Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "xvi w." wg kryterium: Temat


Tytuł:
Mikołaj z Chrzanowa – addenda
Mikołaj of Chrzanów – Addenda
Autorzy:
Zwolińska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409398.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Mikołaj z Chrzanowa
katedra w Krakowie
organista
muzyka XVI wieku
Mikołaj of Chrzanów
Cracow cathedral
organist
sixteenth-century music
Opis:
Addenda stanowi uzupełnienie informacji dotyczących biografii Mikołaja z Chrzanowa, organisty katedry wawelskiej w latach 1518–62, przedstawionych niedawno w artykule Doroty Żurek „Mikołaj z Chrzanowa. Nowe ustalenia w sprawie losów organisty i kompozytora” (Muzyka 63 (2018) nr 1 s. 75–86). Podjęto tu kolejno kwestie nazwiska muzyka, jego powiązań z katedralnym kolegium psałterzystów, kontekstu gwarantowanych mu przez kapitułę warunków służby, powiązań z dworem królewskim Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta i wreszcie organów, przy których realizował muzyczną oprawę liturgii.  
The addenda complement the current state of knowledge about the life of Mikołaj of Chrzanów, organist at the Wawel Cathedral in the years 1518–62, presented recenly in Dorota Żurek’s article “Mikołaj z Chrzanowa. Nowe ustalenia w sprawie losów organisty i kompozytora Mikołaj of Chrzanów” [New findings concerning the biography of the organist and composer] (Muzyka 63 (2018) nr 1, s. 75–86). In the current paper, the author discusses such issues as the musician’s name, his links to the college of psalterists at the cathedral, the context of the conditions of employment guaranteed to him by the Chapter, the composer’s links to the royal courts of Sigismund the Old and Sigismund Augustus, and the pipe organ he used to provide a musical setting to liturgy.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 3; 103-110
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewizja komór celnych i stacji mytniczych województwa kaliskiego z 1571 r. Edycja Aktu rewizorów ziemskich
Autorzy:
Związek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603553.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
geografia historyczna
komory celne
stacje mytnicze
województwo kaliskie w XVI w.
sieć drogowa
historical geography
custom houses
tollgates
Kalisz voivodeship in the 16th century
roads system
Opis:
Zarys treści: Tekst przedstawia edycję rewizji komór celnych oraz stacji mytniczych z obszaru województwa kaliskiego z 1571 roku. Wydawana rewizja powstała na mocy ustawy sejmu lubelskiego z 1569 r., na którym to postanowiono m.in. uzupełnić wyniki lustracji przeprowadzonej w połowie lat sześćdziesiątych XVI w. Akt rewizorów ziemskich województwa kaliskiego jest źródłem znanym historykom od czasów Karola Buczka, który pisał o nim we wstępie do edycji lustracji dróg wydanej przez Bożenę Wyrozumską. Źródło przechowywane jest obecnie w Archiwum Głównym Akt Dawnych, razem z innymi materiałami lustracyjnymi. Ma ono charakter czystopisu, zawierającego wiele informacji o stanie gościńców, uwarunkowań środowiskowych czy też stosunków sąsiedzkich pomiędzy szlachtą omawianego terytorium. Wydawany akt rewizorów zawiera liczne kopie wcześniejszych przywilejów, zezwalających na pobór ceł lub myta w wymienianych miejscowościach.Abstract: A presentation of an edition of an inspection of customs houses and tollgates in the voivodeship of Kalisz (1571). The published inspection was the outcome of a constitution passed by the Sejm of Lublin in 1569, which resolved, i.a. to supplement the results of an inspection conducted in the mid-1560s. Akt rewizorów ziemskich województwa kaliskiego has been a source familiar to historians from the time of Karol Buczek, who wrote about it in an introduction to an edition of a road inspection issued by Bożena Wyrozumska. A present the source is kept in the Central Archives of Historical Records in Warsaw together with other lustration material. This clean copy contains numerous information about the state of roads, environmental conditions, and neighbourly relations between members of the gentry in the discussed territory. The published inspectors’ document includes numerous copies of earlier privileges consenting to the collection of customs duties or tolls in the mentioned localities.
The mid-sixteenth century in Poland was a period of intensified work on the reinforcement of monarchic rule and the stabilisation of state finances. An enormous contribution was made by the execution of the laws movement, whose undertakings resulted in, i.a. regaining a considerable part of the illegally seized royal landed estates. In the 1560s it also involved a detailed inspection of property belonging to the king. This task aimed not only at becoming acquainted with the detailed economic state of royal landed estate complexes leased by the starostas, but also at estimating the revenue they supplied. After all, the estates in question constituted one of the permanent pillars replenishing the state budget, which, apart from immense sums obtained from extraordinary taxes, included also proceeds from customs and the right to mint coins. Despite the fact that since the 1970s pertinent writings have been familiar with the 1571 inspection of customs and tolls in the voivodeship of Kalisz, preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, it was treated as an inferior source and even as outright useless for historical studies. Karol Buczek – the author of an introduction to an inspection of roads in the voivodeship of Little Poland (1570) – recognised that the fundamental object of the interests of sixteenth-century inspectors involved main roads and that this work was conducted in a slipshod manner. The same author even declared that the text of the revision does not make a great contribution to the state of research, since the customs houses and tollgates mentioned in the text were known, even if only from preserved inspections dating from the period of the execution of property. Today we may say that Buczek’s opinion was overly harsh and cursory. Customs houses and tollgates were mentioned sporadically in inspections from the 1560s, but the overwhelming majority remained ignored in heretofore literature. The contents of Akt rewizorów can prove that the tour of the voivodeship (carried out upon the basis of a constitution passed by the Sejm of Lublin in 1569) was satisfactory. Despite the absence of any sort of assistance – be it only a list of customs and toll grants – the officials, i.e. the subcamerarius, the standard-bearer (vexillarius), and the tribunus managed, with the help of interviews with the local residents and own familiarity with the terrain, to travel across the entire voivodeship of Kalisz within its sixteenth-century borders and to record probably all the existing customs houses and tollgates. The source also provides much information about the emergence of main and side roads, whose course could change depending on the weather, time of year, or relations between particular neighbourslandowners. The published source is a loose-leaf volume comprising part of a larger book containing assorted inspection material – nine leafs of clean copy in one person’s handwriting. It ends with the signatures of three inspectors who supervised the whole operation, and their armorial seals. A major part of Akt rewizorów was written in Polish, and Latin was used, as a rule, for all passages originating from documents confirmed by the inspectors. A critique of the text made it possible to precisely establish the date of the document’s origin (20 April – 20 June 1571).
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2016, 54
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przebóstwienie w perspektywie chrystologicznej. Śladami Josepha Ratzingera − Benedykta XVI
Divinization in the Christological Perspective. Following Joseph Ratzinger (Benedict XVI)
Autorzy:
Zatwardnicki, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601075.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Benedykt XVI
Joseph Ratzinger
Chrystus
Bóg
człowiek
przebóstwienie
Sobór w Chalcedonie
III Sobór w Konstantynopolu
sobór
zjednoczenie
mistyka
teologia
chrystologia
antropologia
natura
wola
Benedict XVI
Christ
God
man
divinization
the Council of Chalcedon
the Third Council of Constantinople
Council
union
mysticism
theology
Christology
anthropology
nature
will
Opis:
Benedykt XVI pisał o uniwersalnej tęsknocie człowieka do bycia „jak Bóg”. Prarodzice wybrali samoubóstwienie zamiast przebóstwienia z łaski Bożej. Benedykt XVI ukazywał misterium przebóstwienia w perspektywie chrystologicznej. Dokonuje się ono na wzór zjednoczenia dwóch natur w jednej Osobie Syna Bożego (sobór w Chalcedonie). Lekarstwem na fałszywe rozumienie, czym jest theosis, jest ukazanie drogi do celu: chodzi o posłuszeństwo, które wiedzie przez „bramę Krzyża”. Sposób zjednoczenia dwóch woli (ludzkiej i Boskiej) w Chrystusie jest warunkiem i modelem komunii woli człowieka i Boga (Sobór Konstantynopolitański III).
Benedict XVI wrote about a man’s universal longing to be “like God”. The first parents chose self-divinization instead of divinization by God’s grace. Pope Emeritus showed the mistery of divinization in the Christological perspective. It takes place similarly to the way two natures are united in one Person of the Son of God (the Council of Chalcedon). Showing way to the goal is a remedy for false understanding of what theosis is: it is obedience that leads through “the gate of Cross”. The way two wills (human and divine) are united in one in Christ is a condition and model of communion of God’s will and a man’s one (the Third Council of Constantinople).
Źródło:
Teologia w Polsce; 2014, 8, 2; 141-164
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przebóstwienie w perspektywie teologii i mistyki Synteza dwóch mądrości „bez zmieszania i bez rozdzielania”
Divinization in The Perspective of Theology and Mysticism. Synthesis of Two Wisdoms “Inconfusedly and Indivisibly”
Autorzy:
Zatwardnicki, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950460.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Benedykt XVI
Chrystus
Bóg
człowiek
Maryja
przebóstwienie
Sobór w Chalcedonie
III Sobór w Konstantynopolu
zjednoczenie
mistyka
teologia
chrystologia
antropologia
natura
wola
Jan od Krzyża
Faustyna Kowalska
Maksymilian Kolbe
benedict xvi
christ
god
man
mary
divinization
the council of
chalcedon
the third council of constantinople
union
mysticism
theology
christology
anthropology
nature
will
john of the cross
faustyna kowalska
maksymilian kolbe
Opis:
Benedict XVI showed the mistery of divinization in the Christological perspective. It takes place similarly to the way two natures are united in one Person of the Son of God (the Council of Chalcedon). The way two wills (human and divine) are united in one in Christ is a condition and model of communion of God’s will and a man’s one (the Third Council of Constantinople). The article deals with the coherence between dogmatic statements and saints as well as mistics’ experience (John of the Cross, Faustyna Kowalska, Maksymilian Kolbe). Synthesis of dogmatics and mysticism allows to better understand what theosis is and how it takes place
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 1
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Welt auf der Kippe” – Widerspiegelungen der Brüche des 20. und 21. Jahrhunderts in Peter Seewalds Biografie „Benedikt XVI. Ein Leben”
„The World on the Brink of Collapse”. Reflections on the Divisions of the 20th and 21st Centuries in the Biography „Benedict XVI. Life" Written by Peter Seewald
"Świat na krawędzi". Refleksje o rozłamach XX i XXI wieku w biografii Petera Seewalda "Benedykt XVI. Życie"
Autorzy:
Zaremba, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37538382.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Joseph Ratzinger/Benedict XVI
Church in Germany
ecumenism
secularization
creation
world on the brink of collapse
Joseph Ratzinger/ Benedykt XVI
Kościół w Niemczech
ekumenizm
sekularyzacja
stworzenie
świat na krawędzi
oseph Ratzinger/Benedikt XVI
Kirche in Deutchland
Ökumene
Säkularisierung
Schöpfung
Welt auf der Kippe
Opis:
Joseph Ratzinger/Benedikt XVI. war nicht nur ein hervorragender Theologe, sondern auch ein scharfsinniger Beobachter, Diagnostiker und Prognostiker der Zeit. Sein Denken war weit voraus, er blickte prophetisch in die Zukunft und sah verheerende Folgen des menschlichen Handelns voraus, die sich heute bewahrheiten, so z. B. die rapide steigende Säkularisierung und die damit Hand in Handgehende Abnahme junger Menschen in der Kirche. Sowohl als gemäβigter Modernist als auch als überzeugter Konservativer ahnte er den drohenden Zusammenbruch bzw. die Selbstzerstörung der ohne Gott lebenden Menschheit.1 Seines Erachtens steht die Welt auf der Kippe. Deshalb rief Benedikt XVI. in seinen unzähligen Ansprachen und Schriften die Menschen immer wieder dazu auf, sich umdie Umwelt zu kümmern, damit die Erde, die der Mensch vom Schöpfer erhalten hat, auch an andere Generationen weitergegeben werden kann.
Joseph Ratzinger/Benedict XV was not only an outstanding theologian, but also a keen observer, diagnostician and prognosticator of time. His thinking looked far ahead, prophetically looked into the future and predicted the devastating consequences of human actions that are being realized today, e.g. the rapidly progressing secularization and the accompanying decline in the number of young people in the Church. Both as a moderate modernist and a convinced conservative, he sensed the approaching collapse or self-destruction of humanity living without God. In his opinion, the world is on the brink of an abyss. That is why Benedict XVI, in his countless speeches and writings, has repeatedly called on humanity to take care of the environment, so that the earth, which the Creator has entrusted toman as a responsible mission, can also be passed on to other generations.
Joseph Ratzinger/Benedykt XVI był nie tylko wybitnym teologiem, ale także bystrym obserwatorem, diagnostą i prognostykiem czasu. Jego myślenie wybiegało daleko do przodu, proroczo patrzył w przyszłość i przewidywał niszczycielskie skutki ludzkich działań, które spełniają się dzisiaj, np. szybko postępująca sekularyzacja i towarzyszący jej spadek liczby młodych ludzi w Kościele. Zarówno jako umiarkowany modernista, jak i przekonany konserwatysta przeczuwał zbliżający się upadek lub samozagładę ludzkości żyjącej bez Boga. Jego zdaniem świat stoi na krawędzi. Dlatego Benedykt XVI w swoich niezliczonych przemówieniach i pismach wielokrotnie nawoływał ludzi do dbania o środowisko, aby ziemia, którą ludzie otrzymali od Stwórcy, mogła zostać przekazana także innympokoleniom.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2024, 18, 1; 141-154
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzyuczelniany Instytut Muzyki Kościelnej w Krakowie. Dziesięć lat działalności (2008–2018)
Autorzy:
Zając, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668925.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Intercollegiate Institute of Church Music in Cracow
Music Academy
pope emeritus Benedict XVI
Witold Zalewski
church music
pipe organ
concerts
organ recitals
master courses
music workshops
Międzyuczelniany Instytut Muzyki Kościelnej w Krakowie
Akademia Muzyczna w Krakowie
papież-senior Benedykt XVI
muzyka kościelna
organy
koncerty
recitale organowe
kursy mistrzowskie
warsztaty muzyczne
Opis:
The article presents various forms of the activity performed by the Intercollegiate Institute of Church Music in Cracow over the span of 10 years (2008–2018) with regard to scientific-and-didactic and to artistic aspects. The scientific-and-didactic performance is mainly the result of the activities regulated with a teaching curriculum, of scientific conferences and symposia, the outcome of the journal “Pro Musica Sacra”, devoted to church music, as well as of the activity of the Student Research Club, BA and MA theses be the effect of scientific seminars, and of post-graduate studies of liturgical monody. The artistic activity of the institute is best manifested through concerts, master courses and music workshops, through diploma organ recitals and liturgical diploma performances, CD recordings and music-related publications. The author of the article emphasizes that the major educational aim of all the educational, artistic and formative activities of the institute is to prepare competent and professional musicians who will undertake the jobs at various pastoral institutions of the church. And it is them on whom the music of the liturgical rituals shall represent a required standard, dignity and a desired form. The article concludes with the account of a tremendously important event for the history of the Institute, namely conferring upon the pope emeritus Benedict XVI the honoris causa doctorate by the John Paul II University and the Music Academy in Cracow in 2015.Keywords Intercollegiate Institute of Church Music in Cracow, John Paul II University, Music Academy, pope emeritus Benedict XVI, Mons. Robert Tyrała, Witold Zalewski, church music, pipe organ, BA and MA seminars, concerts, organ recitals, scientific conferences, Student Research Club, master courses, music workshops, journal “Pro Musica Sacra”
W artykule autor przedstawia różnorodne formy działalności naukowo-dydaktycznej i artystycznej Międzyuczelnianego Instytutu Muzyki Kościelnej w Krakowie na przestrzeni dziesięciu lat (2008–2018). Działalność naukowo-dydaktyczna to zadania określone programem nauczania, a także organizowanie konferencji i sesji naukowych, wydawanie czasopisma poświęconego muzyce kościelnej „Pro Musica Sacra”, praca Koła Naukowego Studentów, prace licencjackie i magisterskie pisane w trakcie seminariów naukowych oraz prowadzenie studiów podyplomowych z monodii liturgicznej. Działalność artystyczna Instytutu znajduje swój wyraz w organizowanych koncertach, kursach mistrzowskich i warsztatach muzycznych, w dyplomowych recitalach organowych i dyplomach z gry liturgicznej, nagraniach płytowych i wydanych materiałach muzycznych. Autor podkreśla, że zasadniczym celem wszelkich poczynań – edukacyjnych, artystycznych i formacyjnych Instytutu – jest wykształcenie kompetentnych, profesjonalnych muzyków, którzy w przyszłości podejmą pracę w kościelnych ośrodkach duszpasterskich. Od nich bowiem zależeć będą odpowiedni poziom, godność i właściwy kształt muzyki w obrzędach liturgicznych Kościoła. Zwieńczeniem artykułu jest opis ważnego i wyjątkowego w historii Instytutu wydarzenia, jakim było nadanie w 2015 roku papieżowi seniorowi Benedyktowi XVI doktoratu honoris causa przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II i Akademię Muzyczną w Krakowie.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2018, 16
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Outfits of ore miners at the turn of middle ages and the renaissance – remarks from Silesian perspective
Ubiór górnika kruszcowego na przełomie średniowiecza i renesansu – spostrzeżenia z perspektywy Śląskiej
Autorzy:
Zagożdżon, P. P.
Zagożdżon, K. D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122201.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historic mining
ore mining
miners’ outfits
mining uniforms
Lower Silesia
górnictwo historyczne
górnictwo rud
XV w.
XVI w.
ubiór górniczy
uniform górniczy
Dolny Śląsk
Opis:
Iconographic sources were reviewed to describe outfits of European ore-miners of the turn of the 15th and 16th centuries. Two fundamentally different types of these costumes were characterized. In the German cultural environment clothes worn on everyday basis were widely used in underground work. Miners from the area of today’s Czech Republic (Kutna Hora) and Poland (Olkusz) used standardized mining uniforms.
Artykuł przedstawia studium źródeł ikonograficznych ukazujących postaci europejskich górników kruszcowych z końca XV w. i początków wieku XVI. Wykorzystano bogato ilustrowane dzieło Georgiusa Agricoli (De re Metallica…), szereg źródeł z terenu Kutnej Hory (ilustracje tamtejszego kancjonału oraz graduału, malowidło z kośc. Św. Barbary, godło miejskie itd.), fragmenty kilku ołtarzy górniczych (z Annabergu, Rožnavy, Blühnbach k. Salzburga i Colle Isarco w północnych Włoszech), malowidła z kościoła parafialnego w Olkuszu, a także zespół drzeworytów Heinricha Gross-Mollera, przedstawiających pracę górników w La Sainte Croix-aux-Mines w Lotaryngii oraz górniczą panoramę z księgi Hausbuch von Schloss Wolfegg. Na podstawie wymienionych źródeł udokumentowano wyraźne zróżnicowanie górniczych ubiorów roboczych na terenie Europy. Na terenie dzisiejszych Niemiec i krajów ościennych, oraz w rejonach, gdzie zaznaczył się istotny wpływ tamtejszej myśli górniczej, w pracy pod ziemią wykorzystywano stroje codzienne. Składały się na nie lniane koszule, typowe dublety (niekiedy bardzo fantazyjne i kolorowe) oraz nogawice. Istotną modyfikacją stroju codziennego były kaptury, doszyte do koszul i wykładane spod dubletu. Górnicy ci przepasani byli wąskimi pasami, powszechnie wykorzystywane były, noszone u pasa, górnicze skóry (zapinane na guziki albo prawdopodobnie zawieszane na pasie), używano niskiego obuwia o różnym kroju. Całkiem odmienny styl ubioru górniczego występuje na ilustracjach z czeskiego (słowiańskiego) kręgu kulturowego. Górnicy dołowi odziani są właściwie identycznie – głównym elementem ich ubioru była obszerna koszula z kapturem, tzw. perkytl, posiadająca niespotykany w ówczesnej garderobie element – kieszenie. Strój uzupełniały nogawice oraz niskie buty, nie używano skór górniczych. Wydaje się, że był to, prawdopodobnie pierwszy w Europie, roboczy uniform charakterystyczny dla określonej grupy zawodowej. Źródła ikonograficzne ukazują szereg różnorodnych nakryć głowy. Poza, będącymi przejawem wpływu ówczesnej mody, męskimi czepkami i siatkami na włosy widzimy przede wszystkim kaptury, ale też kapelusze, proste czapki (być może czaka) oraz turbany. Górnicy obu kręgów kulturowych stosowali nakolanniki. Uwidocznione są również różne elementy codziennego użytku – charakterystyczne torby, kordy gburskie, miecze. Analiza wymienionych źródeł, charakter ówczesnej działalności górniczej oraz sytuacja polityczna w zachodniej części Śląska (współczesny Dolny Śląsk) sugerują, że przeważał tu strój „germański”, wydaje się jednak pewne, że istniały ośrodki wydobywcze zdominowane przez gwarków czeskich, a może też polskich, w charakterystycznych białych koszulach z kapturami.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2014, 1; 101-111
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
XVI-, XVII- i XVIII-wieczne pamiętniki i diariusze polskiej szlachty jako świadectwo mentalności i stanu świadomości artystycznej.
Autorzy:
Wyrzykowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560090.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
XVI, XVII, XVIII wiek w Polsce
polska szlachta
peregrynacja
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2007, 2(4); 40-55
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elity w Imperium Osmańskim w XVI w. w świetle traktatu Teodora Spandounesa pt. O pochodzeniu Cesarzy Osmańskich
The Elites in the Ottoman Empire in the 16th Century in the Light of Theodor Spandounes’ Treatise On the Origin of the Ottoman Emperors
Autorzy:
Wróbel, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597275.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Turcja
Osmanowie w XVI w.
elity
Teodor Spandounes
Turkey
Ottomans in the 16th century
elites
Theodore Spandounes
Opis:
Teodor Spandounes urodził się w połowie XV w. w rodzinie greckich emigrantów, która po upadku Konstantynopola znalazła schronienie we Włoszech. Ród Spandounesów nie odegrał znaczącej roli w historii Cesarstwa Bizantyjskiego, ale matka Todora, Eudoksja, pochodziła ze znanej rodziny Kantakuzenów. Teodor nawiązał bliskie stosunki z papieżami Klemensem VII i Pawłem III, którym doradzał w sprawach osmańskich. Prawdopodobnie około 1515 r. Spandounes napisał pierwszą wersję traktatu: O pochodzeniu Cesarzy Osmańskich. W 1538 r. zadedykował ostateczną wersję delfinowi Francji Henrykowi. Jak sugeruje tytuł, głównym celem traktatu Spandounesa było wyjaśnienie, w jaki sposób Turcy, w stosunkowo krótkim czasie, rozbudowali swe państwo od skromnych początków do obecnego, potężnego stanu. W artykule dokonano analizy przydatności traktatu Spandounesa jako źródła do badań nad elitami w Imperium Osmańskim. Autor doszedł do następujących konkluzji: 1) Traktat jest obfitym źródłem wiadomości na temat szeroko pojętych elit w Imperium Tureckim. 2) Autor jest dobrze poinformowany i jednocześnie krytycznie podchodzi do informacji, jakie uzyskał. Przedstawiając dzieje sułtanów, opiera się nie tylko na wiadomościach ze źródeł zachodnich, ale zdaje się znać (przynajmniej w jakimś stopniu) historyczną tradycję turecką. 3) Dzieło Spandounesa dostarcza szczególnie cennych wiadomości na temat organizacji dworu sułtańskiego, struktury, kompetencji urzędników dworskich i państwowych oraz organizacji wojskowej. 4) Bardzo cenne są spostrzeżenia Teodora na temat życia codziennego elit w państwie sułtańskim (wystrój wnętrz, ubiór, posiłki itp.).
Theodore Spandounes was born in the middle of the 15th century to a family of Greek exiles who had found shelter in Italy after the fall of Constantinople. The Spandounes family had not played any significant role in the history of the Byzantine Empire but his mother Eudotia came from the famous Kantakouzenos family. Theodore established close relationships with Popes Clement VII and Paul III, who he advised on Ottoman affairs. Probably around 1515, Spandounes wrote the first version of the treatise: On the Origin of the Ottoman Emperors. In 1538 he dedicated the final version to Dauphin Henry from France. As suggested by the title, the main objective of Spandounes’s treatise was to explain how the Ottomans rose in a relatively short time from humble beginnings to their current mighty state. The article presents the usefulness of Spandounes’ treatise as a source for the study of the elite in the Ottoman Empire. The author came to the following conclusions: 1) The treaty is a very rich source of information on the broadly understood elite in the Turkish Empire. Spandounes is well informed and at the same time is critical of the information he has obtained. 2) When presenting the history of the sultans, the author seems to be relying not only on information from Western sources, but also seems to know (at least to some extent) the historical Turkish tradition. 3) The work of Spandounes provides particularly valuable information on the organization of the Sultan’s court, structure, competences of court and state officials, and military organization. 4) Theodore’s observations on the everyday life of the elite in the Sultan state (interior design, clothes, meals, etc.) are very valuable.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 33, 2; 9-30
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Renesansowy zamek lubelski
Autorzy:
Wojciechowski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537635.pdf
Data publikacji:
1954
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Lublin za Jagiellonów
Zamek lubelski
zabudowa terenu zamkowego w Lublinie
Brama Grodzka
pałac zamkowy w Lublinie
Zamek lubelski w XVI wieku
dom mansjonarzy zamkowych
przyziemie pałacu zamkowego
upadek zamku lubelskiego
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1954, 3; 178-182
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz życia zakonnego w pismach polemistów kalwińskich w Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
The Picture of the Monastic Life in the Letters of the Calvinist Polemists in Poland in 16 th and 17 th Century
Autorzy:
Wodziński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532339.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
reformatory evangelism
history of Poland in the 16th and 17th century
polemical religious essays in the 16th and 17th century
Polish history of the Reformation
Calvinist literature, Poland
Ewangelicyzm reformowany historia Polska XVI – XVII w.
polemika wyznaniowa XVI- XVII w.
reformacja
historia polska
literatura kalwińska Polska
Opis:
W prezentowanym artykule został przedstawiony temat stosunku kalwinistów polskich wobec katolickich zgromadzeń zakonnych w XVI oraz pierwszej połowie XVII wieku. Spośród wielu przedstawicieli konfesji helweckiej w Rzeczypospolitej wybrano trzech autorów, którzy zarówno w obszerny jak również wnikliwy sposób powzięli w swoich dziełach ten temat. Zgromadzenia zakonne były niewątpliwie obiektem zainteresowania ze strony protestantów polskich. Jak wykazano, znali oni również procedurę kanoniczną dotyczącą powoływania zakonów do życia w Kościele. Krytyka, zarówno fundamentalnych kwestii teologicznych jak również społecznych, związanych z funkcjonowaniem zakonów, utrzymana była najczęściej w ostrym tonie, nie pozbawionym jednak mocnych argumentów teologicznych.
The relationship between Polish Calvinists and Catholic religious congregations in the 16th  and the first half of the 17th century was featured in this article. And among many representatives of Helvetic Confession in the Commonwealth three authors were chosen, who broached this subject in their pieces of work both in a comprehensive and insightful way. Religious congregations were unquestionably a matter of interest from Polish Calvinists. It was proved that they also knew the canonical process by which new congregations were approved in the Church. Both fundamental theological and social issues, which were associated with congregations and the way they were run, came usually under heavy criticism but not deprived of valid theological arguments.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 46; 151-165
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ikony Mandylionu w zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku
Mandylion Icons in the Collection of the Historical Museum in Sanok
Autorzy:
Winnicka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130732.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
ikony Mandylionu
Muzeum Historyczne w Sanoku
XVI–XIX w.
malarstwo zachodnioruskie
Mandylion
Historical Museum in Sanok
16th–19th centuries
West-Ruthenian painting
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja ikon Mandylionu ze stałej kolekcji znajdującej się w Muzeum Historycznym w Sanoku. Autorka na przykładzie 12 ikon datowanych na XVI–XIX w. omawia i porównuje każdą z nich w kontekście zmieniającej się na przestrzeni wieków ikonografii, stylu i formy.
The aim of this article is the presentation of Mandylion icons from the collection of the Historical Museum in Sanok. On the example of twelve icons, dating from 16th to 19th centuries, the author discusses and compares their iconography, style and form.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 335-350
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia Polski wczesnonowożytnej w syntezach Jerzego Topolskiego
History of Early Modern Poland in Syntheses by Jerzy Topolski
Autorzy:
Wijaczka, Jacek
Mikulski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080782.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Jerzy Topolski
early modern
syntheses of the history of the Polish-Lithuanian Commonwealth 16-18th centuries
integral history
czasy wczesnonowożytne
syntezy dziejów państwa polsko-litewskiego w XVI–XVIII wieku
historia integralna
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
Jerzy Topolski was one of the most outstanding Polish historians of the late 20th century. He wrote numerous works, including a synthesis of the history of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 16-18th centuries, which is the object of the analyses presented in this article.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2020, 50; 89-110
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Freski z XVI w. z Sali Radnych Ratusza Miejskiego w Świdnicy : kolejna konserwacja
SIXTEENTH-CENTURY FRESCOES IN THE COUNCILORS CHAMBER IN THE TOWN HALL IN ŚWIDNICA. CONSECUTIVE CONSERVATION
Autorzy:
Wantuch-Jurkiewicz, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539411.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Ratusz Miejski w Świdnicy
freski z XVI w.
Świdnica
późnogotyckie freski
polichromie
sztuka śląska
Sąd Ostateczny
Ukrzyżowanie
konserwacja fresków
Opis:
The author discussed the conservation of sixteenthcentury frescoes in the Councilors’ Chamber in the Town Hall in Świdnica. The scenes depicting the Last Judgment, the Crucifixion and Judgment o f the Harlot present a high artistic level dating from the end of of the Gothic period and the beginning of the Renaissance. The purpose of the conservation, conducted for the fourth time since the discovery of the painting (1960), was to eliminate the effects of the unsatisfactory condition of the building during the past several years. Conservators concentrated basically on aesthetic issues, associated with a special adaptation of the interior for the purposes of a showroom in the Museum of Old Trading, housed in the Świdnica Town Hall. Corrections of old, darkened and lightened retouching were followed by coloured reconstruction on large patches of plaster, which up to now deformed the legibility of the composition. The presentation of the painting - an imitation of stone tracery - whose fragments were earlier discovered on the southern wall, supplements the dominating Gothic nature of the whole composition.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2002, 3-4; 317-325
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O perswazji w staropolskich poradnikach przeciwdżumowych
Autorzy:
Walińska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029779.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
epidemic
plague
anti-plague handbooks
rhetoric
16th and 17th century literature
epidemia
dżuma
poradniki przeciwdżumowe
retoryka
literatura XVI i XVII w.
Opis:
Celem artykułu jest analiza poradników przeciwdżumowych z XVI i XVII wieku jako tekstów perswazyjnych. Materiał egzemplifikacyjny stanowią m. in. dzieła  Piotra Umiastowskiego, Sebastiana Petrycego z Pilzna, Marcina z Klecka Pawła i Pawła Lubieckiego, zróżnicowane pod względem budowy, stylu i objętości. Analiza tekstów głównych oraz elementów ramy literacko-wydawniczej pokazuje, w jaki sposób autorzy określali audytorium oraz dostosowywali do niego tekst na poziomie inventio (argumentacja oparta na ethos, argumenty z autorytetu oraz z przykładu) i dispositio. Metody i środki zalecane w poradnikach przeciwdżumowych nie mogły być – z perspektywy dzisiejszej wiedzy medycznej – skuteczne w zwalczaniu epidemii, jednak teksty te niewątpliwie pozwalały oswoić zjawisko oraz dawać wsparcie duchowe chorym i zagrożonym.
The aim of the article is to analyse the anti-plague handbooks from the 16th and 17th centuries as persuasive texts. The exemplification material consists of works diversified in terms of structure, style and volume, written by Piotr Umiastowski, Sebastian Petrycy from Pilzno, Marcin from Klecko and Paweł Lubiecki. The analysis of the texts and elements of the literary and editorial framework shows how the authors defined the audience and adapted the text to it on the level of inventio (argumentation based on ethos, arguments from authority and from example) and dispositio. The methods and means recommended in the anti-pest manuals could not – from the perspective of today's medical knowledge – be effective in combating the epidemic. Still, the texts undoubtedly allowed to tackle the phenomenon and to give spiritual support to the sick and threatened.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 183-203
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies