Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wojsko koronne" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Listy przypowiednie dla Marcina Zamoyskiego z lat 1656, 1679 i 1683 na chorągwie jazdy i regiment pieszy w wojsku koronnym
    Autorzy:
    Hundert, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631725.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    enlistment letters, Marcin Zamoyski, the Crown Army, the Zamoyski Family Fee Tail, the Jan Sobieski military patronage
    Listy przypowiednie, Marcin Zamoyski, wojsko koronne, ordynaci zamojscy, patronat wojskowy Jana Sobieskiego
    Opis:
    In this edition we would like to present three enlistment letters (listy przypowiednie) issued by the Royal Chancellery to Marcin Zamoyski: for enlisting cossack (cavalry) banner (company) in 1656, taking command of foot regiment in 1679 and strengthening of the (winged) hussars banner in 1683. All three sources came from Zamoyskis’ Archive (Archiwum Zamoyskich), currently part of the Central Archives of Historical Records (Archiwum Główne Akt Dawnych) in Warsaw, from the archive no 463, containing correspondence between Polish kings and Marcin Zamoyski, 4th owner of Zamoyska’s fee tail (Ordynacja Zamoyska) and Grand Crown Under-treasurer (podskarbi wielki koronny) in the period 1685–1689. Next to the original letters we have added introduction with description of the mechanisms behind Marcin Zamoyski’s political-military career, with special emphasis on the aspect of keeping military units as the part of Crown standing army (komput koronny).
    Przedmiotem edycji źródłowej są 3 listy przypowiednie wystawione z kancelarii królewskiej Marcinowi Zamoyskiemu na zaciąg chorągwi kozackiej w 1656 r., na objęcie regimentu pieszego w 1679 r. oraz na powiększenie chorągwi husarskiej w 1683 r. Pochodzą one z Archiwum Zamoyskich z warszawskiego Archiwum Głównego Akt Dawnych, z zasobu o sygnaturze 463, w którym przechowywana jest korespondencja polskich władców z Marcinem Zamoyskim, IV ordynatem zamojskim i podskarbim wielkim koronnym (1685–1689). Publikacja listów poprzedzona jest wstępem, w którym omówione zostały mechanizmy kariery polityczno-wojskowej Marcina Zamoyskiego, ze wskazaniem, na rolę, jaką w tym odgrywał aspekt utrzymywania w kompucie koronnym jednostek wojskowych.
    Źródło:
    Res Historica; 2017, 43
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Listy przypowiednie dla Marcina Zamoyskiego z lat 1656, 1679 i 1683 na chorągwie jazdy i regiment pieszy w wojsku koronnym
    Autorzy:
    Hundert, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/632064.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    enlistment letters, Marcin Zamoyski, the Crown Army, the Zamoyski Family Fee Tail, the Jan Sobieski military patronage
    Listy przypowiednie, Marcin Zamoyski, wojsko koronne, ordynaci zamojscy, patronat wojskowy Jana Sobieskiego
    Opis:
    Przedmiotem edycji źródłowej są 3 listy przypowiednie wystawione z kancelarii królewskiej Marcinowi Zamoyskiemu na zaciąg chorągwi kozackiej w 1656 r., na objęcie regimentu pieszego w 1679 r. oraz na powiększenie chorągwi husarskiej w 1683 r. Pochodzą one z Archiwum Zamoyskich z warszawskiego Archiwum Głównego Akt Dawnych, z zasobu o sygnaturze 463, w którym przechowywana jest korespondencja polskich władców z Marcinem Zamoyskim, IV ordynatem zamojskim i podskarbim wielkim koronnym (1685–1689). Publikacja listów poprzedzona jest wstępem, w którym omówione zostały mechanizmy kariery polityczno-wojskowej Marcina Zamoyskiego, ze wskazaniem, na rolę, jaką w tym odgrywał aspekt utrzymywania w kompucie koronnym jednostek wojskowych.
    Źródło:
    Res Historica; 2017, 43
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między Żurawnem a Wiedniem. O potrzebie dalszych badań nad systemem stałej dyslokacji wojska koronnego w latach 1677–1683
    From Żurawno to Vienna. About requirement for further studies of military quarters of Crown army in period 1677–1683
    Autorzy:
    Hundert, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688744.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    wojsko koronne w latach 1677–1683
    dyslokacja wojska koronnego w latach 1677–1683
    pogranicze polsko-tureckie
    the Crown Army in 1677–1683
    the Crown Army partia’s deployment in 1677–1683
    Polish-Ottoman borderlands
    Opis:
    In period between two wars against Ottoman Empire (1677–1683) Crown (Polish) troops were stationed in set-up quarters on the Polish-Turkish border. Main idea behind it was to defend new borders – after losing Podolia to Turks – but also to protect civilian population from the troops stationed (and subsequently marching into the theater of war) in other parts of the country. It was the first time when such system of regular military barracks was introduced. Moreover, soldiers stationed there were required to produce food for themselves. Such picture, drawn from the diaries written during the period, require though further confirmation or verification, especially based on further research of the archives in Lviv and Minsk.
    W okresie między dwiema wojnami Rzeczypospolitej z Imperium Osmańskim (1677–1683) wojsko koronne zajmowało stałe kwatery na pograniczu polsko-tureckim. Celem żołnierzy była ochrona nowych granic – po oddaniu Turcji Podola – i oszczędzenie ludności cywilnej przed przemarszami oraz stacjonowaniem wojska w głębi kraju. W ten sposób utworzono pierwszy system koszar wojskowych, a żołnierze sami trudnili się produkcją żywności na własne potrzeby. Ten utrwalony w pamiętnikach z epoki obraz wymaga jednak potwierdzenia lub weryfikacji, przede wszystkim w oparciu o zespoły archiwalne ze Lwowa i Mińska.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 65-74
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poselstwo od wojska koronnego na sejm warszawski 1683 r. jako przykład funkcjonowania patronatu wojskowego Jana III
    Delegation from the Crown Army to Warsaw Sejm in 1683 as an Example of the Military Patronage of Jan III
    Autorzy:
    Hundert, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1806997.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Sejm 1683 r.; poselstwa wojskowe na sejmy; wojsko koronne; patronat wojskowy Jana III Sobieskiego
    Sejm in 1683; military delegation to sejms; Crown Army; military patronage of Jan III Sobieski
    Opis:
    Pod koniec stycznia 1683 r. w Warszawie zebrał się sejm, na który przybyła delegacja od wojska koronnego, podjęta w izbie poselskiej 27 lutego, a u królowej Marii Kazimiery 2 marca. Delegację tworzyło 9 osób, w tym ośmiu oficerów – sześciu z zaciągu narodowego i trzech z cudzoziemskiego. Posłom przewodził dowódca królewskiego pułku jazdy, stolnik koronny Aleksander Polanowski. On też w imieniu kolegów, których wymienił imiennie, pokwitował 6 lutego odbiór ze skarbu 9000 zł przeznaczonych na traktamenty (diety poselskie). Dzięki temu pokwitowaniu mogliśmy ustalić nieznany dotąd skład deputacji od armii koronnej. Umożliwiło to przeprowadzenie analizy badawczej, która pokazała, że posłowie od wojska koronnego w 1683 r. pozostawali w kręgu oddziaływań wojskowego patronatu króla Jana III, w związku z tym władca mógł na nich w pełni polegać. Zdobycie sobie wpływu na deputację wojskową przez Jana III stanowiło ostrzeżenie dla opozycji antykrólewskiej, że wojsko koronne w całości popiera politykę monarchy.
    At the end of January 1683 a sejm assembled in Warsaw, attended by a delegation from the Crown Army, re-ceived in the Chamber of Deputies on 27 February and then by Queen Maria Kazimiera on 2 March. The dele-gation was composed of 9 people, including eight officers – six of national and three of foreign recruitment. The delegation was headed by the commander of the royal cavalry regiment, Dapifer Regni Aleksander Polanowski. It was also him who on behalf of his colleagues, whom he mentioned by name, on 6 February signed for the received 9,000 zlotys from the treasury allocated for parliamentary allowances. Owing to this receipt, we were able to determine the previously unknown composition of the deputation from the Crown Army. This made it possible to conduct an analysis which showed that the emissaries of the Crown Army in 1683 remained in the circle of the military patronage of King Jan III, therefore the ruler could entirely rely on them. The fact that Jan III acquired influence over the military deputation was a warning to the anti-royal opposition that the Crown Army fully supported the monarch’s policy.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2; 39-58
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Repartycja jednostek wojska koronnego według komisji lwowskiej w 1679 roku
    Force distribution of the Polish Kingdom army units according to the 1679 Lviv committee
    Распределение частей королевского войска согласно львовской комиссии в 1679 году
    Autorzy:
    Hundert, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1921710.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    wojsko koronne w dobie pokoju 1677–1683
    repartycja 1679–1683
    Trybunał Skarbowy
    Komisja Wojskowa we Lwowie 1679
    Army of the Kingdom of Poland
    Army of the Kingdom of Poland in the period of peace of 1677–1683
    Distribution of forces 1679–1683
    Treasure Tribunal
    Lwów Army Committee of 1679
    королевское войско в мирное время 1677–1683
    перераспределение
    1679–1683
    Налоговая Инспекция
    Военная Комиссия во Львове 1679
    Opis:
    Sejm grodzieński, który obradował na przełomie lat 1678 i 1679 postanowił, że zredukowane w 1677 r. do poziomu etatu pokojowego (12 250 koni i porcji) komputowe wojsko koronne od 1 maja 1679 r. zostanie objęte systemem płacy w ramach tzw. repartycji. W ten sposób powrócono do metody opłacania wojska koronnego, którą stosowano w latach 1667–1673. Chorągwie i regimenty armii koronnej ponownie miały być finansowane przez sejmiki województw i ziem z pominięciem skarbu centralnego. Opracowanie i wprowadzenie w życie tego systemu nastąpiło podczas trybunału skarbowego połączonego z komisją wojskową we Lwowie, zwołanych w październiku 1679 r. Repartycja ta obowiązywała do 30 kwietnia 1683 r., kiedy rozbudowano wojsko koronne do etatu wojennego na potrzeby kampanii wiedeńskiej.
    The parliament session in Grodno (Sejm Grodzieński) which debated at the turn of 1678 and 1679 ruled that the the Crown comput army (wojsko komputowe), reduced in 1677 to peacetime footing (12 250 horses and financing units [porcja]), starting from 1 May 1679 would be included in the payment system within the so called force distribution (repartycja). In this way the method that was used for financing the Crown army in 1667–1673 was restored. The banners (chorągwie) and regiments of the Crown army were again to be funded by local parliaments of lands (ziem) and voivodeships , omitting the central treasury. Drawing up and implementing this system took place during the treasure tribunal session joint with the army committee in Lwów, called in October 1679. This force distribution had been in effect up to 30 April 1683, when the Crown army was put on wartime footing for the Vienna campaign.
    Гродненский сейм, проходивший на рубеже 1678 и 1679 годов, решил, что сокращенное в 1677 г. до уровня мирного времени (12250 лошадей и порций) королевское войско, с 1 мая 1679 будет содержаться в рамках так называемого перераспределения. Таким образом был совершён возврат к системе оплаты королевского войска, которая использовалась в 1667–1673 годах. Эскадроны и полки королевской армии вновь должны были финансироваться за счет администрации воеводств и земель, исключая Центральную Налоговую Инспекцию. Разработка и введение этой системы были начаты одновременно с налоговым трибуналом и связанной с ним военной комиссией во Львове, созванных в октябре 1679 г. Это перераспределение действовало до 30 апреля 1683 г., когда королевское войско было увеличено в связи с потребностями Венской военной кампании.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2016, XVII (LXVIII), 2-3 (256-257); 17-34
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Armia koronna Rzeczypospolitej w sporach i rozgrywkach politycznych pierwszych lat wojny na Ukrainie (1648-1649)
    Autorzy:
    Janas, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631673.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Khmelnytsky Uprising, the Crown army and politics, rebellions and soldiers’ confederacies in the middle of the 17th century.
    Powstanie Chmielnickiego, wojsko koronne i polityka, bunty i konfederacje żołnierskie połowy XVII wieku
    Opis:
    The events of the first years of war in Ukraine clearly suggest an increase of the army’s involvement in the country’s public life. This tendency has to be regarded largely as a new and unprecedented phenomenon of the political life of the Commonwealth, visible from the outbreak of the Khmelnytsky Uprising to at least the 70s of the 17th century. It is possible to believe that this state of affairs stemmed from two main reasons- the endeavoursof some of the groups and representatives of the elites, in numerous cases also simultaneously present within the circle of the army elders, to establishing their influences and political role through navigating or manipulating the army, one of the instruments of gaining these influences and attitude of a broader circle of the soldiers from nobility, who saw in themselves not only a military branch of the country, but also fully-fledgedcitizens, entitled to co-deciding on all the aspects of the Crown just like the nobility. This tendency can be noticed already during the interregnum and elections in 1648 (i.e. in the time of the Lviv circle of the general army in September, making essentially illegal, even if later approved, election of a commander-in-chief), but the decisive influence on the choice of a new sovereign was nevertheless not granted to the army. In the coming months and years, the control over the army triggered a rivalry between the monarch, royal court, the key senators, generals and other people from the circle of the elders and the elites of aristocracy. As a consequence the army was becoming politicised. At the same time critical attitude of the soldiers’ circles towards the country (the monarch, royal court and senate) was building up, in the largest part generated by the destruction of financial and military apparatus of the Commonwealth escalating in the war conditions. Rebellious atmosphere triggered mainly by economic factors was more frequently occurring in the army. A new esprit de corps of the army, being created from 1648, was inspiring the soldiers to demand changes in the country’s politics, including entitlements which had not been so far grantedto the army. Simultaneously, the forms of self-governing organisation of the army (the military circles) were being consolidated and solidified, a more permanent programme expressing soldiers’ aspirations was being crystallised and planks for the future and more dramatic rebellions and confederacies, easily submitting to the political inspiration, were being created.
    Wydarzenia pierwszych lat wojny na Ukrainie wyraźnie wskazują na wzrost zaangażowania armii w życie publiczne państwa. Tendencję taką uznać trzeba w znacznym stopniu za nowe i bezprecedensowe zjawisko życia politycznego Rzeczypospolitej widoczne od chwili wybuchu powstania Chmielnickiego przynajmniej do lat 70. XVII stulecia. Taki stan rzeczy wynikał, jak można sądzić, z dwóch głównych powodów – dążeń niektórychgrup i przedstawicieli elity władzy, w licznych wypadkach zresztą obecnych równocześnie w kręgu starszyzny wojskowej, do ugruntowania wpływów i roli politycznej poprzez sterowanie bądź manipulowanie armią, jednym jeszcze instrumentem zdobywania owych wpływów oraz postawy szerszego środowiska szlacheckich żołnierzy widzących w sobie nie tylko zbrojne ramię państwa, ale i jego pełnoprawnych obywateli uprawnionych jak cała szlachta do współdecydowania we wszelkich sprawach Rzeczypospolitej. Tendencjętaką dostrzegamy już podczas bezkrólewia i elekcji 1648 r. (np. w czasie lwowskiego koła generalnego wojska we wrześniu, dokonującego nielegalnego w gruncie rzeczy, chociaż zaaprobowanego potem wyboru wodza naczelnego),ale decydującego wpływu na obiór nowego władcy armia jednak nie uzyskała. W następnych miesiącach i latach o kontrolę nad wojskiem rywalizował monarcha, dwór, kluczowi senatorowie, wodzowie i inni ludzie z kręgu starszyzny i magnackiej elity. W konsekwencji postępowało upolitycznienie wojska. Narastał równocześnie krytyczny stosunek środowiska żołnierskiego do państwa (monarchy, dworu, sejmu) wywoływany w głównej mierze narastającą w warunkach wojny destrukcją aparatu skarbowo-wojskowego Rzeczypospolitej. W armii coraz częściej pojawiały się buntownicze nastroje spowodowane głównie czynnikami ekonomicznymi.Kształtujący się od 1648 r. do pewnego stopnia nowy esprit de corps wojska inspirował żołnierzy do żądań zmian polityki państwa, w tym przyznaniu armii uprawnień dotychczas nie występujących. Umacniały i utrwalały się zarazem formy organizacji samorządowej wojska (koła wojskowe), krystalizował się trwalszy program wyrażający aspiracje żołnierzy, powstawały przesłanki przyszłych, bardziej dramatycznych buntów i konfederacji, łatwo poddających się politycznej inspiracji.
    Źródło:
    Res Historica; 2014, 38
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Armia koronna Rzeczypospolitej w sporach i rozgrywkach politycznych pierwszych lat wojny na Ukrainie (1648-1649)
    Autorzy:
    Janas, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/632315.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Khmelnytsky Uprising, the Crown army and politics, rebellions and soldiers’ confederacies in the middle of the 17th century.
    Powstanie Chmielnickiego, wojsko koronne i polityka, bunty i konfederacje żołnierskie połowy XVII wieku
    Opis:
    Wydarzenia pierwszych lat wojny na Ukrainie wyraźnie wskazują na wzrost zaangażowania armii w życie publiczne państwa. Tendencję taką uznać trzeba w znacznym stopniu za nowe i bezprecedensowe zjawisko życia politycznego Rzeczypospolitej widoczne od chwili wybuchu powstania Chmielnickiego przynajmniej do lat 70. XVII stulecia. Taki stan rzeczy wynikał, jak można sądzić, z dwóch głównych powodów – dążeń niektórychgrup i przedstawicieli elity władzy, w licznych wypadkach zresztą obecnych równocześnie w kręgu starszyzny wojskowej, do ugruntowania wpływów i roli politycznej poprzez sterowanie bądź manipulowanie armią, jednym jeszcze instrumentem zdobywania owych wpływów oraz postawy szerszego środowiska szlacheckich żołnierzy widzących w sobie nie tylko zbrojne ramię państwa, ale i jego pełnoprawnych obywateli uprawnionych jak cała szlachta do współdecydowania we wszelkich sprawach Rzeczypospolitej. Tendencjętaką dostrzegamy już podczas bezkrólewia i elekcji 1648 r. (np. w czasie lwowskiego koła generalnego wojska we wrześniu, dokonującego nielegalnego w gruncie rzeczy, chociaż zaaprobowanego potem wyboru wodza naczelnego),ale decydującego wpływu na obiór nowego władcy armia jednak nie uzyskała. W następnych miesiącach i latach o kontrolę nad wojskiem rywalizował monarcha, dwór, kluczowi senatorowie, wodzowie i inni ludzie z kręgu starszyzny i magnackiej elity. W konsekwencji postępowało upolitycznienie wojska. Narastał równocześnie krytyczny stosunek środowiska żołnierskiego do państwa (monarchy, dworu, sejmu) wywoływany w głównej mierze narastającą w warunkach wojny destrukcją aparatu skarbowo-wojskowego Rzeczypospolitej. W armii coraz częściej pojawiały się buntownicze nastroje spowodowane głównie czynnikami ekonomicznymi.Kształtujący się od 1648 r. do pewnego stopnia nowy esprit de corps wojska inspirował żołnierzy do żądań zmian polityki państwa, w tym przyznaniu armii uprawnień dotychczas nie występujących. Umacniały i utrwalały się zarazem formy organizacji samorządowej wojska (koła wojskowe), krystalizował się trwalszy program wyrażający aspiracje żołnierzy, powstawały przesłanki przyszłych, bardziej dramatycznych buntów i konfederacji, łatwo poddających się politycznej inspiracji.
    Źródło:
    Res Historica; 2014, 38
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O roli wojska koronnego w Rzeczypospolitej w latach 1669—1673 [rec. Z. Hundert: Między buławą a tronem. Wojsko koronne w walce stronnictwa malkontentów z ugrupowaniem dworskim w latach 1669—1673. Oświęcim 2014]
    Autorzy:
    Wierzbicki, Leszek A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1900837.pdf
    Data publikacji:
    2019-01-10
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    recenzja
    wojsko koronne
    Michał Korybut Wiśniowiecki
    Opis:
    Artykuł recenzyjny książki Zbigniewa Hunderta pt. "Między buławą a tronem. Wojsko koronne w walce stronnictwa malkontentów z ugrupowaniem dworskim w latach 1669—1673", która jest efektem obronionej przez niego pracy doktorskiej. 
    Źródło:
    Wieki Stare i Nowe; 2016, 11, 16; 172-175
    1899-1556
    2353-9739
    Pojawia się w:
    Wieki Stare i Nowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies