Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "użytek zielony" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    An assessment of the efficiency of undersowing permanent meadow with red clover at various ways of fertilisation
    Ocena efektywności podsiewu łąki trwałej koniczyną łąkową przy różnych sposobach nawożenia
    Autorzy:
    Barszczewski, Jerzy
    Wróbel, Barbara
    Dobrzyński, Jakub
    Puppel, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/337671.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
    Tematy:
    type of fertilisation
    grasslands
    Trifolium pratense L.
    dry matter yield
    protein production
    rodzaj nawożenia
    użytek zielony
    plon suchej masy
    produkcja białka
    Opis:
    Studies were carried out at the Experimental Farm in Falenty on the permanent productive meadow, situated on mineral soil (proper dry ground habitat) at the four consecutive years (2011-2014). The aim of the study was to assess the effect of undersowing permanent meadow with the red clover (Trifolium pratense L.) at various ways of fertilisation. Plots has been selected randomly and fertilised with mineral (phosphorus and potassium) or natural fertilisers (manure and liquid manure). In spring 2011, part of selected plots has been undersown with the tetraploid Bona variety of red clover, in the amount of 8 kg·ha–1. Botanical composition of the meadow sward, yields and protein content in the sward has been assessed in each of consecutive years. Nutritive components content in the sward have been determined in the years 2013-2014. Undersowing with red clover was the most effective on the manure fertilised plot and the least of all on the plot fertilised with the liquid manure, where the contribution of red clover was 2-fold lower, than in the other plots. Increased share of red clover in the meadow sward enabled obtaining by 20% higher dry matter yields and by 1000 kg·ha–1 greater protein yields on the manure fertilised plot. The presence of red clover improved the nutritive value of obtained green forage, through an increased protein content, but on the other hand its usefulness as a raw material for ensilage has been slightly decreased.
    Badania przeprowadzono w Zakładzie Doświadczalnym w Falentach na trwałej łące produkcyjnej, położonej na glebie mineralnej (w siedlisku grądowym) w czterech kolejnych latach (2011-2014). Celem badań była ocena wpływu podsiewu łąki koniczyną łąkową (Trifolium pratense L.) na tle różnych sposobów nawożenia. Wybrane losowo łany były nawożone nawozami mineralnymi (fosfor i potas) lub nawozami naturalnymi (obornikiem i gnojówką). Wiosną 2011 roku połowa każdego łanu została podsiana tetraploidalną odmianą koniczyny łąkowej Bona w ilości 8 kg·ha–1. Corocznie oceniano skład botaniczny runi łąkowej, plony oraz zawartość białka ogólnego w runi. Zawartość składników pokarmowych określano w latach 2013-2014. Podsiew łąki koniczyną łąkową był najskuteczniejszy na obiekcie nawożonym obornikiem, a najmniej na łące nawożonej gnojówką, gdzie udział koniczyny łąkowej w runi był 2-krotnie mniejszy niż na innych obiektach. Zwiększony udział koniczyny łąkowej w runi na łące nawożonej obornikiem spowodował wzrost plonów suchej masy o 20% i pozwolił na zebranie o 1000 kg·ha–1 większych plonów białka. Obecność koniczyny łąkowej poprawiła też wartość pokarmową uzyskanej zielonki, dzięki zwiększonej zawartości białka, ale z drugiej strony nieznacznie pogorszyła się jej przydatność jako surowca do zakiszania.
    Źródło:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2019, 64, 2; 4-10
    1642-686X
    2719-423X
    Pojawia się w:
    Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie zbiorowisk trawiastych na odłogowych użytkach zielonych w zależności od warunków siedliskowych
    Diferentiation of plant communities on abandoned grasslands in relation to habitat conditions
    Autorzy:
    Czyż, H.
    Kitczak, T.
    Trzaskoś, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339099.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    czynniki siedliska
    użytek zielony odłogowany
    zbiorowiska trawiaste
    abandoned grassland
    grass community
    habitat factors
    Opis:
    Badania przeprowadzono w 2002 r. w dolinie jeziora Łubie, na obszarze trwałych użytków zielonych, sąsiadujących z polami uprawnymi i lasem mieszanym. Na badanym terenie występowały gleby murszowate, o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego, małej zawartości przyswajalnego fosforu i potasu oraz średniej zawartości magnezu. Warunki wodno-powietrzne w glebie na tym terenie kształtuje bliskość jeziora oraz spadek terenu w kierunku zbiornika. Badany użytek zielony od 8 lat nie był użytkowany rolniczo. Na podstawie analiz botanicznych, wykonanych w terminie zbioru I pokosu, wyodrębniono na badanym terenie sześć zbiorowisk trawiastych: Phalaris arundinacea, Deschampsia caespitosa, Alopecurus pratensis, Holcus lanatus, Dactylis glomerata, Arrhenatherum elatius. W siedlisku najbardziej wilgotnym, na obszarze sąsiadującym z jeziorem, ukształtowało się zbiorowisko typu Phalaris arundinacea. Na powierzchniach wilgotnych, nie podlegających wiosennym zalewom powierzchniowym, występowały zbiorowiska Alopecurus pratensis oraz Deschampsia caespitosa. Na glebie o małej zawartości substancji organicznej (3,0-6,0% s.m.) i umiarkowanym uwilgotnieniu, stwierdzono obecność trzech zbiorowisk: Dactylis glomerata, Holcus lanatus i Arrhenatherum elatius. Zbiorowiska Arrhenatherum elatius i Dactylis glomerata zajmowały pas użytku zielonego sąsiadującego z polami uprawnymi i lasem mieszanym.
    This study was performed in 2002 in the valley of Lake Łubie, on a permanent grassland bordering cultivated fields and mixed forest. Soils of this area are slightly acidic to neutral, contain small amounts of available phosphorus and potassium, medium level of magnesium, and are of the muck type. Analysed grassland has not been used for 8 years. The water-air conditions of the soil are strongly influenced by the nearby lake and by the slope declining toward the lake. Basing upon analysis made during the first cut, six grass communities were distinguished: Phalaris arundinacea, Deschampsia caespitosa, Alopecurus pratensis, Holcus lanatus, Dactylis glomerata, Arrhenatherum elatius. Within the most wet habitat (directly at the lake) the Phalaris arundinacea community has developed. In moist places not flooded in spring occurred the communities of Alopecurus pratensis and Deschampsia caespitosa. Three plant communities were found on soil with low (3.0-6.0 % DM.) content of organic matter and moderate water content: Dactylis glomerata, Holcus lanatus and Arrhenatherum elatius. The Dactylis glomerata and Arrhenatherum elatius communities grew on areas which bordered cultivated fields and mixed forest.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, 4, 1; 219-227
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wapnowanie trwałych użytków zielonych metodą opóźniania wyczerpania glebowych zasobów mikroelementów
    Liming of permanent grassland a method of delaying depletion of soil microelement resources
    Autorzy:
    Kopeć, M
    Gondek, K
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/399885.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    trwały użytek zielony
    mikroelementy
    wapnowanie
    retardacja wyczerpywania zasobów glebowych
    perennial grassland
    microelements
    liming
    retardation soil depletion
    Opis:
    Istnieje możliwość kontrolowania glebowych zasobów mikroelementów poprzez regulowanie odczynu gleby. Wapnowanie ogranicza nadmierne pobieranie składników oraz ich straty, co skutkuje wydłużeniem czasu korzystania z zasobów glebowych. W praktyce wykorzystanie zastosowanych dawek mikroelementów przez roślinność łąkową jest niewielkie, stąd należy rozpatrywać systematyczne zwracanie mikroelementów do gleby z nawożeniem podstawowym lub ochronę glebowych zasobów mikroelementów. Analizę problemu przeprowadzono w oparciu o długotrwałe doświadczenie nawozowe (Czarny Potok), rozpoczęte w 1968 roku, na trwałym użytku zielonym w górach (720 m n.p.m.). W całym okresie badań dynamiki plonowania i zmian właściwości gleby przeprowadzono trzykrotne wapnowanie, które znacząco zmodyfikowało właściwości środowiska. Uproszczony bilans mikroelementów umożliwił oszacowanie tempa i strat w zasobach glebowych tych pierwiastków, często pomijanych w praktyce jako mało istotne.
    Soil resources of microelements can be controlled by the regulation of the soil reaction.Liming reduces excessive uptake of elements and their loses, allowing plants to use soil resourceslonger. In practice meadow plants use applied microelements to a small degree so it is necessary totaken into consideration systematic application of microelements with the basic fertilization orprotection of the microelement soil resources. The problem was analysed in the long-term fertilizingexperiment (Czarny Potok Poland) started in 1968 on the perennial grassland in the mountains (720 m a.s.l.). During the whole period dynamics of yielding and changes of soil properties were investigated as well as soil liming which was carried out three times and modified soil properties to a great degree. A simplified balance of microelements allowed to assess the pace and loses of these elements in the soil, often regarded in practice as not relevant.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2013, 34; 29-37
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena zmian stężenia mineralnych form azotu w roztworach glebowych i ich wymywania
    The assessment of changes of the concentration and leaching of mineral forms of nitrogen in soil solutions
    Autorzy:
    Pietrzak, S.
    Urbaniak, M.
    Sapek, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338090.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    aparaty ssące z ceramicznymi i silikonowymi kubkami porowatymi
    roztwór glebowy
    stężenie i wymycie azotu mineralnego
    użytek zielony
    concentration and leaching
    grassland
    mineral nitrogen
    soil solution
    suction apparatus with ceramic and silicone porous cups
    Opis:
    Przeprowadzono badania, mające na celu ocenę wpływu zróżnicowanych dawek i form nawozów azotowych oraz odczynu gleby na stężenie azotu azotanowego i amonowego w roztworach glebowych spod trwałych użytków zielonych oraz oszacowanie możliwych strat azotu przez wymycie poza strefę korzeniową roślinności łąkowej. Badania realizowano w latach 1999-2001, na dwóch ścisłych doświadczeniach łąkowych, dotyczących bilansowania azotu (ze stosowaniem deszczowania obiektów nawozowych) oraz efektów wapnowania, zlokalizowanych w miejscowościach Falenty i Janki k. Warszawy. Próbki roztworu glebowego do analiz pozyskiwano za pomocą aparatów ssących z kubkami ceramicznymi i silikonowymi, zainstalowanych na obiektach badawczych na głębokości 75 cm. Stwierdzono, że stężenie mineralnych form azotu w roztworach glebowych i ich wymycie na doświadczeniach w Falentach i Jankach zależało od: dawki i formy nawozu azotowego, stanu uwilgotnienia gleby i jej odczynu. Wartości stężenia N-NH4 i N-NO3 w roztworach glebowych pozyskiwanych za pomocą ceramicznych i silikonowych kubków porowatych znacznie się różniły.
    The study was aimed at estimating the influence of diverse doses and forms of nitrogen fertilizers and the reaction of soil on the concentration of nitrate and ammonium nitrogen in soil solutions from under permanent grassland and possible losses of nitrogen by leaching out of the root zone of meadow vegetation. Analyses were performed in the years 1999--001 in two strict grassland experiments situated in Falenty and Janki near Warsaw on the balance of nitrogen (with sprinkling irrigation) and on the effect of liming. Samples of soil solution were obtained by means of suction apparatus with ceramic and silicone cups installed at a depth of 75 cm. Concentrations of mineral forms of nitrogen in soil solutions and their leaching were found to depend on doses and forms of nitrogen fertilizers, on soil humidity and pH. Concentrations of N-NH4 and N-NO3 in soil solutions collected from ceramic and silicone porous cups considerably differed between each other.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 51-63
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Efektywność nawożenia saletrą amonową i wapniową w plonowaniu użytku zielonego na glebie mineralnej - wyniki wieloletnich doświadczeń
    The efficiency of fertilisation with ammonium nitrate and calcium nitrate in the yielding of a grassland on mineral soil - results of long-term experiments
    Autorzy:
    Sapek, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/339522.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    doświadczenia wieloletnie
    efektywność nawożenia
    gleba mineralna
    pH gleby
    plonowanie
    saletra amonowa
    saletra wapniowa
    użytek zielony
    właściwości fizyczno-wodne
    ammonium nitrate
    calcium nitrate
    fertilisation efficiency
    grassland
    long-term experiments
    mineral soil
    physical and water properties
    soil pH
    yielding
    Opis:
    W ocenie efektywności działania czynnika nawozowego oraz jego dynamiki należałoby brać pod uwagę nie tylko ilość uzyskiwanych plonów, lecz również jego oddziaływanie na środowisko przyrodnicze. Celem pracy była ocena plonowania użytków zielonych w wieloleciu na glebach mineralnych o zróżnicowanych właściwościach fizyczno-wodnych pod wpływem nawożenia saletrą amonową (AN) oraz saletrą wapniową (CN) na tle następczego wpływu wapnowania i zróżnicowanej dawki azotu, a także w warunkach zaniechania nawożenia fosforem. Oszacowano efektywność działania dwóch nawozów azotowych na przykładzie wyników dwóch długoletnich doświadczeń łąkowych (doświadczenie J, 1981-2007; doświadczenie L, 1982-2003) użytkowanych kośnie, założonych na kwaśnej glebie mineralnej, usytuowanych w województwie mazowieckim. Obserwowane zróżnicowanie plonowania rozważono w świetle ochrony gleby i kosztów nawożenia. W warunkach silnie kwaśnej gleby, ubogiej w Corg i stosowania większych dawek azotu (240 kg N·ha-¹) można oczekiwać większego efektu plonotwórczego nawożenia saletrą wapniową w porównaniu z saletrą amonową, również po zaniechaniu nawożenia jej fosforem. Bez względu na właściwości fizyczno-wodne gleby, nawożenie saletrą wapniową gwarantuje większą stabilność uzyskiwanych plonów w wieloleciu. Większy koszt azotu w tej samej dawce saletry wapniowej w porównaniu z saletrą amonową jest rekompensowany jego zwiększoną plonotwórczą efektywnością oraz działaniem prośrodowiskowym, tj. przeciwdziałaniem zakwaszeniu gleby i stabilizacją jej odczynu.
    Estimation of the efficiency of fertilisation and its dynamic should involve both the yield and environmental effects. The aim of this paper was to estimate long-term yield in grasslands on mineral soils of different physical and water properties fertilised with ammonium nitrate (AN) and calcium nitrate (CN) in relation to the secondary effect of liming and different dose of nitrogen and abandoned phosphorus fertilisation. The efficiency of the two nitrogen fertilisers was estimated from results of two long-term experiments set up on mown meadows (in Janki, 1981-2007; in Laszczki, 1982-2003) situated on acid mineral soil in Mazowieckie province. Observed yield differentiation was considered in the light of soil protection and the cost of fertilisation. In very acid soil, poor in Corg and at a higher dose of nitrogen (240 kg N·ha-¹) one may expect higher yields with calcium than with ammonium nitrate fertilisation even after the abandonment of phosphorus fertilisation. Regardless of physical and water properties of soil, fertilization with calcium nitrate guarantees higher long-term stability of yields. The higher cost of nitrogen in calcium nitrate than in ammonium nitrogen is compensated by increased yield-forming efficiency and environmental-friendly effect of counteracting soil acidity and stabilising its pH.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2011, 11, 1; 241-265
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessing the factors limiting the Rosa gallica L. shrub occurrence in Romanian grasslands (case study)
    Ocena czynników ograniczających występowanie Rosa gallica L.na użytkach zielonych Rumunii
    Autorzy:
    Sarateanu, V.
    Moisuc, A.
    Laies, D. G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293181.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    nawożenie
    skład florystyczny
    użytek zielony
    Rosa gallica L.
    roślinność
    fertilisation
    floristic composition
    grassland
    vegetation
    Opis:
    The purpose of this work is to show how are influencing different fertilisation types and years of utilisation on the occurrence of the species Rosa gallica L. (French rose) in the analysed grassland. Other aspects analysed here are its interrelation with different parameters of the vegetation as botanical composition, biodiversity and pastoral value. The vegetation data were collected using the linear point-quadrate method. The analysed permanent grassland has a relatively constant contribution of the species R. gallica L. in the vegetation sward. The grassland where it was developed this study was dominated by Festuca valesiaca Schleich. ex Gaudin and Filipendula vulgaris Moench., other species with important contributions being Achillea millefolium L., Plantago lanceolata L. and R. gallica L. The fertilisation and harvesting of the biomass hasn't influenced the contribution of R. gallica L. during the six years of researches.
    Celem przedstawionej pracy było wykazanie, w jaki sposób nawożenie i czas użytkowania wpływają na występowanie Rosa gallica L. na badanych użytkach zielonych. Badano także wpływ innych czynników, jak: skład botaniczny, różnorodność gatunkowa i wartość pastewna. Dane o roślinności zbierano metodą punktowo-kwadratową. Udział R. gallica L. w runi badanego trwałego użytku zielonego był w miarę stały. Dominującymi gatunkami były tam Festuca valesiaca Schleich. ex Gaudin i Filipendula vulgaris Moench., a znaczny udział w runi miały także Achillea millefolium L., Plantago lanceolata L. i R. gallica L. Nawożenie i zbiór biomasy nie wpływały na występowanie R. gallica L. w czasie 6 lat badań.
    Źródło:
    Journal of Water and Land Development; 2011, 15; 91-98
    1429-7426
    2083-4535
    Pojawia się w:
    Journal of Water and Land Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Importance and challenges for agriculture from High Nature Value Farmlands (HNVf) in Poland in the context of the provision of public goods under the European Green Deal
    Znaczenie i wyzwania dla rolnictwa z obszarów high Nature Value Farmlands w Polsce w kontekście dostarczania przez nie dóbr publicznych w ramach europejskiego zielonego ładu
    Autorzy:
    Zieliński, Marek
    Jadczyszyn, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2172307.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
    Tematy:
    high nature value
    farmland
    biodiversity
    farm
    FADN
    organic farming
    European Green Deal
    wysoka wartość przyrodnicza
    użytek rolny
    różnorodność biologiczna
    gospodarstwo rolne
    rolnictwo organiczne
    Europejski Zielony Ład
    Opis:
    The study aims to identify and characterise the organisational and economic features of agriculture in Poland in areas (communes) with different saturation of agriculture from High Nature Value farmlands (HNVf areas) with exceptionally high natural value. It is also important to determine whether the potential changes in agriculture in communes with a particularly large share of them do not harm the natural environment and limit the possibility of providing society with public goods. The delimitation of the three scenarios of HNVf areas was designated in the country at the request of the Ministry of Agriculture and Rural Development in 2018. HNVf areas of moderate, high, and exceptionally high natural value were designated. To achieve the purpose of the study, data from the Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture (ARMA) for 2016 and 2021 and data from the Polish Farm Accountancy Data Network (FADN) for 2018-2020 was obtained. It was established that in Poland, the share of HNVf areas currently ranges from 12.5 (exceptionally high natural value) to 27.1% (moderate-high nature value) of the total UAA. Compared to other areas, HNVf areas with exceptionally high natural value are characterised by agriculture with a high level of extensive production. Farms from these areas obtain, e.g. lower total costs incurred per 1 ha of UAA, often lower productivity of production factors and lower income per 1 ha of UAA.
    Celem opracowania jest wskazanie i ocena cech organizacyjno-ekonomicznych rolnictwa w Polsce z obszarów (gmin) z różnym nasyceniem użytków rolnych High Nature Value farmlands (obszary HNVf) o wyjątkowo dużej cenności przyrodniczej. Istotne jest także ustalenie, czy potencjalne zmiany zachodzące w rolnictwie w gminach ze szczególnie dużym ich udziałem nie szkodzą środowisku przyrodniczemu i nie ograniczają możliwości dostarczania społeczeństwu dóbr publicznych. Delimitację trzech scenariuszy HNVf wyznaczono w kraju na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 2018 r. Wyznaczono obszary HNVf o umiarkowanej, dużej i wyjątkowo dużej cenności przyrodniczej. Dla zrealizowania celu opracowania wykorzystano dane z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) za 2016 i 2021 r. oraz dane Polskiego Farm Accountancy Data Network (FADN) za lata 2018-2020. Ustalono, że w Polsce udział obszarów HNVf wynosi obecnie od 12,5% (wyjątkowo wysoka wartość przyrodnicza) do 27,1% (umiarkowanie wysoka wartość przyrodnicza) ogólnej powierzchni użytków rolnych. Obszary HNVf o wyjątkowo wysokiej wartości przyrodniczej charakteryzują się rolnictwem o największym nasyceniu produkcją ekstensywną. Gospodarstwa z tych obszarów, na tle gospodarstw pozostałych uzyskują m.in. niższe koszty całkowite ponoszone na 1 ha UR, często niższą produktywność czynników produkcji oraz niższy dochód na 1 ha UR.
    Źródło:
    Ekonomia i Środowisko; 2022, 3; 194--219
    0867-8898
    Pojawia się w:
    Ekonomia i Środowisko
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies