Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ukraińskiego" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Ze studiów nad historią słownictwa ukraińskiego
From Studies of Ukrainian Vocabulary History
Autorzy:
Fałowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973216.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
historia języka ukraińskiego
leksyka
semantyka
etymologia
the history of the Ukrainian language
lexis
semantics
etymology
Opis:
W 2007 roku ukazał się mój artykuł zatytułowany Wyrazy niejasne w „Матеріалах до словника писемної та книжної української мови XV–XVIII ст.” J. Tymczenki. Starałem się w nim przyjrzeć bliżej 204 wyrazom, które nie zostały zadowalająco zidentyfikowane i zinterpretowane pod względem znaczeniowym lub w ogóle nie podjęto próby takiej interpretacji, co zostało zasygnalizowane znakiem zapytania. W wyniku moich żmudnych poszukiwań liczbę wyrazów nierozpoznanych co do formy lub znaczenia udało się ograniczyć do 56 jednostek. Spośród tych wyrazów, o których w artykule z 2007 roku napisałem, że „nie poddają się jednoznacznej interpretacji formalnej lub semantycznej”, aż 36 udało się całkowicie lub częściowo rozpoznać i opisać w niniejszej pracy w oparciu o nowe źródła historyczne i etymologiczne języków wschodniosłowiańskich oraz języka polskiego. Należy mieć nadzieję, że z biegiem czasu uda się zidentyfikować także pozostałe 20 wyrazów, które wciąż jeszcze skutecznie strzegą tajemnicy swojej proweniencji.
My article entitled Wyrazy niejasne w „Матеріалах до словника писемної та книжної української мови XV–XVIII ст.” J. Tymczenki (“Unclear words in Матеріали до словника писемної та книжної української мови XV–XVIII ст. by J. Tymczenko”) was published in 2007. In that article, I took a closer look at 204 words, which hadn’t been identified and interpreted in terms of meaning or had not even been the subject of any attempt at interpretation which. I signaled this with a question mark. As a result of my extensive research, the number words unrecognised in form or meaning has been reduced to 56. Among those 56 words about which in the article of 2007 I wrote: “they do not submit to unambiguous formal or semantic interpretation” as many as 36 have now been completely or partially recognized and described in this paper, based on new historical and etymological sources of East Slavonic and Polish languages. I hope, the remaining 20 words which still successfully guard the secret of their provenance will also be identified at some time.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 111-123
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Церковнослов’янізми із коренем -мук-/-муч- в староукраїнських пам’ятках XVI–XVII ст
Ecclesiastical Slavicism With the Root of -muk-/-much- in the Old Ukrainian Monuments of the 16th and 17th Centuries
Cerkiewnosłowianizmy z rdzeniem -muk-/-muč- w zabytkach staroukraińskich z XVI–XVII wieku
Autorzy:
Osinczuk, Jury
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831394.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
słowniki historyczne i współczesne
zabytki piśmiennictwa ukraińskiego
semantyka
cerkiewnosłowianizmy
historical and contemporary dictionaries
monuments of Ukrainian writing
semantics
church Slavonic words
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań, których przedmiotem były wyrazy cerkiewnosłowiańskie zawierające rdzeń -muk-/-muč-. Za bazę źródłową posłużyły zabytki piśmiennictwa ukraińskiego XVI–XVII wieku (akta, dokumenty sądowe, testamenty, opisy zamków, uniwersały kancelarii hetmańskich, dokumenty wspólnot kościelnych i szkolnych, kroniki, dzieła religijne, polemiczne i beletrystyczne, zabytki literatury naukowej i edukacyjnej, literatury liturgicznej, dziedzictwa epistolarnego itp.) wchodzące do korpusu źródeł Słownika języka ukraińskiego XVI – pierwszej połowy XVII wieku pod redakcją D. Hrynczyszyna i innych oraz Słownika historycznego języka ukraińskiego pod redakcją E. Tymczenki. Stwierdzono, że powyższe słowniki notują ponad trzydzieści różnych pod względem budowy wyrazów i fonetyczno-graficznych wariantów form wyrazowych z rdzeniem -muk-/-muč-. Podczas badań skupiono się przede wszystkim na analizie etymologicznej badanych leksemów, zmierzającej do ustalenia ich semantycznego etymonu, przy czym zauważono, że część cerkiewnosłowiańskich form wyrazowych to kalki z języka greckiego. Przeprowadzona analiza wykazała także, że abstrakcyjne cerkiewnosłowianizmy z rdzeniem -muk-/-muč-, zaświadczone w zabytkach XVI–XVII wieku, nie uległy znaczącym zmianom semantycznym w historii leksyki ukraińskiej. Niektóre natomiast słowa zostały częściowo zmodyfikowane semantycznie, w szczególności te, które weszły w skład stałych zwrotów języka ukraińskiego XVI i XVII wieku, a inne nabrały znaczenia przenośnego. Historia analizowanych leksemów nie jest jednakowa: zdecydowana większość zbadanych cerkiewnosłowianizmów zachowała się do dziś w ukraińskim języku literackim, a także w mowie potocznej; część funkcjonuje w ukraińskiej praktyce liturgicznej.
The article presents research results of the ecclesiastical slavicisms with the root -muk-/-much-. The research is based on monuments of Ukrainian literature written during the 16th–17th centuries (card catalogues, court documents, wills, descriptions of castles, universals of the offices of hetmans, documents of church and school fraternities, chronicles, works of religious, polemical and fiction, memos of scientific and educational literature, liturgical literature, epistolary heritage, etc.) included in the source database Dictionary of the Ukrainian language of the XVI – the first half of the XVII century, edited by D. Hrynchyshyn and Chikalo M., and Historical Dictionary of the Ukrainian language, edited by E. Tymchenko. It was found that the dictionaries mentioned above list more than thirty words of different structure and phonetic-graphic variants of word forms with the root -muk-/-much-. The study focused on the etymological analysis of the studied tokens, which was aimed to establish their semantic etymon, while it was noted that some Church Slavonicisms are traces to the Greek language. The analysis also showed that the abstract Church Slavonic words with the root -muk-/-much-, attested in Ukrainian monuments of the 16th–17th centuries, did not undergo significant semantic changes in the history of Ukrainian vocabulary. On the other hand, some words have undergone a partial semantic modification, particularly those that have become a part of the idioms in the Ukrainian language of the 16th and 17th centuries, while others have become figurative. It is established that the historical part of the analyzed lexemes is not the same. The vast majority of the studied Church Slavonicisms have survived to this day in the Ukrainian literary language, as well as in the colloquial language. Some of them function in Ukrainian liturgical practice.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 121-143
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ФРАЗЕОЛОГІЗМ ЯК ОБ’ЄКТ ВИВЧЕННЯ В ІНШОМОВНІЙ АУДИТОРІЇ (доцільність використання й критерії добирання)
FRAZEOLOGY AS THE OBJECT OF STUDY IN FOREIGN AUDIENCE (expediency and selection criteria)
Autorzy:
СЦІРА, МАРІЯ
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041618.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
phraseology
learning Ukrainian as a foreign language
specificity
criteria
foreign students
frazeologia
nauka języka ukraińskiego jako obcego
kulturowo-narodowa specyfika
kryteria
studenci obcojęzyczni
Opis:
Artykuł dotyczy problematyki definicji frazeologii oraz klasyfikacji frazeologizmów. Badanie koncentruje się na zasadach nauczania frazeologii w audytorium obcojęzycznym. Celem artykułu jest wytyczenie kryteriów doboru jednostek frazeologicznych do ich zastosowania w procesie nauczania języka ukraińskiego jako obcego w audytorium obcojęzycznym. Przedstawiono zasady prezentacji frazeologizmów w audytorium obcojęzycznym, określono kryteria doboru jednostek frazeologicznych dla studentów obcojęzycznych na poziomie początkowym, takie jak: prosta struktura frazeologiczna (wyrazy w sensie dosłownym, 2-3 elementy, prosta struktura morfemiczna); przejrzysta forma wewnętrzna (motywacja); aspekt badań regionalnych; częstotliwość użycia frazeologizmu. W procesie nauczania nauczyciel musi stworzyć potencj ał j ęzykowy i komunikacyjny, który przede wszystkim zwiększy zdolność studenta do skutecznego postrzegania i przyswajania informacji. Nauczanie języków powinno stanowić część składową kulturowo-narodowego postrzegania nowego środowiska. Tylko wówczas bowiem student obcojęzyczny uzyskuje świadomość językową, która ułatwi mu postrzeganie formuł językowych na tle ogólnej kulturowo-narodowej specyfiki.
The article deals with the issues of the definition of phraseology, classification of phraseologisms, and focuses on the principles of teaching phraseologisms for foreigners. The purpose of the article is to show the criteria of selection of phraseological units for their application in the process of studying Ukrainian as a foreign language, to describe the principles of presenting phraseologisms for a foreign language audience. The criteria of selecting phraseological units for foreign students at the initial level are set out, namely: a simple structure of phraseology (words in the literal sense, 2-3 components, a simple morphemic structure); transparent internal form (motivation); regional studies aspect; frequent use of phraseologism. In the process of learning, the teacher is to form a linguistic and communicative potential, which, first of all, will increase the student’s ability to effectively perceive and master information. Language teaching should form general cultural and national component of the perception of the new environment, since in this way a foreign student forms a linguistic consciousness that facilitates the perception of language formulas against the background of common cultural and national peculiarities.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2020, 8, 1; 157-166
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan języka ukraińskiego po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości w sierpniu 1991 roku
The State of Ukrainian after the Regaining of Independence by Ukraine in August 1991
Autorzy:
Zinkiewicz-Tomanek, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192160.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
polityka językowa
język urzędowy
język oficjalny
normy języka
ukraińskiego
aktualizacja form rodzimych
language politics
official language
standard language
norms of Ukrainian
updating of native forms
Opis:
W artykule przedstawiono zmiany w języku ukraińskim po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości. Przed 1991 rokiem władza radziecka – prócz znanych z czasów Rosji carskiej różnego rodzaju zakazów ‒ stworzyła system ingerencji w wewnętrzne prawa językowe, zabraniając jednych wyrazów, konstrukcji syntaktycznych czy zasad ortograficznych, a propagując inne, bliższe językowi rosyjskiemu, który de facto posiadał pozycję dominującą w każdej prawie dziedzinie. Doprowadziło to do nienormalnej sytuacji językowej, nieświadomego mieszania języka ukraińskiego i rosyjskiego, do „rozchwiania” norm języka ukraińskiego zarówno fonetycznych, jak i morfologicznych, a także norm syntaktycznych oraz łączliwości leksykalnej. Dlatego też po 1991 roku ‒ prócz zmian w systemie leksykalnym, związanych z rozwojem nauki, techniki oraz przekształceniami politycznymi i ekonomicznymi ‒ obserwujemy dążenie do odejścia od form zrusyfikowanych, naruszających normy ukraińskiego języka literackiego i powrót do starych rodzimych tradycji językowych.
The article discusses changes in Ukrainian after Ukraine had regained independence. Prior to 1991, the Soviet authorities – apart from various prohibitions known from the time of Russian tsars – had created a system of interfering in internal laws of language, prohibiting certain words, syntactic constructions or orthographic rules, and propagating others, closer to Russian, which had a virtually dominating position in nearly all fields. This led to an abnormal linguistic situation, the unconscious fusing of Ukrainian and Russian, both at the level of phonetics and morphology as well as syntactic norms and collocations. That is why, after 1991 – apart from changes in the lexical system, associated with developments in science, technology and political and economic transformations – we can observe the tendency to depart from Russified forms, which violate the norms of Ukrainian literary language, and to return to old native linguistic traditions.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 224-233
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ukraińskie rzeczowniki odczasownikowe na нн(я), -тт(я) – historia, funkcjonowanie, kontrowersje
Українські віддієслівні іменники на -нн(я), -тт(я) – історія, функціонування, контроверсії
Autorzy:
Jóźwikiewicz, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945235.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
rzeczowniki odczasownikowe
sufiksy -нн(я)
-тт(я)
historia języka ukraińskiego
norma językowa
zapożyczenia
verbal nouns
suffixes -нн(я)
history of the Ukrainian language
language norm
borrowings
Opis:
[У статті представлено проблему фунціонування у сучасній українській літературній мові віддієслівних іменників із суфіксами на -нн(я), -тт(я). Питання питомо української лексики, запозичення з російської мови, подібності аналізованих форм до аналогічних в інших мовах, наприклад, у польській, їх вживання уформах множини, словотвірні аспекти дієслів, з яких постали віддієслівні іменники на -нн(я), -тт(я), подані у контексті праць дослідників, які часто дотримувалися протилежних думок з цього питання.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 7; 141-149
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideologiczny fundament ukraińskiego Towarzystwa „Sokił” (1894-1914) cz. II: Ewolucja sokilskiego munduru.
Ideological foundation of Ukrainian Association Sokił (1894–1914), part 2: Evolution of the Sokił uniform.
Autorzy:
Śmiechowski, Krzysztof
Stępień, Stanisław
Pisuliński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2232980.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Ukraińskie towarzystwo gimnastyczno-pożarnicze „Sokił”
Sokił
ukraińskie towarzystwo
sportowe
ideologiczny fundament ukraińskiego towarzystwa „Sokił”
sokilskie
mundury
sokilskie odznaki
sokilskie wyróżniki
strój organizacyjny ukraińskiego
Sokoła
ukraińskie mundury sokole
Ukrainian sports and firefighting association "Sokił”
Ukrainian sport association
ideological foundation of Ukrainian association "Sokił”
Sokił uniforms
Sokił emblems
Sokił distinctions
organization uniform of Ukrainian Sokił
Ukrainian Sokił
uniforms
Opis:
Od chwili powstania, w roku 1894, ukraińskie towarzystwo gimnastyczne „Sokił” starało się realizować główny cel statutowy, jakim było propagowanie kultury fizycznej, zdrowego stylu życia, wyrabianie tężyzny fizycznej i wartości moralnych. Prowadząc przy tym szeroko zakrojoną, wielokierunkową działalność manifestującą patriotyzm i promocję rodzimych tradycji, nie zapominano w nim również o ukrytych głębiej celach niepodległościowych. Jednocząc własne filie wokół ukraińskiej idei narodowej, „Sokił” z czasem, w sposób autonomiczny, stał się „strażnikiem” procesu narodowo-wychowawczego. Umacnianiu narodowej świadomości miał służyć między innymi, opracowany z dbałością, fundament ustrojowy towarzystwa, na który składały się: statut, prawa, obowiązki członków, ceremoniał, regulaminy, ale również i sztandar, hymn, odznaczenia, hierarchiczne wyróżniki, a nade wszystko jeden z najbardziej rzucających się w oczy atrybutów, mający w sposób jednoznaczny kojarzyć się zarówno z ruchem sokolim jak i z samym towarzystwem – organizacyjny strój. Strojowi, wyznaczono nie tylko rolę wizytówki towarzystwa, mającej podkreślać przynależność do jednej formacji, ale swego rodzaju pomostu, łączącego i zrównującego wszystkie warstwy narodu, świadome słusznej pracy i walki za podstawowe idee sokolstwa. Pełniąc funkcję estetyczną i propagandową mundur stał się wyznacznikiem organizacyjnej solidarności, a jego posiadanie zaliczano w zakres obowiązków członków towarzystwa. Ale zanim sokilski mundur zyskał swój ostateczny wygląd, przeszedł szereg zmian, o czym stanowi niniejsze opracowanie. Jest ono jedną z części poświęconych mało znanemu i pomijanemu w piśmiennictwie, fragmentowi działalności towarzystwa - wspomnianemu ideologicznemu fundamentowi, którego strój był istotnym elementem.
Ever since its founding in 1894, the Ukrainian sport association Sokił tried to propagate physical fitness, healthy lifestyle, gaining muscles and upholding moral principles in accordance with its statutory goal. While the association promoted patriotism and national traditions, it did not forget about its deeply rooted independence goals. By unifying its branches around the Ukrainian nationalism, Sokił, in due course, became the guardian responsible for the nation’s education process. To strengthen the nationalistic awareness, the association used its statute, laws, member duties, ceremonials, bylaws but also the banner, anthem, emblems, hierarchical emblems and distinctions, and above all, the Sokił uniform. Aside from being eye-catching, the uniform was supposed to symbolize the movement and the association itself. It was the flagship that emphasized belonging to the organization and a bridge that connected all social spheres of society which followed the Sokił spirit of honest labor and fighting for its ideals. By serving an esthetic and propagandist function, the uniform became the indicator of organizational solidarity and as such its ownership became part of the member duties.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2022, Tom XXXIV; 62-77
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Матеріялы до руского словаря – rękopiśmienny dziewiętnastowieczny słownik ukraińsko-polski Josyfa Skomorowskiego
Autorzy:
Skurzewska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049987.pdf
Data publikacji:
2021-03-16
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
XIX-wieczna leksykografia ukraińska
Skomorowski
południowo- zachodnie dialekty języka ukraińskiego
leksyka dialektalna
19th century Ukrainian lexicography
Skomorovski
the south-western dialects of Ukrainian language
dialectical lexis
Opis:
Ukraińsko-polski rękopiśmienny słownik Josyfa Skomorowskiego Матеріялы до руского словаря liczy pięć tomów i 1732 strony. Prawdopodobnie został ukończony w 1849 roku. Ukraiński rejestr słownika obejmuje 27 000 haseł. Materiał ukraiński słownika obfituje w polonizmy, zarówno fonetyczne, jak i leksykalne, a także w leksykę wykazującą cechy dialektalne. Nie wszystkie hasła ukraińskie zostały przetłumaczone. Najwięcej braków widocznych jest w tomie IV. Część materiału ukraińskiego została podana w dwóch wariantach ortograficznych, ponieważ Skomorowski trzymał się początkowo zasad ortografii fonetycznej, później zaś zweryfikował ukraińską część zgodnie z ortografią etymologiczną. Słownik nie jest wolny od błędów w tłumaczeniu, zawier
Матеріялы до руского словаря – the Ukrainian-Polish manuscript dictionary by Josyf Skomorovski – consists of 5 volumes and 1732 pages. It was probably completed in 1849. The register of the Ukrainian dictionary has 27000 entries. In the Ukrainian part, there is a lot of phonetic and lexical polonisms as well as dialectical lexical items. Some Ukrainian dictionary entries were not translated – especially in the 4th volume. Some of the Ukrainian words were presented in two orthographical variants – Skomorowski initially tried to follow the rules of phonetic orthography, but then he verified the Ukrainian part in accordance with the etimological orthography. The dictionary is not free from translation errors, it also includes some Ukrainian lexicon which has not been confirmed in other sources.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2021, 17; 259-270
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Military Education in Ukraine
Szkolnictwo wojskowe na Ukrainie
Autorzy:
Tkach, Liudmyla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953926.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Ukrainian military education institutions
military education system
Armed Forces of Ukraine
reformation of Ukrainian military education
ukraińskie instytucje szkolnictwa wojskowego
system kształcenia wojskowego
Siły Zbrojne Ukrainy
reformacja ukraińskiego szkolnictwa wojskowego
Opis:
The article is dedicated to the study of higher military education in Ukraine and the foundations for ensuring and guaranteeing the quality of training of military specialists in higher military educational institutions. The article shows the role and significance of the Armed Forces of Ukraine, and systems of military education as important intellectual components of the system of security and defense of the state. The basic national and global trends in the development of military education are substantiated. The effective practical implementation should facilitate the training of military specialists capable of mastering modern forms, types of armed struggle, the use of troops, and adequately respond to the challenges of security and defense of the state.
Artykuł poświęcony jest analizie systemu wyższego szkolnictwa wojskowego na Ukrainie oraz podstawom zapewnienia i zagwarantowania wysokiej jakości kształcenia wojskowych kadr specjalistycznych w dedykowanych im instytucjach edukacyjnych. Pokazuje on rolę i znaczenie Sił Zbrojnych Ukrainy i systemów edukacji wojskowej jako ważnych elementów bezpieczeństwa i obrony państwa. Uwzględniono także podstawowe narodowe i światowe trendy w rozwoju edukacji wojskowej, których skuteczne wdrożenie powinno ułatwić kształcenie specjalistów wojskowych zdolnych do opanowania nowoczesnych form i rodzajów walki zbrojnej, użycia sił zbrojnych oraz odpowiedniego reagowania na wyzwania obrony i bezpieczeństwa państwa.
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2019, 3; 185-195
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фонетико-фонологічна й графіко-правописна системи української мови ІІ половини XVI століття (на матеріалі викладу о церкви теодосія софоновича)
System fonetyczno-fonologiczny i graficzno-ortograficzny języka ukraińskiego drugiej połowy XVI wieku (na materiale Traktatu o kościele Teodosija Sofonowycza)
The phonetic-phonological and graphic-orthographic system of the Ukrainian language of the 2nd part of the 17th century (from material in the Treatise about the Church by Teodosii Sofonovych)
Autorzy:
Наєнко, Галина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594326.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
historia pisanego języka ukraińskiego
prosta mowa
ukraiński wariant języka cerkiewnosłowiańskiego
ortografia
Teodosij Sofonowycz
history of the Ukrainian literary (written) language
prostaja mova
Ukrainian recension of the Church Slavonic language
orthography
Teodosii Sofonovych
Opis:
Na podstawie Traktatu o Kościele Teodosija Sofonowycza autorka artykułu przeprowadza szczegółową analizę cech graficznych i ortograficznych zabytku, które odzwierciedlają system fonetyczny i fonologiczny języka ukraińskiego drugiej połowy XVII wieku. Autorka zwraca szczególną uwagę na wzajemne relacje zachodzące pomiędzy ukraińskim wariantem języka cerkiewnosłowiańskiego tego czasu a prostą mową. Dochodzi przy tym do wniosku, że prace drukowane w Kijowie miały własną ortografię, która różniła się od ortografii stosowanej w poleskiej odmianie języka pisanego.
Based on Teodosii Sofonovych’s Treatise about the Church, the author offers a detailed analysis of its graphic and orthographic features which reflect the phonetic and phonological system of the Ukrainian language of the 2nd part of the 17th century. An emphasis is placed on the interrelations between the Ukrainian recension of Church Slavonic of that time with the prostaja mova. The author concludes that the Kyivan works had their own orthography which was different from that used in the Polissian variety of the written language.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 333-350
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Корпус української мови - комп’ютерна експертна система лінгвістичного аналізу українськомовного тектсу
Ukrainian Language Corpus – Computer Expert System of Linguistic Analysis of Ukrainian Text
Korpus języka ukraińskiego – komputerowy ekspercki system analizy językowej tekstu ukraińskojęzycznego
Autorzy:
Zubań, Oksana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048661.pdf
Data publikacji:
2019-12-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Корпус української мови
Електронний частотний словник
база даних
автоматичний лінгвістичний аналіз
Korpus języka ukraińskiego
Elektroniczny słownik frekwencyjny
baza danych
automatyczna analiza lingwistyczna
Ukrainian Language Corpus
Electronic Frequency Dictionary
Data Base
automatic linguistic analysis
Opis:
У статті представлено структуру та засади автоматичного укладання експертної системи лінгвістичного аналізу "Корпус української мови". Методика формалізованого опису мовних одиниць тексту, запропонована у створенні Корпусу, забезпечує проведення автоматичного морфологічного, морфемного, синтаксичного, семантичного аналізів українськомовного тексту, а також автоматичне укладання різноманітних електронних частотних словників за текстовими вибірками.
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie struktur i zasad automatycznego tworzenia eksperckiego systemu analizy lingwistycznej „Korpus Języka Ukraińskiego”. Zaproponowana podczas tworzenia Korpusu metodologia sformalizowanego opisu językowych jednostek tekstu zapewnia możliwość przeprowadzenia automatycznej morfologicznej, morfemowej, syntaktycznej i semantycznej analizy tekstu ukraińskojęzycznego, jak również automatyczne tworzenie różnorakich elektronicznych słowników frekwencyjnych z wyborem tekstów.
The article deals with the structure and the principles of automatic compiling of expert linguistic analysis system called Ukrainian Language Corpus. The methodology of formalised description of language text units, suggested in creating the Corpus, carries out automatic morphological, morphemic, syntactic, and semantic analyses of Ukrainian texts as well as automatically compiling different Frequency Dictionaries according to text samples.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2018, 5, 13; 191-206
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideologiczny fundament ukraińskiego Towarzystwa „Sokił” (1894–1914) cz. I: Cel, obowiązki, „przykazania”
Ideological Foundation of the Ukrainian Society “Sokił”(1894–1914), part I Purpose, Duties, Commandments
Autorzy:
Śmiechowski, Krzysztof
Stępień, Stanisław
Pisuliński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233599.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Sokił
Sicz
sokilskie normy
sokilskie przykazania
ukraińskie towarzystwo gimnastyczno-pożarnicze "Sokił"
ukraińskie towarzystwo sportowe
ideologiczny fundament ukraińskiego towarzystwa "Sokił"
Ukrainian gymnastic and firefighting organization „Falcon”
„Sokil”
Ukrainian
Sport Association
Sportywno-Ruchankowe Towarystwo Sokil u Lwowi
Opis:
Powstałe w roku 1894 Ukraińskie Towarzystwo Gimnastyczno-Pożarnicze „Sokił” [Sokół] nie od razu zdobyło taką popularność, na jakiej zależało liderom organizacji. Początkowo zyskało uznanie jedynie w kręgach akademickich. Dopiero wtedy, gdy w pierwszej dekadzie XX w. rozwój organizacyjny nabrał szczególnej dynamiki, obejmując swoim zasięgiem znaczne obszary Galicji i pokonując przy tym wyboistą drogę wewnętrznego kształtowania – udało się trafić z przesłaniem do najniższych warstw społeczeństwa, budując oczekiwany autorytet. Czas pokazał, że popularność „Sokiła” wynikała nie tyle z faktu, że była to organizacja gimnastyczno-pożarnicza, ale przede wszystkim z tego, że Towarzystwo wyrosło na prężną instytucję ukraińskiego życia narodowego. Pod szyldem gimnastyki i pożarnictwa ukraiński „Sokił” rozpoczął szeroko zakrojoną, wielokierunkową działalność manifestującą patriotyzm i tradycje narodowe oraz skrywającą ukryte głębiej cele niepodległościowe. Z założenia, od chwili powstania, „Sokił” miał być organizacją hołdującą zasadom demokratycznym, Towarzystwem opartym na statucie, z Walnym Zgromadzeniem jako władzą najwyższą. O ile jednak statutowi, który w trakcie rozwoju organizacyjnego ulegał kilkakrotnym modyfikacjom, poświęcono należne miejsce w publikacjach dotyczących powstania i rozwoju Towarzystwa, to we wszelkich dotychczasowych opracowaniach dotyczących „Sokiła” w sposób marginalny traktowano aspekt ustrojowy i ideologiczny, w którym mieszczą się służące doktrynalnemu umacnianiu organizacji i wypracowane na jej użytek: prawa, normy, regulaminy, obowiązki, zasady członkowskie, ceremoniały, sokilskie umundurowanie, sztandar, hymn, hierarchiczne wyróżniki, organizacyjne odznaki czy hasła propagandowe. Wraz z rozwojem organizacji i powstawaniem jej kolejnych filii, lwowska centrala „Sokił-Bat’ko” opracowywała szereg tego rodzaju wzorcowych dokumentów, tak by były one wspólne i typowe dla nowych ogniw Towarzystwa, gwarantując jednocześnie wszystkim gniazdom, rozsianym po całej Galicji, jednolity ustrój wewnętrzny. Ich redagowanie powierzono specjalnym komisjom. I choć sokilskie filie różniły się stopniem rozbudowania struktury organizacyjnej, to – dzięki wypracowanym teoretycznym podstawom – ustrojowo wykazywały jednorodność i integralność. Dlatego w prezentacji cyklu artykułów dotyczących historii tego ukraińskiego Towarzystwa za stosowne uznano wyeksponowanie tego, mało znanego i pomijanego, aspektu jego działalności, co niewątpliwie stanowić może dopełnienie opracowanego tematu. Jednakże, ze względu na obfitość materiału, przedstawienie go w jednym artykule przekraczałoby wyznaczone periodykiem ramy objętościowe, stąd naturalnym był jego podział na kilka części, a pierwsza z nich to: Cel, obowiązki, „przykazania”.
Founded in 1894, the Ukrainian Gymnastic-Firefighting Society “Sokił” [Falcon]did not immediately gain the popularity that the organization’s leaders wanted. Initially, the society gained recognition only in the academic circles. Only when the organizational development gained particular momentum in the first decade of the 20thcentury, covering large areas of Galicia and overcoming the bumpy road of internal formation – was it possible to reach the lowest strata of society with its message, and thus gaining the expected authority. The time has shown that the popularity of Sokił resulted not so much from the fact that it was a gymnastics and firefighting organization, but primarily because it grew into a thriving institution of Ukrainian national life. Under the banner of gymnastics and firefighting, the Ukrainian Sokił began a wide-ranging, multidirectiona lactivity that manifested patriotism and national traditions and concealed deeper goals of national independence.From the very beginning, the Ukrainian Gymnastic Society Sokił was supposed to be a democratic organization. It was based on a statute, with the general assembly as the highest authority. However, while the statute, which underwent several modifications in the course of organizational development, was given its due place in the publications on the founding and development of the society, all the studies on Sokił, so far, have not devoted their full attention to the systemic and ideological aspect of the society. These aspects served as a doctrinal strengthening of the developed: laws,norms, regulations, duties, membership rules, ceremonials, Sokił uniform, banner,anthem, hierarchical distinctions, organizational badges and propaganda slogans. As the organization developed and subsequent branches emerged, the Lviv headquarters of Sokił-Batko developed a number of template documents, so that their values would be the same and could be shared with the new societies, which also guaranteed a uniform internal structure to all nests scattered throughout Galicia. The drafting of the documents was entrusted to special committees. And although the Sokił branches differed in the degree to which their organizational structure was developed, thanks to the same theoretical foundations, from a structural point of view they showed homogeneity and integrity.Therefore, in the presentation of a series of articles on the history of this Ukrainian society, it was deemed appropriate to highlight this little-known and overlooked fragment of the society’s activity, which undoubtedly, in some way, complements the overall research subject. However, due to the abundance of material, presenting itin one part would have exceeded the periodical’s set volume, so it was only natural to divide it and present it in several parts, and the part: Purpose, Duties, Commandments is the first of them.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 171-182
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
НАВЧАЛЬНО-МЕТОДИЧНА БАЗА ДЛЯ ВИВЧЕННЯ УКРАЇНСЬКОЇ МОВИ ЯК ІНОЗЕМНОЇ НА ПІДГОТОВЧОМУ ВІДДІЛЕННІ
EDUCATIONAL METHODOLOGICAL BASIS FOR TEACHING UKRAINIAN AS A FOREIGN LANGUAGE AT THE PREPARATORY DEPARTMENT
Autorzy:
ДАНИЛЮК, НІНА
МАСИЦЬКА, ТЕТЯНА
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041293.pdf
Data publikacji:
2020-07-16
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
methods of teaching Ukrainian as a foreign language
educational methodological basis
methods and modes of teaching
textbooks, manuals and dictionaries
metoda nauczania języka ukraińskiego jako obcego
podstawy dydaktyczno-metodyczne
wyposażenie dydaktyczno-metodyczne
metody i sposoby nauczania
podręczniki
słowniki
Opis:
Badanie przeprowadzono w ramach kierunku metody nauczania języka ukraińskiego jako obcego. Istotność badania warunkuje potrzeba systematyzacji materiału. Celem badania jest charakterystyka wyposażenia dydaktyczno-metodycznego, którym dysponują wykładowcy Wschodnioeuropejskiego Uniwersytetu Narodowego im. Łesi Ukrainki w nauczaniu języka ukraińskiego jako obcego w oddziale przygotowawczym. Artykuł wyjaśnia zasady teoretyczne, wyznacza główne pojęcia metodyki nauczania języka ukraińskiego jako obcego, takie jak: zasada, podejście, metoda, sposób. Dokonano przeglądu tradycyjnych i nowych metod oraz podejść nauczania, podręczników, słowników niezbędnych na początkowym etapie nauki języka ukraińskiego, zwrócono uwagę na metody interaktywne, zintegrowanie podejść komunikacyjnego i językowo-krajoznawczego.
The study has been conducted in the field of methods of teaching Ukrainian as a foreign language. Its topicality has been caused by the necessity to process the collected relevant data. The purpose of the study is to describe educational methodological materials used by lecturers of Lesya Ukrainka Eastern European National University in order to teach Ukrainian as a foreign language at the Preparatory Department. The article reveals a theoretical basis and defines key terms in the field of methods of teaching Ukrainian as a foreign language, such as a principle, an approach, a method and a mode. A overview of the traditional and new methods and modes of teaching as well as textbooks, manuals and dictionaries used at the elementary level of teaching / learning Ukrainian is carried out. A special attention is paid to the application of the interactive methods, combination of communicative and linguistic cultural approaches.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2020, 8, 1; 19-32
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestępczość w Państwie Ukraińskim w okresie koniec lipca – sierpień 1918 r. – analiza na podstawie wybranych materiałów Centralnego Państwowego Archiwum Wyższych Organów Władzy i Administracji Ukrainy w Kijowie
Autorzy:
Kozubel, Marek Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653967.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Ukraine
Ukrainian State
history of judicial system of Ukraine
history of law enforcement authorities
history of crime
history of law and statehood
Ukraina
Państwo Ukraińskie
historia ukraińskiego sądownictwa
historia ukraińskich organów ścigania
historia przestępczości
historia państwa i prawa
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia przestępczości w Państwie Ukraińskim rządzonym przez hetmana Pawła Skoropadskiego. Tekst powstał w oparciu o dokumenty archiwalne znajdujące się w Centralnym Państwowym Archiwum Wyższych Organów Władzy i Administracji Ukrainy w Kijowie. Ich cezury obejmują lipiec i sierpień 1918 r. Zawierają one szereg informacji dotyczących przestępstw na terytorium Państwa Ukraińskiego, m.in. czas i miejsce popełnienia zbrodni czy wykorzystane przez organy ścigania i śledczych środki zapobiegawcze.
The article aims to present the topic of crime in the Ukrainian State ruled by Hetman Pavlo Skoropadsky. The text was based on archival documents found in the Central State Archives of Supreme Bodies of Power and Government of Ukraine in Kyiv. Their periods are from the end of July to August 1918. The documents contain specific information about crimes committed in the territory of the Ukrainian State, including time and place of committing a crime or preventive measures used by law enforcement and investigative authorities.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 2; 109-128
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W imieniu Związku Radzieckiego
Autorzy:
Majchrzak, Grzegorz.
Powiązania:
Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej 2002, nr 11, s. 35-37
Data publikacji:
2002
Tematy:
Skubisz, Władysław W.
Armia Czerwona Pierwszy (I) Front Ukraiński Wojenny Trybunał I Frontu Ukraińskiego orzecznictwo 1944 r. źródła
Armia Krajowa żołnierze represje 1944-1956 r. źródła
Instytut Pamięci Narodowej. Archiwum IPN zbiory
Orzecznictwo sądów wojskowych Polska 1944-1956 r. źródła
Opis:
Wyrok kary śmierci orzeczonej wobec Władysława Skubisza przez Wojenny Trybunał I Frontu Ukraińskiego 17 X 1944 r.
Fot.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies