- Tytuł:
-
Tlenek wapnia Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Calcium oxide. Documentation - Autorzy:
- Kupczewska-Dobecka, M.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/137696.pdf
- Data publikacji:
- 2013
- Wydawca:
- Centralny Instytut Ochrony Pracy
- Tematy:
-
tlenek wapnia
wapno palone
NDS
narażenie zawodowe
calcium oxide
quicklime
unslaked lime
OEL
occupational exposure - Opis:
-
Tlenek wapnia (CaO, inaczej wapno palone, wapno kalcynowane) to nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, który ma zastosowanie w: budownictwie, metalurgii, przemyśle szklarskim i ceramicznym. Tlenek wapnia wchodzi w skład klinkieru cementowego - podstawowego materiału wiążącego we wszystkich rodzajach budownictwa. Tlenek wapnia jest stosowany również jako środek owadobójczy (insektycyd) i nawóz sztuczny w' rolnictwie (podwyższa pH gleby) oraz do otrzymywania karbidu. Wapno palone (około połowa wyprodukowanej ilości tlenku wapnia) jest surowcem do produkcji wapna hydratyzowanego (Ca(OH)2) w procesie gaszenia. Tlenek wapnia jest substancją wielkotonażową. W Unii Europejskiej jest produkowany przez 97 producentów. W Polsce znanym producentem są Zakłady Wapiennicze Lhoist S.A. składające się z trzech jednostek produkcyjnych zlokalizowanych w: Tarnowie Opolskim, Górażdżach oraz Wojcieszowie. Według danych GUS w pierwszych trzech kwartałach 2010 r. sprzedano łącznie cementu, wapna i gipsu za sumę 4468,5 min PLN. Zakłady tego sektora zatrud-niały przeciętnie w tym okresie 24 tys. pracowników. W piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat ostrego zatrucia ludzi po spożyciu tlenku wapnia w postaci stałej. Mieszaniny tlenku wapnia z wodą są silnie zasadowe, wartość pH w zależności od stężenia wynosi około 12-13.Spożycie mocnych zasad ze względu na ich działanie żrące powoduje oparzenia przełyku i śluzówki żołądka. Skutki działania tlenku wapnia w wyniku kontaktu ze skórą ograniczają się do zewnętrznych powierzchni ciała. W piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat działania układowego tej substancji. Pyły tlenku wapnia działają drażniąco na oczy i górne drogi oddechowe. Na podstawie wyników badań ludzi narażonych zawodowo na pył tlenku wapnia nie stwierdzono obniżenia parametrów spirometrycznych płuc po narażeniu na tlenek wapnia o stężeniu 1 mg/m3 (zakres: 0,4 -H 5,8 mg/m3). Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) tlenku wapnia w powietrzu i najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) w Polsce zostały ustalone 1997 r. Stężenia 2 mg/m3 tlenku wapnia przyjęto za wartość NDS związku, a stężenie 6 mg/m3 za jego wartość NDSCh. Przyjęto, że głównym skutkiem narażenia na pyły tlenku wapnia jest działanie drażniące. W ACGIH usta¬lono wartość TLV dla tlenku wapnia na poziomie 2mg/m3 przez analogię do wodorotlenku sodu i wapnia, a nie ustalono wartości chwilowej (ACGIH 2011). W OSHA zaproponowano wartość TWA PEL dla tlenku wapnia równą 5 mg/m3 przez analogię do wodorotlenku sodu. W SCOEL (SUM/137) ustalono następujące poziomy nara¬żenia zawodowego dla tlenku wapnia: IOELV - 1 mg/m3 dla frakcji respirabilnej pyłu oraz STEL - 4 mg/m3 dla frakcji respirabilnej pyłu (wartości te zamieszczono w projekcie czwartej dyrektywy). Zaproponowano utrzymanie obecnie obowiązujących wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego dla frakcji wdychalnej tlenku wapnia, tj. wartość NDS - 2 mg/m3 i wartość NDSCh - 6 mg/m3 oraz ustalenie dla frakcji respirabilnej wartości NDS - 1 mg/m3 oraz wartości NDSCh - 4 mg/m3. Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia dla tlenku wapnia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB).
Calcium oxide (CaO, quick lime, unslaked lime) is an inorganic, white powder. Calcium oxide is used in the production of iron and steel, glass, calcium carbide, aerated concrete, for soil stabilization and thermochemical reaction with industrial waste. About half of the CaO production is used for preparing Ca(OH)2. Calcium oxide is produced by about 97 manufacturers in the EU; in Poland mainly by Lhoist. Calcium oxide dust irritates the eyes and upper respiratory tract. The irritant effects are probably due primarily to its alkalinity, but dehydrating and thermal effects can also be contributing factors. Mixtures of CaO and water are highly alkaline; the pH value, depending of the concentration, is about 12-13. Calcium oxide reacts with water on the external surfaces of the body and is converted to calcium hydroxide, which liberates OH' ions. Ingestion of CaO causes burns of the esophagus and stomach. Particles of calcium oxide cause severe burns of the eyes. Repeated or prolonged contact with skin may cause dermatitis. Based on studies of people occupationally exposed to dust of calcium oxide, there was no reduction in performance spirometry lung at a concentration of 1 mg/m3 (range 0.4-5.8 mg/m3). Effects of CaO in concentrations of 1-5 mg/m3 (the mass median aerodynamic diameter +/-SD was 6.53 +/-0.76) were studied in 12 lightly exercising men breathing through the nose. The parameters studied included nasal resistance, nasal secretion, mucociliary transport time and chemesthetic magnitude (irritation, pungency, piquancy, cooling and burning). The level of 2.5 mg/m3 can be considered as the LOAEL. The Interdepartmental Commission recommended the following occupational limit values for calcium oxide: MAC 1 mg/ m3 for respirable fraction and 2 mg/m3 for inhalable fraction and STEL 4 mg/m3 for respirable fraction and 6 mg/m3 for inhalable fraction - Źródło:
-
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2013, 2 (76); 121-141
1231-868X - Pojawia się w:
- Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł