Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wody termalne" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 62
Tytuł:
Groundwater bodies in Transboundary Zones. the common German-Austrian thermal Transboundary Groundwater Body
Autorzy:
Jedlitschka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182943.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody termalne
transgraniczne wody podziemne
zbiornik wód podziemnych
zatłaczanie wód podziemnych
energia geotermalna
model hydrogeologiczny
thermal waters
transboundary groundwater
groundwater body
groundwater reinjection
geothermal energy
hydrological model
Opis:
W wielkim transgranicznym bawarsko-austriackim basenie molasowym na obszarze 6000 km2 występuje zbiornik wysokotermalnych wód podziemnych. Wody te są intensywnie wykorzystywane w Bawarii i w Austrii dla potrzeb uzdrowiskowych oraz grzewczych. Na ujęciach w jednym z uzdrowisk bawarskich zaobserwowano jednak zmniejszające się ciśnienie tych wód, będące sygnałem potencjalnego zagrożenia dla całego zbiornika, przez nadmierną eksploatację. W celu zbadania tego problemu Stała Niemiecko-Austriacka Komisja Wodna postanowiła opracować model hydrogeologiczny i matematyczny. W artykule przedstawiono wspomniane modele i uzyskane dzięki nim wyniki. Omówiono także potencjalne korzyści płynące z koordynacji dalszego wykorzystywania wód termalnych oraz relację tych działań do zaleceń Ramowej Dyrektywy Wodnej. Koordynacja eksploatacji wód pozwoli na utrzymanie równowagi zasobów basenu, na właściwe ilościowe określenie zasilania wód podziemnych oraz na wyliczenie potencjalnego wpływu eksploatacji na sąsiednie otwory. Dalsze wykorzystanie zasobów wód termalnych będzie możliwe wyłącznie wtedy, gdy wody będą wykorzystywane racjonalnie, a obecne warunki hydrodynamiczne będą zachowywane przez ponowne zatłaczanie wykorzystanych wód.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2005, 18; 33-38
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwooeci wykorzystania energii geotermalnej między Bochnią a Brzeskiem
Possibilities of geothermal energy utilization in BochniBrzesko area [S Poland]
Autorzy:
Bujakowski, W.
Barbacki, A. P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074549.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
energia geotermalna
obszar Bochnia-Brzesko
miąższość
wody termalne
geothermal energy
Bochnia-Brzesko area
aquifer
thermal water
Opis:
Hydrogeothermal conditions of the Bochnia - Brzesko area within of Devonian, Cretaceous, Jurassic and Miocene aquifers are evaluated. Particularly favourable geothermal conditions in this area result from good hydrogeological parameters of the Late Cretaceous aquifer [Cenomanian sandstones, up to 80 m thick in this area]. Heat power estimate for one geothermal doublet [with a heat pump system] exploiting the Cenomanian aquifer yields 1.5 MWt. Currently, other aquifers in this area [Miocene, Jurassic, Devonian] are regarded as being of secondary importance for geothermal purposes.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2007, 55, 3; 258-258
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of possibilities for the utilization of thermal waters for space heating, recreation and balneology in the Busko-Zdrój Vicinity
Ocena możliwości wykorzystania wód termalnych w rejonie Buska-Zdroju w ciepłownictwie, rekreacji i balneologii
Autorzy:
Barbacki, A. P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/385431.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wody termalne
struktura geologiczna
Busko-Zdrój
parametry hydrogeotermalne
thermal waters
geological structure
Busko region
hydrogeothermal parameters
Opis:
Hydrogeothermal conditions in the Busko area within Cenomanian, Jurassic and Devonian aquifers are evaluated. Particularly favourable geothermal conditions in this area result from good hydrogeological parameters of the Cenomanian sandstone and limestone at the bottom of Jurassic deposits. Currently, other aquifers in this area: Devonian, Carboniferous and Triassic are regarded as being of secondary importance for geothermal purposes. With regard to temperatures and water yield, the Cenomanian aquifer is especially designated for balneology and recreation. The downthrow side of dominant fault should guarantee temperatures of about 20–25°C, still, the large yield and application of the heat pump technology may render its use economically feasible. The curative valor of this aquifer is of crucial importance (content of iodine and bromine). The hydrogeothermal conditions of this region, at the current stage of recognition, do not allow confirmation of its usability for the heating purposes. Improvement of the current state of the conditions detection would have occurred provided the holes in this zone were reconstructed.
W pracy przeprowadzono analizę warunków hydrogeotermalnych rejonu Buska-Zdroju, typując zbiorniki cenomański, jurajski i dewoński jako potencjalne do wykorzystania w celach energetycznych i leczniczych. Szczególnie korzystne warunki geotermalne związane są z piaskowcowym zbiornikiem cenomańskim i spągową częścią wapiennego zbiornika górnej jury. Znaczenie pozostałych zbiorników wód podziemnych: dewońskiego, karbońskiego i triasowego, na obecnym etapie rozpoznania należy uznać za drugorzędne. Ze względu na temperatury, wydajności i skład chemiczny wód, zbiornik cenomański jest szczególnie predestynowany do wykorzystania w rekreacji i balneologii. W strefie regionalnej dyslokacji, po stronie skrzydła zrzuconego, wody te osiągają temperaturę 20–25°C, stąd przy dużych wydajnościach wód i zastosowaniu technologii pomp ciepła ich wykorzystanie będzie ekonomicznie uzasadnione. W aspekcie balneologii istotną cechą tych wód jest znacząca zawartość w nich jodu i bromu. Na obecnym etapie rozpoznania warunków hydrogeotermalnych nie można natomiast stwierdzić, czy możliwe jest wykorzystanie np. wód dewońskich do celów ciepłowniczych. Znaczna poprawa stanu rozpoznania tych warunków nastąpiłaby w przypadku rekonstrukcji otworów istniejących w tej strefie.
Źródło:
Geomatics and Environmental Engineering; 2008, 2, 4; 13-24
1898-1135
Pojawia się w:
Geomatics and Environmental Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biocatalized silicate gels in oil and geothermal industry
Autorzy:
Falkowicz, S.
Cicha-Szot, R.
Dubiel, S.
Bailey, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216309.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
eksploatacja złóż
złoże ropy naftowej
wody termalne
modyfikacja przepuszczalności
skała zbiornikowa
badania laboratoryjne
żele krzemianowe
biokataliza
water shut-off
oil exploitation
geothermal water exploitation
improved oil recovery
reservoir rocks permeability modification
laboratory testing
silicate gels
biocatalysis
Opis:
Technologies using silicates have become accepted worldwide as cost-effective solutions for enhancing oil production. Despite very intensive research work gelling mechanism of the silicate system in the reservoir conditions is still unknown. Selection of appropriate additives extending gelling time and improving gel properties is very difficult because of the lack of that information. Moreover, complexity of the systems which contains organic and inorganic additives cause difficulties in industrial applications. This paper presents complex literature review which gives complete picture on the use and application of silicate based systems for water shut-off and enhancing oil recovery. Moreover, it shows new way of pH-dependent silicate gels application during the permeability modification treatments as an interesting alternative to chemical crosslinked gels. Gelling time of that system can be extended by the using microbiology to the pH modification what limit the number of chemical additives, facilitate process control and improve treatment competitiveness. The effect of biocatalyzed silicate gels on porous rocks was tested in the reservoir conditions on the lab stand of the Temco Inc Company (USA). Experimental results of coreflooding experiments indicated that silicate gel system may cause decrease of core permeability in the range from 60 to 90%.
W publikacji przedstawiono kompleksowy przegląd literatury fachowej dotyczącej zastosowań żeli krzemianowych w górnictwie naftowym. Jak wynika z przytoczonych wyników wieloletnich badań, do czynników wpływających na skuteczność zabiegu modyfikacji przepuszczalności skał złożowych można zaliczyć: — rodzaj warunków złożowych (litologia, temperatura złożowa, zasolenie, jednorodność budowy złoża), — sposób udostępnienia warstwy produktywnej, — mechanizm dopływu wody do odwiertu, — odpowiedni dobór układu żelującego (polimery, żywice lub krzemiany), — sposób zatłaczania żelu do właściwej strefy złożowej (użycie Coiled Tubingu, jednoczesne zatłaczanie do dwóch stref). Reasumując można stwierdzić, że wszystkie prace związane z zatłoczeniem żelu do strefy o podwyższonej przepuszczalności należy zakończyć przed upływem kilku godzin. Wliczając w to czas potrzebny na przygotowanie żelu oraz wytłoczenia żelu z Colied Tubingu, jest to czas bardzo krótki. Jednymi z najbardziej obiecujących środków do likwidacji stref złożowych o wysokich przepuszczalnościach skał są żele oparte na bazie krzemianów. Mimo intensywnych badań w dalszym ciągu nie został do końca poznany mechanizm żelowania krzemianów w złożu, co utrudnia dobór odpowiednich dodatków wydłużających czas żelowania oraz poprawiających właściwości żelu, a złożoność systemów zawierających dodatki organiczne i nieorganiczne powoduje utrudnienia w zastosowaniach przemysłowych. Zastosowanie mikrobiologii w celu modyfikacji pH znacznie wydłuża czas żelowania, a ponadto ogranicza liczbę dodatków chemicznych, przez co ułatwia kontrolę i poprawia również ekonomikę zabiegu. Jednak, aby technologia ta była przydatna do komercyjnego wykorzystania wskazane jest wykonanie odpowiednich testów laboratoryjnych, np. metodą czynnikową kolejnych przybliżeń. Testy te powinny w maksymalnym stopniu symulować warunki złożowe pod względem termobarycznym i technologicznym. Ze znacznym podobieństwem proces ten można symulować dzięki aparaturze firmy Temco Inc (USA) będącej na wyposażeniu Instytutu Nafty i Gazu w Krakowie. Celem przeprowadzonych badań laboratoryjnych była wstępna ocena przydatności roztworów krzemianów do likwidacji przepuszczalności porowatych skał zbiornikowych z wykorzystaniem biokatalizatorów. Do przygotowania cieczy zabiegowej użyto roztworu krzemianu sodu o następujących właściwościach: stosunek SiO2/Na2O - 3,11; zawartość Na2O - 9,5%; zawartość SiO2 - 29,5%; gęstość około 1420 kg/m3; pH = 11,5. W przygotowanych cieczach stosowano stężenia krzemianu sodu niższe niż 2%, bowiem po przekroczeniu tego stężenia proces żelowania krzemianu rozpoczynał się w przeciągu kilku godzin, co jest czasem zbyt krótkim z punktu widzenia wykorzystania tej technologii w praktyce. Przygotowano cztery ciecze zabiegowe różniące się stężeniem krzemianu sodu: 1 – 0,5%; 2 - 0,75%; 3 - 0,1%; – 0,75%. W przypadku cieczy nr 4, na podstawie wyników wcześniejszych testów, zastosowano zmodyfikowaną pożywkę dla mikroorganizmów. Do wszystkich cieczy dodawano mikroorganizmy alkalifilne w ilościach takich, aby ich końcowe stężenie wynosiło około 1 ź 102 w 1 ml. Po zatłoczeniu do rdzeni cieczy zabiegowej w warunkach beztlenowych, poddawano procesowi dwutygodniowej inkubacji w temperaturze 40°C. Po tym okresie określano przepuszczalność końcową rdzeni kks dla solanki, a tym samym określano zmiany (utratę) ich przepuszczalności. Do rdzeni oznaczonych numerami 1 i 2 zatłoczono ciecz oznaczoną nr 1. W czasie dwutygodniowej inkubacji nie stwierdzono zauważalnych zmian pH, ani lepkości przygotowanej cieczy. Nastąpiło tylko nieznaczne wytrącenie się krzemianów z cieczy i ich sedymentacja na dnie naczynia, w którym inkubowano rdzenie. Stwierdzono uszkodzenia przepuszczalności rdzeni o numerach 1 i 2 odpowiednio 70% i 4% (tab. 3). Podczas pomiaru przepuszczalności końcowej solanka przepływająca przez testowany rdzeń w całości gromadzona była w przezroczystym naczyniu. Stwierdzono, iż dno naczynia pokrywa zżelowany osad usuniętych z rdzenia krzemianów. Podobną sytuację stwierdzono w przypadku rdzeni oznaczonych numerami 3 i 4. Daje się jednak zauważyć na dnie naczynia większą ilość usuniętych krzemianów, niż w przypadku rdzeni 1 i 2. Jest to spowodowane większą ilością krzemianów w roztworze wyjściowym. W tym przypadku również nie stwierdzono zmian pH cieczy żelującej. Zanotowano odpowiednio 73% i 61% uszkodzenie przepuszczalności rdzeni. Wprowadzono modyfikację w składzie cieczy nr 3, którą zatłoczono do rdzeni 5 i 6. W tym przypadku proces przebiegał w sposób zbliżony do oczekiwanego. Po pierwsze, stwierdzono po ok. 14 dniach zmianę pH cieczy z 11 na 8 i żelowanie cieczy w całej objętości. Nie stwierdzono osadu w pojemniku, w którym zgromadzono ciecz wypływającą z rdzenia 3. Tak więc, przepływająca solanka nie usuwała w tym przypadku z rdzenia krzemianów. Stwierdzono uszkodzenia przepuszczalności na poziomie 77% i 80%. Następnie przygotowano ciecz oznaczoną numerem 4, którą zatłoczono do rdzeni o numerach 7, 8 i 9. Po około trzech dobach zaobserwowano wytrącanie się żelu krzemianowego. Zmiany pH roztworu odnotowano po 12 dniach od przygotowania cieczy roboczej. W testowanych rdzeniach stwierdzono zmiany przepuszczalności odpowiednio 67%, 90% i 93%. Były to największe, a zarazem najtrwalsze zmiany przepuszczalności ze wszystkich testowanych rdzeni. Jak w poprzednich eksperymentach, również w tym przypadku gromadzony był filtrat wypływający z rdzenia podczas pomiaru przepuszczalności końcowej. Wizualnie nie stwierdzono obecności krzemianów w zgromadzonym filtracie. Na rysunku 1 pokazano zmiany gradientu różnicy ciśnienia w rdzeniach nr 4 i 8 w trakcie pomiaru przepuszczalności końcowej kks. Zmiany te mają typowy przebieg dla tego typu eksperymentów. Kształt obu krzywych dostarcza istotnych informacji, co do zjawisk zachodzących w przestrzeni porowej testowanych piaskowców podczas przepływu przez nie solanki. Na początku gradient ciśnienia gwałtownie rośnie i osiąga wartość maksymalną, aby potem mniej lub bardziej gwałtownie spadać i po pewnym czasie osiągnąć stabilizację. Wielkość i dynamika zmian (spadku) wartości gradientu różnicy ciśnienia wynika z zakresu i tempa usuwania krzemianów jakie zostały zatłoczone do testowanych rdzeni. Im więcej przepływająca solanka usunie z rdzenia cząsteczek krzemianów tym spadki gradientu różnicy ciśnienia będą większe. Kształt krzywych pokazanych na rysunku 1 pozwala na stwierdzanie że z rdzenia 4 (ciecz robocza 2) przepływająca solanka usunęła więcej krzemianów niż z rdzenia 8, do którego zatłoczono ciecz roboczą 4. W przypadku rdzenia 8 siły hydraulicznego unoszenia nie były w stanie pokonać sił adsorbujących cząsteczki krzemianu na ścianach por piaskowca i krzemian nie został usunięty powodując 90% spadek przepuszczalności tego rdzenia. Czynnikiem, który steruje tym procesem są zjawiska elektrokinetyczne zachodzące na powierzchni krzemianów w środowisku solanek o różnym pH.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 4; 5-22
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka opróżniania zbiornika wód szczelinowych głębokiego krążenia na przykładzie złoża wód termalnych Lądka-Zdroju
Dewatering characterization of a deep circulation fissure water reservoir exemplified by thermal water deposit in Lądek Spa
Autorzy:
Liber, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062744.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody termalne
wody szczelinowe
zasoby wód podziemnych
źródła
Sudety
thermal waters
Sudetes
fissure waters
groundwater resources
springs
Opis:
W pracy przedstawiono możliwość wykorzystania zmodyfikowanej formuły Mailleta do opisu modelu opróżniania zbiornika wód podziemnych głębokiego krążenia na przykładzie złoża wód termalnych w Lądku-Zdroju. W wyniku przeprowadzonych wcześniejszych badań zmienności wydajności wykazano istnienie silnej więzi hydraulicznej pomiędzy ujęciami tego złoża. Na podstawie obliczeń oszacowano sumaryczne zasoby eksploatacyjne oraz potencjał zasobności złoża.
The paper presents the capability of utilization of the modified Maillet's formula in describing a model of emptying of a deep circulation groundwater reservoir, exemplified by thermal water deposit in Lądek Spa. As a result of previous researches of the discharge changes, the occurrence of a strong hydraulic connection between these thermal water intakes has been confirmed. Total admissible volume of water extracted from the intakes and potential of the resources of this deposit have also been calculated.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 317-322
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja odsalania wód termalnych w kontekście poprawy bilansu wodnego
A conception of geothermal water desalination to improve water balance
Autorzy:
Bujakowski, W.
Tomaszewska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063199.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody termalne
uzdatnianie wód
odsalanie wód
bilans wodny
geothermal waters
water treatment
water desalination
water balance
Opis:
W Polsce i na świecie przyjęte są dwa systemy eksploatacji wód termalnych: zamknięty system otworów produkcyjnych i chłonnych, tzw. dublet/triplet geotermalny (m.in. Niemcy, Francja, Polska-Podhale, Pyrzyce, Stargard Szczeciński, Uniejów), oraz system otwarty (m.in. Islandia, Słowacja, Polska-Mszczonów, Bukowina Tatrzańska, Zakopane Szymoszkowa). W artykule przedstawiono projekt nowej metody utylizacji wód termalnych, oparty na znanych sposobach oczyszczania wód. Wdrożenie tej metody przyczyniłoby się do obniżenia wysokich kosztów inwestycji (otworu chłonnego, poprawy chłonności itp.) i poprzez to do rozwoju sektora alternatywnych źródeł energii.
Two types of geothermal energy exploitation were developed both in Poland and worldwide: a two or more wells production-injection system (closed system) - in Germany, France and Poland (e.g. Podhale, Pyrzyce, Stargard Szczeciński, Uniejów) and an open system - in Island, Slovakia, Poland (e.g. Mszczonów, Bukowina Tatrzańska, Zakopane - Szymoszkowa). The paper presents a project of a new method of geothermal water utilization based on water treatment methods known elsewhere. Implementation this method would cause the lowering high investment costs of renewable energy technology. It would also increase the growth of alternative energy sources exploration.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 17-21
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studium hydrogeologii zachodniej części Karpat polskich
Hydrogeology study of the western part of the Polish Carpathians
Autorzy:
Chowaniec, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063326.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
wody zwykłe
wody mineralne
szczawy
solanki
wody diagenetyczne
wody sedymentacyjne
wody termalne
izotopy środowiskowe
jakość i zagrożenia wód
Karpaty Zachodnie
groundwaters
fresh water
mineral waters
carbonated waters
brines
diagenetic waters
sedimentation waters
thermal waters
environmental isotopes
water quality
vulnerability
West Carpathians
Opis:
Hydrogeologia zachodniej części polskich Karpat jest skomplikowana wskutek zróżnicowanych warunków morfologicznych, klimatycznych i geologicznych. Morfologia i warunki klimatyczne związane są z wysokościami, od ok. 300 m n.p.m. w północnej części obszaru badań do ok. 2500 m n.p.m. na południu. Wody zwykłe występują w skałach krystaliniku, mezozoiku i eocenu węglanowego Tatr, we fliszu Karpat wewnętrznych i zewnętrznych, a także w czwartorzędowych sedymentach odłożonych wzdłuż koryt rzecznych oraz w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej. Dodatkowe urozmaicenie morfologiczne i geologiczne wprowadza pieniński pas skałkowy. Wykazano, że na całym obszarze wody zwykłe, mimo braku naturalnej ochrony przed zanieczyszczeniami, zachowują dobrą jakość chemiczną, charakteryzując się jednak zbyt niskimi stężeniami fluorków i często zbyt wysokimi zawartościami żelaza i manganu. Osady czwartorzędu stanowią najlepsze zasobowo zbiorniki, ale flisz z rozproszonymi ujęciami ma największy udział w zasobach całego obszaru. Wody skał eocenu węglanowego na obszarze Tatr mają małe znaczenie w ogólnym bilansie zasobów wód zwykłych, ale znajdują się w części obszaru zasilania dla najważniejszego w Polsce systemu wód termalnych niecki podhalańskiej. Wody mineralne występują na całym obszarze badań z wyjątkiem Tatr, będąc zróżnicowane chemicznie i genetycznie. W najstarszych skałach podłoża fliszu są one podobne chemicznie i identyczne genetycznie z najgłębszymi solankami Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Na nieznacznej części zachodniej i północnej obszaru badań występują przykryte fliszem utwory badenu zawierające syngenetyczne wody morskie. Wykazano, że w głębokich partiach fliszu występują solanki pochodzące z dehydratacji minerałów ilastych, zachodzącej przy diagenezie kompakcyjnej, przy czym ich składniki chemiczne są głównie reliktem morskiej wody sedymentacyjnej. Większość solanek znanych z danych archiwalnych z głębokich wierceń reprezentuje ten typ wody. W niektórych rejonach zasolone wody diagenetyczne wędrują strefami uskokowymi do powierzchni, mieszając się z lokalnymi wodami zwykłymi. W przypadkach obecności dwutlenku węgla pochodzenia wgłębnego tworzą one szczawy chlorkowe. W rejonach głębokiej penetracji współczesnych wód meteorycznych i obfitego występowania dwutlenku węgla , bez udziału wód ascenzyjnych, powstają liczne szczawy zwykłe, liczące od kilkudziesięciu do ponad 10 tys. lat. Niecka podhalańska stanowi wyjątkowy rejon, gdzie pod utworami fliszu znajdują się skrasowiałe utwory węglanowe eocenu i triasu, stanowiące najważniejszy w Polsce zbiornik odnawialnych wód termalnych o mineralizacji dochodzącej do ok. 3 g/dm3.
Hydrogeology of the western part of the Polish Carpathians is complicated due to large differences in morphology, climate and geology. Morphology and climate are related to altitudes from ca. 300 m a.s.l. at the northern boundary to ca. 2500 m a.s.l. at the south. Additional differentiation of morphology and geology results from the presence of the Pieniny Klippen Belt, which separates the Outer Carpathians from Inner Carpathians. Usable fresh waters occur mainly in Quaternary sediments along river valleys and in the Orawa Basin, in flysch formations of the Inner and Outer Carpathians, and in carbonate Mesozoic and Eocene formations of the Tatra Mts. (Inner Carpathians). There are no confining layers of low permeabiliry which would naturally protect fresh waters against anthropogenic pollution. In spite of that, fresh waters are generally of good chemical quality, though they have too low fluoride contents, and too high iron and manganese concentrations. The best water reservoirs are related to Quaternary sediments, but flysch formations supply more water due to much larger area occupied. Outcrops of water bearing formations in the Tatra Mts. represent recharge area for the thermal water of the Podhale Basin. Mineral waters are greatly differentiated chemically and genetically. In the oldest basement of the flysch overthrust they are similar to the deepest brines of the Upper Silesian Coal Basin (GZW), which are related to meteoric waters of a very hot climate in a distant past. Much younger connate marine brines occur in Badenian sediments covered by flysch in some areas. Brines and saline waters of diagenetic origin dominate in deep flysch layers. Their chemical components are the remnants of the ultrafiltrated marine water whereas the original water molecules were removed by molecules released from clay minerals during burial diagenesis. In some regions, these diagenetic saline waters ascend though fault zones to the surface and mix with local infiltration of meteoric origin. Chloride carbonated waters are formed when such process is accompanied by CO2 flux of metamorphic origin. Common carbonated waters are formed in the regions of a deep penetration of meteoric waters abundant presens of CO2, and the lack of diagenetic waters.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 434, Hydrogeologia z. 8; 1-98
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sytuacja geologiczna Kielc w aspekcie potencjalnego występowania wód termalnych
Geological conditions of Kielce site in terms of the potential occurrence of thermal waters
Autorzy:
Barbacki, A.
Bujakowski, W.
Kasztelewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394620.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
Kielce
wody termalne
badania geologiczne
thermal waters
geological research
Opis:
W artykule przedstawiono analizę warunków geologicznych, hydrogeologicznych i istniejących danych otworowych rejonu miasta Kielce. Celem analizy była ocena potencjalnych możliwości występowania wód termalnych pod kątem gospodarczego wykorzystania. Analizy pozwoliły wytypować obszary, w których mogą występować wody termalne. Najbardziej perspektywiczne są rozpoznane kompleksy dewońskie, w których wody podziemne mają temperaturę do 20 stopni Celsjusza i mogą być wykorzystane jako nośnik energii za pomocą pomp ciepła. Wody o wyższej temperaturze rzędu 60 stopni Celsjusza nie zostały potwierdzone otworami. Badania wykazały, że istnieje pewna szansa ich występowania w północnej części miasta, gdzie związane są z prawdopodobnymi głębokimi strefami uskokowymi, z którymi przypuszczalnie wiążą się rozległe obszary szczelin i spękań. Zastrzega się jednakże, że obecność tych stref i wód wymaga potwierdzenia głębokimi wierceniami.
The paper discuss geological and hydrogeological conditions and well data from the Kielce region. The purpose of analysis was to evaluate the possibility of occurrence of thermal waters taking into account commercial uses. Research indicates prospective areas for thermal waters occurrence. In the most prospective Devonian horizon ground water temperature reaches 20 degrees of Celsius and the water can be used as an energy source by using heat pumps. Waters with higher temperatures of around 60 degrees of Celsius have not been confirmed by wells in the area, however research had proven it possible occurrence in the north part of the Kielce city where they are connected with deep tectonic areas. Their possible presence is probably associated with the vast, deep zones of fissures and fractures. However, the presence of higher temperature thermal waters in the area should be confirmed by deep drillings.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 76; 65-80
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczniki środowiskowe w wodach termalnych niecki podhalańskiej
Environmental tracers in thermal waters of Podhale Basin
Autorzy:
Chowaniec, J.
Duliński, M.
Mochalski, P.
Najman, J.
Śliwka, J.
Zuber, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074700.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
niecka popdhalańska
wody termalne
wiek wody
gazy szlachetne
Podhale basin
thermal waters
water age
noble gases
Opis:
Tritium and stable isotope data delta exp.18 O and delta exp.2H) for wells near the recharge area of the thermal system of the Podhale Basin indicate the presence of modern waters recharged at the lowest altitudes of the outcrops of water bearing formations. In turn, delta exp.18O and delta exp.2H values obtained for deep part of the basin may be interpreted as either the result of a high altitude recharge or a cold climate. Helium contents are in general unusually high but can not be interpreted quantitatively at the present stage of the study. The noble gas temperatures (NGT) values obtained from Ne and Ar data disagree with temperatures deduced from the known dependence of air temperature on altitude and altitudes of recharge areas found from the stable isotope data. High concentrations ofHe (ca. 10-4 cm3STP/g), and low NGT deduced from Ne and Ar concentrations suggest the presence of pre-Holocene water in the northeastern part of the basin, which means slow movement of water. Stable isotope and exp.14C data indicate the presence of much younger Holocene waters in the western part of the basin.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 8; 685--693
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania Ministerstwa Środowiska na rzecz rozwoju geotermii w Polsce
The Ministry of the Environment acticities supporting development of geothermal energy in Poland
Autorzy:
Przybycin, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074801.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
geotermia
prawo geologiczne i górnicze
wody termalne
geothermal energy
geological and mining law
thermal water
Opis:
The development of geothermal plants in Poland is accelerating and it is high on the priority list of the Ministry of the Environment. Thermal water is one of the cleanest renewable energy sources but its economic exploitation requires support at the administrative level and a favorable regulatory environment. Therefore, the Ministry of the Environment is implementing its policy of development of geothermy in Poland through a legislative initiative and information activities and support. That legislative initiative has taken the form of a government proposal of a new Geological and Mining Law. The new law, which was already submitted to the parliament, markedly simplifies procedures necessary for prospecting, exploration and exploitation of the thermal water. In addition, there was prepared an information packet for enterpreneuers planning investments in geothermy. The packet (www.mos.gov.pl/geotermia) contains guidelines for proper preparation of an application for concession and lists documents and permits required in the process of awarding concession, in accordance with regulations introduced by the Geological and Mining Law and the Energy Law, and information regarding the state aid and support of EU funds which entrepreneurs may obtain for financing the prospecting and exploration of the thermal waters deposits and construction of geothermal plants. Bearing in mind the need of further development of the geothermal plants and the new geological research and implementation of the new technologies, the Ministry of the Environment has awarded contracts for new research projects which are financed by the National Fund for Environmental Protection and Water Management (NFOOEiGW).
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 7; 558-559
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie równowagi termodynamicznych wód z horyzontu dolnojurajskiego ujętych w odwiercie geotermalnym Gostynin GT-1
Thermodynamic equilibrium modelling of groundwater from Lower Jurassic aquifier explored in Gostynin GT-1 geothermal borehole
Autorzy:
Bujakowski, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886383.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
wody termalne
wody podziemne
energia geotermalna
modelowanie hydrochemiczne
termodynamika
gmina Gostynin
ujecia wody
sklad chemiczny
Opis:
Thermodynamic equilibrium modelling of groundwater from Lower Jurassic aquifi er explored in Gostynin GT-1 geothermal borehole. By using komputer application PHREEQCI connected to wateq4f.dat database conducted numerical spetiation modelling for sample of water picked up during documentary work on Gostynin GT-1 borehole. From models raised, that in fi z-chem conditions occure in instalation in Gostynin during it works thermal sollution destablizated from thermodinamical poin of view. Tendency to precipitate or dessolve particular minerals illustrated on the drawing, appear that oxygen is noteworty, it content in water can impact thermodynamical stabilization of solution.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2010, 19, 3[49]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propozycje zagospodarowania istniejących a niewykorzystanych otworów wiertniczych w rejonie Podhala
Proposals for development of existing and unused wells in the Podhale region
Autorzy:
Batkiewicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394568.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
geotermia
wody termalne
Geotermia Podhalańska
otwory wiertnicze
geothermal heat
geothermal waters
geothermal water in Podhale
boreholes
Opis:
W Polsce najlepiej rozpoznanymi i wykorzystywanymi są wody termalne Niecki Podhalańskiej. Spośród około dwudziestu otworów wiertniczych wykonanych w tym rejonie, kilkanaście nadaje się do eksploatacji wód termalnych. Część z nich wykorzystywana jest w celu pozyskania i zaopatrywania mieszkańców Podhala w ciepło - do przygotowania ciepłej wody użytkowej i centralnego ogrzewania. Kolejne - w ośrodkach rekreacyjno-balneoterapeutycznych - służą do zaopatrywania basenów w ciepłe i lecznicze wody, bądź do ogrzania wód znajdujących się już w basenach. Istnieje jednak pewna liczba otworów, które na chwilę obecną nie są wykorzystywane. W artykule przedstawiono ogólną charakterystykę wód termalnych Niecki Podhalańskiej ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wykorzystania wód występujących w niezagospodarowanych otworach. Wody te charakteryzują bogate właściwości termiczne, chemiczne oraz lecznicze. Zaproponowano wykorzystanie tych otworów zarówno w celach ciepłowniczych jak i balneologiczno-rekreacyjnych.
In Poland, the most identified and used thermal waters are in the Podhale Basin. Of the twenty boreholes drilled in this region, several are suitable for exploitation of thermal water. Some of them are used to acquire and supply the inhabitants of Podhale in the heat - the hot water and central heating. Further, in recreation centers are used to supply pools by the warm and healing water, or to heat the water already in the pools. However, there are a number of exist boreholes but at the moment are not used. The article presents the general characteristics of thermal waters of Podhale Basin with particular reference to the use of water present in the unused boreholes. They have opportune properties of thermal, chemical and medicinal. Proposes the use of these boreholes for heating and for recreation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 77; 77-87
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbiornik triasowy jako potencjalne źródło wód geotermalnych na przykładzie otworu wiertniczego Kompina-2
Triassic reservoir as a potential source of geothermal water – the example of Kompina-2 borehole
Autorzy:
Bujakowski, W.
Hołojuch, G.
Tomaszewska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062721.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody termalne
zbiornik wód geotermalnych
trias
Niż Polski
geothermal water
geothermal reservoir
Triassic
Polish Lowland
Opis:
W artykule przedstawiono możliwości pozyskiwania wód geotermalnych ze zbiornika triasowego w rejonie Łowicza. W profilu otworu wiertniczego Kompina-2, o głębokości 4570 m, najgłębiej występujące poziomy wodonośne stwierdzono w utworach pstrego piaskowca. Wody cechują się wysoką mineralizacją – 337,1 g/dm3 i typem hydrogeochemicznym Cl–Na. Uzyskane podczas opróbowania przypływy nie były wysokie. Temperatura płynu złożowego w interwale głębokości 4130–4165 m wynosiła 107°C. W przedziale głębokości 4110–4115 m nastąpił samowypływ solanki, a ciśnienie na głowicy osiągnęło wartość 140 atm. Z poziomu wodonośnego występującego w obrębie utworów triasu środkowego (wapień muszlowy) uzyskano dopływ solanki o mineralizacji 164 g/dm3 i temperaturze 97°C. Z poziomu wodonośnego górnego triasu (kajper/retyk) stwierdzono dopływy solanek w granicach od 0,1 do 22 m3/h i mineralizacji od 88 do 150 g/dm3. Temperatura solanki wynosiła 94°C. Wodonośność na badanym terenie jest rozpoznana w stopniu pozwalającym stwierdzić, że najlepsze warunki zbiornikowe w obrębie utworów triasowych występują w poziomie górnego triasu, z którego uzyskano największe dopływy dochodzące do 22 m3/h (porowatość kilkanaście procent, temperatura solanek do 100°C) oraz w strefach o podwyższonej szczelinowatości triasu dolnego (pstry piaskowiec),w której stwierdzono samowypływ solanki.
The paper presents the possibilites of obtaining geothermal waters from Triassic reservoir in the Łowicz area. The geothermal water encountered was brine of Cl–Na, hydrochemical type and TDS reaching 337.1 g/dm3. The measured reservoir temperature of the brine at depth interval 4130–4165 m was 107°C and its inflow to the borehole was quite small. At depth of 4110–4115 m the free outflow of brine was recorded causing the wellhead pressure of 140 atm. Within the Middle Triassic aquifer (Shellbearing limestone formation) at depth interval 3910–3920 the inflow of brines of TDS 164 g/dm3 and reservoir temperature of 97° C was recorded. The large (up to 22 m3/h) inflows of geothermal brines were also obtained from the Late Triassic aquifer (Keuper/Rhaetian formation). Their reservoir temperature was 94°C and TDS varied from 88 to 150 g/dm3. Taking into account the reservoir temperatures and water discharges the most favorable hydrogeological and reservoir conditions for geothermal water occurrence are connected with the Late and Early Triassic water bearing horizons.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (1); 71--75
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości wykorzystania zasobów wód termalnych w rejonie Podhala
Potential for exploitation of thermal water supplies in the Podhale region
Autorzy:
Nowobilska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401624.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
wody termalne
zanieczyszczenie powietrza
Podhale
thermal water
air pollution
Podhale area
Opis:
Historia geotermii pod Tatrami rozpoczęła się już w roku 1844, kiedy to Ludwik Zejszner opisał odkryte przez siebie na Jaszczurówce, w Zakopanem, źródło o temperaturze 20,4°C. W roku 1963 wody termalne o temperaturze 37°C uzyskano po raz pierwszy z otworu wiertniczego, wykonanego w Zakopanem, na Antałówce. Utwory wodonośne zalegają na głębokości od kilkuset metrów do 1,5 km w rejonie Zakopanego i od 2,5 do 3,5 km. W północnej części Podhala w rejonie Bańskiej Niżnej i Chochołowa. Temperatura wód zmienia się w zakresie od 20 do 40°C w rejonie przytatrzańskim poprzez około 60°C w rejonie Furmanowej, Poronina, Bukowiny Tatrzańskiej i ponad 80°C w rejonie Białego Dunajca i Bańskiej, a nawet do około 90°C w rejonie Chochołowa. Energia geotermalna zajmuje pierwsze miejsce wśród innych alternatywnych źródeł energii. To niewyczerpalne źródło stawia się wyżej niż, stosunkowo rzadko wykorzystywaną energię wiatrową czy słoneczną, której wydajność ocenia się zaledwie na 20-35%, a wydajność energii geotermalnej wynosi aż 70%. Na terenie miasta Zakopanego ogrzewanie energią geotermalną stało się już o 40% tańsze niż ogrzewanie gazem. W samym Zakopanem poprzez geotermię nastąpiła znaczna redukcja emisji dwutlenku węgla. Całe Podhale powinno być ogrzewane wodą geotermalną, gdyż emisja zanieczyszczeń powietrza w tym rejonie, a w szczególności w Kotlinie Nowotarskiej jest bardzo duża w szczególności w sezonie grzewczym. Ponadto istnieje duża możliwość wykorzystania energii geotermalnej w takich dziedzinach jak rekreacja i balneoterapia.
The history of thermal waters in the region begins in 1844, when Ludwik Zejszner wrote of a thermal spring at 20.4 degrees Celsius that he discovered in Jaszczurówka, Zakopane. In 1963 thermal waters at 37 degrees Celsius were reached the first time from the a well drilled in Antałówka, Zakopane. Water-bearing stuctures lie at the depth of several hundred meters to 1.5 km in the Zakopane region, and between 2.5 and 3.5 km in the northern region of Podhale - Bańska Niżna and Chochołów. The temperatures of these waters vary between 20 and 40 degrees Celsius in the Tatra region, and between 60 degrees near Furmanowa, Poronin, Bukowina Tatrzańska and over 80 degrees in Biały Dunajec and Bańska and even 90 degrees in Chochołów. Geothermal energy is in the first place in the race for alternative energy sources. This renewable sources is valued higher than relatively rarely used wind or solar energy, whose efficacy is estimated at 20-35%, while the efficacy of geothermal energy is 70%. In Zakopane geothermal energy used for central heating is now 40% cheaper than using gas. In Zakopane itself there has been a considerable reduction of CO2 emission as a result of switching to geothermal energy. The whole of Podhale should be heated in this way, since the emission of air pollutants in this region, especially in and around Nowy Targ is enormous especially in winter. Moreover this type of energy would contribute to great changes in other fields, in which it would be possible to use it, such as balneology and recreation.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2011, 27; 136-143
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 62

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies