Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "współczesny język polski" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Własności składniowe frazeologizmów z komponentem palce // paluszki lizać
Syntactic features of phraseological units containing the segment palce // paluszki lizać
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595782.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
contemporary polish
phraseology
syntactic function
współczesny język polski
frazeologia
funkcja składniowa
Opis:
The paper deals with idiomatic expressions such as palce lizać, paluszki lizać and że palce lizać, że paluszki lizać which are usually described as phraseological units or verbal phrases. The research conducted here allows us to conclude, that – despite of what could be assumed based on their form – these expressions are functionally analogous not to verbs, but to adjectives or adverbs. In this case, we observe the lack of correlation between the formal shape of the expression and its grammatical features.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2011, 10; 69-77
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między składnią semantyczną a asemantyczną, czyli o wpływie Henryka Misza i Zygmunta Saloniego na poglądy składniowe Krystyny Kallas
Autorzy:
Grochowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049951.pdf
Data publikacji:
2011-08-19
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
współczesny język polski
składnia
semantyka
Krystyna Kallas
Henryk Misz
Zygmunt Saloni
Opis:
Professor Krystyna Kallas, an excellent scholar, has been researching Polish syntax  for nearly fifty years. She has published three monographs and several dozen papers  concerned with the syntax of modern Polish. In the author’s opinion, it is possible  to define her works as placed between semantic and non-semantic syntax. The  main purpose of the article is to show how the first period of Krystyna Kallas’s scientific  activity was influenced by Henryk Misz’s works, whereas the second one by  these of Zygmunt Saloni.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2011, 5, 1; 301-312
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesny język polski w oczach ludzi starszych
Contemporary Polish language by seniors
Autorzy:
Łuczyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963470.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
gerontolingwistyka
współczesny język polski
świadomość językowa
gerontolinguistics
contemporary Polish language
language awareness
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie poglądu ludzi starszych na temat współczesnej polszczyzny i zmian w niej następujących. Materiału na potrzeby niniejszych analiz dostarczyły badania ankietowe, przeprowadzone w grupie 43 osób w wieku od 57 do 83 lat. Starsi ludzie wykazują żywe zainteresowanie tym, co się dzieje w dzisiejszej polszczyźnie, co potwierdzają zarówno same wyniki ankiety, jak również chętny udział respondentów w badaniu. Seniorzy żywo reagują na aktualne zjawiska pojawiające się w języku, są w stanie wskazać je wskazać, ocenić i skomentować.
The aim of the article is to present older people's opinions on the contemporary Polish language and the changes occurring in it. The research material comes from a survey conducted in a group of 43 people aged 57 to 83. Older people show a keen interest in what is happening in today's Polish. This is confirmed by the results of the questionnaire as well as by the willing participation of respondents in the survey. Seniors react vividly to current phenomena taking place in the language. They are able to indicate them, evaluate and offer comments on them.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 111-127
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyka i składnia polskiego predykatu "ale"
Semantics and syntax of the Polish predicate "ale"
Autorzy:
Topolińska, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431726.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
współczesny język polski
znaczenie
modalność
spójnik
wykrzyknik
modern Polish
meaning
modality
conjunction
exclamation mark
Opis:
Polskie ale pojawia się w dwóch różnych typach kontekstów z dwoma różnymi funkcjami: 1. jako predykat z dwoma argumentami, +/- odpowiednik angielskiego but oraz 2. jako predykat z jednym argumentem, +/- odpowiednik angielskiego wtrącenia ‘what a ...!’. Fakt, że mutatis mutandis te same dwie funkcje pełni macedońskie ама, wskazuje na to, że mamy tu do czynienia w rozwojem właściwym dla języków słowiańskich.
Polish ale appears in two different contexts with two different functions: 1. as predicate with two arguments, +/- the equivalent of the English but and 2. as predicate with one argument, +/- the equivalent of the English interjection ‘what a...!’. The fact that mutatis mutandis the same two functions has Macedonian ама suggests that we are dealing here with a specific Slavic development.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2023, 19; 201-202
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybór i nieokreśloność jako komponenty semantyczne przymiotnika dowolny
Autorzy:
Grochowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459326.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
semantyka
składnia
współczesny język polski
przymiotnik
zaimek nieokreślony
semantics
syntax
contemporary Polish language
adjective
indefinite pronoun
Opis:
The choice and indefiniteness as semantic features of the adjective dowolny ‘any’
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 104-111
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stabilności ekspresywnej leksemu trawelebryta
Autorzy:
Hwaszcz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559737.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
contemporary Polish
lexeme „trawelebryta”
expressive stability
semantic shift
language evolution
współczesny język polski
leksem trawelebryta
stabilność ekspresywna
zmiana znaczenia
ewolucja języka
Opis:
An appraisal of the expressive stability of the word „trawelebryta” The aim of this paper is to define the meanings as well as to establish the contexts in which one can find the relatively new lexeme trawelebryta ‘travelebrity’ in the Polish language. Its novelty manifests itself in the lack of the spelling unification, which additionally implies that the word is not well-ingrained in the language yet. On the other hand, the lexeme serves as a word-formation base for other lexemes, which in turn indicates that the word is already a part of the mental lexicon of native speakers of Polish. Although it was determined that the lexeme is relatively stable, we found five distinctive meanings, which are still undergoing certain semantic and formal modifications. The evolution of its meaning shows a tendency to shift towards negative connotations, from neutral to colloquial, and, in extreme cases, even to the offensive ones. It was evidenced by sets of synonyms and contexts to which the lexeme was assigned. The paper ultimately shows that the adaptation process of the lexeme in the Polish language is not over yet.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2018, 51; 53-66
1426-7241
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekraczanie granic składni semantycznej Stanisława Karolaka
Autorzy:
Kleszczowa, Krystyna
Termińska, Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567880.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
syntax
predicative-argumentative structure
model of the concept of persuasion
contemporary Polish language
language evolution
składnia
struktura predykatowo-argumentowa
model pojęcia nakłaniania
współczesny język polski
ewolucja języka
Opis:
The authors – participants of the seminar devoted to the “Comparative syntax of predicative expressions in Polish, French and Italian”, conducted by Stanisław Karolak in the 1970s – decided to suggest an extension of the PSPA concept of syntax (podstawowa struktura predykatowo-argumentowa – the basic predicativeargumentative structure). They selected the predicates of persuasion because they studied them during their work with Professor Karolak (consult the Bibliography). For this purpose, they developed the abstract predicative-argumentative structure for a greater class, thus nullifying the requirement of the identity of the root as well as the differences in the content of the particular predicates. Therefore we may say that it is a model of the concept of persuasion. The validity of linking the exponents of the abstract predicate which have dissimilar roots is accounted for by the semantic morphological-syntactic restrictions, therefore the model that is put forward may be referred to as the conceptual model which is supported by the paradigmatic syntax. The model covers powodować ‘to cause something’, which is a clear indication that the predicates of persuasion belong to a more general class of causatives. In order to reject the plethora of various types of causation, the authors applied a morphologicalsyntactic filter.In the further part of the text the authors put forward an internal division of the concept of persuasion on the basis of syntactic and morphological exponents. Therefore a separate class is constituted by the predicates of the benefit for x (prosić ‘to ask for something’, błagać ‘to beg’, the former modlić kogoś o coś); a different group is constituted by the predicative expressions such as the following radzić ‘to advise somebody to do something’, zalecać ‘to recommend somebody to do something’, podszeptywać ‘to suggest something to somebody’, in which the resultative event is beneficial to y; the class of predicates with the meaning ‘x acts intentionally so that y does not do Z2’ (odciągać ‘to dissuade from’, odwodzić ‘to discourage from’, ostrzegać ‘to warn against’, wyperswadować ‘to reason somebody out of something’, zabraniać ‘to forbid’, powstrzymywać ‘to keep somebody from doing something’). The focus of the authors is on the class of predicates which takes into account evaluation, especially negative evaluation: podpuszczać ‘to lead somebody on’, judzić ‘to incite’, podżegać ‘to instigate’ etc.The model that is presented in the article enables us to establish and interpret the area of language in question not only in the modern Polish language, but also in the historical Polish language. Moreover, the model may be applied to comparative studies.
Autorki, uczestniczki konwersatorium nt. „Składnia konfrontatywna wyrażeń predykatywnych w języku polskim, francuskim i włoskim”, prowadzonym przez Stanisława Karolaka w latach siedemdziesiątych, postanowiły zaproponować rozszerzenia koncepcji składni PSPA (podstawowej struktury predykatowo-argumentowej). Wybrały predykaty nakłaniania, bo takimi zajmowały się w czasie prac z Profesorem Karolakiem (zob. bibliografia). W tym celu zbudowały abstrakcyjną strukturę predykatowo-argumentową dla większej klasy, uchylając wymóg identyczności rdzenia, także różnice w treści poszczególnych predykatów, powiedzieć zatem można, że to model pojęcia nakłaniania. Zasadność wiązania różnordzennych wykładników abstrakcyjnego predykatu tłumaczą semantyczne restrykcje morfologiczno-składniowe, zatem zaproponowany model można nazwać schematem myślowym podpartym składnią paradygmatyczną. W modelu mieści się powodować, co jest wyraźnym sygnałem, że predykaty nakłaniania należą do ogólniejszej klasy kauzatywów. Żeby odrzucić bogactwo różnych typów kauzacji, stosują filtr morfologiczno-składniowy.W dalszej części tekstu autorki proponują wewnętrzny podział pojęcia nakłaniania na podstawie wykładników składniowych i morfologicznych. Tak więc osobną klasę tworzą predykaty korzyści dla x-a (prosić, błagać, dawne modlić kogoś o coś); inną grupę tworzą wyrażenia predykatywne typu radzić, zalecać, podszeptywać, w których zdarzenie skutkowe jest korzystne dla y-a; wyraźnie kształtuje się klasa predykatów znaczeniu ‘x działa intencjonalnie, aby y nie robił Z2’ (odciągać, odwodzić, ostrzegać, wyperswadować, zabraniać, powstrzymywać). Najwięcej uwagi poświęcają klasie predykatów uwzględniających wartościowanie, zwłaszcza wartościowanie negatywne: podpuszczać, judzić, podżegać itd. Zaproponowany w artykule model pozwala zakreślić i zinterpretować interesujący nas obszar języka nie tylko we współczesnej polszczyźnie, ale również w polszczyźnie historycznej, co więcej - daje się stosować do studiów konfrontatywnych.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2017, 14
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dawne i zapomniane słowa w XIX-wiecznym "Hymnie do Boga" Jana Pawła Woronicza
Archaic and obsolete vocabulary in Jan Paweł Woronicz’s 19lh-Century "Hymn do Boga"
Autorzy:
Sędziak, Henryka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626598.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
archaic and obsolete vocabulary
"Hymn do Boga" Jana Pawła Woronicza
the analysis
two groups
the dictionaries
Old Polish
relevant qualifiers
expressive qualifier literary
neologisms
contemporary Polish
dawne i zapomniane słowa
analiza
dwie grupy
słowniki
język staropolski
kwalifikatory chronologiczne
kwalifikatory ekspresywne
neologizmy
współczesny język polski
Opis:
The subject of the article is the analysis of the archaic and obsolete vocabulary in Jan Pawel Woronicz’s 19th-Century Hymn do Boga. The vocabulary of the poem can be divided into two groups: 1)Vocabulary cited by Doroszewski’s Dictionary of the Polish Language (SJPD) - 77.4%; 2)Vocabulary not cited in SJPD - 22.6%. The majority (69.3%) of vocabulary cited by SJPD are obsolete, archaic and historic words with relevant qualifiers in the Dictionary. Only a handful (8.1%) of words have the expressive qualifier literary. The vocabulary not cited by SJPD constitute a separate group. Only a few of them can be found in Linde’s Dictionary. Those words were created by Woronicz himself, whose poetry, in Klemensiewicz’s words, „is abundant with neologisms”. In Hymn do Boga the poet used a number of neologisms, not cited by the dictionaries of general Old Polish and contemporary Polish. Klemensiewicz mentions them in vol. 2 of his Historia języka polskiego.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 1; 61-69
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies