Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wyjaśnianie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 30
Tytuł:
An Explanatory Framework for Legal Grounding
Model eksplanacyjny ugruntowania w prawie
Autorzy:
Janik, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11855313.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
grounding
explanation
philosophy of law
legal facts
social facts
ugruntowanie
filozofia prawa
wyjaśnianie
fakty prawne
fakty społeczne
Opis:
The objective of this article is to provide an explanatory framework for legal grounding. Grounding, understood in recent years as a metaphysical determination, has proved to be a fruitful object of inquiry for legal theorists trying to explain the thesis about the relationship between social facts and legal facts in metaphysical terms. However, the debate on the use of the notion of grounding in the philosophy of law lacks a concise and precise differentiation of the various assumptions behind grounding that philosophers have recently discussed. This article offers a prospect for analysis of a debate about grounding of legal facts and an interpretation of focal terms in light of recent metaphysical debates.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie modelu eksplanacyjnego dla ugruntowania w prawie. Ugruntowanie, rozumiane w ostatnich latach jako metafizyczna determinacja, okazało się być dość owocnym przedmiotem dociekań teoretyków prawa, próbujących eksplikować w kategoriach metafizycznych tezę o relacji między faktami społecznymi a faktami prawnymi. Jednakże w debacie dotyczącej wykorzystania pojęcia ugruntowania w filozofii prawa brakuje namysłu nad różnymi założeniami leżącymi u podstaw możliwości wykorzystania tego pojęcia związanego z debatą dotyczącą ugruntowania która odbywa się we współczesnej filozofii. Niniejszy artykuł oferuje nową perspektywę analizy debaty na temat ugruntowania faktów prawnych oraz interpretację centralnych dla tej debaty terminów w świetle najnowszych debat metafizycznych.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 35, 2; 34-42
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza u źródeł poznania teorii polityki i metodologii badań politologicznych w Polsce. Czy można i należy odseparować naukę od ideologii?
Autorzy:
Młyńczyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647452.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Marxism, political science methodology, political theory, scientific explanation, humanistic interpretation
marksizm, metodologia nauk politologicznych, teoria polityki, wyjaśnianie naukowe, interpretacja humanistyczna
Opis:
This paper presents the analysis of theoretical and methodological writings of Polish humanistic and social science researchers, who apply to the rules of Marxist methodology. Polish theoretical traditions fromthe communist era are sometimes collectively accused of indoctrination, because they were rejected after 1989 due to being a part of the ideological legacy of the previous era. The aim of this article was to present Marxist theory of politics and political science methodology, which are still of interest and constitute useful knowledge, because the process of ideology slightly changes the value of political science’s subdisciplines.
W artykule przedstawiono analizę pism teoretycznych oraz metodologicznych polskich badaczy humanistycznych i społecznych, odwołujących się w swoich badaniach do założeń metodologii marksistowskiej. Polskie tradycje teoretyczne w nauce z czasów PRL bywają zbiorczo oskarżane o indoktrynację, ponieważ zostały odrzucone po 1989 r. jako spuścizna ideologiczna poprzedniej epoki. Celem artykułu było wykazanie, że marksistowska teoria polityki oraz metodologia badań politologicznych stanowią wciąż interesujący i przydatny zasób wiedzy, ponieważ sama ideologizacja w niewielkim stopniu zmienia wartość tych subdyscyplin politologii.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2015, 22, 2
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contextual Emergence and Its Applications in Philosophy of Mind and Cognitive Science
EMERGENCJA KONTEKSTOWA I JEJ ZASTOSOWANIA W FILOZOFII UMYSŁU I KOGNITYWISTYCE
Autorzy:
POCZOBUT, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488447.pdf
Data publikacji:
2018-09-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
contextual emergence
philosophy of mind
cognitive science
contextual explanation
emergencja kontekstowa
filozofia umysłu
kognitywistyka
wyjaśnianie kontekstowe
Opis:
The purpose of the article is to analyze the concept of contextual emergence as well as its selected applications in philosophy of mind and cognitive science. In the first section the author presents the general assumptions of the emergentist model of reality. He stresses that the concept of emergence can be applied to the description of various levels of organization of nature: one of these levels is that of mental-cognitive processes, analyzed within the fields of philosophy of mind and cognitive science. In the subsequent sections, he introduces the definitions of contextual emergence and systemic causation and he points to their selected applications to mental-cognitive systems. In the concluding part, he presents the ideas of Gerald Edelman and Michael Gazzaniga on the role of contextual explanations as well as the concepts of emergence in the philosophy of biology and cognitive neuroscience. He also indicates the possibility of incorporating the concept of contextual emergence into active externalism and the extended cognition theory.
Celem artykułu jest analiza pojęcia emergencji kontekstowej oraz jego wybranych zastosowań w filozofii umysłu i kognitywistyce. W pierwszej sekcji autor przedstawia ogólne założenia emergentystycznego obrazu rzeczywistości. Zwraca uwagę, że pojęcie emergencji ma zastosowanie do opisu różnych poziomów rzeczywistości — jednym z nich jest poziom systemów umysłowo-‑poznawczych badany w filozofii umysłu i kognitywistyce. W kolejnych sekcjach wprowadza definicje emergencji kontekstowej oraz przyczynowości systemowej oraz wskazuje na zastosowania tych pojęć w odniesieniu do systemów umysłowo-poznawczych. W końcowej części artykułu, w nawiązaniu do prac Geralda Edelmana i Michaela Gazzanigi, omawia rolę wyjaśniania kontekstowego w biologii i neurokognitywistyce. Wskazuje również na możliwość wykorzystania pojęcia emergencji kontekstowej w analizie eksternalizmu aktywnego oraz teorii rozszerzonego poznania.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 3; 123-146
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cytat w utworze naukowym
Quotations in Academic Works
Autorzy:
Machała, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524349.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo autorskie; cytat; utwór naukowy; wyjaśnianie; analiza naukowaKeywords: copyright; quotation; academic work; explanation; academic analysi
Opis:
Dopuszczalność przytaczania cudzej twórczości w utworach naukowych jest przedmio-tem dyskusji. Może być rozpatrywana na różnych płaszczyznach, w tym prawnoautorskiej (w kontekście naruszenia autorskich praw osobistych i majątkowych) oraz etycznej (w kon-tekście wymogu rzetelności naukowej). Niniejsze opracowanie koncentruje się na prawie cytatu w ujęciu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przede wszystkim na analizie przesłanek dozwolonego cytatu określonych w art. 29 ustawy. Prawo autorskie przewiduje dopuszczalność cytatu, nie ustanawiając w tym przedmiocie sztyw-nych reguł. Nakazuje traktować problem elastycznie, uzależniając zakres dozwolonego cy-tatu od spełnienia przezeń wskazanych funkcji: wyjaśnianie, analiza krytyczna lub nauko-wa etc. Realizacja celu cytatu determinuje zarówno samą możliwość skorzystania z niego, jak i dozwolony rozmiar. Nie ma szczególnych uwarunkowań prawnych cytatu w utwo-rach naukowych. Szczególna pozycja utworu naukowego w kontekście prawa cytatu bierze się z tego, że ze względu na charakter i funkcję utworu naukowego realizacja celów cytatu w utworach tej kategorii będzie zjawiskiem częściej spotykanym niż w innych. Niezależ-nie od spełnienia wymogu adekwatności cytatu do realizacji jego celu, cytujący zobowią-zany jest wskazać źródło cytatu i twórcę cytowanego utworu. W tym zakresie środowisko naukowe wypracowało pewne standardy właściwego (rzetelnego postępowania).
The permissibility of quotations in academic works may be discussed and examined from different perspectives: a copyright perspective (which focuses on the conflict between quotation and infringement of copyright) and an ethical perspective (focusing on the is-sue of academic reliability). This article contains analysis of the legal status of quotations in the light of Polish Copyright Act of 4th of February 1994, in particular, the prerequi-sites of the right to use quotations established in Art. 29 of the above act. In a nutshell, it may be concluded that copyright law permits one to quote from other works without the establishment of strict rules and restraints (especially quantitative) in this respect. A flexible approach has been adopted: the permissibility of a quotation is subject to its adequacy for its specific purpose of revealing an explanation, critical or scientific anal-ysis. There are no specific requirements regarding quotations in academic works. These works are specific in that their character and function permit quotes to a greater extent than in other categories of works.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 3 (55); 73-88
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czystość czy zmaza? Czy jest sens łączyć rozumienie z wyjaśnianiem w antropologii i interpretatywnej socjologii?
Purity or Danger? Is It Useful to Combine Understanding with Causal Explanation in Cultural Anthropology and Humanistic Sociology?
Autorzy:
Pawliszak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623004.pdf
Data publikacji:
2016-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rozumienie
wyjaśnianie
maksymalna interpretacja
konsiliencja
understanding
explanation
maximal interpretation
consilience
Opis:
Dwie ostatnie dekady są okresem kryzysowych przeobrażeń w tych obszarach nauk społecznych, w których dokonuje się jakościowych, interpretatywnych analiz kultur. W ramach rozpowszechnionej tendencji do nieskrępowanego łączenia paradygmatów z czasem pojawił się także, częściowo opozycyjny wobec niego, nurt zmierzający do łączenia elementów humanistyki i nauk przyrodniczych, w szczególności rozumienia i wyjaśniania. Nie reprezentuje on jednak znanej z historii tendencji do podporządkowania humanitas wymogom scientia, lecz szuka nowej równowagi pomiędzy nimi i teoretycznych podstaw do integracji pozwalającej na wytwarzanie bardziej ugruntowanej wiedzy, a także umożliwiającej lepsze przewidywanie i refleksyjną kontrolę życia społecznego. Jest to zadanie szczególnie istotne w sytuacji późnonowoczesnego dynamicznego rozrostu coraz bardziej złożonych systemów społeczno-technologiczno-ekologicznych generujących nowe ryzyka i możliwości. W eseju, za pomocą narzędzi z obszaru analizy dyskursu i socjologii oraz filozofii wiedzy, zostaje podjęta analiza kilku kluczowych teoretycznych założeń, na których może być ufundowana integracja. Przedstawiono również propozycję połączenia procedury interpretacji i wyjaśniania w koncepcji „maksymalnej interpretacji”, a także próbę wyjaśnienia tendencji, która ją zrodziła i jej interpretacji w kategoriach teorii kulturowej Mary Douglas.
For the two last decades cultural social sciences have been facing critical methodological transformation. The widespread tendency in qualitative research to mingling and synthesizing differing interpretive paradigms has been recently confronted with a venture to integration of science and the humanities. This current is not a plain revitalization of historical tendency to submit interpretive methods to scientific explanation of social life, but is seeking a new theoretical base to establish a balance between hermeneutic and causal analysis. This essay discusses different theoretical concepts of the relationship between hermeneutic interpretation and causal explanation. It introduces a concept of “maximal interpretation” devised inside the strong program of cultural sociology as a procedure of unified interpretive-causal analysis of historical events, and analyzes this innovation with theoretical lenses of grid-group theory.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2016, 12, 4; 6-23
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filogenetyczne uzasadnienie zjawiska rozumienia oraz wiedzy proceduralnej i deklaratywnej
Phylogenetic Justification of Comprehension Phenomenon and Procedural and Declarative Knowledge
Autorzy:
Urbaniak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343101.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
rozumienie
wyjaśnianie
wiedza-jak
wiedza-że
filogeneza
ewolucja
adaptacja
comprehension
explanation
know-how
know-that
phylogenetics
evolution
adaptation
Opis:
W artykule uzasadniam funkcjonujący głównie w dziedzinie hermeneutyki fenomen rozumienia z pozycji naturalistycznie zorientowanej filozofii. Konsekwencją tej próby będzie naturalistyczne spojrzenie na zjawisko wiedzy oraz na pojęcie wiedzy funkcjonujące w tradycji analitycznej. Głównym celem pracy jest krytyczna analiza tezy mówiącej, że choć egzystencjał rozumienia jest źródłem zdolności wyjaśniania poprzez wiedzę teoretyczną i praktyczną, to zarówno zdolność wyjaśniania jak i umiejętność rozumienia stanowią struktury bytowo-poznawcze o podłożu filogenetycznym, które wyłoniły się w procesie ewolucji gatunków. Efektem rozważań jest teza, że deklaratywna wiedza-że oraz proceduralna wiedza-jak również posiadają swoje źródła w procesie filogenetycznym. Dalszym celem pracy jest próba doprecyzowania pojęcia wiedzy z perspektywy filozofii naturalistycznej jako alternatywy dla tradycyjnej koncepcji wiedzy przedstawionej w Platońskim Teajtecie.
The article attempts to justify the phenomenon of comprehension—functioning generally in Heidegger’s and Gadamer’s hermeneutics—from the perspective of naturalistically oriented philosophy. As a consequence, a naturalistic perspective is proposed — presented by Dennett, Lorenz, Wuketits, Vollmer—on the phenomenon of knowledge and the notion of knowledge functioning in the analytic tradition. More precisely, the basic aim of this article is a critical analysis of the thesis saying that even though the way of being called “comprehension” is the source of explanation by theoretical and practical knowledge, the explanation and understanding capacities are onto-cognitive structures with a phylogenetic basis. These structures emerged in the process of evolution. As a result of above reflection there is thesis: declarative knowing-that and procedural knowing-how have also their sources in the phylogenetic process. This work also attempts to clarify the notion of knowledge from a naturalistic point of view, as an alternative to the conception of knowledge presented in Plato’s Theaetetus.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2016, 4; 259-274
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia hermeneutyczna: perspektywy jej rozwoju
Autorzy:
Lorenc, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705878.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
filozofia hermeneutyczna
rozumienie
wyjaśnianie
doświadczenie hermeneutyczne
nauka
Opis:
Zamierzeniem artykułu jest wskazanie na dwa możliwe kierunki rozwoju filozofii hermeneutycznej, przezwyciężające przynajmniej niektóre spośród jej ograniczeń. Po pierwsze, możliwe jest treściowe poszerzenie tej filozofii, realizujące łagodny model myślenia całościowego. Po drugie, kierunkiem rozwoju tej filozofii może się okazać jej zradykalizowanie, a więc zawężenie kręgu interpretacyjnego i zrezygnowanie z prób poszerzania rozumienia. Omówienie tych możliwości poprzedzone zostaje wskazaniem na dokonywaną w tej filozofii korektę dotychczasowego rozumienia filozofii, co jest niejednokrotnie powodem licznych zarzutów formułowanych pod jej adresem.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 533-546
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia hermeneutycznego rozumu
Autorzy:
Błaszczyk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030668.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
hermeneutic philosophy
understanding
explaining
interpretation
filozofia hermeneutyczna
rozumienie
wyjaśnianie
interpretacja
Opis:
W artykule została poddana ocenie monografia Krytyka hermeneutycznego rozumu. Preliminaria Andrzeja Przyłębskiego (Universitas, Kraków 2016). Autor porządkuje swój wywód wokół trzech celów. 1) omówienie głównych tez przedstawionych w książce; 2) przedstawienie je w szerszym kontekście współczesnej hermeneutyki oraz 3) zainicjowanie dyskusji nad problematyką filozofii hermeneutyki, jej statusem i podstawami teoretycznymi. W rozważaniach został położony nacisk na sposoby definiowania relacji między rozumieniem a wyjaśnieniem (ze względu na ich dialektyczne powiązania).
The paper presents a critical approach to Krytyka hermeneutycznego rozumu. Preliminaria by Andrzej Przyłębski (Universitas, Cracow 2016). It aims to:1) discuss the main theses presented in the book; 2) depict them in a larger context of contemporary hermeneutics and 3) start a discussion over the issues of hermeneutic philosophy, its status and theoretical background. The article emphasizes the manners of defining relations between understanding and explaining (due to their dialectic connections).
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 15, 10; 522-527
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Kmita’s Methodological Interpretation of Karl Marx’s Philosophy. From Ideology to Methodological Concepts
Jerzego Kmity interpretacja metodologiczna filozofii Karola Marksa. Od ideologii do pojęć metodologicznych
Autorzy:
Pałubicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945971.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wyjaśnianie historyczne
wyjaśnianie funkcjonalne
wyjaśnianie funkcjonalno-genetyczne
interpretacja humanistyczna
strukturalizm metodologiczny
holizm marksistowski
założenie o racjonalności
Opis:
The article presents J. Kmita’s methodological interpretation of selected cognitive methods used by K. Marx. Those methods were (and I believe they still are) significant for the social sciences and the humanities, even a century after they had been developed. J Kmita’s interpretation reveals specificity of epistemic procedures carried out by the author of “Capital” and emphasizes contemporary actuality of Marx’s epistemological ideas. To achieve that aim, Kmita refers to the concepts established in the field of philosophy of science of his time. According to J. Kmita, the attractiveness of Marx’s approach lies in the opportunity to develop a methodological interpretation of Marx philosophy, which in turn enables the formation of a unique theory of science development, alternative to those provided by logical positivism, falsificationism, neopragmatism or sociology of knowledge. Such theory would combine the perspective of sociology of knowledge with an epistemological approach to the development of science
W artykule przedstawia się interpretację metodologiczną wybranych przez J. Kmitę metod poznawczych stosowanych przez K. Marksa. Metody te, były (i mys lę, z e są nadal) doniosłe dla uprawiania nauk społecznych i humanistycznych jeszcze po stu latach od ich powstania. W przeprowadzonej interpretacji, wydobywa J. Kmita specyfikę sposobu postępowania poznawczego two rcy Kapitału oraz ukazuje aktualnos c rozwiązan epistemologicznych Marksa. Wykorzystuje do tego celu dorobek wspo łczesnego mu stanu filozofii nauki. Atrakcyjnos c Marksa, zdaniem J. Kmity, lez y w moz liwos ci wypracowania w oparciu o metodologicznie zinterpretowany dorobek Marksa, nowatorskiej w stosunku do logicznego empiryzmu, falsyfikacjonizmu, neopragmatyzmu czy socjologii wiedzy, koncepcji rozwoju nauki. Łączyłaby ona perspektywę socjologii wiedzy z podejsciem epistemologicznym w charakteryzowaniu procesu rozwoju nauki.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2017, 37 (2)
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoria wyjaśniania a filozofia matematyki Gödla
Autorzy:
Wójtowicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561337.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Semiotyczne
Tematy:
realizm matematyczny
wyjaśnianie w matematyce
twierdzenia o niezupełności
uniwersum matematyczne
hipoteza kontinuum
mathematical realism
mathematical explanation
incompleteness theorems
mathematical universe
continuum hypothesis
Opis:
Artykuł dotyczy zagadnienia, w jakim sensie można stosować kategorię wyjaśnienia (charakterystyczną raczej dla nauk empirycznych) do interpretacji filozofii matematyki Kurta Gödla. Gödel – jako realista matematyczny – twierdzi bowiem, że w wypadku matematyki mamy do czynienia z niezależnymi od nas faktami. Jednym z owych faktów jest właśnie rozwiązywalność wszystkich dobrze postawionych problemów matematycznych – i ten fakt domaga się wyjaśnienia. Kluczem do zrozumienia stanowiska Gödla jest identyfikacja założeń, na których się opiera: (1) metafizyczny realizm: istnieje uniwersum matematyczne, ma ono charakter obiektywny, niezależny od nas; (2) optymizm epistemologiczny: jesteśmy wyposażeni w wystarczająco dobre środki poznawcze, aby uzyskać wgląd w owo uniwersum. Pojęcie rozwiązania problemu matematycznego Gödel rozumie znacznie szerzej niż jako podanie matematycznego dowodu – chodzi raczej o znalezienie wiarogodnych aksjomatów, prowadzących do rozwiązania. Stawiany w artykule problem analizuję na przykładzie hipotezy kontinuum.
Źródło:
Studia Semiotyczne; 2018, 32, 2; 107-129
0137-6608
Pojawia się w:
Studia Semiotyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neutralistyczna i syntetyczna teoria ewolucji
Neutralist and Synthetic Theory of Evolution
Autorzy:
Herda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013361.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
neutralistyczna teoria
syntetyczna teoria ewolucji
wyjaśnianie
dylemat Haldane’a
mutacje neutralne
neutralist theory of evolution
synthetic theory of evolution
explication
Haldane’s dillema
neutral mutations
Opis:
In the article the author undertakes a scrutiny of two different kinds of explication of evolutionary processes. One of them is explication with the use of natural selection and favorable mutations as the main factors of evolutionary changes. Another attempt at explication of those changes is the one presented by the author of neutralist theory, Motoo Kimura. It accepts accidental genetic drift and accumulation of neutral mutations as the basic mechanisms of evolution. Numerous researchers say that this is non-Darwinian theory of evolution. However, it should be noted that natural selection and the possibility of occurrence of positive mutations are not altogether eliminated from the presented picture of evolution. In the case of changes in environmental conditions the accumulated neutral changes may prove to be adaptive ones and then they will be selected by natural selection. The neutralist theory does not seem to be involved in the difficulties that the synthetic theory of evolution encounters. Such problems are meant here as the costs of the action of the natural selection, the speed of the evolution that seems to be too low for such evolutionary changes that we can see now to occur (assuming given costs of natural selection) and corpuscular polymorphism that occurs rather commonly. Also criticism of neutralist explication is presented as well as a possibility of harmonizing these two kinds of explication.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 1; 47-70
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O intencjonalności czynności karnoprocesowych w świetle najnowszych badań nad koncepcją czynności konwencjonalnych w prawie
On the intentionality of procedural acts in criminal proceedings in the light of the latest research on the concept of conventional act in law
Autorzy:
Wawrzyńczak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28783699.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
conventional acts
criminal procedure
procedural acts in criminal proceedings
intentional explanation
theory of law
communicative acts in a criminal trial
czynności konwencjonalne
procedura karna
czynności karnoprocesowe
intencjonalne wyjaśnianie
teoria prawa
akty komunikacyjne w procesie karnym
Opis:
W literaturze za sprawą Olgierda Boguckiego pojawiła się propozycja uznania intencji za element konstytutywny czynności konwencjonalnych oraz stosowania intencjonalnego wyjaśniania czynności konwencjonalnych w prawie. Celem niniejszego artykułu jest weryfikacja, czy nowe propozycje mogą zostać wykorzystane w badaniach nad koncepcją karnoprocesowych czynności konwencjonalnych. Autor zbadał relację pomiędzy dotychczas przyjętą na gruncie nauki prawa karnego procesowego koncepcją czynności konwencjonalnych a jej nowymi ujęciami, zestawiając je z przepisami Kodeksu postępowania karnego. W tym celu wykorzystał metodę teoretycznoprawną oraz dogmatycznoprawną. Autor wykazał, że zaproponowane przez Boguckiego pojęcie aspektu konstytutywnego oraz intencjonalne wyjaśnianie czynności konwencjonalnych nie sprawdza się w ocenie i interpretacji karnoprocesowych czynności konwencjonalnych. Należy jednak zauważyć, że opisywane przez Boguckiego aspekty pierwotne oraz epistemiczne mogą pod pewnymi warunkami zostać poddane recepcji na grunt prawa karnego procesowego. Ponadto reguły falsyfikacji w jego ujęciu również nie są przydatne w procesualistyce karnej. Przedmiotowe rozważania stanowią novum w badaniach nad koncepcją czynności konwencjonalnych w procesualistyce karnej, ponieważ tak zaproponowane ujęcie elementów czynności konwencjonalnych w prawie nie zostało w niej dotychczas poddane analizie.
In the literature, owing to Olgierd Bogucki, it has been proposed that intention be recognized as a constitutive element of conventional acts and to use an intentional explanation of conventional acts in law. In this article, the author aims to verify whether the new proposals contribute to research on the conception of conventional acts in criminal proceedings. The author examines the relationship between the concept of conventional acts adopted in the procedural criminal law doctrine and the new approaches, juxtaposing them with the provisions of the Code of Criminal Procedure. For this purpose, the author uses the theoretical-legal method as well as the legal-dogmatic method. The author shows that neither the concept of the constitutive aspect proposed by Bogucki nor the intentional explanation of conventional acts are suitable for conducting assessments and interpretations of conventional acts in criminal proceedings. However, the primary and epistemic aspects described by Bogucki may, under certain conditions, be subject to reception in the field of criminal procedural law. Neither are the rules of falsification per his approach applicable in criminal proceedings. The considerations in question constitute a novel contribution to research on the conception of conventional acts in criminal proceedings because the proposed approach has not been analysed in the doctrine so far.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2022, 84, 4; 55-72
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O konstytutywnej współzależności wyjaśniania i identyfikowania czynności konwencjonalnych
On the constitutive correlation between the identification and intentional explanation of conventional acts
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/692820.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
theory of law
intentional explanation
conventional acts
concept of an act
causalism
anti-causalism
teoria prawa
wyjaśnianie intencjonalne
czynności konwencjonalne
pojęcie czynu
kauzalizm
antykauzalizm
Opis:
The article examines the specific correlation (interdependence) between the identification and intentional explanation of conventional acts (in particular, legally significant conventional acts). The author describes this interdependence as ‘constitutive’ because in this case intentional explanation plays a constitutive role for the identification of a conventional act. This can be expressed through the formula: ‘person P performed conventional act CA1’ only if ‘person P performed conventional act CA1 because person P was driven by the intention to perform conventional act CA1.’ The article analyses the logical and argumentative structure of the abovementioned correlation. On the basis of the analysis, the author claims that a constitutive correlation indicates that a relevant intention should be perceived as an element of the act itself (in contrast to the view adopted in the theory of conventional acts) and that verification rules relevant for the given act exist alongside the constitutive rules. Recognizing the relevant intention as an element of the conventional act stands in opposition to causalism, which treats intentions as the causes of actions.
Artykuł dotyczy specyficznej współzależności między identyfikacją a intencjonalnym wyjaśnianiem czynności konwencjonalnych (w szczególności prawnie doniosłych czynności konwencjonalnych). Autor charakteryzuje tą współzależność jako „konstytutywną”, ponieważ odgrywa ona konstytutywną rolę przy identyfikacji danej czynności konwencjonalnej. Można wyrazić to formułą: „osoba O dokonała czynności konwencjonalnej CK1” tylko wtedy, gdy „osoba O dokonała czynności konwencjonalnej CK1, ponieważ osoba O kierowała się intencją dokonania czynności konwencjonalnej CK1”. W artykule analizowana jest logiczna i argumentacyjna struktura wskazanej współzależności. W świetle dokonanej analizy autor uznaje, że konstytutywna współzależność skłania do traktowania odpowiedniej intencji jako elementu samej czynności konwencjonalnej (w przeciwieństwie do poglądu przyjmowanego w teorii czynności konwencjonalnych) oraz postulowania istnienia, obok reguł konstytutywnych, właściwych dla danej czynności reguł weryfikacji. Uznanie odpowiedniej intencji za element czynności konwencjonalnej przemawia zaś przeciwko kauzalizmowi, traktującemu intencje jako przyczyny zachowań.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2019, 81, 2; 51-65
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O PEWNEJ PRÓBIE OBRONY WYJAŚNIANIA TELEOLOGICZNEGO
ABOUT AN ATTEMPT TO DEFENSE THE TELEOLOGICAL EXPLANATION
Autorzy:
Wróblewski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488168.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teleologia
wyjaśnianie naukowe
wyjaśnianie teleologiczne
cele naukowe
antropomorfizm
teleology
scientific explanation
teleological explanation
scientific aims
anthropomorphism
Opis:
The aim of the article is to present the strategy of rehabilitation of the teleology in the conception of Robert Spaemann, Reinchard Löw and Hans Jonas. That strategy takes into account a few aspects: (1) the analysis of general conception of explanation in which the character of questions activating the process of explanation is taking into consideration, (2) the analysis of the conception of the teleological and causal explanations (according to the Hempel-Oppenheim model), (3) determination of the pragmatic background of the controversies concerning teleology, (4) determination of the domain and aims of teleological and causal interpretations.
Celem artykułu jest prezentacja strategii rehabilitacji teleologii w ujęciu: Roberta Spaemanna, Reincharda Löwa oraz Hansa Jonasa. Strategia ta uwzględnia kilka aspektów: (1) analizę ogólnej koncepcji wyjaśniania, w której jest uwzględniony charakter pytań uruchamiających proces wyjaśniania, (2) analizę koncepcji wyjaśniania teleologicznego i przyczynowego (według modelu Hempla- Oppenheima) (3) określenie pragmatycznego tła sporu o teleologię, (4) określenie domeny i celów interpretacji teleologicznych i przyczynowych.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 339-359
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie duszy w naukach kognitywnych
The Concept of the Soul in the Cognitive Sciences
Autorzy:
Bremer, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402468.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
dusza
jaźń
neuronauki
wyjaśnianie
analityczna filozofia umysłu
Opis:
Do the traditional, commonsense and philosophical concepts of the soul have any place in the contemporary cognitive sciences, which start from the premise that everything is scientifically explainable using naturalistic categories? To answer this question we should mention that most cognitive naturalists today - philosophers and scientists - are materialists, and methodological materialism is probably universally accepted among scientists these days. It is very difficult to find a place in such a picture of the world for the soul as it appears in our commonsense picture of how things are. It is the tension between these two pictures that generates the contemporary problems connected with the soul. In order to try to resolve this tension we first describe the concept of the soul and its close connection with the organic body. Then we present a critical characterisation of two things: 1) the development of the empirical sciences - Galen, Descartes, Newton, Gall, Galvani - and the resulting eliminativistic implications for the philosophical concept of the soul; 2) a pair of naturalistic philosophical explanations of the soul-body problem: the nonreductionist view of the soul and the eliminative materialist view. The third part of the article involves giving a short answer to the question of how Aristotle's doctrine regarding the soul is based on his attempt to explain internal and external movement. After that we compare his explanation of these forms of movement with two kinds of contemporary neurological explanation: a) that of the neurologist R. Llinas, who, for explanatory purposes, postulates the existence of a theoretical (i.e. epiphenomenal) self; b) the more realistic explanation presented by the neurologist A. Damasio, who posits three different versions of the self, before trying to link them to corresponding parts of the human brain that, in turn, are closely connected with the body. It can then be shown that there are several similarities between Aristotle's conception of the soul and Damasio's cognitivist conception of the self, and that, because of the different starting points and explanatory goals involved, the contemporary concept of the self does not completely exclude the traditional concept of the soul.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2010, 7; 37-63
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 30

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies