Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wielkie księstwo litewskie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 238
Tytuł:
Handel alkoholem w Wielkim Księstwie Litewskim i udział w nim Żydów (koniec XІV wieku – 1572 rok)
Autorzy:
Шыбека, Захар
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687112.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania, Belarus, trade, alcohol, karchma (tavern), Jews, the economic antisemitism
Wielkie Księstwo Litewskie, Białoruś, handel, alkohol, karczma, Żydzi, antysemityzm gospodarczy
Вялікае Княства Літоўскае, Беларусь, гандаль, алкаголь, карчма, яўрэі, эканамічны антысемітызм
Opis:
The article “Trade in alcohol in the Grand Duchy of Lithuania and participation Jews in it (in the end of XIV – 1572)” the author used numerous published sources. He explores: the emergence of alcoholic beverages, legal conditions for such trade, taxation and its and profitability, activity alcohol trade institutions, competition between traders of alcohol, the composition of the merchants alcohol, extension of drunkenness. The author found that the number of Jewish institutions alcohol trade increased, but most of them were in the hands of Christians. Nonetheless, manifestations of economic antisemitism took place.
W artykule przeanalizowano początek produkcji napojów alkoholowych, warunki prawne dla jego handlu, opodatkowanie i jego dochodowość, działalność instytucji nim handlujących, konkurencję pomiędzy handlarzami, skład handlarzy, rozpowszechnienie pijaństwa – na podstawie licznych źródeł piśmienniczych. Autor stwierdził, że liczba żydowskich instytucji handlu alkoholem wzrastała w tamtym czasie, jednak większość z nich znajdowała się w rękach chrześcijan. Oskarżenia Żydów o kultywowanie pijaństwa wśród chrześcijan jeszcze nie było, niemniej jednak miały miejsce przejawy antysemityzmu gospodarczego.
У артыкуле “Гандаль алкаголем у Вялікім Княстве Літоўскім і ўдзел у ім яўрэяў (канец XІV ст. – 1572 г.)” аўтар выкарыстаў шматлікія апублікаваныя крыніцы. Ён даследуе: зараджэнне вытворчасці алкагольных напіткаў, прававыя ўмовы для такога гандлю, яго падаткаабкладанне і прыбытковасць, дзейнасць устаноў гандлю алкаголем, канкурэнцыю паміж гандлярамі алкаголем, склад гандляроў алкаголем, ашырэнне п’янства. Аўтар высветліў, што колькасць яўрэйскіх устаноў гандлю алкаголем узрастала, аднак, большасць з іх знаходзілася ў руках хрысціян. Абвінавачванняў яўрэяў у культываванні п'янства сярод хрысціян яшчэ не было. Хоць праявы эканамічнага антысемітызму мелі месца.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2017, 3, 1
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Прологи Великого княжества Литовского и Польского Королевства в издании Предварительный сводный каталог церковнославянских проложных текстов, том 1: сентябрь
Prologues of the Grand Duchy of Lithuania and the Kingdom of Poland in the publication Preliminary Consolidated Catalogue of Church Slavonic Prologues, Volume 1: September
Autorzy:
Чистякова, Марина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171309.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
rękopiśmienna tradycja
Wielkie Księstwo Litewskie
Królestwo
Polskie
Prolog
Opis:
This article studies the Preliminary Consolidated Catalogue of Church Slavonic Prologues, Volume 1: September in search for presence of handwritten prologues relating to the written heritage of the Grand Duchy of Lithuania. The author focuses on the features that allow attributing prologues from a range of library collections to the literary tradition of the Grand Duchy of Lithuania and the Kingdom of Poland. Apart from being written on the orders of the Lithuanian metropolitans and/or being produced by local scribes, and/or being stored in cathedrals, monasteries and parish churches of the Kyiv Metropolis the prologues in question have particular compositional and linguistic traits and can be identified on the basis of spelling and marginalia such as traits of composition, presence of texts in Ruthenian, presence of Ukrainian dialect features, and records on the margins of the texts in Ruthenian, Polish and Latin. On the basis of the said features, 28 out of 94 prologues in the Preliminary Consolidated Catalogue of Prologues were attributed to the literary tradition of the Grand Duchy of Lithuania.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 113-122
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Пели ли православные восточные славяне XV-XVI веков псалмы по-древнееврейски
Autorzy:
Темчин, Сергей
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167723.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
piśmiennictwo cyrylickie
przekłady
biblijne
język ruski
język hebrajski
Stary Testament
Psałterz
judaizanci
Grand Duchy of Lithuania
Cyrillic Writings
Bible Translations
Ruthenian Language
Hebrew Language
Psalms
Judaizers
Opis:
The Vilnius Old Testament Florilegium has been preserved as part of manuscript F 19-262 (Vilnius, The Wróblewskie Library of the Lithuanian Academy of Sciences), dating back to the first third of the 16 th century (after 1517) and comprising Old Testament books (Job, Ruth, the Psalter, the Song of Songs, Ecclesiastes, Proverbs, Lamentations, Daniel, and Esther) which, except the Psalms, had been translated from Hebrew into Ruthenian. The author argues that these are in fact the third volume of the Tanakh in a Ruthenian translation produced during the 2 nd half of the 15 th century in Kiev. There is reason to think that unlike the rest of the Old Testament books which were translated into Ruthenian, the Psalms of this corpus were originally written in Hebrew using the Cyrillic characters. A small portion of this Cyrillic transcription (Psalm 150) is found in the Cyrillic Manual of Hebrew which is preserved in an East Slavic miscellany of the 3 rd quarter of the 16 th century (Moscow, Russian State Archive of Early Acts, F. Mazurin collection (f. 196), inventory 1, No 616, f. 124-130) and textually related to the Vilnius Old Testament Florilegium. At least some psalms must have been sung or recited in Hebrew by certain groups of East Slavs in the Grand Duchy of Lithuania, Novgorod the Great, and Muscovy during the 15th -16th centuries.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 19-26
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лацiнаграфiчныя тэксты на старабеларускай мове
Autorzy:
Рудэнка, Алена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624820.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
The Grand Duchy of Lithuania, Belarusian Latin alphabet, the East Slavic languages, «prosta mova», graphic system, hybrid texts
Wielkie Księstwo Litewskie, białoruski alfabet łaciński, języki wschodniosłowiańskie, „prosta mowa”, systemy graficzne, teksty hybrydalne
Вялікае княства Літоўскае, беларускі лацінскі алфафіт, усходнеславянскія мовы, „prostaja mowa”, графічныя сістэмы, гібрыдныя тэксты
Opis:
„Prosta mova” was an official East Slavic language of the Grand Duchy of Lithuania. Texts in „prosta mova” were written in  different graphics systems: Cyrillic, Latin and even Arabic letters. The article is devoted to the earliest texts in „prosta mova” written by Latin alphabet. Reasons for such texts, their characteristics and spesific features are analysed. The author considers such texts hybrid ones, and proves that they were not only  transliterated, but original ones, too.
Teksty w języku starobiałoruskim pisane grafiką łacińską„Prosta mowa” pełniła funkcję języka urzędowego w Wielkim Księstwie Litewskim. Teksty w „prostej mowie” zapisywano z wykorzystaniem różnych systemów graficznych: cyrylicy, łacinki, a nawet pisma arabskiego. Artykuł poświęcono najwcześniejszym tekstom napisanym „prostą mową” alfabetem łacińskim. Przedmiotem analizy są osobliwości graficzne tych tekstów  Autor uważa, że tego rodzaju teksty hybrydalne nie powstały wyłącznie w rezultacie zabiegu transliteracji. Noszą one bardzo wyraźne znamiona oryginalności.
„Простая мова” была ўсходнеславянскай афіцыйнай мовай ВКЛ  Тэксты на „простай мове” запісваліся пры дапамозе розных графічных сістэм: кірыліцай, лацінкай і нават арабскім пісьмом. Артыкул прысвечаны тэкстам, напісаным на „простай мове” лацінскім алфавітам. Аналізуюцца асаблівасці характарыстычных рысаў падобных тэкстаў. Аўтар лічыць, што такія гібрыдныя тэксты з’явіліся не толькі як вынік транслітэрацыі паколькі іх характэрызуюць арыгінальныя асаблівасці.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2017, 11
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Уплыў польскай мовы на раннія ўсходнеславянскія граматы Вялікага Княства Літоўскага
The influence of the Polish language on the early East Slavic acts of the Grand Duchy of Lithuania
Wpływ języka polskiego na wczesnosłowiańske akty Wielkiego Księstwa Litewskiego
Autorzy:
Рудэнка, Алена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932675.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
agreement
template
"prosta mova"
Grand Duchy of Lithuania
Rzeczpos¬polita
umowa
formularz
"mowa prosta "
Wielkie Księstwo Litewskie
Rzeczpospolita
грамата
фармуляр
“проста” мова
Вялікае Княства Літоўскае
Рэч Паспалітая
Opis:
The article is devoted to a general description of the early East Slavic documents created in the Belarusian and Ukrainian territories. Such a description requires at least a brief historical and geographical commentary. The article also contains the earliest East Slavic agreements, including those where Lithuanian princes are mentioned. The first documents of the Grand Duchy of Lithuania, their structure and language are considered. The article analyzes the transition from the Greek-Byzantine model of building business documents to the Polish-Latin one. Particular attention is paid to documents written in "prosta mova", as Belarusian and Ukrainian dialectal features appeared there very early.
Artykuł poświęcony jest ogólnemu opisowi wczesnych listów wschod¬nio-słowiańskich, powstałych na ziemiach białoruskich i ukraińskich. Taki opis zakłada krótki komentarz historyczny i geograficzny. W artykule omówiono najwcześniejsze dokumenty wschodniosłowiańskie, w tym te, w których wy-mienia się książąt litewskich. Analizowane są pierwsze umowy Wielkiego Księstwa Litewskiego, ich struktura i język. Artykuł analizuje przejście od grecko-bizantyjskich modeli budowania dokumentów biznesowych do polsko-łacińskich. Szczególną uwagę zwraca się na listy pisane „mową prostą”: bardzo wcześnie natrafiają na cechy gwar białoruskich i ukraińskich.
Артыкул прысвечаны агульнай характарыстыцы ранніх усходнеславян¬скіх грамат, створаных на беларускіх і ўкраінскіх тэрыторыях. Такая харак-тарыстыка прадугледжвае хоць бы вельмі кароткі гісторыка-геаграфічны каментар. У артыкуле прыводзяцца таксама самыя раннія ўсходнеславян-скія дамовы, у тым ліку і са згадкамі пра літоўскіх князёў. Разглядаюцца першыя граматы Вялікага Княства Літоўскага, іх структура і мова. Праана-лізаваны пераход ад грэцка-візантыйскіх узораў пабудовы дзелавых даку-ментаў да польска-лацінскіх. Асаблівая ўвага нададзена граматам на “простай мове”: у іх вылучаюцца беларускія і ўкраінскія дыялектныя рысы.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2021, 21; 135-150
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Места памяти Полоцка: на перекрестках культурных традиций
Polotsk’s Sites of Remembrance: at the Crossroads of Cultural Traditions
Autorzy:
Воронин, Василий
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131669.pdf
Data publikacji:
2020-09-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polotsk
Polochans
Euphrosine of Polotsk
Grand Duchy of Lithuania
Saint Sophia
Occidentalisation
Tale of Polotsk
White Rus’
Połock
połocczanie
Eufrozyna Połocka
Wielkie Księstwo Litewskie
święty Zofiej
okcydentalizacja
Powieść o Połocku
Ruś Biała
полочане
Евфросиния Полоцкая
Великое Княжество Литовское
святой Софей
вестернизация
Повесть о Полоцке
Белая Руc
Opis:
W epoce średniowiecza i wczesnej nowożytności w Połocku istniało wiele rozpoznawalnych miejsc pamięci. Kult książąt i świętych miał metrykę staroruską, a w czasach Wielkiego Księstwa Litewskiego uzupełniony został nie tylko o nowsze odpowiedniki, ale także o symbolikę miejską i ziemską, o nazwę krainy Biała Ruś i inne. Od przełomu XV i XVI w. coraz bardziej zauważalny był wpływ kultury Zachodu na miejsca pamięci Połocka.   В эпоху Средневековья и раннего Нового времени в Полоцке существовал ряд узнаваемых мест памяти. От древнерусской эпохи вели свое происхождение культы князей и святых, во времена Великого княжества Литовского этот ряд был дополнен не только их более новыми аналогами, но также городской и земельной символикой, названием края Белая Русь и прочим. С рубежа XV–XVI веков места памяти Полоцка испытывали на себе все более заметное влияние западной культуры.
In the Middle Ages and the Early Modern era, there was a number of recognisable sites of remembrance in Polotsk. The cult of princes and saints originated in the period of Old Rus’, while in times of the Great Duchy of Lithuania the sites were not only complemented with new analogues, but also with the municipal and land symbols, including the land’s name White Rus’, and others. From the turn of the sixteenth century, the Polotsk memorial places were increasingly influenced by the West European culture.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2020, 6; 235-265
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wszyscy ludzie króla : Zygmunt III Waza i jego stronnicy w Wielkim Księstwie Litewskim w pierwszych dekadach XVII wieku
Autorzy:
Żojdź, Karol (1988- ).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Wydawca
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Tematy:
Zygmunt III Waza (król Polski ; 1566-1632)
Elita społeczna
Elita władzy
Magnateria
Monografia
Opis:
Bibliografia na stronach [401]-431. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
„Będą pieniądze, będzie czym płacić”. Uwagi na marginesie rejestrów długów Jana Karola Chodkiewicza
“There Will Be Money; There Will Be Something To Pay With”. Comments on the Margins of Jan Karol Chodkiewicz’s Debt Registers
Autorzy:
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763573.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
magnates
Jan Karol Chodkiewicz
finance
debts
Wielkie Księstwo Litewskie
magnateria
finanse
długi
Opis:
Podstawą źródłową artykułu są rejestry długów Jana Karola Chodkiewicza uzupełnione o informacje zaczerpnięte m.in. z korespondencji i inwentarzy dóbr. Przykład działalności hetmana wielkiego litewskiego jest pretekstem, by zadać pytania o opłacalność służby wojskowej w pierwszej połowie XVII w., wysokość i strukturę magnackich dochodów oraz o miejsce kredytu w gospodarce wielkich właścicieli ziemskich w Rzeczypospolitej.
The article is based on Jan Karol Chodkiewicz’s debt registers, supplemented by the information drawn, among other things, from correspondence and estate inventories. The example of the Grand Hetman of Lithuania’s activity serves as a pretext to pose questions about the profitability of military service in the first half of the seventeenth century, the amount and structure of magnates’ income and the place of credit in the economy of the great landowners of the Commonwealth.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 2; 245-286
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modele karier w skarbie litewskim za panowania Zygmunta III
Models of careers in the Lithuanian treasury under King Sigismund III
Autorzy:
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519714.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
podskarbi
aparat urzędniczy
modele karier
Zygmunt III
Grand Duchy of Lithuania
treasurer
clerical apparatus
career models
Sigismund III
Opis:
W artykule poddano analizie awanse urzędników skarbu litewskiego za panowania Zygmunta III. Zaprezentowano modele karier na różnych szczeblach hierarchii urzędniczej oraz postawiono pytanie o stopień uzależnienia personelu skarbowego od poszczególnych ministrów.
The article analyses the promotions of Lithuanian treasury officials under King Sigismund III. It presents models of careers at different levels of the clerical hierarchy and poses the question of the dependence degree of the treasury staff on particular ministers.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2022, 83, Spec.; 243-260
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O efektywnym uprawianiu historiografii. Rozważania na marginesie pracy Aleksandry Ziober
On the Effective Pursuit of Historiography. Reflections on the Book by Aleksandra Ziober
Autorzy:
Żojdź, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763570.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
elites
royal election
Władysław IV
Michał I
Wielkie Księstwo Litewskie
elity
wolna elekcja
Opis:
W artykule omówiono najnowszą pracę na temat postaw litewskich elit wobec elekcji Władysława IV i Michała I. Krytyce poddana została m.in. metodologia zastosowana na potrzeby publikacji oraz dobór bezkrólewi. Recenzowana książka stała się również pretekstem, aby przywołać tezę o dynamiczności układów klientalnych w Rzeczypospolitej oraz podkreślić specyfikę relacji patron–klient w Wielkim Księstwie Litewskim.
The article discusses a recently published book on the attitudes of Lithuanian elites towards the election of Kings Władysław IV and Michał I. Among other things, the methodology used for the publication and the author’s selection of the interregna have been criticised. The reviewed book also became a pretext to recall the thesis on the dynamics of patron-client relations in the Polish-Lithuanian Commonwealth and to emphasise the specificity of those relations in the Grand Duchy of Lithuania.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 1; 151-174
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Educational Travels of the Elite of the Polish-Lithuanian Commonwealth to German Reich in the First Half of 17th Century. The Case of Selected Representatives of the Sapieha Family
Podróże edukacyjne elit Rzeczypospolitej do Rzeszy Niemieckiej w pierwszej połowie XVII wieku. Przypadki wybranych przedstawicieli rodu Sapiehów
Autorzy:
Ziober, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33915053.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
educational travels
education
Sapieha
Grand Duchy of Lithuania
podróże edukacyjne
edukacja
Sapiehowie
Wielkie Księstwo Litewskie
Opis:
From the turn of the sixteenth and seventeenth centuries, trips to foreign countries were one of the most popular ways to broaden intellectual horizons, gain knowledge of the world and receive a good education. The magnates sent their sons on these very expensive expeditions to provide them with good preparation for a political career, and so were the representatives of the wealthiest families of the Grand Duchy of Lithuania, including the Sapieha family. The voivode of Vilnius, Lew, paid particular attention to the education of his children. His sons were educated at the most important universities, primarily in the German Reich, and participated in classes led by outstanding scholars of that period. It is worth noting that Sapieha also took care of the education of his relatives: the children of the deceased voivode of Vitebsk, Mikołaj, and the Chamberlain of Orsza, Hrehory Iwanowicz, whom he supervised. It is also noteworthy that representatives of the Sapieha Kodeń line also tried to provide the best education for their children, and despite not having as many financial resources and political influence as the voivode of Vilnius, they sent their sons to study abroad too.
Od przełomu XVI i XVII w. wyjazdy za granicę były jednym z najpopularniejszych sposobów poszerzania horyzontów intelektualnych, zdobywania wiedzy o świecie i dobrego wykształcenia. Na te bardzo kosztowne wyprawy magnaci wysyłali swoich synów, aby zapewnić im dobre przygotowanie do kariery politycznej, podobnie jak przedstawiciele najbogatszych rodów Wielkiego Księstwa Litewskiego, w tym Sapiehowie. Wojewoda wileński Lew zwracał szczególną uwagę na edukację swoich dzieci. Jego synowie kształcili się na najważniejszych europejskich uczelniach, przede wszystkim w Rzeszy Niemieckiej i uczestniczyli w zajęciach prowadzonych przez wybitnych uczonych tego okresu. Warto dodać, że Sapieha dbał także o edukację swoich bliższych i dalszych krewnych, warto w tym miejscu wspomnieć przynajmniej o dzieciach zmarłego wojewody witebskiego Mikołaja oraz podkomorzyka orszańskiego Hrehorego Iwanowicza. Na uwagę zasługuje również fakt, że przedstawiciele linii Sapiehów Kodeńskich również starali się zapewnić swoim synom, jak najlepsze wykształcenie i mimo braku odpowiednich środków finansowych i wpływów politycznych wysyłali również swoich synów na studia za granicę, a ich działania aktywnie wspierał wojewoda wileński.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 181-203
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kazimierz Jan Sapieha jako wzorzec osobowy magnata w świetle „Żyć Sapiehów” autorstwa Kazimierza Kognowickiego
Казимеж Ян Сапега как образец личности магната в свете «Жизни Сапегов» авторства Казимиежа Когновицкого
Autorzy:
Ziober, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969522.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Sapiehowie
Kazimierz Kognowicki
wzorzec osobowy
szlachta
Wielkie Księstwo Litewskie
mentalność
Sapiehas
mentality
nobility
rand Duchy of Lithuania
personal pattern
Сапеги
Казимеж Когновицкий
личный образец
шляхта
Великое Литовское Княжество
менталитет
Opis:
В конце 18-го века иезуит Казимеж Когновицкий, находившийся при дворе Сапеги, решил собрать историю их семьи и посвятил ей представителям шесть томов, которые он назвал «Жизнь Сапегов и письма монархов, князей и различных правителей к этим-же писанные». В одном из томов рассказывается о жизни великого гетмана литовского Яна Казимежа Сапеги. В дополнение к биографическим предположениям, этот источник в основном свидетельствует о личном образце шляхтича или магната, который функционировал в менталитете древнего общества. Биографии этого типа были создаваемы в основном для прославления магната и его семьи. Кроме того, они значительно повлияли на состояние знаний, восприятия, осведомленности и отношения читателей через передаваемый контент. Когновицкий представил героя своей работы как идеала шляхтича – происходящего из выдающейся семьи, должным образом образованного, заботящегося о долгах перед церковью и верой, о свободы шляхты, справедливого и разумного гетмана, с другой стороны, смелого и, если необходимо, проливающего кровь на поле битвы, и наконец хорошего депутата, спикера и сенатора. Возможно, особый акцент на особенностях, связанных с заботой о благе Речи Посполитой, был напрямую связан с ситуацией, в которой Польская Корона и Великое Княжество Литовское оказались во время создания «Жизни Сапегов ...». Однако Когновицкий преднамеренно пропускал информации, которые не соответствовали образцу идеального шляхтича, или описывал ее способом, несовместимым с реальностью. Бывает также, что Иезуит рискованно интерпретирует события, описанные в работе, или представляет их значение для общества в другом свете. Несмотря на это, следует отметить, что все тома «Жизни Сапегов ...» являются интересным источником для исследования менталитета древнего шляхетского общества и представляют собой богатый материал для анализа прозы эпохи Просвещения
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 2; 99-113
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Puszcze w ekonomiach królewskich Wielkiego Księstwa Litewskiego w drugiej połowie XVII wieku – zarządzanie i eksploatacja
Primaeval Forests in the Royal Economies of the Grand Duchy of Lithuania in the Second Half of the Seventeenth Century: Management and Exploitation
Autorzy:
Zawadzki, Stanisław
Zawadzki, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832667.pdf
Data publikacji:
2021-10-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Grand Duchy of Lithuania
forests
forest products
beater
forester
royal economies
exploitation
Wielkie Księstwo Litewskie
lasy
towary leśne
osocznik
leśniczy
ekonomie królewskie
użytkowanie
Opis:
W artykule podjęto próbę zlokalizowania puszcz istniejących w dobrach stołowych Wielkiego Księstwa Litewskiego w drugiej połowie XVII w. Przedstawiono sposoby eksploatacji lasów oraz obowiązki służb ochrony puszcz. Scharakteryzowano także kontrakty na obszary leśne, rozróżniając dwa ich typy: kontrakty na leśnictwa oraz na towary leśne. Zwrócono uwagę na uprawnienia oraz ograniczenia kontrahentów w zakresie eksploatacji puszcz królewskich.
The article attempts to locate the primaeval forests in the royal domain (the so-called table lands, Polish: dobra stołowe) in the Grand Duchy of Lithuania in the second half of the seventeenth century. It presents the methods of forests’ exploitation and the duties of forest protection services. It also characterises contracts for woodlands, the two types of which were distinguished: contracts for forests and as administrative units and those for forest products. Attention was paid to restrictions to contractors aimed at a balance between conservation and exploitation of royal forests.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2021, 7; 155-184
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak Krzysztof Radziwiłł (1585–1640) dwory i zbory budował. Uwagi do organizacji prac budowlanych w dobrach magnackich na Litwie w 1. połowie XVII wieku. Część I
How Krzysztof Radziwiłł (1585–1640) built manors and churches. Notes on the organization of construction works on magnate estates in Lithuania in the first half of the 17th century. Part I
Autorzy:
Zawadzki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26469663.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Krzysztof Radziwiłł
wojewoda wileński
hetman wielki litewski
Wielkie Księstwo Litewskie
majątek magnacki
rezydencje
budownictwo
finansowanie prac budowlanych
Krzysztof Radziwill
Voivode of Vilnius
Great Hetman of Lithuania
Grand Duchy of Lithuania
magnate estate
residences
construction
financing of construction works
Opis:
Tekst stanowi pierwszą z dwóch części opracowania dotyczącego prowadzenia prac budowlanych w majątku jednego z najważniejszych litewskich magnatów pierwszej połowy XVII w., Krzysztofa Radziwiłła (1585–1640), wojewody wileńskiego i hetmana wielkiego litewskiego. Omówiono w nim postać inwestora, spróbowano ocenić zakres prac budowlanych w jego dobrach prywatnych i w mniejszym zakresie także w majątkach królewskich, którymi zarządzał. Wyróżniono trzy odmienne okresy aktywności budowlanej Radziwiłła. Zmiany intensywności prac w większym stopniu spowodowane były celowymi zamierzeniami inwestora niż czynnikami finansowymi lub innymi. Autor starał się także przedstawić zmieniające się możliwości finansowe magnata, których szczyt przypada na jego ostatnie lata życia. Przedstawiony został także proces planowania inwestycji, często ulegający zmianom w czasie ich trwania. Zwrócono uwagę na bardzo ważną rolę odgrywaną w tym zakresie przez inwestora, który decydował o każdym etapie inwestycji. Chociaż decyzje swoje konsultował ze swym zaufanym otoczeniem, przede wszystkim z zarządcami dóbr, to jednak sobie pozostawiał ostateczną decyzję. Miało to konsekwencje w postaci daleko idącego ubezwłasnowolnienia urzędników pańskich oraz często niepotrzebnego przeciągania inwestycji. To ostatnie powodowane było znacznym rozproszeniem majątków ziemskich i trudnościami komunikacyjnymi.
The text is the first of two parts of the study on the construction works on the property of one of the most important Lithuanian magnates of the first half of the 17th century, Krzysztof Radziwiłł (1585–1640), the Vilnius voivode and the Grand Hetman of Lithuania. It discusses the figure of the investor, attempts to assess the scope of construction works on his private estates and, to a lesser extent, also on royal estates managed by him. Three different periods of Radziwiłł’s construction activity were distinguished. Changes in the intensity of work were caused to a greater extent by the intentional decisions of the investor than by financial or other factors. The author also tried to present the changing financial possibilities of the magnate, which peaked in the last years of his life. The process of investment planning is also presented, which often changes over time. Attention was drawn to the very important role played in this respect by the investor who decided about each stage of the investment. Although he consulted his decisions with his trusted entourage, primarily with property managers, he left the final decision for himself. This had consequences in the form of far-reaching incapacitation of state officials and often unnecessary prolongation of investments. The latter was caused by a significant dispersion of land estates and communication difficulties.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 41-78
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 238

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies