- Tytuł:
-
Elementy wschodniosłowiańskie w imiennictwie kobiet warstwy mieszczańskiej i chłopskiej środkowo-zachodniego Podlasia (XVII–XVIII w.)
Eastern Slavic Elements in the Women’s Forenames of the Bourgeois and Peasant Classes of Central-Western Podlasie (17th–18th Centuries) - Autorzy:
- Złotkowski, Piotr
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/32223137.pdf
- Data publikacji:
- 2023
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
historical anthroponymy
women’s forenames
East Slavic linguistic elements
Podlasie region
bourgeoisie
peasantry
antroponimia historyczna
imiennictwo kobiet
wschodniosłowiańskie elementy językowe
Podlasie
mieszczaństwo
chłopstwo
гістарычная антрапаніміка
жаночыя імёны
усходнеславянскія моўныя элементы
Падляшша
мяшчанства
сялянства - Opis:
-
Środkowo-zachodnie Podlasie to teren pograniczny, na którym od czasu jego zasiedlenia ścierały się etniczne, językowe, religijne i kulturowe wpływy zachodnio- i wschodniosłowiańskie. Takie terytoria są niezwykle interesującymi obszarami badań z uwagi na różnorodność czynników działających na badane obiekty w płaszczyźnie synchronicznej i diachronicznej. W niniejszym opracowaniu przedmiotem dociekań są imiona kobiet warstwy mieszczańskiej i chłopskiej tego terenu w okresie od początku XVII do końca XVIII w. Autora opracowania interesowały szczególnie imiona, wykazujące wschodniosłowiańskie cechy językowe. Formalnymi wyznacznikami owych cech okazały się fonetyczne i morfologiczne właściwości derywatów onimicznych, będące rezultatem adaptacji imion na lokalnym podłożu językowym. Głównym celem artykułu było zbadanie, czy występowanie w imionach elementów wschodniosłowiańskich jest zdeterminowane pochodzeniem onimów. Aby to osiągnąć, konieczne było dokonanie klasyfikacji genetycznej materiału imienniczego, zarówno całości, jak również grupy zawierającej elementy wschodniosłowiańskie. W wyniku przeprowadzanego badania okazało się, że ogromna większość imion ze wschodniosłowiańskimi cechami językowymi to miana hagiograficzne pochodzenia greckiego. Jednostki te wystąpiły w znacznej liczbie wariantów fonetyczno-morfologicznych, co świadczy o żywotności onimicznych procesów transformacyjnych na lokalnym gruncie. Wnioskiem wynikającym z dokonanej analizy jest konkluzja, że forma i geneza imion związana była z przynależnością konfesyjną ich nosicielek, w tym wypadku wyznawczyń prawosławia lub katolicyzmu obrządku bizantyjskiego.
Central-western Podlasie is a border area where Western and Eastern Slavic ethnic, linguistic, religious and cultural influences have clashed since its settlement. Such territories are extremely interesting research areas due to the variety of factors acting on the studied objects on a synchronic and diachronic levels. This study examines the forenames of women of the bourgeois and peasant classes of this area in the period from the beginning of the 17th to the end of the 18th century. The author of the study was particularly interested in the forenames showing East Slavic linguistic features. The formal determinants of these features turned out to be the phonetic and morphological properties of onymic derivatives, resulting from the adaptation of names on a local linguistic basis. The main aim of the article was to examine whether the occurrence of East Slavic elements in the forenames is determined by the origin of the onyms. To achieve this, it was necessary to make a genetic classification of the forenames, both as a whole and as a group containing East Slavic elements. As a result of the research, it turned out that the vast majority of the forenames with East Slavic linguistic features are hagiographic forenames of Greek origin. These units appeared in a significant number of phonetic and morphological variants, which proves the vitality of onymic transformation processes in the local area. The conclusion resulting from the analysis is that the form and origin of the forenames were related to the confessional affiliation of their bearers, in this case, followers of Orthodox Christianity or Byzantine Catholicism.
Цэнтральна-заходняе Падляшша – гэта памежная тэрыторыя, на якой з даўніх часоў сутыкаюцца заходне- і ўсходнеславянскія этнічныя, моўныя, рэлігійныя і культурныя ўплывы. Падобныя тэрыторыі з’яўляюцца надзвычай цікавым аб’eктам даследавання па прычыне разнастайнасці фактараў, якія дзейнічаюць як на сінхранічным, так і дыяхранічным узроўнях. У дадзеным даследаванні разглядаюцца жаночыя імёны, якія выступалі на данай тэрыторыі ў перыяд XVII–XVIII стст., адносіліся яны да асоб жаночага полу мяшчанскага і сялянскага саслоўяў. Асаблівую цікаўнасць аўтара даследавання выклікалі назвы з усходнеславянскімі моўнымі рысамі. Фармальным дэтэрмінантам гэтых асаблівасцей аказаліся фанетычныя і марфалагічныя ўласцівасці анімічных дэрыватаў, якія ўзніклі ў выніку адаптацыі назваў на мясцовай моўнай аснове. Асноўнай мэтай артыкула было высветліць, ці ўсходнеславянскія элементы ў імёнах жанчын звязваны з паходжаннем онімаў. Для гэтага неабходна было правесці генетычную класіфікацыю анімічнага матэрыялу як у цэлым, так і размеркаваць у класы паводле характэрных усходнеславянскіх элементаў. У выніку даследавання высветлілася, што большасць назваў з усходнеславянскімі моўнымі асаблівасцямі – грэчаскага паходжання. Гэтыя адзінкі выступалі ў значнай колькасці фанетычных і марфалагічных варыянтаў, што сведчыць аб устойлівым характары анімічных трансфармацыйных працэсаў на данай тэрыторыі. Вывад, які вынікае з аналізу, заключаецца ў тым, што форма і паходжанне імён былі звязаныя з канфесійнай прыналежнасцю іх носьбітаў, у дадзеным выпадку асоб жаночага полу, вызнаўцаў праваслаўнага хрысціянства або каталіцкай царквы візантыйскага абраду. - Źródło:
-
Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 277-304
1898-0457 - Pojawia się w:
- Studia Białorutenistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł