Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "w średniowieczu" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 45
Tytuł:
Szczerbiec – miecz sprawiedliwości, próba analizy ikonologicznej
The Szczerbiec (Jagged sword) – the sword of justice, an attempt at an iconological analysis
Autorzy:
Adamczuk, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1901968.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Szczerbiec
miecz sprawiedliwości
Gladius iustitiae
miecz koronacyjny
symbol władzy
sąd w średniowieczu
sword of justice
coronation sword
symbol of power
medieval court
Opis:
Article presents iconological interpretation of the Szczerbiec (Jagged sword) − coronation sword of the Polish kings. Original function of this sword in moment of making in XIII age, was symbol of the judiciary authority of prince − he was glasdius iustitiae − sword of justice. Ceremonial sword link to biblical interpretation of Old and New Testaments, where he is a symbol of authority of prince to performances of judgement over people. Representations on handle of this sword − letter Sigma − beginning of the word Soter − Saviour, joint with crosses: Latin and Tau, and with letters A and Ω, and with Latin inscription: + HEC* FIGURA* VALET* ADAMORCM* REGUM* ET* PRINCIPUM* IRAS* IUDICUM, also refer to this function. On handle appear also representations four Animals from vision of prophet Ezecheiel around Lamb with cross T, and four Animals of Apocalypse around Lamb with Latin cross. These representations, appearing in mediaeval art, connected with Power and Authority: vide recto of so-called Reichskreuz, illustrate right of the rulers to performances the judgement in the name of Christ and on resemblance of Christ. Warn him also before the unjust sentences. Article permits, that Szczerbiec is the sword, which in one's own symbolical level fits in West-European iconography of the Authority and Power, especially in correspondence with so-called „Theory of two swords”, and is very original in own iconological program.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 4; 131-145
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Silesian (Rataje) Bracteate Fbg 70 – a Result of a 13th Century Pilgrimage to Amiens?
Brakteat śląski (ratajski) fbg 70 – owoc trzynastowiecznej pielgrzymki do Amiens?
Autorzy:
Andrałojć, Mirosław
Andrałojć, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16231835.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Medieval Silesian coinage (13th century)
iconography of St. John the Baptist
Amiens pilgrim badges
the reliquary of the head of St. John the Baptist
mennictwo śląskie w średniowieczu (XIII w.)
znaki pielgrzymie z Amiens
relikwiarz głowy św. Jana Chrzciciela
ikonografia św. Jana Chrzciciela
Opis:
The Fbg 70 Silesian bracteate bears an unusual depiction that – in the authors’ opinion – has not yet been satisfactorily explained. They thereby present here a completely new interpretation of this imagery, tracing it back to, on one hand, the traditions of earlier Silesian issues and on the other to the earliest, openwork pilgrim badges from the Amiens sanctuary, which depict the reliquary of the head of St. John the Baptist. They also suggest that some features of this depiction might be inspired directly by the said reliquary without the pilgrim badges as an intermediary. The Fbg 70 bracteate would therefore constitute only the second known example of a Polish coin depicting a reliquary – the first being the type 1 deniers of Bolesław IV the Curly. The authors suggest that the Amiens reliquary might also be depicted on other Silesian coins, for example on the Fbg 74 bracteate.
Wyobrażenie na śląskim brakteacie Fbg 70 nie doczekało się jak dotąd, zdaniem autorów, satysfakcjonującej interpretacji. Zaproponowali zatem nowe spojrzenie na to przedstawienie, wywodząc je z jednej strony z tradycji starszego mennictwa śląskiego, z drugiej zaś z ikonografii najstarszych, ażurowych znaków pielgrzymich z sanktuarium w Amiens, gdzie przechowywany jest relikwiarz głowy św. Jana Chrzciciela. Sugerują także, że pewne cechy wyobrażenia mogły być zainspirowane wyglądem samego relikwiarza, bez pośrednictwa wspomnianych znaków pielgrzymich. Brakteat Fbg 70 byłoby zatem drugą, obok denarów Bolesława IV Kędzierzawego typu I, polską monetą średniowieczną z wyobrażeniem relikwiarza. Autorzy zwracają uwagę, że relikwiarz z Amiens może występować również na innych monetach śląskich, jako przykład wskazując brakteat Fbg 74.
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2021, 65; 77-88
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The development of the parish network in the archdeaconry of Lublin until the end of the 16th century. The current state of research
Rozwój sieci parafialnej na terenie archidiakonatu lubelskiego do końca XVI wieku. Stan badań
Autorzy:
Chachaj, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784068.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
archidiakonat lubelski
rozwój sieci parafialnej w średniowieczu
rozwój sieci parafialnej w XVI wieku
the archdeaconry of Lublin
the development of the parish network in the Middle Ages
the development of the parish network in the 16th century
Opis:
Artykuł podsumowuje dotychczasowe ustalenia dotyczące rozwoju sieci parafialnej na terenie archidiakonatu lubelskiego w okresie od początku pojawienia się na tym obszarze struktur kościelnych do początków XVII wieku. Pracą, która miała fundamentalne znaczenie w badaniach dotyczących omawianego tematu było opracowanie Przemysława Szafrana, wydane w latach 50. ubiegłego wieku. Na zawarte w nim ustalenia do dziś powołują się badacze poruszający zagadnienie rozwoju struktur parafialnych na terenach położonych wokół Lublina. Do dzisiaj brak opracowania porównywalnego znaczeniem ze wspomnianą pracą, choć liczne przeprowadzone w ciągu ostatnich dekad badania wykazały, że jest ona już w bardzo dużym stopniu nieaktualna. Postulatem na przyszłość jest zatem przeprowadzenie kompleksowych badań dotyczących rozwoju struktur kościelnych na terenie Lubelskiego w pierwszych wiekach ich rozwoju i wprowadzenie do obiegu naukowego aktualnych danych na ten temat.
The article summarizes all the findings on the development of the parish network in the archdeaconry of Lublin in the period from the appearance of the church structures in this area until the beginning of the 17th century. The work which was of fundamental importance in research on the issue under discussion was the study by Przemysław Szafran, published in the 1950s. Researchers exploring the issue of the development of the church structures in the areas around Lublin still refer to the findings included in the work mentioned above. There is no other work which could be compared to Szafran’s one, despite the fact that numerous studies conducted in recent decades have revealed that it is already out of date. The postulate for the future is, therefore, conducting comprehensive research on the development of the church structures in the archdeaconry of Lublin in the first centuries of their development and presenting up-to-date data on this subject.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 112; 113-136
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O polityczno-estetycznych aspektach przestrzeni średniowiecznej Świdnicy. XIV-wieczne źródła a ponowoczesne ujęcia badawcze
On political-aesthetic aspects of the space in mediaeval Świdnica. The 14th-century sources and postmodern research approaches
Autorzy:
Chmielowska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560092.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Instytut Historii Sztuki
Tematy:
urbanistyka średniowieczna
przestrzeń publiczna w średniowieczu
miasto średniowieczne jako dzieło sztuki
księgi miejskie
Świdnica średniowieczna
Opis:
The space of Italian cities in the Middle Ages has been submitted to multidimensional analyses based on grand collections of written records among others. The set of sources concerning these centres is reach enough to learn about their’ space and also to come up with various theses referring to their operation system, what enables extending their definitions as well as making them more detailed. A humble resource of data concerning foundation of Lower Silesian towns – e.g. Świdnica – we have at our disposal, is not the limit when we want to make an attempt at carrying out similar analyses. Despite the fact that the preserved written records for Świdnica are smaller in their number and they differ from the Italian resources, they still make up a basis for extending our knowledge on historic city planning, if completed with other groups of sources (including results of archaeological-architectural research, iconographic and cartographic sources). By doing so, the way of operating of mediaeval space of Świdnica, comprehended in a material category as a system of streets and squares, tenements and building plots, should become only one of dimensions of discovering this city. The paper takes up an idea introduced by Jacques Rancière. Following it, the records from Świdnica city books are treated as tools of the authorities interference in the city space, in other words they reveal political actions with an aesthetic overtone. It allows us to pose a question not only about a look of the city space but also about the relations between the city authorities and its space, and between the city authorities and its abstract idea. This approach seems to reach beyond a physical and material dimension of historic city planning. It also allows us to complete the following complex phenomena and ideas: a mediaeval city, a city community and the relations between subjects co-creating this community, it also improves our understanding of a city as a work of art.
Źródło:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego; 2015, 1(35); 3-19
1896-4133
Pojawia się w:
Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza o prawie w ujęciu Izydora z Sewilli
Knowledge of the Law as Understood by Isidore of Seville
Autorzy:
Dębiński, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049873.pdf
Data publikacji:
2022-03-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Izydor z Sewilli
Etymologiae
prawo w średniowieczu
Isidore of Seville
Etymology
law in the Middle Ages
Opis:
Przedmiotem artykułu są niektóre aspekty problematyki prawnej w ujęciu Izydora z Sewilli. Punktem wyjścia jest krótka charakterystyka jego Etymologii, dzieła uznawanego za pierwszą encyklopedię chrześcijaństwa. Zabieg ten pozwala lepiej rozeznać usytuowanie zagadnień prawnych w strukturze dzieła. Następnie przedstawiono organizację, podział i charakterystykę materiału prawnego w księdze V. De legibus, nazywanej Traktatem o prawie. W kolejnym paragrafie omówiono zagadnienia prawne, które zostały ulokowane przez Sewilczyka w innych księgach Etymologii.
The subject of this article presents selected aspects of the legal problems according to Isidore of Seville. The starting point of the analysis consists of a brief characterization of his Etymology, a work considered as the first encyclopedia of Christianity. This device allows to better examine the place of legal issues in the structure of the work. The author then presents the organization, division, and characteristics of the legal material in Book V. De legibus, also referred to as the Treatise on Law. The following paragraph discusses the legal issues included by Sevillian in other chapters of the Etymology.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2022, 1; 125-141
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zawartości rękopisu o sygnaturze 2141 z Biblioteki Jagiellońskiej
Content analysis of the manuscript no. 2141 from the Jagiellonian Library
Autorzy:
Dziemski, Wiktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179547.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
kodykologia
rękopis
manuskrypt
Uniwersytet Jagielloński
sztuki wyzwolone (artes liberales)
nauczanie w średniowieczu
codicology
manuscript
Jagiellonian University
liberal arts (artes liberales)
medieval teaching
Opis:
The paper is devoted to analysis and description of the item no. 2141 from the manuscript collection of the Jagiellonian Library. It consists of several separate parts bound together in the 15th century at the earliest. The individual texts, especially those less known, are briefly discussed. During the analysis, a number of discrepancies between the actual manuscript and its descriptions in Katalog rękopisów Biblijoteki Uniwersytetu Jagiellońskiego compiled by Władysław Wisłocki were found. Taking into account paleographic and codicological data, the author attempted to determine an approximate date when each of the parts was created, as well as to establish the origin of the manuscript and how it was actually used.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2018, 68; 7-33
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bariery naturalne i antropogeniczne w rozwoju przestrzennym miasta średniowiecznego i nowożytnego na Śląsku. Analiza kartograficzna
Natural and Anthropogenic Barriers in the Spatial Development of Medieval and Modern Cities in Silesia. A Cartographic Analysis
Natürliche und anthropogene Barrieren in der räumlichen Entwicklung einer mittelalterlichen und neuzeitlichen Stadt in Schlesien. Eine kartographische Analyse
Autorzy:
Eysymontt, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177736.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Stadtgeschichte
Stadtplanung in Schlesien im Mittelalter
historia miast
urbanistyka Śląska w średniowieczu
history of cities
urban planning of Silesia in the Middle Ages
Opis:
Oczywistą granicą miasta średniowiecznego były mury miejskie, miasta nowożytnego zaś – pas fortyfikacji bastionowych. Należy zastanowić się nad uwarunkowaniami przebiegu tej granicy. Chodzi tu zarówno o uwarunkowania naturalne (przebieg rzek, usytuowanie jez usytuowania w bezpośrednim sąsiedztwie średniowiecznego i nowożytnego ośrodka żyznych terenów rolnych i wsi lub ludnych przedmieść opasujących ciasną pętlą mury miejskie. Dobrą ilustracją tego zjawiska są czasem nowożytne opisy miast (Bartłomiej Stein dla Wrocławia, Friderico Lucae dla Wołowa), częściej jednak historyczne materiały kartograficzne i niekiedy wyniki badań archeologicznych. Przypuszczalny przebieg wód daje czasem, tak jak w Środzie Śląskiej, podstawę do rekonstrukcji oryginalnego układu funkcjonalnego miasta. Bardziej oczywiste, choć warte zauważenia, są warunkowane przebiegiem nurtu rzeki układy przestrzenne miast (Bytom Odrzański, Krosno Odrzańskie).Układ przestrzenny miast warunkowany był również przez ich usytuowanie na terenach podgórskich. Łatwo dostrzec, jak czynnik ten wpływał na zagospodarowanie przestrzeni takich miejscowości, jak Bolków lub położona w Ziemi Kłodzkiej Bystrzyca Kłodzka. Takie górskie położenie było z jednej strony dla założycieli miast komplikacją, a z drugiej – szansą na bardziej efektowne ukształtowanie ich sylwety.Pewnym ograniczeniem dla rozwoju przedmieść mogły być także, tak jak to miało miejsce we Wrocławiu, intensywnie użytkowane podmiejskie wioski, szczególnie te usytuowane na południe od miasta. To sprawiało, że obszar ten przez długi czas nie mógł przekształcić się w przedmieścia. Inaczej było na północ od centrum, gdzie siatkę uliczną zaczynano organizować już w początku XVIII wieku.Ostatnim w końcu fenomenem były niezwykle intensywnie zagospodarowane przedmieścia Kątów Wrocławskich i Jeleniej Góry. Osłabiały one funkcje obronne tych miast. W Brzegu kontynuacja tej funkcji możliwa była dopiero po kilkukrotnej rozbiórce podmiejskich wiosek.
Die offensichtliche Grenze einer mittelalterlichen Stadt war ihre Stadtmauer und bei einer neuzeitlichen Stadt – eine ringsherum verlaufende Bastionsbefestigung. Dabei wirft sich die Frage auf, wodurch der Verlauf dieser Grenze bedingt war. Hier handelt es sich sowohl um natürliche Gegebenheiten (Flusslauf, Lage von Seen und Teichen, Struktur des Geländes) als auch um anthropogene Faktoren, die sich beispielsweise aus dem Vorhandensein von fruchtbarem Ackerland oder Dörfern bzw. bevölkerungsreichen Vorstädten in unmittelbarer Nähe der mittelalterlichen und neuzeitlichen Stadt ergeben. Dieses Phänomen wird manchmal durch neuzeitliche Stadtbeschreibungen (z.B. von Bartłomiej Stein für Breslau, von Friderico Lucae für Wohlau), häufiger jedoch durch historisches Kartenmaterial und gelegentlich durch Ergebnisse archäologischer Forschungen veranschaulicht. Der vermutete Verlauf der Gewässer bietet manchmal, wie in Neumarkt in Schlesien, eine Grundlage für die Rekonstruktion des ursprünglichen funktionalen Aufbaus der Stadt. Nicht weniger erwähnenswert sind die räumlichen Strukturen der Städte, die sich am Verlauf eines Flusses orientieren (Beuthen an der Oder, Crossen an der Oder).Die Stadtstruktur wurde auch durch ihre Lage in den Vorgebirgsgebieten bestimmt. Es ist leicht zu erkennen, wie dieser Faktor die räumliche Entwicklung von Orten wie Bolkenhain oder Habelschwerdt in der Grafschaft Glatz beeinflusste. Die gebirgige Lage war für Stadtgründer einerseits eine Erschwernis, andererseits eine Möglichkeit, das Stadtbild eindrucksvoller zu gestalten.Ein gewisses Hemmnis für die Entwicklung der Vororte könnte auch, wie im Falle Breslaus, die intensive Nutzung von Vorstadtdörfern dargestellt haben, insbesondere südlich der Stadtgrenzen. Dies führte dazu, dass sich das Gebiet lange Zeit nicht zu einem Vorort entwickeln konnte. Anders verhielt es sich nördlich des Stadtzentrums, wo bereits zu Beginn des 18. Jahrhunderts ein Straßennetz angelegt wurde.Noch ein anderes Phänomen lässt sich in Bezug auf die intensiv bewirtschafteten Vororte von Kanth und Hirschberg beobachten. Sie schwächten die Verteidigungsfunktionen der genannten Städte. In Brieg war die Aufrechterhaltung dieser Funktion erst möglich, nachdem die Vorstadtdörfer mehrmals abgerissen worden waren.
City walls were the obvious border of the medieval city, a function that in the modern city is fulfilled by a belt of bastion fortifications. It is necessary to consider the conditions that determined the line of this border. These are both natural (the course of rivers, the location of lakes and ponds, the lay of the land) and anthropogenic, the latter resulting, for example, from the city’s location in the immediate vicinity of a medieval and early modern center of fertile agricultural areas and villages or populous suburbs surrounding the city walls with a tight loop. A good illustration of this phenomenon is given in some modern descriptions of cities (Bartłomiej Stein’s for Wrocław, Friderico Lucae’s for Wołów), but more common are historical cartographic materials and occasionally also the results of archaeological research. The conjectural course of the waters, as in Środa Śląska, sometimes provides the basis for a reconstruction of the original functional layout of the city. More obvious, although worth noting, are the spatial systems of cities conditioned by the course of the river (Bytom Odrzański, Krosno Odrzańskie).The spatial layout of cities was also conditioned by their location in foothill areas. It is easy to see how this factor influenced the development of Bolków and Bystrzyca Kłodzka, located in the Kłodzko region. The mountainous location was, on the one hand, a complication for the founders of cities, while on the other – a chance for a more effective sculpting of the city’s position.As the case in Wrocław shows, the development of suburbs could have been hampered by intensive use of suburban villages, especially those located south of the city. This for a long time prevented the area from being transformed into suburbs. It was different north of the center, where the street network began to be organized at the beginning of the eighteenth century.The last phenomenon discussed in the article is the extremely intensive development of the suburbs of Kąty Wrocławskie and Jelenia Góra, which weakened the defensive functions of these cities. In Brzeg, this function was sustained thanks to a series of demolitions of the suburban villages.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2023, 15; 185-218
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczne rękopisy Historia scholastica Piotra Comestora w zbiorach polskich
Medieval manuscripts of the Historia scholastica by Peter Comestor in Polish libraries
Autorzy:
Fabiańska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472207.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Piotr Comestor
Historia scholastica
rękopisy średniowieczne
komentarze biblijne
nauczanie teologii w średniowieczu
Peter Comestor
medieval manuscripts
biblical commentaries
teaching of theology in the Middle Ages
Opis:
Historia scholastica, jak wykazały badania Agnety Sylwan, była jednym z najpopularniejszych tekstów przepisywanych w średniowieczu. Autorem tego poczytnego dzieła był Piotr dziś powszechnie znany jako Comestor lub Manducator (ok. 1100 – 12 X 1179). Początkowo kształcił się pod kierunkiem Jana z Tours, ucznia Anzelma z Laon. Około 1150 r. podążył do Paryża, by zostać uczniem Piotra Lombarda. Po kilku latach sam już był wyróżniającym się mistrzem. W latach 1164–1168 dzierżył jedną z katedr teologii, a w latach 1168–1178 był kanclerzem szkoły katedralnej Notre Dame. Około 1170 r. ukończył swoje największe dzieło, które było wynikiem wieloletnich studiów i doświadczeń w pracy ze studentami. Historia scholastica jest komentarzem do Biblii objaśniającym jej sens literalny. Już Comestor używał go jako podręcznika teologii dla swoich studentów. Wkrótce inni mistrzowie teologii poszli jego śladem i Historia zaczęła być jedną z podstaw nauki teologii na średniowiecznych uniwersytetach. Służyła także duchowieństwu jako pomoc w interpretacji Biblii i dlatego wiele jej odpisów przechowało się przez następne wieki w zbiorach bibliotek klasztornych. Nie inaczej było w Polsce: zachowało się 21 egzemplarzy, które w okresie średniowiecza funkcjonowały na naszych ziemiach. Tak jak i w innych krajach odpisy powstawały zarówno w środowisku uniwersyteckim, jak i na potrzeby kleru. Najstarszy odpis, jeszcze z XII wieku powstał prawdopodobnie w Paryżu, kolejne egzemplarze trafiały do Polski z innych miast Francji, Włoch oraz Czech, stając się podstawą rodzimych kopii.
The Historia scholastica, as demonstrated by the research of Agneta Sylwan, ranks among the most popular texts of the Middle Ages. It was written by the French scholar and ecclesiastic Peter, known as Comestor or Manducator (ca. 1100 – 12 October 1179). Comestor was educated by John of Tours, disciple of the famous Anselm of Laon. Around 1150, he travelled to Paris, to further his education under the direction of Peter Lombard. Several years later, Comestor himself was already a renowned teacher. During the period 1164–1168, he held one of the chairs in theology, later to become chancellor of the cathedral school of Notre Dame (1168–1178). Circa 1170, he completed his opus magnum, the result of many years of studies and classroom experience. The Historia scholastica is a Biblical commentary, focusing on the literal sense. Already Comestor himself used it as a textbook in his teaching. Promptly, other masters followed in his footsteps. With time, the work established itself as one of the chief sources in teaching of theology at medieval universities. It was also used by the clergy as a guide in Biblical interpretation, hence its numerically signifi cant presence in monastic libraries. In Poland, just like in other countries of the medieval Latin world, Historia scholastica was copied both at the university and for the use of the clergy. The oldest extant copy is dated to the 12th century and was most probably executed in Paris. Further copies came from other French cities, from Italy, and from Bohemia, in Poland becoming exemplars for yet other copies
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2015, 9; 121-148
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki kariery naukowej i praca dydaktyczna Józefa Garbacika w latach 30. XX wieku
The beginnings of Józef Garbacik’s academic career and didactic work in the 1930s
Autorzy:
Garbacik, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28689960.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Józef Garbacik
krakowskie środowisko historyczne
kariera naukowa
stosunki polsko-włoskie w średniowieczu i czasach nowożytnych
dydaktyka
nauczyciele szkół średnich
popularyzacja historii
Kraków’s historical milieu
academic career
Polish-Italian relations in the Middle Ages and modern times
didactic work
secondary schools teachers
publications promoting the history
Opis:
Artykuł omawia studia, pracę dydaktyczną i pierwsze próby aktywności naukowej ciekawej postaci krakowskiego środowiska historycznego XX w., jaką był – pochodzący z ziemi jasielskiej – Józef Garbacik. Charakteryzujący się barwną osobowością mediewista swoje pierwsze kroki badawcze stawiał po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 30. XX w. W 1932 r. uzyskał doktorat na podstawie rozprawy Studia nad stosunkami polsko-włoskimi w XV wieku. Potem aktywnie udzielał się w Polskiej Akademii Umiejętności i krakowskim Oddziale Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz podjął pracę w szkolnictwie średnim w Krakowie i Kielcach. Nie rezygnując z drogi naukowego rozwoju, publikował prace dotykające szeroko pojętej regionalistyki, odbywał podróże zagraniczne do Italii i poszerzał swoje badania nad relacjami Królestwa Polskiego z Wenecją i Kurią Rzymską.
The article discusses studies, didactic work and the first attempts at the academic activity of an interesting figure of the Kraków historical milieu of the twentieth century, Józef Garbacik, who came from the Jasło region. Characterised by a colourful personality, the medievalist took his first research steps after graduating from Jagiellonian University in the 1930s. In 1932, he obtained a PhD degree after defending his dissertation Studia nad stosunkami polsko-włoskimi w XV wieku [Studies on Polish-Italian relations in the 15th century]. Next, he was actively involved in the activities of the Polish Academy of Arts and Sciences and the Kraków Branch of the Polish Historical Society, and started working in secondary education in Kraków and Kielce. Without giving up the path of academic development, he published works on broadly understood regional studies, travelled abroad to Italy, and expanded his research on the relations of the Kingdom of Poland with Venice and the Roman Curia.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2023, 14; 91-111
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brakteat śląski (ratajski) z przedstawieniem kręgów światłości — geneza wyobrażenia
The Silesian (Rataje) bracteate with circles of light — the origin of the image
Autorzy:
Garbaczewski, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090081.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
numismatic iconography
iconography of St John the Baptist
Silesian coinage in the Middle Ages (13th century)
influence of Antiquity on medieval iconography
ikonografia monetarna
ikonografia św. Jana Chrzciciela
mennictwo śląskie w średniowieczu (XIII w.)
wpływy antyczne na ikonografię średniowiecza
Źródło:
Wiadomości Numizmatyczne; 2019, 63; 139-149
0043-5155
Pojawia się w:
Wiadomości Numizmatyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La partecipazione dei duchi di Masovia alle spedizioni armate di Ladislao II Jagiellone contro l'Ordine Teutonico come manifestazione dell'adempimento degli obblighi feudali
Participation of the Mazovian dukes in the armed expeditions of Władysław II Jagiełło against the Teutonic Order as a manifestation of the fulfillment of feudal obligations
Autorzy:
Jeż, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2174980.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Piastowie mazowieccy
księstwo mazowieckie
Władysław II Jagiełło
Zakon Krzyżacki
konflikty zbrojne w średniowieczu
the Mazovian Piasts
the Duchy of Mazovia
the Teutonic Order
medieval armed conflicts
Opis:
Za panowania Władysława Jagiełły (1386-1434) Piastowie mazowieccy aktywnie uczestniczyli we wszystkich konfliktach zbrojnych toczonych pomiędzy swoim suwerenem a siłami Zakonu Krzyżackiego – na początku lat dziewięćdziesiątych XIV w.; w czasie tzw. wielkiej wojny z Zakonem Krzyżackim 1409-1411; w walkach 1414 r.; w krótkotrwałej wyprawie 1419 r. (zaniechanej na skutek interwencji wysłannika Zygmunta Luksemburskiego, arcybiskupa Mediolanu Bartłomiej de Capra) i w wojnie 1433 r. W ten sposób król Władysław II wzmacniał własne siły wojskowe, zapewniał lepszą aprowizację dla swoich wojsk i uniemożliwiał Piastom mazowieckim (zwłaszcza Siemowitowi IV) opowiedzenie się po stronie zakonu.
During the reign of king Władysław II Jagiełło (1386-1434), the Mazovian Piasts participated actively in all conflagrations between their sovereign and forces of the Teutonic Order: at the beginning of the 1390s; during the so-called great war against the Teutonic Order 1409-1411; in warfare of 1414; in a short-lived military expedition of 1419 (abandoned due to the intervention of Sigismund of Luxembourg's envoy, Bartholomew de Capra, Archbishop of Milan) and in the war of 1433. In this way, king Władysław II strenghtened his army, provided better supplies for his troops, and prevented the Mazovian Piasts from siding with the Teutonic Order.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2022, 29, 2; 77-87
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona małoletniego i dziecka w systemie prawnym Kościoła katolickiego
Child Protection in the Legal System of the Catholic Church
Autorzy:
Klimkiewicz, Daniel
Mazur, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20679004.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
dziecko w starożytności i średniowieczu
wychowanie katolickie
kościelne prawo rodzinne
nadużycia seksualne
małoletnie ofiary
the child in antiquity and the Middle Ages
Catholic education
ecclesiastical family law
sexual abuse
underage victims
Opis:
Celem artykułu jest omówienie kościelnych reform legislacyjnych, które dotyczą małoletnich. Zarys praw należnych dzieciom rozpoczyna się od starożytności, w ramach którego przedstawiono sytuację chrześcijan w społeczeństwie grecko-rzymskim basenu Morza Śródziemnego, w którym obowiązywało prawo rzymskie nie do końca przestrzegane. W artykule odniesiono się do średniowiecza, aby zbadać, czy ustawodawstwo zawierało przepisy prawne dotyczące ochrony małoletnich. Po krótkim historycznym nawiązaniu, Autorzy przedstawili proces ewolucji kościelnego systemu prawnego względem małoletnich, dzieląc go na trzy etapy. Obecny system prawny Kościoła katolickiego wchodzi w czwarty okres ewolucji, dlatego Państwo i Kościół powinni wykorzystywać narzędzia prawne, aby chronić małoletnich i dzieci.
The purpose of this article is to discuss ecclesiastical legislative reforms that affect minors. An outline of the rights due to children begins with antiquity, addressing the situation of Christians in the Greco-Roman society of the Mediterranean basin, where Roman law was in force but not fully respected. The article refers to the Middle Ages to examine whether legislation contained legal provisions for the protection of minors. After a brief historical reference, the Authors presented the process of evolution of the Church’s legal system towards minors, dividing it into three stages. The current legal system of the Catholic Church is entering the fourth period of evolution, and therefore the State and the Church should use legal tools to protect minors and children.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2023, 18, 20 (1); 137-156
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nativitas Martini Luther heretici, czyli o horoskopie urodzenia Marcina Lutra w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej
Nativitas Martini Luther heretici, or the Birth Horoscope of Martin Luther in the Collection of the Jagiellonian Library
Autorzy:
Konarska-Zimnicka, Sylwia
Śnieżyńska-Stolot, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33775905.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Martin Luther
Michał Falkener of Wrocław
astrology in the Middle Ages and the Renaissance
natal charts
prognostics
Marcin Luter
Michał Falkener z Wrocławia
astrologia w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej
horoskopy
prognostyki
Opis:
Marcin Luter był wybitną postacią, która wywarła wielki wpływ na XVI-wieczną Europę. Niektórzy uważali go za wybitnego przywódcę religijnego i reformatora, który dostrzegał potrzebę poprawy sytuacji w Kościele katolickim, inni widzieli w nim heretyka, który spowodował rozłam w Kościele. Sam Luter oraz wszystko, co z nim związane, wzbudzało duże zainteresowanie zarówno jemu współczesnych, jak i ludzi żyjących w późniejszych czasach. Astrologia natomiast była tą dziedziną badań, która w średniowieczu i we wczesnej epoce nowożytnej wyjaśniała wszystkie wydarzenia za pomocą oddziaływania ciał niebieskich. Nie dziwi więc, że tak ważna postać, jak Marcin Luter, również stała się obiektem zainteresowania astrologów. W Bibliotece Jagiellońskiej znajduje się nie analizowany wcześniej tekst Nativitas Martini Luther heretici, na który składa się horoskop urodzinowy Lutra, fragment jego do ojca z 1521 r. oraz prognostyk astrologiczny, objaśniający wykres horoskopowy. W artykule zamieszczono dokładną analizę tego horoskopu oraz aneks źródłowy z tekstem źródła.
Martin Luther was a prominent person who had a great impact on 16th century Europe. Some people regarded him as a distinguished religious leader and reformer who noticed the need to improve the situation in the Catholic Church, while others saw him as a heretic who caused a split within the Church. He and everything related to him attracted significant interest of both his contemporaries and people living in later times. Astrology was a field of study which, in the Middle Ages and early modern times, explained all events by means of planetary determinism or predestination, particularly by the Saturn and Jupiter conjunction. In the Jagiellonian Library, there is a text which has not been discussed before, entitled Nativitas Martini Luther, heretici, which consists of a birth chart, a fragment of Luther's letter to his father in 1521, as well as a iudicium. The article contains a detailed analysis of this horoscope and a source annex with the text of the source.
Źródło:
Res Historica; 2022, 54; 95-121
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Late Medieval Krakow Astrological Prognostics Concerning Health, Disease and Treatment Methods
Późnośredniowieczne krakowskie prognostyki astrologiczne o zdrowiu, chorobach i sposobach leczenia
Autorzy:
Konarska-Zimnicka, Sylwia Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374184.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
astrology in the Middle Ages
prognostics
calendars
almanacs
the University of Krakow
astrologia w średniowieczu
prognostyki
kalendarze
almanachy
Uniwersytet Krakowski
Opis:
Late medieval astrological predictive texts (iudicia, calendars, almanacs etc.) are an interesting source of knowledge about the past. The practice of publishing such texts was a result of the development of the so-called Krakow school of astronomy and astrology. The Krakow masters, who held the position of professors at the chair of astronomy and astrology, were obliged to prepare the said predictive texts annually. The publications included astrological predictions based on forthcoming positions of heavenly bodies and concerned almost every sphere of life of the contemporary society. They referred to trade and agriculture, including prognoses of abundant or failed harvests. They covered political issues, but also problems pertaining to marriage, as well as to children and their upbringing. Vast passages were devoted to weather forecasting, that is, astrometeorology. However, special emphasis was put on the medical topics, as health and disease were an issue of key importance for the representatives of all social strata. Astrological predictive texts, indicating the best (from the viewpoint of astrology) time for attempts to maintain or regain health, were meant to interpret theoretical knowledge with recommendations concerning the practice, which was difficult to verify with regard to sources.
Późnośredniowieczne prognostyki astrologiczne (iudicia, kalendarze, almanachy, etc.) to ciekawe źródło do poznania przeszłości. Zwyczaj ich publikowania związany był z rozwojem tzw. krakowskiej szkoły astronomiczno-astrologicznej. Mistrzowie krakowscy piastujący funkcję profesorów katedry astronomii i astrologii zobligowani byli do układania rokrocznie prognostyków, w których zamieszczali bazujące na mającym nastąpić układzie ciał niebieskich prognozy astrologiczne dotyczące niemalże każdej płaszczyzny życia ówczesnego społeczeństwa – prognozy odnoszono do handlu, gospodarki rolnej, urodzaju lub nieurodzaju; obejmowano nimi zagadnienia natury politycznej, ale też kwestie małżeństwa, posiadanego potomstwa i jego wychowania; obszerne ustępy poświęcano prognozowaniu pogody, a więc astrometeorologii. Jednakże szczególny nacisk kładziono na zagadnienia medyczne, albowiem kwestia zdrowia i choroby stanowiła kluczowe zagadnienie, które było istotne dla przedstawicieli wszystkich, bez wyjątku, stanów społecznych. Prognostyki astrologiczne natomiast, wskazując odpowiednią, z punktu widzenia astrologii, porę na podejmowanie starań o utrzymanie dobrej kondycji lub powrót do zdrowia, miały stanowić wykładnię wiedzy teoretycznej z zaleceniami dotyczącymi trudnej do zweryfikowania źródłowo praktyki.
Źródło:
Res Historica; 2020, 50; 79-97
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 45

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies