Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wyraz" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-10 z 21
Tytuł:
Производната дума в тълковния речник
Autorzy:
Avramova, Tsvetanka Dimchova
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681505.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
język bułgarski, słownik jednojęzyczny, wyraz pochodny, znaczenie leksykalne, definicja leksykograficzna
Opis:
The study focuses on some aspects of lexicographic description of derivative words (formed through derivation) in various monolingual dictionaries of the contemporary Bulgarian language. Attention is drawn to the place of derivatives in the structure of single- and multi-volume dictionaries, with emphasis on the types of explanatory definitions of the words of mutational, modificational and transpositional type. As a result of the analysis, the following recommendations for a future lexicographical description are made: introduction of uniform principles for presenting the different types of derivatives in monolingual dictionaries (regardless of their volume); using an appropriate explanatory definition of the lexical meaning; revealing the motivational relationships between the derivative word and its generative counterpart; avoiding the nesting approach.
Wyraz pochodny w słowniku jednojęzycznymPrzedmiotem analizy w niniejszym opracowaniu są niektóre aspekty opisu leksykograficznego wyrazów pochodnych (tj. powstałych w wyniku derywacji leksykalnej) w słownikach współczesnego języka bułgarskiego o różnej objętości i zakresie słownictwa. W artykule zwrócono uwagę na miejsce derywatów w strukturze słowników jedno- i wielotomowych z położeniem nacisku na różne rodzaje definicji derywatów mutacyjnych, modyfikujących i transpozycyjnych. W wyniku przeprowadzonych badań sformułowano postulaty dotyczące przyszłego opisu leksykograficznego, m. in.: wprowadzenia jednolitych zasad reprezentacji poszczególnych typów derywatów w słownikach jednojęzycznych (niezależnie od ich wielkości); użycia odpowiedniej definicji wyjaśniającej znaczenie leksykalne, wskazującej na stosunki motywacyjne między wyrazem pochodnym a wyrazem podstawowym; unikania układu gniazdowego.
Przedmiotem analizy w niniejszym opracowaniu są niektóre aspekty opisu leksykograficznego wyrazów pochodnych (tj. powstałych w wyniku derywacji leksykalnej) w słownikach współczesnego języka bułgarskiego o różnej objętości i zakresie słownictwa. W artykule zwrócono uwagę na miejsce derywatów w strukturze słowników jedno- i wielotomowych z położeniem nacisku na różne rodzaje definicji derywatów mutacyjnych, modyfikujących i transpozycyjnych. W wyniku przeprowadzonych badań sformułowano postulaty dotyczące przyszłego opisu leksykograficznego, m. in.: wprowadzenia jednolitych zasad reprezentacji poszczególnych typów derywatów w słownikach jednojęzycznych (niezależnie od ich wielkości); użycia odpowiedniej definicji wyjaśniającej znaczenie leksykalne, wskazującej na stosunki motywacyjne między wyrazem pochodnym a wyrazem podstawowym; unikania układu gniazdowego.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2019, 8
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyka znaku językowego w badaniach i postępowaniu logopedycznym
Semantics of the Language Sign in Speech Therapy Studies and Procedure
Autorzy:
Maciejewska, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892881.pdf
Data publikacji:
2020-08-27
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Logopedyczne
Tematy:
semantyka leksykalna
wyraz
struktura semantyczna
lexical semantics
word
semantic structure
Opis:
Badanie rozumienia wyrazów to jeden z podstawowych etapów logopedycznej procedury diagnostycznej, której zadaniem jest sprawdzenie, czy badana osoba wie, co wyrazy znaczą. Stosowane w tym celu metody pozwalają na rejestrowanie ograniczonego zakresu struktury semantycznej. W artykule przedstawiono sposoby opisywania znaczenia wyrazów w naukach, które uwzględniają je w obszarze swoich zainteresowań, głównie psychologii i językoznawstwie. Autorka prezentuje zmieniające się poglądy badaczy na temat powstawania struktury semantycznej wyrazów w rozwoju mowy i postuluje konieczność wprowadzenia badań nad znaczeniem podstawowej jednostki języka – wyrazu w badaniach nad rozwojem mowy i jej zaburzeniach oraz w procedurach postępowania logopedycznego.
Studying the comprehension of a word is one of the basic stages of the speech therapy diagnostic procedure. Hence, the procedure itself, is to check whether an examined person knows what given words mean. The methods used, however, allow to register only a limited range of semantic structure. The article demonstrates possibilities of describing words’ meaning applied by the scholarly disciplines that actually deal with those units, i.e. psychology and linguistics. Thus, while introducing ongoing alterations of scholars’ views on the formation of the semantic structure of words in speech development, the author urges the need to instigate a study on the meaning of the basic unit – word – in both the research on speech development and disorders, and speech therapy procedures.
Źródło:
Logopedia; 2018, 47, 2; 65-82
0459-6935
Pojawia się w:
Logopedia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SŁOWA TEMATYCZNE W „ONOMASTIKACH” (ZAKRES, TREŚĆ, FORMA)
KEY WORDS IN “ONOMASTICA” (QUANTITY, CONTENT, FORM)
Autorzy:
Wolnicz-Pawłowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971820.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
słowo tematyczne
wyraz kluczowy
„Onomastica”
thematic word
key word
“Onomastica”
Opis:
Key words are in Poland an unappreciated methodological tool. Polish editors have required key words to be given in scientific papers since the end of the 20th century. Key words have been used by the journal “Onomastica” since 2002 (vol. XLVIII). The present paper discusses preliminary research that aims at describing the quantity, content, and structure of key words given in the papers published in “Onomastica” issues from the years 2002–2016. The author analysed 211 papers containing 979 key words in Polish. 681 key words are formally unique units. Most of the 681 key words are individual terms (coined by the authors of the papers) or proper names. Only 17 percent of keywords occurred in more than one article. The analysed set of key words contains many general scientific terms as well as many linguistic and onomastic terms. Among the latter, a low presence of fixed terminology is to be noticed. This paper points out formal and functional inadequacies of key words present in the analysed set, though an improvement is to be seen in the recent years.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 117-127
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Потенциальные слова со значением лица в казахстанской прессе (особенности окказионального и неологического слова)
Wyrazy potencjalne oznaczające osobę w prasie kazachstańskiej (okazjonalizmy vs. neologizmy)
Potential words meaning a person in the kazakh press (particular qualities of occasionalisms and neologisms)
Autorzy:
Didenko, Natalya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197244.pdf
Data publikacji:
2018-12-28
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
неологизм
окказионализм
потенциальное слово
neologism
occasionalism
potential word
neologizm
okazjonalizm
wyraz potencjalny
Opis:
Данная статья посвящена анализу потенциальных слов со значением лица, втречавшихся на страницах казахстанских газет с 2008 по 2011 годы. С помощью критериев, разделяющих окказиональную лексику и неологизмы, были сделаны выводы о развитии отобраной лексики. Также были обнаружены противоположные тенденции в группах слов разного происхождения. Итак, большей тенденцией к усвоению русским языком обладают слова, образованные от казахских и иностранных корней; они становятся неологизмами и переходят в узус. Слова же, образованные от русских корней, как правило остаются в сфере окказиональной лексики.
Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie wyselekcjonowanych wyrazów potencjalnych oznaczających osobę z prasy kazachstańskiej w latach 2008 – 2011. Na podstawie kryteriów odróżniających leksykę okazjonalną od neologizmów wysunięto wnioski o rozwoju wybranych słów. Zaobserwowano odmienne tendencje w grupach wyrazów mających różne pochodzenie. Większą tendencję do przyswojenia przez język mają wyrazy utworzone na podstawie rdzeni kazachskich oraz obcych, stają się one neologizmami przechodząc do uzusu językowego. Natomiast wyrazy stworzone na podstawie rdzeni rosyjskich najczęściej pozostają w strefie leksyki okazjonalnej.
This article is devoted to the analysis of selected potential words meaning a person from the Kazakh press in the years 2008 - 2011. On the basis of the criteria, distinguishing occasionalisms from neologisms, conclusions were drawn about the development of selected words. Some tendencies have been observed in groups of words of different origins. The words created on the basis of Kazakh and foreign roots have a greater tendency to be assimilated by the language, they become neologisms, turning to linguistic usage. However, words created on the basis of Russian roots usually remain in the occasional lexical zone.
Źródło:
Językoznawstwo; 2018, 12; 73-83
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powracające formy wyrazowe
The Recurring Forms of Words
Autorzy:
Kucała, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127785.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wyraz
forma
cofać się
powracać
przyczyna
word
form
go back
return
cause
Opis:
In a language, like in other disciplines, some phenomena recede, disappear, and after some time reappear and recur. There are various reasons for that: the interlingual reasons (e.g. the ancient ir, yr have changed into er it into ir, yr, and again into er − in relation with the pronunciation of the slanting e), the actions of linguists (e.g. standardization of the ancient instrumental case -im, -ym, -imi, -ymi the adjectival-pronominal variations in the reform of orthography), borrowing (e.g. diler, tir, trik, sinus with d', t', ŕ, s'), the recurring designates (e.g. lombard), rhyming needs in poetry, and others. The phenomena reappearing in language most often do not result from some developmental tendencies, and with the ancient ones, which have disappeared, are usually loosely linked, often completely by accident.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 219-227
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz jako wyraz motywowany i motywujący w procesie (re)interpretacji etymologicznej
Ksiądz (a priest) as a motivated and motivating word in the process of etymological (re)interpretation
Autorzy:
Rogowska-Cybulska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626756.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
wyraz 'ksiądz' w procesie interpretacji etymologicznej
wyraz 'ksiądz' w dawnej i współczesnej polszczyźnie
a word 'ksiądz' (priest) in the process of an etymological interpretation
a word 'ksiądz' in the bygone and contemporary Polish language
Opis:
Przedstawione wyżej opisy dowodzą, że wyraz ksiądz wielokrotnie uczestniczył w procesie reinterpretacji słowotwórczej – zarówno jako wyraz motywowany, jak i motywujący – w polszczyźnie dawnej i współczesnej, w ich odmianach gwarowej i potocznej. O takiej aktywności tego rzeczownika zadecydował splot różnorodnych czynników wewnątrz- i zewnątrzjęzykowych. Te pierwsze to z jednej strony niepodzielność słowotwórcza tego wyrazu i brak jego czytelnej więzi semantycznej z genetyczną podstawą nominacyjną, z drugiej zaś – przypadkowe i nieprzypadkowe podobieństwo fonetyczne do wyrazów książę, księga i księżyc. Podstawowym zewnątrzjęzykowym powodem wielości prób włączenia tego rzeczownika do rodziny słowotwórczej i obudowania go siatką relacji semantycznych jest natomiast niezmiennie ważna rola księży w polskim życiu publicznym.
The article discusses the role of a word ksiądz in the process of an etymological interpretation and reinterpretation in the bygone and contemporary Polish language. In the process of reinterpretation the word appears in the role of a reinterpreted word, which means underlying the reinterpretation by means of other words such as książę, księga i księżyc and also in the role of a reinterpreting word, by means of which other words (e.g. księżyc) are reinterpreted
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 317-333
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka mieszkaniowa, mieszkalnictwo, architektura i architekci - relacja ciągle niedoskonała?
Housing policy, housing, architecture and architects - still imperfect relationship?
Autorzy:
Wojtkun, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369743.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architektura nowoczesna
odhumanizowany wyraz plastyczny
segregacja mieszkaniowa ludności
modern architecture
non-human artistic expression
inhabitants segregation
Opis:
W niniejszym artykule została podjęta próba syntezy warunków, w których działają projektanci architektury. Przedstawiono ją na tle rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Polsce od czasu zakończenia drugiej wojny światowej do początku XXI stulecia. Podniesiono również kwestię badawczej rzetelności i obiektywności wydawanych sądów oraz dydaktycznej misji architektów.
The attempt of synthesis of conditions for architects' work is presented in this article. It is presented on background of housing development in Poland in the period between end of the Second Word War and beginning of the 21st century. The issue of scientific objectivity and reliability of statements and didactic mission of architects is considered as well.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2009, 12; 123-132
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja i nowoczesność w architekturze
Tradition and modernity in architecture
Autorzy:
Barnaś, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056203.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura
forma architektoniczna
nowoczesność
sztuka
tradycja
wyraz architektoniczny
architecture
architectural form
modernity
art
tradition
architectural expression
Opis:
W artykule omówiono wielowątkowy i wielowymiarowy proces przygotowania projektu budowlanego, który pociąga za sobą wprowadzenie nowej formy użytkowania do istniejących struktur urbanistycznych i architektonicznych o wartości historycznej. Przeprowadzono badania dotyczące uwarunkowań formalnych i przestrzennych, związanych z prawem miejscowym w wybranych krajach europejskich. Badania wykazały, że ścisłe i dokładne, a jednocześnie powszechnie zrozumiałe zapisy prawa miejscowego, dotyczącego planowanej zabudowy na terenach objętych ochroną konserwatorską, sprzyjają klimatowi akceptacji społecznej i wytworzeniu przychylnej atmosfery dla - czasami - znacznych ograniczeń i zakazów.
Thisarticle discusses the multi-threaded and multi-dimensional process of preparing a technicaldesigns that lead to the introduction of new forms of use into existing urban and architectural structures of high historical value. It covers research concerning formal and spatial determinants, associated with local law in selected European countries. Its results point to concise, precise and easily understandable provisions in terms of local law concerning planned development in areas under heritage conservation, which is conducive to a climate of social acceptance of constraints and prohibitions that - some - may consider significant.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2020, 48; 35--47
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kolokacja i wyraz – uwagi o relacjach synonimii oraz ekwiwalencji
Autorzy:
Białek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608019.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
collocation
word
synonymy
equivalence
synthetic synonym / single-lexeme equivalent
kolokacja
wyraz
synonimia
ekwiwalencja
synonim syntetyczny / odpowiednik jednoleksemowy
Opis:
Polish collocations, the author discusses synonymic relations between the well-established collocations and single-word synonyms known as synthetic that correspond them. Most attention has been paid to verb-noun collocations which can often be replaced by a single word, or a verb. This linguistic material is ideal to deal with semantic and stylistic equivalence / identity and morphological relationship between a combination of words and a single-lexeme synonym as well as collocations of a given language that lack their single-word synonyms. The paper also highlights complex collocation-word relations in terms of translation if two different language systems are contrasted. Thus, the author cites certain pairs of Russian collocations and their Polish singleword synonyms that have been abstracted in the lexicographical studies. Besides verb-nominal collocations, the paper discusses some examples of attributive and adverbial collocations and the possibility of replacing them by a single word.
Niniejsze badania koncentrują się na problematyce połączeń konwencjonalnych. Autorka na licznych przykładach kolokacji rosyjskich i polskich omawia relacje synonimii pomiędzy tymi połączeniami oraz ich jednowyrazowymi odpowiednikami. Najwięcej uwagi poświęcono kolokacjom werbo-nominalnym, które to najczęściej mogą być zastąpione jednym wyrazem, czyli bliskoznacznym czasownikiem. Na tym materiale przedstawiono problem równoważności / tożsamości semantycznej i stylistycznej oraz możliwego pokrewieństwa morfologicznego kombinacji wyrazów oraz jednowyrazowego synonimu. Wskazano też przykłady kolokacji nieposiadających odpowiednika jednowyrazowego w systemie tego samego języka. W pracy zwraca się także uwagę na złożone relacje kolokacji i wyrazu w konfrontacji dwóch systemów językowych oraz z punktu widzeniaprzekładu. W tym celu przytoczono wyabstrahowane w badaniach leksykograficznych pary kolokacji rosyjskich i ich polskich odpowiedników jednoleksemowych. Poza kolokacjami werbo-nominalnymi omawia się przykłady kolokacji atrybutywnych i adwerbialnych oraz możliwość zastąpienia ich ekwiwalentnym wyrazem.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2013, 31
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy z ustaleniem statusu historycznej nazwy terenowej
The Problems with Establishing the Status of a Historical Field Name
Autorzy:
Koper, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953862.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nazwa terenowa
mikrotoponimia
wyraz pospolity
nazwa własna
apelatyw
onim
field name
microtoponimia
common name
proper name
appelative
Opis:
The paper presents the problem of the proprial status of 18th-century in the Chełm region. The hitherto research on the theory of proper names seeks to distinguish between a historical microtoponimic unit and appelative form. In establishing the name-forming derivation of the historical field names it is helpful to refer, among other things, to graphic criteria, word-forming and direct notations in which their authors-copyist inform us about microtoponimic formations. In the collection of a few thousand field names one cannot exclude such names which are on the border on appelatives and onims.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 6; 53-59
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-10 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies