Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wpływ transportu" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Zwiększenie konkurencyjności transportu szynowego poprzez ograniczenie jego oddziaływań na naturalne środowisko
    Increase of railway transport competitiweness by decrease its impact on environment
    Autorzy:
    Towpik, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/249006.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    wpływ transportu kolejowego na naturalne środowisko
    odziaływania wibroakustyczne
    hałas
    ekrany akustyczne
    railway transport impact on environment
    vibro-acoustic interactions
    noise
    acoustic screens
    Opis:
    W artykule poruszono problematykę ograniczenia wpływu oddziaływania transportu szynowego na środowisko naturalne w kontekście zwiększenia jego konkurencyjności. Przedstawiono możliwości ograniczenia oddziaływań wibroakustycznych.
    The problem of decrease of railway transport impact on environment in the context of inerease of its competitiveness has been presented in the paper. The possibility of reduction the vibro-acoustic interactions has been also discussed.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne; 2013, 3(102); 383-390
    1231-9171
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie zielonej infrastruktury do zmniejszenia negatywnych zjawisk spowodowanych transportem w środowisku miejskim
    Use of green infrastructure to reduce negative impacts caused by transport in urban environments
    Autorzy:
    Puzdrakiewicz, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089866.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Komisja Geografii Komunikacji Polskiego Towarzystwa Geograficznego
    Tematy:
    jakość życia
    negatywny wpływ transportu
    środowisko miejskie
    zielona infrastruktura
    quality of live
    transport negative impact
    urban environment
    green infrastructure
    Opis:
    Systemy transportowe zajmują znaczne powierzchnie we wszystkich miastach. Transport generuje szereg negatywnych zjawisk, tj. zanieczyszczenie atmosfery, podwyższenie temperatury powietrza, hałas, spadek atrakcyjności miejsca, zmniejszenie bezpieczeństwa itd., które często wykraczają poza szlaki komunikacyjne, obejmując m.in. tereny mieszkaniowe. Miasta są zatem miejscami koncentracji wielu uciążliwości, które należy zwalczać w trosce o jakość życia człowieka. Można im przeciwdziałać wykorzystując zieloną infrastrukturę, czyli rozwiązania oparte na elementach przyrodniczych. Zieleń w pasie drogowym, zielone torowiska, czy nawet zielone dachy na pojazdach mogą pełnić zarówno funkcje techniczne, jak i wiele innych wpływając korzystnie na środowisko miejskie. Artykuł skupia się na możliwościach wykorzystania zielonej infrastruktury do zmniejszenia negatywnych zjawisk, które są generowane przez transport w środowisku miejskim.
    Transport systems occupy a significant place in every urban setting. Transport generates numerous negative impacts including air pollution, elevated temperatures, noise, decreased attractiveness, reduced safety, etc., which often extend beyond transit corridors to affect residential areas. These negative impacts are particularly concentrated in cities, where they must be mitigated for the sake of improving residents’ quality of life. It is possible to counteract these negative impacts by using green infrastructure such as natural elements. For example, green space in transit corridors, green rail lines, and even green rooves on vehicles can serve a technical function and additionally have a positive impact on urban environments. This article focuses on the possibilities for improving green infrastructure in order to minimize negative impacts which result from transport systems in urban environments.
    Źródło:
    Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG; 2017, 20(2); 69-78
    1426-5915
    2543-859X
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesne trendy w motoryzacji ograniczające zagrożenie środowiska
    Contemporary trends in motorization, which limit threads for the environment
    Autorzy:
    Deluga, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1826331.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    środowisko
    wpływ transportu
    emisja substancji szkodliwych
    spaliny
    ruch drogowy
    Opis:
    Poważny wpływ na środowisko odgrywa transport, zarówno ze względu na jego zróżnicowanie, jak i warunki jego użytkowania. Podstawowym zagrożeniem jest emisja substancji szkodliwych zawartych w spalinach. Środki transportu drogowego należą, szczególnie w dużych miastach do najbardziej obciążających źródeł hałasu. Poziom hałasu zależny jest przede wszystkim od natężenia ruchu, jego płynności, składu potoków pojazdów, zabudowy oraz szerokości i jakości nawierzchni ulic. Wzrost ruchu drogowego wymaga rozwoju i modernizacji sieci drogowej, głównie ze względu na konieczność oszczędności paliw i pozostałych kosztów eksploatacji pojazdów, wzrost płynności ruchu i skracanie czasu jazdy, zwiększanie się bezpieczeństwa ruchu drogowego. Te wszystkie korzyści osiąga się jednak z reguły kosztem zajmowania terenu. Dużym problemem są odpady powodowane przez motoryzację. Dotyczy to zarówno odpadów eksploatacyjnych (zużyte oleje silnikowe i przekładniowe , smary, płyny chłodniowce i hamulcowe, akumulatory), zużytych opon jak i wraków samochodów oraz ich części i osprzętu. Globalny poziom poszczególnych rodzajów zagrożeń jest uzależniony od szeregu parametrów takich, jak wielkość i struktura parku pojazdów (duża jednorodność ze względu na przeważającą części samochodów produkcji kraj owej, duży udział samochodów małolitrażowych), struktura wiekowo- jakościowa parku pojazdów (stosunkowo długi okres użytkowania, dłuższy niż w Europie Zachodniej), średnie przebiegi poszczególnych kategorii pojazdów. Niestety nie wszystkie z tych danych są objęte statystyką, dlatego występują duże utrudnienia w określeniu wielkości emisji. Również oszacowanie strat ekologicznych i ekonomicznych, spowodowanych niszczeniem środowiska przez transport, jest zagadnieniem bardzo złożonym. Przepisy prawne a rozwój motoryzacji W Polsce podjęto szereg przedsięwzięć technicznych, organizacyjnych dla zmniejszenia negatywnego oddziaływania motoryzacji na środowisko. Krajowa polityka transportowa jest w tym zakresie wzorowana na dotychczas prowadzonej i przewidywanej do realizacji w krajach UE. Główne kierunki działań to: przechodzenia na środki transportu mniej uciążliwe dla środowiska, przejście do systemu paliw o mniejszej emisji zanieczyszczeń, usprawnienia w funkcjonowaniu transportu. Uchwałą Rady Ministrów z 31 sierpnia 1992r. [1]. Polska przyjęła wszystkie regulaminy Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ w zakresie emisji zanieczyszczeń. Przyjęcie regulaminów EKG ONZ oznacza, ze należy automatycznie stosować kolejne poprawki. Zgodnie z obowiązującym obecnie rozporządzeniem ministra transportu i gospodarki morskiej z 1 lutego 1993r. w sprawie warunków technicznych i badań pojazdów, staja się podstawą do uzyskania świadectw homologacji. Obowiązują także rozporządzenia ministra przemysłu i handlu z 30 grudnia 1993 r., wprowadzające obowiązek stosowania Polskiej Normy emisji hałasu oraz szereg Polskich Norm dotyczących emisji substancji szkodliwych z pojazdów samochodowych.
    Transport has a substantial influence on the environment, for the sake of its diversity as well as conditions of its use. The basic thread is emission of harmful substances along with exhaust fumes. Means of road transport are, especially in big cities, among the biggest sources of noise. Noise level mostly depends on traffic volume, its fluency, composition of vehicle streams, development, width and road surface quality. Increase of traffic requires development and modernisation of road net, especially for the sake of necessity of fuel saving and other costs of vehicles exploitation, increase of traffic fluency and shortening of driving time, increase of road traffic safety. All these benefits are usually reached at the cost of occupied terrain. Wastes produced by motorization are a big problem. It concerns exploitation wastes (used motor and transmission oils, grease, radiator and breaking fluids, batteries), used tyres as well as car wrecks and their parts and equipment. Global level of each kind of threat depends on number of parameters such as: size and structure of vehicles fleet (high homogeneity for the sake of dominant part of home-made vehicles, high participation of small-engine cars), age and quality structure of vehicles fleet (relatively long term of use, longer than in Western Europe), average mileage of each category of cars. Unfortunately not all such data is statistically measured, this causes big difficulties when trying to estimate emissions values. Also estimation of ecological and economical losses, caused by transport devastating the environment, is a very complicated task. A number of technical and organisational ventures were made in Poland to decrease negative influence of motorization on the environment. Country's transportation politics in this range is modelled on carried on until now and anticipated for realisation in EC countries. Contemporary civilisation should undergo Universal Rules of Ecodevelopment established in the Conference of United Nations in Rio de Janerio in the year 1992, expressed in so called The Earth's Card.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 1999, Tom 1; 205-213
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vplyv životného cyklu rôznych dopravných systémov na životné prostredie
    The influence of the life cycle of various transport systems on the environment
    Autorzy:
    Liščák, Š.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/310982.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    wpływ transportu na środowisko
    transport miejski
    transport kolejowy
    influence of transport on environment
    urban transport
    rail transport
    Opis:
    Metody wykorzystywane do oceny wpływu transportu na środowisko, na terenie Słowacji uważane są obecnie za przestarzałe. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie innowacyjnych metod stosowanych w USA.
    The methods, which are used for the purpose of evaluation of impact of chosen transport systems on Slovak environment at the present time, are considerably simplified, and what is more, they are not already considered to be accurate. These limitations might be caused by insufficient research in this area over last years. Purpose of this paper is to present methodology of evaluation of impact on environment used in the USA and also describe its outputs. Three different transport systems – road and urban, air and railway transport were analyzed by using that methodology.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2011, 12, 12; 223-229
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy ujmowania elementów jakościowych w symulacyjnym modelu oceny oddziaływania inwestycji transportowych na środowisko
    Problems of including the qualitative elements in the simulation model for assessing the impact of transport investment on the environment
    Autorzy:
    Strulak-Wójcikiewicz, R.
    Łatuszyńska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/251634.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
    Tematy:
    wpływ infrastruktury transportu na środowisko
    inwestycje transportowe
    model symulacyjny
    influence of transport infrastructure on environment
    transport investments
    simulation model
    Opis:
    Artykuł prezentuje koncepcję modelu symulacyjnego do oceny oddziaływania inwestycji transportowych na środowisko naturalne. Model został skonstruowany w konwencji dynamiki systemowej, która jest metodą modelowania symulacyjnego stosowaną do analizy problemów słabo ustrukturalizowanych, o dużej liczbie współzależności między elementami. Niektóre ze skutków inwestycji transportowych, pojawiających się w środowisku, można zmierzyć i/lub wyliczyć za pomocą konkretnych metod (skutki mierzalne/ilościowe), dla innych zaś możliwe jest tylko określenie intensywności wpływu (skutki niemierzalne/jakościowe), a są na tyle ważne, że należy je ujmować w ocenie. Głównym celem artykułu jest analiza możliwości ujmowania elementów jakościowych w proponowanym modelu i ich integracja z elementami ilościowymi.
    This paper presents the concept of a simulation model for assessing the impact of transport investment on the environment. The model is constructed in a convention of System Dynamics, which is the simulation modeling method used to analyze the problems poorly structured, with a large number of dependencies between components. Some of the effects of transport investments appearing in the environment can be measured and/or calculated by using concrete methods (measurable/quantitative effects). For others it is only possible to determine the intensity of the impact (immeasurable / qualitative effects). However, they are so important that they should be included in the assessment. The main objective of this paper is to analyze the possibility of including the qualitative elements in the proposed model and their integration with quantitative elements.
    Źródło:
    TTS Technika Transportu Szynowego; 2013, 10; 895-905, CD
    1232-3829
    2543-5728
    Pojawia się w:
    TTS Technika Transportu Szynowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modelowanie emisji i rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń ze środków transportu drogowego
    Modelling of car exhaust pollutant emission and dispersion
    Autorzy:
    Drąg, Ł.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/262868.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
    Tematy:
    modelowanie emisji zanieczyszczeń
    środki transportu drogowego
    wpływ transportu na środowisko
    car exhaust
    concentration of pollutants
    modelling of pollution emission
    Opis:
    W artykule przedstawiono zagadnienia, spotykane przy sporządzaniu oceny oddziaływania transportu drogowego na środowisko. Dotyczą one modelowania i bilansowania emisji z silników pojazdów oraz opracowywania i analizowania map przestrzennego rozkładu stężenia zanieczyszczeń w skali miasta. Ponadto, opisano modele emisji i dyspersji zanieczyszczeń, wchodzące w skład zintegrowanego systemu komputerowego, którego zadaniem jest określanie bieżącego oraz prognozowanego stanu jakości powietrza. W celu przedstawienia możliwości systemu, wykonano symulacje numeryczne obciążenia ruchem sieci komunikacyjnej. Ich zadaniem było, wskazanie optymalnego rozwiązania komunikacyjnego ze względu na całkowitą sumaryczną wartość emisji drogowej oraz stężenie zanieczyszczeń w wybranych obszarach. W obliczeniach emisję określano na podstawie informacji z europejskiej bazy danych HBEFA, natomiast wartości stężenia zanieczyszczenia wyznaczano z wykorzystaniem formuły gaussowskiego skończonego liniowego źródła emisji, przy czasie uśredniania równym jednej godzinie.
    In the paper a method of evaluation of influence of road transport pollutants on environment in city scale is presented. This method allows to calculate road emission and concentration of pollutants. Described models of car exhaust pollutants emission and dispersion are part of the integrated computational system. The system calculates concentration of pollutant using gaussian finite line source model and model of emission based on average vehicle velocity. The results of numerical simulations of carbon monoxide and nitrogen oxides concentrations for designed and extensive road network are presented in the paper as well.
    Źródło:
    Archiwum Motoryzacji; 2007, 1; 21-41
    1234-754X
    2084-476X
    Pojawia się w:
    Archiwum Motoryzacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Investigation of energy-absorbing capabilities of flexible elements in the aspect of applied materials
    Badania energochłonności elementów podatnych w aspekcie zastosowanych materiałów
    Autorzy:
    Barnat, W.
    Niezgoda, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/241727.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
    Tematy:
    bezpieczeństwo transportu
    elementy energochłonne
    wpływ materiału na energochłonność
    transport security
    energy-absorbing element
    influence of material on energy-absorbing capabilities
    Opis:
    The paper deals with the problem of improvement of transport security through application of additional elements absorbing the crash energy. Experimental tests and numerical simulations of basic energy-absorbing elements in a shape of a sleeve made of steel, duralumin, bronze and glass-epoxy composite were presented. The results of the investigation will be used to develop a reliable numerical model of a panel of protective elements. The numerical analysis was carried out by the Finite Element Method using the DYTRAN code. The calculations were verified experimentally on a universal testing machine INSTRON in the Department of General Mechanics of the Military University of Technology. On the basis of results of numerical and experimental investigations it was found that the composite sleeves have the specific absorbed energy twice higher than the steel ones. An interesting supplement of the energy dissipating system would be an additional element in the form of foams. It follows from the numerical calculation results that a higher specific absorbed energy was obtained for the composite energy absorbing element with filler. The proposed method, based on numerical investigation, will allow for eliminating expensive and long-lasting testing of real objects. The obtained results will serve as guidelines to develop methods of testing for such structures and can be used in further research on increasing the security level in road transport.
    W pracy rozważono problem związany z poprawą bezpieczeństwa transportu przez zastosowanie dodatkowych elementów absorbujących energię uderzenia. Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych oraz symulacji numerycznych podstawowego elementu energochłonnego w postaci tulejki wykonanej ze stali, duraluminium, mosiądzu i kompozytu szklano epoksydowego. Wyniki tych badań posłużą do zbudowania wiarygodnego modelu numerycznego panelu elementów ochronnych. Analizę numeryczną wykonano metodą elektów skończonych w oprogramowaniu DYTRAN. Przeprowadzone obliczenia zostały zweryfikowane eksperymentalnie na maszynie wytrzymałościowej INSTRON w Zakładzie Mechaniki Ogólnej WAT. W wyniku badań numerycznych i eksperymentalnych stwierdzono, iż tulejki kompozytowe mają dwukrotnie większą względną energię absorpcji niż tulejki stalowe. Interesującym jest uzupełnienie układu rozpraszającego energię o dodatkowy element w postaci pian. W wyniku obliczeń numerycznych stwierdzono, iż względną maksymalną energię odkształcenia uzyskano dla kompozytowego elementu energochłonnego z wypełniaczem. Proponowana metoda oparta na badaniach numerycznych pozwoli na wyeliminowanie kosztownych i długotrwałych badań rzeczywistych obiektów. Otrzymane wyniki posłużą jako wytyczne do opracowania metodyki badania tego typu struktur i będą mogły być wykorzystywane w dalszych pracach badawczych w zakresie zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w transporcie drogowym.
    Źródło:
    Journal of KONES; 2007, 14, 1; 27-38
    1231-4005
    2354-0133
    Pojawia się w:
    Journal of KONES
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Impacts from transportation measures in national appraisal guidelines: coverage and practices
    Autorzy:
    Holmen, Rasmus Bøgh
    Biesinger, Benjamin
    Hindriks, Ivo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2173930.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    transportation planning
    decision-making
    economic impacts
    social impact
    environmental impacts
    planowanie transportu
    podejmowanie decyzji
    wpływ ekonomiczny
    wpływ społeczny
    wpływ na środowisko
    Opis:
    Transportation appraisal has a potential important role in prioritization of transportation investment projects and other transportation measures. Appraisal practices vary much over countries and time, but these differences are not fully known. More knowledge on the variation in practices may contribute to smoother knowledge exchange between countries and more informed choices in the further development of each national practice. In this paper, we present both an updated mapping and a meta-analysis of impact coverage in national appraisal guidelines for transportation measures and spatial measures more generally. Our updated mapping of impact coverage covers 18 national and regional guideline sets and 44 sorts of impact. It shows rather similar overall impact coverage in the reviewed guidelines for economic, social and environmental impacts. The most advanced appraisal practices are found in Northern and Western Europe and Oceania. We find that supplementary quantitative analyses are most common for economic impacts, while multi-criteria analyses are most common for environmental impacts. Our meta-analysis covers ours and 15 earlier impact mappings, jointly covering 42 countries and regions. In this examination, we show how impact coverage in appraisal practices has improved over time, particularly for environmental, user and wider economic impacts. The meta-analysis also reveals that Western and Northern European and Oceanian countries and dependencies have had the widest impact coverage from 1998 to 2020, both in CB and overall. To examine what characterize countries with broad and narrow impact coverage, we have applied econometric regression models that are linear (i.e. linear least squares), quasi-linear (i.e. Tobit) and fractional response-based (i.e. fractional probit and fractional logit). In these regression analyses, we control for study-specific characteristics and clustering the standard errors on countries. Our results show that the CB impact coverage tends to increase with economic wealth, equality and population size in developed countries, while we find no such patterns for overall impact coverage.
    Źródło:
    Archives of Transport; 2022, 63, 3; 67--111
    0866-9546
    2300-8830
    Pojawia się w:
    Archives of Transport
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania modelowe wpływu transportu lądowego na otoczenie
    Model research on the impact of domestic transport into the environment
    Autorzy:
    Rydygier, E.
    Strzyżakowski, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/316911.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    transport lądowy
    badanie modelowe
    wpływ transportu
    land transport
    model research
    impact of transport
    Opis:
    W artykule przedstawiono badania modelowe dynamiki złożonego układu transportowego pojazd szynowy - tor - tunel - podłoże gruntowe. W badaniach uwzględniono własności dynamiczne gruntu stanowiącego podłoże torów lub jezdni, który zamodelowano półprzestrzenią sprężystą. Przedstawione w pracy wyniki badań obejmują wyznaczone transmitancje tunelu dla warunków pierwszej linii metra warszawskiego. Wykazano przydatność zaproponowanego sposobu modelowania w badaniach wpływu nowoczesnych środków transportu na infrastrukturę miejską.
    The article presents model research of dynamics of complex transport system of rail vehicle - track - tunnel - subsoil. The study included the dynamic properties of the soil underlying /the track or roadway, which was modeled with an elastic half-space. The research results presented include the designated tunnel transmissions for the first line of the Warsaw metro. The usefulness of the proposed modeling method in the study of the influence of modern means of transport on urban infrastructure has been demonstrated.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 12; 1275-1280, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies