- Tytuł:
-
Badania terenowe form żwirowo-piaszczystych w rzece o charakterze podgórskim
On sand-gravel bed forms investigation within the mountainous river - Autorzy:
-
Radecki-Pawlik, A.
Carling, P.
Slowik-Opoka, E.
Breakspeare, R. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/62657.pdf
- Data publikacji:
- 2005
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
- Tematy:
-
tereny podgorskie
rzeki
rzeka Raba
formy denne
lachy piaszczyste
formy zwirowo-piaszczyste
wspolczynnik szorstkosci
wskaznik stromosci - Opis:
-
Artykuł przedstawia ważny, zarówno w zakresie badań podstawowych,
jak i w aspekcie praktycznym, problem wpływu utworów
żwirowo-piaszczystych w rzece o charakterze podgórskim na wielkość
przepływu obliczeniowego. W ciekach naturalnych, z powodu przestrzennego
charakteru ruchu i wahań przepływu w czasie, układ form
dennych jest złożony. Formy te zmieniają się nie tylko w czasie i na
długości koryta, ale także na jego szerokości i odgrywają znaczną rolę
w tworzeniu warunków hydraulicznych w korycie. Ponadto, w zależności
od generującego je przepływu występują one jako formy dwu- lub
trójwymiarowe. Doniesień na temat pomiarów terenowych utworów
rzecznych w postaci wydm i zmarszczek, zbudowanych z materiału
o średnicach większych niż piaskowe, jest zaledwie kilka. Większość
prac ujmujących problematykę powstawania, migracji i dyssypacji form
dennych dotyczy utworów formujących dno rzeki nizinnej.
W pracy przedstawione zostały wstępne wyniki badań terenowych
form piaszczystych oraz żwirowo-piaszczystych, znalezionych na ujściowym
odcinku rzeki o charakterze podgórskim. Badania te obejmują pomiary
parametrów geometrycznych form, tj. wysokość, długość oraz kąt
nachylenia strony doprądowej i zaprądowej, pomiary prędkości chwilowych
nad charakterystycznymi punktami form, a także pobór prób rumowiska
do analizy składu granulometrycznego. Na podstawie danych
zebranych bezpośrednio w terenie opracowano wiele zależności empirycznych
oraz graficznych, a także wyznaczono całą gamę parametrów
hydraulicznych, m.in. naprężenia styczne czy współczynnik oporów
przepływu. Analiza uzyskanych wyników pozwoliła autorom niniejszej pracy uzyskać pewne informacje na temat tego, w jakich warunkach
hydraulicznych formy denne badanego odcinka powstają, migrują oraz
ulegają rozmyciu, a także w jakim stopniu obecność tych form na dnie
rzeki wpływa na zmianę wartości współczynnika szorstkości. Badania te
mogą być wykorzystane w praktyce przez projektantów regulacji rzek
i potoków w rejonie podgórskim.
The paper presents very important, both from practical and theoretical reasons, problem of forming the river bed-forms within the gravel-bed mountainous riverbed and the influence of those bed forms on the discharge value. In natural rivers, due to the complicated nature of the discharge and changes in the water level, the bed forms are quite complicated structures. Those forms are changing in length and height and when present they change hydraulics conditions of the discharge. They could be both 2-dimentional and 3-dimentional, situated in all pars of the cross section. Up to now there are only a few notes and papers about the gravel bed forms which can be found in rivers. Most of scientific papers focus on sand riverbed forms. The present paper shows and concentrates on the field measurements of gravel bed forms found in the estuarial part of the mountain river - the Raba River - in Polish Carpathians. Such research was carried out first time in Poland. The research focuses here mostly on geometrical parameters of these bed forms such as height, length, stoss and trough angle as well as granulometric characteristics of gravel built those forms. Basing on in-site measurements many different hydraulics parameters were also determinated, mostly the roughness coefficient, which is very important from practical point of view for engineers and designers working with river training works. It was showed that the presents of bed forms change the value of roughness, which in consequence also has the influence on bedload transport calculations. - Źródło:
-
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2005, 3
1732-5587 - Pojawia się w:
- Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł