Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "wstręt" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-17 z 17
Tytuł:
Cieleśnie. O Stefanie Napierskim
Thelegdi corporal. About Stefan Napierski
Autorzy:
Jarnotowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942624.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Stefan Napierski
Cielesność
wstręt
Opis:
Odstępstwa od zachowań uchodzących za normatywne tworzą obraz człowieka, którego aktywność sprowadza się do nieregularności. Takich nieregularności w zachowaniu Stefana Napierskiego (właśc. Marek Eiger) znający go pisarze we wspomnieniach odnotowują wiele. W scenariuszu niechęci zapisują argumenty irracjonalne, ciążące ku temu, co somatyczne, cielesne. To właśnie cielesność jako społeczny konstrukt kształtujący twórczą wyobraźnię Napierskiego jest przedmiotem analizy w niniejszym artykule. Autorka przywołuje kategorię wstrętu nie tylko jako afektu, odrzucenia tego, co odrażające, ale także jako mechanizmu obronnego realizowanego za pomocą społecznych wyobrażeń. Analizuje m.in. motywy powracające w twórczości Napierskiego (myszy, szczury, krawaty, szafa). Opisuje wstręt modelujący wyobrażenia na temat ciała, interpretuje konsekwencje takiej postawy dla Napierskiego. Pisarza, który rozpoczął grę ograniczeń polegającą na samopiętnowaniu, który przejął społeczne wyobrażenia i dzięki nim modelował fantazmat cielesności zdradzającej władzę ojców – rasy semickiej.
Deviations from normative behaviour form an image of a man whose activity is reduced to irregularities. Writers who knew him record many such irregularities in the behaviour of Stefan Napierski (b. Mark Eiger) in their memoirs. In their script of aversion, they record irrational arguments, tending towards the somatic, corporal. It is a social construct of corporeality shaping Napierski’s creative imagination that is the subject of analysis in this article. The author refers to the category of disgust not only as affect, rejecting what is disgusting, but also as a defence mechanism implemented by socialperceptions. She analyses recurring themes in Napierski’s oeuvre (mice, rats, ties, wardrobe). She describes the disgust shaping ideas about the body, interprets the consequences of such an approach for Napierski. The writer, who started the game of restrictions involving self-stigmatisation, who took over social perceptions and through them modelled the phantasm of corporality betraying the power of fathers – the Semitic race.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2014, 03
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstręt jako rękojmia afektywnego poznania. Przypadek "Copyright" Michała Witkowskiego
Autorzy:
Wróblewski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030685.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
disgust
affect
childhood
unfamiliarity
cognition
wstręt
Opis:
Copyright (2001) został zinterpretowany jako opowieść o dzieciństwie i młodości, ukazująca zarówno doświadczenia dojrzewającego bohatera, jak i polską rzeczywistość ostatnich dwóch dekad XX wieku. Pogodzenie się z własnym dzieciństwem i poszukiwanie języka do wyrażenia własnego „ja” determinuje narrację książki. Jednak ten rytm narracji jest zakłócany przez obiekty obrzydzenia, w które obfitują te opowieści. W efekcie autor proponuje interpretację zbioru opowiadań Witkowskiego z perspektywy afektywnej. Analizując różne teksty, wyjaśnia, jaką rolę w nich odgrywa wstręt. Dowodzi, że pomimo swoich negatywnych właściwości wstręt może być warunkiem koniecznym samorealizacji i źródłem poznania afektywnego. Dzieje się tak między innymi dzięki uświadomieniu sobie dziecięcych uczuć, które bohater przeżywa w konfrontacji z obrzydliwymi ludźmi i przedmiotami.
Copyright (2001) was interpreted as a story about childhood and adolescence, presenting both experiences of a maturing protagonist as well as the Polish reality of the last two decades of the 20th century. Coming to terms with his own childhood and a search for the language to express his own „self” determines the narration of the book. However, this rhythm of narration is disturbed by objects of disgust that the stories teem with. As a result, the author would like to suggest interpreting the collection of stories by Witkowski from an affective perspective. By analysing the diffrent texts, the author explains what role disgust and its objects play in the collection. It is argued that despite its negative properties disgust may be a necessary condition of self-fulfilment and a source of affective cognition. This happens among others thanks to becoming aware of childhood feelings the main character experienced when confronted with the disgusting people and objects.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 15, 10; 448-463
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstrętne przypadłości ciała w poezji Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego
Disgusting bodily ailments in Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki’s poetry
Autorzy:
Kijek, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1391137.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
wstręt
abject
fizjologia
choroba
Opis:
This article presents a confrontation of consciousness with bodiliness and physiology which can be observed in the poetry of Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki. Dycki points out that there is no such thing as a disembodied consciousness and makes the attempts to cross borders which are determined by language. He tries to get through to the semiotic sources of subjectivity, paying attention to the fact that a human is not able to get out of the cultural burden. The body and physiology, in this poetry, have the transgressive potential which invalidate binary oppositions. The sublimation of abject, putting emphasis on the processes of disgust/rejection as the foundation of self-image formation, allow Dycki to weaken the power of the symbolic system and episodically elude the paternalistic order.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2013, 19; 11-24
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O udręce młodości, resentymencie i wstręcie, a także o tym, czy Thomas Bernhard czytał Witolda Gombrowicza
On the Anguish of Youth, Ressentiment, Disgust, and the Question Whether Thomas Bernhard Read Witold Gombrowicz
Autorzy:
Bielecki, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016188.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Bernhard
Gombrowicz
family
school
disgust
rodzina
szkoła
wstręt
Opis:
Artykuł jest interpretacją wybranych utworów Thomasa Bernharda w kontekście twórczości Witolda Gombrowicza. W moim przekonaniu zagadkowa aluzja do polskiego pisarza w powieści Zaburzenie jest nie tylko efektem lektury, ale i artystycznej inspiracji. Bernharda i Gombrowicza łączyłoby uwrażliwienie na międzyludzki aspekt egzystencji i jego kulturowe uwarunkowania. Rodzinę, szkołę postrzegali jako opresywne instytucje uwikłane w symboliczną i realną przemoc. Podstawową strategią obronną bohaterów jest afekt wstrętu.
The article is an interpretation of Thomas Bernhard’s selected works in the context of the works of Witold Gombrowicz. In my opinion, the mysterious allusion to the Polish writer in the novel Gargoyles is an effect of not only the act of reading but also artistic inspiration. Both Bernhard and Gombrowicz are sensitive to the interpersonal aspect of existence and its cultural determinants. They perceive the family and school as oppressive institutions entangled in symbolic and real violence. The primary defence strategy of the protagonists is the affect of disgust.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2021, 2 (4); 1-33
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Performatywność wstrętu w teatrze współczesnym
Performativity of disgust in modern theatre
Autorzy:
Iżykowska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514826.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Fundacja dzień dobry! kolektyw kultury
Tematy:
Ravenhill
Kane
disgust
in-yer-face
performance
nowy brutalizm
wstręt
Opis:
The article is an attempt to analyze the performative aesthetic category of disgust. The author of the text uses the examples from dramas of in-yer-face theater. The specificity of this current (accumulation of cruelty, brutality and vulgarity) allows to introduce the category of disgust, which will be discussed at several levels of meaning. Performativity of disgust will be analyzed in the perspective of the issues: carnality, trauma, food, excess and unknown, used in dramas. The text includes an analysis of: "Cleansed", "Blasted" and "Phaedra's Love" by Sarah Kane and "Shopping and Fucking" by Mark Ravenhill. The analysis also shows that the modern theater ceases the possibility to interpret without disgust category. The author proves that, by using the category of disgust, contemporary productions can change the perception of social problems. In addition, the article shows that disgust as a performative category has ability to change the identity of characters presented in dramas. The work also refers to thesis of Winfried Menninghaus and Julia Kristeva.
Źródło:
Amor Fati; 2016, 1(5); 83-107
2449-7819
Pojawia się w:
Amor Fati
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między rzeczywistością starości a „nową ewangelią zdrowia”. Doświadczanie wstydu i wstrętu przez domowych opiekunów sędziwych, chorych krewnych
Between the Realities of Old Age and the ‘New Gospel of Health’: Shame and Disgust Experienced by Family Caregivers for the Senile Sick Relatives
Autorzy:
CZYKWIN, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046812.pdf
Data publikacji:
2020-01-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
wstyd, wstręt, socjologia emocji, gerontologia, opieka, starość
shame, disgust, sociology of emotion, gerontology, care, senility
Opis:
Artykuł został oparty na analizie treści wywiadów przeprowadzonych z osobami, które w warunkach domowych opiekowały się swoimi sędziwymi, chorymi krewnymi oraz na bogatej literaturze dotyczącej doświadczania emocji wstydu i wstrętu. W części pierwszej wskazano szerokie spektrum postaw wobec podejmowania obowiązku opieki nad chorym, sędziwym krewnym. Stwierdzono również, że położenie krewniaczych opiekunów wzbudza mniejsze współczucie społeczne niż sytuacja osoby chorej, wskutek czego wiedza dotycząca trudności sprawowania takiej opieki nie jest dostatecznie rozpowszechniona. W części drugiej przedstawiono relacje między emocjami wstydu i wstrętu, konkludując, że wstyd jest emocją bardziej podstawową niż wstręt. W części trzeciej przedstawiono następujące źródła wstydu opiekunów: (1) „Nowa ewangelia zdrowia”, czyli model zdrowego życia, który zastąpił tradycyjny model religijny. W artykule wskazano na bankructwo intelektualne nowego modelu w obliczu rzeczywistych wyzwań związanych ze śmiercią i umieraniem i wywołujących wstyd. (2) Wzrost znaczenia wartości estetycznych we współczesnych społeczeństwach Zachodu, zwłaszcza wielkomiejskich, który skłania do silniejszego doświadczania wstrętu wobec sędziwych, chorych krewnych oraz związanego z nim wstydu. (3) Występująca niekiedy przemiana oczekiwania śmierci podopiecznego w życzenie jego śmierci, co jawi się jako skrajnie niezgodne ze sprawowaniem roli opiekuna i moralnie naganne, a w konsekwencji ewokuje wstyd. (4) Hipokryzja, dwoistość zachowań opiekunów wynikających z przekonania, że z chorym nie można szczerze rozmawiać, oznaczająca złamanie równości i manipulację i powodująca wstyd, zwłaszcza opiekunów niedoświadczonych i jednocześnie wrażliwych moralnie, którzy pamiętają podopiecznego jako osobę zdrową. Wstyd może zostać albo uświadomiony i przepracowany przez opiekuna (pełni wówczas rolę pozytywną, budującą moralnie), albo zakwestionowany (prowadzi wówczas do agresji). W części czwartej wskazano na syndrom oporu wobec wstydu oraz jego kwestionowania i dalsze konsekwencje tych zjawisk dla kultury domu i wzajemnych relacji społecznych. W zakończeniu zwrócono uwagę logikę funkcjonowania wstydu w ujęciu Thomasa Scheffa: od jego pojawienia się (źródła) wstydu, przez jego doświadczenie, do zakwestionowania i wyparcia – do agresji. Wątek agresji wobec osób sędziwych został przedstawiony w oparciu o literaturę przedmiotu jako dopełniający i uzasadniający trafność ujęcia Scheffa.
The article is based on the analysis of interviews with persons who provided care for their senile sick relatives at home. The caregivers’ experience is presented against the background of extensive scholarly literature concerning the emotions of shame and disgust. The first part of the paper shows a wide spectrum of attitudes towards assuming obligation of care over elderly sick relative and points to the fact that family caregivers are regarded with less social compassion than old and sick persons themselves. As a result, the knowledge on the difficulties of caregiving is not sufficiently widespread. The second part describes the relationships between shame and disgust, indicating that the former is a more fundamental emotion than the latter. Part three presents the following sources of shame experienced by caretakers: (1) The ‘new gospel of health,’ i.e. a model of healthy life that has replaced the traditional religious model. The paper shows an intellectual bankruptcy of the new model in the face of actual, shame-generating challenges related to death and dying. (2) An increase in the significance of aesthetic values in contemporary societies (especially in the metropolitan communities of the West), which leads to intensified feelings of disgust towards senile sick relatives and of the the related shame. (3) An experience of the transformation of the anticipation of the sick relative’s death into the wish the sick relative was dead, which appears both radically inconsistent with the role of caregiver and morally wrong and, as such, evoking shame. (4) Hypocrisy, duplicity in the caregivers’ behavior, based on the belief that one cannot be sincere in a conversation with the sick, which infringes equality and results in manipulation, causing shame, especially in the inexperienced and simultaneously morally sensitive caregivers who remember the old and sick relative as a healthy individual. Shame may be either brought to consciousness and worked through by the caregiver (it may then play a positive, morally elevating role), or denied (leading to aggression). The fourth part of the paper focuses on the syndrome of resistance to shame and on its denial, describing the consequences of those phenomena for the culture of the home and mutual social relationships. The concluding part discusses the logic of shame: from the emergence of shame (its source), through its experience, to denial and repression, to violence, as the process was presented by Thomas Scheff. The motif of aggression towards the elderly is described on the basis of a literature review, confirming and complementing Scheff’s view.
Źródło:
Ethos; 2017, 30, 2 (118); 70-100
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem abiekcji w kulturze
Autorzy:
Tużnik, Marta Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643977.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Transgression
Körperlichkeit
abject
Ekel
abject art
Tabu
transgression
corporeality
disgust
taboo
transgresja
cielesność
abiekt
wstręt
tabu
Opis:
Den Artikel eröffnet die Frage nach der menschlichen Körperlichkeit und dem Körper, der als fremd und entwertet wahrgenommen wird, was wiederum den Anlass zur Analyse des Entwurfs des Abjekten gibt, eines Begriffs, der sich auf die Ekel erregenden Dimensionen der Körperlichkeit bezieht. Der Artikel beschäftigt sich weiter mit der Analyse der Anwendungsarten des Entwurfs abject in der polnischen und ausländischen Gegenwartskunst, z. B. in den Arbeiten solcher Künstler wie Grzegorz Klaman, Magdalena Moskwa, Karolina Żyniewicz, Cindy Sherman oder Casey Jenkins.
The article starts with a theme of corporeality as well as a human body perceived as unfamiliar and depreciated, which enables the analysis of the idea of abject, related to those dimensions of a body which arouses disgust. The remaining part of the article is dedicated to the analysis of ways of application of the abject in polish and foreign contemporary art, based on examples of such artists as: Grzegorz Klaman, Magdalena Moskwa, Karolina Żyniewicz, Cindy Sherman or Casey Jenkins.
Artykuł otwiera kwestia ludzkiej cielesności, oraz ciała, postrzeganego jako obce i deprecjonowane, co stanowi z kolei przyczynek do analizy koncepcji abiektalności, jako pojęcia odnoszącego się do wymiarów cielesności budzących wstręt. Pozostała część artykułu poświęcona jest analizie sposobów zastosowania koncepcji abject w polskiej oraz zagranicznej sztuce współczesnej, na przykładach prac takich artystów jak: Grzegorz Klaman, Magdalena Moskwa, Karolina Żyniewicz, Cindy Sherman czy Casey Jenkins. 
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 19
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Erotyzm. Między wstydem a wstrętem
Eroticism. Between shame and disgust
Autorzy:
Kubacka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517907.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
Tematy:
erotyzm
transgresja
emocje
wstyd
wstręt
ponowoczesny porządek społeczny
eroticism
transgression
emotions
shame
disgust
postmodern social order
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie związków erotyzmu ze sferą emocjonalną, ze szczególnym uwzględnieniem wstydu oraz wstrętu. Postawę rozważań stanowi koncepcja erotyzmu zaproponowana przez George’a Bataille’a uzupełniona o myśl (po)nowoczesną oraz perspektywę socjologii emocji. Afekty i uczucia można traktować jako elementy definiujące oraz determinujące zjawisko erotyzmu w rzeczywistości społeczno-kulturowej. Transgresje, nieodłącznie związane z emocjami, lokują erotyzm pomiędzy sferą publiczną a intymną, czyniąc z niego narzędzie zmiany porządku społecznego i nadają mu charakterystyczny, ponowoczesny rys.
The aim of this article is to present connections between eroticism and emotional realm with a particular focus on shame and disgust. The base for this speculation is the concept of eroticism conceived by G. Bataille, enriched by(post)modern thought and by sociology of emotion. Affects and feelings may be treated as components of definition of eroticism and as factors which determine eroticism in social and cultural reality. Transgressions which are integrally connected to emotions locate eroticism between public and intimate space, make eroticism a tool which change the social order and define it with a specific postmodern quality.
Źródło:
Tematy z Szewskiej; 2015, Errotyzm 1(15)/2015; 54-66
1898-3901
Pojawia się w:
Tematy z Szewskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fokalizacja taktylna w filmie. Uwagi wstępne na przykładzie Wstrętu Romana Polańskiego
Tactile focalization in film. Introductory remarks on the basis of Roman Polanski’s Repulsion
Autorzy:
Birkholc, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25137472.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
focalization
tactility
narration
narratology
Roman Polanski
„Repulsion”
Mieke Bal
fokalizacja
taktylność
narracja
narratologia
Roman Polański
„Wstręt”
Opis:
Artykuł poświęcony jest reprezentacjom taktylnych doświadczeń bohaterów w filmie. Choć zagadnienie taktylności cieszy się dużą popularnością wśród współczesnych filmoznawców, to jednak nie było dotychczas przedmiotem szerokich badań z zakresu poetyki strukturalnej. Autor ujmuje zagadnienie, odwołując się do koncepcji narratologicznej Mieke Bal oraz zaproponowanej przez badaczkę kategorii fokalizacji. Badacz wyróżnia podstawowe sposoby oddawania doświadczeń taktylnych w filmie, które mogą być przedstawiane zarówno w ramach narracji zobiektywizowanej, jak i w ramach subiektywizacji. Materiałem analitycznym jest Wstręt Romana Polańskiego, w którym doświadczenia taktylne głównej bohaterki organizują poetykę przekazu. Autor próbuje dowieść funkcjonalności kategorii fokalizacji taktylnej, pozwalającej zogniskować się na zagadnieniach z zakresu poetyki tekstu, które były marginalizowane przez tradycyjną narratologię.
The article is devoted to the issue of representing the tactile experiences of characters in films. Although the category of tactility is very popular among contemporary film scholars, it has not yet been the subject of extensive research in the field of structural poetics. The author examines the issue referring to the narratological concept of Mieke Bal and the category of focalization. Birkholc distinguishes the basic types of representing tactile experiences in films, which can be depicted both within the objective and subjective mode of narration. The author tries to prove the functionality of the category of tactile focalization, which allows to focus on issues which were marginalized by classic narratology.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2022, 10; 250-266
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Abiekt i trauma historyczna w „Wichrowych Wzgórzach” Andrei Arnold
The Abject and Historical Trauma in Andrea Arnold’s “Wuthering Heights”
Autorzy:
Korczarowska, Natasza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520523.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Julia Kristeva
Andrea Arnold
abiekt
kino dziedzictwa
kino abiektalne
niesamowite
wstręt
abject
heritage film
cinema of abjection
uncanny
repulsion
Opis:
Według Thomasa Elsaessera teoretyczna koncepcja abiektu Julii Kristevej przekroczyła granice psychoanalizy, zyskując krytyczne wsparcie w naukach społecznych i kulturowych jako tryb oporu wykraczający poza problem bycia ofiarą. Aby przetestować aplikowalność koncepcji Kristevej do celów analizy filmu, autorka wybrała adaptację Wichrowych Wzgórz (2011) Andrei Arnold. Tekst filmowy autorka pozycjonuje w szerszym kontekście tradycji kina dziedzictwa (dark heritage), w paradygmacie kina abiektalnego Elsaessera (nawiedzenie przez traumatyczną historię) oraz w teorii intertekstualności Kristevej (zakłócenie porządku politycznego/społecznego/kulturowego). Zrealizowana przez Arnold wersja klasycznej powieści gotyckiej akcentuje abiektalny charakter „monstrualnego Innego” za pośrednictwem ciała, rasy i etniczności. Autorka bada, do jakiego stopnia film może skonfrontować nas z trzema zasadniczymi trybami abiekcji: abiektalną przemocą, abiektalnym językiem i abiektalnym ja.
According to Thomas Elsaesser, Julia Kristeva’s theoretical concept of abjection has extended beyond the psychoanalytical realm, receiving critical support in social and cultural studies, as a mode of defiance beyond victimhood. The author of the article chose Andrea Arnold’s adaptation of Wuthering Heights (2011) to probe the applicability of Kristeva’s concept for the purpose of film analysis. The film text is positioned in the wider context of the heritage film tradition (dark heritage), in the paradigm of Elsaesser’s cinema of abjection (haunted by traumatic history) and in Kristeva’s theory of intertextuality (disturbance of the political/social/cultural order). Arnold’s version of the classical Gothic novel accentuates the abjection of the “monstrous Other” through the issues of body, race and ethnicity. The article examines to what extent film can confront us with three fundamental modes of abjection: abject terror, abject language and the abject self.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 114; 6-30
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strupki (etiuda literacko-dermatologiczna)
Scabs: A Literary-Dermatological Study
Autorzy:
Nawarecki, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016196.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
wound
disgust
Paulina Jóźwik
a story of maturation
Polish women’s literature
rana
wstręt
opowieść o dojrzewaniu
polska literatura kobieca
Opis:
Tematem eseju są tytułowe „strupki”, rany zwykle kojarzone z dzieciństwem, efekt drobnych urazów, przeważnie kolan i łokci, doznanych w trakcie zabaw. Chodzi o wyjątkowe rany, które w pamięci kojarzone są raczej z radością niż bólem. W języku polskim „strupek” jest zdrobniałą formą słowa „trup”, budzącego grozę i wstręt. Takie połączenie delikatności gramatycznego spieszczenia z estetyką śmiertelnego rozkładu jest zaskakujące, dlatego słowo to ostrożnie używane jest w polszczyźnie, a zatytułowanie nim powieści stanowi akt odwagi. To ryzyko podjęła Paulina Jóźwik w swoim prozatorskim debiucie (2019), opowieści o dojrzewaniu młodej kobiety, w której symbolika tytułowych Strupków oddaje gorzko-słodkie doświadczenie domu rodzinnego.
This essay is devoted to the titular “scabs” – wounds usually associated with childhood, the effects of minor injuries, mainly to the knees and elbows, sustained while playing. These are unique wounds, associated morewith joy than with pain. In Polish, “scab” [strupek] is a diminutive form of the word “corpse” [trup], which is awe-inspiring and disgusting. Such a combination of the delicacy of grammatical diminutive with the aesthetics of deadly decay is surprising. That is why this word is used carefully in Polish, and it is an act of courage to place it in a title of a novel. This risk was taken by Paulina Jóźwik in her prose debut (2019), a story about the maturation of a young woman, where the symbolism of the titular Scabs (Strupki) reflects the bitter-sweet experience of the family home.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2021, 2 (4); 1-9
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ambiwalencje wstrętu. O nienasyceniu wymiotu w dwubiegunowych inkluzjach J. Kristevej i J.P. Sarterea dla pedagogiki
AMBIVALENCES OF REPULSION. ON INSATIABILITY OF NAUCEA WITHIN BIPOLAR INCLUSIONS IN KRISTEVA, AND SARTRE FOR PEDAGOGY
Autorzy:
Jaworska-Witkowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579468.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy
Tematy:
abjekt
abjektywna matka
ambiwalencja
mdłości
nienasycenie
wstręt
wymiot
Kristeva
Lacan
Sartre
psychopedagogika
Abject
abjective mother
ambivalence
disgust
insatiability
naucea
psychopedagogy
repulsion
vomiting
Opis:
Artykuł wprowadza w rozwinięcia wskazujące na ambiwalencje nienasycenia wstrętu w pracach Kristevej, Lacana i Sartre’a z próbą podsumowań dotyczących kontekstów interesujących pedagogikę i psychopedagogikę. Dokonuje się to w następujących krokach, wyrażanych nazwami poszczególnych paragrafów: (1) Wstręt, czyli o rzeczy nienasyconej a nieswoiście Realnej, bo „...jak się zdaje, nadchodzi z zewnątrz lub rozsadza od wewnątrz” i „właściwie nie ma określonego przedmiotu”; (2) Abiektywna matka. Granica i tabu „rzeczy macierzyńskiej”; (3) Nienasycenie wymiotu; (4) Wstręt jako „gwałtowny i mroczny bunt bytu”; (5) Mdłości jako nie dająca się nasycić odmowa bycia. Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni; (6) Niechciana bliskość, natarczywa obecność, nieakceptowana inność... O symbolicznej autokastracji w nienasyconym kole transformacji materii; (7) Nieznośna lepkość bytu. Uścisk, który dopada; (8) Ambiwalencja „okrutnej rozkoszy” wstrętu. Nasycenie jako paradygmat psychopedagogiki wstrętu w dziesięciu otwarciach pedagogicznych (zakończenie).
The paper introduces contexts indicating ambivalences of insatiability of disgust in works by Kristeva, Lacan and Sartre with an effort to synthetise ideas concerning pedagogy and psycho-pedagogy. It has been made in the following steps, named by the sequence of titles of paragraphs: (1) Disgust, or concerning isatiable Real since „...it seems to appear from outsider or to make the interior explode” and „actually has no definite object”; (2) The abjective mother. The frontier and taboo of a „maternal thing”; (3) insatiability of vomiting; (4) Disgust as „a violent and dark mutiny of being” (5) Naucea as an insatiable refusal to be. Suicide as an experience of imagination; (6) Undesired nearness, an insistient presence, unaccepted otherness... On a symbolic self-castration within insatiable circle of transformation of matter; (7) Unbearable viscosity of being. The embrace that hunts down; (8) The ambivalence of a ‘cruel delight’. Saturation as a paradigm for psychopedagogy of disgust within ten new openings, to conclude.
Źródło:
Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji; 2016, 11; 97-125
1896-5903
Pojawia się w:
Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Transdyscyplinarne Studia o Kulturze (i) Edukacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Disgust as a form of legitimization of perversion in „Lovetown” by Michał Witkowski
Wstręt jako legitymizowanie perwersji w „Lubiewie bez cenzury” Michała Witkowskiego
Autorzy:
Wróblewski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090029.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the 21st century
gay and lesbian literature
cathartic disgustand perversion
Sigmund Freud
Michał Witkowski (b. 1975)
wstręt
perwersja
płeć
homoseksualizm
Opis:
This article examines the relationship of disgust and perversion in Lovetown (Lubiewo bez cenzury) by Michał Witkowski. An overview of the reception of the book reveals that reviewers and critics have focused mainly on Witkowski’s portrayal of the LGBT community, the structure of the novel (dubbed the ‘queer Decameron’), and the textual (meta) creation of the writer’s voice, but it ignored his handling of disgust and perversion. Central to this reading of Lovetown, which draws on Sigmund Freud’s analyses of disgust and perversion, is the observation that the narrator interlards his lingo with neutral, ‘objective’ explanations of the main characters’ deviant behaviours. This glossary, written for the general reader, tends, in effect, to legitimize deviance. An in-depth analysis of the writer’s handling of the categories of the disgusting, the perverse and the sacred leads to the conclusion that Lovetown exemplifi es a cathartic-therapeutic narrative in which disgust becomes a tool of self-fulfi llment.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 3; 305-322
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unikanie, uległość, troska... woń ciała w społeczno-kulturowym konstruowaniu Obcego
Autorzy:
Przybylska, Maria Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644253.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Geruchssinn
Körpergeruch
Ekel
die Evolution des Ekels
Ausgrenzung
olfaction
body odor
disgust
evolution of disgust
stranger
exclusion
powonienie
woń ciała
wstręt
ewolucja wstrętu
obcy
wykluczenie
Opis:
Die Bewusstwerdung der Bedeutung des Geruchssinns in der Erkenntnis des Menschen in den Geisteswissenschaften kann als ungenügend betrachtet werden, obwohl in den letzten Jahren ein Zuwachs an Interesse an dieser Thematik auch unter den Kulturforschern zu beobachten ist. Im vorliegenden Artikel wird die Rolle des Geruchs in der sozialen Erkenntnis des Menschen aus der evolutionären, historischen und neurobiologischen Perspektive untersucht. Es galt aufzuzeigen, dass das Herausbilden von Einstellungen gegenüber anderen äußerst effektiv mit den Vorstellungen operieren kann, die sich auf den Körpergeruch beziehen. Es wird nach biologischen Mechanismen gesucht, die potentiell über die Wirksamkeit der Geruchsbezüge als eines Kulturwerkzeugs entscheiden, das soziale Grenzen absteckt und die Wahrnehmung von Individuen in den Kategorien des Eigenen und des Anderen / Fremden manipuliert. Die Verfasserin setzt sich zum Ziel, das Bewusstsein der möglichen Effektivität des ausgrenzenden Einflusses der Sprache hinsichtlich des Körpergeruchs zu steigern sowie die Wachsamkeit bei den Empfängern solcher Mitteilungen zu wecken.
The significance of olfaction in social communication and perceptional alignment of people has not been fully recognized in humanities but interest in this issue has been nascent in recent years. And that also in cross-cultural research.The matter is analyzed in the article from an evolutionary, historical and neurobiological perspective. The purpose is to show that perception of the human body’s smell can most effectively shape people’s attitudes to others. The author attempts to identify biological mechanisms potentially determining the effectiveness of odor as a cultural tool defining social boundaries and identifying individuals as “one of us”, “someone”, or “a stranger”.
Rozpoznanie znaczenie powonienia w poznaniu człowieka w dyscyplinach humanistycznych należy uznać za niedostateczne, choć w ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania tą tematyką, również wśród badaczy kultury. W niniejszym artykule rolę powonienia w społecznym poznaniu człowieka przeanalizowano z perspektywy ewolucyjnej, historycznej i neurobiologicznej. Starano się wykazać, że kształtowanie nastawień wobec innych może niezwykle efektywnie operować wyobrażeniami odnoszącymi się do woni ciała. Poszukiwano biologicznych mechanizmów, które potencjalnie decydują o skuteczności odwołań do powonienia jako kulturowego narzędzia wytyczania społecznych granic i manipulacji postrzeganiem jednostek w kategoriach „swój”, Inny, Obcy. Celem, jaki stawia sobie autorka, jest zwiększenie świadomości w zakresie możliwej efektywności wykluczającego wpływu języka odnoszącego się do woni ciała, oraz wzbudzenie czujności u odbiorców takich komunikatów.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Afektywne granice i niesmaczna sztuka polityczna: «Pierwszy upadek europejskiego muru» Centrum Politycznego Piękna
Affective Boundaries and Unsavoury Political Art: «The First Fall of the European Wall» by the Center for Political Beauty
Autorzy:
Tabak, Wiktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433188.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Center for Political Beauty
public sphere
political art
affect theory
disgust
Berlin Wall
refugees
Centrum Politycznego Piękna
sfera publiczna
sztuka polityczna
teaoria afektów
wstręt
mur berliński
uchodźcy
Opis:
Artykuł stanowi analizę skandalu, jaki w niemieckiej sferze publicznej wywołała interwencja Centrum Politycznego Piękna zatytułowana Pierwszy upadek europejskiego muru (2014). Kampania przygotowana tuż przed dwudziestą piątą rocznicą upadku muru berlińskiego miała na celu obnażenie hipokryzji niemieckich polityków, którzy jednocześnie świętują likwidację starych granic i współfinansują powstawanie nowych. Autorka przedstawia przebieg tej artywistycznej akcji i analizuje jej negatywną recepcję, w szczególności komentarze grupy odbiorczej, którą określa mianem publiczności zniesmaczonej. W analizie wykorzystano koncepcje pamięci rywalizacyjnej i wielokierunkowej (Michael Rothberg), teorię afektów (Sara Ahmed) i teorię wstrętu (Winfried Menninghaus), by pokazać, w jaki sposób ukonstytuowała się publiczność deprecjonująca projekt za pomocą kategorii smaku i uruchamiająca różne mechanizmy obronne służące blokowaniu dyskusji nad politycznymi problemami, na które zwrócili uwagę opinii publicznej artyści.
This article analyzes the scandal caused in the German public sphere by the Center for Political Beauty’s intervention The First Fall of the European Wall (2014). Prepared just before the twenty-fifth anniversary of the fall of the Berlin Wall, the campaign aimed to expose the hypocrisy of German politicians, who celebrated the dismantling of old borders and at the same time co-financed the emergence of new ones. The author presents the course of this artivist action and analyzes its negative reception, focusing on comments from a group of recipients which she categorizes as “disgusted audience.” The analysis draws on the concepts of competitive and multidirectional memory (Michael Rothberg), affect theory (Sara Ahmed), and theory of disgust (Winfried Menninghaus) to show how an audience constituted itself to depreciate the project based on the category of taste and to activate various defense mechanisms blocking the discussion about political issues brought to public attention by the artists.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2022, 71, 3; 109-127
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contingency, the body and disgust: The case of ‘Margot’ by Michał Witkowski
Przygodność, ciało i wstręt. Przypadek „Margot” Michała Witkowskiego
Autorzy:
Wróblewski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088397.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Contemporary Polish literature
the post-modern novel
contingency
the body
disgust
ironism
Michał Witkowski (b. 1975)
Julia Kristeva (b. 1941)
Richard Rorty (1931–2007)
anger
Michał Witkowski
„Margot”
przygodność
ciało
wstręt
afekt
świętość
gniew
Opis:
This article, focused principally on the exploration of contingency, the body and disgust in Michał Witkowski’s novel Margot, is also a polemic and a vindication of the book against the barrage of criticism it received from its reviewers. Most of them decided that Margot was a novel about nothing, a haphazard mix of sundry discourses devoid of any linear structure. In fact, several critics blamed the author of giving away both the narrative structure and the plot to capricious contingency. The article takes a fi rm stance against such charges and argues that contingency does not need to be seen as a fault at all. It lies at the heart of the novel and determines the actions of characters, but it plays as important a role in people’s lives outside fi ction. Analysing the ups and down of the main characters (Margot and Wadek Mandarynka), the article explains the function of emotions, the body, the characters’ language and their ideas of sacrum in the legitimization of contingency. A special role in this mechanism is played by disgust. Reactions of disgust are always contingent, or, as Julia Kristeva puts it the abject has the power to terrorize the subject to such extent that he can do nothing but to succumb to contingency. In working out the idea of the contingency of selfhood, the article also draws on Richard Rorty’s approach, and in particular his concept of ironism. The latter is used to classify the main character of Witkowski’s book as a consummate ironist, i.e. a person who tests different languages in which the world can be described in order to pursue his carnal desires. Finally, the article argues that in his novel Witkowski not only brings to light the fortuitous character of the postmodern identity but also creates a heterogeneous language to express it.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 1; 61-76
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tu i teraz: literatura. Używaj, przeżywaj, doświadczaj
Here and Now: Literature. Use, Feel, Experience
Autorzy:
Marzec, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365914.pdf
Data publikacji:
2017-08-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
post-structuralism
cognition
experience
aesthetic categories
uses of literature
affective turn
shock
everyday life
repulsion
ethical turn
enchantment
knowledge
neophenomenology
kategorie estetyczne
doświadczenie
zwrot afektywny
szok
użycia literatury
wstręt
zwrot etyczny
oczarowanie
wiedza
codzienność
neofenomenologia
poznanie
poststrukturalizm
Opis:
Artykuł omawia argumenty na rzecz znaczenia (albo jego braku) literatury w życiu społecznym i w wymiarze psychologicznym, które pojawiają się w publikacjach J.H. Millera, Pierre’a Bayarda, Michała Pawła Markowskiego, Ryszarda Koziołka i przede wszystkim Rity Felski (Użycia literatury), wskazując na najważniejsze prądy oraz trendy w teoretycznym namyśle nad literaturą w ostatnim ćwierćwieczu. Za szczególnie istotny kontakt przewartościowywania znaczeń literatury autorka artykułu uważa zwrot afektywny oraz namysł nad relacjami życia i literatury w kontekście dominacji innych, niż oparte na piśmie, (nowych) mediów. Bliska i krytyczna lektura Użyć literatury Rity Felski oparta jest na a) omówieniu teoretycznych inklinacji i problemów, które generują poszczególne kategorie estetyczne; b) przymierzaniu zaproponowanych przez amerykańską badaczkę kategorii estetycznych do interpretacji konkretnych utworów prozatorskich, lirycznych i eseistycznych Zofii Nałkowskiej, Ingi Iwasiów, Justyny Bargielskiej, Doroty Masłowskiej, Szczepana Twardocha, Andrzeja Ledera.
The article discusses arguments in favour of the importance (or irrelevance) of literature in social life and that appears with a psychological dimension in the work of J. H. Miller, Pierre Bayard, Michał Paweł Markowski, Ryszard Koziołek and, above all, Rita Felski (in her book Uses of Literature), dealing with the most important currents and trends in theoretical reflection on literature in the last quarter century. The author of the article finds the affective turn and the study of relations between life and literature within the context of the domination of discourse by other (new) media not based on writing to be a particularly important encounter in the re-evaluation of literature’s meaning. The author’s close and critical reading of Felski’s Uses of Literature involves a) discussion of the theoretical inclinations and problems that generate individual aesthetic categories; b) application of the American scholar’s proposed aesthetic categories to the interpretation of particular prose, poetic and essayistic works by Zofia Nałkowska, Inga Iwasiów, Justyna Bargielska, Dorota Masłowska, Szczepan Twardoch and Andrzej Leder.
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 8-9; 184-195
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-17 z 17

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies