Temat: właściwości wodne - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: A study of the influence of the modification of a soils constituent surface on its sorption and energetic properties
Poznanie wplywu modyfikacji powierzchni skladnikow glebowych na ich wlasciwosci sorpcyjne i energetyczne
Autorzy:: Janczuk, B
Chibowski, E
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/799673.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: powierzchnia skladnikow glebowych
wlasciwosci agregacyjne
gleby
wlasciwosci sorpcyjne
modyfikacje
energia powierzchniowa swobodna
wlasciwosci wodne
pomiary
Opis:: A synthesis of the results of a long-term investigations concerning surface free energy of soils is presented. The material included is discussed from the point of view of the influence of different factors modifying the surface of soil constituents on the dispersive and non-dispersive free energy components and on aggregation and water properties of soils. The methodical aspects of free energy measurements as well as some numerical data for minerals and soils are presented as well.
Przeprowadzono syntezę dotychczasowych rezultatów badań dotyczących swobodnej energii powierzchniowej gleb. Zebrany materiał przedyskutowano pod kątem wpływu różnorodnych czynników modyfikujcych powierzchnię składników glebowych na wielkości składowych despersyjnej i niedyspersyjnej energii powierzchniowej, właściwości agregacyjne oraz wodne. Przedstawiono również aspekty metodyczne pomiarów swobodnej energii powierzchniowej oraz dane liczbowe dla różnych minerałów i gleb.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1992, 398; 59-66
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Agrotechniczny aspekt gleboszowania gleby w terenie erodowanym
Autorzy:: Ukalski, J
Tanas, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/800908.pdf
Data publikacji:: 1995
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: gleboszowanie
rosliny uprawne
gleby
uprawa roli
mechanizacja rolnictwa
inzynieria rolnicza
plony
glebosze
stosunki wodne
wlasciwosci fizyczne
tereny erodowane
Opis:: Omówiono wyniki wieloletnich badań polowych głębosza na zboczu lessowym. Przedstawiono wpływ pracy głębosza na fizyczne właściwości gleby oraz plony roślin.
The results of three-year studies have shown that annual pre-winter deep loosening of a loess slope had significantly decreased soil compaction as compared to ploughing. Significant differences in compaction remanied during the whole vegetation period and disappeared after harvest. Such a state of the soil had influenced raising tendencies in sugar beet and spring wheat yielding. Substituting winter ploughing with deep loosening has not had any considerable influence on the water reserves in soil or on investigated physical properties of soil.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1995, 424; 223-229
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Badania właściwości reologicznych ekstrudatów z udziałem komponentów owsianych
Analysis of rheological properties of the extrudates with the share of oat components
Autorzy:: Rzedzicki, Z.
Zarzycki, P.
Sobota, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/11005327.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
Tematy:: ekstrudery dwuslimakowe
wlasciwosci reologiczne
ekstruzja
kaszka kukurydziana
technologia
lepkosc
ekstrudaty
ekstrakty wodne
ekstrudaty kukurydziane
komponenty owsiane
ekstrudaty owsiane
ekstrudery jednoslimakowe
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura; 2004, 59, 1; 315-322
0365-1118
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio E. Agricultura
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Charakterystyka ilościowa i jakościowa osadów dennych zbiornika wodnego w Wilczej Woli
The quantitative and qualitative characteristics of bottom deposits in water reservoir at Wilcza Wola
Autorzy:: Tarnawski, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/60834.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:: zbiorniki wodne
male zbiorniki wodne
zamulanie dna
stopien zamulenia
osady denne
wlasciwosci fizyczne
sklad granulometryczny
zawartosc materii organicznej
ciezar wlasciwy
gestosc objetosciowa
wlasciwosci chemiczne
zawartosc metali ciezkich
Opis:: Określono objętość rumowiska rzecznego zatrzymanego w zbiorniku wodnym w Wilczej Woli na rzece Łęg. Zbiornik o pojemności 3,86 mln m3 oddano do eksploatacji 1989 roku. Pomiary zamulania wykonano po 10, 13 i 14 latach eksploatacji. Obliczony stopień zamulania zbiornika wynosi odpowiednio: 13,08 %, 15,79 % i 16,20 %. W trakcie prac pomiarowych pobrano próby osadów dennych w celu określenia cech fizycznych i chemicznych osadów. Określenie zawartości metali ciężkich może stanowić podstawę oceny jakości osadów i możliwości ich wykorzystania w środowisku przyrodniczym po wydobyciu z dna zbiornika. Porównano zawartości substancji szkodliwych oznaczonych w osadach z wartościami granicznymi dopuszczalnymi według obowiązujących Rozporządzeń Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, wytycznych oraz kryteriów publikowanych w literaturze zachodniej. Osady ze zbiornika w miejscowości Wilcza Wola charakteryzują się niską zawartością metali ciężkich. Zawartość badanych pierwiastków w osadach dennych nie przekroczyła wartości dopuszczalnych podanych w Rozporządzeniu w sprawie standardów jakości gleby [Dz.U. Nr 165, poz. 1359]. Wartości progowe niemieckich wytycznych dotyczące osadów dennych są 2- do 3-krotnie wyższe niż wynikające z badań zawartości metali ciężkich w namułach zbiornika w Wilczej Woli. Graniczne zawartości metali w glebach o różnych stopniach zanieczyszczenia wg IUNG [Kabata-Pendias i in. 1993] wykazały, że wartości Cd i Ni są na poziomie I stopnia zanieczyszczenia. Pierwszy stopień zanieczyszczenia wskazuje na podwyższoną zawartość metali, jednakże materiał glebowy może być wykorzystywany pod wszystkie uprawy polowe, z wyłączeniem upraw roślinnych do produkcji żywności, o szczególnie małej zawartości pierwiastków i substancji szkodliwych. Osady ze zbiornika w miejscowości Wilcza Wola charakteryzują się niską zawartością substancji szkodliwych, a w szczególności metali ciężkich. Wydobyte osady z dna zbiornika nie będą stanowić zagrożenia dla środowiska wodnego, jak i glebowego.
Determined were the volume of river sediment captured in a water reservoir at Wilcza Wola on the Łęg river. The water reservoir with 3.86 mln m3 capacity was put into operation in 1989. Silting measurements were performed after 10, 13 and 14 years of operation. Computed reservoir silting ratio were respectively: 13.08%, 15.79% and 16.20%. Samples of bottom deposits were collected to determine their physical and chemical properties. Determining of heavy metal concentrations may provide a basis for the sediment quality assessment and their potential applications in the environment after extracting from the reservoir bottom. Contents of harmful substances assessed in the sediments were compared with limit values permissible by the decrees of the Minister of Natural Environment Protection, Natural Resources and Forestry guidelines and criteria suggested in the foreign literature of the subject. The sediments from the water reservoir at Wilcza Wola are characterized by a low content of heavy metals. According to the Decree on soil quality standards [Joural of Laws, No.65, item 1359] none of the values established for the studied elements were exceeded. According to German guidelines threshold values of heavy metal concentrations in bottom deposits are between twice and thrice higher than those obtained in the studies on silt deposits from the Wilcza Wola reservoir. Limit values of heavy metal concentrations in variously polluted soils, according to IUNG [Kabata-Pendias 1993], revealed that Cd and Ni values are on the 1st level of pollution. The first level of pollution points to elevated heavy metal concentrations, but the soil material may be used for all field crops, excluding crops for production of food with especially low contents of harmful elements and substances. The deposits from the reservoir at Wilcza Wola are characterized by low content of harmful substances, particularly heavy metals. The sediments extracted from the bottom of the reservoir will not pose any hazard for either water or soil environment.
Źródło:: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 3/1
1732-5587
Pojawia się w:: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Efektywność nawożenia saletrą amonową i wapniową w plonowaniu użytku zielonego na glebie mineralnej - wyniki wieloletnich doświadczeń
The efficiency of fertilisation with ammonium nitrate and calcium nitrate in the yielding of a grassland on mineral soil - results of long-term experiments
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/339522.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: doświadczenia wieloletnie
efektywność nawożenia
gleba mineralna
pH gleby
plonowanie
saletra amonowa
saletra wapniowa
użytek zielony
właściwości fizyczno-wodne
ammonium nitrate
calcium nitrate
fertilisation efficiency
grassland
long-term experiments
mineral soil
physical and water properties
soil pH
yielding
Opis:: W ocenie efektywności działania czynnika nawozowego oraz jego dynamiki należałoby brać pod uwagę nie tylko ilość uzyskiwanych plonów, lecz również jego oddziaływanie na środowisko przyrodnicze. Celem pracy była ocena plonowania użytków zielonych w wieloleciu na glebach mineralnych o zróżnicowanych właściwościach fizyczno-wodnych pod wpływem nawożenia saletrą amonową (AN) oraz saletrą wapniową (CN) na tle następczego wpływu wapnowania i zróżnicowanej dawki azotu, a także w warunkach zaniechania nawożenia fosforem. Oszacowano efektywność działania dwóch nawozów azotowych na przykładzie wyników dwóch długoletnich doświadczeń łąkowych (doświadczenie J, 1981-2007; doświadczenie L, 1982-2003) użytkowanych kośnie, założonych na kwaśnej glebie mineralnej, usytuowanych w województwie mazowieckim. Obserwowane zróżnicowanie plonowania rozważono w świetle ochrony gleby i kosztów nawożenia. W warunkach silnie kwaśnej gleby, ubogiej w C_org i stosowania większych dawek azotu (240 kg N·ha-¹) można oczekiwać większego efektu plonotwórczego nawożenia saletrą wapniową w porównaniu z saletrą amonową, również po zaniechaniu nawożenia jej fosforem. Bez względu na właściwości fizyczno-wodne gleby, nawożenie saletrą wapniową gwarantuje większą stabilność uzyskiwanych plonów w wieloleciu. Większy koszt azotu w tej samej dawce saletry wapniowej w porównaniu z saletrą amonową jest rekompensowany jego zwiększoną plonotwórczą efektywnością oraz działaniem prośrodowiskowym, tj. przeciwdziałaniem zakwaszeniu gleby i stabilizacją jej odczynu.
Estimation of the efficiency of fertilisation and its dynamic should involve both the yield and environmental effects. The aim of this paper was to estimate long-term yield in grasslands on mineral soils of different physical and water properties fertilised with ammonium nitrate (AN) and calcium nitrate (CN) in relation to the secondary effect of liming and different dose of nitrogen and abandoned phosphorus fertilisation. The efficiency of the two nitrogen fertilisers was estimated from results of two long-term experiments set up on mown meadows (in Janki, 1981-2007; in Laszczki, 1982-2003) situated on acid mineral soil in Mazowieckie province. Observed yield differentiation was considered in the light of soil protection and the cost of fertilisation. In very acid soil, poor in C_org and at a higher dose of nitrogen (240 kg N·ha-¹) one may expect higher yields with calcium than with ammonium nitrate fertilisation even after the abandonment of phosphorus fertilisation. Regardless of physical and water properties of soil, fertilization with calcium nitrate guarantees higher long-term stability of yields. The higher cost of nitrogen in calcium nitrate than in ammonium nitrogen is compensated by increased yield-forming efficiency and environmental-friendly effect of counteracting soil acidity and stabilising its pH.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 1; 241-265
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Effect of Water-Glass Content on Electrical Properties of Silica Sand-Based Moulding Sand
Autorzy:: Opyd, B.
Nowak, D.
Granat, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/380420.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: innovative foundry technology
microwaves
moulding sand
water glass
electrical properties
innowacyjna technologia odlewnicza
mikrofale
masa formierska
szkło wodne
właściwości elektryczne
Opis:: In the paper, presented are measurements of permittivity ε_r and loss factor tgδ of moulding sand depending on bonding material content, taken at 2.45 GHz by perturbation method on a stand of wave-guide resonance cavity. The determined electrical properties are crucial for kinetics of microwave heating of sandmixes containing water-glass as a binder. The measurements were taken for two sandmixes with various sand grains. The results indicate that, for a moulding sands containing water-glass, the relationship between loss factor value and binder concentration is linear. All the examined moulding sands, irrespective of their base, show a relatively high susceptibility to action of microwave field of frequency 2.45 GHz. The presented measurements make a ground for developing a mathematical model of microwave heating of the systems moulding sand-foundry tooling.
Źródło:: Archives of Foundry Engineering; 2015, 15, 3 spec.; 59-62
1897-3310
2299-2944
Pojawia się w:: Archives of Foundry Engineering
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Effects of Separated Fractions of FBC Bottom Ash on Selected Properties of Cement Mortars
Autorzy:: Kledyński, Zbigniew
Krysiak, Łukasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1838058.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:: bottom ash
grain size
cement mortar
physical properties
fluidized bed
popiół denny
wielkość ziarna
zaprawa cementowa
właściwości fizyczne
środowisko wodne
Opis:: This paper discusses the effects of partial replacement of cement with fluidized bed bottom ash on the properties of mortars. The analyzed ash samples originating from four Polish power plants were separated by grain size selection into fine and coarse-grained fractions. This process leads to a creation of derivative samples of differing physical properties and, partially, phase compositions, as tested in XRD and TG analyses. Despite its high water demand, the obtained fine-grained fraction has the potential for application in cement based composites as a reactive, pozzolanic additive. An acceptable activity index may be reached when the sulfate content is limited, implying benefits of combining the ash with low gypsum cements. The coarse-grained fraction is significantly less reactive, while a high silica and aluminate content is related to improved mechanical properties of the composite. It can, therefore, potentially be used as a quasi-inert additive or a substitute for sand.
Źródło:: Civil and Environmental Engineering Reports; 2020, 30, 4; 1-20
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:: Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Evaluation of water hazard in hard coal mines in changing conditions of functioning of mining industry in Upper Silesian Coal Basin – USCB (Poland)
Ocena zagrożenia wodnego w kopalniach węgla kamiennego w zmieniających się warunkach funkcjonowania górnictwa w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym – GZW (Polska)
Autorzy:: Bukowski, P.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/219199.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: water hazard
restructurisation of hard coal mines
hydrogeological properties of rocks and rock mass
methods of investigations
Upper Silesian Coal Basin
zagrożenia wodne
restrukturyzacja kopalń węgla kamiennego
hydrogeologiczne właściwości skał i górotworu
metody badań
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Opis:: Water hazard has been accompanying underground mining since the first mines were built. The hazard is particularly often in the areas of mines situated in hydrogeologically outcropped part of USCB and in water rich formations of Cracow Sandstone Series. To plan properly mining actions and technical measures at each stage of life of a mine it is necessary to evaluate hydrogeological and geomechanical conditions and their changes. The conditions determine formation, occurrence and volume of the most serious sources of water hazard. Symptoms obtained in geomechanical tests and observations of forming and dewatering reservoirs of underground water, show that it is necessary to update constantly evaluation and classification of sources of water hazard or the state of water hazard in the coal mines of USCB. Development of underground mining in 1945-1990, which resulted in a quick increase in production, determined development and the range of influence of mining operations on the rock mass and the influence on the state of drainage and saturation of the rock mass. The result of the changes was an apparent influence on the changes in the state and shaping water hazards in the course of time. Since 1989 economic conditions of functioning of mines have been tightly associated with the conditions and rules of market economy. As a result of each of the so-called restructuring of mining activity a certain number of mining companies was closed, merged or split. The consequence is that in the vicinity of active mines and prospective mining areas, more and more often there are partially or completely flooded abandoned coal mines. Flooded coal mines have changed and still do hydrogeological conditions of their surrounding and force active mining companies to introduce changes in mining activities they are planning and conducting. The current state of flooding mine workings, is a result of realizing previous plans of restructuring mining industry, and all the changes of the state require hydrogeological documentation and evaluation of water hazard. In the today’s conditions of functioning of mining industry, sources of water hazards like water reservoirs in goafs, are one of six main types of sources of hazard, and at the same time the biggest problem and the most serious threat for active mine workings. As the hydrodynamic conditions in the closed areas stabilise and the water piles up close to the surface, an increase in the influence of reservoirs on the state of environmental and public hazard (subsidence, overflowing, flooding, pollution of water in the aquifers located in the overburden and surface water). As there is a qualitative change in the directions, causes and sources of water hazard, it shall be expected that the changes will tend to increase the threat level from the closed mines. Hence since 2000 the Central Mining Institute has been focused mainly on methodology research, both laboratory ones of various scale of observation referring to the properties of rocks and rock debris, and in situ ones and forecasting ones accompanied by proposed multidirectional applications of the developed methods in mining and environmental practice. The effect of the works was developing and patenting a few new methods. The effects of works which have been conducted in the last several years were proposed changes in defining water hazard, classifying the hazard and its sources. Classifications of underground water reservoirs, deposits located in the vicinity of reservoirs in closed coal mines and water safety of shafts were proposed. The devised test and evaluation methods have wide practical applications in evaluating water hazard and limiting the hazard, as well as estimating volume of water in reservoirs of closed mines and estimating energy of the water and free methane deposit in the abandoned goafs and mine workings. Their application in hydrogeology plays an important role in estimating volume of water in aquifers built of porous hard rocks. It is also important and applicable in environmental engineering to evaluate volume of water, estimating conditions of its accumulation and flow, and migration of pollution mainly within surface water reservoirs reclaimed with waste rock.
Zagrożenie wodne, przez które należy rozumieć: możliwość wdarcia lub niekontrolowanego dopływu wody (solanki, ługów) albo wody z luźnym materiałem do wyrobisk górniczych stwarzającego niebezpieczeństwo dla ruchu zakładu górniczego lub jego pracowników jest obecne w górnictwie podziemnym od czasu budowy pierwszych kopalń. Zagrożenie to szczególnie często występuje w obszarach kopalń położonych w hydrogeologicznie odkrytej części GZW (Rys. 1) i w silnie wodonośnych utworach krakowskiej serii piaskowcowej. Aby można było prawidłowo zaplanować działania i zaplecze techniczne na każdym etapie funkcjonowania kopalni konieczne jest dokonanie oceny warunków hydrogeologicznych i geomechanicznych oraz ich zmian. Prowadzenie oceny zagrożenia wodnego zachodzi w warunkach GZW w bardzo zróżnicowanym środowisku geologicznym z uwagi na litologię, właściwości skał budujących górotwór i warunki występowania wód podziemnych. Środowisko to w każdym przypadku poddawane było wpływom działalności górniczej o różnej intensywności, zakresie i czasie trwania czynników wpływu. Różne warunki hydrogeologiczne w różnych częściach GZW i różna intensywność oddziaływania kopalń na tych obszarach prowadziła do zróżnicowanego zawodnienia kopalń, które jest główną przyczyną zróżnicowania wielkości dopływu wody do kopalń i możliwości jej gromadzenia w wyrobiskach. Warunki te w głównej mierze decydują o formowaniu się, występowaniu i wielkości najgroźniejszych źródeł zagrożenia wodnego. Zmiany warunków hydrogeologicznych są z kolei powiązane ze zmianami warunków geomechanicznych (Rys. 1), m.in. przez wpływanie na skład pojemnościowy zbiorników dołowych (Rys. 2) i dróg przepływu wody oraz zmianę właściwości zabezpieczeń przed zagrożeniem wodnym. Przesłanki wynikające z badań geomechnicznych i z obserwacji tworzenia się i odwadniania zbiorników wód dołowych, jak również z istotnych w stosunku do lat przed 1990 r. zmian w funkcjonowaniu górnictwa wskazują na konieczność stałego dostosowywania ocen i klasyfikacji źródeł zagrożenia wodnego oraz stanu zagrożenia wodnego w kopalniach węgla kamiennego w GZW. Rozwój górnictwa podziemnego lat 1945-1990, którego efektem był szybki wzrost produkcji, zdecydował o rozwoju i zakresie wpływów eksploatacji górniczej na górotwór i wpływie na stan drenażu i zawodnienia górotworu. Skutkiem tych zmian był ewidentny wpływ na zmiany stanu i kształtowania się zagrożeń wodnych w czasie (Rys. 3). Od 1989 r. warunki ekonomiczne funkcjonowania kopalń są ściśle związane z uwarunkowaniami i zasadami gospodarki rynkowej, co spowodowało, że w efekcie każdej, tzw. restrukturyzacji działalności górniczej likwidowano, łączono lub wydzielano pewną liczbę zakładów górniczych. Skutkiem tego, sąsiadem czynnych kopalń i pól perspektywicznych, coraz częściej były częściowo lub całkowicie zatopione zlikwidowane kopalnie węgla. Kopalnie zatapiane zmieniały i zmieniają warunki hydrogeologiczne ich otoczenia, co wymusza na czynnych zakładach górniczych zmiany w planowaniu i prowadzeniu działalności górniczej. Oddziaływanie zbiorników wodnych, które stają się źródłami zagrożenia wodnego jest już widoczne w przebiegu procesu zatapiania wyrobisk górniczych i parametrów, które ten proces charakteryzują. Obecny stan zatapiania wyrobisk górniczych, które w głównej mierze stanowią troskę zarządów kopalń czynnych, jest rezultatem realizowania wcześniejszych planów restrukturyzacji górnictwa, a wszelkie zmiany tego stanu wymagają udokumentowania hydrogeologicznego i oceny zagrożenia wodnego. Wpływ zbiorników o pojemnościach liczonych w milionach m3 wody na górotwór ma duże znaczenie dla gospodarki złożem, bezpieczeństwa, sposobu i wydajności odwadniania oraz zabezpieczania się przed zagrożeniem wodnym w obrębie kopalń czynnych. W warunkach funkcjonowania współczesnego górnictwa źródła zagrożeń wodnych, jakimi są zbiorniki wodne w zrobach, stanowią jeden z sześciu typów głównych źródeł zagrożenia, a zarazem największy problem i największe zagrożenie dla czynnych wyrobisk górniczych. W najbliższych latach, a także w długiej perspektywie, należy się spodziewać zdecydowanego wzrostu znaczenia dołowych zbiorników wodnych w kształtowaniu rozwoju zagrożeń wodnych. Pośród kierunków rozwoju zagrożeń, wraz z tendencją powiększania pojemności zbiorników wodnych w kopalniach zlikwidowanych, należy się spodziewać wzrostu ich wpływu na warunki funkcjonowania kopalń czynnych. Wraz z ustabilizowaniem warunków hydrodynamicznych w rejonach zlikwidowanych i spiętrzeniem wody na niewielką odległość od powierzchni należy się liczyć ze wzrostem wpływu zbiorników na stan zagrożenia powszechnego (zapadliska, zalewiska, podtopienia), zwłaszcza w okresach ekstremalnych zmian warunków atmosferycznych. Docelowo zaznaczy się efekt środowiskowy zatapiania zrobów związany ze wzrostem zanieczyszczenia wód poziomów wodonośnych w nadkładzie i wód powierzchniowych przez zanieczyszczone wody dołowe. Ponieważ następuje zmiana jakościowa kierunków, przyczyn i źródeł zagrożenia wodnego w kopalniach węgla kamiennego należy się spodziewać, że zmiany będą zmierzać głównie do pogłębienia stanu wzrostu zagrożenia ze strony kopalń zlikwidowanych. Stąd już od 2000 r. za istotne uznano w GIG skierowanie uwagi, głównie na badania metodyczne, zarówno laboratoryjne o różnej skali obserwacji w odniesieniu do właściwości skał i rumoszy skalnych, jak i polowe i prognostyczne wraz z zaproponowaniem wielokierunkowej aplikacji metod do praktyki górniczej i środowiskowej. Efektem tych prac było opracowanie i opatentowanie metody nasycania kapilarnego skał zwięzłych (Rys. 4), opracowanie sposobu oznaczania wodochłonności rumoszy skalnych i początkowej wartości współczynnika pojemności wodnej zrobów (Rys. 6), a także aparatu do badania przepuszczalności i ściśliwości oraz zmian pojemności rumoszy skalnych pod wpływem zróżnicowanego ciśnienia pionowego (Rys. 7). Podjęto także prace nad znalezieniem sposobu określenia warunków i bezpiecznych odległości eksploatacji górniczej planowanej w trudnych warunkach górniczych i przy istnieniu innych niż oczekiwane szerokości filara bezpieczeństwa. Dla takich warunków opracowano sposób wyznaczania tzw. stref bezpieczeństwa. Do ich opracowania wykorzystano metody wyznaczania filarów bezpieczeństwa oraz metody oceny zasięgu rozpraszania wpływów głównych od eksploatacji górniczej (Rys. 5). Efektem prac prowadzonych w okresie ostatnich kilkunastu lat było zaproponowanie zmian w definiowaniu zagrożenia wodnego, klasyfikowaniu stanu tego zagrożenia oraz jego źródeł. Zaproponowano też klasyfikacje: dołowych zbiorników wodnych, złóż położonych w pobliżu zbiorników w zlikwidowanych kopalniach oraz bezpieczeństwa wodnego wyrobisk szybowych. Opracowane metody badań i oceny mają szerokie zastosowanie praktyczne nie tylko w ocenie zagrożenia wodnego i ograniczaniu tego zagrożenia, ale także w ocenie zasobów wody w zbiornikach kopalń zlikwidowanych i ocenie energii z tych wód oraz zasobów metanu wolnego w opuszczonych zrobach i wyrobiskach górniczych. Ich zastosowanie w hydrogeologii ma istotne znaczenie w ocenie i szacowaniu zasobów wód w wodonoścach zbudowanych z porowatych zwięzłych ośrodków skalnych. Ma także duże znaczenie i zastosowanie w inżynierii środowiska w szacowaniu zasobów wód, ocenie warunków gromadzenia i warunków ich przepływu oraz migracji zanieczyszczeń głównie w obrębie zbiorników wodnych na powierzchni zrekultywowanych przez zasypanie skałą płonną. Wyniki badań z proponowanych metod badań laboratoryjnych mogą posłużyć do oceny zmienności warunków filtracji w obrębie brył zwałowisk zbudowanych z materiałów mineralnych np. skał płonnych, a tym samym do budowy modeli hydrogeologicznych i modeli migracji zanieczyszczeń. Proponowany zakres badań i możliwości ich wykorzystania i zastosowania ich wyników, w sposób wyraźny może poprawić dokładność ocen, prognoz i modeli środowiskowych i hydrogeologicznych w obszarach działalności górnictwa głębinowego i odkrywkowego.
Źródło:: Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 2; 455-475
0860-7001
Pojawia się w:: Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Filtracja i parowanie wody z gleby gliniastej i piaszczystej modyfikowanej sorbentem poliamidowym
Autorzy:: Hajnos, M
Sokolowska, Z
Godz, W
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/795502.pdf
Data publikacji:: 1994
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: gleby gliniaste
parowanie
wlasciwosci wodne
gleby piaszczyste
filtracja
sorbent poliamidowy
Opis:: Badano wpływ sorbenta poliamidowego na filtrację i parowanie wody z gleby piaszczystej i gliniastej. Sorbent poliamidowy korzystnie wpływa na filtrację wody przez gleby jak i na jej parowanie. Zmniejszenie szybkości filtracji wody w glebie lekkiej, szybsze odwadnianie gleby ciężkiej oraz obniżenie parowania z ich powierzchni stwarza korzystniejsze warunki dla wzrostu roślin.
The influence of polyamide sorbent on the water filtration through soil column and the evaporation from soil surface was investigated. The experiments were performed for two soils: pseudopodzolic soil formed from loamy sand and brown soil formed from heavy loam. Polyamide sorbents added to soils positively changed both the filtration and the evaporation. Decrease of the ratio of filtration for light soil and its increase for heavy soil, as well as decrease of the surface evaporation for both soils improve the conditions of plant growth.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1994, 407; 15-19
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Hydrofizyczne charakterystyki podlozy ogrodniczych a dostepnosc wody dla roslin
Autorzy:: Slawinski, C
Sobczak, H.A.
Walczak, R.T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/804471.pdf
Data publikacji:: 1996
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: ogrodnictwo
wlasciwosci hydrofizyczne
dostepnosc wody
przewodnictwo wodne
krzywa retencji wodnej
podloza uprawowe
Opis:: W pracy przedstawiono badania hydrofizycznych charakterystyk podłoży ogrodniczych (krzywa pF, przewodnictwo wodne) pod kątem dostępności wody dla roślin.
The water consumption by plant roots is determined by the water potential and water transport properties of the substrate. The measured pF curves of different substrates and calculated unsaturated conductivity functions, from the point of view of water avaliability for plant are discussed. Horticultural substrates vary significantly in hydrophysical properties. Compromise the price and properties can be reached applying mixtures of different substrates.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1996, 429; 275-278
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Jakosc wody w zbiornikach o roznym nasileniu antropopresji a strategie zyciowe glonow planktonowych
Autorzy:: Ligeza, S
Wilk-Wozniak, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/806555.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: antropopresja bezposrednia
fitoplankton
zbiorniki wodne
glony
wlasciwosci fizykochemiczne
woda
jakosc wody
anthropopression
phytoplankton
water reservoir
alga
physicochemical property
water
water quality
Opis:: W 3 zbiornikach o różnej jakości wody i natężeniu antropopresji badano właściwości fizyczno-chemiczne wody. Przeanalizowano strategie życiowe grup glonów planktonowych i na tej podstawie dokonano oceny przydatności fitoplanktonu do określenia jakości wody. W zbiornikach płytkich, polimiktycznych, z dużą dostępnością związków pokarmowych, dominowały gatunki strategii typu C (competitors - gatunki współzawodniczące o dostępność no. pokarmu, światła), R (ruderals - gatunki „wszędobylskie”), C/R (gatunki o strategii mieszanej C/R). W zbiorniku głębokim, dimiktycznym, w którym występują okresowe braki dostępności pokarmu, stwierdzono obecność wśród dominantów, gatunków zaliczanych do grup S (stress tolerators - gatunki tolerujące warunki stresowe, np. okresowe braki dostępności pokarmu), R, C/S (gatunki o strategii mieszanej (C/S), C/R i tylko w okresie wiosny gatunków z grupy C.
Physico-chemical properties of water from 3 reservoirs with different levels of anthropopresure and water quality were investigated. Life strategies of plank- tic algae stated in the studied water bodies were analyzed to evaluate the usefulness of algae for water quality assessment. Individuals representing strategies of type C (competitors), R (ruderals), C/R dominated in the shallow and polimictic reservoirs with high levels of nutrients. Species which belonged to S (stress tolerators), R, C/S, and C/R groups dominated in the deep and dimictic reservoirs where seasonal deficits of nutrients could occur sporadically. In addition, individuals from C strategy were present there only in the spring.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 515; 251-259
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Ochrona i krztałtowanie zasobów glebowych w Polsce
Autorzy:: Marcinek, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/796718.pdf
Data publikacji:: 1989
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: rolnictwo
zasoby glebowe
ksztaltowanie srodowiska
epigeostrefy
zasoby hydrobiologiczne
zasoby wodne
klimat
relief
formacje geologiczne
gleby
hydrologia
wody powierzchniowe
wody podziemne
zjawiska biologiczne
geomorfologia
szata roslinna
terytorium
Polska
uzytki rolne
melioracje techniczne
melioracje wodne
agrotechnika
kartografia
wlasciwosci gleby
remelioracja
badania gleboznawcze
badania hydropedologiczne
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1989, 375
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Physico-water properties of organic soils dried by groundwater intake in Wierzchowiska
Wlasciwosci fizyko-wodne gleb organicznych przesuszonych ujeciem wod podziemnych w Wierzchowiskach
Autorzy:: Kowalski, D
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/800592.pdf
Data publikacji:: 1995
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: kurczliwosc
gleby
pecznienie
ujecia wody
wlasciwosci retencyjne
wlasciwosci fizyczne
odwodnienie gleb
gleby torfowe
wlasciwosci wodne
gleby organiczne
Wierzchowiska
Opis:: Water properties of hydrogenic soil objects are differentiated according to the kind, amount of water supply and human ingerention, e.g., groundwater intake. This leads to irreversible metamorphosis of this soils and their degradation. The aim of this paper was to estimate the influence of intensive drainage by groundwater intake activity on the changes of the more important physico-water parameters of peat soils in Stawek-Stoki valley.
W zależności od rodzaju i wielkości zasilania wodnego oraz działalności człowieka - np. ujęć wody podziemnej, różnicują się wodne właściwości hydrogenicznych utworów glebowych, prowadząc do ich nieodwracalnego przeobrażenia, co powoduje ich degradację. Celem artykułu była ocena wpływu intensywnego odwodnienia na skutek eksploatacji ujęcia wód podziemnych na zmiany ważniejszych fizyko-wodnych parametrów gleb torfowych zalegających w dolinie Stawek-Stoki.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1995, 419; 53-58
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Physicochemical and Tribological Properties of Aqueous Solutions of Hydrolysate and Hydrolysate with Surfactants as Potential Lubricant Bases
Właściwości fizykochemiczne i tribologiczne wodnych roztworów hydrolizatu jako potencjalnych baz substancji smarowych
Autorzy:: Marian, W. Sułek
Marian, Szczerek
Jacek, Przepiórka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2134815.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: ecological lubricants
water solutions
hydrolysates
surfactants
tribological properties
physicochemical properties
ekologiczne substancje smarowe
wodne roztwory
hydrolizaty
surfaktanty
właściwości tribologiczne
właściwości fizykochemiczne
Opis:: The study aimed to confirm the hypothesis that aqueous solutions of polymers with surfactants meet the criteria of ecological lubricant bases. An oat hydrolysate was used as the macromolecular substance, and the surfactants were successively: sodium dodecyl sulphate (SDS), Sodium Lauryl Ether Sulfate (SLES), Sodium Lauroyl Sarcosinate (SLS). The research was carried out for two-component solutions (water, hydrolysate) and three-component solutions (water, hydrolysate, surfactant). In order to document this thesis, tribological tests were performed with a constant and increasing load as a function of time. Stationary tests with loads of 2, 3, and 4 kN confirmed the predictions that active substances in two- and three-component solutions create a lubricating film that transfers high loads with relatively low motion and wear resistance. The stability and durability of the lubricating film were confirmed under the conditions of increasing load at a speed of 409 N/s. An approximately 12-fold increase in the seizing load for the hydrolysate solutions in relation to water was found, and the maximum load value for the T02 tester (7200 N) was achieved. The durability of the lubricating film was mainly determined by the adsorption of the hydrolysate, which was confirmed by physicochemical tests.
Celem pracy było potwierdzenie hipotezy, że wodne roztwory polimerów z surfaktantami spełniają kryteria ekologicznych baz substancji smarowych. Jako substancję wielkocząsteczkową zastosowano hydrolizat owsa, a surfaktantami były kolejno: sodium dodecyl sulfate (SDS), Sodium Lauryl Ether Sulfate (SLES), Sodium Lauroyl Sarcosinate (SLS). Badania przeprowadzono dla roztworów dwuskładnikowych (woda, hydrolizat) oraz trójskładnikowych (woda, hydrolizat, surfaktant). Aby udokumentować tę tezę wykonano badania tribologiczne przy stałym i wzrastającym w funkcji czasu obciążeniu. Testy stacjonarne przy obciążeniach 2, 3, 4 kN potwierdziły przewidywania, że substancje ak tywne w roztworach dwu- i trójskładnikowych tworzą film smarowy, który przenosi wysokie obciążenia przy relatywnie niskich oporach ruchu i zużycia. Stabilność i trwałość filmu smarowego została potwierdzona w warunkach wzrostu obciążenia z szybkością 409 N/s. Stwierdzono około 12-krotny wzrost obciążenia zacierającego dla roztworów hydrolizatu względem wody oraz osiągniętą maksymalną dla testera T02 wartości obciążenia (7200 N). O trwałości filmu smarowego zdecydowała głównie adsorpcja hydrolizatu, co zostało potwierdzone badaniami fizykochemicznymi.
Źródło:: Tribologia; 2022, 2; 67--78
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki