Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "turn of the 21st century" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-6 z 6
Tytuł:
Formy dialogu pamięci i historii w humanistyce litewskiej po roku 1990 (wykorzystanie metody "oral history")
Autorzy:
Švedas, Aurimas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676480.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
oral history
Lithuanian humanities
Lithuanian historiography
memory
turn of the 21st century
Opis:
Forms of dialogue between memory and history in the Lithuanian humanities after 1990: On the use of oral historyThis article is devoted to the tradition of research using the method of oral history which has developed in the Lithuanian humanities since the country’s independence. It attempts to explain how Lithuanian scholars have employed the method and what challenges they face using it; what research problems they have resolved as a result and what they still hope to achieve in the near future; what studies based on the method of oral history should be considered the most important and display the highest potential in the context of developments in the Lithuanian humanities. The first part of the article discusses various challenges faced by Lithuanian scholars who rely on oral history as their main research tool. In the second part the focus is on the presentation of particular cases of successful studies employing the interview method; it also shows how scholars working on these projects addressed different problems which they encountered. Formy dialogu pamięci i historii w humanistyce litewskiej po roku 1990 (wykorzystanie metody oral history)Przedmiotem artykułu jest ukształtowana w litewskiej humanistyce niepodległej Republiki Litewskiej tradycja badań z wykorzystaniem metody historii mówionej (ang. oral history). Podczas pisania tego artykułu poszukiwano odpowiedzi na następujące pytania: W jaki sposób na przełomie XX i XXI wieku litewscy przedstawiciele nauk humanistycznych korzystają z metody badawczej oral history oraz wobec jakich wyzwań stają? Jakie zagadnienia badawcze były, są i będą rozwiązane w najbliższej przyszłości dzięki wykorzystaniu tej metody? Jakie teksty wykorzystujące metodę oral history należy uznać za najważniejsze i o największym potencjale w kontekście procesów zachodzących w litewskiej humanistyce? Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej omówiono różnego rodzaju wyzwania, przed którymi stają badacze litewscy wykorzystujący oral history jako główne narzędzie badawcze. W drugiej części tekstu skupiono się na prezentacji i omówieniu konkretnych przykładów zakończonych sukcesem badań z wykorzystaniem metody wywiadu oraz sposobów rozwiązywania pojawiających się problemów.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2018, 42
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litewska leksykografia gwarowa z przełomu XX i XXI wieku (na tle wybranych polskich słowników regionalnych)
Lithuanian Dialect Lexicography at the Turn of the Twenty-First Century (against the Background of Selected Polish Regional Dictionaries)
Autorzy:
Sakalauskienė, Vilija
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38455509.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
turn of the 21st century
leksykografia gwarowa i regionalna
gwary litewskie
gwary polskie
przełom XX i XXI wieku
ujęcie porównawcze
dialect and regional lexicography
Lithuanian dialects
Polish dialects
comparative approach
Opis:
The aim of this co-authored article is to provide an overview of contemporary Lithuanian dialect dictionaries in terms of their macro- and microstructure as compared to the concepts of description applied in selected recently published Polish regional dictionaries. The study considers the following issues in a comparative perspective: The range of entries (integral or differential, with selection made by lexicographers according to the adopted criteria). The arrangement of entries (alphabetical, alphabetical-cluster, thematic). The form of headwords (single- or multi-word). The way of defining the meaning (descriptive, synonymic, referential). The choice of textual illustrations and their notation. The use of grammatical information and the level of its complexity. The use of lexical maps and other visuals complementing the content of the definitions of headwords. As discussed, the comparison reveals significant similarities between the concepts of constructing Lithuanian and Polish dialect dictionaries. In both cases lexicographers compile integral dictionaries, which document the entire spoken language of the inhabitants of a given village or area, as well as differentia dictionaries, which focus on dialectal vocabulary. Although there is a preference for the alphabetical arrangement of entries, Polish dialect lexicographers have made some very successful attempts to compile thematic dictionaries (e.g. the ten-volume Dialect Dictionary of the Lublin Region (Słownik gwar Lubelszczyzny)). There are no dictionaries with this type of structure in Lithuanian lexicography. Lithuanian dialect lexicographic practice is strongly influenced by the pattern of description used in the Academic Dictionary of Lithuanian (Lietuvių kalbos žodynas). This tradition is also the source of the mixed alphabetical-cluster arrangement of entries and the single-word form of the headwords, which are followed by phrases. On the other hand, the ways of defining the meaning in the Polish and Lithuanian dictionaries under discussion are very similar. One novelty in Polish dialect lexicography as compared to the Lithuanian dictionaries is the practice of listing phraseologisms and verbal aspect pairs, or even triads, as separate entries. The use of grammatical terminology is not at the same level of complexity. The Lithuanian dictionaries include extensive grammatical information, unlike most of the Polish ones, where it is rather selective, apart from those compiled by Józef Kąś, which contain a full range of such data. The Latin grammatical terminology used in the Lithuanian dictionaries may be difficult to understand for non-linguists. The same applies to quotations illustrating the use of particular lexical items: they are provided in a full phonetic form, including the stress marking. In the case of Polish regional dictionaries, the tradition of such notation has been abandoned in favour of semi-phonetic, simplified spelling in order to make them more accessible to non-specialists. One new feature in Polish dialect lexicography which is worth noting is the visual component: in some dictionaries the definitions of headwords come with lexical maps (e.g. A Dialect Dictionary of the Lublin Region) and illustrations (e.g. the dictionaries compiled by Józef Kąś, which feature visuals of ethnographic value).      
Celem tego współautorskiego artykułu jest przegląd współczesnych litewskich słowników gwarowych z punktu widzenia ich makro- i mikrostruktury w komparacji z koncepcjami opisu zastosowanego w wybranych najnowszych polskich słownikach regionalnych. Przedmiotem porównania były następujące zagadnienia szczegółowe: Zasób haseł (pełny czy dyferencyjny, dokonywany przez leksykografów według ustalonych kryteriów). Układ haseł (alfabetyczny, alfabetyczno-gniazdowy, tematyczny). Postać hasła (jedno- czy wielowyrazowa). Sposób definiowania haseł (opisowy, synonimiczny, za pomocą odsyłaczy). Dobór ilustracji tekstowych i sposób ich zapisu. Zakres wykorzystania danych gramatycznych w opisie haseł. Wprowadzanie map leksykalnych i materiałów ikonograficznych uzupełniających treść definicji leksemów hasłowych o aspekt wizualny. Ujęcie porównawcze ukazało istotne zbieżności między koncepcjami konstruowania litewskich i polskich słowników gwarowych. W praktyce leksykograficznej litewskiej i polskiej mieszczą się zarówno słowniki pełne, dokumentujące całościowo mowę mieszkańców konkretnej wsi lub danego areału, jak i dyferencyjne, skupione na słownictwie gwarowym. Preferowany przez leksykografów jest alfabetyczny układ haseł, ale na gruncie polskiej leksykografii gwarowej są bardzo udane próby opracowania słownika tematycznego (10-tomowy Słownik gwar Lubelszczyzny). Słowników z takim układem w leksykografii litewskiej brakuje. Na sposobie opracowania litewskich słowników gwarowych mocno zaważyła metoda opisu stosowana w Słowniku języka litewskiego (Lietuvių kalbos žodynas). Z tej tradycji czerpany jest wzorzec układu alfabetyczno-gniazdowego i utrzymanie jednowyrazowej postaci hasła głównego, a dopiero w dalszej kolejności podawanie związków wyrazowych. Natomiast sposoby definiowania znaczeń w słownikach polskich i litewskich są bardzo zbliżone. Nowością w polskiej leksykografii gwarowej w stosunku do słowników litewskich jest traktowanie jako odrębnych haseł frazeologizmów oraz czasownikowych par aspektowych, a nawet triad. Nasycenie słowników gwarowych terminologią gramatyczną jest różne. Słowniki litewskie mają bogaty zasób tych danych, pełne informacje w sposób usystematyzowany podawane są w leksykonach opracowanych przez Józefa Kąsia, w innych polskich słownikach – wybiórczo. W litewskich słownikach gwarowych stosowana jest łacińska terminologia gramatyczna, co z perspektywy niejęzykoznawcy może być trudne w odbiorze. Podobnie jak zapisywanie cytatów gwarowych, ilustrujących użycia leksemów hasłowych, w pełnej postaci fonetycznej, z zaznaczeniem akcentów. W polskich słownikach regionalnych odchodzi się od tradycji takiego zapisu na rzecz pisowni półfonetycznej, uproszczonej, by ułatwić korzystanie z nich niespecjalistom. Cenną nowością w polskiej leksykografii regionalnej jest uzupełnianie definicji haseł mapami językowymi (Słownik gwar Lubelszczyzny) oraz ilustracjami (bogatą ikonografią o walorach etnograficznych wyróżniają się zwłaszcza słowniki opracowane przez Józefa Kąsia).
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2022, 46
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prywatne apokalipsy końca wieku. O Powieści naturalnej Georgiego Gospodinowa
Private Apocalypses of the end of the Century. About Georgi Gospodinov’s Natural Novel
Autorzy:
Radomirova, Anelia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555564.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
postmodernism
novel
Bulgarian literature of breakthrough
private apocalypse
personality crisis
crisis of values
the turn of the 20th and 21st century
Opis:
In this article, I discuss Natural Novel by contemporary Bulgarian writer, Georgi Gospodinov. I focus on the theme of ‘private apocalypse’. The me- taphor illustrates the dimension of personal crisis experienced by the hero and narrator of the novel. ‘Private apocalypse’ refers to the existential bur- den born by modern man, the burden of creating oneself in a world without constant references and values. It is a phrase meant to capture symbolically modern man’s homelessness and abandonment.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2014, 1; 350-368
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiara w dogmaty maryjne dorosłych katolików w Polsce na przełomie XX i XXI wieku. Na podstawie wyników badań socjologicznych
Belief in the Marian Dogmas of Adult Catholics in Poland at the Turn of the 20th and 21st Centuries: A Study on Sociological Research
Autorzy:
Baniak, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33720184.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Dogmaty maryjne
wiara w dogmaty maryjne
katolicy dorośli
przełom XX i XXI wieku
Marian dogmas
belief in the Marian dogmas
adult Catholics
the turn of the 20th and 21st century
Opis:
W artykule ukazano wiarę dorosłych katolików w Polsce w dogmaty maryjne. Podstawę tej prezentacji stanowią wyniki badań socjologicznych zrealizowanych na przełomie XX i XXI wieku wśród dorosłych katolików zamieszkujących miasta i wsie. Badania uwzględnione w tym artykule zostały zrealizowane przez autorów za pomocą różnych metod socjologicznych. Badania te wykazały, że nastawienie dorosłych katolików do dogmatów maryjnych było zróżnicowane i zależne od takich czynników jak płeć, miejsce zamieszkania, wiek, deklaracje wiary religijnej i praktyk kultowych. Badania wykazały, że w XXI wieku mniej dorosłych katolików akceptowało dogmaty religijne i wierzyło w ich sens religijny niż w XX wieku.
This article investigates the level of belief in the Marian dogmas reported by adult Catholics in Poland. The discussion is based on sociological research carried out at the turn of the 20th and 21st centuries involving adult Catholics living in towns and villages. The research covered in this article was carried out by the authors with the use of diverse sociological methods. The results show that adult Catholics’ attitudes towards the Marian dogmas vary and depend on factors such as gender, place of residence, age, declarations of religious faith and worship practices. The research shows that the number of adult Catholics in Poland who accept religious dogmas and acknowledge their religious significance decreased between the 20th and the 21st century.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2023, 66, 1; 83-106
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie samym śmiechem Czesi żyją, czyli kłopoty z tożsamością
Not only Humour for The Czechs, or In Other Words, Identity Problems
Autorzy:
Kardyni-Pelikánová, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179614.pdf
Data publikacji:
2015-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
individual and social Czech identity from the turn of 21st century
national stereotypes
Jan Hus and Josef Švejk as identity symbols of the Czechs
czeska tożsamość jednostkowa i zbiorowa przełomu stuleci
stereotypy narodowe
Jan Hus i Josef Szwejk jako symbole identyfikacyjne czeskości
Opis:
Artykuł prezentuje wypowiedzi czeskich publicystystów, socjologów i kulturoznawców na temat własnej tożsamości jednostkowej i zbiorowej przełomu XX i XXI wieku oraz ich uwagi o wzajemnej ocenie dwóch tożsamości narodowych: czeskiej i polskiej, dokonywanej często za pomocą stereotypów. Przypomina różne czeskie i obce interptretacje dwóch postaci: historycznej Jana Husa i fikcyjnej, literackiej Josefa Švejka jako symboli (ikon) dwojakiej czeskości.
The article presents speeches of Czech publicists, sociologists and culture studies specialists on the Czech social and individual identity at the turn of the 21st century and their observations on two national identities, Czech and Polish, frequently based on stereotypes. It provides different Czech and foreign interpretations of two protagonists: the historical, Jan Hus, and the fictional and literary, Josef Švejk as symbols (icons) of the dual Czechhood.
Źródło:
Porównania; 2015, 17; 23-42
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacje wyznaniowe, religijne i kultyczne deklarowane przez młodzież szkolną i akademicką w Polsce. Na podstawie wyników badań socjologicznych zrealizowanych w drugiej połowie XX wieku i w obu dekadach XXI wieku
Denominational, Religious and Cult Identifications Declared by School and University Youth in Poland. Based on the Results of Sociological Research Conducted in the Second Half of the 20th Century and in Both Decades of the 21st Century
Autorzy:
Baniak, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096271.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Instytut Socjologii
Tematy:
denominational identifications
religious identifications
cultic identifications
turn of the 20th and 21st century
middle school students
high school students
university students
determinants of youth religiosity
identyfikacje wyznaniowe
identyfikacje religijne
identyfikacje kultyczne
przełom wieku XX i XXI
gimnazjaliści
licealiści
studenci
uwarunkowania religijności młodzieży
Opis:
W artykule tym analizuję identyfikacje młodzieży szkół gimnazjalnych, średnich i studentów wyższych uczelni z: Kościołem katolickim (wyznaniowe), wiarą w Boga (religijne) i obowiązkowymi praktykami religijnymi (kultyczne). Identyfikacje te były widoczne w postawach, przekonaniach, zachowaniu i działaniach młodzieży polskiej w drugiej połowie XX wieku i w obu dekadach XXI wieku. Podstawę do tej prezentacji stanowią wyniki badań socjologicznych zrealizowanych w latach 1956–2018 przez wielu badaczy religijności i moralności młodzieży uczącej się w gimnazjach, szkołach średnich i studiującej w uczelniach wyższych. W jakiej skali badana młodzież polska utrwalała własną wiarę i kontynuowała tradycje religijne przekazane jej przez rodziców podczas wychowaniu religijnego we własnych przekonaniach i działaniach? Jaki odsetek spośród tej młodzieży zwątpił w te prawdy religijne i wartość tradycji, czy też odrzucił je jako zbędne w swoim życiu osobistym i religijnym? Na te pytania odpowiem na podstawie wyników badań w tym artykule, jej deklaracje dotyczące tych identyfikacji. 
In this article, I analyze the identifications of middle school, high school, and university students with: Catholic Church (denominational), faith in God (religious) and compulsory religious practices (cultic). These identifications were evident in the attitudes, beliefs, behaviour and actions of Polish youth in the second half of the 20th century and in both decades of the 21st century. The basis for this presentation are the results of sociological research carried out between 1956 and 2018 by a number of researchers into the religiosity and morality of young people studying in middle schools, high schools and studying in universities. To what extent did the Polish youth consolidate their own faith and continue the religious traditions handed down to them by their parents during their religious upbringing in their own beliefs and actions? What percentage of these young people doubted these religious truths and the value of traditions, or rejected them as unnecessary in their personal and religious lives?    I will answer these questions based on the research findings in this article, taking into account her declarations regarding these identifications. 
Źródło:
Konteksty Społeczne; 2020, 8, 2; 38-90
2300-6277
Pojawia się w:
Konteksty Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-6 z 6

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies