Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "węgiel organiczny ogólny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Zmiany zawartości ogólnego węgla organicznego w wodach podziemnych wokół składowiska odpadów komunalnych
    Changes in the content of total organic carbon in the groundwater around the landfill
    Autorzy:
    Sławińska, I.
    Poluszyńska, J.
    Ślęzak, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/392404.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    odpad komunalny
    składowisko odpadów
    wody gruntowe
    węgiel organiczny ogólny
    zawartość TOC
    municipal waste
    landfill
    groundwater
    total organic carbon (TOC)
    TOC content
    Opis:
    Odpady są nieodłącznym elementem działalności człowieka. W Polsce system zarządzania nimi jest zazwyczaj rozległy, ponieważ odpady komunalne są wciąż w dużej mierze deponowane na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Podczas eksploatacji składowiska odpady wpływają na poszczególne elementy środowiska, takie jak: powietrze, gleby, wody, rośliny i zwierzęta. Ocena stanu wód w rejonie składowiska została oparta na własnych badaniach prowadzonych w latach 2013–2015. Wody podziemne nie wykazały wzrostu wskaźnika zanieczyszczenia, jakim jest ogólny węgiel organiczny.
    Waste is inseparable element of human activity. In Poland, the system of it’s management is typically extensive because waste is almost entirely deposited in landfills. During the operation of communal waste landfilling, the waste affects particular elements of environment such as air, soil, water, plants and animals. The assessment of water status in the region of landfill was based on the own research conducted in 2013–2015. Groundwater revealed a stable in pollution indicators such as total organic carbon (TOC).
    Źródło:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2016, R. 9, nr 26, 26; 141-150
    1899-3230
    Pojawia się w:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ sposobów użytkowania łąk pobagiennych na jakość wód gruntowych na obiekcie Supraśl Górna
    The influence of the use methods of post-bog meadows on the ground water quality on the Suprasl Gorna object
    Autorzy:
    Kiryluk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/886999.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    uzytki zielone
    laki pobagienne
    uzytkowanie intensywne
    uzytkowanie ekstensywne
    wody gruntowe
    jakosc wody
    sklad chemiczny
    jony amonowe
    jony azotanowe
    wegiel organiczny ogolny
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2006, 15, 2[34]
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ płużnej uprawy roli i siewu bezpośredniego na zawartość w glebie materii organicznej ekstrahowanej metodami fizycznymi
    Impact of no-tillage and conventional tillage on physical separated soil organic matter fractions content
    Autorzy:
    Lenart, S.
    Perzanowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34815.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    gleby
    uprawa roli
    uprawa pluzna
    siew bezposredni
    materia organiczna
    frakcjonowanie
    wegiel organiczny ogolny
    zawartosc wegla organicznego
    soil
    soil tillage
    tillage
    direct sowing
    organic matter
    fractionation
    total organic carbon
    organic carbon content
    Opis:
    Celem badań było określenie wpływu uprawy płużnej (UP) i siewu bezpośredniego (SB) na ogólną zawartość węgla organicznego (Corg) w glebie oraz na zawartość: a) lekkich frakcji węgla – particulate organic matter (POM) o średnicy cząstek 2-0,05 mm, b) zhumifikowanej frakcji węgla (HF) związanej z cząsteczkami pyłu i iłu (<0,05 mm). Podstawę badań stanowiło doświadczenie polowe założone w 1975 roku w RZD Chylice na czarnej ziemi o składzie granulometrycznym gliny piaszczystej/piasku gliniastego mocnego. Próby gleby pobrano w latach 2009-2010, wiosną (maj) i jesienią (październik), z głębokości 0-10 i 10-20 cm. Stosowanie siewu bezpośredniego przyczyniło się do znacznego zwiększenia zawartości w glebie Corg, zwłaszcza w warstwie 0-10 cm (o 33%). Udział frakcji POM w ogólnej zawartości Corg wynosił w warstwie gleby 0-10 cm 16,9% w warunkach siewu bezpośredniego oraz 13,1% w warunkach uprawy płużnej. Frakcja POM była bardziej podatna na zmiany pod wpływem badanych systemów uprawy gleby niż frakcja zhumifikowana (HF) i ogólna zawartość Corg w glebie.
    The study was conducted to determine the impact of long term tillage systems: conventional tillage (UP) and no-tillage (SB) on the storage of total organic carbon (Corg) and different physical organic matter fractions in soil: a) particulate organic matter (POM) – particles with diameter of 2-0.05 mm (sand-sized) and b) humified fraction (HF) associated with silt and clay particles (particles with diameter <0.05 mm). The study was based on the field experiment established in the year 1975 at the Agricultural Experimental Station, SGGW, in Chylice, located on black earth (sandy loam/loamy sand). Soil samples were collected in 2009-2010 from two depths (0-10 and 10-20 cm) in spring (May) and in autumn (October). The average content of total organic carbon was grater in soil under no-tillage (SB), especially in the top layer of 0-10 cm (about 33%). In the top layer of 0-10 cm in no-tillage about 16,9% of organic carbon was present in the POM fraction, and in conventional tillage about 13,1%. Was noted that the POM fraction is more sensitive to changes determined by tillage practices than the humified fraction (HF) and total soil organic carbon (Corg).
    Źródło:
    Acta Agrophysica; 2013, 20, 4
    1234-4125
    Pojawia się w:
    Acta Agrophysica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jakość wód podziemnych w rejonie użytkowanego składowiska odpadów
    The quality of the groundwater in area of operation landfill site
    Autorzy:
    Przydatek, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61868.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    odpady komunalne
    skladowiska odpadow komunalnych
    oddzialywanie na srodowisko
    wody podziemne
    monitoring wod
    zanieczyszczenia wod
    odczyn wody
    przewodnosc elektrolityczna
    zawartosc metali ciezkich
    olow
    kadm
    chrom
    rtec
    weglowodory aromatyczne wielopierscieniowe
    wegiel organiczny ogolny
    Opis:
    W pracy przedstawiono i omówiono wyniki badania wód podziemnych w rejonie składowiska, które przeprowadzono w latach 2004 – 2008 w trzech punktach piezometrycznych. W zakresie analizy został uwzględniony odczyn, przewodność elektrolityczna właściwa, OWO, Cr+6, Pb, Cd, Hg, Zn, a także WWA. Wyniki badania wód podziemnych zestawiono z wartościami normatywnymi, a także poddano analizie porównawczej z uwzględnieniem kierunku ich przypływu. Celem pracy była ocena jakości tych wód na etapie eksploatacji gminnego składowiska odpadów. Badane wody w rejonie składowiska charakteryzowała zmienność ich składu. Wzrost zawartości kadmu w wodach podziemnych w szczególności na odpływie potwierdził wpływ odpadów na ich jakość w wyniku ograniczonej sprawności systemu odwodnienia składowiska. Natomiast podwyższona zawartość produktów ubocznych niepełnego spalania produktów organicznych tak na napływie jak i odpływie tych wód wykazała związek z oddziaływaniem antropogenicznym.
    In the work presented and discussed the results of the study of groundwater in the area of the landfill site, which has been done in the years 2004 – 2008 in three piezometer points. For the analysis were taken into account the value of the reaction, electrolytic conductivity, TOC, Cr + 6, Pb, Cd, Hg, Zn and PAH. The results of the test of groundwater are normative values of Polish Standards, as well as the comparative analysis was taking into account the direction of their flow. The topic of the work was to assess the quality of these waters at the stage of the operation of the municipal landfill site. Tested waters in area of the landfill site was characterized by variability of their composition. In particular, an increase in the content of cadmium has confirmed influence of waste in underground waters on their outflow and on their qualities in result limited proficiency of drainage system of the landfill site. However, increased contents of product of incomplete combustionof organic product on inflow so as well outflow of this water it has exerted relationship with interaction of the effects of anthropogenic.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 1/IV
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Usuwanie substancji organicznych z wody na makroporowatych namagnetyzowanych żywicach anionowych MIEXŽ
    Removal of organic substances from water onto macroporous anion exchange MIEXŽ resins with magnetic components
    Autorzy:
    Slunjski, M.
    Biłyk, A.
    Celer, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/236414.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    żywica anionowa
    MIEXŽ
    ogólny węgiel organiczny
    rozpuszczony węgiel organiczny
    oczyszczanie wody
    anion-exchange resin
    total organic carbon (TOC)
    dissolved organic carbon
    water treatment
    Opis:
    Nowym rozwiązaniem, pozwalającym na usuwanie z wody związków węgla organicznego (OWO, RWO), jest zastosowanie silnie zasadowych żywic anionowych, do których należy żywica MIEXŽ. Namagnetyzowane cząstki tej żywicy dodane w postaci suspensji do wody zawierającej ujemnie naładowane jony RWO wymieniają je na jony chlorkowe, znajdujące się w miejscach aktywnych, w wyniku czego obniżeniu ulega poziom RWO w wodzie i następuje nieznaczny przyrost stężenia chlorków. Wyczerpaną żywię poddaje się procesowi regeneracji roztworem solanki. Żywica preferencyjnie usuwa związki organiczne o masach cząsteczkowych do 10000 Da, zaś koagulacja siarczanem glinu usuwa cząstki o masach powyżej 3000 Da. Proces MIEXŽDOC może być stosowany do oczyszczania wody surowej przed innymi procesami uzdatniania, bądź też jako proces doczyszczający po nich. W pracy przedstawiono porównanie wyników badań procesu MIEXŽDOC z konwencjonalną koagulacją siarczanem glinu. Wykazano, że proces MIEXŽDOC wymagał o 45% koagulantu mniej, obniżał RWO o ponad 24%, zapotrzebowanie wody na chlor o 18%, a także zawartość THM o 56% skuteczniej niż klasyczna koagulacja. Gdy proces ten stosuje się po koagulacji, wówczas przedłuża cykle filtracyjne, zmniejsza blokowanie powierzchni membran (fouling) oraz ogranicza zawartość ubocznych produktów dezynfekcji. Zastosowany do uzdatniania wód miękkich o wysokiej intensywności barwy i dużej zawartości OWO powoduje obniżenie tych wskaźników o 80÷90%, bez konieczności kłopotliwej w tych warunkach konieczności podwyższania zasadowości i koagulacji. Na niskie koszty eksploatacyjne procesu składają się koszty ubytku żywicy, chemikaliów do jej regeneracji, zagospodarowania ścieków poregeneracyjnych oraz koszty energii.
    A recent approach to the problem of organic carbon (TOC, DOC) removal from aqueous solutions involves strong-base anion-exchange resins, the MIEXŽ resin being one of those. The magnetic components of the MIEXŽ - when added in suspended form into solutions containing negatively charged DOC ions - exchange them for the chloride ions present in the active sites. As a result, the DOC level in the water decreases, and the concentration of chlorides slightly increases. The exhausted resin is regenerated in a brine solution. The MIEXŽDOC process can be included into the treatment train as a prior step to other treatment processes, or as a final step for the polishing of conventionally treated water. The objective of the study reported on in this paper was to compare the treatment effects obtained with the MIEXŽDOC process and conventional alum coagulation. Hence, with MIEXŽDOC the coagulant dose was by 45% lower, the reduction in DOC was by over 24% more effective, the reduction in the chlorine demand of the water was by 18% higher, and the removal of THM was more efficient by as much as 56%. When the MIEXŽDOC process follows coagulation, this is concomitant with the extension of the filtration cycles, a reduction in membrane fouling, and a limited content of disinfection by-products. When applied to the treatment of high-colour and high-TOC soft water, the MIEXŽDOC process yields an 80 to 90% reduction of both the pollutants without increasing the alkalinity level or including coagulation into the treatment train.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2004, R. 26, nr 2, 2; 11-14
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyczyny występowania zwiększonych ilości aldehydów w wodach powierzchniowych
    Possible reasons for elevated aldehyde levels in surface waters
    Autorzy:
    Dąbrowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/237870.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    water quality
    carbonyl compounds
    total organic carbon (TOC)
    precipitation
    jakość wody
    związki karbonylowe
    ogólny węgiel organiczny
    opady
    Opis:
    Aldehydes are organic compounds widely present in natural environment. The studies performed demonstrated that total content of aldehydes washed out from the troposphere by precipitation may amount to 2800 mg/m3. The average aldehyde content in surface waters was a few times lower than in rainwater. However, during thermal stratification season (spring and summer) aldehyde concentration in the metalimnion of lakes significantly increased. A significant increase in concentration of nonanal and decanal in surface waters was recorded during plant vegetation period. Formaldehyde, acetaldehyde, propanal, glyoxal, and methylglyoxal were found to be the most frequently identified aldehydes in aqueous environment.
    Aldehydy należą do grupy związków organicznych występujących powszechnie w środowisku naturalnym. Przeprowadzone badania wykazały, że suma aldehydów wymywanych z troposfery przez opady atmosferyczne może osiągać nawet wartość 2800 mg/m3. Stwierdzono, że w wodach powierzchniowych średnia zawartość aldehydów była kilkakrotnie mniejsza niż w opadach atmosferycznych, lecz w sezonie stratyfikacji termicznej w warstwie metalimnionu jezior ilość aldehydów znacząco wzrastała. W czasie wegetacji roślin odnotowano wyraźne zwiększenie zawartości nonanalu i dekanalu w wodach powierzchniowych. Wykazano, że formaldehyd, acetaldehyd, propanal, glioksal i metyloglioksal należą do grupy aldehydów najczęściej identyfikowanych w środowisku wodnym.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2013, 35, 3; 13-16
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podatność ścieków na rozkład biochemiczny w procesach mechaniczno-biologicznego oczyszczania
    Susceptibility of wastewater for biochemical decomposition in mechanical - biological wastewater treatment processes
    Autorzy:
    Płuciennik-Koropczuk, E.
    Jakubaszek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372572.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    rozkład biochemiczny
    zanieczyszczenia organiczne
    ChZT
    BZT
    OWO (ogólny węgiel organiczny)
    biochemical decomposition
    organic pollutants
    COD
    BOD
    TOC
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące wykorzystania współzależności między wskaźnikami zanieczyszczeń organicznych do oceny podatności ścieków na rozkład biochemiczny. Współczynniki wyznaczano dla ścieków po kolejnych procesach oczyszczania. Zmiany wartości ilorazów ChZT_Cr/BZT_5 i BZT_5/OWO w oczyszczalni w Zielonej Górze były typowe dla poprawnego procesu oczyszczania w układzie mechaniczno-biologicznym.
    The paper presents results of research on the use of the relationship between indicators of organic pollutants to assess the suitability of the distribution of biochemical treatment. The coefficients were determined for wastewater after successive treatment processes. Changes in the value ratios of COD/BOD and BOD/TOC in WWTP in Zielona Gora were typical for the correct cleaning process in the mechanical-biological system.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2012, 148 (28); 73-83
    1895-7323
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Validation of method for determination total carbon, inorganic carbon and total organic carbon in marine waters
    Walidacja metody oznaczania węgla całkowitego, nieorganicznego i organicznego w wodach morskich
    Autorzy:
    Nowogrodzka, K.
    Dembska, G.
    Galer-Tatarowicz, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/111562.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Morski w Gdańsku
    Tematy:
    total organic carbon
    seawaters
    marine waters
    total carbon
    inorganic carbo
    validation
    ogólny węgiel organiczny
    wody morskie
    węgiel całkowity
    węgiel nieorganiczny
    walidacja
    Opis:
    Validation is a process of setting parameters characterizing the proficiency of actions and limitations of a method and an assessment of its usefulness for particular purposes. As a result, it ensures that the analysis process is carried out in a reliable and precise way and gives reliable results. For the validation process marine water was used, as well as the addition of standard solutions. Uncertainty in the results, limit of quantification, precision, repeatability and reproducibility, recovery and accuracy of the method were obtained. The results of the validation of the method for determination of total inorganic and organic carbon in marine waters are discussed in this paper. For this purpose, a Shimadzu analyser TOC-L was used. The discussed method is based on infrared detection NDIR. A halogen scrubber type B was used for determined the compounds. This allowed the analysis time at the stage of the sample preparation to be shortened. It increased the absorption of salt contained in a sample, as a result of which, the dilution stage could be omitted, and the final result is affected by a smaller error. The method of the validation for determination of total inorganic and organic carbon received accreditation of the Polish Centre for Accreditation and joined a wide range of the analyses carried out in the Laboratory of the Department of Environment Protection of the Marine Institute in Gdańsk.
    Walidacja jest procesem ustalania parametrów charakteryzujących sprawność działania i ograniczeń metody oraz sprawdzeniem jej przydatności do określonych celów. W efekcie można uzyskać pewność, że proces analizy przebiega w sposób rzetelny i precyzyjny oraz daje wiarygodne wyniki. Do procesu walidacji wykorzystano wodę morską, a także tą samą wodę z dodatkami wzorców. Walidacja metody pozwoliła na określenie takich parametrów, jak: niepewność wyników, granica oznaczalności, precyzja, powtarzalność i odtwarzalność, a także odzysk i dokładność metody. W niniejszej pracy omówione zostały wyniki walidacji metod oznaczania węgla całkowitego, nieorganicznego i organicznego w próbkach wody morskiej. W tym celu wykorzystano analizator TOC-L firmy Shimadzu. Omawiana metoda polega na detekcji w podczerwieni NDIR. Do przeprowadzenia badań zastosowano skruber halogenów typu B. Pozwolił on na skrócenie czasu analizy na etapie przygotowania próbki. Zwiększył on pochłanianie soli zawartej w próbce, w wyniku czego można było pominąć etap rozcieńczania, a wynik końcowy obarczony jest mniejszym błędem. Metoda oznaczania węgla całkowitego, nieorganicznego i organicznego uzyskała akredytację Polskiego Centrum Akredytacji i dołączyła do szerokiego grona analiz wykonywanych w Laboratorium Zakładu Ochrony Środowiska Instytutu Morskiego w Gdańsku.
    Źródło:
    Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku; 2018, 33, 1; 212-217
    1230-7424
    2450-5536
    Pojawia się w:
    Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stężenie ogólnego węgla organicznego w wodzie ekosystemów pobagiennych różnie użytkowanych
    Concentration of total organic carbon in water from variably used post-bog ecosystems
    Autorzy:
    Kiryluk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339472.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    ekosystemy pobagienne
    ogólny węgiel organiczny
    woda gruntowa
    woda powierzchniowa
    bog ecosystems
    ground waters
    post-surface waters
    total organic carbon (TOC)
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań stężenia ogólnego węgla organicznego (OWO ang. TOC) w wodzie ekosystemów pobagiennych. Badania wykonano na łąkach i pastwiskach obiektu Supraśl Górna. Zbadano stężenie węgla w wodzie gruntowej i powierzchniowej. W każdej zbadanej wodzie stężenie węgla było duże. Większe stężenie OWO stwierdzono w wodzie gruntowej, jego średnia wartość wynosiła ponad 59 mg C·dm-³. W wodzie powierzchniowej stężenie było mniejsze i wynosiło średnio ok. 48 mg C·dm-³. Na stężenie węgla w wodzie wpływał sposób użytkowania. Największe wartości stężenia wystąpiły w wodzie odpływającej z pastwisk intensywnie użytkowanych, mniejsze z łąk intensywnie użytkowanych, a najmniejsze - z łąk ekstensywnie użytkowanych. Każda badana woda ze względu na duże stężenie OWO kwalifikuje się do piątej klasy czystości.
    Results of a study on total organic carbon (TOC) in water of post-bog ecosystems are presented in the paper. The study was carried out on meadows and pastures of the object Supraśl Dolna. Concentration of carbon was analysed in ground and surface waters. All waters contained much organic carbon. Higher concentrations of TOC (59 mg C·m-³ on average) were found in ground waters. In surface waters the concentrations were smaller and averaged 48 mg C·dm-³. Concentrations of carbon in waters were affected by land use. The highest concentrations were found in waters from intensively used pastures, lower in waters from intensively used meadows and the lowest in waters from extensively used meadows. Due to high TOC concentrations, all analysed waters were qualified to the V class of water quality.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 1; 173-181
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Content of the Organic Carbon and Total Nitrogen in the Soil of the Reclaimed Repository of the Sulphur Mine "Machów" after Many Years of Agricultural and Forestry Management
    Zawartość węgla organicznego i azotu ogólnego w glebie zrekultywowanego zwałowiska Kopalni Siarki „Machów po wieloletnim zagospodarowaniu rolniczym i leśnym
    Autorzy:
    Wójcik, J.
    Kowalik, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/385996.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    zwałowisko
    rekultywacja
    węgiel organiczny
    azot ogólny
    repository
    reclamation
    organic carbon
    total nitrogen
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań nad kształtowaniem się zawartości węgla organicznego i azotu ogólnego w profilu gleby inicjalnej zalesionych i zagospodarowanych rolniczo powierzchni zwałowiska „Machów", po 30 latach od wykonania na nich zabiegów rekultywacyjnych. Grunty budujące zwałowisko zewnętrzne Kopalni Siarki „Machów" są utworami bardzo ciężkimi (dominacja iłów krakowieckich), mają kilkuprocentową zawartość CaCO3 i korzystny odczyn. Przed rozpoczęciem rekultywacji charakteryzowały się, jak wszystkie grunty „surowe", niską zawartością dwóch podstawowych pierwiastków decydujących o funkcjonowaniu gleby, tj. węgla organicznego i azotu ogólnego. Trzydziestoletni okres zagospodarowania leśnego i rolnego spowodował znaczący wzrost zawartości tych składników w warstwach przypowierzchniowych. Wystąpiły też różnice w akumulacji Corg i Nog w zależności od sposobu zagospodarowania terenów zrekultywowanych.
    The paper presents the results of the studies over the formation of the content of organic carbon and total nitrogen in the profile of initial soil of forested and agriculturally managed areas of the repository "Machów", after 30 years from carrying out reclamation measures. The grounds making the external repository Sulphur Mine "Machów" are very heavy (domination of Krakowiec loam), have several per cent content of CaCO3 and neutral or slightly alkaline reaction. Before starting the reclamation they were, like all the "raw" grounds poor in two basic elements constituting the soil fertility, and carbon (organic) and nitrogen (total). Thirty years old period of forest and agricultural management caused a significant increase of such components in the surface layers. There were also difference in the accumulation of Corg and Ntot' depending on the way of the management of the reclaimed areas.
    Źródło:
    Geomatics and Environmental Engineering; 2014, 8, 4; 91-101
    1898-1135
    Pojawia się w:
    Geomatics and Environmental Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany zawartości substancji organicznych w wodzie w procesie utleniania chemicznego
    Changes of organic substances concentration in water during chemical oxidation
    Autorzy:
    Świderska-Bróż, M.
    Wolska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296969.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    ogólny węgiel organiczny
    frakcje substancji organicznych
    utlenianie chemiczne
    chlor wolny
    dwutlenek chloru
    total organic carbon (TOC)
    fractions of organic substances
    chemical oxidation
    free chlorine
    chlorine dioxide
    Opis:
    Omówiono wyniki badań przeprowadzonych w skali technicznej. Celem eksperymentów było określenie wpływu procesu utleniania chlorem wolnym (Cl2w) i dwutlenkiem chloru (zachodzącego w dwóch fazach) na usuwanie z wody substancji organicznych oraz transformacje frakcji ogólnego węgla organicznego. Analiza wyników badań wykazała istotne różnice w zmianach zawartości OWO i jego frakcji oraz w zużyciu utleniaczy chemicznych w poszczególnych fazach procesu. Dla większości próbek wody (15 z 22) zużycie Cl2w było większe w I fazie procesu, a odwrotną prawidłowość stwierdzono w przypadku ClO2. Eliminacja OWO, RWO, NWO i NBRWO (gC/m3) generalnie zależała od ich stężenia początkowego i była również większa w pierwszej fazie procesu - łącznie z 22 próbek wody wynosiła odpowiednio 12,42; 9,89; 2,53; 13,92 gC/m3. Mimo że we wszystkich próbkach wody stężenie BRWO w II fazie uległo zmniejszeniu, to po omawianym procesie w większości z nich (w 17 z 22) było ono większe niż w wodzie przed procesem utleniania, a w 77,3% próbek przekraczało 200 mgC/m3, tj. wartość graniczną dla wody biologicznie stabilnej.
    The influence of the free chlorine and chlorine dioxide on the removal and transformation of organic substances is presented in this paper. The investigations were carried out in the technical scale. In the exploited water treatment train the chemical oxidation process ran in two phases; the first (I) in pipeline between the contact-settlers and rapid sand filters, the second (II) in filter beds. In consideration of the different chemical oxidants concentrations and their contact times with organic substances the concentration of TOC, DOC, BDOC, undissolved organic carbon (UDOC) and refractory DOC (rDOC) were determined before and after the following phases of the process. The analysis of obtained results showed the substantial differences in changes of TOC and its fractions concentrations as well in the chemical oxidants consumptions during the individual phases of the process. The free chlorine consumption was greater in the first phase and the inverse regularity was ascertained in case of ClO2. Elimination of TOC, DOC, UDOC and rDOC generally was dependent on their initial concentrations. It was greater in the first phase of process and for all samples of water was equal properly 12.42; 9.89; 2.53; 13.92 gC/m3. The higher decreasing of rDOC content than DOC quantity (in all samples of water) was caused by transformation rDOC to the BDOC. The result of the second phase was oxidation about twice smaller quantity of TOC, DOC and UDOC and about 4.5 times lower decreasing of rDOC concentration. In the course of the second phase removal of BDOC was stated but its residual concentrations in 77.3% samples were higher than before the chemical oxidation process. At the same time the content of rDOC increased in 27.3% samples.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2011, 14, 2; 111-120
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The impact of excess sludge disintegration on the changes of total organic carbon value
    Wpływ dezintegracji osadów nadmiernych na zmiany wartości całkowitego węgla organicznego
    Autorzy:
    Zawieja, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388211.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    excess sludge
    chemical disintegration
    total organic carbon (TOC)
    TOC
    disintegration degree
    volatile fatty acids
    VFAs
    osady nadmierne
    ogólny węgiel organiczny
    OWO
    stopień dezintegracji
    lotne kwasy tłuszczowe
    LKT
    Opis:
    The efficiency of conversion of organic substances contained in the excess sludge to the dissolved form is considered as an important factor limiting the process of anaerobic stabilization. Direct effect, occurring in the disintegrated sludge, lysis process is to increase the value of the total organic carbon (TOC), correlates with the increase of the concentration of volatile fatty acids (VFAs). The total organic carbon content is indicative of the supernatant liquid of total organic carbon in dissolved form (DOC) and suspended (SOC). Together with occurring, as a result of biochemical processes, increase the degree of decomposition of organic substances contained in the sludge decreases the value of the ratio of COD to TOC. The aim of the study was to determine the impact of the process of excess sludge disintegration on the changes of the total organic carbon values. The process of chemical disintegration of excess sludge was treated using the selected acidic ie HCl, alkaline ie KOH and oxidizing reagents ie H2O2. The modification was carried out at ambient temperature for 6 and 24 h. During sludge disintegration it was noticed the increase of total organic carbon values, disintegration degree as well as the concentration of volatile fatty acids that confirmed the susceptibility of prepared sludge to biodegradation. The highest TOC value of 2150 mg C/dm3 obtained in case of chemical disintegration of potassium hydroxide at a dose of 12.0 g/dm3 and preparation time 24 h. For given conditions of preparing a concentration of VFAs was 523 mg CH3COOH/dm3.
    Efektywność przemiany substancji organicznych zawartych w osadach nadmiernych do formy rozpuszczonej jest traktowana jako ważny czynnik limitujący przebieg procesu stabilizacji beztlenowej. Bezpośrednim efektem procesu lizy zachodzącego w dezintegrowanych osadach jest wzrost wartości ogólnego węgla organicznego (OWO) oraz korelujący z nim wzrost wartości stężenia lotnych kwasów tłuszczwych (LKT). Ogólny węgiel organiczny jest wskaźnikiem zawartości w cieczy nadosadowej całkowitego węgla organicznego w formie rozpuszczonej (RWO) i zawieszonej (ZWO). Wraz z zachodzącym w wyniku procesów biochemicznych wzrostem stopniem rozkładu substancji organicznych zawartych w osadach maleje wartość ilorazu ChZT do OWO. Celem badań było określenie wpływu procesu dezintegracji osadów nadmiernych na zmiany wartości całkowitej węgla organicznego. Proces chemicznej dezintegracji osadów nadmiernych prowadzono, stosując wybrane reagenty kwaśne (HCl), zasadowe (KOH) i utleniające (H2O2). Modyfikację przeprowadzono w temperaturze pokojowej w ciągu 6 i 24 godzin. Podczas procesu dezintegracji osadów nadmiernych odnotowano wzrost wartości ogólnego węgla organicznego, a także stężenia lotnych kwasów tłuszczowych, co potwierdziło podatność preparowanych osadów na biodegradację. Najwyższą wartość OWO 2150 mg C/dm3 uzyskano w przypadku chemicznej dezintegracji wodorotlenkiem potasu w dawce 12 g/dm3 i w czasie preparowania 24 h. Dla podanych powyżej warunków preparowania uzyskano stężenie LKT, wynoszące 523 mg CH3COOH/dm3.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2016, 23, 4; 421-432
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ dezintegracji osadów nadmiernych na zmiany wartości całkowitego węgla organicznego (OWO)
    The impact of excess sludge disintegration on the changes of total organic carbon (TOC) value
    Autorzy:
    Zawieja, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/127406.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    osady nadmierne
    ogólny węgiel organiczny
    OWO
    chemiczne zapotrzebowanie na tlen
    ChZT
    lotne kwasy tłuszczowe
    LKT
    excess sludge
    chemical disintegration
    total organic carbon (TOC)
    TOC
    chemical oxygen demand
    volatile
    fatty acids
    VFAs
    Opis:
    Efektywność przemiany substancji organicznych zawartych w osadach nadmiernych do formy rozpuszczonej jest traktowana jako ważny czynnik limitujący przebieg procesu stabilizacji beztlenowej. Bezpośrednim efektem, zachodzącego w dezintegrowanych osadach, procesu lizy jest wzrost wartości ogólnego węgla organicznego (OWO) oraz korelujący z nim wzrost wartości chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT) oraz stężenia lotnych kwasów tłuszczowych (LKT). Ogólny węgiel organiczny jest wskaźnikiem zawartości w cieczy nadosadowej całkowitego węgla organicznego w formie rozpuszczonej (RWO) i zawieszonej (ZWO). Wraz z zachodzącym, w wyniku procesów biochemicznych, wzrostem stopniem rozkładu substancji organicznych zawartych w osadach maleje wartość ilorazu ChZT do OWO. Celem badań było określenie wpływu procesu dezintegracji osadów nadmiernych na zmiany wartości całkowitej węgla organicznego. Proces chemicznej dezintegracji osadów nadmiernych prowadzono, stosując wybrane reagenty kwaśne (HCl), zasadowe (KOH) i utleniające (H2O2). Modyfikację przeprowadzono w temperaturze pokojowej w ciągu 6 i 24 godzin. Podczas procesu dezintegracji osadów nadmiernych odnotowano wzrost wartości ogólnego węgla organicznego, chemicznego zapotrzebowania na tlen, a także stężenia lotnych kwasów tłuszczowych, co potwierdziło podatność preparowanych osadów na biodegradację. Stwierdzono, że w przypadku uzyskanego wzrostu wartości badanych wskaźników zastosowany czas preparowania 24 h nie wpłynął znacząco na efektywność dezintegracji prowadzonej wodorotlenkiem potasu. Najwyższą wartość ChZT (8354 mg O2/dm3) uzyskano w przypadku chemicznej dezintegracji wodorotlenkiem potasu w dawce 6 g/dm3 i czasu preparowania 6 h. Dla podanych powyżej warunków preparowania uzyskano wartość ogólnego węgla organicznego 1450 mg C/dm3.
    The efficiency of conversion of organic substances contained in the excess sludge to the dissolved form is considered as an important factor limiting the process of anaerobic stabilization. Direct effect, occurring in the disintegrated sludge, lysis process is to increase the value of the total organic carbon (TOC), correlates with the increase of the chemical oxygen demand (COD) and the concentration of volatile fatty acids (VFAs). The total organic carbon content is indicative of the supernatant liquid of total organic carbon in dissolved form (DOC) and suspended (SOC). Together with occurring, as a result of biochemical processes, increase the degree of decomposition of organic substances contained in the sludge decreases the value of the ratio of COD to TOC. The aim of the study was to determine the impact of the process of excess sludge disintegration on the changes of the total organic carbon values. The process of chemical disintegration of excess sludge was treated using the selected acidic i.e. HC, alkaline i.e. KOH, Ca (OH)2 and oxidizing reagents i.e. H2O2. The modification was carried out at ambient temperature for 6 and 12 h. During sludge disintegration it was noticed the growth of total organic carbon values, chemical oxygen demand as well as concentration of volatile fatty acids that confirmed the susceptibility of prepared sludge to biodegradation. It has been found that in the case of the tested indicators, the time of a preparation 24 h did not affect significant the effectiveness of disintegration by KOH. The highest COD value of 8354 mg O2/dm3 obtained in case of chemical disintegration of sodium hydroxide at a dose of 6 g/dm3 and preparation time 6 h. For given conditions of preparing a value of total organic carbon was 1450 mg C/dm3.
    Źródło:
    Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 2; 785-790
    1898-617X
    2084-4557
    Pojawia się w:
    Proceedings of ECOpole
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wstępnej koagulacji na skuteczność usuwania zanieczyszczeń ze ścieków przemysłowych w procesie odwróconej osmozy
    Influence of preliminary coagulation on the effectiveness of contaminants removal from industrial wastewater in the process of reversed osmosis
    Autorzy:
    Karaś, J.
    Winiarski, A.
    Molenda, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297162.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    ciecz chłodząco-smarująca
    koagulacja
    odwrócona osmoza
    chemiczne zapotrzebowanie tlenu
    ogólny węgiel organiczny
    absorbancja
    siarczany
    przewodność właściwa
    cutting fluid
    coagulation
    reversed osmosis
    chemical oxygen demand (COD)
    total organic carbon (TOC)
    absorbance
    sulfates
    electrical conductivity
    Opis:
    Przedstawiono wyniki badań usuwania zanieczyszczeń ze ścieków przemysłowych w układzie hybrydowym koagulacja-odwrócona osmoza. Obiektem badań była przepracowana wodno-olejowa ciecz chłodząco-smarująca stosowana w ubytkowej obróbce detali. Celem wykonanych badań była ocena wpływu wstępnej koagulacji przepracowanej cieczy chłodząco-smarującej na skuteczność usuwania pozostałości organicznych i jonowych z wód poemulsyjnych w procesie odwróconej osmozy. Proces koagulacji przeprowadzono za pomocą koagulantów o jednakowej reszcie anionowej, tj.: siarczanu glinu(III) oraz siarczanu żelaza(II) z nadtlenkiem wodoru. Z uzyskanej wody poemulsyjnej usuwano zanieczyszczenia organiczne i jonowe za pomocą odwróconej osmozy. Zastosowano komercyjną membranę poliamidową o symbolu technicznym RO 75GPD wyprodukowaną przez GE Osmonics. Proces filtracji membranowej prowadzono przy stałym ciśnieniu, wynoszącym 9 bar. Zmiany właściwości fizykochemicznych permeatu rejestrowano w ciągu pięciogodzinnych badań. Przeprowadzony monitoring pozwolił na określenie optymalnego czasu trwania procesu, umożliwiającego skuteczne usunięcie zanieczyszczeń z wody. Proces filtracji membranowej prowadzono w układzie półotwartym, tzn. uzyskany permeat odprowadzano na zewnątrz, bez uzupełniania nadawy. Przeprowadzone badania wykazały, że skuteczność usuwania zanieczyszczeń z wody poemulsyjnej w procesie odwróconej osmozy zależy od rodzaju zastosowanego koagulantu w etapie deemulgacji przepracowanej wodno-olejowej cieczy chłodząco-smarującej. Większą skuteczność, a także wydajność procesu uzyskano w przypadku zastosowania podczas koagulacji siarczanu żelaza(II), wspomaganego nadtlenkiem wodoru.
    This paper presents test results of contaminants removal from industrial wastewater in a hybrid system involving coagulation and reversed osmosis. Used oil-in-water cutting fluid operated in detailed machining was the object of this study. The purpose of conducted research was to assess the influence of preliminary coagulation of waste cutting fluids on the effectiveness of organic and ionic residues removal from post demulsification water in the process of reversed osmosis. The coagulation process was conducted by means of coagulants with equal anion radicals such as: aluminum sulfate and iron sulfate with hydrogen peroxide. Organic and ionic residues were removed from obtained post demulsification water by means of reversed osmosis. The tests were performed using a commercial polyamide membrane (RO 75GPD - GEOsmonics). Membrane filtration process was carried out at constant pressure of 9 bar. Physicochemical changes in the permeate were recorded during multiple five hour tests. Conducted monitoring enabled to determine the optimal duration of the process for contaminants removal. The process of membrane filtration was performed in a semi-opened system. Obtained permeate was drained out without feed refill. Conducted research showed that the effectiveness of contaminants removal from post demulsification water in the process of reversed osmosis depends on the kind of used coagulant during demulsification stage of waste cutting fluid. Greater effectiveness and efficiency of the process was possible when using iron sulfate with hydrogen peroxide for coagulation.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2012, 15, 1; 33-40
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect of Dry Ice Modification of Excess Sludge on the Methane Fermentation Process
    Wpływ modyfikacji osadów nadmiernych suchym lodem na proces fermentacji metanowej
    Autorzy:
    Zawieja, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1813646.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    excess sludge
    methane fermentation
    disintegration
    dry ice
    volatile fatty acids
    VFAs
    soluble chemical oxygen demand
    SCOD
    total organic carbon
    TOC
    osady nadmierne
    fermentacja metanowa
    dezintegracja
    suchy lód
    lotne kwasy tłuszczowe
    LKT
    chemiczne zapotrzebowanie na tlen
    ChZT
    ogólny węgiel organiczny
    OWO
    Opis:
    The specific susceptibility of excess sludge to the methane fermentation process is a limiting factor for the rate of reaction occurring in the subsequent stages of the process. The kinetics of biochemical changes during spontaneous methane fermentation phases is directly influenced by the increase in the concentration of dissolved organic substances available to microorganisms in the process. Excess sludge deposition by different disintegration methods, ie: chemical, physical, combined increases the efficiency of the methane fermentation process. Among the modifications mentioned above, the advantages of physical methods, especially of thermal nature, should be emphasized. In addition to the significant modification of the excess sludge structure, it does not cause secondary contamination of the prepared sludge and therefore is a promising technological solution. The aim of the study was to determine the effect of dry ice disintegration on the susceptibility of excess sludge to biodegradation. Volatile fatty acids are an important intermediate product in methane fermentation and increased effects of the stabilization process is conditioned by their concentration. Since the phase limiting process is the hydrolysis phase, the first stage of the fermentation, the detailed analysis was carried out in the first eight days of the process by performing physicochemical determinations of the modified sludge. Periodic fermentation was carried out under mesophilic conditions. Excess sludge was prepared with dry ice in a volume ratio of dry ice to excess sludge in range from 0.05L-1 to 0.75L-1. Confirmation of the increased susceptibility of the prepared excess sludge to the methane fermentation process was a modification of the sludge structure expressed by the increase of the disintegration degree. For sludge subjected to disintegration with dry ice, using the most preferred reagent dose, in the following days of the methane fermentation process, in relation to methane fermentation of non-prepared excess sludge, increase of SCOD and TOC values as well as VFAs concentration was noted.
    Specyficzna podatność osadów nadmiernych na proces fermentacji metanowej jest czynnikiem ograniczającym szybkość reakcji zachodzących w kolejnych etapach procesu. Na kinetykę przemian biochemicznych podczas zachodzących samorzutnie faz fermentacji metanowej wpływa bezpośrednio wzrost stężenia rozpuszczonych substancji organicznych dostępnych dla mikroorganizmów procesu. Modyfikacja osadów nadmiernych odmiennymi metodami dezintegracji, tj. chemicznymi, fizycznymi, hybrydowymi zwiększa efektywność procesu fermentacji metanowej. Spośród wymienionych powyżej metod modyfikacji należy podkreślić zalety metod fizycznych, zwłaszcza termicznych. Oprócz istotnej modyfikacji struktury osadów nadmiernych, nie powodują one wtórnego zanieczyszczenia preparowanych osadów i stanowią obiecujące rozwiązanie technologiczne. Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu dezintegracji osadów nadmiernych suchym lodem na wzrost podatność na biodegradację. Lotne kwasy tłuszczowe są ważnym produktem pośrednim fermentacji metanu, a zwiększona wydajność procesu stabilizacji zależy od ich stężenia. Ponieważ procesem limitującym fermentacje metanową jest faza hydrolizy, pierwszy etap stabilizacji, dokonano analizy wybranych oznaczeń fizyczno-chemicznych w ciągu pierwszych ośmiu dób procesu fermentacji modyfikowanych osadów Okresową fermentację metanową prowadzono w warunkach mezofilowych. Stworzono mieszaniny suchego lodu i osadów nadmiernych w stosunku objętościowym reagenta do osadów w zakresie od 0,05/1 do 0,75/1. Potwierdzeniem zwiększonej podatności dezintegrowanych osadów nadmiernych na proces fermentacji metanowej był zachodzący proces lizy osadów nadmiernych wyrażony wzrostem stopnia dezintegracji. W przypadku osadów nadmiernych poddanych dezintegracji suchym lodem, przy użyciu najkorzystniejszej dawki reagenta, w kolejnych dobach procesu fermentacji metanowej, w odniesieniu do fermentacji metanowej niepreparowanych osadów nadmiernych, odnotowano wzrost wartości rozpuszczonego chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT), ogólnego węgla organicznego (OWO) oraz stężenia lotnych kwasów tłuszczowych (LKT).
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2018, Tom 20, cz. 1; 558-573
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies