Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "zasada antropiczna" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Wyjaśnianie antropiczne w kosmologii
Anthropic Explanation in Cosmology
Autorzy:
Turek, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013406.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kosmiczne koincydencje
zasada antropiczna
wyjaśnianie antropiczne
cosmic coincidences
Anthropic Principle
anthropic explanation
Opis:
The main purpose of this article is to present the essence and the role of anthropic explanation in cosmology. This explanation was proposed during the time when there was no further possibility of finding the explanation of cosmic coincidences on the ground of contemporary scientific theories. This explanation relies on the recognition of the fact of the existence of a carbon life in the Universe as a factor which explains the Universe’s global characteristics, which are a requisite for appearance of life. The explanatory value of this explanation depends on the character of relations of the connections between the cosmic coincidences and the fact of the existence of life. In the case of the Weak Anthropic Principle this explanation has a character of simple tautology. In the case of the Strong Anthropic Principle, however, it is a philosophical explanation, whose cognitive value depends on both: the correctness of these principles and their logico-mathematical coherence with the cosmic coincidences.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 267-298
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o teistycznej interpretacji zasady antropicznej
Some remarks on the theistic interpretation of the anthropic principle
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431169.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
anthropic principle
cosmological coincidences
fine-tuning
cosmological proof
zasada antropiczna
kosmiczne koincydencje
subtelne dostrojenie
dowód kosmologiczny
Opis:
This article attempts to answer the question of the relevance of the anthropic principle for theological arguments for the existence of God. The anthropic principle focuses on the subtle “fine-tuning” of the laws of nature and cosmological parameters, without which man could not have appeared in the universe. It seems therefore that the universe exists for a certain purpose, which is the “production” of rational observers. Because of its teleological character the anthropic principle is susceptible to theological interpretation, which assumes that God brings into existence a universe made for man. In this approach the Creator appears as the designer of the universe, albeit his design is confined exclusively to the laws of nature. This is why such an interpretation is essentially different from the so-called theory of intelligent design. This paper defends the thesis that the anthropic principle is an interesting argument – but not a scientific proof – for the rationality of religious faith in God as the creator of the universe.
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jaką wartość dla teologicznej argumentacji za istnieniem Boga ma zasada antropiczna. Mówi ona o subtelnym „dostrojeniu” praw przyrody i parametrów kosmologicznych, bez którego we wszechświecie nie mógłby pojawić się człowiek. Wszechświat wydaje się zatem istnieć dla określonego celu, jakim jest „wyprodukowanie” rozumnego obserwatora. Ze względu na swój teleologiczny charakter zasada antropiczna jest podatna na interpretację teologiczną, w której zakłada się, że to Bóg powołuje do istnienia wszechświat przygotowany dla człowieka. W tym ujęciu Stwórca jawi się jako projektant wszechświata, ale Jego projekt dotyczy tu tylko praw przyrody – z tej racji interpretacja ta różni się zasadniczo od tzw. teorii inteligentnego projektu. W artykule uzasadniono tezę, że zasada antropiczna jest ciekawym argumentem – ale nie naukowym dowodem – za racjonalnością religijnej wiary w Boga, który jest stwórcą wszechświata.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 1; 71-95
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przypadkowy Wszechświat: kryzys wiary w nauce
The Accidental Universe: Science’s Crisis of Faith
Autorzy:
Lightman, Alan P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553347.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
przypadek
fundamentalne zasady i parametry Wszechświata
subtelne zestrojenie
zasada antropiczna
ciemna energia
multiwersum
teoria wiecznej inflacji
teoria strun
accident
fundamental principles and parameters of the universe
fine-tuning
anthropic principle
dark energy
multiverse
theory of eternal inflation
string theory
Opis:
Historię nauki można postrzegać jako proces przemiany zjawisk niegdyś uważanych za przypadkowe w zjawiska pojmowalne w kategoriach fundamentalnych przyczyn i zasad. Ten długi i interesujący trend może dobiec końca. Spektakularny rozwój kosmologii sprawił, że niektórzy czołowi fizycy przyjęli pogląd, zgodnie z którym nasz Wszechświat jest tylko jednym z olbrzymiej liczby wszechświatów o bardzo różnych własnościach, a część najbardziej podstawowych cech naszego konkretnego Wszechświata jest zwyczajnie przypadkowa - jak losowy wynik rzutu kosmiczną kostką. W takim wypadku nie ma nadziei, że kiedykolwiek wyjaśnimy cechy naszego Wszechświata w kategoriach fundamentalnych przyczyn i zasad.
The history of science can be viewed as the recasting of phenomena that were once thought to be accidents as phenomena that can be understood in terms of fundamental causes and principles.This long and appealing trend may be coming to an end. Dramatic developments in cosmological findings and thought have led some of the world’s premier physicists to propose that our universe is only one of an enormous number of universes with wildly varying properties, and that some of the most basic features of our particular universe are indeed mere accidents — a random throw of the cosmic dice. In which case, there is no hope of ever explaining our universe’s features in terms of fundamental causes and principles.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 255-267
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kosmiczny kontekst ewolucji biologicznej i jego konsekwencje filozoficzno-teologiczne
The cosmic context of biological evolution and its philosophical and theological consequences
Autorzy:
Leciejewski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27832244.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Anthropic universe
anthropic principle
philosophy of cosmology
philosophical implications
theological consequences
Wszechświat antropiczny
zasada antropiczna
filozofia kosmologii
implikacje filozoficzne
konsekwencje teologiczne
Opis:
W artykule opiszę kosmiczny kontekst ewolucji biologicznej i jego konkretyzację w postaci różnych sformułowań zasad antropicznych (słabej, mocnej, probabilistycznej, ostatecznej i partycypacyjnej), aby przejść do omówienia wybranych filozoficznych oraz teologicznych konsekwencji antropiczności Wszechświata. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy fakt antropiczności Wszechświata prowadzi do możliwości uzasadnienia tez o ontologicznym, epistemologicznym oraz teologicznym charakterze.
In the article I describe the cosmic context of biological evolution and its concretization in the form of various formulations of anthropic principles (weak, strong, probabilistic, ultimate and participatory) in order to discuss selected philosophical and theological consequences of the anthropic of the Universe. The aim of the article is to answer the question whether the fact of the anthropic nature of the Universe leads to the possibility of justifying theses of an ontological, epistemological and theological nature.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2022, 19; 7-25
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konieczność fizyczna a zasady antropiczne w kosmologii
Physical necessity and anthropic principles in cosmology
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015954.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zasada antropiczna
kosmologia
konieczność
prawo
Bóg
anthropic principle
cosmology
necessity
law
God
Opis:
The article contains a discussion of the relations between physical necessity, the idea of law in natural sciences, and the possibility of proving a teleological structure of the universe. Against the tradition reaching back to D. Hume, the author defends the view that the essence of physical laws cannot be reduced only to the level of observable regularities. The existence of regularities in nature assumes existence of latent relations of necessity that form the order of nature. The interpretation of the laws of nature that stresses necessity makes it possible to pass over to the teleological way of looking at the way that the universe functions.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 617-627
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Darwinizm i koncepcja wieloświata a religijne wyjaśnienie racjonalnego porządku i poznawalności przyrody
Darwinism and the idea of multiverse versus religious explanation for the rationality and intelligibility of nature
Autorzy:
Bylica, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577612.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wieloświat
darwinizm
teizm
ateizm
przyroda
naturalizm
teistyczny naturalizm
zasada antropiczna
multiverse
Darwinism
theism
atheism
nature
naturalism
theistic naturalism
anthropic principle
Opis:
I show that at present times there is a conflict between natural science and religion (Christian theism) in the domain that, until recently, was considered to be beyond scientific interest. What I mean here, is the question of general order, rationality or intelligibility of nature that was supposed to belong to the domain of philosophy or theology, rather than science itself. I show that Darwin’s theory of natural selection allowed to remove from science not only explanations referring to God’s supernatural interventions in nature, but also any reference to God’s guidance of development of life on Earth. The success of Darwin’s theory contributes to domination of naturalism in science. In turn the concept of multiverse that is found in the contemporary cosmology and quantum physics, is an idea that in naturalistic way- which makes it acceptable in science- makes it possible to rationally deny even the deistic concept of God’s only role in nature as a source of general order, rationality and intelligibility of the world.
Źródło:
Zagadnienia Naukoznawstwa; 2012, 48, 3 (193); 185-204
0044-1619
Pojawia się w:
Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Bóg jest matematykiem?
Is God a Mathematician?
Autorzy:
Tempczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013408.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia nauki
zasada antropiczna
redukcjonizm
philosophy of science
anthropic principle
reductionism
Opis:
Scientists, when they want to understand properties of complex systems, they divide them into simple parts and – knowing the parts and their relations – reconstruct the whole. This approach is effective in the case of simple systems: atomic nuclei, atoms, chemical compounds, stars and so on. In biology it is supplemented by the theory of evolution. However the situation is hopeless when one wants to explain the astonishing properties of the Universe generally known as Anthropic Principle. Discussing that problem, philosophers use the metaphor of God as a Mathematician. The aim of the paper is to prove the inadequacy of this metaphor.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 255-265
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas na nową teo(kosmo)logię?
Time for a new theo(cosmo)logy?
Autorzy:
Gałecki, Sebastian
Szufa, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426693.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Heller M
Mezei B. M.
Barbour I. R.
god of the gaps
fizykoteologia
obraz świata
Wielki Wybuch
fine tuning
zasada antropiczna
rewolucja kwantowa
teologia negatywna
entropia
Opis:
Balázs Mezei w eseju zatytułowanym Demythologizing Christian philosophy: an outline podejmuje krytykę stanowiska, które określa mianem „kosmoteologii”. Rozumie on przez to taki filozoficzny namysł nad światem, który jest silnie uwarunkowany przedkopernikańską koncepcją wszechświata. Jego zdaniem jedynym rozwiązaniem problemu „kosmoteologii” jest „zdemitologizowanie” filozofii, uwolnienie jej od wszelkich uwarunkowań kosmologicznych, które stanowią wyłącznie zbędny balast. Michał Heller prezentuje postawę odmienną. Twierdzi on bowiem, że teologia – czyli racjonalny namysł nad chrześcijańskim Objawieniem – musi uwzględniać to, co w wielu publikacjach nazywa „aktualnym obrazem świata”. Nauka ma być swoistym locus theologicus: źródłem refleksji i argumentacji teologicznej. Teolog nie może obracać się plecami do tak istotnych dla współczesnej nauki kwestii jak teoria Wielkiego Wybuchu, wieczność i nieskończoność wszechświata, fine tuning warunków początkowych wszechświata. Te dane pochodzące z nauk przyrodniczych mogą nie tylko inspirować, ale również wskazywać nowe sposoby rozumienia klasycznych teorii teologicznych. Właśnie pojęcie „inspiracji” wydaje się być kluczowe dla podejścia, które określiliśmy „nową teo(kosmo)logią”. Na kilku wybranych przykładach chcemy pokazać, jak w oparciu o najnowsze dane kosmologiczne Heller kształtuje „nową teologię”, twórczo przemyśliwując pytania o stworzenie świata, jego wieczność, Opatrzność troskliwie podtrzymującą istnienie wszechświata.
Źródło:
Logos i Ethos; 2015, 2(39); 201-229
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropizm w kosmologii (od wielkich liczb do idei multiświata)
Anthropism in Cosmology (From Large Numbers to the Multiverse Concept)
Autorzy:
Leciejewski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012850.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wyjaśnienie antropiczne w kosmologii
zasada antropiczna
multiświat
koincydencje wielkich liczb
the anthropic explanation in cosmology
the anthropic principle
the multiverse
large number coincidences
Opis:
The origin of anthropic trend in cosmology is connected to the, so called, large number coincidence, which was observed by Eddington. Dicke, Hoyle and Whitrow developed the anthropic notion of the universe, which made Carter formulate the anthropic principles. These principles may be used as qualitative cosmological tests. In the anthropic thought  there were also found procedures of anthropic explanation, used, e.g., by theists and criticized by the followers of the multiverse concept. This article will be devoted to the history of anthropic thinking in cosmology, from large numbers to the concept of multiverse, stressing prof. Józef Turek’s contribution to the development of this matter.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 165-188
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies