Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "vilnius" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 258
Tytuł:
“… cum statuti tanta sit auctoritas, ut eius praeceptione omnia nobis conserventur.” Some Remarks on Wioletta Pawlikowska-Butterwick and Liudas Jovaiša’s Vilniaus ir Žemaičių Katedrų Kapitulų Statutai
Autorzy:
Dyjakowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803255.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
diocesan statutes
Diocese of Samogitia
Žemaitija
Diocese of Vilnius
cathedral
chapter
Opis:
The aim of this article is to present the edition of the statutes of the chapters of Vilnius and Samogitia authored by Wioletta Pawlikowska-Butterwick and Liudas Jovaiša. The presentation is preceded by a description of the history of both dioceses and remarks on the role of statutes as the source of the particular law of both chapters. Some space was devoted to the authors of the statutes and related issues. The editorial basis and the critical apparatus were discussed. Finally, attention was drawn to the illustrations accompanying the edition.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 3; 35-43
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„… cum statuti tanta sit auctoritas, ut eius praeceptione omnia nobis conserventur”. Wokół publikacji Wioletty Pawlikowskiej-Butterwick i Liudasa Jovaišy Vilniaus ir Žemaičių kapitulų Statutai
„… cum statuti tanta sit auctoritas, ut eius praeceptione omnia nobis conserventur”. Some Remarks on Publication by Wioletta Pawlikowska-Butterwick and Liudas Jovaiša Vilniaus ir Žemaičių kapitulų Statutai
Autorzy:
Dyjakowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803860.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
statuty diecezjalne
diecezja żmudzka
diecezja wileńska
kapituła katedralna
diocesan statutes
the diocese of Samogitia
the diocese of Vilnius
the cathedral chapter
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie edycji statutów kapituły wileńskiej i żmudzkiej autorstwa W. Pawlikowskiej-Butterwick i Liudasa Jovaišy. Prezentacja poprzedzona jest opisem dziejów obu diecezji oraz uwagami na temat roli statutów jako źródła prawa partykularnego obu kapituł. Uwagę poświęcono autorom statutów, a także ich problematyce. Omówiono podstawę edycji oraz aparat krytyczny. Zwrócono wreszcie uwagę na uzupełniające edycję ilustracje.
The purpose of this paper is to present the edition of the statutes of the Vilnius and Samogitian chapters by W. Pawlikowska-Butterwick and Liudas Jovaiša. The presentation is preceded by a description of the history of both dioceses and comments on the role of statutes as the source of the particular law of both chapters. Attention was given to the authors of the statutes, as well as their content. The editing base and the critical apparatus are discussed. Finally, attention was drawn to supplementary illustrations.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 3; 49-57
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Album Wileńskie” Jana Kazimierza Wilczyńskiego i obrazki religijne z hymnami polskich poetów
The Vilnius Album (Album Wileńskie) of Jan Kazimierz Wilczyński and Religious Pictures with the Hymns of Polish Poets
Autorzy:
Góra, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/545214.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Album Wileńskie
Album de Wilna
Jan Kazimierz Wilczyński
obrazki religijne
Władysław Syrokomla
Vilnius Album
religious pictures
Opis:
„Album Wileńskie” to inicjatywa patriotyczno-krajoznawcza podjęta w połowie lat czterdziestych XIX-wieku przez związanego z Wileńszczyzną lekarza, kolekcjonera i wydawcę – Jana Kazimierza Wilczyńskiego (1806-1885). Wilczyński w odpowiedzi na zaobserwowane przez siebie niszczenie zabytków kultury polskiej przedsięwziął akcję zmierzającą do ich upamiętnienia. Zamawiając u artystów malarzy, często na koszt własny, odwzorowania wybranych dzieł (obrazów, budowli, portretów, przedmiotów historycznych), drukował je następnie (w trosce o jak najlepszą jakość) w Paryżu w zakładach litograficznym Lemerciera bądź Drouarta. W pracę nad „Album” zaangażował cały sztab rysowników, rytowników i drukarzy. Przez 40 lat działalności wydawnictwa ukazało się kilkaset litografowanych i chromolitografowanych rycin w poszytach należących do 6 podzielonych ze względu na format serii. Ryciny sprzedawano też oddzielnie, więc pomimo ekskluzywnego charakteru całości, były dostępne również dla mniej zamożnych. Ze względu na wyjątkowo mały format i odmienność wykończenia zwracają uwagę – należące do serii V – obrazki święte z tłoczoną papierową koronką (czarno-białe lub kolorowe), przeznaczone do książek do nabożeństwa, prezentujące ideę patriotyczno-krajoznawczą w skali mikro. Wyobrażono na nich wizerunki świętych według historycznych obrazów znajdujących się (czasami „niegdyś”) w kościołach na terenie Litwy – w szczególności Wilna – Wołynia, Podola, Grodzieńszczyzny, czy nawet Krakowa, Poznania i Warszawy. Ukazało się, według różnych rachunków, 200-300 wzorów. Rycinki kosztowały tanio, a rozprowadzane przez księży katolickich trafiały „pod strzechy”. Na odwrocie pozostawały puste bądź zawierały modlitwę – prostą anonimową lub wierszowaną z podanym autorem. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie grupy obrazków z hymnami polskich poetów: Władysława Syrokomli (Ludwika Kondratowicza), Teofila Lenartowicza, Juliana Ursyna Niemcewicza, Karoliny Proniewskiej i Deotymy (Jadwigi Łuszczewskiej). Autorka zapoznaje czytelnika z dotychczasowym stanem badań na ten temat; podaje katalog odnalezionych przez siebie w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz Litewskim Archiwum Literatury i Sztuki w Wilnie egzemplarzy; prezentuje teksty wierszy (niektóre do tej pory niepublikowane); pokazuje trudności związane z badaniem obrazków z „Album” i proponuje kierunki dalszych poszukiwań.
The Vilnius Album is a patriotic and cultural initiative taken up in the middle 1840’s by Jan Kazimierz Wilczyński (1806-1885) – a doctor, collector and publisher, as a reaction to the devastation of the monuments of Polish culture and an attempt to memorialize them. He commissioned images of chosen paintings, buildings, portraits and historical artifacts and then printed them in Paris in the lithography workshops of Lemercier or Drouart. He engaged a whole staff of illustrators, printmakers and printers. During the 40 years of its activity, the publishing house published several hundred litograph and chromolitograph prints in 6 series of different format. Prints were also sold separately. Because of their small format and unusual detail work, holy pictures with a repousse paper lace (black and white or coloured) intended for prayer books, with their micro-scale patriotic and cultural intent are especially interesting. They depict figures of saints as presented in historical portraits found in churches of Lithuania, Volyn, Podolia, Grodno or even Cracow, Poznan or Warsaw. According to various calculations 200-300 patterns of pictures were published. Prints were cheap and - distributed by priests - found their way to the masses. The reverse was empty or contained a simple verse prayer, either anonymous of a given author. The aim of the present article is to present a set of pictures with the hymns of Polish poets: Władysław Syrokomla (Ludwik Kondratowicz), Teofil Lenartowicz, Julian Ursyn Niemcewicz, Karolina Proniewska and Deotyma (Jadwiga Łuszczewska). The author presents the existing state of research on the topic; shows the catalogue of specimens she found in the National Museum in Warsaw and the Lithuanian Archives of Literature and Art in Vilnius; presents texts of poems (some of which have not yet been published); shows the difficulties connected with the research and suggests the direction of further studies.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 130; 153-188
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dla Pana Jentza wysyłającego się za granicę”. Edukacyjna podróż krzemienieckiego nauczyciela
‘For Mr Jentz going abroad’: The educational journey of a teacher from Kremenets
Autorzy:
Buczek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057598.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
technologia
podróż edukacyjna
Uniwersytet Wileński
Karol Jentz
technology
educational journey
Vilnius University
Opis:
The article presents Karol Jentz, an early 19th-century physics teacher. Vilnius University sent him on an educational journey to Berlin, Vienna, Munich and Paris. During the journey, he visited numerous factories and expanded his knowledge. He was supposed to take the position of professor of technology at Vilnius University upon his return, but he unexpectedly died in Paris.
Źródło:
Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2021, 58; 11-28
0080-4754
Pojawia się w:
Rozprawy z Dziejów Oświaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Dyrekcya zakonnego życia” – nieznany traktat z 1744 roku o formacji monastycznej nowicjuszek benedyktyńskich
“Dyrekcya zakonnego życia” – an unknown treatise from 1744 on the monastic formation of Benedictine novice nuns
Autorzy:
Gwioździk, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1602480.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
benedyktynki wileńskie
Joanna Sybilla Reytanówna
nowicjat
formacja zakonna
Vilnius Benedictine Sisters
novitiate
religious formation
Opis:
W 1744 r. wileńska ksieni benedyktynek Joanna Sybilla Reytanówna opublikowała książkę Dyrekcya zakonnego życia. Chodziło o rodzaj praktycznego zbioru tekstów, przydatnego w całodziennej formacji nowicjuszek, stąd zawarto tu przede wszystkim konkretne nauki, dotyczące różnych sposobów doskonalenia życia w zakonie. Uzupełniały je odpowiednie modlitwy. O praktycznej funkcji książki świadczy także jej mały format, umożliwiający lekturę w każdej dostępnej sytuacji, tym bardziej że przewidziane ćwiczenia należało prowadzić w trakcie zajęć przygotowanych na cały dzień, zgodnie z rytmem życia w klasztorze. Podstawowa grupa zagadnień poruszanych w Dyrekcji zakonnego życia odnosiła się do konkretnych metod kształtowania życia we wspólnocie. Każda czynność miała odniesienie do sfery duchowej. Odrębnie uczono sposobu medytacji oraz prowadzenia rozmowy duchownej. Przewidziano także opis naśladowania cnót św. Benedykta, z podziałem na poszczególne miesiące, oraz ćwiczenia się w doskonałości (z podziałem na dni tygodnia). W traktacie J.S. Reytanówna odwoływała się zarówno do ideałów formacji kongregacji chełmińskiej, jak i do nauk oraz zwyczajów modlitewnych, propagowanych przez benedyktynów, dawnych spowiedników konwentu oraz innych autorów ascetycznych. W konsekwencji powstało unikalne kompendium, mające na celu pomoc w formacji zakonnej, a jednocześnie ukazujące sposób ujęcia ideału życia mniszego w wileńskiej wspólnocie.
In 1744, Joanna Sybilla Reytanówna, a Vilnius Benedictine abbess, published a book entitled “Dyrekcya zakonnego życia” (“Directions on Religious Life”). The tome comprises a collection of practical texts which were useful in the all-day formation of novices, hence it primarily contains specific teachings on various ways of improving life in the convent. The teachings are accompanied by appropriate prayers. The practical nature of the book can also be presumed given its small format, which means it could be read in any situation – all the more as the recommended exercises had to be performed throughout the activities planned for the entire day, following the rhythm of life in the monastery. The basic group of issues addressed in “Dyrekcya zakonnego życia” was related to specific methods of structuring the community life. The book presents a practical link between every activity and the spiritual realm, e.g. teaching distinct methods of meditation and spiritual conversation. It also provides instruction on imitating the Benedictine ‚virtues’ broken down into separate months as well as on practising excellence (broken down into days of the week). In her treatise, Joanna Sybilla Reytanówna referred both to the formation ideals pursued in the Chełmno congregation and the teachings and prayer customs promoted by Benedictines, former convent confessors and other ascetic authors. As a result, she managed to compose a unique compendium aimed at facilitating religious formation in a convent, which, at the same time, presents the ideals of monastic life in the Vilnius community.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 109-129
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Idzie o to, żeby szło. Miało wzięcie. Działało. Żyło”. Improwizowanie filomatów
The point is to get it going, to make it alluring. To make it work. To keep it alive. The Philomaths’ Improvising
Autorzy:
Żaglewska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407860.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Vilnius
Sociability
Improvisation
Modernity
The press
Romanticism
Philomaths
Opis:
The article discusses improvisational performances of the Philomaths in the context of the advent of a so-called modernity which correlated with a rapid change in people’s lifestyles. My starting point in examining the most characteristic phenomena of the literary life in Vilnius is the newly emerged economic environment: the enormous popularity of improvised poems (performed or written impromptu) and the development of the printed press. The analysis of the Philomaths’ performances, letters and poems focuses on various aspects of improvising, and not only on poetry presentations but also on a spontaneous way of living and the process of literary production. I argue that the improvisational activity of the Philomaths can be considered as an act of experimenting with and adapting various (traditional as well as innovative) literary patterns, and therefore as a poetic laboratory of the new romantic era.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2022, 13; 132-151
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jeruszalaim de Lite”. Obraz Wilna w opowiadaniu Grigorija Kanowicza Sen o Jeruzalem, którego już nie ma
„Yerushalayim de Lite". Image of Vilnius in the story of Grigory Kanovich "Dream of Jerusalem, which no longer exists"
Autorzy:
Lenart, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482127.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Grigory Kanovich
Yerushalayim de Lite
Jewish Vilnius
Jewish ethnos
Opis:
The considerations made ??in the article concern the image of Vilnius in the prose of Grigory Kanovich, a writer, who in all his previous works remains faithful to the Jewish Lithuania, which he remembers from his childhood. The story of Kanovich entitled Dream of Jerusalem, which no longer exists has been carefully analyzed. The post-war Jerusalem of North is undoubtedly the center of the Jewish ethnos, a mythical place, unique, admirable, but also a place of disappoint- ments, broken dreams, a city full of shed tears and marked by bloody events of the war. The theme of dream present in the work is at the same time longing for freedom, return to the ideal past, but also a symbol of fear and memory of the place which will never be the same again.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2014, 1, XIX; 87-97
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Komput katolików” parafii żołudzkiej z 1700 roku
“Census of Catholics” in the Zoludek parish from 1700
Autorzy:
Lubicz-Łapiński, Łukasz
Wilczewski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1602483.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Historia Kościoła
diecezja wileńska
dekanat lidzki
spisy parafian
demografia
genealogia
Vilnius diocese
Lida deanery
census of parishioners
demography
genealogy
Opis:
„Komput katolików” jest spisem wiernych należących do parafii w Żołudku (obecnie na Białorusi, obwód Grodno, rejon Szczuczyn). Rejestr podaje liczby osób w poszczególnych gospodarstwach z podziałem na wiernych dorosłych – przystępujących do sakramentu pokuty i dzieci – nieprzystępujące. Wiernych spisano według miejscowości, w których mieszkali. Dobra żołudzkie, położone na prawym brzegu Niemna, na terenie powiatu i dekanatu lidzkiego, do drugiej połowy XVI wieku stanowiły własność monarszą. Następnie, zapewne w czasie panowania Zygmunta Augusta, dobra trafiły w ręce Sapiehów. Kolejnymi właścicielami Żołudka stali się Frąckiewiczowie, majętność została wniesiona w posagu przez Annę Sapieżankę, która w 1584 r. wyszła za mąż za Michała Frąckiewicza. Na przełomie XVII i XVIII wieku – znów jako posag – Żołudek stał się własnością rodziny Tyzenhauzów. Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żołudku został ufundowany w 1490 r. przez Kazimierza Jagiellończyka. Świątynia należała do średniozamożnych i nie wyróżniała się na tle pozostałych kościołów należących do dekanatu. W 1700 r. w skład parafii wchodziły 43 miejscowości. Jedynie dwie wsie leżały na południe od Niemna. Większość była ulokowana po obu stronach rzeki Lebiody, prawego dopływu Niemna. Wsie zamieszkałe przez katolików należących do parafii w Żołudku sąsiadowały z miejscowościami o ludności unickiej. Na terenie parafii oprócz kościoła, kaplicy w Krasuli i żołudzkiego klasztoru karmelitów znajdowało się siedem cerkwi grekokatolickich, zbór ewangelicki i bożnica żydowska. Prezentowany rejestr ludności jest istotnym źródłem do badań zjawisk demograficznych, dociekań językoznawców oraz genealogów. Rękopis pochodzi z księgi zawierającej akta wizytacyjne kościołów diecezji wileńskiej głównie z lat 1700-1717, do których dołączone zostały liczne dokumenty dotyczące tychże kościołów i parafii. Tom zaopatrzony mylącym tytułem Acta visitationis ecclesiarum decanatus Augustoviensis ex speciali mandato Constantini Casimiri Brzostowski [...] episcope Vilnensis [...] anno Domini 1700 collecta przechowywany jest w Bibliotece Czartoryskich w Krakowie (sygn. 1775 IV).
The Catholic Census is a list of the faithful, belonging to the parish in Zoludek (currently in Belarus, Grodno oblast, Shchuchyn area). The register provides information on the number of people in individual households divided by faithful adults – receiving the sacrament of penance, and children – not receiving it. The faithful were listed according to the towns they lived in. The goods of Zoludek, located on the right bank of the Neman river, within the Lida district and deanery, were the property of the monarch until the second half of the 16th century. Then, probably during the reign of Sigismund Augustus, the goods fell into the hands of the Sapieha family. The subsequent owners of Zoludek were the Frackiewicz family, the property was offered as a dowry by Anna Sapieha, who married Michal Frackiewicz in 1584. At the turn of the 17th and 18th centurie, Zoludek became a property of the Tyzenhaus family, again as a dowry. The parish church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Zoludek was founded in 1490 by Casimir Jagiellon. The temple belonged to the middle class and did not stand out from the other churches in the deanery. In 1700, the parish was composed of 43 towns. Only two villages were south of the Neman. Most of the towns were located on both sides of the Lebioda river, the right tributary of the Neman. The villages inhabited by Catholics belonging to the parish in Zoludek were adjacent to the villages of the Uniate people. In the parish, apart from the church, a chapel in Krasula, and a Carmelite monastery in Zoludek, there were seven Greek Catholic churches, an Evangelical church and a Jewish synagogue. The discussed population register may be an important resource for research on demographic phenomena, linguistics and genealogy. The manuscript comes from a book containing visitation records of the Vilnius diocese churches, mainly from the years 1700-1717, to which numerous documents concerning these churches and parishes were attached. The volume, with the misleading title Acta visitationis ecclesiarum decanatus Augustoviensis ex speciali mandato Constantini Casimiri Brzostowski [...] episcope Vilnensis [...] anno Domini 1700 collecta, is stored in the Czartoryski Library in Krakow (reference number: 1775 IV).
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 253-299
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Litwinów zlikwidować, Łotyszów wypuścić”. Wileńszczyzna 1944
„Eliminate the Lithuanians, Release the Latvians.” Vilnius Region 1944
Autorzy:
Balbus, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40809849.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Dolnośląski DSW. Wydawnictwo Naukowe DSW
Tematy:
okupacja niemiecka Polski
Armia Krajowa
Wileńszczyzna
Litwa
jeńcy wojenni
egzekucje
German occupation of Poland
Polish Home Army
Vilnius region
Lithuania
prisoners of war
executions
Opis:
Opracowanie ukazuje egzekucje jeńców dokonywane przez brygadę por. Gracjana Froga „Szczerbca” pod Wilnem, mające miejsce w czasie działalności bojowej tegoż oddziału Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej. Przedstawione zostały motywy, przypadki i przebieg wydarzeń. Niewątpliwie przy każdej zarysowanej egzemplifikacji będzie konieczność przeprowadzenia w przyszłości pogłębionych badań umożliwiających doprecyzowanie szczegółów tych dramatycznych wydarzeń z okresu niemieckiej okupacji Polski. Studium powstało w oparciu o relacje i wspomnienia polskich weteranów oraz raporty policji litewskiej i niemieckiej.
The study shows the executions of prisoners of war carried out by the Polish Home Army (AK) brigade of Lieutenant Gracjan Frog, alias “Szczerbiec” near Vilnius, in 1944. The motives, cases, and course of these dramatic events are presented. They took place during the occupation of Poland by the German army. The text was based on the accounts and memories of Polish veterans as well as reports from the Lithuanian and German police.
Źródło:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego; 2023, 17, 1; 81-111
1896-8848
2450-3436
Pojawia się w:
Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Mierz siłę na zamiary”. Nauczanie botaniki w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (1919–1939)
“Measure your strength against intentions”: Teaching of botany at the Stefan Batory University in Vilnius, 1919–1939
Autorzy:
Zemanek, Alicja
Köhler, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1399943.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
Józef Trzebiński
Piotr Wiśniewski
Uniwersytet Stefana Batorego
nauczanie botaniki
wileńska szkoła botaniczna
Stefan Batory University
botany education
Vilnius botanical school
Opis:
The article describes the work of the Vilnius University in the inter-war period. After 1919, when Poland became independent, it was reorganised under the name of Stefan Batory University. Despite many technical and financial setbacks, it managed to create two botanical departments (Departments of General Botany and Plant Taxonomy). The objective of this article is to research and systemise the educational activities of the Stefan Batory University in the field of botany. The research is based both on the materials from the Vilnius archives and on some published works.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2021, 30, 1; 41-87
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Notaty pamiętnikowe” Antoniego Łazarowicza (1819-1905) – świadectwo Polaka w „rosyjskim mundurze”
Autorzy:
Korybut-Marciniak, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374300.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Diaries of the 19th-centurys
Vilnius
officials
literature
Polish intelligentsia under partition
Opis:
Memoirs “Notaty pamiętnikowe” of Antoni Łazarowicz (1819-1905), preserved in the manuscript in the Lithuanian Library of the Academy of Sciences Wróblewscy in Vilnius constitute a unique document. Their author, a civil servant in Vilnius, discovers his true attitude to the tsarist authorities in his diary. This interesting source shows the other face of a tsar official. It is also a valuable account of the living conditions of Borderland Intelligence in the 19th century.
Źródło:
Przegląd Wschodnioeuropejski; 2020, XI, 1; 83-93
2081-1128
Pojawia się w:
Przegląd Wschodnioeuropejski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pamiętnik Mieczysłowasa Dławidudauskasa organisty z Koźliszek i delegata na konferencję litewską w Wilnie w Septembrze R.P. 1917 spisany 3 XI 1917”
“Diary of Mieczysłowas Dławidudauskas an Organist from Koźliszki and a Delegate to the Lithuanian Conference in Vilnius in September of AD 1917 Written Down on 3 November 1917”
Autorzy:
Gierowska-Kałłaur, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2235027.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
satyra polska
Wilno
Litwa
Zjazd Litewski
polityka niemiecka w trakcie okupacji Ober-Ost
relacje polsko-litewskie
Polish satire
Vilnius
Lithuania
Lithuanian Congress
German policy during the Ober-Ost occupation
Polish-Lithuanian relations
Opis:
Rozpowszechniany w Wilnie w środowisku polskiej inteligencji tekst satyryczny stylizowany na pamiętnik uczestnika Zjazdu Litewskiego, Mieczysłowasa Dławidudauskasa, organisty z Koźliszek, w którym opisana została sytuacja w kontrolowanym przez Niemców Wilnie w trakcie kształtowania podwalin państwowości litewskiej.
Circulated among the Polish intellectuals in Vilnius, a satirical text styled on the diary written by a participant in the Lithuanian Congress, an organist from Koźliszki Mieczysłowas Dławidudauskas who described the situation in German-controlled Vilnius when the foundations of Lithuanian statehood were being formed.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2022, 57, 2; 193-217
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Polskie” karty w egzemplarzach statutu litewskiego z 1588 roku (historia „odręcznych” kopii)
“Polish” Folios in the 1588 Copies of the Lithuanian Statute (A History of the “Handwritten” Copies)
Autorzy:
Miakiszew, Władimir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570959.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
Tematy:
Editions published by the Mamonicz printing house in Vilnius
the Lithuanian Statute from 1588
forgeries of early printed books
restoration of old books
wydania wileńskiej drukarni Mamoniczów
Statut litewski z 1588 roku
falsyfikaty starych druków
restaurowanie starej książki
Opis:
This article attempts to ascertain the authorship of two forged folios in the Lithuanian Statute of 1588 – the first one and the last one. They imitate the first edition quite accurately, however they are prints of handmade copies, litographed on old paper which is not very different from statute paper. The fact that such folios find themselves in those particular copies of the codex which are stored only in Poland means that their author should be mainly searched for in the territories of the Polish-Lithuanian Commonwealth. In this article three hypotheses are made and examined: that the “Polish” folios could have been forged by the famous mathematician and cartographer Józef Naronowicz-Naroński (1610/1616–1678), by the professor of Warsaw University of Technology Antoni Hann (1796–1861), or by the Cracow antiquarian Władysław Bartynowski (1832–1918). Each of them, at some point in their lives, was briefly involved in copying the Lithuanian Statute published by the Mamonicz printing house.
В статье предпринимается попытка определения авторства достаточно умелых подделок под старопечать – титульного и последнего листов Литовского Статута 1588 года. Копии были сделаны от руки, а потом тиражированы на старой бумаге, лишь немногим отличающейся от использованной в оригинале. Сам факт обнаружения этих листов в экземплярах кодекса, хранящихся исключительно в польских библиотеках, заставляет искать автора подделки на территориях Речи Посполитой. В статье выдвигаются и рассматриваются три гипотезы: „польские” листы могли изготовить: известный картограф Юзеф Наронович-Нароньский (1610/1616–1678), профессор Варшавского политехнического института Антоний Ханн (1796–1861) и краковский антиквар Владислав Бартиновский (1832–1918). Каждый из них в своей биографии имел эпизод, связанный с копированием первопечатного Литовского Статута.
Źródło:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2012, 62; 5-19
0006-3940
2450-0410
Pojawia się w:
Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Spisek umarłych krewnych”. Nieznane materiały do obrazu życia religijnego i rodzinnego Tatarów na Litwie w XIX wieku
Autorzy:
Drozd, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690105.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Tatarzy polsko-litewscy
islam
meczety
cmentarze
Litwa
Wilno
Polish-Lithuanian Tatars
Islam
mosques
cemeteries
Lithuania
Vilnius
Opis:
Artykuł omawia zespół notatek rodzinnych powstałych w kręgu tatarskiej rodziny Baranowskich na Litwie, dotyczących wydarzeń rodzinno-religijnych z lat 1857–1867 oraz praktyki odczytywania w intencji zmarłych krewnych 36. sury Koranu Ja.Sin. Dokumenty te stanowią uzupełnienie obrazu religijności Tatarów w zakresie, którego nie rejestruje rękopiśmiennictwo, pozwalają ustalić niektóre fakty dotyczące budowy i funkcjonowania meczetu na Łukiszkach w Wilnie, a przede wszystkim przynoszą nieznane informacje o trzech pokoleniach rodziny Baranowskich i członkach kilku innych rodzin, ważnych dla historii Tatarów na Litwie.
The article discusses a collection of family notes written in the Tatar circle of the Baranowski family in Lithuania regarding family and religious events from 1857 to 1867, and the practice of reading Surah 36 Yasin of the Quran on behalf of the dead relatives. These documents supplement the picture of Tatar religiosity to the extent that manuscripts do not record, they allow to establish some facts about the construction and operation of the Lukiškės mosque in Vilnius, and above all, bring unknown information about three generations of the Baranowski family and members of several other families important to the history of Tatars in Lithuania.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2019, 5
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sprawa wileńska” na łamach polskojęzycznej prasy litewskiej w Wilnie w latach 1919–1922
“The issue of Vilnius” in the pages of Polish-speaking Lithuanian press in Vilnius in the years 1919–1922
Autorzy:
Dąbrowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/596615.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie
spór o Wilno
prasa litewska
Rzeczpospolita Obojga Narodów
the former Grand Duchy of Lithuania
dispute over Vilnius
Lithuanian newspaper
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:
Polskie i litewskie ugrupowania polityczne i społeczne dawnej stolicy byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego wysuwały szereg argumentów w zakresie rozwiązania tak zwanej „sprawy wileńskiej”. Bez wątpienia był to punkt zapalny we wzajemnych stosunkach narodowościowych. W okresie tym, władza w Wilnie zmieniała się bardzo często, zaś naprawę sytuację podjęto już w okresie Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich. Nowe rozwiązania z kolei, zaczęto wprowadzać w życie w ramach tak zwanej Litwy Środkowej. To co prezentowano na szpaltach periodyków litewskich wychodzących w języku polskim było stanowiskiem dość „umiarkowanym”, porównując z niezwykle „radyklanymi” tezami lansowanymi w prasie litewskojęzycznej. Argumenty wysuwane przez publicystów polskojęzycznej prasy litewskiej w Wilnie, a także przedstawicieli polskich ugrupowań polityczno-społecznych, świadczyły o tym, iż w okresie dwudziestolecia międzywojennego, nie było jakiejkolwiek szansy na dialog między Polakami i Litwinami, co do przyszłości stolicy byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Oskarżenia i pretensje jednej strony, rodziły podobne po drugiej, zaś rozwijający się brak obopólnego porozumienia, „zmazywał” przez kolejne lata tak ciężko wypracowane wspólne dziedzictwo dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Polish and Lithuanian political and social groups in the former capital of the former Grand Duchy of Lithuania claimed a number of arguments in solving the “case of Vilnius”. Without a doubt, this was a flashpoint in relations between nationalities. During this period, the authorities in Vilnius changed very often and the repair situation had already been taken during the Board of Civil Eastern Territories. New solutions were introduced in place in the so-called Central Lithuania. This is what was presented in the pages of Polish-speaking Lithuanian press of Vilnius was quite “moderate” in comparison with the unusually “radical” theses offered in a Lithuanian-press. The arguments put forward by the Polish-language journalists of the Lithuanian press in Vilnius and representatives of the Polish political and social groups testified to the fact that in the interwar period, there was not any chance of dialogue between Poles and Lithuanians, about the future of the former capital of the former Grand Duchy of Lithuania. Accusations and blame the one hand, bore similar on the other. Developing a lack of mutual agreement, blurred over the years the common heritage of the former Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2015, XCV (95); 31-55
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 258

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies