regulacji ustrojowych istniała zgoda co do tego, że zasady odwołujące się do „aksjologii” poprzedniego systemy nie mogły pretendować do bycia elementem europejskiego dziedzictwa prawnego i tym samym nie mogły stanowić podstawy dla tworzenia nowej konstytucji polskiej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 13-22
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice interpretacji zasady demokratycznego państwa prawnego
Limits of the interpretation of the democratic rule of law principle
Autorzy:
Bałaban, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692914.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Constitutional Tribunal
democratic rule of law
principle of budgetary equilibrium
postponement of decisions of the Constitutional Tribunal
Trybunał Konstytucyjny
zasada demokratycznego państwa prawnego
zasada równowagi budżetowej
odraczanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego
Opis:
Article 2 of the Constitution of the Republic of Poland contains a provision with an overwhelming normative potential, which was already known at the time of its introduction (29 December 1989) into the Constitution of the Polish People’s Republic and its continuation in an unchanged form in a newly adopted constitutional act on 2 April 1997. In 1989 it was supposed to become an ‘antidote’ to the doctrine of the ideologisation of the Constitution, replacing the rule that ‘The People’s Republic of Poland is a socialist state’ contained in Article 1 of the Constitution. In 1997, its revolutionary role was replaced by the role of the legal value, understood in two ways. Firstly, it was supposed to be the basis for a system of detailed principles, tools and guarantees necessary to build an efficient democratic and just state. Secondly, it was supposed to create a presumption of the dominance of such an idea and be a source of exponential interpretations that would supplement and improve the functioning of a new, classical formula of the state. The three-component constitutional formula of the rule of law, democracy and justice means the coupling of legal and axiological tools in defence of the state, nation and citizens (individuals). Its division into threeseparate elements (the rule of law, a democratic state, a just state), encountered in constitutional law textbooks, weakens this formula and also diminishes the importance of its three derivatives. The democratic and ‘justice’ element of this principle, if we are to seek its own separate, independent meanings, is developed in further principles and norms of the Constitution. An important question as to the scope of the effect of broad interpretations of the principle of a democratic rule of law is the search for interpretations that are erroneous and burdened with consequences. Thisgroup, I believe, includes the problem of the Constitutional Tribunal postponing the entry into force of decisions declaring the loss of validity of a binding normative act contrary to an act of higher legal force and the problem of the significance of the principle of budgetary equilibrium for the case-law of the Constitutional Tribunal.
Artykuł 2 Konstytucji RP zawiera przepis o nader znacznym potencjale normatywnym, co było wiadome w chwili jego wprowadzania (29 grudnia 1989) do Konstytucji PRL i utrzymania go w niezmienionej formie w nowo uchwalonym 2 kwietnia 1997 r. akcie konstytucyjnym. W 1989 r. miał się stać „odtrutką” na doktrynę ideologizacji konstytucji, zastępując zawartą w art. 1 dotychczasową zasadę „PRL jest państwem socjalistycznym”. W 1997 r. jego dotychczasową rewolucyjną rolę zastąpiła rola wartości prawnej dwojako rozumianej. Po pierwsze, miał być podstawą systemu szczegółowych zasad, narzędzi i gwarancji niezbędnych do budowy sprawnego demokratycznego i sprawiedliwego państwa. Po drugie, miał stwarzać domniemanie dominowania takiej idei i być źródłem interpretacji wykładniczych uzupełniających i usprawniających funkcjonowanie nowej, klasycznej formuły państwa. Trójskładnikowa konstytucyjna formuła państwa prawnego, demokratycznego i sprawiedliwego oznacza sprzężenie narzędzi prawnych i aksjologicznych w obronie państwa, Narodu i obywateli (jednostek). Jej rozbicie na trzy oddzielne elementy (państwo prawne, państwo demokratyczne, państwo sprawiedliwe), spotykane w podręcznikach prawa konstytucyjnego, osłabia tę formułę, a także umniejsza znaczenie trzech jej pochodnych. Element demokratyczny i „sprawiedliwościowy” omawianej zasady, jeśli mielibyśmy poszukiwać jego odrębnych, samoistnych znaczeń, rozwinięty jest w dalszych zasadach i normach Konstytucji. Istotnym pytaniem co do zakresu konsekwencji szerokich zabiegów interpretacyjnych zasady demokratycznego państwa prawnego jest poszukiwanie interpretacji błędnych i zarazem brzemiennych w konsekwencje. Do tej grupy należy, jak sądzę, problem odraczania przez Trybunał Konstytucyjny wejścia w życie wyroków o utracie mocy obowiązującej aktu normatywnego sprzecznego z aktem o wyższej mocy prawnej oraz znaczenia dla orzecznictwa Trybunału zasady równowagi budżetowej.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 53-59
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada demokracji, praworządności i poszanowania praw człowieka jako warunek członkostwa w Radzie Europy
Principles of Democracy, the Rule of Law and Respect for Human Rights as Conditions of Membership in the Council of Europe
Autorzy:
Dynia, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092275.pdf
Data publikacji:
2021-08-21
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Rada Europy
organizacja międzynarodowa
członkostwo
praworządność
zasada demokracji
prawa człowieka
Council of Europe
international organization
membership
rule of law
principle of democracy
human rights
Opis:
Rada Europy, która powstała 5 maja 1949 r., od początku istnienia opierała się na wspólnocie wartości, w szczególności na wspólnocie prawa, starając się harmonizować prawo państw członkowskich wokół wspólnych zasad, którymi są zasada demokracji, praworządności i poszanowania praw człowieka. Zasady te są wzajemnie komplementarne, gdyż żadna z nich nie może być urzeczywistniana bez pozostałych. W artykule wykazane zostało ich znaczenie zarówno w procedurze akcesyjnej, jak i po uzyskaniu członkostwa. Państwo, decydując się na członkostwo w Radzie Europy, bierze na siebie zestaw zobowiązań, które powinno realizować. W trakcie procedury akcesyjnej dokonywano więc oceny spełniania przez kandydata warunków członkostwa. Procedura ta odegrała kluczową rolę w oddziaływaniu Rady Europy na wdrożenie standardów demokratycznych w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, gdy te aplikowały o członkostwo w Radzie. Natomiast po uzyskaniu członkostwa kontrola wypełniania przyjętych zobowiązań opiera się na procedurze monitoringowej Zgromadzenia Parlamentarnego oraz Komitetu Rady Ministrów Rady Europy. Państwo, które nie respektuje przyjętych w ramach organizacji standardów, podważa swoją legitymację do uczestniczenia w niej. Aksjologia jest bowiem istotną przesłanką wspólnego działania państw w ramach Rady Europy.
The Council of Europe, established on 5 May 1949, has been based since its inception on a community of values, in particular a community of law, attempting to harmonize the law of the member states around common principles, which include the principles of democracy, the rule of law and respect for human rights. These principles are complementary to each other, as none of them can be realized without the others. The article shows their importance both in the accession procedure as well as after obtaining by a state membership in the organization. When a state decides to become a member of the Council of Europe, it assumes a set of obligations which it should fulfil. Therefore, during the accession procedure, the candidate’s compliance with the membership conditions is assessed. This procedure played a key role in the influence of the Council of Europe on the implementation of democratic standards in the countries of Central and Eastern Europe, when they applied for membership in the Council. On the other hand, after obtaining membership, the control of compliance with the assumed obligations is based on the monitoring procedure of the Parliamentary Assembly and the Committee of Ministers of the Council of Europe. A state which does not respect the standards adopted within the organization challenges its own right to participate in it, as axiology constitutes an important premise of joint action of states within the Council of Europe.
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2020, 56, 4; 35-49
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie dobra wspólnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Jarczak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/449447.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
the common good
the Constitutional Court
the principle of the common good
the democratic rule of law
dobro wspólne
Trybunał Konstytucyjny
zasada dobra wspólnego
zasada demokratycznego państwa prawa
Opis:
The subject of this article is to present the principle of the common good and attempt to define the concept of the common good in the jurisprudence of the Polish Constitutional Court. Although the principle of the common good is the supreme constitutional principle, the Constitutional Tribunal has not worked out one definition of the common good. The Constitutional Tribunal invokes the concept of the common good in particular directly as the right or one of the reasons justifying the restriction of freedom and constitutional rights or as an axiological basis for the reasons for restricting constitutional freedoms and rights. The Constitutional Tribunal for the resolution of individual cases only supports the concept of the common good.
Źródło:
Polonia Journal; 2017, 5-6; 131-145
2083-3121
Pojawia się w:
Polonia Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 listopada 2020 r., sygn. I SA/Gl 539/20
The commentary of the Judgment of the Provincial Administrative Court in Gliwice of November 12, 2020 (I SA/Gl 539/20)
Autorzy:
Brzeziński, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123416.pdf
Data publikacji:
2022-05-13
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
prawo podatkowe
sąd podatkowy
wykładnia prawa
zasada demokratycznego państwa prawnego
podatek od towarów i usług
tax law
tax court
statutory interpretation
rule of law
VAT
Opis:
Glosa poświęcona jest analizie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 listopada 2020 r., sygn. I SA/Gl 539/20. Zaaprobowano w niej stanowisko sądu administracyjnego, który uznał niedopuszczalność – w świetle zasady demokratycznego państwa prawnego i wynikającego z tego wymogu lojalności państwa wobec obywatela – sytuacji, w której administracja podatkowa najpierw milcząco przyjmowała deklaracje podatkowe złożone przez podatnika, a po pewnym czasie zakwestionowała je jako niezgodne z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
The commentary is devoted to the analysis of the judgment of the Provincial Administrative Court in Gliwice of November 12, 2020 (I SA/Gl 539/20). The comment endorsed the position of the administrative court, which found inadmissibility in the light of the principle of a democratic state ruled by law and the resulting requirement of state loyalty to the citizen in a situation, where the tax administration first silently accepted tax declarations submitted by the taxpayer, and then – after some time – questioned them as inconsistent with the jurisprudence of the Court of Justice of the European Union.
Źródło:
Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2022, 2; 109-118
1509-877X
Pojawia się w:
Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies