Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "world powers" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Chiny umacniają dominującą pozycję w gospodarce światowej
China Reinforcing Its Dominant Position in the Global Economy
Autorzy:
Sulmicki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/509304.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
mocarstwa światowe
Chiny
BRICS
world powers
China
Opis:
Panujący od kilku stuleci dotychczasowy porządek światowy był oparty na dominacji krajów cywilizacji europejskiej.Obecnie powstaje nowy porządek oparty na dominacji cywilizacji azjatyckiej reprezentowanej przez dynamicznie rozwijające się Chiny. Nowy porządek oznacza duże zmiany, które mogą być rozpatrywane w ramach trendu milenijnego. Zmiany występują tak rzadko, że pojawiają się raz na tysiąc lat. W artykule przedstawiono wizję porządku światowego, która mieści się w ramach trendu milenijnego. Realizacja tej wizji zajmie przypuszczalnie dziesięciolecia. Jeśli jednak ostanie zrealizowana, wówczas może trwać – co pokazują doświadczenia płynące z historii – przez stulecia. Dla tak długookresowego trwania nowego światowego porządku zasadnicze znaczenie ma przyszła międzynarodowa pozycja Chin, które z ogromną determinacją dążą do uzyskania światowej przewagi w masowym tworzenia postępu naukowego. W 2014 roku w Fortalezie kraje BRICS utworzyły dwie instytucje będące konkurencją dla Mię-dzynarodowego Banku Rozwoju i Odbudowy oraz dla Międzynarodowego Funduszu Walutowego, które od siedemdziesięciu lat podtrzymują gospodarczy porządek świata. Powstanie tych instytucji oznacza, że przedstawiona w artykule zmiana układu sił w światowej gospodarce nie jest tylko wizją, lecz procesem rzeczywistym.
The prevailing for a few centuries hitherto world order has been based on the dominance of the European civilization countries. At present, there emerges a new order based on the dominance of the Asian civilization represented by dynamically developing China. The new order means great changes which can be considered within the millennium trend. Changes take place so seldom that they occur once for a thousand years. In his article, the author presented the vision of the world order, which is a part of the millennium trend. Implementation of this vision will probably take decades. However, if it implemented, then it may last – what the experience coming from the history – for centuries. For such a long-period lasting of the new world order of the principle importance is the future international position of China which with a great determination is aspiring to gain global advantage in the mass creation of scientific progress.In 2014, in Fortaleza, the BRICS countries established two institutions being competitors for the International Bank for Reconstruction and Development (IBRD) and for the International Monetary Fund, which have for seventy years been supporting the world economic order. The emergence of these institutions means that the presented in the article change of the balance of power in the global economy is not only the vision but the real process.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula; 2015, 41(3)/2015 Stosunki Międzynarodowe; 33-44
2353-2688
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Competition of world powers in Central Asia
Konkurencja światowych mocarstw w Azji Środkowej
Autorzy:
Kainazarov, Baktybek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616322.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Central Asia
world powers
security
geopolitics
Azja Środkowa
potęgi światowe
bezpieczeństwo
geopolityka
Opis:
Region stwarza doskonałą okazję do zbadania wyzwań, przed jakimi stoją kraje Azji Środkowej, w celu zapewnienia sobie bezpieczeństwa, co wymaga współpracy regionalnej. Kwestie bezpieczeństwa związane z zagrażającymi krajom Azji Środkowej zjawiskami naturalnymi, jak i złożonymi sytuacjami nadzwyczajnymi (które mogą wynikać ze sporów terytorialnych, przemocy etnicznej, handlu narkotykami, zwalczania terroryzmu i ekstremizmu) w równym stopniu dowodzą, że współpraca regionalna jest niezbędna przy rozwiązywaniu wspólnych problemów. Ponadto, z punktu widzenia kontekstu kulturowego i tradycji, państwa Azji Środkowej łączy wspólna przeszłość i dziedzictwo, które mogą posłużyć jako siła napędowa procesu integracji regionalnej. Po upadku Związku Radzieckiego większość badaczy była zdania, że region zacznie wreszcie zdobywać niezależność. Jednak analiza historyczna okresu postsowieckiego pokazuje, że interesy geopolityczne światowych potęg nie straciły na znaczeniu. Do pewnego stopnia historyczni hegemoni Azji Środkowej (Rosja i Chiny) odzyskali swoją pozycję geopolityczną poprzez tworzenie instytucji gospodarczych i wojskowych z udziałem krajów Azji Środkowej. W tym względzie niniejszy artykuł skupia się na analizie wzajemnych zależności między Chinami i Rosją w postsowieckiej Azji Środkowej i ich znaczeniu dla stabilności regionalnej i wzrostu gospodarczego. Za ważne uznano także zbadanie roli USA i UE w regionie Azji Środkowej, łącznie ze wskazaniem na obszary, w których UE i USA mogą rozwinąć współpracę.
The region represents a great opportunity to research the common security challenges of Central Asian countries, which require regional cooperation. Security issues connected with vulnerability of Central Asian countries into natural hazards and complex emergencies (that may derive from territorial disputes, ethnic violence, drug trafficking, combating against terrorism and extremism) equally proves that regional cooperation is necessary to solve common problems. Moreover, from cultural and traditional context, Central Asia has shared common past and heritage which would serve as driving force for regional integration process. When Soviet Union collapsed most scholars argued that the region finally would develop independent. However, historical analysis of the post-Soviet period shows that geopolitical interest of world powers did not disappear. To some extent historical overlords of Central Asia (Russia and China) regained their geopolitical position through creating economic and military institutions with the participation of Central Asian countries. In this respect, this research paper focuses on analysis of interplay between China and Russia in Post-Soviet Central Asia, their role of regional stability and economic growth. Finally, paper also considers important to investigate the role of USA and the EU for Central Asia region, including where the EU and USA can have more space for cooperation.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2019, 2; 67-77
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bliskowschodnia strategia Izraela po Arabskiej Wiośnie
Middle Eastern Strategy of Israel After the Arab Spring
Autorzy:
Skorek, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/504814.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Israel
Middle East
strategy
foreign policy
world powers
Arab states
Izrael
Bliski Wschód
strategia
polityka zagraniczna
mocarstwa
państwa arabskie
Opis:
Social, political and economic changes have taken place both in Israel and the Middle East in the last decade. Also the scope and character of great powers’ engagement in this region have evolved. The aim of this paper is to determine if Israel’s environment transformation from 2011 is significant enough to induce a major change in the Middle Eastern strategy of this state. In the first part, the main new determinants (on national and international level) of the Israeli foreign policy are depicted. In the second part, the key features of this policy in the recent years are analysed. The analysis focuses on: 1. combating threats to the national security, 2. cooperation with the regional actors, 3. reacting and inlfuencing great powers’ actions in the region.
Ostatnia dekada przyniosła zmiany społeczne, polityczne i gospodarcze zarówno w samym Izraelu, jak i na Bliskim Wschodzie. Ewoluowały także charakter i skala zaangażowania mocarstw światowych w regionie. Celem artykułu jest stwierdzenie, czy zmiany zachodzące w środowisku Izraela od 2011 r. są na tyle silne, aby w znaczący sposób przekształcić bliskowschodnią strategię tego państwa. W pierwszej części, zarysowane zostaną najważniejsze nowe uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne izraelskiej polityki zagranicznej. W drugiej, dokonana zostanie analiza głównych kierunków tej polityki w ostatnich latach: 1. zwalczania zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego, 2. współpracy z bliskowschodnimi aktorami międzynarodowymi, 3. reagowania i wpływania na aktywność mocarstw światowych w regionie
Źródło:
Krakowskie Studia Międzynarodowe; 2018, 3; 107-125
1733-2680
2451-0610
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Międzynarodowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potential of Cooperation of Ukraine with Central Asia States and Its Key Concerns
Perspektywy współpracy Ukrainy z państwami Azji Centralnej i potencjalne kwestie problematyczne
Autorzy:
Halona, Aleksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878639.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Ukraine
Central Asia countries
geopolitical influence
world powers
multilateral cooperation
Ukraina
kraje Azji Środkowej
wpływ geopolityczny
mocarstwa światowe
współpraca wielostronna
Opis:
The research topic has been selected with importance of Central Asian region for Ukraine’s politics in mind, specifically Ukraine’s desire to develop mutually advantageous relations with Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan and Uzbekistan. Ukraine is keen on identifying promising opportunities for deepening its relationship with these states to the benefit of both sides. The present article analyzes the key concerns in interactions between Ukraine and Central Asian countries in the current period of their independence and trends in development of cooperation with them in light of significant influence of major powers present in Central Asia. The paper presents the views of representatives of the scientific and expert community on the concerning issues, as well as on overall potential and prospects of Ukraine’s cooperation with Central Asian states. Assessments are made of how the state interests of Ukraine can best be achieved in the country’s policy towards Central Asian region, taking into account the evolving situation within and without it. The work focuses on the need for Ukraine to take advantage of geopolitical opportunities emerging in Central Asia, particularly in the context of dynamic development of political and economic processes in CAR region. The author discusses the possibility of implementing new frameworks to establish long-term mutually beneficial cooperation between Ukraine and Central Asian states, including the multilateral options for development of constructive relations with participation of the global powers. Finally, the author presents own vision of developing Ukraine’s cooperation with Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan and Uzbekistan in a manner ensuring Ukrainian interests in the region are attained within the framework of multilateral cooperation between CAR countries, world powers and Ukraine itself.
Temat artykułu został wybrany ze względu na znaczenie regionu Azji Środkowej dla polityki Ukrainy, szczególnie z uwagi na pragnienie Ukrainy rozwijania wzajemnie korzystnych stosunków z Kazachstanem, Kirgistanem, Tadżykistanem, Turkmenistanem i Uzbekistanem. Ukraina chętnie poszukuje możliwości pogłębienia wzajemnie korzystnych stosunków z tymi państwami. W niniejszym artykule przeanalizowano potencjalnie problematyczne aspekty w interakcjach między Ukrainą a krajami Azji Środkowej w bieżącym okresie ich niepodległości, oraz trendy widoczne w rozwoju współpracy z nimi w świetle znaczącego lokalnego wpływu globalnych mocarstw obecnych w Azji Środkowej, a także poglądy przedstawicieli środowiska naukowego i eksperckiego na kwestie problematyczne, potencjał i perspektywy współpracy Ukrainy z państwami Azji Centralnej, w tym poglądy dotyczące oceny optymalnej metody pozwalającej Ukrainie osiągnąć własne interesy narodowe w ramach polityki ukraińskiej w regionie Azji Środkowej (biorąc pod uwagę rozwój sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej). W artykule skoncentrowano się na potrzebie wykorzystania przez Ukrainę szans geopolitycznych pojawiających się w Azji Centralnej, szczególnie w kontekście dynamicznego rozwoju procesów politycznych i gospodarczych w regionie. Autor omawia możliwość wdrożenia nowego podejścia dla wspomożenia rozwoju długoterminowej wzajemnie korzystnej współpracy Ukrainy z krajami Azji Środkowej, w tym szeregu opcji współpracy wielostronnej z udziałem wiodących potęg gospodarczych i politycznych świata. Kończąc, autor przedstawia własną wizję rozwoju współpracy Ukrainy z Kazachstanem, Kirgistanem, Tadżykistanem, Turkmenistanem i Uzbekistanem w taki sposób, aby ukraińskie interesy w regionie zostały osiągnięte w ramach wielostronnej współpracy między krajami Azji Środkowej, potęgami światowymi i samą Ukrainą.
Źródło:
Historia i Polityka; 2019, 30 (37); 107-117
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy jesteśmy odpowiedzialni za wspólny świat? Wojna w Syrii i dylematy współczesnego Zachodu
Are We Responsible for the World We Live in? The War in Syria and the Dilemmas of Contemporary West
Autorzy:
Rapior, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/781818.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
war in Syria
world powers in the conflict in Syria
international solidarity
evidence of crime
refugees
geopolitical dilemmas
wojna w Syrii
światowe mocarstwa w konflikcie syryjskim
międzynarodowa solidarność
świadectwo zbrodni
uchodźcy
dylematy geopolityki
Opis:
This text concerns main moral issues connected with the armed conflict currently underway in Syria. On the basis of an analysis of texts published in the opinion-forming American journal The New York Review of Books, the author tries to show the complexity of the conflict in terms of the problems faced by world opinion.The author concludes that we, ordinary citizens, and the leaders of the world powers, in undertaking actions (participation in military actions, taking sides, humanitarian aid) had to resolve certain dilemmas and that in doing so they took into account their subjective interests. The author thus confirms his original thesis that the contemporary world is no longer guided by international solidarity or the UN principle of a “responsibility to protect.”
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2019, 63, 2; 275-302
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje ewolucji pozimnowojennego systemu międzynarodowego i ich możliwe implikacje
Trends in the Evolution of the Post-Cold War International System and Their Possible Implications
Autorzy:
Stolarczyk, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092147.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
system międzynarodowy
mocarstwa
układ sił
supermocarstwo
polityka zagraniczna Stanów Zjednoczonych
ewolucja pozimnowojennego systemu międzynarodowego
international system
world powers
distribution of power
United States
foreign policy
evolution of post-Cold War international system
Opis:
Celem badawczym opracowania jest ukazanie najbardziej charakterystycznych cech systemu międzynarodowego. Zarysowane zostały najważniejsze teoretyczne i praktyczne aspekty dotyczące pojęcia i istoty systemu międzynarodowego, a także kwestie dotyczące układu sił między mocarstwami jako rdzenia każdego systemu międzynarodowego. W opracowaniu akcent został położony na ukazanie ewolucji pozimnowojennego systemu międzynarodowego w skali globalnej (globalnego systemu międzynarodowego), w tym przede wszystkim na ewolucji supermocarstwowej pozycji Stanów Zjednoczonych oraz na związanych z tym prognozach dotyczących, mniej lub bardziej prawdopodobnych, implikacji tego procesu. Teza główna opracowania zawiera się w stwierdzeniu, że pozimnowojenny system międzynarodowy, zdominowany przez supermocarstwową pozycję Stanów Zjednoczonych, stopniowo ewoluuje w kierunku systemu pounipolarnego (poamerykańskiego). Wiele wskazuje na to, że system poamerykański będzie systemem wielobiegunowym, z wieloma ośrodkami potęgi w różnych regionach świata oraz w różnych płaszczyznach stosunków międzynarodowych (kilkupoziomowa wielobiegunowość), opartym na funkcjonowaniu mocarstw regionalnych i globalnych, zróżnicowanych pod względem potęgi i siły oddziaływania na zachowania innych uczestników stosunków międzynarodowych.
The objective of this paper is to present the most characteristic features of the international system. The author outlined the most important theoretical and practical aspects of both the international system concept and essence as well as pointed to the distribution of power between world powers as the core issue of each international system. In the paper, the author highlighted the evolution of post-Cold War order in the global scale (international global system), particularly the evolution of the United States as the super power and related prognoses regarding more or less probable consequences of this process. The main thesis of this paper says that the post-Cold War international system, dominated by the United States’ superpower position, slowly evolves towards “post-unipolar system” (post-American system). There are many indications that the post-American system will be a multipolar system with a number of centers of power in different regions of the world and the power will be associated with various levels of international relations (multilevel multipolarity). The new system will be based on regional and global powers that will differ in their acquired power and influence, which they will use towards other actors of international relations.
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2018, 54, 3; 51-95
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szanghajska Organizacja Współpracy - geopolityka
The Shanghai Cooperation Organization - geopolitics
Autorzy:
Perkowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399320.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
geopolityka
Szanghajska Organizacja Współpracy
Azja Centralna
Rosja
Chiny
USA
Indie
kooperacja militarna
organizacje regionalne
współpraca międzynarodowa
geopolitics
Shanghai Cooperation Organization
Central Asia
Russia
China
United States of America
India
military alliance
World Powers
regional organization
international cooperation
Opis:
The article contains an overview of the origin and evolution of the Shanghai Cooperation Organization from its foundation as the Shanghai Five in 1996 to its growing international importance in 2009. Information enclosed in the text depicts the economic, political and military cooperations between organization's members and neighbouring countries as well as SCO and the world's greatest power. Furthermore, the article revolves around SCO's nearest future in the geopolitical arena.
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie; 2010, 2, 3; 58-74
2080-9646
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraine as a Geopolitical Priority of the Russian Federation
Autorzy:
Kondratenko, Oleg
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519270.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Ukraine
Russia
the USA
EU
world order
world geopolitical centers
confrontation of great powers
Opis:
The article determines the meaning of confrontation between the leading centers of international pressure. According to the geographical status, Ukraine can be the main confrontation object between the USA, Russia, and the EU in order to show their presence in the Eurasian region. Nowadays Ukraine is considered to be one of the key countries that can transform the world order.
Źródło:
Historia i Polityka; 2016, 16(23); 101-113
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nota pokojowa Państw Centralnych z grudnia 1916 r. i odpowiedź Ententy w opiniach ówczesnej prasy krakowskiej
Opinions on the peace note of the Central Powers from December 1916 and the ensuing response of the Entente in contemporary Krakow press
Autorzy:
Szklarzewski, Norbert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1397867.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
I wojna światowa
nota pokojowa
mediacja
Ententa
Państwa Centralne
krakowskie dzienniki
World War I
peace note
Entente
Central Powers
Krakow daily newspapers
Opis:
W artykule omówione zostały komentarze głównych krakowskich dzienników („Czasu”, „Głosu Narodu”, „Naprzodu” i „Nowej Reformy”) na temat noty pokojowej Państw Centralnych z grudnia 1916 r., jak również nieprzychylnej reakcji Ententy na tę ofertę. Przeprowadzona analiza pozwoliła uwypuklić istotne kwestie, zwłaszcza wynikające z cenzuralnych uwarunkowań i orientacji politycznej, ukazać różnice w postrzeganiu działań Ententy, omówić odniesienia do problemu odpowiedzialności za wybuch i przedłużanie wojny, czy też ustosunkowanie się do koncepcji lansowanych na łamach prasy zagranicznej.
The article discusses comments from top Krakow daily newspapers (“Czas”, “Głos Narodu”, “Naprzód” and “Nowa Reforma”) on the peace note of the Central Powers from December 1916, as well as the Entente’s unfavourable response to the note. The article analyses the press’ varying opinions on Entente’s course of action, discusses the subject of blame for starting and prolongation of the Great War, as well as reactions to notions published in the foreign press.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2020, 28; 97-115
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deutschland, Mitteleuropa und die Revolutionierung Russlands
Germany, Mitteleuropa and the Revolutionising of Russia
Autorzy:
Kosiarski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091775.pdf
Data publikacji:
2020-06-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Deutschland
Russland
Mitteleuropakonzeption
Weltmächte
Septemberprogramm
Erster Weltkrieg
Revolutionierungspolitik
Revolution
Welt revolution
Bolschewismus
Friedensverträge von Brest-Litowsk
Lenin Wladimir Iljitsch
Helphand-Parvus Alexander
Bethmann Hollweg von Theobald
Riezler Kurt
Germany
Russia
concept of Mitteleuropa
global powers
World War I
policy of subversion (the Revolutionierungspolitik)
revolution
world revolution
Bolshevism
Treaties of Brest-Litovsk
Lenin Vladimir Ilyich
Opis:
Zu den bedeutendsten deutschen Kriegszielkatalogen im Ersten Weltkrieg gehört die geheime, unter dem Datum des 9. September 1914 verfasste und erst 1961 von dem Hamburger Historiker Fritz Fischer veröffentlichte Denkschrift der Reichsregierung, die in die Geschichte als das so genannte Septemberprogramm einging. Zu den darin vom Reichskanzler Theobald von Bethmann Hollweg angekündigten Kriegszielen gehörten unter anderem: eine bedeutende Schwächung Frankreichs, sodass es aus dem Kreis der Grossmächte dauerhaft ausscheiden würde, die Zurückdrängung Russlands weit nach Osten und die Gründung eines mitteleuropäischen Wirtschaftsverbandes, der – bei äusserlicher Gleichberechtigung seiner Mitglieder – tatsächlich unter deutscher Führung sein und die wirtschaftliche und politische Vorherrschaft Deutschlands über Europa stabilisieren sollte. Das Septemberprogramm knüpfte dadurch an die noch in der ersten Hälfte des 19. Jahrhunderts entstandene Mitteleuropakonzeption an, deren Befürworter – Politiker, Unternehmer, sowie Wissenschaftler im Bereich Ökonomie und Geographie – die Errichtung einer europäischen wirtschaftlichen und politischen Gemeinschaft postulierten. Den Kern einer solchen Gemeinschaft würde der enge Verband von Deutschland und Österreich (bzw. Österreich-Ungarn) bilden, der um die nächsten Länder (besonders Mittel-, Ost- und Südosteuropas) erweitert werden sollte. Man glaubte, nur durch die Schaffung eines von Deutschland beherrschten „Mitteleuropas“ könne die Ebenbürtigkeit des Deutschen Reiches mit den Weltmächten, wie die Vereinigten Staaten, Grossbritannien und Russland, gewährleistet werden. Um das Kriegszielprogramm, darunter auch die Mitteleuropakonzeption, zu verwirklichen, bediente sich Deutschland einer Politik der Revolutionierung und inneren Destabilisierung der Staaten der feindlichen Allianz (man betrieb eine solche Politik besonders gegenüber dem Britischen Empire und Russland). Als die folgenschwerste deutsche Revo lutionierungsmaßnahme während des Ersten Weltkrieges erwies sich die Unterstützung, die das konservative Deutsche Kaiserreich den russischen Revolutionären (den Bolschewiki) unter Wladimir Iljitsch Lenin gewährte. Um in Russland ein größtmögliches Chaos zu schaffen, organisierte die politische und militärische Führung Deutschlands im April 1917 für Lenin und die führenden Bolschewiki eine Reise von der neutralen Schweiz über Deutschland und Skandinavien nach Petrograd und ermöglichte dann der bolschewistischen Partei - durch starke finanzielle Unterstützung - die Machtübernahme in Russland. Als wichtigste Folge der deutschen Destruktionsmaßnahmen kann man den Frieden von Brest-Litowsk bezeichnen, der im März 1918 zwischen dem Deutschen Reich und seinen Verbündeten auf der einen und den um ihren Machterhalt kämpfenden Bolschewiki auf der anderen Seite abgeschlossen wurde. Durch den Frieden konnte Deutschland einen gewaltigen, früher zum Russischen Reich gehörenden Gebietsstreifen von Finnland bis zum Kaukasus kontrollieren und dessen künftiges Schicksal mehr oder weniger nach Belieben bestimmen, was den Weg zur Verwirklichung des Mitteleuropaplans ebnete. Der Erfolg war jedoch nur von kurzer Dauer, denn die Bestimmungen des im November 1918 zwischen Deutschland und den Westalliierten unterzeichneten Waffenstillstands verkörperten die deutsche Kriegsniederlage und beinhalteten unter anderem die Aufhebung der mit der bolschewistischen Regierung in Russland abgeschlossenen Verträge. Die Bolschewiki unter Lenin behaupteten hingegen ihre Macht in Russland und versuchten nun ihrerseits nach Kräften, die Revolution in Deutschland zu fördern, die von Lenin – aufgrund des deutschen Industriepotenzials, der starken deutschen Arbeiterschaft und der günstigen geopolitischen Lage Deutschlands – als conditio sine qua non der Weltrevolution betrachtet wurde.
The German programme of war aims in World War I became known only in 1961, when Fritz Fischer, a historian from Hamburg, published the secret memorial called the Septemberprogramm (September Programme), dated 9 September 1914. In this document, the Chancellor of the German Empire Theobald von Bethmann Hollweg declared the intention of breaking the power of France, pushing Russia far to the east and establishing a Central European Economic Association that, while maintaining the pretence of equality of its members, would in fact be led and dominated by Germany, consolidating its economic and political hegemony in Europe. Thus the Septemberprogramm referred to the concept of Mitteleuropa, which had been present in German political and economic thought already since the first half of the 19th century. The proponents of this concept – politicians, columnists, economists, and geographers – advocated the establishment of a European political and economic community that would be centred around a core in the form of the close relationship between Germany and Austria (or Austria-Hungary) and which would be joined by additional countries, especially from Central, Eastern and South-Eastern Europe; by controlling such a community, Germany would be able to rise to the rank of a global power – next to the United Kingdom, the United States and Russia. Striving to realise its war aims in World War I, including the concept of Mitteleuropa, Germany applied a policy of revolutionising and inciting internal destabilisation in its enemies (primarily the British Empire and Russia). The most spectacular manifestation of this policy was the support the conservative Germany gave to radical Russian revolutionaries (Bolsheviks) and Vladimir Lenin himself. Attempting to cause as great a chaos in Russia as possible, in April 1917 the German political and military leadership organised the passage of Lenin and a group of his associates from neutral Switzerland through Germany and Scandinavia to Petrograd (Saint Petersburg), and then – through considerable financial support – made it possible for the Bolsheviks to seize power in Russia in autumn of the same year. The most important result of Germany’s efforts aimed at destabilising the internal situation in Russia was the conclusion of the Treaty of Brest between Germans and the Bolsheviks – struggling to maintain power in their country plunged in chaos and civil war – in March 1918. Pursuant to this treaty, Germany obtained control over a huge area from Finland to the Caucasus which had previously been controlled by the Russian Empire; this opened the way for Germany to implement its Mitteleuropa programme. This success, however, proved only temporary and was invalidated by the Germany’s defeat in World War I; in the armistice concluded in November 1918, it had to agree to, among others, annul the Treaty of Brest and lose the conquered territories in Eastern Europe. Meanwhile, Lenin and the Bolsheviks managed to stay in power in Russia and later tried to incite a revolution in Germany, which they believed was the prerequisite of a world revolution due to Germany’s high degree of industrialisation, strong worker class and geopolitical location.
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2015, 51, 2; 305-352
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies